Tegen de kleine loonen
Mathilde van Molenbeek
ONZEN FEUILLETON
GHEYS ALFONS,
VOOR WIE GESTEMD
Eene avondwandeling op den
Boulevard.
K xtholikkr Werklieden.
Tentoonstelling van Schilderwerken
van Zondag 1 tot Dijnsdag 10 October
die gewonnen' worden door onze politie
agenten, de stadswerklieden en bedienden,
hebben do socialisten niet opgehouden te
protesteeren en als ze dan ook wat opslag
nebben bekomen, dan is het, omdat wij er
aanhoudend op geklopt hebben en die nee-
ren beschaama gemaakt met hunne betaal
de hongerloonen.
't Is van daar dat M. Moyersoen den bij
naam heeft gekregen van vader der hon
gerloonen 1
Aan de Stielmannen,
Voor een goed minimumloon hebben deze
nuttige vakmannen onophoudend gestre
den en waar hebben zij steun gevonden
De Socialisten hebben met hart en ziel
hunne zaak verdedigd en van de medewer
king langs den kant der andere partijen was
het OOOO!...
De schrijnwerkers zullen zich nog wel
herinneren, welke moeite het hun kostte,
om enkele regels over hunnen strijd te doen
opnemen in ae bladen der rijke menschen
en hadden de Socialisten over hunnen strijd
niet gedurig geschreven en hunnen strijd
foed verdedigd, de schrijnwerkers hadden
ier hunnen strijd zien doodzwijgen
Er is meer
Eene partij die wil aanspraak maken op
de stem van den werkman, moet ook bewij
zen een goed loon voor den werkman te
willen.
Is zulks het geval met de katholieke, de
liberale en de christene volkspartij
Laat ons zien.
De katholieken hebben hunnen Zwarten
Bazar laten bouwen de christene demo
craten hun lokaal in de Lange zoutstraat en
de liberalen hunne Coöperatief in de Gazo-
meterstraat.
Is er aan een van al die werken, het mini
mumloon betaald geworden, minimumloon
dat geëischt is door de syndikaten, en waar
voor er is gestreden door de metsers en de
schrijnwerkers
In 't geheel niet.
Al die volks vrienden, die er nu opbofl'en
den werkman genegen te zijn, hebben een
voudig weg het gewoon tarief doen betalen,
tarief lager dan het minimumloon, waar
voor er stryd is gevoerd.
Welk verschil met de socialisten, die een
lokaal hebben doen maken aan de Ledebaan,
en die in hun lastencohier het volgende mi
nimumloon plaatsten en hebben doen be
talen
Voor de grondwerkers 40 centiemen per uur
r metsers 40
knapen 30
schrijnwerkers 40
loodgieters 40
plafonneurs 40
knapen 30
Bovendien bevatte het lasten-cohier, dat
in geval er leerjongens aan 't gebouw werk
ten, zij 5 centiemen per uur meer aan
ons werk moesten winnen, dan hun
meester hun gewoonlijk betaalde.
Hadden nu eens de katholieken, de libera
len en de christene democraten hetzelfde
gedaan, de bijzonderen der stad moesten
volgen en den opslag der stielmannen was
bekomen, zelfs zonder dat er strijd noodig
was.
Nu is er door de schuld van katholieken,
liberalen en christene democraten, harden
en langen strijd moeten geleverd worden
door metsers en schrijnwerkers, en hebben
zij het loon dat wij socialisten betalen
nog niet eens kunnen veroveren
STIELMANNEN,
aan u te besluiten waar'uwe vrienden zitten
en wie uwe stem waardig is.
Veel GOEDKOOPER en daarbij veel BETER
zijn de NAAIMACHIENEN van het huis
Mécanicien, 77,.Kattestraat, Aalst.
De rede is gansch eenvoudig, wij werken met
tigtn personneel en hebben nog kosten aan admi
nistrateurs, diiecteurs, contróleurs, voyageurs,
placeurs noch gérants, en houden ons met eene
ordentelijke winst tevreden.
BEGREPEN geachte Medeburgers. Gemak
van betalen. Reparatie van alle stelsels. Altijd
occasiemachienen te koop. Geringe prijs.
NOVELLE
door ELI ZE BAART.
ti* Vervolg.
O, als jc htm had gekend, je zoudt ook
den hartstocht in je voelen om htm te wre
ken en allen te dooden, die hem hebben ver
moord,zóó zou ik vermoorden dat de geheele
wereld, van 't Noorden naar 't Zuiden, van
't Westen naar t Oosten, iine groott bloedstroom
u/as l Zullen de menschen dan ook zeggen,
dat ik rechtvaardig ben en een lauwerkrans
verdien zooals die anderen kregen
O, kon ik maar over hem schreien,maar
myn smart is te diep voor tranen. Ik wilde
dat ik één enkele traan kon storten Ik
heb eens oen beeld gezien, in een kerk meen
ik, daar stond een vrouw met éón enkele
traan op haar wang.... ó,wat was dat schoon
even zoo schoon als hij was, toen hy weg
ging O, God wat ben ik ongelukkig.
Klagend en kreunend viel de zieke aan
Mathildo's zijde néér Haar kracht scheen
g»brek«a.
Waarom die vraag gesteld, zullen vele
kiezers zich afvragen eenieder weet waar
aan zich te houden en voor wie zij dienen te
stemmen.
Ik veroorloof mij nochtans die vraag te
stellen, vooral aan de werklieden en de
kleine burgers, die het met de werkerszaak
goed meenen.
Het kiezen van gemeenteraadsleden is
voor de arbeiders, welken stiel of werk zij
ook uitoefenen, van groot belang, waar
vele onzer werk- en strijdmakkers op dit
gewichtig oogenblik niet eens aan denken.
De huidige gemeenteraad onzer stad Aalst
is samengesteld uit vertegenwoordigers der
katholieke en liberale partijen, 't zijn rijke
lieden en enkele kleine burgers en werklie
den. De eerste SPREKEN en GEBIEDEN
waar de laatste naar LUISTEREN en ALLES
STEMMEN wat hun voorgelegd wordt.
Welke arbeiders kunnen op hunne verte
genwoordigers, die in onzen gemeenteraad
zetelen, 't zij katholieke of liberale, met
eere wijzen op den post die zij daar ingeno
men hebben
Als ik zeg, geen enkele werkman, wie zal
mij logenstraffen
De kleine burgers en werklieden die daar
huns geliiken heen gezonden hebben, in de
hoop dat die gekozene werklieden en kleine
burgers, ten allen tijde, bij ieder gewichtig
oogenblik, bespreking of stemming, altoos
op hunne belangen zouden waken en alles
wat de werklieden duurbaar is te zullen
verdedigen, hebben zich door de ondervin
ding BEDROGEN GEVONDEN, WAAR
OVER DE WERKLIEDEN KLAGEN.
Immers, wat heeft ons Stadsbestuur ge
daan voor de werklieden, die de overgroote
meerderheid der Aalstersche bevolking uit
maakt
Waar zijn de voorstellen in 't belang
onzer werkersbevolking, door de katholieke
en liberale werkers-vertegenwoordigers in
onzen gemeenteraad voorgelegd
Van dat alles weinig of niets Integendeel
hebben de werklieden erg en bitter te kla
gen over het regiem in de Weezen- en
Ouderlingen-gestichten te klagen over den
geneeskundigen dienst en de wijze waar
door aan de behoeftige en gebrekkige zie
ken, de geneesmiddelen verleend worden.
GEEN behoorlijke reinigheidsdienst in de
werkersgebuurten, maar modderige eri
slecht verlichte straten en wegen metstin-
kende moerassen en waterloopen.
GEEN versterkend NOENMAAL noch
SCHOEISELS aan de arme en hongerige
kinderen, die ter school gaan. Slechts een
tasken PAP of SOEP, gebrek aan gemeente
scholen en een goed onderwijs.
GEEN behoorlijke steun aan de meeste
noodlijdenden en ongelukkigen onzer werk
lieden, die onze broeders, zusters, ouders
en bloedverwanten zijn. Slechts voor hen
een ellendige onderstand, die zij met
schaamterood op de wangen ontvangen, na
uren te wachten aan de poort, dat onze
gemeentebestuurders het Weldadigheids
bureel noemen.
Werkbroeders l
Wat bittere teleurstelling vooru, katho
lieken en liberalen. Gij die als werklieden
de ZOETE hoop koesterde, door uwe stem
mingmannen naar het stadhuis te zenden,
die daar zouden behartigd en verdedigd
hebben, alles wat u duurbaar is. Gij zijt be
drogen in uwe hoop, dat zult gij'met ons
moeten bekennen.
Wat willffn wij
Goed ingerichte gestichten voor de meest
beproefde kinderen der werklieden, DE
WEEZEN die van hunne ouderlijke zor
gen en steun beroofd zijn.
Goed ingerichte huizen voor onze oude
moeders, vaders, en ongeneesbare broeders
en zusters, waar deze onbekommerd en in
vreugde hunne oude en ziekelijke dagen
kunnen doorbrengen.
Herinrichting van den Ziekendienst, kos-
telooze geneesheeren en geneesmiddelen.
De Reinigheidsdienst voor de werkers-
wijken, zooals voor de burgerswijken in
richten.
Verbeteren der wegen en zuiveren der
waterloopen in de werkers wij ken.
Een goed ingericht gemeenteonderwijs,
scholen inde werkerswijken, met volledig
Ik ben zoo moe, mag ik mijn hoofd aan
je schouder leggen, och ik ben zoo moê en
mijn hoofd is zoo zwaar en doet zoo'n pijn.
In de armen van Mathilde viel de zieke in
een diepen slaap.
Mathilde had voor een oogenblik haar
eigen leed vergeten. Peinzend staarde ze op
de eenmaal schoone vrouw, wier verwron
gen gelaatstrekken en uitgeteerde gestalte
van den langen lijdensdag getuigden.
VI.
Sinds dat oogenblik had Mathilde geen
enkel vrij uur meer,dat ze niet opofferde aan
die jonge zieke vrouw.
Uren kon de zieke soms in haar oogen sta
ren, tot ze snikkend uitriep O, laat me
nog niet sterven, voor mijn leven even goed
en schoon als het hare is en dan volgde
moedeloosheid, bitterheid en een geestver
voering die slechts door uitputting en af
matting gebroken kon worden. En dan
volgde de ontwikkeling van een kracht die
geen grenzen kent,die meesleept en opvoert
tot de duizelingwekkende hoogte van 't men-
schelijk gevoelen en denken, om daarna tot
't gewone leven terug te keeren
Hoe hooger do ziekte klom, hoe minder
Mathilde haar arme patiente alleen kon
noenmaal en kleederen voor de behoeftige
kinderen, zooals het gebeurt te Leuven,
Gent, Schaarbeek, enz.
Aan de arme werklieden een meer ver
deelde en rechtvaardige onderstand, vol
gens de behoefte der noodlijdenden, die
hun zou bezorgd worden.
Dit zijn enkele van de menigvuldige her
vormingen welke in 't belang onzer werkers
bevolking dienen ingevoerd te worden door
het stadsbestuur. Dat willen wij kandidaten
der werklieden-partij, hiervan willen
onze huidige stadhuisbazen niet hooren.
"Werklieden
Vergeet nooit dat enkel uws gelijke,werk
lieden zooals gij, die in uw midden werken
en leven, werklieden die bij u in de buurt
wonen,uw lijden en armoede kennen, zullen
ook best kunnen verdedigen wat er voor den
armen werkman noodig is, omdat die werk
lieden te midden van den poel der miserie
en kommermetu zijn opgegroeid.
Wilt gij voorts miskend en onmenschelijk
behandeld worden, kiest dan voor deze die
niets van het werkersleven kennen, voorde
rijken
Wilt gij, denkt gij als wij, dat er voor den
armen werkman, voor u, voor uwe vrouw,
voor uwe kinders, voor uwe bloed verwan
ten en kennissen moet gezorgd worden, wilt
gij met ons dat de hoogere verbeteringen
tot stand komen, kiest dan voor de kandida
ten der Arbeiders-Partij H. Flips.
Mathilde van Molenbeek eindigt met dit
nummer.
Toekomende week beginnen wij met het
kort verhaal
TWEE VERWOESTE LEVENS
van dezelfde schrijfster.
Het is de geschiedenis van een rijken jon
gen, die een arm meisje van den buiten had
verleid, mede^elokt om ze in zwangeren
toestand te verlaten.
Later was hij getrouwd met eene schoone
jonge Markiezin,die hij natuurlijk zijn vroe
ger leven had verzwegen, en die bij het ken
nis nemen ervan, groot verdriet had en
langzaam wegkwijnde om het eindelijk met
den dood te bekoopen.
Het verleide boerenmeisje had hem eeu
wige wraak gezworen, was er in gelukt tot
bij de Markiezin zijne wettige vrouw te
geraken, had haar zijn leven verteld, en toen
hij haar en haar kindje verloochende, dan
was ze in een zenuwaanval gevallen, hij had
haar crisis toestand te baat genomen om
haar bij middel van geld, krankzinnig te
doen verklaren.
Ze was uit het krankzinnigen gesticht we
ten te vluchten, was in zijn oud kasteel
aangekomen, waar hij op zijn ziekbed lag
uitgestrekt, en was juist in tijds om hem ha
re geschiedenis te vertellen en hem al haar
geleden leed naar 't hoofd te slingeren, en
hem 't herinneren dat ze 't gezworen had,
hem op zijn doodsbed te folteren, om hare
wraak tegenover hem te koelen.
Onze lezers en lezeressen warm aanbe
volen.
Stilaan was de avond over do stad ge
daald. Den Boulevard die dwars door de
Bergemeerschen de kerk van Mijlbeke met
den Brusselschensteenweg verbindt, strekt
zich eenzaam en donker uit tusschen de
moerassige weiden. Alles is verlaten, alles
is stil. In de verte flikkeren dc honderden
lichtjes der Koopwarenstatie, als zoovele
sterretjes in den duisteren nacht. Gansch
alleen wandelde ik op den Boulevard en liet
mijne gedachten den vrijen teugel. De een
zaamheid, de kalmte en liet eentoonig ge-
ruisch der boomen verhieven mijne zinnen
en plotsneen, het was op den Boulevard
van Mijlbeke niet meer dat ik was, doch
waar bevond ik mij dan
In eenegroote breede straat, langs de eene
zijde gekalseid, langs de andere gemakada-
miseerd, gansch volbouwd metgroote over
laten, die niet meer leven kon zonder haar.
Weken en maanden bracht ze bij haar
door en juichte bij iedere straal van hoop op
herstelling,die er aan dien somberen levens
hemel doorbrak.
De oude dokter van 't gesticht schudde
bedenkelijk het grijze hoofd, telkens als
Mathilde weigerde zich te verwijderen. Ze
had de zieke lief gekregen en had behoefte
zich op te offeren voor dat voorwerp barer
oprechte toegenegenheid.
Al haar zorgen en al haar moeite werden
met een gelukkigen uitslag bekroond, de
zieke beterde aanmerkelijk
Er was herstelling, er zou ook algc-
heele beterschap komen, maar... ten koste
van een ander leven
Mathilde zakte in óén op 't oogenblik,
dat die jonge vrouw het gesticht verliet.
Ik heb 't wel gevreesd, zeide do
dokter... Als mijn voorgevoel me niet be
driegt dan zal de dood het einde wezen.
En zooals hij gedacht had was het. Zij
stierf nog in den bloei van haar leven. Haar
laatste gedachten waren aan hem gewijd,
die haar zoo innig had lief gehad.
Dokter, zou hy komen Ilij weet toch
dat ik sterven ga.
prachtige winkels, statige heerenhuizen en
cafés, waaruit het licht en den zang in vollen
gloed uilstraalden, daar wandelde ik. De
straat was door kleine hovingen in twee ge
scheiden en automobielen, heerenkoetsen,
velos en alle andere voer- en rijtuigen snor
den mij onophoudend voorbij.
De straat was een leven, een licht, eene
drukte enfin, ik dacht mij op 'nen Boule
vard van Brussel. Ik verlustigde mij in liet
bewonderen der prachtige uitstallingen, en
berekende bij mij zei ven wat al geld aan be
lastingen en zoo meer die huizen aan de
stad, provincie en staat moesten opbrengen.
Ook zegende ik liet. wijs stadsbestuur, dat
het initiatief op zich genomen had deze baan
te leggen
Plot§ struikelde ik over 'nen hoop sin
tels (1) en mijn visioen was weg. Ik bevond
mij terug op don duisteren Boulevard. Wat
had ik gezien Was het werkelijkheid of
was het een droom. Helaas ja, vrienden, het
was een droom. Ik had slechts de utopiën
terug gezien die zich eens een schepen on
zer stad voorspiegelde, wanneer hij ons dien
Boulevard opdrong. Doch wat ik nu in wer
kelijkheid zag, dat was wel eene slecht on
derhouden haan, eene baan die ons meer dan
300,000 fr, zegge drie honderd duizend frank
gekost had.
En wat ik verder op mijnen terugweg nog
zag, dat waren de talloozè stinkende krotten
van Mijlbeke, waarin honderden werklieden
als beesten kreveeren. Wat ik nog zag dat
waren de slechte, onvoldoende gekalseide
straten, die dit nijverige deel onzer stad
doorkruisen. En in plaats van, zooals ik in
mijnen droom deed, in plaats van liet stads
bestuur te loven, vervloekte ik liet. Ik ver
vloekte die lieden die ons zoovele kemels op
den hals schieten en ons wederom willen
bedotten met nieuwe lanen, een park buiten
de stad en wat weet ik nog al,terwijl er geen
geld is voor werkmanshuizen, geen gela om
ae werkerswijken te verzorgen, geen geld
om voor degelijke stadsscholen te zorgen,
geen geld om kermisfeesten te geven, maar
wel geld om katholieke feestjes op te luiste
ren, rijke bezitters te bevoordeeligen en zoo
meer.
Werklieden Burgerswilt gij dat aan
dezen toestand een einde konie, steunt dan
niet langer eene partij die de stad volbouwd
met nuttelooze werken, maar stemt allen
eendrachtig voor de socialistische partij
zij alleen is in staat uwen toestand te verbe
teren, zij alleen behartigt waarlijk het lot
van den werkman.
Onze leus weze dus Op 15 October, allea
gestemd voor de socialistische lijst.
(i) Sintels, Schramoeilie.
Een Jonge Wacht.
Als ge meent dat ge nog voor iets van tel
zijt bij de rijke dompers, dan hebt go het
deerlijk mis, want gij zelf hebt het nu on
dervonden, wanneer ge dacht een uwer
vrienden, een bestuurlid van uwe vakbon
den op den grooten lijst te hebben.
Ge meendet uwen vriend Henri Possé te
doen passeeren, ge dacht in hem een verte
genwoordiger ie hebben die uwe belangen
zou DURVEN behartigen en g'hebt onder
vonden hoe er nu is gewerkt en gepropa-
gandeerd zelfs van de geestelijkheid, om
Van de Velde Alexander te doen passeeren.
De stem zouden ze willen van de leden
van den Werkmanskring en van de gesyn-
dikeerden, maar hunnen echten vertegen
woordiger dat niet.
Wat worden de katholieke werklieden
toch bij die dompers gefopt
Kiest er nog maar eens voor, mannen,
kust nog maar eens de roede waarmede
men u geeselt.
Tentoonstellers Jan Van Malderen, eerste
prijs Academie, BrusselPiet Gillis, derde
prijs van Rome, eervolle melding, prijs van
Leryus.
De Tentoonstelling heeft plaats in de Aca
demie onzer stad en is open van 9 tot 5 uur.
Verheffing van de koorts, mompelde
de dokter.
Lionel, je wist wel hoeveel ik je lief
had, maar daar was een vrouw en een
wereld. Die vrouw zou me met laster heb
ben vervolgd, en dcwereld zou me gedood
hebben met haar vloek. En toch ware onze
vereeniging een lichtstreep geweest in dit
land van duisternis en smart. Dokter, zal je
hem zeggen dat ik 't laatst aan liem heb ge
dacht?
De dokter beloofde haar wat ze vroeg, en
met baar hand in de zijne, begreep hij
dat geen droomen in haar stervensuur haar
verstand beheerschten, maar dat haar leven
één droeve kreet om recht was geweest en
één scherpe klacht over de liefdeloosheid
onzer maatschappelijke instellingen.
Bleeker en bleeker werd Mathildo's ge
laat, doffer en doffer werden de oogen, zach
ter en zachter fluisterde haar stem... toen
zonk de stervende in de kussens néér
Eenige minuten later staarde Lionel de
Lomonde op 't lijk van de vrouw, die hem
liever dan zijn leven, liever dan alle groot
heid en glorie was geweest
EINDE.
