Ue Jaar. Nr 20.
Prijs per nummer o centiemen.
I4 Mei 1911.
Weekblad voor het Arrondissement Aalst.
Aan onze nieuwe lezers.
Een afgrijselijk woord
Tweede algemeens Oproep
IIIII MEIAIII i
riiheid
ANNONCEN
Rechterlijke i fr. per regel.
Reklamen 20 centiemen per regel.
Aanoncen dikwijls herhaald 10 cent. per regel.
Andere annoncen worden opgenomen met
akkoord
Alle briefwisselingen of strijdpenning moe
ten elke week vóór Woensdag avond om 8 ure,
ingezonden worden.
REDAKTIE EN ADMINISTRATIE
Maan straat, 18, AALST.
Ongeteekende brieven worden niet opgenomen.
Berichten over werkstakingen en grieven moeten
door de Vakvereenigingen gestempeld zijn.
ABONNEMENTSPRIJS
3 maanden tr. o 6
6 1.20
Een jaar >>20
Bciten Belgif
Een jaar 5,00
Men abonneert zich op alle postburt-elen.
Textielbond, Katoenbewerkers
en Wevers
Heden Zonddgorn3 uren, drij-
maandelijksche verplichtende ver
gadering, op boet van 10 centie
men, in het lokaal Hand aan
Hand.
Het dagorde dat moet besproken
worden is van groot belang, gezien
de beweging om meer loon, die in
verschillende fabrieken ontstaan is.
De besluiten van het gemengd
Comiteit zullen ook besproken
worden, en dit voornamelijk aan
gaande het vrouwenwerk en de
aan te vangen beweging voor ge
lijke loonen in de F. F. R.
Mannen en vrouwen, weest allen
op post
BELANGRIJK BERICHT.
De leden van den Ziekenbond
Moyson worden bij deze nogmaals
verwittigd, dat volgens de beslui
ten der vergaderingen en het regle
ment, de leden die ziek worden van
den eersten dag hiervan kennis
moeten geven, bij den Secretaris in
't lokaal Hand aan Hand.
De leden die zulks verzuimen en
den tweeden of derden dag komen,
zullen maar eene kaart van ziekte
ontvangen, van den dag dat zij in-
ken komen doen.
Dat onze leden hiervan goede
rekening houden.
HET BESTUUR
der steenbewerkers, marmerbewerkers
en polisseurs
Het Bestuur van het gemengd
Comiteit heeft in zitting van 7 Mei
1911 besloten, dat de tweede alge-
meene vergadering voor a! de stiel-
genooten zal plaats hebben, op Zon
dag 14 Mei j911bij den he:r P.
BOIN, Groote Markt, om 3 uren
stipt, waar wij U inlichtingen zul
len geven, nopens de onderhande
lingen mrt de bazen.
Wrj rekenen op uw aller tegen
woordigheid Allen opgepast.
Hoi is heden de tweede maal, dat
ge ons blad gratis ontvangt. Wij
vragen liet u, aandachtig te lezen, en
heel onpartijdig een oordeel te vel-
n.
Zondag aanstaande ontvangt ge
een bezoek van een onzer mannen,
die 11 zullen komen vragen of ons
blad u regelmatig mag besteld wor
den.
Wij verwachten een goed onthaal
beste vriend, omdat Récht en Vrij
heid. liet blad der werklieden is
en maar aan centiemen wordt ver
kocht, terwijl al de andere bestaande
weekbladen van de zelfde grootte, in
onze stad 5 centiemen kosten.
Inderdaad, üenderbode, De Volks
gazet, 't Land van Aelst. De Werk
man, Klokke Roeland, De Dageraad,
enz., zijn al weekbladen van de tegen
partijen en kosten 5 centiemen liet
nummer.
Maar daar gelaten, don goedkoo-
pen prijs van ons blad, dan nog is
liet een plicht voor de werklieden dit
blad te lezen, te steunen en voor zijn
voortbestaan ie zorgen.
Recht en Vrijheid is niet gesticht
en geroepen om geld te winnen.
Neen, vriend lezer, Recht en Vrij
heid kost jaarlijks aan de Socialisti
sche Federatie van 't arrondissement
een heeleri hoop geld, maar dit wordt
met liefde geofferd, omdat wij niet
kunnen leven zonder een blad, want
de aanvallen der tegenpartijen moe
ten afgeweerd, den laster en de leu
gen weerlegd, de rechten en de be
langen der werklieden verdedigd
worden.
Dank aan het bestaan van 'tblad
Recht en Vrijheid, hoe klein het ook
is geweest, zijn de grieven der werk
lieden in 't openbaar gebracht, is de
onverdiende ellende van hei volk
blootgelegd geworden, is den eisch
om een beetje meer recht, om een
beetje meer loon, om een beetje meer
welstand kunnen verdedigd worden.
Wanneer wij de loonen hebben
kunnen doen stijgen, met minstens
één frank per dag, want de loonen
waren enkel jaren geleden voor
't overgroot ste gedeelte der werklie
den van 1,80 fr. tot 1,90 fr. dan is
zulks voor een groot gedeelte te dan
ken aan 't blad Recht en Vrijheid,
wiens kolommen ten allen lijde.
wagen wijd open zijn gezet, om de
zaak van 'i werkvolk te pleiten.
Hoe gelukkig zijn de werklieden
niet, wanneer zij hunne grieven zien
blootgelegd, wanneer zij in strijd
zijnde, hunne eisclien zien verdedigd
worden i Welnu, dit, is de taak van
Recht en Vrijheid, en hierom ook
moeten alle werkersgezinnen ons
blad lezen, het voortgeven, en propa
ganda maken om lezers te winnen.
Wie dus zijne EIGENE zaak behar
tigt, zal 't iilad Recht en Vrijheid I
koopen, en hierom zien wij ook den
toekomenden Zondag verheugend te
gemoet, omdat wij verzekerd zijn, dat
ons getal lezers minstens zal verdub
beld wezen.
Vriend lezer, Zondag krijgt ge dus
een huisbezoek.
Onder dien titel drukt M. üaens
in De Werkman en 't Land van Aelst
het volgende
Ik zegde in do Kamer aan Socialist
Dujardin
De Walen hebben hun pensioen
van 1 frank nu moet hot de beurt,
- zijn der Vlamingen, zonder uitstel
i want de oude werkmenschen bij
ons zijn ongelukkiger dan de Wa-
- lcn.
- En weet ge wat bij antwoordde
- De, Vlamingen zullen bun pensioen
- hebben ALS ZE SOCIALIST ZIJN.
Neen, noen, M. Dujardin, socia-
- list moeten zeniet worden, maar
vrije kristen democraat.
Ware do beweging in 1893-94-95
niet versmacht van broodroof en
- zielsdwang de democraten zouden
- in do. Kamer zoo machtig zijn als
- de Walen in Vlaanderen ware
nooit een socialist gekozen geweest
- en uit 't Walenland zoude» echte
vrije kristen democraten in de
Kamer gezeteld hebben. -
Tot daar M. Daens.
Wij begrijpen waarlijk niet, waar
om M. Daens zijn artikel titelt EEN
AFGRIJSELIJK WOORD.
Of zijn het soms AFGRIJSELIJKE
woorden, voor M. Daens, wanneer hij
de waarheid hoort zeggen
Zou M. Daens zijne lezers niet wil
len zeggen, hoe het komt dat de
Waalsche werklieden reeds een pen
sioen hebben van I frank daags,
ondanks zij bijna allen socialist
zyn. en dat de Vlaamschewerklie
den zich tot heden nog altijd mogen
tevreden stellen met hunne 9 centen
pensioen per dag, alhoewel zij voor
liet overgrootsle gedeelte voer de
katholieken stemmen, die nogihans
de meerderheid in de Kamer zijn
Wij zullen hem een beetje helpen,
met hem te zeggen, dat zulks komt
omdat de waalsche werklieden knap
pe verdedigers hunner belangen
socialisten naar de Kamers heb
ben gestuurd, die zich niet laten
paaien met beloften, maar daden
eisclien.
Hadden de Werklieden het in de
Vlaanderen gedaan zooalsze gedaan
hebben in 't Walenland, 't ware reeds
veel beter voor hun geweest, hun
toestand die nu zoo erbarm lijk, zoo
armtierig is, ware geheel anders.
Neon, M. Daens, de werklieden
moeten geen vrije kristen democraat
worden, want Christen Democratie
is huichelarij en dient enkel om de
werklieden te verdoelen.
Het geloof moet niet in de politiek
gemengd worden, het heeft er niets
in te zien, en dit is zoo waar, dat de
mijnwerkers een pensioen hebben
bekomen van 1 frank daags en dit
pensioen aan alle mijnwerkers zal
toegekend worden, of hij Christen is
of niet.
De Socialisten zijn opgestaan voor
liet pensioen van 1 frank voor do
mijnwerkers, en hebben zich niet
bekommerd of die mijnwerkers ter
kerke gaan ja of niet.
De Vlaamsche Christene werklie
den zijn de verstootelingen, zelfs van
de zoo kristelijke katholieke regee
ring, want tijdens de. bespreking van
de pensioenwet voor de mijnwerkers
wierd er voorgest eld de wet toepas
selijk te maken, op AL de werklie
den van gansch België dus ook
de Christelijke vlaamsche werklieden
en landbouwers en 'l zijn die CHRIS
TELIJKE katholieke volksvertegen
woordigers die daar hebben tegen
gestemd.
De waarheid is M. Daens dat het
ten allen tijde die AFGRIJSELIJKE
SOCIALISTEN zijn. die ten voor
dode spreken van het werkende
volk, die hulp en bijstand bieden
wanneer ze in strijd zijn om hunnen
toestand te verbeteren, die altijd oji
de lires staan wanneer de belangen
van 'l werkende volk moeten ver
dedigd worden, en nooit wordt
aan de werklieden gevraagd zijt gij
christen of vrijdenker.
Men kan evengoed christen en ook
socialist zijn. In Aalst ziet go't met
uwe eigene 'oögen. De meeste onzer
aanhangers, i rouwen voor de kerk
laten hunne kinderen doopen. wor
den met de kerk begraven, en inde
rangen uwer Christen Democraten
Joopen er zooveel die nooit, ter kerke
gaan, vloeken «Is ketters, evenals in
de rangen der katholieke partij,
een bewijs dat T geloo1' met de poli
tiek niets ie maken heelt.
Do Vrijë Kristen Democratie
hare beweging is gesmacht gewor
den, zegt ge. door broodroof en ziels
dwang, anders waren de Democraten
zoo talrijk in de Kamer als de Socia
listen.
Praat tegen den vaak, M. Daens.
Wij ontkennen niet, dat de kristen
democraten aan groote vervolging
hebben te lijden gehad en nog neb
ben maar vergeet niet, dat de socia
listen van hij hun ontstaan en tot
lieden nog, gedurig vervolgd en ge
broodroofd worden, en dat Gij zelf
M. Daens een der ergste vervolgers
au de socialisten zijl geweest, téen
ij u nog in de rangen der zóó kriste
lijke katholieke partij bevondt.
Ge zoudt hierom goed doen, eens uwe
artikels te herlezen, geschreven in
uwe bladen De Werkman en 't Land
van Aelst in den loop der jaren van
1885 tot ]89:j,datum wanneer uwe par
tij zich heeft, gevormd, dooreen twist
ontstaan in de katholieke partij.
En dat uwe KRISTENE Democra
tische partij een Voetje heelt, gekre
gen in ons arrondissement, dan is
zulks te wijten aan die godflelooze
liberale partij zooals gij zelf ze
zoo gaarne, noemt. die u zedelijk
en geldelijk heeft geholpen.
't, Was dus eene GODDELOOZE
partij die. eene CHRISTENE hielp in
t leven roepen
't Ware eerlijker van uwen 't, wege
indien ge aan uwe lezers kond maak
te, dat 't geloof met de politiek niets
te maken heeft, en 't geloof maar aan
gewend wordt, om de macht van
't volk te breken. Maar dat zult ge
niet,, 't ware de verdwijning uwer
partij.
Nochtans de eerlijkheid eischt
zulks.
OTTO ROQUETTE.
1° Vervolg.
Zij meende genoeg gezien te heb
ben. Hij had haar niet meer lief, zijn
hart was vervreemd, hij schaamde
zich over haar. Allerlei troostelooze,
wanhopige gedachten doorkruisten
hare ziel, zij geloofde in deze oogen-
blikken al de, diepte van haar ellende
te kennen. Hij hoorde nauwelijks,
hoe haar zoontje zijn vader nu dit
en dan dat vroeg, en hoe hij daarop
slechts kort antwoord gaf. Er werd
nauwelijks een woord gewisseld tus-
sclien de jeugdige echtgcnooten
zeiven. Zij gingen het huis binnen,
welks vierde verdieping zij bewoon
den. Nauwelijks hadden zij de deur
achter zich gesloten, of Leonard
nam bet knaapje op den arm, kuste
hem herhaalde malen recht teeder
en liep haastig do trap met hem
op, terwijl Agnes langzaam volgde.
De kamerdeur was gesloten, daar
Agnes, die er geen dienstmeisje op
nahield, den sleutel bij zich droeg.
Leonard zette liet knaapje neder en
liep haastig terug om zijne vrouw
ook van het andere kind te ontlas
ten. Toen zij liet hem overgaf, wan
kelde zij. Hij hield het kind op den
oenen arm en omvatte met den an
dere de lialfbewustelooze jonge
vrouw, zeggende Agnes ge,zijt
ziek Zij zeide niets, maar hij voel
de haar hart hevig kloppen, en een
vrecsclijke angst maakte zich van
hem meester.
Eene buurvrouw, eene goedhar
tige oude weduwe die dezelfde ver
dieping met ben bewoonde, opende
de deur, Leonard vroeg haar om
hem te helpen, hij gaf haar -het
kind en geleide, of liever droeg
zijne Ongelukkige vrouw naar boven.
Na cenige minuten kwam zij bij, en
dankte hem, doch Leonard's terug
houding was door dit toonecl gewe-
ken. Hij voelde, hoe Agnes leed, en
besloot nog heden alle misverstand
uit den weg te ruimen. Voor het
oogenblik werd dit verhinderd door
i de tegenwoordigheid derbuurvrouw.
Dat goede oudje bracht de kinderen
naar bed, iets wat zy dikwijls uit
eigene beweging deed. Daar hunne
geheele woning échter slechts uit
een zit- en slaapkamer bestond, en
de echtgcnooten de tusscliendeur
niet wilden sluiten, bleef hot gesprek
bij enkele woorden. Hij verzocht liaar,
dringend, zich niet meer zoo te ver
moeien, maar liever wat rustig iu
den leuningstoel te gaan zitten voor
het avondeten behoefde zij niet meer
te zorgen, daar hij reeds gegeten
had.
Zij rustte echter niet eer zij de tafel
gedekt, en brood, boter, kaas en
salade voor hem gereed gezet had.
Zij deed dat alles zwijgende, zonder
acht te geven op zijne herhaalde ver
zekeringen, dat hij ergeenc behoefte
aan gevoelde, en niets gebruiken
zou. Eindelijk was zij met alles ge
reed en verzocht hem nu te komen
eten.
Maar, lieve Agnes, antwoordde
hij eenigzins ongeduldig, - ik heb je
wel al tienmaal gezegd, dat ik geen
honger heb Gij doet te veel moeite
voor niets, en hoort niet, dat ik je
zeg, reeds gegeten te hebben -
Agues scheen als uit een droom te
ontwaken. - Vergeef mij zeide zij
verward ik heb jo dok slechts zoer
eenvoudigen kost voor te zetten. Gij
zult zeker wel wat beters gehad heb
ben. -
Door deze laatste woorden voelde
Leonard zich onaangenaam aange
daan, daar hij er eenige bitterheid in
voelde doorstralen. Bedeeld meteen
opbruischend gemoed, had hij reeds
een driftig antwoord op do lippen,
doch hij bedwong zich nog, en zeide
op liefderijken, hoewel eenigzins
verwijtenden toon - Gij moest toch
weten, lieve Agnes, dat ik aan ons
eenvoudig maal verre de voorkeur
geef, boven elk adder, en mij ner
gens zoo gelukkig gevoel, dan aan
onze eigene tafel mol u en onze kin
deren. Van daag echter vroeg mijn
patroon mij, bij hem liet avondeten
te komen gebruiken reeds zoo
dikwijls heb ik bedankt, dat ik ein
delijk deze uitnoodiging wel eens
inocst aannemen. Onder een voor-
I wendsel hen ik nog vroeger henen
1 gegaan, dan hij eigenlijk goedvond,
doch ik wilde je niet langer laten
1 wachten. Hij kuste zijn vrouwtje
en trok haar naast zich opeen stoel.
- Leonard -, antwoordde zij, als gij
daar ginder aangenaam gezelschap
Wat is het Schoolwetsontwerp
der regeering.
'I Is twintig miilioen per jaar voor
de kloosters, 't Is de scnooIoorJog in
aile steden en gemeenten, 't Is de
jacht op de leerlingen, den handel in
kinderen.
T ls.de bedreiging
aan den bediende; zijne plaats te
verliezen
aan den werkman weggezonden te
worden van 't fabriek ofwerklmis
aan den huurder, uitzijn huis ge
jaagd te worden, aan don handelaar
zijne klanten te verliezen
aan don behoeftigen van allen on
derstand beroofd te worden.
'i Is boet en gevang voor den eerlij
k-Mi man. slachtoffer der drukking,
indien hij durft eene aanklacht doen;
'i Is boet en gevang voorde mild
dadige personen diouc kinderen dei-
openbare scholen voeden en kleeden:
T Is de onverdraagzaamheid on de
vervolging ten toppunt.
Weg met het wetsontwerp Schol-
laert.
hadt, moest gij daar maar gebleven
zijn Gij kunt meer van het leven
verlangen, dan.... -
- Agnes, - viel hij haar in de reden,
dat kunt gij niet. mcenen Gij doet
mij zeer, en je zei ven nog veel meer
Een uur niet u doorgebracht na af
loop van mijn dagwerk, weegt tegen
elk ander gezelschap op. Moetikje
dit altijd op nieuw verzekeren i -
Het was duister inde kamér, hij
zag dus de tranen niet diezijne vrouw
over de wangen liepen. De buur
vrouw kwam binnen en zeide, dat de
kinderen sliepen zij zeide met een
maar goeden avond, daar zij sedert
een igen tijd bemerkt bad, dat er tus-
sclien de beide echtgcnooten iets
hangende was. waarbij liet gezel
schap van een derde te veel was.
Zij waren dus nu alleen, en Leonard
waelite op hetgeen Agnes zeggen
zou, doch zwygend bleef zy must
hem zitten. Bedroefd en angstig nam
hij eindelijk hare hand en riep haal
bij den naam. Opeens brak zij in tra
nen uit en haar hoofd op zyn schou
der latende rusten,, snikte zij - O
Leonard wat is er van ons gewor
den 1 a
(Weidt voortgezet).
