Wie verstikt er in 't vuil
ONZE SAMENSPRAAK
Flips, beweert P. Van Schuylenbergh in
De Vrije Werker van Zondag II waarin
hij mijn artikel bespreekt nopens de afgeloo-
pen staking der bladerwerkers van den heer
Borreman.
Goed Pierken, wij zullen gaan zien, wie
van ons beiden het bloemeken verdiend
Ik herhaal in 't kort mijn gezegdens, dal
P. V. S. met eene delegatie der werkstakers
is gaan onderhandelen. Bij uwe terugkomst
hebt gij tot de stakers gezegd, dat ze allen
terug aan 't werk mochten gaan, en 's avonds,
na dat de werklieden hun loon hadden ont
vangen, er eene nieuwe vergadering zou plaats
hebben.
De stakers zijn hun loon gaan ontvangen.,
en in plaats van allen terug aan 'l werk te
mogen gaan, wees M. op de 22 stakers 9
slachtoffers aan De werklieden waren hier
over verbitterd en zegden aldus niet te gaan
werken, wat zij tegen P. Van Schuy
lenbergh ook gezegd hebben, in
't Brussels Hof. Doch Van Schuylenbergh
raadde de stakers dit af, en ztgde aan dezen
die mochten, aan 't werk te gaan, (wat ge
beurd is) en hij wel zijn best zou gedaan heb
ben, de 9 slachtoffers terug in het fabriek te
brengen.
Pieiken de waarheid vraagt, wie mij zulke
leugens aan de ooren heeft gehangen, en voegt
er bij, dat Flips wetens en wiliens liegt
En tot bewijs dat het is zooals hij beweert,
komt er een briefje in zijn artikel voor, ge
schreven en gele.ekend door 7 van de 9 uitge-
slotenen waaronder leden der katholieke,
onpartijdige en socialistische bonden.
Ziehier het stukje door kinderen
van i3 tot 16 jaren geschreven
Dit briefje en hardteekens, is het bewijs dal
ik gehandeld heb in overeenstemming der uit-
geslotenen Ziedaar mijne onschuld,zegt P.V.S.
Wacht nog een beetje, Pierken, wij zullen
de werklieden laten oordeelen, die de zaak
van dicht bij nog niet kenden, of gij, ja of
neen, door mij valschelijk zijt beschuldigd
Uw schrijven heeft mij aangezet die zaak
van 't briefje te onderzoeken en 'k heb de on
derleekenaars zelf hierover ondervraagd
Maandag avond II. sprak ik met een der 9
slachtoffers in hel lokaal van den onparlijdi-
gen bond, op de Hoogstraat, in de tegenwoor
digheid vao den voorzitter Pr. De Saedeleer
en den baas. Ik stelde aan den jongen de vraag
of zij (de 9 slachtoffers) een briefje geschreven
en geteekend hadden bij an Schuylenbergh.
Het antwoord was dat Van Schuylenbergh hun
een briefje had gelezen over "li dagen, en
deze gevraagd had er hun handteeken onder
te zetlen. Hij beloofde hun met dit briefje bi;
M. Borreman te gaan.en dat zij aldus terug
aan 't werk zouden mogen gaan.
Dan stelde ik aan den jongen de vraag, of
zij (de 9 slachtoffers) het zoo gewild hebben
dat de anderen aan 't werk gingen het
antwoord was, neen want wij, zegde de jon
gen, hebben tegen de grooten gezegd
niet aan 't werk te gaan.
Ik heb dan aan den jongen gevraagd, of hij
desnoods de logenstraffing tegen Van Schuy
lenbergh zou houden staan, wat hij mij slelli»
beloofde. 0
Bij 't verlaten der herberg,stond er op straat
juist nog een der 9slachtoffers,die ik aansprak.
In 'l bijzijn van De Saedeleer en den eersten
ondervraagde, heeft de tweede jongen
alles bevestigd, wat de eerste had
gezegd
i Pierken, heeft Flips dit nu ook uit zijnen
i duim gezogen Wie van ons beiden is nu de
leugenaar Die 2 jongens komen bewijzen dat
mijn vorig schrijven juist was Maar wat
beteekent uw antwoord
Dat gij een lisligen toer met die 9 onerva
ren kinderen hebt gespeeld dezo kinderen
hebben den brief niet geschreven zooals gi
schrijft. Dus eene eerste leugen
De handteekens zijn er niet op geplaatst,
om te bevestigen dat het met hunnen wil was,
dat de grooten gaan werken zijn, zooals gij be
weert. Dus eene tweede leugen
Die jongens wisten zelf niet goed wat zij tee^
kenden, want deze zijn er gekomen onder
voorwendsel, dat gij met dit briefje bij M.
zoudt gegaan hebben en allen aldus terug aan
den arbeid zouden mogen gaan.
Zijn dat uwe charlatansstreken, waarover
gij in uw blad spreekt?
En nu dat gij uwe slechte daad in 't gezicht
geslingerd wordt, haalt gij ditzelfde briefje lot
uwe verdediging aan. 'tls proper !?..-
Wat ik nog door mijn onderzoek vernomen
heb
Den Vrijdag morgend ais Van Schuylen
bergh en de afgevaardigde der stakers zijn
gaan onderhandelen, heeft Pieiken bijna eene
halve uur alleen met M. gesproken. Dit hebban
mij werklieden die in het fabriekwerken, be
vestigd. Waarom moest gij alleen zijn en heb
ben de stakers van bij het begin tot het einde
der onderhandeling bij u niet geweest
Na de onderhandeling (met de stakers zelf)
mocht elk aan 't werk, het was dan 1 I 1/2 ure.
Ten 5 1/2 ure zijn de stakers hun loon gaan
ontvangen, dus 6 uren daarna, en M. maakte
dan 9 slachtoffers. Zeg eens, Pierken, dat is
toch eene zonderlinge houding van M. hé
En nu als de zaak gansch opgelost was, zoo
als gij beweerde, was hel dan noodig dat er
door u, 6 uren later, nog eene vergadering
moest plaats hebben Uwe houding, Pierken,
riekt toch wat aangebrand, hé
De handelwijze van M. B. en Van Schuylen
bergh, zijn twee ongerijmdheden die niet
overeen te brengen zijn.
Al de werklieden meteen weinig doorzicht
zullen tot het besluit komen, dat daar wat
achter steekt en de zaak op voorhand was ge
schoteld en gelepeld
Zeg eens, Pierken, wie speelt er hier eenen
ellendigen rol, zooals gij in uw blad schrijft
G'hadt beter gedaan over deze schandelijke
zaak te zwijgen G'hebt mij hierdoor eene
goede gelegenheid gegeven, uwe handelwijze
en de verraderlijke rol die gij speelt ten koste
der arbeiders, aan de werkende klas eens te
meer te toonen.
De werkersbevolking van Aalst zal hierdoor
het bewijs hebben, hoeveel waarde zij aan uw
schrijven nog mogen hechten.
Mijn laatste woord richt ik tot u, werklieden,
die in de katholieke syndicaten versukkeld zijl
en geleid wordt door mannen, die handelen
regelrecht tegen de belangen der arbeiders,
d e de werklieden in het hart laten ploegen
zooals er op bedoeld fabriek gebeurd is
Weest er van overtuigd, dat er nog van u zul
len geslachtofferd worden. De macht en verzet
worden door typen als uwe leiders onmogelijk
gemaakt Keert aan zulke kerels den rug en
komt tot ons in de socialistische vereenigingen,
die gevormd en geleid worden door werklie
den, wieDs doel het is een goed leven en brood-
gewin aan al de werklieden te bezorgen. H. F.
Trien. Ziedaar Doka, een paar
mooie schoenen ik draag ze nu reeds zes
maand, en ze zijn nog zoo goed als nieuw
Doka. Inderdaad Trien, en ze zien
er kloek uit bovendien.
Trien Ja, dit hebben de schoenen
van Hand aan Hand, zij zijn mooi en
bovendien sterk, maar wees gerust Doka,
ze worden ook gemaakt van het beste
leder.
Doka. En welk is hun prijs
Trien. Deze kosten 9 franken, er
zijn er ook duurder en beter koop, koe
ken naar zijn geld, maar in alle geval,
veel beterkoop dan in den bestkoopsten
winkel van de stad.
Doka. Deze zijn toch naar mijn oor
deel heel goedkoop.
Trien. 'k Gelooi het wel, Doka, im
mers, ge moest eens zien, hoeveel schoe
nen er tegenwoordig in den winkel van
Hand aan Hand verkocht worden. Dit
kan moeiëlijk anders ook, al wie er ge
kocht heeft gaat er opnieuw naar toe, en
als men wel gediend wordt, en men heeft
geen klagen, wel den eenen zegt het aan
den anderen, en zoo heelt men een groot
klienteel.
Doka Dat is waar, Trien.
Trien. En wat er vooral voldoet,
Doka, dit is, dat men er niets kan mis-
vragen men heeft er schoenen voor mans,
vrouwen en kinderen, in alle grootte, in
alle soorten, in alle prijzen men heeft
daar ook sterke werkschoenen, en die
komen van Sottegem, den pays, beroemd
voor de werkschoenen.
Doka. Dus al uwe schoenen komen
van Sottegem
Trien. De werkschoenen, maar niet
de andere, die komen meest van Leuven
van de socialistische coöperatief.
Doka. Ze komen dan niet uit 't eer
ste hand
Trien. Wel ze doen, Doka weet
ge dan niet, dat er te Leuven eene Socia
listische Samenwerking bestaat, alwaar
men schoenen vervaardigt
Doka. Bah neen ik, Trien.
Trien. Ja, Doka, dit is eene samen
werking, geheel en al geschoeid op socia-
listischen leest, 't is te zeggen, dat men er
werkt niet voor een patroon, maar voor
de werkmenschen zelf, dat de winsten die
er gedaan worden, niet in den zak komen
van rijke menschen, maar in den zak van
't werkvolk zelf.
Doka. Dan werken daar nog
eenige schoenmakers, Trien
Trien. Reeds meer dan honderd, en
al die mannen zijn uit de klauwen der
capitalisten, die winnen heel goed hun
arood, werken aan betere voorwaarden
dan elders en mogen vrij en vrank hun
gedacht doen zij kunnen ongehinderd
propaganda maken voor de socialistische
gedachten, en zoo op politiek gebied,
mede werken om den toestand der wer
kende klas in 't algemeen te verbeteren,en
aldus het menschdom helpen verlossen uit
de klauwen van 't kapitalisme, dat ons nu
zoo onder den hiel houdt, en de oorzaak is
van al het lijden, het kommer en de ar
moede die de werkende klas te verduren
heeft.
Doka. Ge gaat er wat diep in, Trien
daar kan ik niet over meê praten.
Trien. 't Is uwe schuld, Doka, wanl
als ge wilt kunnen mede praten, dan moet
gelezen, en niet alleen socialistische bla
den en boeken, maar ook deze der tegen
strevers, de bladen die dienst doen, om de
'1
d
rr
d
ni
ik
ar
ni
w<
he
da
nu
da;
als
mi
'k i
Do
kot
1
Tri
voc
gev
eer
ple
Tri
1
I
per
hun
Schi
kei ij
noor
fran
per
len
ken
E
wem
dal
van
O
winr
Ja
V\
gaat,
eenif
dit 1
dekt
verki
D<
zijn
te ko
der
ieder
twee
één 1
vakvi
Wij ondergeteekende verklaren, dat P. Van
Schuylenbergh alles heeft gedaan wat in zijne
macht was, om onze za ,k te doen gelukken.
Wij \etklaren ook volkomen t'akkooid te zijn
a met de oplossing, welke wij in volle vrijheid
en in het belang onzer makkei s genomen heb-
ben.
De aanwezigen Van Audenhove Jozef
Luypaert Leonard Van Geit Gustaaf De
Backer Karei f Cardon Leopoldus Hiqué
Philippus. f
Aalst, den 17 Augusti 1908.
c
V
Zc
zi
mi
ve
an
ke
be
iet
is
rus
I
BN