Onze Samenleving.
KLOKKE ROELAND
Wanneer we een ernstigen blik werpen
op de huidige samenleving, dan komt on-
middelijk de vraag op waarom er naast
zooveel weelde en overvloed van den
eerien kant er ook zulke schreeuwende
armoede kan heerschen langs den anderen
kant.
Inderdaad een handvol rijke lieden be
schikken over geld, macht, rijkdom en het
grootste getal, de arbeidende klasse, die
alles voortbrengt, alles schept, alles tot
stand brengt, zij lijdt gebrek, zij lijdt hon
ger
Waarom
Omdat de voortbrengst zóó slecht is in
gericht, dat de werkmenschen na onbere
kenbare schatten te hebben voortgebracht,
te kort komen om een beetje fatsoenlijk te
leven.
De natuur biedt het menschdom on
schatbare bronnen van rijkdommen in
allen aard de mensch weet daar gebruik
van te maken, maar hij doet het niet ten
algemeene nutte, maar tot voordeel van
enkelen.
En er worut met de natuurlijke rijk
dommen omgesprongen, niet zooals het
algemeen beiang het voorschrijft, maar
naar de grillen van enkele rijke menschen
die deze bronnen van rijkdommen wisten
te overmeesteren.
Zien wij maar alleenlijk hoe in onze
samenleving wordt voortgebracht.
De gezonde rede zegt toch dat het paar
honderd millioen menschen die op onze
planeet leven en daar zoo'n betrekkelijk
aanzien hebben, dat kort leven daarin
geluk en welvaart zouden moeten door
brengen Onze planeet is rijk genoeg be
deeld, de wetenschap is ver genoeg ont
wikkeld om er een aardsch Paradijs van
te maken waar ieder mensch voor een
kort en aangenaam werk een ruimer ge
lukkig bestaan zou kunnen hebben.
Maar er zijn menschen gekomen die
niet tevreden waren, met een ruim ge
meenschappelijk bestaan, en voor zich
zeiven zooveel mogelijk van de algemeene
schatten wilden verzamelen.
Zij zijn onze kapitalisten, onze recht
streeksere of onrechtstreeksche werk
gevers.
Zij hebben eene economische inrichting
geschapen waarin zij ons uitbuiten en
eene politieke organisatie gevormd, om
die uitbuiting wettig te kunnen maken.
En 't is dank daaraan dat er groote
armoede nevens schreeuwende weelde be
staat.
Het genie van het menschdom heeft
het reeds zoover gebracht, dat dank aan
de uitvindingen, de voortbrengst enorm
is gestegen.
Heeft dit de armoede verminderd
Neen integendeel ze vergroot, war.t elke
nieuwe uitvinding van machienen, spaart
arbeidskrachten die overbodig worden, en
die menschen die door het machien hun
werk zien verrichten, zijn broodeloos, heb
ben geen werk zij zijn immers vervan
gen door stomme ijzeren of stalen meca-
nieken die in plaats van hulp aan de wer
kende klasse te brengen, enkel meer rijk
dommen voortbrengen voor de bezitters
en grooter armoede voor hen die vruchte
loos naar werk zoeken.
Is het niet wraakroepend omdat een
wever met behulp van een mecaniek zoo
veel heeft voortgebracht, dat er overpro
ductie is. en dat hij ten gevolge van die
overproductie geen werk heeft, en dus
ook geen eten.
Nogthans is er hierom geen graantje
min gegroeid, geen zak bloem minder ge
malen, geen broodje minder gebakken,
geen visch minder gevangen, geen koe
min geslacht
Omdat dien wever meer heeft gewerkt,
meer heeft voortgebracht dan de bevolking
noodig had of zich kon aanschaffen daar
om moet hij honger en gebrek lijden,
daarom moet vrouw en kroost leven in de
meeste armoede.
Roeot zulks niet om wraak
Van alles is er overvloed, aan niets heb
ben wij in onze samenleving te kort, want
alle winkeliers snakken naar verkoop,
omdat zij er ook moeten van leven, en gij
armen drommel, gij die te vergeefs naar
werk zoekt, gij moogt dit alles aanschou
wen, gij moogt u vergenoegen met liet
zien te liggen voor de spiegelruiten, maar
wacht u wel er aan te raken, neemt geen
brood, al is het ook op het punt slecht te
worden en al kwelt den honger u nog zoo
fel raakt niet aan dit stuk vleesch, al
moet den beenhouwer het ook morgen
weggooien, en al snakt uwe teedere vrouw
en lieve kinderen naar wat versterkend
voedsel, wacht u wel, het mede te nemen
of de politie, de gendarmen zijn daar,
om u, naar het gevang te voeren
En nogthans werklieden, 't is uwe
eigene schuld, 't is dank aan uwe ver
deeldheid dat ge onmachtig zijt, dat ge
speelt in de kaart van de rijke lieden.
Vereenigt u allen, in machtige vakbon
den, waar gij door uwe eendracht iets of
wat uw economischen toestand kunt ver
beteren, maar tracht u ook van de wetge
ving meester te maken, waardoor het
werk, het loon, de voortbrengst kan gere
geld en verdeeld worden, ieder naar zijn
behoefte.
En hierom is het noodig werklieden,
dat gij u allen overtuigt van de waarheid
van het socialisme, dat de misbruiken van
onze samenleving in al hunne naaktheid
durft blootleggen.
handelt over de benoeming van een bedierde
bij de Socialisten, en spreekt erover als een
blinde over kleuren.
Hij spreekt van konkelfoes, kozijntjeswinkel
enz.
Het blad zegt
Er moest een omhaler benoemd worden
in de plaats van Bokké.
Er waren meer dan 10 kandidaten tus-
schen de cooperateurs.
Welnu, het bestuur heeft iemand genoemd
die er geen recht toe had. Weer eenen van den
kozijntjeswinkel Dat zulks eene groote ver
bittering verwekt onder de leden moeten wij
tiiel zeggen.
Zou Klokke Roeland ons niet willen zeggen,
waarom dezen die genoemd is, geen recht
had
Wanneer men van iets spreekt, moet men
toch de feiten kennen, niet waar
Welnu, Klokke Roeland, ge zijt heel slecht
ingelicht en wij gaan u wat beter op de hoogte
stellen.
In de plaats van Bocqué is er genoemd ge
worden, den man die dienst deedt als winke
lier, in Hand aan Hand.
Het bestuur dacht dat in den winkel eene
gezellin beter pastte dan een man, en hierom
plaatste het den winkelier aan eene broodkar
en eene jonge dochter in den winkel.
Heeft het bestuur hiermede misdaan
Indien Klokke Roeland zich reeds niet zoo
vermaard had gemaakt aan vele niet aanbeve
lingswaardige zaken, wij zouden geneigd zijn
hef zijn oordeel zelf te laten vellen.
Doch nu laten wij dit aan onze lezèrs over.
Eene andere plaats kwam open, doordat
den vriend Jacobs naar Brussel verhuisde en
i zijn werk opzei in Hand aan Hand.
En nu moest er opnieuw overgegaan wor
den tot bet benoemen van een broodvoerder.
Er waren 20 kandidaten en niet 10. Onder
dezen was er een man die reeds acht jaar, met
onze broodkar naar den buiten reed, om onze
klanten in de omliggende gemeenten te gerie
ven.
Het Bestuur heeft dezen gekozen, om nu
dienst te doen in de stad.
Had dezen daar geen recht toe
Daar nu de plaats van dezen open was,
moester een anderen in zijne plaats genoemd
worden.
En er bleven nu nog 19 kandidaten.
Het Bestuur moest toch onder dezen zijn
keus doen, en het heeft een jongen gekozen,
die sedert lang deel maakt van de partij, be
stuurlid is van dekatoenbewerkersvereeniging,
bestuurlid van Hand aan Hand en werkend
lid van 't muziek.
Had dezen er geen recht toe
Dat er nu onder die 18, allen ieverige
partijgenooten, goede propagandisten, die ook
rechten kunnen doen gelden, op eene bedie
ning in de inrichting die zij hebben helpen
stichten en groot brengen, nu ontevredenen
kunnen zijn is aan te nemen, maar zij ook zul
len begrijpen, dat allen niet kunnen geplaatst
worden.
Zeg eens, Klokke Roeland, wat konkelfoes
of kozijntjeswinkel steekt daar nu in
Maar wat ons verwonderd, dat is dat het
Klokke Roeland is, die daarover een woordje
durft reppen.
Kent Klokke Roeland, den schrijver niet
der katholieke vakvereenigingen, die op een.
twee, drie, secretaris gebombardeerd wierd,
alhoewel hij eerst katholiek zijnde, bij de
Christene democraten de eerste viool ging spe
len, en na opnieuw kazak te hebben gekeerd,
terug bij de katholieken aanlandde en als be
looning den post van Secretaris verwierf.
Nogthans had de katholieke partij, getrouw
geblevene mannen genoeg om die bediening te
vervullen.
Had dezen daar recht toe, Klokke Roeland
Klokke Roeland bemoei u niet met zaken
waarvan ge niets kent, want ge ziet, dit keert
tegen u.
Klokke Roeland maakt er ook gebruik
van om te zeegen dat er verschillige van die
menschen aan hunne mannen hebben ver
klaard, dat zij den buik vol hadden van zoo
een boel en het ontslagen zou regenen, en het
artikel sluit, met de volgende zinsnede
Wij raden die mannen aan bij de socio's
hun pak te maken en bij onze christene vak
bonden te komen.
Eerst en vooral zijn die mannen verstandig
genoeg om te begrijpen dat allen niet kunnen
geplaatst worden en zijn te meer overtuigd
dat alles regelmatig is gegaan
Doch wat ik niet begrijp is de houding van
Klokke Roeland.
Volgens dit blad zijn al de bedienden van
Har.d aan Hand gelukzoekers, vetleggers, uit
buiters van 't werkende volk, dus al dezen die
gebuisd zijn, kandidaten voor dit postje.
En r.u doel Klokke Roeland een oproep, tot
al die kandidaten vetleggers om bij hun te
komen
Dit is niet slecht, niet waar
Mogelijk zal Klokke Roeland hun kunnen
den weg wijzen, om ia de katholieke partij het
postje van vetlegger te veroveren, dit langs
den weg die den secretaris der katholieke vak
bonden heeft bewandeld.
jaa^araM«fwinr«HM