(Tëmëëntekïezing.
DEBAT
UIT NINOVE.
TOEN HET SPOOKTE
De prijs der schilderijen.
Het stedelijk Werkeloo3enfonds.
tusschen A. VAN DEN BRUELE
(christen-democraatien A NICHELS
(sociaal-democraat] over de politieke
houding der Christene Volkspartij.
De Christene democraten hadden met veel
bombast eene togensprekelijke meeting be
legd in hun lokaal, Lange Zoutstraat, waarop
liberalen en socialisten uitgedaagd wierden,
hun te woord te komen staan.
Gezel Nichels was hiertoe door 't Midden-
Comiteit aangeduid, en verleden Zondag
greep nu dit debat plaats.
De zaal was bomvol, gevuld met het over-
grootste deel, met christene democraten en
socialisten.
Er wierd overeengekomen, dat elk een
uur zouden spreken, en dan 20 minuten aan
ieder zou gegund worden om te repliekeeren.
Gezel Van der'Cammen, Opsteller van
'1 dagblad - Vooruit was gekomen om ver
slag te houden, en daar wij eerlijk tegenover
onze tegenstrevers zijn, zoo willen wij zoo
getrouw en zot» breedvoerig mogelijk, de
rede van M. A. Van denBruele. evenals zijne
repliek weergeven.
Doch zulks is onmogelijk in ons weekblad
- Recht en Vrijheid -, en hierom hebben wij
1 besloten er eene brochuur van te maken.
Zulks zal met groot genoegen door het
volk vernomen worden. Immers, dezen die
er aanwezig zijn geweest, zullen gelukkig
zijn, dit belangrijk debat, gedrukt te bezit
ten, en deze die. door gebrek aan plaats niet
binnen konden, ot' ook wel door onverschillig
heid er niet henen zijn getrokken, zullen met
spijt in herbergen en fabrieken er over
hooren discuteeren hebben, omdat zij niet
aanwezig zijn geweest, en zullen bij middel
van die brochuur, in eigen huis de beide
redevoeringen en replieken kunnen lezen,
om in volle kalmte een oordeel te kunnen
rellen.
Hierom geven wij dus lieden in ons blad
geen lettor over 't debat; wij willen niets
verminken, maar zoo breed mogelijk zijn.
Wij willen van geene partiidikheid Kunnen
beschuldigd worden, zooals 'het reeds het
geval is met De Volkswil der christene
democraten, die Nichels, dingen toeschrijft,
die hij niet heeft gezegd, en zorgvuldig ver
zwijgen, de onvergeeflijke misdaden, die
hunne partij, door hunne mandatarissen
heeft bedreven in don strijd der werkende
klasse.
Eerlijk duurt liet langst, en 't is maar van
wege de christene democraten, dat men zich
aan oneerlijkheid mag verwachten.
Heel in 't kort verschijnt de brochuur.
In 't jaar 15g5 werd vóór den séné-
chal van de rechtbank van Guyenne
door zekeren huurder Jan La Tapy, de
eigenaar Robert de Vigne van Bordeaux
gedaagd. De eischer vroeg om zijn huis
te mogen verlaten en om de huurceel te
breken. Hij steunde zijn eisch op het feit
dat geesten in de woning kwamen. Deze
geesten waren nu eens kinderen, dan weer
andere vreeslijke en verschriklijke vormen
die de personen verdrukten en lastig
vielen, de meubelen in beweging brach
ten, gerucht en geklater uitlokten in alle
hoeken en met kracht en geweld de per
sonen die rustten, uit het bed wierpen
De vrees had den.huurder verplicht het
huis te verlaten en boven het vernietigen
van zijn ceel vroeg hij nog voor het ove
rige gedeelte des jaars den voorgeschoten
huurprijs terug. De rechter veroordeelde
dezen bespookten ongelukkige om met de
spoken te blijven wonen, doch Jan La
Tapy kwam in hooger beroep voor het
Parlement te Bordeaux. Op 21 Maart van
vermeld jaar besloot de heer Nesmond,
tweede voorzitter van het 1 arlement, dat
de zaak opnieuw zou worden onderzocht,
aangezien twijfel bestond over de ver
schijning van geesten en duivelen, men
langer moest twisten en de oorzaken
aanvoeren, zoowel eener-als anderzijds,
om de waarheid aan het licht te brengen.
In deze zaak pleitte tegen dtn eischer ad-
vokaat Juliaan Peleus, woonachtig te
Parijs, gunsteling van de koningin Hen
drik III en Hendrik IV, en beschouwd als
een van de orakels in de rechtskunde.
Zijn pleitrede is vooral merkwaardig
zegt de Fransche advokaat en Kamerlid
Berryer in zijn Lepons et modèles d'élo-
quence judiciaire omdat zij ons zeker
soort geloof en wetenschap uit dit tijdstip
voorstelt en bewijst hoe storend dc mee
ningen over heilige en wereldlijke zaken
werden vermengd in een tijd, waarin ver
waande geleerdheid en slechte smaak, in
een eeuw van echt letterkundig verval,
ook de kroon spanden boven de advoka-
tenorde.
Meester Peleus aan het woord. Schrik
en vrees voor verschijning van geesten zijn
niet voldoende om een huurovereenkomst
te doen verbreken aangezien, ook volgens
de meening van oude wijsgeeren, deze
spoken enkel inbeelding en schimmen
zijn, echte droomen en fantasie zonder
eenig uitwerksel, die de hersens van de
menschen beroeren en hun duizend ijdele
voorstellingen laten opvatten. Enkele
oude wijsgeeren oordeelden derhalve dat
de geesten, zoowel goede als kwade,en kei
goede en slechte verzuchtingen van onze
ziel zijn, die ons tot goed of tot kwaad
voeren.
Zij verschijnen in den droom en jagen
ons zulken schrik op 't lijf, dat wij er de
stem, den adem en de kracht hij verlie
zen, iets wat door de ondervinding werd
bewezen, want het zijn echte hersenschim
men, die ons laten zien, hooien, wat we
niet kunnen hooren. Zooais veel menschen
in een zelfden wolkenvorm verschillende
beelden zien, naar inspraak van een gril,
zoo ook komen ons, terwijl we slapen de
duivelen en de geesten voor, louter in
beelding, die voor inwendige oorzaak
heeft overvloed van slechte vochten en
van bloed, die op het hart komen en de
maag drukken
Daar de engelen door God onstoffelijk
werden geschapen, kan de ad vokaat niet
aannemen, dat zij zouden verschijnen in
zichtbaren vorm
Tn de veronderstelling dat er wel ver
schijningen in het huis komen, zegt hij
verder, moeten ze of goed of kwaad we
zen. Zijn ze goed, zoo heeft huurder geen
rede tot klagen, omdat Gods engelen zijn
huis tot woonplaats hebben verkozen. Zijn
ze kwaad dan nog mag hij het huis niet
verlaten, immers alzoo zouden de Noorde
lijke landen, waar de schatrijke spoken
talloos zijn, geheel ontvolkt en een woes
tijn wezen. De klager moest eigenlijk
zich zelf beschuldigen. Hij is immers over
tuigd van zijn ongeloovigheid en zijn laf
hartigheid, daar de geesten, die de huizen
vluchten, waar zij moedige mannen aan
treffen, enkel de vrecsachtigen aanranden,
zooals gewoonlijk kinderen, die, met
zwakke hersens, in droomerij vervallen
0; bij de minste verschijning hunner ver
beelding. Nu haalt de advokaat gevallen
aan uit de Grieksche en uit de Romeinsche
oudheid, die bewijzm hoe vaak moed en
deugd voldoeude zijn geweest om alle
verschijningen van dit soort op de
vlucht te drijven.
Daar sedert de komst van den Verlosser
de orakels hebben opgehouden en de
kwade geesten hun verschijningen hebben
gestaakt, is het een tiwaling te zeggen,
dat de duivelen nog de huizen van de
kristenen bewonen. Ze vluchten derhalve
op het gekraai van den haan, dat hen ver
schrikt. Blijft hun een boek tot woor.st
over, dan is het in de onbewoonde wcestij-
nenen, waar ze tot heil van de menschen
teruggedreven worden, tot na het einde
der eeuwen De verschijning moet worden
toegewezen aan inwendige oorzaken, veel
eerder dan aan de kwade geesten zelf Zij
komen bij dezen, die te veel belast met
wijn of vleesch, de hersens met duizend
ijdele inbeeldingen hebben beneveld, enkel
door slechte spijsvertering of rauwheid in
de maag veroorzaakt.
Derhalve zooals wij een appel grooter
zien in 't water, de zon grooter bij haar
opkomst dan 's middags, afgelegen vier
kantige torens zond, zoo ook kan de
domheid onzer zinnen, een bedorvend
of ziekelijk gehoor ons over werkelijke of
ingebeelde geruchten misleiden. Zoo
spreekt men van een wijsgeer, die steeds
zoo helder muziek meende te hooren, dat
hij begon te dansen en de maat van de in
gebeelde muziek hield.
Nu valt de advokaat in een ander mid
den. Terugkomende geesten kunnen, vol
gens hem, ook zielen van afgestorvenen
zijn, die hun bloedverwanten en vrienden
komen verzoeken voor hen te bidden op
dat zij zouden verlost worden van tijde
lijke pijnen, ofwel hen komen terugroe
pen tot hun plicht.
In dit geval beschouw ik den eischer,
zoo pleit hij voort, als te best kristen om
zich te beklagen over hun verschijning,
door God toegelaten. Zijn ze nog lastig en
verschrikkelijk en komen zij hem verdriet
aandoen, door hem op zijn slechte daden
te wijzen, dan toch zeker mag hij dit niet
ten laste leggen aan zijn huismeester,'doch
dezen dankbaar wezen, omdat hij hem
een huis heelt bezorgd, waarin hij gele
genheid heeft zich te verlossen van straf
fen hiernamaals uit te boeten.
Wat er derhalve ook van zij, in stede
van te klagen, moest de huurder toch ge
bruik maken van al de weermiddelen hem
door God en den natuur aan de har.d ge
daan, om zich uit zijn toestand te redden:
een lauwertak zout krakend in de vlam
men en gloeiende koolpluimen van de
hop een mengsel van areolus vetulusgras
met rebarber en witten wijn huid van
den kop van de hyena hondengal, die
doorgaat als wonderbaar best om de
geesten te verjagen.
Helpt dit alles nog niet, dat hij zijn bis
schop, zijn pastoor raadplege, die gewone
middelen hebben, zooals de bezwering,
de aanroeping, de zuivering, de heilige
olie, de wierook, het wijwater, de opper
ste middelen zijn. De H. Chrysostomus
heeft verklaard dat de geesten geen kamer
kunnen besmetten waarin het boek
van het heilige woord ligt.
Het laatste gedeelte van zijn rede heeft
advokaat Peleus ongetwijfeld spottend
verstaan. Hij besluit nogmaals dat geesten
en duivelen geen huurceel kunnen doen
verbreken, dat de rechtsgeleerdheid zich
nooit niet dergelijke verschijningen heeft
bemoeid en zou zij dit wel, dat dan toch
de gewone middelen moeten voldoende
wezen om ze te verwijderen, hadde maar
de eischer, door ze niet te gebruiken, niet
duidelijk bewezen het bederf zijner
hersens, zijn trouweloosheid, zijn lafheid,
zijn ongodsdienstigheid, waarom tegen
den eischer veroordeeling, als door de
huurceel bepaald, wordt gevraagd
Het hof vaardigde kommissarissen af
om zich op de plaatste begeven, het huis
te doorzoeken, zoowel dit van den huur
der, als dit van de huren en niet eigen
oogen te kunnen oordeelen over de echt
heid van de zaak
Door dit alles bevinden wij, dat. sedert
dien tijd, helderheid in den geest, der
menschen is gekomen en de rechtbanken
zich niet meer behoeven te bemoeien met
verschijningen van schimmen, spoken en
duivelen. S. L Prenau.
Het is geweten, dat de rijke verzamelaars
niet aarzelen, fabelachtige prijzen te beste
den aan schilderijen van oude of moderne
meesters, welke zij zich kost wat kost wil
len toeeigenen.
Ziehier ten andere eenige prijzen, welke
voor schilderijen betaald weraeii.
Onlangs werd to Londen eene gewone
schilderij van Rembrandt verkocht voor
2,500,000 fr. De Liefde-Hof van Rubens,
werd le Madrid afgeslagen voor «00,000 lr.
De National Gallery van Londen, be
taalde 4,750,000 fr. voor eene - Maagd van
Raphael en 1,600,000 fr. voor vier portret
ten van Velasquez en Holbein.
In den verkoop dor verzamelingen van
wijlen den hertog van Marlborough, wer
den twee schilderijen van Rubens verkocht
aan baron Alfons de Rothschild, voor
1,275,009 fr. en twee vrouwenportretten, van
Gainsborourgh, voor 1,875,000 fr.
Eene Mevr. Gulnen, van Londen, kocht
twee vrouwenportretten van Rembrandt,
voor 1,200,000 fr.
Een Amerikaan kocht ook te Londen, by
de verkooping der verzamelingen van lord
Ward, twee schilderijen van Raphael. De
Drie Gratiën betaalde hij 675,000 fr. en
de Maagd met de kandelaars 500,000 fr.
De Hoogten van Suresnes gepenseeld
doorTroyon, werd voor 300.000 fr. toegewe
zen aan M. Tommy-Thierrv.
Het portret van markiezin Spinola voor
hetwelk Van Dyck, die het schilderde,
3000 fr. ontving, werd voor 500,000 fr. ver
kocht aan een Amerikaansch geldman.
En de reeks kan zoo nog lang, zeer lang
voortgezet worden.
In voorgaande artikels heb ik gewezen op
het gebrekkig, of beter gezegd, het, scherp
reglement van bet Stads-Hulpfonds, waar
door de bijlegaan de werkelooze leden dei-
vakbonden van Aalst ontzegd wordt, 't zij
katholieke, liberale, democratische, onpar
tijdige en socialistische werklieden.
In een voorgaande artikel zegde ik terug
te zullen komen op de reglementen van de
hulpfondsen in andere steden. Nemen wij
Gent voor 't begin.
Artikel 28 van dit reglement zegt
- Zullen recht geven op eenen bijleg in de
voorwaarden der statuten.
- A) De vergoedingen van onvrijwillige
werkeloosheid totale of gedeeltelijke.
- B) Vergoedingen in geval van braak of
brand in fabrieken en werkhuizen.
Zullen geene aanleidingen kunnen ge-
ven tot bijleg; a) de vergoedingen in geval
van ziekte of ongeluk b) ouaerdomspen-
sioen: c) de vergoeding-voor staking, vrij-
willige of geawongene lock-outd) de
bijzondere vergoedingen aan slachtoffers.»
Hier leekent het werkelooozen hulpfonds
der Stad Gent dus klaar af, wie bijleg en
geenen bijleg kan genieten, men ziet hoe
breed bet is, men geeft aan ieder onvrijwil
lige» werkeloozen, den bijleg van bel hulp
fonds.
In Aalst is dat niet zoo, wanneer een werk
man of vrouw, jongen of meisje, builen
hunne schuld zonder werk gesteld worden,
kunnen de Aalstersche werkelooze werk
lieden bijleg bekomen, wanneer de patroon
bij wien zij gewerkt hebben, aan de zonder
wcrkgestelde een briefje wilt geven, dat
zulks gebeurde door gebrek aan werk In
andere voorwaarden komt't stadsliulpfonds
er niet tusschen.
Do werklieden kunnen hier te Aalst de
bijleg niet genieten van het Hulpfonds, 't zij
voor twisten in fabrieken, afdanking ten
gevolge van ziekte, afdanking voor
klachten die de werklieden doen op bun
werk of loon, afdanking ten gevolge van
slecht werk waaraan de werklieden geen
schuld hebben, afdanking voor tc laat op
'1 werk te komen, afdanking ten gevolge dat
de voortbrengst niet zoo groot is als de
patroonhei wenschl, afdanking (en gevolge
dat de patroon van de werklieden een on
mogelijk en ondoenlijk werk eisclit, afdan
king waarvan do patroons zelf geen reden
kunnen opgeven, afdanking om een ander
meer bevriende werkman van den pairoon
in uwe plaais le brengen, enz.
Voor al die verschillende reden worden
ieder jaar met honderden werklieden zon
der werk gesteld. Aan deze werklieden be-
taalt bet Werkeloozen fonds van Gent, waar
bij al de gemeenien in't omliggende zijn
aangesloten, bijleg.
Hier te Aalst kunnen de werklieden niet
een centiem bijleg van 't Hulpfonds genie
ten. Ook moeten de werklieden hier in Aalst
een briefje hebben van hunnen patroon, al-
zoo hebben de bazen gelegenheid den bijleg
van '1 Hulpfonds aan de werklieden te ont
trekken. Wordt voortgezel.
ONZE KANDIDATEN.
Wij hebben de eer en het genoegen aan
onze lezers de namen onzer kandidaten
mede te deelen, die in de aanstaande ge-
meentekiezing zullen voorgedragen wor
den.
Voor de groote lijst op i5 October.
DE CONINCK Felix, Schoenmaker.
FLIPS Hknri, Werkman.
GUNS Camiel, Schrijnwerker.
HENNINCK Frans, Werkman.
NICHELS Alfred, Bediende
PODEVYN Felix, Werkman.
RIMBAUT Louis, Tabakbewerker.
SANDERS Jan, Handelaar.
VAN DER MEIRSCH, Gazetverkooper.
VAN DE STEEN, Polydoor, Fabriekw.
Voor de kiezing der bijgevoegde
gemeenteraadsleden op 21 October-
BOCQUÉ Domien, Werkman.
DE SCHUTTER Remy, Tabakbewerker.
Wij bieden die kandidaten gerust aan
het publiek aan Het zijn allen werklieden,
en daar het noch advokaten. dokters of
barons zijn, zoo zullen zij, met des te
meer gemak, de belargen der werklieden
kunnen behartigen, omdat zij de behoef
ten, de grieven en het lijden van het volk
kennen.
Daarenboven, als er eene partij is, die
altijd en overal op eene waardige en prak
tische wijze de belangen van het proleta
riaat heeft verdedigd, dan is het wel de
socialistische.
Mannen aan't werk, de vlag hoogge
houden, de strijd op eene waardige wijze
gevoerd.
De Textielarbeider.
De leden van den Twijnders (sters) hond
zullen lieden Zondag allen ons vakblad ont
vangen. Wij raden onze leden aan, dit blad
goed te lezen en voorts te geven aan nog
onvereenigde werklieden.
Ook roepen wij de aandacht'onzer leden,
dat in bet artikel, sprekende over Ninove.
er eene drukfout is geslopen, welke wij in
het toekomend blad zullen herstellen.
Er staatde opslag voor 350 werklieden
bekomen, bedraagt 2 tot 4 fK per week, dit
moet zijn 1 tot 2 fr. per week.
Dartijver ff ader in ff.
Heden Zondag, om 2 uren namiddag, ver
gadering in 't lokaal De Redding, voor al
de leden aangesloten bij een der vakbon
den, propagandaclub, coöperatie, enz., enz.
DagordeDe aanstaandegemeentekiezing.
Gezien deze bijeenkomst van liet grootste
belang is voor de partij, zoo verzoeken wij
al onze leden tot het bijwonen dezer verga
dering.
*t Voorstellen der kandidaten.
In de algemeene bestuurzitting van
Woensdag zijn de volgende voorstellen aan
genomen, die aanwijzen aan welke voor
waarden men moet voldoen, om zich te kun
nen voorstellen als kandidaat.
1. Lezer zijn van een socialistisch dag
blad.
2. Lid zijn van zijnen vakbond, propa
gandaclub of coöperatie.
3. De kandidaten moeten voorgesteld zijn
door een der aangeslotene groepen dei-
partij, ofwel door 10 leden.
4. Het voorstellen der kandidaten moet
schriftelijk gedaan Worden, en door de
voorgestelde kandidaat onderteekend zijn.
De voorstelling der kandidaten moet Donderdag den
14 Septemberom 8 uren 's avonds, in het lokaal ge
daan worden.
A.lffemeene Destuurzittinff.
Donderdag den 14 September om 8 uren,
bijzondere zitting voor al de bestuurleden
der vakbonden, coöperatie, propaganda
club, enz., voor liet nazien der voorgestelde
kandidaten, en in geval er meer aan één
kandidaat voorgesteld wordt, de verdere
maatregels te nemen voor den POLL welke
in dat geval zal gehouden worden, Zondag
17 September, in het lokaal De Redding,
's morgens van 9 tot 12 ure,'s namiddags
van 2 tot 6 uren.
Na 6 ure, zal dc daartoe aangestelde com
missie de stemming nazien, en de partij
genoot welke de meeste stemmen in don
Poll op zijnen naam verworven heeft, zal als
kandiaaai uitgeroepen worden voor de par
tij op den kartcllijst.
De voorwaarden om tot den Poll toegela
ten te worden, zijn 1. Lid zijn van een der
vakbonden. 2. Of van de propagandaclub. 3.
