Hoe dom en slecht.
Het Socialistisch regiem
in Australië,
Gezel Bertrand geeft in Le Peuple
een overzicht van een zeer wetenswaardig
artikel dat verscheen in Documents du
Progrès over het socialistisch regiem in
Australië.
Australië is het vijfde werelddeel en ligt
als een onmeetbaar eiland aan de
andere zijde van den aardbol.
Het is een nieuw land over honderd
jaar sprak men bijna nog niet over
Australië,dat men dan gewoonlijk Nieuw
Holland noemde, omdat het door hol-
landsche scheepvaarders was ontdekt ge
worden.
Van Australië kwam in den tijd niets
dan wol het was bijna uitsluitend eene
landbouwende streek, waar de bevolking
zich met schaapsteelt bezig hield.
Nochtans zijn er daar in de laatste vijf
tig jaren mijnen ontdekt en heeft dit
werelddeel zich op nijverheidsgebicd ont
wikkeld.
Men ontgint er goud-en zilvermijnen,
tin, koper en loodmijnen, en ook steen
kolen (in Nieuw Zuid-Walles, Queensland
en Victoria).
Maar wat Australië vooral onderscheidt
is de socialistische strekking zijner regee-
ring.
De Werkliedenpartij in Australië be
werkt de geheele nationalisatie der nijver
heid.
De socialistische partij heeft in het
australische parlement de bovenhand en
regeert er in verstandhouding met de
iiberalen
Maar de invloed der socialisten stijgt
van jaar tot jaar en weldra zal zij geheel
alleen haar maatschappelijk hervormings
plan kunnen nastreven.
De ijzerenwegen in Australië zijn bijna
allen Staatseigendom
In 1907 gaven zij 25 millioen winsten.
In Australië reist men gemakkelijk en
goedkoop. Het materiaal, de wagens en
de stoomslepers, worden in de Staats-
werkhuizen vervaardigd
De tramlijnen zijn eigendom van den
Staat in Sidney en eigendom eener com
pagnie in Melbourne (twee groote steden
aldaar).
De Staatstramlijnen zijn beter, en de
bedienden zijn er hooger bezoldigd dan
op d« particuliere tramlijnen. De tramlij
nen van Sidney lieten in 1907 eene zui
vere winst van 1,250,000 frank.
De waterleidingen zijn er overal staats
eigendom (eene enkele nog uitgezonderd)
De Staat heeft ook eigen landbouw-
ontginningen, die den afval der groote
steden benuttigen als meststof.
Deze ontginningen zijn bijzonder
gloeiend.
De Staat zorgt overal voor den uitvoer
der landbouwprodukten. De afzonderlijke
landbouwers brengen aan den Staat de op
brengst hunner akkers of hunner stallin
gen. De Staat belast zich met vervoer en
verkoop en keert aan de voortbrengers het
produkt op, ja, doet er zelfs voorschotten
zul| op, indien de landbouwers dat verlangen.
De Staat ZUID-AUSTRALIE heeft
eene Staats-boterfabriek en al de melk
komt hier naartoe. De uitslagen zijn zoo
schitterend dat men nu overal in alle
Staten rijksboterfabrieken opricht. Gansch
die nijverheid is nu ook genationaliseerd.
Overal heeft de Staat landbouwscholen
ingericht, hij sticht landbouw-banken,
die aan zeer geringen intrest de noodige
rite
nko
a b<
gelden voorschieten op zeer lange terug-
keer-termijnen. (42 jaar
De Staat koopt overal waar hij kan de
gronden terug in, die aldus gemëenschap-
jelijken eigendom worden. Zelfs als de
Staat die gronden nu verhuurt aan land
bouwers of landbouw-syndikaten, blijft
lij toezicht houden over de bebouwing en
de technische wijze van uitbating.
Dit alles heeft een wonderbaar wel-
doenden uitslag, de australische land
bouw wetenschappelijk gevoerd
neemt .eene uitbreiding die nergens zijns
dijken heeft.
Ook is de welstand in Australië groot,
en geen land ter wereld heeft zulk groot
inkomen per inwoner.
In West-Australië monopoliseert de
de Staat... aide herbergen en koffiehui
zen Aldus vernietigt men er het
alcoolisme en verheft men het zedelijk ge-
ïalte der bevolking.
Het onderwijs is overal verplichtend,
totaal kosteloos en staat buiten de gods
diensten.
Al de bekwame leerlingen, die aanleg
bezitten, worden tot de hoogere studies
toegelaten en krijgen aanzienlijke studie
beurzen.
In Victoria en Nieuw Zuid-Walles, de
twee Staten die samen de twee derden
van de australische bevolking uitmaken,
worden ouderdomspensioenen gegeven
aan alle werklieden en landbouwers van
x. i2,5o per week, op 65 jaar. Dit pen
sioen wordt ook vroeger verleend als men
tot werken onbekwaam blijkt.
Er bestaan in Australië werkrechters-
raden die den arbeidsduur, het loon en
de werkvoorwaarden bepalen.
Die raden bestaan uit 5 werklieden, 5
batroons en een voorzitter door den Staat
aangewezen.
Hunne macht is bijna onbeperkt. Zij
oordeelen zonder beroep, zoodanig dat de
stakingen in Australië bijna ongekend
zijn. Werklieden en patroons zijn tevreden
over die instellingen, die veel eerbied af
dwingen.
De wet bepaalt den arbeidsduur voor
vrouwen en kinderen op 48 uren per week
hoogstens. Bijna overal wordt er feitelijk
maar 44 uren gewerkt.
De zondagrust begint van den zaterdag
morgend tot den maandag morgend.
De Werkliedenpartij beijvert zich nu
om alle nijverheden te monopoliseeren,
men zal aanvangen met de tabaknijver
heid, de suikernijverheid en de scheep
vaart.
Aldus zal het socialistisch stelsel stilaan
het kapitalistisch stelsel vervangen.
Opmerkelijk is het dat de uitslagen
tot nu toe bekomen zoo gunstig zijn
en algemeen zoo gewaardeerd worden, dat
zelfs de bewarende partij (er zijn in
Australië ook nog een honderdtal zulker
menschen) er niet meer willen van af
zien en het oud regiem niet meer terug
willen
Waren wij in België reeds zoover
Toch marcheert het oude Europa ook
in die richting. Het socialistisch idee is
zoo machtig, zoo helder en aantrekkelijk
dat het ondanks het nijdig verzet der
reactie alle arbeiders zal meeslepen.
Wij gaan de nieuwe maatschappij te
gemoet, stap voor stap, voetje voor
voetje...- traag, zeer traag als ge 't zoo
wilt... maar toch onvermijdelijk en on
herroepelijk
't Is de beschaving en niemand houdt
ze tegen A
Dit is de naam die men geven kan aan hel
artikel, sprekende ever de staking te Ronse,
zondag 11 in't overgeloopen vuilblik versche
nen.
De schuld der staking wordt in 'l begin van
het artikel toegeschreven aan de socialisten,
die slechts hun politiek doeleinde najagen.
Een beetje verder zegt hij, dat de hoofden
willen dat de werklieden het werk hervatten.
Dit staat zoo in dit blad. De socialistische
hoofden willen de staking en zijn er tegen
Hoe rijmt men dit te saam Maar wat wilt
men Onze Lieve Heer moet toch zijn getal
hebben
En zeggen, dat zulke verlichte bol, de leer
meester wil zijn der Aalstersche werklieden
In bet zelfde artikel, schrijft hij. Vóór de
staking was er geene spraak van opslag, enkel
moest de weggezonden werkman terug aan
't werk komen. De werklieden der christene
vereenigingen hebben zulks gevraagd en be
komen dat de werkman zijn werk kon herne
men. Hiermede waren de socialisten niet
tevreden en deze wilden nu ook opslag. Van
daar het voortduren der staking, zegt dat
manneken
De waarheid is, dat de werklieden voor de
staking, wel opslag van loon op het nieuwe
werk eischten, en dat is zoo waar, dat de
patroon aan zijne wevers had voorgesteld hun
1/4 centiem per meter opslag te geven doch
hiermede waren de wevers niet voldaan.
De baas stelde zich niet tevreden met een
slachtoffer maar wilde er minstens 15 maken.
De werklieden die door Pierken de leu
genaar zijn blad goed moeten ingelicht wor
den zijn er wel mede
Is het waar wat men zegt, dat dit bladje
welke vroeger geene koopers vond, nu weke
lijks aan de leden der kristene vereenigingen
besteld wordt en door hunne kas wordt be
taald Is dit ook om Pierken een goed leven
te laten scheppen
Nopens deze staking le Ronse heeft het
centraal verbond der christene textielarbei
ders het volgende besloten, zegt het vuilblik
De werklieden die willen, mogen staken en
zullen ondersteund worden en deze die den
arbeid willen hernemen, doen ook goed
Dit tegenstrijdig besluit bewijst, hoe rade
loos de leiders der christene centrale voor deze
staking staan, dat zij direct geene positie duc-
ven kiezen.
Is dit bewijs van karakter en tucht waar het
vuilblik van raast, waar het eene lid toegela
ten wordt den strijd van zijn medelid lastiger
te maken, door het werk in te nemen die een
ander gestaakt heeft en hierdoor de kas der
vereeniging leeggeput wordt
Zeg eens, leiders der christene centrale,
hoe brengt gij dit te saam
Nog erger, de socialisten doen slecht,
a la bonheur
Maar de leiders der christene vakbonden
helpen er aan mede, door hunne leden toe te
laten ook te staken en maken dus het kwaad
nog grooter.
De beweringen zijn tegenstrijdig met elkaar
en moeten dus ook meteen in botsing komen.
De dompers zouden zich moeten verklaren
voor of tegen de staking en er hunne handeling
naar regelen, dat wasten minste logiek, maar
dit doen zij niet.
Langs den eenen kant strijken zij de werk
lieden siroop aan den baard om hun te lij
men, maar langs den anderen kant zeggen zij
tot de bazen, opent uwe fabrieken en vragen
tevens de hulp der gewapende macht, om de
vrijheid van den arbeid te eerbiedigen
