Priester Fonteyne
Uit Geeraardsbergen.
UIT NINOVE.
HET FEEST.
De Feestzitting
Wie zal niet te vreden zijn.
Uit het Verslag
der Twijnders (sters).
ONZE STOET.
vveenen, heeft doen zuchten, heeft doen
bukken onder het smartelijkste lijden
't. Is dat M. Petrus, 't welk gij ons
volk wilt opdringen
't ls dat lijden, 't zijn die tranen,
't zijn die zuchten.'t zijn die zedelijke
woorden welke gij voor ons volk wenscht.
Maar zou M. Petrus wel weten wat
b onzijdig onderwijs is
Dat is voorwaar goed gelapt, voor het
liberale orgaan, het orgaan van die man
nen, die met geld, met raad, met stem
men, met alles hebbeD mede geholpen,
om de partij van M. Daens in 't leven te
roepen
Hadden de liberalen het voorbeeld der
socialisten gevolgd, 't is te zeggen niet
mede geholpen om de Christene democra
tische partij een bestaan te verzekeren, zij
ware er nooit gekomen, ze ware in de
wieg versmacht geweest en wij hadden nu
voor geen bedekten vijand gestaan, die
noch mossel is, noch visch, maar spartelt
en zal blijven spartelen, om 't volk zijne
jesuietische houding te verbergen.
deelt voorzeker niet de gedachten van M.
Daens, want terwijl M. Daens mede helpt
om de katholieken de schoolwet zoohaast
mogelijk te laten stemmen schrijft deze
in De Vrije Klok van Zondag, spre
kende over het nieuwe schoolwetsont-
werp
Om te eindigen, waarom daar weeral
geen kort spel gemaakt storm voor het
algemeen stemrecht, en dan met gelijke
rechten op politiek gebied, doet iedereen
u wat hij wil.
Waarom voert M. Daens niet dezelfde
t.tal Waarom wil hij de klerikalen mede
helpen, in de laatste dagen van hun be
wind nog eene nieuwe schoolwet te ver
vaardigen, die aan de kloosters een 20
millioentjes per jaar in hunne kas zal doen
stroomen en die een schooloorlog zal ver
wekken veel heviger dan dezen van 1879-
1884. want dan was er nog geen spraak
van geld den god van paters en nonnen.
M Daen* wil malgré bongré in de kaait
spelen der dompers, hij wil hun bond
genoot zijn. Waarom moet hij zelf weten.
Hoe is 't mogelijk.
Wij begrijpen toch waarlijk niet hoe liet
mogeliik is. dat zoovele cooperateurs hunne
volle plicht niet doen.
Wij willen hier, voorloopig, niemand
speciaal aanduiden, maar toch moeten wij
het zeggen dat er in een gansche wijk onzer
stad een slechte geest heerscht.
Inderdaad, in bedoelde wijk kunnen wij
dagelijks een broodkarreken vinden, dat
ton volle zijne, niet onbeduidende, lading
afzet bij onze samen werkers.
Zekere partijgenooten welke dagelijks 2
ja zelfs 3 brooden verbruiken, vinden bet-
gepast aan hunne eigene inrichting 5 of 6
brooden per week te nemen, terwijl de rest
hun geleverd wordt door een al te goed ge
kend bakkertje. Waarom zij dat doen
Dat weten die partijgenooten nu niet heel
juist.
Sommige brengen in dat de - papa - van
bedoeld bakkertje meestergast in een fabriek
(van die wijk) is en dat zij daarom min of
meer verplicht zijn.
Andere kunnen zich achter dit belachelijk
argument niet verschuilen en komen dan af
met een - alleman moet leven Voorzeker,
alle man moet leven, maar die partijgenoo
ten hebben een geheel klein begrijp van hun
EIGEN belang. Dit toch moet hun zeggen
dat zij eerst en voor alles bij hun eigen moe
ten koopen, voor DIE goede reden, dat zij
eerst en voor allen zelf moeten leven, iets
wat hun tegenwoordig, gezien de onge
hoorde hevige crisis, reeds moeilijk wordt.
Wij vragen ons af of zij die beweren
-. min of meer ged wongen te zijn, zelf niet
inzien hoe belachelijk zij zich aanstellen.
Zij willen de pretentie goede socialis
ten - te zijn. maken deel van hunnen bond,
onzer ziekenkas eu zijn cooperateur en ter-
wyl deze dry belangrijke machten onzer
partij (w aaraan zij met veel hoogmoed be
weren mede te werken) een hevige strijd
die zij bew eren mede te strijden leveren.
0111 de volledige vrijmaking dor werkende
klas te bekomen, zien wij hen zelf achter dit
belachelijk argument verschuilen.
Vrienden, in gemoede gesproken, dit moet
veranderen. Het MOET. Men is partijgenoot
of men is het niet. - Halve gebakkenékun
nen wy best missen, wij hebben mannen
van doen uit een stuk. Wij hebben méér dan
genoeg van diegene die wijlen stoefen alles
to doen en die feitelijk niet doen dat deugt.
Nog eens, raon is socialist of men is 't niet.
Daarbij hun welbegrepen eigenbelang
van die partijgenooten zet hun aan alles,
versta het goed ALLES bij ons te koopen.
Immers, voor wat het brood aangaat,
hebben wij
1. Dat wij goodkooper zijn dan bedoeld
bakkertje.
2. Dat wij bij ziekte gedurende 0 weken
de helft van het brood dat men gewoonlijk
per week. neemt, geven, zonder dat het lid
er iets voor betaald qii terw ijl hel bakkertje
NiBTS geeft.
3. Dat wij bij kraambed, ook zonder dat
het lid iets geeft, zooveel geven als het lid
gewoonlijk per week neemt, terwijl het
bakkertje nog eens NIETS geelt.
Zal het voldoende zijn de half cooperateurs
dit schrijven te wijden, opdat zij volle
cooperateurs zouden worden Zoo ja, zoo
veel te beter, zoo neen, dan kom ik binnen
eenige dagen op de zaak terug en klop er op
tot wanneer de half-gebakkene geheel
gebakken - zijn. P.
Aanvaard
De Vaandrig neemt onveranderd het schrij
ven van Gezel De Mey op. Erbijvoeger.de zulks
gaarne te doen en ook dat zijne houding in cUze
zaakoprechter is, dan die van «'t Laatste Nieuws».
Jesuietenstreken.
Geeraard nog eens aan 't werk. Dat de
dompers met geen goed oog de weikersfabriek
van Gent aanzien, dat gelooven wij gaarne.
't Is immers een duidelijk bewijs dat de wer
kende klas meer en meer zich ontwikkelt en te
vens een klinkend bewijs dat men wetens en wil
lens liegt, wanneer men beweert dat de Socialisten
geen verstand van besturen hebben.
Dat onze Giesbergsche kaïtckoppen hur.ne
Gentsche Confraters volg» n, in de laster-cam-
pagne, die deze voeren tegen de socialistische in
richtingen, gaat ons minder aan. Nogtans mag de
gemeene lastercampagne niet ontaarden in eene
beleediging, de werkers zelt aangedaan of dan
springen wijrbij.
't Is wat gebomd in Geeraard van 28 Mei
onder ti'el Dutsen Arme slaven
Wo dt een artikel afgekondigd meldend dat
eene werkstaking was uitgebroken in de
Socialistische Weverij te Gent. De werklieden
vroegen (zoo verteld Geeraard) beterev oor-
waarden en betere behandeling
van wege hunne meesters.
Dit is letterlijk afgietsel van 't Voikske van
Geut en 't komt natuur.ijk in denjesuierenrol van
Geeiaard te zwijgen over wat het blad Voor
uit vermelde omtrent dit voorval. Het kan ons
niet zoo erg verdommen dat Geeraard eens te
meer toont welk fanatisme ei in zijne redac
teurs steekt maar waar wij toch de bijzondere
aandacht onzer kameraden op 10. pen is, op het
feit dat Geeraard in bedoeld aitikel toch wat te
ver gaat in het luchtgeven aan zijne vei achting
voor de werkersstand.
Men moet waarlijk toupet hebben, 0111 als
katholiek gazetschrijver ie durven vei wijten van
miskenning der werkeisrechten, te duiven hulp
vragen oin onze arme wroeters van s'averjuk
te verlossen.
De schrijver van bedoeld artikel geeft een
doorslaand bewijs, niers absoluut, niets van den
geestestoestand der wei kers te kannen.
Kende hij er een zreike van, dan zou hij zich
schamen over zijn schrijven, immers daar naar
te ooideelen, worden de werkl eden m de Socia
listische Weverij te Gent behandeld gelijk slaven,
moeten zij zwijgen en bobben er min mee te pra
ten, voor wat het vaststellen van hun loon aan
gaat. dan in andere fabrieken.
Geloof het viij Geeraard, de werkende klas is
te bewust geworden. Dat ondervinden uwe tra
wanten het best. De wei kende klas staat op, en
het is in geene socialistische inrichting dat er
sprake kan zijn, van als slaaf behandeld te wor
den, daarvoor gevoelen zij zich te viij, maar ook
te sterk, dank aan de organisatie hunner partij.
Zondag 11. waren de Ninoofsche werkers
volop in feest. Wij mo«*en zeggen, een feest
dat Duiten alle verwachting lukte.
Reeds van in den vroegen morgend waren
een aantal vrienden aan T werk voor 't ver
sieren van het lokaal. Van af 7 uren liet het
zwaar kanongeschut zich hooren, welke
het feest aankondigde.
In den voormiddag was er eene buitenge
wone begankenis in de Geeraardsbergsclic.
straat en 1 lokaal De Redding. De voorname
gesprekken liepen over den stoet, dié 's na
middags op het Statieplein zou gevormd
worden.
Dij een deel onzer mannen was er wat
aarzeling of de leden wel zouden opgemar
cheerd hebben in den stoet, want meer dan
twee derde zijn rekruten ten andere, hier
onder zijn nog talrijke vrouwelijke leden,
daarbij nog nooit hadden de Ninoofsche
werkers (sters) in vollen dag in de straten
van Ninove zich getoond
Hoe hebben de aarzelende vrienden zich
bedrogen. Om 2 uren kwamen de leden
reeds in groepjes afgezakt naar het lokaal.
Om 2 1/2 uren kan er niemand meer binnen,
intusschen stegen talrijke luchtballons in
de hoogte.
De stoet aan 't lokaal gevormd van min
stens 200 deelnemers trok naar de Statie
om het muziek van Aalst en de overhandi
ging van de grooto photograph ie af te
wacuten.
Hij de aankomst der Aalstersche vrien
den was er een stroom van volk op het
Statieplein en Statiestraat.
Wanneer de grooto photograph ie buiten
gebracht wierd, speelde de fanfare Hand
aan Hand - De Internationale door al do
vrouwen en mannen mede gezongen, dat
gansch het Statieplein er van dreunde.
Wat een leven Wat beweging Hoe
waren onze mannen en vrouwen opgewekt
id:B STOET
Op het Statieplein waren nog talrijke
Ninoofsche vrienden den stoet komen ver
voegen. Al de mannen en vrouwen droegen
roodo bloempjes in 't knopgat en op 'l hart.
De fanfare Hand aan Hand die den stoet
opende, liet hare krachtige marchen bijna
onafgebroken hooren. Hierna volgt de vlag
der Aalstersche Textielbewerkers, gevolgd
door eene sterke afvaardiging dezer stad.
Dan volgden de vlaggen van den Twijn-
dersbond en Propagandaclub van Ninove.
Hierachter een schoone groep vrouwelijke
loden die zeer gezwind in den stoel stapten.
Hier komt de groote photographie, 't is
een prachtig stuk waarop onze Ninoofsche
vrienden oprecht fier mogen zijn, welke ge
dragen wordt door 4 leden van den Twijn-
dersbond.
Onze mannelijke leden die een stoet op
zich zeiven vormen, (zoo talrijk zijn deze
opgekomen) komen na de groote photogra-
pnie aangestapt. Onze mannen blinken van
vreugde, fier als een pauw, het hoofd in de
lucht, dikwijls krachtige strijdliederen zin-t
gende.
Te midden der groote belangstellende en
sympathieke beschouwers doorkruist deze
schoone feeststoet de straten van Ninove.
Op verschillende plaatsen hoorden wij
zeggen, dat zoo iets in de straten van Ninove
nog nooit te zien was geweest van werklie
den. Menige onzer vrienden voegden er bij,
wat zou hot dan wel geweest zijn indien al
onze mannen en vrouwen hadden opgemar
cheerd
Beide is de waarheid. Nog nooit hebben
de Ninoofsche werkers in vollen dag stoeten
georganiseerd ten tweede, nog vele onzer
leden hebben wij bij de toeschouwers ge
zien, waarom niet in den stoet? 't ls waar,
de eerste maal is de kwaadste keer, in het
vervolg moeten al de loden in den stoet
zijn. Wij hebben Zondag reeds bewijzen
gegeven onzer sterker wordende kracht. De
volgende maal moeten wij onze ware macht
aan de Ninoofsche bevolking toonen
welke in 't lokaal plaats had, wierd geo
pend door den vriend De Vidts die de partij
genooten bedankte voor hunne talrijke op
komst en medehulp aan 't well ukken van
deze schoone werkersfccst.
Hierna voerden opvolgentlijk de gezellen
Hannickvan Gent en Chapelle van Antwer
pen het woord. Hunne schoone redevoorin-
gen gansch mede deelen is ons door plaats
gebrek onmogelijk.
Hunne oproepen om getrouwe leden te
blijven hunner vakbonden en nieuwe leden
aan te werven, 0111 de macht der werklie
den steeds sterker te maken, alsook om
lezers onzer bladen en lid te worden onzer
partij inrichtingen, is dikwijls door toejui
chingen onderbroken.
De vriend De Vidts sluit de feestzitting
om 5 3/4 uren, en doet een oproep t@t al de
vrienden om te ijveren voor eene groote
deelneming der Ninoofsche werkers aan de
betooging van den 15 Oogst te Brussel, ten
voordode van Algemeen Stemrecht en tegen
de hatelijke schoolwet van minister Schol-
laert.
's Avonds was het lokaal gansch verlicht.
Wat een leventje was het daar. Een goede
flikker wierd er door oud en jong geslagen,
't was middernacht als dat schoon werkers-
feest ten einde liep en de vrienden opge
smukt naar huis keerden, belovende den
strijd onverpoosd voorts te zetten, en steeds
nieuwe zielkens voor de vakbonden en partij
aan te werven.
Vrienden weet ge wie niet le vreden zal
zijn over het schoon feest van Zondag
Wel de dompers die op verschillende
plaatsen al drupneuzende naar onzen schoe
nen stoet stonden te gapen.
•Ge weet dat ze in hunne bladen schrijven,
dat onze feest poverkens was. Zij moeten
toch hunnen haat lucht geven. Wel bekome
het u, domperkens
(2° Vervolg en slot).
12,500 éi 15,000 fr. loonopslag
voor de spoelders Stichelmans, bobijnen-
makers (sters) Stichelmans, LaNinoviteen
De Bodts (kopmachienen) te samen een 250
tal werklieden, hebben dank aan de
schoone beweging een loonopslag bekomen
van 1,00 fr. tot 1.20 fr. per week, (wij tel
len de uitgezonderde van 1,80 fr. niet mede)
dat maakt voor die 250 werkers (sters) te
samen van 12,500 tot 15,000 fr. franken
per jaar loonopslag, dat in den zak onzer
Ninoofsche werkers terecht komt.
Deze schoóne verbeteringen zijn deNinoof-
selic en brave werkers (sters) niet op den
schoot gebracht. Hiervoor heeft men moe
ten sf rijden, waarin onze twijndersbond de
moedige vrouwen en mannen ter zijde
stond, bun verdedigde en steunde uit alle
mogelijke krachten, door de jpers, met
schriften en 't schrijven van artikels in de
bladen, waarin de zaak der werklieden is
verdedigd geworden.
~Wat onze twijnders (sters) bond
en leden in de bewegingen gedaan
hebben.
Alles wat er gedaan is, was telkens in
overeenstemming en goedkeuring der werk
lieden. Men zal wellicht begrijpen, dat er
hiervoor talrijke vergaderingen zijn gehou
den waar tevens ook den toestand wierd be
sproken, en waar de beste middels zijn ge
zocht om de bewegingen in 't voordeel oor
werklieden te doen lukken. Wij laten hier
onder volgen het getal vergaderingen en
meetingen die gehouden zijn. alsook het ge
tal manifesten, liedjes en artikels die ver
schenen zijn, waarin de strijden der spoel
ders en bobynenmaaksters besproken is.
Vergaderingen met de spoelders
vóór den strijd 5
Vergaderingen met de spoelders
en bobijnenmaaksters tijdens de
strijden 107
Onderhandelingen met de heeren
door de spoelders en bobijnen
maaksters 15
Onderhandelingen met de hee
ren door de spoelders en leiders
der vakbonden 4
Vergaderingen der besturen van
verschillenden aard 29
Getal vergaderingen te samen 100
Artikels in 't blad Vooruit, Recht
cn Vrijheid, De Textielarbeider,
Le Peuple en Correspondentieblad 35
Getal manifesten verspreid gedu
rende de beweging (15000 exempl). 11
Getal liedjes, versch. (8000 exempl). 3
Getal meetingen gegeven, met
ontwerp de loonsbeweging der
garenwerkers (sters) 6
Tegensprekelijke meeting met de
dompers 1
Het bovenstaande zal aan eenieder bewij
zen, dat onze bonden en leden op de twee
ooren niet geslapen hebben, in ue loons
beweging der garen werkers (sters), integen
deel elk oprecht geharte inenschzal moeten
bekennen, dat door onzen twijndersbond en
leden, eene buitengewone werkzaamheid
aan den dag is gelegd, enkel en alleen mei
het dool voor de Ninoofsche werkers (sters)
een beetje loonsverbetering te bekomen.
Beneven die groote zedelijke hulp en of-
ferwilligheid onzer bonden en leden, heb
ben den twijndersbond en textielfederatie
ook grootcn geldclijken steun aan hunne
leden verleend,zelfs aan dieledeniser onder
stand toegekend die geen jaar in den bond
waren en dus geen recht hadden op onder
stand.
Ook heeft onze verecniging pogingen aan
gewend 0111 gelden in te zamelen, om zoo
veel mogelijk aan de nog niet vereenigden
onderstand te kunnen geven.
Voor de stakers (sters) is er in De Redding
5543,18 fr. uitgegeven, ongerekend de
nog andere uitgaven, die ten laste vielen
van onzen twijndersbond en landelijke
textielfederatie.
Ziedaar liet werk wat onzen toen nog
kleinen, doch reeds kraehtigen twijnders
(sters) bond, in den loop der drie eerste
maanden van 't jaar 1911 heeft gedaan, dat
aangctcekend staat in het boek der werkers
beweging van Ninove, door de strijden die
in deze maanden zich voorgedaan hebben.
Wij hebben het recht te zeggen, dat dank
aan de onverpoosde werkzaamheid onzes
bonds, de loonopslagen bekomen zijn waar
wij oprecht fier en gelukkig om zijn, deze
vermeerderde loonen in de zakken onzer
werkbroeders en zusters, te zien terecht
komen.
De bekomene verbeteringen voor ten
minste 250 werklieden, heeft eene dubbele
beteekenis. Ten eerste, het geeft aan de
werklieden 't bewijs wat den vakbond voor
hun kan doenten tweede, de bekomene
verbeteringen zullen zich bij de 250 werk
lieden niet bepalen, zij zullen algemeen
worden voor al de garen werkers (sters) als
zij willen en zoo verstandig zullen zijn zich
allen aan te sluiten bij onzen twijnders
(sters) hond, die in de afgeloopen strijden,
bewijzen gegeven heeft door zijne werk
zaamheid, het vertrouwen der garenwer
kers (sters) waardig te zijn.
Dat de Ninoofsche werklieden onze werk
zaamheid goedkeuren en ons hun vertrou
wen schenken, hiervan hebben wij reeds
een goed bewijs. Sinds 3 maanden is het
ledental onzer bonden volgender wijze ge
stegen
De twijnders (sters) bond van 93 op 300 leden
De fabriek'werliersbond 7 34
De Bouwwerkersbond 3 16
En nog steeds komen er nieuwe leden bij,
zoodat ons ledental op heden de 400 over
treden heeft. Ook kunnen wij er nog de
sigarenmakers bijvoegen, die allen veree-
nigd zijn.
Vooruit mannen en vrouwen, voorts ge
werkt aan het steeds grooter worden en
sterker maken onzer vakbonden, 't is het
beste en doeltreffendste middel om voor de
werkende klasse nog schoonere overwin
ningen te bekomen.
Dit einde van 't verslag is op donderende
toejuichingen onthaald geworden door de
talrijke aanwezige leden.
De gewezen creool, Blaze, uit de Statie
straat, kan het maar moeilijk verduren dat
onze stoet van verleden Zondag zoo deftig
was, onze mannen zoo talrijk waren opge
komen en ieders bewondering afdwongen.
Daarom geeft hij zijne kattoncoleire lucht
in een dom, leugenachtig schrijven versche
nen, in - De Volksstem van 29 Mei 1911.
Wij vinden er onder andere in.
...Buiten ieders verwachting wij moe
ten het bekennen, want de socialisten heb
ben ons hier aan veel meer gewoon gemaakt
en z'hebben sedert eenigen tijd toch zooveel
gestoeld was de opkomst klein van
Ninove telden wij juist.33 meisjes en 132
mannen... Dat is opzettelijk gelogen Een
bewijs daarvan is dat de Jonge Wacht van
Aalst over de 350 roode bloempjes heeft ver
kocht IN DEN STOET ALLEEN,maar 't vetje
zijn oogen zullen geschemerd hebben. Het
volk van Ninove heeft gezien en geoordeeld.
Wat verder ....De stoot, trok de gansche stad
door, onder de grootste onverschilligheid
van de arbeiders zelve. Er heerschtte geen
geestdrift en hadde hei niet geweest dat het
s'ossenmuziek van Aalst lustige-pas-redou-
blée's speelde, men zou wellicht gedacht
hebben aan eene burgerlijke begraving....
Er hcerschte geestdrift in onze harten,
niet dit tierend feestgevoel van gewone
kermisdagen waarop men als dol en uitge
laten is. Neen het was voor ons een onver
getelijke dag. Onze mannen waren bewust
