Uit Ninove.
IN VRIJHEID.
VERBETERINGEN.
V;rskg du derda las doorH, De Man,
in Band aan Hand.
De vrijheid bij de liberalen.
OUWE DAG
Heden wordt gezel De Mey, secretaris
der Partij te Geeraardsbergen in vrijheid
gesteld. Hij verlaat het gevang van Aude-
naerde waar hij eene maand heeft uitge
boet, om M. Byl-Campen bij middel van
manifesten, de waarheid te hebben ge-
zegd.
Gezel De Mey is eene maand van zijne
vrijheid beroofd geworden, om de zaak der
werklieden van M. Byl te hebben geple-
ten. Dat zijn de voordeelen aan die amb
ten verbonden.
Gezel De Mey wordt triomfantelijk in
gehaald.
Onze delegatiën vertrekken om 2 1/2 u.
In ons verslag over'de tweede les van
professor De Man, zijn enkele fouten te her
stellen.
Er staat er zijn er die veronderstellen
dat de Engelsche vakbeweging de oudste is,
dat is ONWAAR.
Het moet zijn dat zij over het algemeen
genomen WEL DE OUDSTE IS.
Er staat coalisatierecht het moet zijn
COALITIE RECHT.
Er staat dat er in Engeland 40 millioen
arbeiders zijn, het moet zijn 40 millioen in
woners. Feitelijk zijn er maar 7 ii 8 millioen
arbeiders van beider geslachten die zouden
kunnen vereenigd worden.
Er staat Jhon Burms, Will Thome het
moet zijn John Burns, Will Thome.
Er staat ook Die nieuwe organisatiën
wierden gesticht in tegenstelling met de
andere vakvereenigingen.
Zulks is niet juist. Er bestonden wel
ZEKERE tegenstellingen, maar zij waren
feitelijk niet gesticht in TEGENSTELLING
dei* anderen.
Het waren vereenigin^en die gesticht
vierden, van ongeschoolde arbeiders, gas,
dokwerkers, enz.
Er staat nog de Engelsche vakvereeni
gingen hebben de hooge LOONEN aange
durfd.
De leerlingen zullen wel zelf verbeterd
hebben dat het moet zijn HOOGE BIJ
DRAGEN.
Volgens de verschenen statistieken, en
zulks betreft de geschoolde arbeiders, win
nen de werklieden in Engeland 100 en in
België maar 63. -Zulks beteekent dat
voor het zelfde werk, op den zelfden tijd,
rekening gehouden van de duurte der wo
ningen en levensmiddelen in heidelanden,
een werkman in Engeland 1 frank zal heb
ben gewonnen en in België maar 63 centie
men.
Voor de geschoolde arbeiders is het dus
in Engeland voor meer dan een derde beter
dan in ons land.
Voor wat de ongeschoolde arbeiders be
treft, door hunne groote werkeloosheid, is
huu inkomen zeer gering en over het alge
meen is hun toestand niet beter dan dezen
der ongeschoolde arbeiders van ons land,
want daar heerscht de massa-armoede.
(Paupérisme).
Het is door de groote werkeloosheid die
in Engeland heerscht, doordat er tien dui
zenden in Londen alleen", dagelijks zonder
werk, zonder broodwinning zijn, dat het in
Engeland zoo gemakkelijk is, legers onder
kruipers aan te werven. Die menschen w iens
armoede en gebrek op 't wezen te lezen
staat, zijn bereid hunne diensten voor alles
aan te bieden.
De oude Engelsche vakvereenigingen had
den voor gebruik de beroepen af te sluiten,
T is te zeggen het getal arbeiders van één
beroep zooveel mogelijk te beperken.
Zulks gebeurde door de beperking van
T getal leerlingen.
In hunne vakvereenigingen, namen zij
ook. geene nieuwe leden aan, tenzij tegen
zeer nooge inkomgelden, en hierdoor waren
vele werklieden in de onmogelijkheid deel
te maken van hunnen vakbond en er moch
ten geene onvereenigde werklieden gebe
zigd worden in hun beroep.
.Men moest ook volledig geschoolde arbei
der zijn, om als lid in de vereeniging aange
nomen te worden en bij de machienoouwers
eischte men zelfs, dat men vyf jaar leerling
w as geweest.
In Amerika zijn er zelfs vakbonden, waar
men om als lid aangenomen te worden 1500
franken inkomgeld te betalen heeft.
Hier in ons land zien we dat de Diamant
bewerkers ook dien weg ziin opgegaan,
't getal leerlingen beperkt, de uitbreiding
van hun beroep tegengewerkt, waarvan zy
reeds den innerlyken crisis gevoelen.
Over de contracten die de vakvereenigin
gen met de fabrikanten in Engeland sluiten,
over de verzoeningen en scheidsraden die
hierdoor ontstaan, wydt professor De Man
nog al uit.
De vakvereenigingen sluiten contracten
met de bazen op verschillige tijdstippen en
voor verschillende soorten van beroepen, zij
storten als waarborg groote sommen geld,
en zoo komt het dat ae vakbewegingen ver
lammen, dat er om zoo te zeggen geen sta
king meer mogelijk is, ten minste geen al-
gemeene staking,want DIT contract eindigt
op dezen datum, een ander contract op ge
nen datum.
Ontstaan er geschillen, dan is het de ver-
zoeningsraad die optreedt, en soms oordeelt
dat het eene zaak is voor de nationale ver-
z«daigeraa< die daa rp zijae beurt het ge
schil in handen neemtmeermaals besluit
dezen nationalen verzoeningsraad tot een
nationaal onderzoek, dan komen de verschil
lende betrokkene verzoeningsraden samen,
dan wordt er een scheidsrechter genoemd,
die wel geen fabrikant is, maar toch altijd
•en bourgeois. (Een professor, een officier,
of een anderen ambtenaar, maar nooit een
werkman).
De onpartijdigheid van dien scheidsrechter
is dan ook meermaals verdacht.
En zoo gebeurt het dat men lang, zeer
lang onderzoekt, onderhandeld, bijeenkomt
het is reeds gebeurt, dat dit alles 3 jaren
duurde en wanneer de uitspraak wordt
gedaan, dat ze de werklieden totaal onver
schillig is geworden, dat hun strijdlust is
gedooid.
Het sluiten van die contracten brengt ook
mede, dat men naar die lange onderzoeken,
bijeenkomsten, enz. niet wil wachten, en dat
ze toch in staking gaan, ondanks hunne ge
stelde waarborg, ondanks het bestuur van
hunnen vakbond, en dan keert de openbare
denkwijze zich tegen de verbruikers der con
tracten.
De engelsche arbeiders begrijpen tegen
woordig heel goed, dat het sluiten dier con
tracten hun meestal nadeel berokkend, en
zij voeren er dan ook in hunne vakvereeni
gingen een hevigen strijd tegen. Zij begrij
pen maar al te goed, dat zulks meestal is, om
de vakbeweging te verlammen en in slaap te
wiegen.
In Engeland hebben ook glijdende loon
schalen bestaan, voortgesproten door liet
sluiten der contracten en dit hij do mijn
werkers.
Glijdende loonschalen zijn deze, naarvol-
gens het loon der mijnwerkers wierd vast
gesteld. volgens de prijzen der kolen.
Verhoogden de kolen in prijs, dan ver
hoogde ook hun loon en zoo omgekeerd.
Ook daar willen zij niet meer van weten.
Hier in België wil deHoogere Arbeidsraad,
ons ook voeren naar de gemeenschappelijke
contracten zulks zal Hij voor de kamer
brengen en volgens zijne meening zou Hij
25 franken per lid waarborg eischen.
In Engeland gaan de contracten op hun
uiterste, hier zouden zij ingevoerd worden.
De vroeger zoo vrijheidsminnende libe
ralen worden nu in eens de ergste dwinge
landen.
Wat is de oorzaak Wel de blauwe
coöperatief. Er zijn liberale heeren, die
meenen dat ze de vrijheni liefhebben door
hunne werklieden te DWINGEN brood te
nemen in hunne coöperatief.
De meesterkens worden opgezonden, en
met de complimenten van M. gaan ze bij
de werklieden, om lid te worden van hun
nen blauwen bazar.
Er zijn er zelfs, die het verder drijven
en tot schandelijker middels hunnen
toevlucht nemen.
Hun doel is klaar de werklieden doen
gelooven, dat ze verplicht zijn, hun brood
te koopen, hen den schrik op't lijf te ja
gen, voor hun werk
Zulks was ook het geval in het Vellen-
fabriek. Welnu tot deze werklieden kun
nen wij zeggen, dat zij daar over hunne
volltdige vrijheid beschikken.
M. De Blieck Josef, en onzen
vriend Huysmans Camiel, hebben
met M. Levécque gesproken en deze
heeft hun de stelligste verzekering
gegeven, dat zijne werklieden over
hunne volledige vrijheid beschikken
en niet mogen gedwongen worden.
Het is nu om 't even door wie, die
werklieden mochten aangesproken worden
over den blauwen bazar, dat zij ons onmid-
delijk verwittigen, opdat wij de noodige
maatregelen zouden kunnen nemen.
M. Levécque is een liberaal, die de
liberale princiepen verdedigt, de vrijheid
te hoog schat om zijne werklieden te laten
dwingen.
Zulks is niet het geval met de heeren
Odilon Van der Schucren en Gustaaf
Leveau, twee liberale mandatarissen,
twee heeren die hun woordje hebben te
zeggen, in het fabriek Filature et Teintu-
rerie, Keizerlijke plaats, en die daar volop
den dwang laten bestaan.
Die heeren hebben het reeds zoover
laten drijven, dat wanneer er werklieden
zich aan de poort aanbieden, zegezonden
worden naar den blauwen bazar om een
briefje.
Thans zijn er voor enkele weken haspe-
laarsters noodig in dit zelfde fabriek en
voor het venster van den blauwen bazar,
tusschen de uitstalling van hun brood, kon
men lezen dat er haspelaarsters gevraagd
worden
Zouden die heeren, ter wille van de
vrijheid waarmede de liberale partij zoo
hoog oploopt, zulks laten voortgaan
Zouden zij even als hun partijgenoot
Levécque, de werklieden de verzekering
niet geven, dat zij volkomen vrij zijn, en
de meester verbieden, zoo maar gedurig
bij de werklieden te loopen, hen dagelijks
lastig te vallen, hen te dreigen, om ze
brood te doen nemen.
En de liberale heeren dan, als de Nota
ris De Windt, M. Vantrappen, Advokaat
Michiels en anderen, die gelden hebben
gestort om die blauwe coöperatief te stich
ten, gaan die dan hun geld laten gebrui
ker», om de vrijheid der werklieden te doo-
den
Wij zullen zien.
Die schets uit het werkersleven, is een
tooneelwerkje dat wij niet genoeg kunnen
aanbevelen, tot opvoering, aan alle too-
neelkringen die iets of wat willen doen,
om de eischen der werklieden te laten
kennen.
Wij hebben dit stukje hier te Aalst zien
opvoeren op Stadsschouwburg, door den
tooneelgroep van den Nederlandsch-n
schouwburg van Gent, en onr oodig er bij
te voegen dat de uitvoering perfekt was.
Vader en moeder, wonen in, bij hunne
dochter, getrouwd met een braven en naar-
stigen jongen zij hebben zelf twee kin
deren, wiens onderhoud met den dag ver
groot het wekelijks inkomen is maar 23
franken en de last valt te zwaar om de
beide ouderlingen langer in 't gezin te
kunnen houden, en zij moeten dus naar
't gesticht.
De man in DIT, de vrouw in DAT
klooster Wat valt de scheiding hard
De oudjes zijn 43 jaar gehuwd z'hebben
naarstig gewerkt, hard gezwoegd en zijn
er in gelukt de kinderen deftig groot te
brengen. Doch een spaarpotje voor den
ouden dag hebben ze niet kunnen verga
ren.
En het oud peetje, die nooit van kerk of
geestelijkheid heeft gehouden is nu, om in
't klooster te KUNNEN geraken, nog een
aanbevelingsbriefje moeten aangeschaft
worden van M. Pastoor Dat grieft
hem, nog meer, want zijn geweten moeten
opofferen, voor een stukje brood, dat is
erg.
Zijn pakje >'is gemaakt, hij moet bin
nen, het oogenblik van scheiden is daar!
Moet het gezegd worden, dat dit tooneel
werkje. van 't begin tot het einde roert, en
men een steenen hart zou moeten hebben,
om niet te weenen
Al de aanwezigen, en er waren veel
rijke menschen, hebben hunne tranen
moeteir vrijen loop geven zij zagen daar
nu in werkelijkheid, de pijnlijke en droeve
lotgevallen, die het werkende volk te wach
ten staat, ondanks ze hun gansch leven
braaf hebben geweest, jaar in en jaar uit,
hard gewerkt en gezwoegd, om dan nog
het einde van zijn leven, van elkander te
worden gerukt
Wij brengen langs dezen weg hulde, aan
den jongen socialistischen schrijver van
dit stukje J De Graeve, die door het
schrijven hervan, de werkende klasse een
grooten dienst heeft bewezen, en haar het
middel heeft verschaft, om langs den weg
van het tooneel, een harer verzuchtingen,
een harer eischen te laten kennen, name
lijk een deftig bestaan voor de armen, in
hunnen ouden dag.
Wij betreuren, dat daar niet onze katho
lieke gemeenteraadsleden aanwezig waren,
omdat zij hier zouden kunnen vaststellen
hebben, dat er haast bij is, om hervormin
gen te brengen in de gestichten voor onze
oudjes, omdat zij zich zouden kunnen
overtuigen hebben, dat het meer dan noo
dig is, dat er voor het samenwonen van
behoeftige ouderlingen worde gezorgd.
En aan den tooneelgroep van de katho
lieke vakvereenigingen zeggen wij voert
dat stukje op, in plaats van zooals nu
schimpstukken op te voeren, geschreven
met eene venijnige pen, dooreen gewezen
pastoorsvreter, om andersgezinde werk
lieden te lasteren.
De tooneelgroep van Hand aan Hand
zal het aanleeren.
Door de zorgen van den Socialistischen
Propagandacluü, afdeeling Ninove, is er ge
zorgd op vakkunst en politiek gebied, deze
winter eene reeks meetings en voordrach
ten in te richten, 0111 aldus onze werkbroe-
ders die het goed meenen, te kunnen ont
wikkelen, om zoodoende, er strijdvaardige
mannen voor de goede zaak van te vormen.
Op Zaterdag den 18 November, had er dus
de eerste meeting plaats, in ons lokaal De
Redding, met ons aller bekende en gewaar
deerde spreker, gezel Alberik De Swarte,
Advokaat te Brussel.
Als onderwerp Vervlaamsching derGent-
sche Hoogeschool.
Onze vriend De Vidts, opende om 8 uren,
voor eene bomvolle zaal aanwezigen.
Vriend De Swarte nam vervolgens het
woord. Na eerst gezegd te hebben, dat hij
het woord ging voeren over de vervlaam
sching der G. H. maar dat daardoor geens
zins den taalstrijd tusschen waal of vlaming
mocht verstaan «orden, ving hij in eene
sierlijke vloeiende vlaamsclie taal hem
eigen, zijne zoo schoone rede aan, waarin
hij bewees welk nut en voordeel er voorde
werkende klasse in de vervlaamsching der
G. H. zoowel op vak-, economisch als op we
tenschappelijk gebied verborgen zit.
Hoe klaar bewees hij niet, dat met de twee
bestaande Hoogescholon er geen leerkrach
ten zijn, om ons vlaamsclie volk een dege
lijks onderricht te bezorgen.
Ziet maar naar Duitschland, hoe ontwik
keld er de werkende klasse is op vakgebied.
Derede ervan is, omdat er in Duitschland
maar een en dezelfde taal gesproken ordt,
ener bijgevolg in de Hoogescholen de lessen
egeven worden in de auitsche taal, waar
oor bijvoorbeeld de ingenieurs tot de «er
kende klasse kunnen gaan om hunne w eten-
schap en kennis tot nut van het algemeen
aan te leeren.
Is het niet hartroerend dat er zoo weinig
doctors gevonden worden, die aan onze
vlaamsclie huismoeders onderricht betrek
hebbendeop kinderopvoeding kunnen geven,
weèral ornaat zij hunne studiën in de fran-
sche en niet in de vlaamsclie taal gedaan
hebben. Zoo ook is het gesteld met land
bouw, enz., enz.
Na een uur sprekens en na die talrijke
aanhoorders tot de propaganda ter ver
vlaamsching der Gentsche Hoogeschool aan
gespoord te hebben, sloot onze vriend De
S arte zijne prachtige rede, onder daveren
de toejuichingen. E. D. 0.
VERKLARING.
Ik ondergeteekende, J. Deckmyn, bijge
naamd Slekken, verklaar bij deze van de
Verzekeringsmaatschappij La Prévoyance
Sociale t«ee dagen na het overlijden van
mijn kind Leontina, de som vaji 159,36 fr.
ontvangen te hebben. J. D.
Ziedaar, werkbroeders, bovenstaande ge
tuigt dat men zich moet verzekeren, in
brand en levensverzekeringen die door en
voor de werkende klasse gesticht zijn, zoo
als La Prévoyance Sociale.
Voor inlichtingen wende men zich tot ge
zel E. De Coorde, Algemeene Agent voor
Ninove en omliggende.
TWIJNDERS, TWIJNSTERS
Heden Zondag, om 3 uren namiddag, in
het lokaal De Redding, driemaandelijksche
verplichtende vergadering, op boet van 15
centiemen.
Vrouwen en mannen leden, weest allen op
post. Geene achterblijvers, allen naar de ver
gadering. Het Bestuur.
ALGEMEENE BESTUURZITTING.
Op verzoek van het Bestuur der Coöpera
tie, worden al de bestuurleden der Vakbon
den, Propagandaclub en Tooneelkring uit-
genoodigd, tot het bijwonen der algemeene
bestuurzitting, op Donderdag, om 8 uren
's avonds, in het lokaal De Redding.
WERKGEBREK.
Er heerscht op dit oogenblik in onze stad,
een buitengewoon w erkgebrek. Vele garen
werkers (sters) hebben slechts 3 en 4 dagen
per week te werken, zoodat het inkomen de-
zér werklieden grootelijksch vermindert,
dat onvermijdelijk groote armoede in de
werkersgezinnen mede brengt.
Bij dit zijn er nog werklieden afgedankt
in een garen fabriek, wat den schrik in het
hartjaagde bij vele twijnders (sters), die be
vreesd waren dat de afdanking zou voort
gezet worden.
Onze Twijnders (sters) bond heeft aan deze
Heeren een brief gestuurd, hen vragende.de
afdanking der werklieden te staken. Wij zijn
felukkig te kunnen melden, dat de gevrees-
e afdanking niet voortgezet is.
Ook heeft eene machienbraak bij Cobbaut
een 300TAL werklieden voor 5 dagen zonder
werk gesteld, zoodat de Ninoofsche werklie
den erg beproefd worden.
Gelukkigst zijn deze werklieden die zich
in tijds door zich te vereenigen tegen de
werkeloosheid verzekerden.
BIJ DE GLADSLIJPERS.
De vergadering van Zondag 11. k<>n
beter bijgewoond zijn door de leden, 't is
oprecht jammer dat er vele leden van den
bond, iedere 3 maanden nog den tijd iet
vinden, om een uurken te offeren voor het
bijwonen der vergadering.
Vrienden, gij allen zoudt nogthans
goed dienen te weten, wat er door den
bond voor de vakgenooten en leden ge
daan wordt Nu vooral door de laaiste
loonsbeweging is eens te meer de nood
zakelijkheid bewezen, hoe zeer de werk
lieden van uw vak dienen vereenigd te
zijn, vooral in den zelfden bond,waardoor
eene grootere strijdkracht zou bestaan.
Dat de leden hunne afwezigheidsziekte
staken en propaganda voor den bond ma
ken, te dien prijze is er voorde gladslij
pers en marmerbewerkers eene betere toe
komst weggelegd.
De vergadering besloot dat al de afwe
zigen op de vergadering in 't vervolg eene
boet van 10 centiemen zullen opgelegd
worden.
