M. PETRUS DAENS
A-
Werkersbeweging.
UIT NINÖVËT
3
Officieel Kamerverslag.
Het ministerie heeft zijn ontslag genomen
M. Eaens en de officieels onderwijzers.
Priester Fonleyne
briefwisseling.
<3
Zij doen niet aan politiek
Onder de Schoenmakers.
Vergadering van
Donderdag Juni 1911.
Mededekling vanwege de Regeering.
De Heek Voorzitter. Het woord is aan
den heer Minister van Wetenschappen en
Kunsten.
De Heek Schoi.lakrt, Minister van We
tenschappen en Kunsten. Mijne Heeren,
ik heb de eer aan de Kamer mede te doelen,
dat de leden van don Ministerraad Zijne
Majesteit den Koning hebben verzocht hun
ontslag te aanvaarden.
Ongetwijfeld zal de Kamer hare beraad
slagingen w illen schorsen totdat een nieuw
Ministerie zal samengesteld zijn.
De rechterzijde rijst op en juicht den ontslagne
mende» Minister-President warm toe, onder de kreten
Leve Schollaert
Op die hulde antwoordt de uiterste linkerzijde door
de herhaalde kreten Leve het algemeen stemrecht
IVeg met de kloosters
De heer Maenhaut. Weg met de loges!
Verscheidene leden rechts. Weg met
de loges Weg met de loges (Aanhoudendge
rucht. De heer Berloz slaat geweldig op zijn lesse
naar en roept Leve het algemeen stemrecht Leve
hei algemeen stemrecht
De heer Lemonnier. Leve de Grond
wet
De heek Hymans. Weg met den school
bon Weg met de dweepers (Het gerucht
houdt aan. De heer Voorzitter belt).
De heer Anseele. Leve het algemeen
stemrecht{Kreten
De heer Maenhaut. Ziedaar Gij al
thans zijt openhartig
\an de uiterste linkerzijde Leve het
algemeen stemrecht
De heer Donnay. Wij hebben er lang
genoeg naar gewacht
De heek Berloz. Weg met de verdruk
kers
De hker C. Huysmans. Weg met dc
reactie
Rechts Leve Schollaert Leve Schol-
laert {Toejuichingen.)
De heer France. Geklopt en niet tevre
den
Aan de uiterste linkerzijde. Leve
Woeste (Spottend gelach.)
Rechts Leve Schollaert Leve Schol
laert {De rechterzijde juicht andermaal toe.)
De heer Voorzitter (na met den hamer
geklopt te hebben). Mijne heeren, gij hebt
de verklaring van de Regeering gehoord en
het voorstel van den heer Minister van Wo
lenschappen en Kunsten om onze werk
zaam heden te schorsen totdat een nieuw
kabinet L tut stand gekomen. Dit voorstel
zul wellicht niet worden bestreden (Instem-
tning.)
De Kamer gaat dus uiteen tot nadere bij
eenroeping.
{Al de leden der rechterzijde, behalve de heer Woeste
begeven zich naar de bank der Ministers, drukken dezen
de hand en juichen ze aanhoudend toe, terwijl de uiterste
linkerzijde zingtO Vandenpeereboom en opnieu>
roept Leve het algemeen stemrecht In Weg
met de kloosters
De heer Cavrot. Trekt er maar van
door
De heer Berloz. - Ze zijn weggejaagd
Men heeft er genoeg van, van die lieden
{De leden der rechterzijde doen de Ministers uitge
leide, dezen luidruchtig toejuichende de socialistische
linkerzijde jouwt ze uit en een stem aan de rechterzijde
n eptWeg met Woeste
De Kamer gaat te 2 uur 10 minuten uit
een te midden van luidruchtige gesprekken
en eene hevige ontroering.
«rK
drang der oppositie, dank de
werking van liberalen
't Was ten jare 1879.
De schoolstrijd woedde in al zijne hevig
heid en gansch het otiicieel onderwijzend
persooneel wierd in den ban der II. Kerk
geslagen, ten minste toch DAT gedeelte, dat
niet wilde overslagen, dat getrouw bleef en
jan de wet wilde gehoorzamen.
M. Petrus Daens stond toen in de rangen
ier katholieke partij en voerde in zijne bla
den - De Werkman - en '•'t Land van Aelst-
eene hevige taal tegen de ofFicieele onder
wijzers en onderwijzeressen.
Mejuffer Emma, de huidige bestuurster
Onder den
eendrachtige
socialisten, en ondanks de medehulp van M
Daens aan de katholieken verleend is het
ministerie, door zijn hatelijk Schoolwots
omwerp, gedwongen geworden af te treden
Wij behalen dus eene eerste overwinning
maar wij mogen op onze lauweren nic
rusten.
De propaganda moet voortgezej worden
w ij moeten toonen van geeno kloosterwet
ten to willen en het luide verkonden, opdat
de koning ook zou hooren, dat hij wijselijk
te handelen heeft, wil hij liet land in geene
beroering brengen.
Na deze eerste overwinning, moeten wij
naar andere overwinningen. Wij moeten
bekomen, daf ervan geeno schoolwet mee
spraak kan zijn, dan na, dat de Kamer is
samengesteld, volgens de bevolking van
'i land, 't is te zeggen, met do verin eerder ini
dor Kamerleden, dus na de algemeeue vei
kiezingen van 1912.
En nu wij op weg zijn, nu wij kloekmoedi,
zij aan zij staan, nu moeten wij vereenigc
blüven, om ook liet ZUIVER ALGEMEEN
STEMRECHT TE BEKOMEN, EÉN MAN
ÉÉN STEM.
Vooruit er voor
tegen en enkelen zouden hunne gasten wil-
len tevreden stellen, met een oi twee een-
tiemen. -
In den AnglmBelge zijn er een drietal die
des vijf centiemen hebben bekomen en hier
om zijn zij aan 't werk gebleven. Zij vagen
dus hunne botten aan hunne andere vrien
den, aan wiens beweging het dank is, dat
zij den opslag hebben bekomen. Weinig
moedig van hunnen 't wege, want door aan
't werk te blijven zonder hunne andere
werk broeders den opslag hebben, verraden
zij deze en spelen ze den onderkruiper.
Een nieuw baasken, en dan nog wel een
kristen democraat, durft zeggen, dat hij,
onzer'Stadsmeisjesschool, verliet haar post, j liever dan toe te geven, aan anderc-gasten
om dienst ledoen in de aangenoniene scho- i -i» centiemen zal betalen.
len.)
M. Camiel De Deken, thans gepension- j
neerde onderwijzer, te Erembodegem, was i
alsdan ofticieele onderwijzer in eene ge-
meento der Vlaanderen, en ten gevolge van
de hevige artikels van M. Daens, wierd hem j
zelfs den goeden dag geweigerd door zijne i
eburen.
Eenige jaren daarna, krijgt M. Daens en
zijn broeder moeiëlijkbeden met de katho-
li'eke partij, zij scheuren zich af, en vormen
eene zelfstandige partij, de Daensistenpartij
of de Christene Volkspartij geheeten. .-^a.
M. Petrus Daens en zijne familie is den!
vervolgden, zijn de gebroodroofd en en hij
De strijd is nog niet algemeener zijn
nog versehillige marmerbewerkers die niet
mede willen om hun loon te doen verhoo-
gen.
Winnen zij genoeg Neen, maar het zijn
van die vadsigaards die altijd willen genie
ten van 'i werk der anderen.
Ook dc onvercenigden spelen hun rol.
Wanneer ge dicmenschen in rustige tijden
spreekt van de vereeniging, dan hebben ze
zulks niet noodig. Wordt het staking dan
kunnen zij niet mede doen, omdat-ze niet
vereenigd zijn.
Zoo is er een zoon van een politieagent,
die niet mag staken, tenzij, zegt zijne moe-
die de^brave christene zielen als paters en j der, hij door de eene of andere vereenigin:
nonnekens, tol in 't merg der beenderen wordt betaald
kent, die weet boe fanatiek en dweepziek zij
zijn, beeft een zoontje zijn Fransken
die hij destijds baasken Van de Wiele
noemde, en dit kind moet natuurlijk onder
wijs ontvangen, maar liij durft liet niet ter
school laten gaan, in scholen waar 't onder
wijs gegeven wordt door nonnen of paters.
Middelerwijl was dienzelfden oflicieelen
onderwijzer Camiel De Deken, op wachtgeld
gesteld geworden dank de hevige artikels
van M. Daens en liet uitschelden der ollici-
eele onderwijzers voor al w at slecln was,
had hij, evenals zooveel andere onderwij
zers, zijne lilas zien ontvolken, en wierd dus
met een zeer klein onbeduidend loon, henen
gezonden, in afwachting eener plaats.
Welnu M. Daens, zondt zijn zoon bij M. De
Deken, een dier slechte onderwijzers van
•oeger, om onderwezen te worden.
M. Daens verkoos tot leermeester voor
zijn zoon, een dier onderwijzers die hij zóó
slecht had gemaakt, had helpen brondroo-
ven, zijne plaats doen verliezen, bij verkoos
zoo een onderwijzer, boven een geestelijk
an
M. Daens die dus de geestelijkheid kent,
die hunne vervolgingswoede moest ontloo-
pen, die helpt nu, liet katholiek ministerie,
om eene wet te maken, die een schooloorlog
moet verwekken, die nog veel heviger zal
zijn, dan dezen die hij helpen voeren heeft
in dc jaren 1879-1S81
't Is proper.
Dat zulks eene les west, voor de ontelbare socialisten
en liberalen, die uit compassie voor M. Daens hebbenX
gestemd
Het is nog niet genoeg, dat ze genieten
van liet werk da: de vereenigingen doen
brieven schrijven, circulairon drukken, enz.
dat ook ten bunnen voordcele is. Zij zouden
dan nog dc kas mede moeten opeten
Dat de stakers maar moedig volhouden,
hun strijd is gewettigd en hunne vraag in
niets overdreven.
1 geeft zijn ontslag als voorzitter van de
Christene Volkspartij van het Arrondisse
ment Brussel, om te protesteeren tegen de
houding van Pieter Daens,bij de bespreking
der schoolwet.
Als zulke geleerde mannen, aldus hande
len, dan mag zulks wel eene vingerwijzing
zijn voorde min ontwikkelde menschen, die
zich soms nog door de slimme trukken van
een Pieter Daens zouden laten vangen.
En zeggen dat Pieter Daens hier te Aalst
van zijne eenvoudige Comiteitsleden 'wordt
goedgekeurd, als hunne hoofdmannen, als
Priester Fonleyne. Plancquaert en Minnebo
van Brugge, hem ten zeerste afkeuren.
z, Zyn het hier te Aalst, dan allen snullen
TE EEC LOG blijft den strijd voort duren.
TE INGELMUNSTER is de strijd opnieuw
uitgebroken daar willen de patroons geen
opslag geven.
LANGS DE LEIËBOORDEN, zijn het do
vlasbewerkers die een 10 urigen werkdag
eischen met behoud van hun loon.
Hier treden de gendarmen nogal brutaal
op en onzen vriend De Bunne die er voor
minsten 2000 menschen heeft gesproken,
heeft nu ook vrijdag don minister in do
Kamer ondervraagd.
VAN WEGE DE ZEELIEDEN is er een
grooten strijd in 't verschiet.
Zij willen
1. Geplaatst te kunnen worden, zonder
tusschenkomst van plaatsingagenten, die
lion nu zeer duur kosten.
2. Een minimum van maandloon.
8. Verhooging van loon.
4. Volledige bemanning.
5. Betere voeding.
6. Betaling van overuren.
Reeds van 31 Maart 11. zijn de bazen tot
een onderhoud verzocht, en zij gewaardigen
zich zelf niet een antw oord te geven. En als
de staking zal uitbreken, dan zal liet de
schuld der zeelieden zijn
HIER TE AALST duurt de strijd der
schrijnwerkers onveranderd voort. en de
bazen geholpen door eenige onderkruipers
blijven koppig.
't Is jammer dat 't Schepencollege zoo
weinig belangsteltin dezen strijd.
'k Sprak deze week me een dezer stakers
en dif zegde mij zijn buikje vol ie hebben
van dc dompers en bij drukte zich volgender
wijze uit
Wij zijn wel is waar onpartijdig ver
eenigd, maar wij zijn toch aangesloien bij
«le christelijke houtbewerkers federatie en
T Schepencollege dat katholiek is, laat ons
loopen onze bazen zijn meestal dompers on
zij zijn nog slechter dan de anderen uit
Wetteren zijn 't dompers die ons komen
onderkruipen hier in Aalst zijn 't. dompers
die hunne broeders verraden de katholieke
bladen verdedigen ons niet, ze zwijgen
onzen strijd dood en nemen nnnonccn op,
om onderkruipers aan te nemen.
Ik heb er mijn bekomstevan, vc>ogde hij
erbij, ik trek naar Brussel werken, maar
zal mij toch nooit of nooit meer bij de dom
pers vereenigen.
En zoo zullen er veel zijn.
BIJ DE MARMERBEWERKERS is er ook I
strijd deze week uitgebroken. De kappers
en polisseurs vragen een opslag
was uitgenoodigd naar de meeting van
heden avond om met onze vriend Anseele te
debatteeren over zijne houding m de Kamer.
M. Daens heelt laten weten dat hij niet
komt, dat hij geen uitleg te geven heeft aan
andere politieke partijen
Tiens Ti ens
M. Daens roept een bijeenkomst bijeen
voor al de leden van zijn arrondissements-
bond, voor morgen Zondag II Juni, om 3
uren namiddag en daar zal hij volkomen
uitleg geven.
M. Daens doet nu niet alleenlijk in de
Kamer met de katholieken, maar buiten de
Kamer handelt hij ook evenals zij.
Hij die altijd een der eersten is, om open
bare meetings te geven, om in groote letters
aan te kondigen, dat het woord vrij is, hij
durft nu verklaren, zich wegstekende achter
zijne comiteitsleden, die hem blindelings
volgen, dat hij geen rekenschap lieelT te
geven aan eene andere politieke partij
Wij hadden u niet geroepen M. Daens, om
rekenschap te geven, over uwe houding in
de Kamers aan de socialistische partij, maar
wij haddon u geroepen, om uwe houding te
komen verrechtvaardigen en rekenschap te
geven in 't openbaar, aan de kiezers, aan
het volk dat voor u stemde, meenende in u
een oppositieman te hebben.
Nu zult ge rekenschap geven, aan uwe
vrienden, waar ge geen tegenspraak zult
hebben, en aan de kiezers die uit medelijden
hunne stem aan u hebben geschonken geeft
ge de botten.
't Is niet zeer christelijk, maar 't is echt
Daensch zegt uw vriend Plancquaert.
Wie stemde tegen de invoering van
meerdere werkinspectiën uit de werklie
den gekozen De katholieken
Wie stemde tegen het minimumloon
voor de staatswerklieden De katho
lieken
Wie houdt artikel 310 in het wetboek
waardoor de onderkruipers gesteund
worden De katholieken
Wie is er voor dat een kristen man
maar EENE stem heeft en den rijken fra-
mafon drie De katholieken
In alles wat de socialisten voorstelden,
en in 't voordeel der werklieden, (ook voor
de kristenen) daar waren de katholieken
tegen.
De zoo gezegde niet politieke vakbon
den der kristenen, waren telkens met de
grootste vijanden der werklieden voor de
katholieken. Zij raden hunne leden aan,
het katholiek ministerie te steunen, hunne
stem te geven aan die rijke katholieken,
kandidaten die de voorgestelde verbete
ringen voor de werklieden verwierpen
tegen de socialistische werkers, die ten
allen tijde werkten voor de werkende
klasse.
In dit zelfde blad waarin men beweert,
dat zij (de kristene vakbond) aan geene
politiek doen, ziet men een brief geplaatst
dat de kristene vakbonden van Aalst den
heer Minister Schollaert bedanken met
zijne voorgestelde schoolwet, die ieder
jaar 20 MILLIOEN in de kas der kloos
ters zal doen vloeien.
En die zelfde niet politiekers hunnen
voorzitter is katholiek gemeenteraadslid
te Aalst
Hun niet politiek der kristene vakbon
den is huichelarij, een uitvindsel hunner
cheften, de groote katholieke bazen wiens
knechten zij zijn Hun eenig doel is de
werklieden door verdeeling hunne macht
te verzwakken, de werkers in de klauwen
te brengen hunner ergste en gevaarlijkste
vijanden, de katholieke partij
De cheffen die anders schrijven in hunne
bladen, roepen wij toe GIJ LIEGT EN
BEDRIEGT DE WERKLIEDEN.
Aalst, 5 Juni 1911.
Heer Opsteller van -Recht en Vrijheid»,
Ik lees daar in uw blad, dat M. De Blieck,
geen bier mag leveren in den Rathskelder,
en ge doet de kleingeestigheid van bet
Schepencollege hierom uitschijnen. Welnu,
wilt Ge ook eens kenbaar maken, dat wij
politieagenten, verbod hebben gekregen,
van wege onze heeren Schepenen, dat wij
geen glas bier mogen gaan drinken, bij
Petrus Nichols, op de Groote Markt.
Natuurlijk kan ik U niet zeggen, ol' zulks
liet gevolg is, omdat Petrus N ichols enkel
de bieren van M. De Blieck verkoopt, ofwel,
omdat bij den neef is, van Alfred Nichels,
die hot Schepencollege zoo duchtig heeft
geschudt, met de hongerloonen die net aan
ons, politieagenten, en aan de stadswerklie-
den betaalt.
Uw toegenegen, slecht betaalden
Politieagent.
Hier hoeven wij niets bij te voegen.
Het blad der kristene vakbonden be
weert, dat zij te Ninove evenmin aan poli
tiek zullen mede doen dan te Aalst, Gent
en Dendermonde
Zoo Zoo de kristene vakbonden doen
niet mede aan politiek Men moet een
onbeschaamde vleugel zijn, om zoo iets te
durven schrijven, want het verkeerde
hiervan de waarheid, dit gaan wij in
't kort bewijzen
Wie stemde tegen een behoorlijk pen
sioen voor de oude werklieden De
katholieken
Wie stemde tegen eene goede verzeke
ringswet voor de werklieden door een
tiemen per uur.
van
De bazen verzetten er zich j werkongeval getroffen De katholieken
EE1ST HELD.
De steen der wijzen is gevonden. Een
phenix is ontdekt in den persoon van
Fideel den nieuwen Ninoofschen brief
wisselaar van De Volksstem die met
ijzeren hand de liberalen en socialisten
eens zal opschudden en aan de gewest-
genooten van buiten stad de handelingen
van bovengenoemde anti-klerikalen eens
zal blootleggen. Stop uwe ooren dicht
want 't zal 'nen klop geven als dat afgaat.
Het bestuur der Volksstem mag zich
waarlijk de handen wrijven van tevreden
heid met zoo'n briefwisselaar die in EEN
enkele volzin DRIE verschillende zaken
aanpakt. Zijn naam zal voor het nageslacht
bewaard blijven en met gulden letteren in
het geschiedboek der volkeren geschreven
staan. Zijne fa<pie zal op sterk water be
waard worden voor het museum Spitzner
hij zal er de man misschien wat centen
laten mede verdienen en dusdoende toch
iets nuttigs hebben verricht. Haar op
Wij wachten Fideelken af en verwitti
gen hem dat bij de minste leugen of on
nauwkeurigheid wij hem eens aan zijn
staartje zullen trekken. Koest u, Fideel
ken. of anders uw kot in, uw beentje af
gepakt en een grooten muilband opgezet
Zooals iedereen heeft kunnen lezen in ons
Weekblad Recht en Vrijheid -, enkele
weken geleden, haddon de schoenmakers
van het werkhuis Moeremans een onderhoud
aangevraagd, om hem eenige verbetering te
kunnen afsmecken en zooals wij vroeger
schreven, scheen de lieer Moeremans dit
genegen te zijn, maar verklaarde bet hun te
laten weten wanneer hij bereid zou geweest
hebben om hun te ontvangen.
Dit is nu reeds twee maanden geleden.
E11 wat heeft M. Moeremans gedaan tot
de verzoening zijner nederige werkers.
Eenvoudig weg drij werklieden de straat
opgeworpen, bun aan den honger prijs ge
vende met gansch hun gezin, dit is het werk
van een door christelijke katholieke kies-
d ra ver.
Nu wat wilden do schoenmakers
1. l)at Mijnheer Moeremans zou dezelfde
looutarief betalen als de andere schoenma
kers, bazen der stad, wal maar redelijk is
en wat ook noodzakelijk wordt, aangezien
zijne loonen veel te wenschen laten.
En dit ook moet ophouden van op het
zweet zijner werklieden de concurrentie on
dragelijk te maken.
Want het reparatiowerk waarvoor men
elders in de stad van 32 tot 35 centiemen per
uur betaalt, daarvoor betaalt don heer
Moeremans van 22 tot 27 centiemen of ge
middeld 9 centiemen per uur minder.
Zoo met liet stukwerk is het wederom
hetzelfde, daar betaalt bij ook van 25 tot 35
centiemen op een naar schoenen min voor
dan elders in de stad.
Zoodus stielgenooten het wordt hoog tijd
dat wij ons sterker dan ooit vereenigen in
een socialistische schoen 111 akersbond om.
