Rampen, Misdaden, Ongelukken,
Men zal misschien zeggen 450 spillen op
passen, is paardenwerk voor een meisje van
16 20 jaar. Daarop zullen we antwoorden
dat de gentsche spinsters gemakkelijk van
600 tot 700 spillen verzorgen. Dat is vrij wat
krasser, niet waar
2) Om nu die 30,000 spillen met katoen te
voorzien, zijn er omtrent 60 kaardemachie-
nen noodig die, volgens de garennummers,
omtrent 4000 kilos katoen per dag moeten
bewerken. Er zijn 6 mannen noodig om ze
op te passen. Volgens Recht en Vrijheid
verdienen die mannen 2,50 fr. per dag, en
onze machienen winnen ook zooveel. In die
omstandigheden zou men 4000 kilos katoen
moeten kaarden voor de som van 15 fr. per
dag. Dat is kolossaal niet waar Zoo iets als
drie tienden van 'n centiem per kilo Wat
een woeker
3) I'en reizigerstrein van den yzeren weg,
heeft als gewoon personneel een machinist
aan 4,50 fr. daags, een stoker aan 3,00 fr.
daags en 2 treinwachters aan 4 fr. zoodat
het verzorgen van dien trein het gezament-
lijk dagloon van 15,50 fr. kost. Als de staat
nu aan den trein zooveel wint als de werk
lieden van dien trein, dan brengt die trein
aan den Staat eene dagelijksche winst op
van 15,50 fr. voor een ganschen dag te bol
len. Kan het gekker
4) We zullen de reeks voorbeelden sluiten
met eene mekanieke bakkerij iets wat de
roode winkelpolitiekers best kennen. Een
mekanieke bakkerij met één enkele oven,
heeft als regelmatige opbrengst, voor 10
uren werken, 1500 brooden van 1 1/2 kilos.
Dit werk wordt gedaan door drie bakkers-
gasten aan vier fr. daags ieder te samen
12 fr. verder met zes brood voerders aan
3,75 fr. ieder te samen 22,50 fr. en zes
jetonverkoopers aan 2,50 fr. per zondag, of
2,50 fr. voor ieder weekdag, alles te samen
zeven en dertig franken per dag voor het
bakken van 1500 brooden van een kilo en
half. Als die bakkerij nu ook zooveel wint
als de werklieden, dan verdient ze per dag
37,00 fr. of iets meer dan TWEE CENTIE
MEN PER BROOD.
ZIJN DE ROODE COOP E R AT RU RS TE
VREDEN MET ÉÉN CENT WINST PER
BROOD VAN 1 1/2 KILO Moeten alle roode
coöperaties niet schromelijk meer winnen
Daarbij is het gebleken dat ze van afslag op
het brood niet willen hooren.
Men ziet dus zonneklaar op welke zotte
berekeningen men uitloopt als men de win
sten eener nijverheid uitcijfert in vergelij
kenis van de dagloonen of van het getal der
werklieden.
We hebben dus bewezen met cijfers, dat
de winsten onzer maatschappij Roos, Gee-
rinckx en De Naeyer, geenzins overdreven
zijn, en verre zijn van woekerig en schro
melijk. Met kwade trouw en met leugens al
léén kan men het anders bevestigen. We
hebben ook bewezen dat al het geschrijfsel
van Recht en Vryheid valsche redenee
ringen zijn en ellendigen flauwen praat.
Dat de opstellers van die gazet niets an
ders beoogen dan schimpen en lasteren
blijkt overigens uit den uitleg met welken
de opgave van den bestuurraad der maat
schappij en de namen van eenige onzer
aandeelhouders is omlijst, 't Is kwestie van
politiek Men wil met oneerlijke wapenen,
politieke tegenstrevers treffen, omdat de
KIEZINGEN NADEREN. WlJ MOETEN ER ONS AAN
VERWACHTEN DAT IIET VAN NU VOORT NIET
meer zal ophouden. Van nu af aan zal er
niets meer deugen.
Het artikel Rerum Novarum en de
Christelijke uitbuiters is een meester
stuk van haat en nijd, wiens schrijftrant in
Recht en Vrijheid een extra is. Wel
bekome het den schrijver't is soms noodig
zich te ontlasten, of men zou kunnen een
geraaktheid krijgen. Wat er ook van weze,
hierboven staat net met cijfers bewezen, in
wat mate wij christelijke uitbuiters zijn.
Elk kan er vrij over oordeelen.
We kunnen nochtans deze gelegenheid
niet laten voorbijgaan zonder te wijzen op
eene waarlijk erge soort van uitbuiters,
die er zich op beroemen van niet christelijk
te zijn. Die nebben een ander soort van Re-
rum Novarum opgemaakteen nieuwe uit
vinding, die van geen kleinen deeg is. Die
uitvinding is het vertellen waard. Luistert
Over eenige jaren werd er ergens eene coö
peratie gesticht door die brave socialen, die
zich dagelijks aan de arbeiders ten offer ge
ven. Het kapitaaltje bestond uit enkele dui
zend franken het doel der coöperatie was
zoogezegd, aan de werklieden goedkoope
levensmiddelen te verschaffen, en in de
standregels staat er geschreven dat al de
WINSTEN 1)ER SAMENWERKING, ALLE DRIE
MAANDEN,MOETEN VERDEELD WORDEN ONDER
DE LEDENA L DE WINSTENuitgezonderd
vijf per cent voor het vormen van een
reservefonds.
Nu die roode coöperatie schijnt jaarlijk-
sche winsten gedaan to hebben van 20,000...
30,000... ja zelf van veertigduizend fran
ken, 'tis te zeggen dat het nietig en onbe
duidend kapitaaltje jaarlijks zesmaal, tien
maal, ja tot vijftienmaal verdubbeld werd
door de winsten. Die roode coöperatie won
dus 600 per honderd, duizend per honderd,
ja zelfs tot vijftien honderd per honderd
Als er ooit eene woekerij bestond, dan was
het wel deze En die woekerwinsten wer
den gedaan op de levensmiddelen der werk
lieden, onder voorwendsel van die arbeiders
te bevoordeeligen.
Waar gingen en waar gaan die win
sten naartoe Volgens de standregels dier
coöperatie moeten ze alle drie maanden
VERBEELD WORDEN ONDER DE LEDEN. Was
dat zoo Is dat zoo In het geheel niet
Die roode coöperatie kocht opvolgentlijk en
ras schoone eigendommen, waarvan de ge-
zamentlijke waarde verschillige honderden
duizend frank beloopt en al het overige
der winsten want dan bleef er nog over
WERD WEKELIJKS WEGGEDRAGEN eil 111 de
coffre-fort der roode politiekers gestopt. En
wat bekwamen de leden dier coöperatie, die
leden, die alle drie maanden al de winsten
moesten deelen Wel die leden kregen geen
i centiem, geen duit Maar wacht Ze
kregen toch iets. Deze die dierven reldamee-
ren, kregen een fellen schop onder de broek
EN VLOGEN GEZWIND DE DEUR UIT Dat gebeurt
nog dagelijks en hoeveel leden zijn er niet
die dit hebben ondervonden en die het nog
zullen ondervinden.
Ziedaar het Rerum Novarum der socialen
Die schandige uitbuiting van onwetendeen
arme lieden
En nochtans 't en zijn geen fabels, wij
kunnen namen noemen en wy kunnen SCHRIF
TELIJKE bewijsstukken LEVEREN.
Neen die roode uitbuiters vieren geen her
denking van den Pauselijken Wereldbrief
ze hebben ander gelegenheden om wat volk
achter hunnen verwaanden toupet te doen
opmarcheeren ;zo vieren liever de Commune
van Parijs of ander baksels van den zelfden
deeg. Te dier gelegenheden moeten de sociale
slaven naar de roode bazars, ootmoedig en
eerbiedig gaan buigen voor de sociale mil-
lioenbezitters, voor de roode koeponknip-
pers, ia zelfs voor de gemeene sleepdragers
en gefdschuimers, die gedurig op het heb
ben loopen, terwijl eenige stoeffers op het
verhoog springen en er een rood sermoen
houden, waarvoor ze dan ook vet betaald
worden. Men handelt er breedvoerig over de
plichten der gaaien, allen vogels die zich tot
den laatstcn stoppel moeten laten pluimen
tot redding der samenleving dier leepe
winkelpolitiekers. Mengeeft ook bovenarms
af op de patroons, die uitbuiters, die woeke
raars, die enkele franken per cent krijgen,
terwijl de roode koepon knippers honderd
per cent en meer, uit hunne coöperaties
trekken en ze gaan dragen men weetniet
waar Het grootste getal hunner bilans blij
ven immers verdoken, alhoewel de wet hun
oplegt ze te publiceeren.
Toen Recht, en Vrijheid de grove kwes
tie onzer schromelijke winsten had afge
haspeld, kwam het ook af met sommige
veeten, waarop we eenige woorden willen
zeggen.
1) Onze wevers w erden erg getroffen door
de dwijlen en sargien, die ze aan hunne vin
geren moeten houden.
Elkeen weet dat het gebruik bestaat sedert
ettelijke jaren en overal dat de wevers de
mismaakte sargien en dwijlen moeten voor
hunne rekening houden. Zulks is ook be
paald zeer uitdrukkelijk in de reglementen
onzer werkhuizen. Alle wevers weten het
dus van den dag dat ze in het fabriek bin
nenkomen.
Als de wevers hun werk mismaken, aan
wie is de fout Is de fout aan ons Waarom
maken de wevers hun werk niet goed Wy
kunnen de mismaakte sargien en dwijlen
aan onze klanten niet leveren. De wevers
kunnen ze doorgaans weg gemakkelijk uit
venten meestal w innen ze er geld aan en
verdienen er eene goede daghuur mede,
aangezien zo hun aan den striktsten kost
prijs overgelaten worden. Het is eenvoudig
voor de wevers nooit iets aan de vingeren te
hebben dat ze eenvoudig hun werk goed
af maken
2) Als een werkman iets breekt, door on
achtzaamheid of onvoorzichtigheid moet hij
het geheel of gedeeltelijk betalen aan den
juisten kostprijs. Dat staat ook in ons regle
ment. Als het een ongeval is waar de w erk-
man niets kon aan verhelpen, dan wordt hij
gemeenlijk kwijtgeschollen.
Mu de wever waarvan spraak, is met
wildheid in een getouw gaan rijden, met een
wagentje waarop een garenboom lag.Het
getouw werd erg beschadigd. De wever
heeft de beschadiging betaald aan den
juisten prijs der gedane herstelling. Dat het
ongeval de eenige fout was van den wever,
blijkt uit het feit dat AL DE GARENBOO-
MEN, voor dien kant der weverij, langs den
zelfden weg gevoerd worden zonder, dat de
nevenstaande getouwen beschadigd wer
den. Moesten wij op de braak niet streng zijn,
ge zoudt ons materieel zien 'nen gang gaan.
Overigens is het overal het. gebruik de
braak te betalen.
3) We zijn minuten dieven. Over dien las
ter behouden we onze rechten, benevens dit
antwoord. Dat wc onze horlogie regelen om
minuten te winnen in de spinnerij, kan het
dwazer? Als we daar zoo op uit zijn minuten
te stelen, dat men ons zeggb waarom wij U IT
ER>EN BEWEGING de werkuren der
spinnerij met EEN HALVE UUR PER DAG
HEBBEN VERMINDERD ZONDER DE DAGLOONEN TE
verminderen Als we gaarne minuten win
nen, konden we onze werkuren onvermin
derd laten.
4) Onze werklieden werken voor honger-
loonen. ls het niet wonderbaar dat er
werklieden gevonden worden die dom ge
noeg zijn bij ons te komen werken voor hon-
gerloonen. Waarom gaan ze niet allen op
ander fabrieken werken, of in de coöperaties
der socialen, of in de fabrieken der socialen,
of bij de roode koeponknippers Ge moogt
die domme leugen herhalen zooveel ge wilt,
de werklieden weten daarom niet minder
wel, dat onze loonen op de hoogte staan van
de andere nijverheden van gelijken aard, en
dit om de eenvoudige reden dat de loonen
door de patroons, in hun syndicaat, voor
elke nijverheid, zoo nauwkeurig mogelijk
geregeld en in evenredigheid gestela wor
den.
We eindigen meteen woord tot uwe lezers.
Nooit ol' nooit hebben we iets kunnen wel
doen voor de socialen. Nooit of nooit zullon
weiets kunnen weldoen. Dat weten wij maar
al te wel. We bekommeren ons geenszins
om hunne goedkeuring of om hunne afkeu
ring. Doch we zullen nooit toelaten dat ze de
werklieden in dwaling brengen, en dat is de
eenige reden waarom we op hunne valsche
redeneeringen, op hunnen dauwen zeever,
hunnen schimp en hunnen laster antwoor
den.
Nu zijn de kihzingen aanstaande. Nu
zullen ze de GROSSE CAISSE slaan op den
rug der nijveraars, en bijzonderlijk op den
rug der katholieke nijveraars. We moeten
ons aan alles verwachten maar we hebben
geenen schrik. Ze mogen komen. Terwijl ze
schreeuwen: dief! dief! doen ze gelijk de
musschen, zs trekken de erwten der werk
LIF.DEN UIT, EN ZE GAAN ER MEDE VLIEGEN
USINES
ROOS, GEERINCKX DE NAEYER,
Société Anonvme,
Utt A dmwistratcur-gèrant, Un A dmi\ Ltrateur-giraut,
TIL DE NA E YERLEON GEERINCKX.
Aelst, den 28 Juni 1311.
M. P. DE NEEF, Uitgever van Recht en
Vrijheid St-Vincentiusstraal, 9, T/S.
Krachtens de wet op de drukpers eischen
wij de inlassching, in uw eerstkomend nnmmer
van ons volgend antwoord op uw schrijven
van 25 Juni 1911.
Ge hebt ons antwoord van 12 Juni gansch
verminkt door het weglaten van een gansch
bezonder deel. Daarover zult ge eerstdaags
verantwoorden, want alhoewel dat deel de
vetfretbrs op de kneukels klopte, toch hebt ge
het recht niet ons schrijven te verminken
Het gedeelte dat ge wegliet, heeft volgens
uw gazet geen betrek op onze fabrieken, en
heeft niets te zien in onzen polemiek V?r-
schooning Als onze maatschappij, onze be
heerders en onze aandeelhouders, door uwe
broodschrijvers worden aangerand, dan heb
ben we toch wel het recht ze in vergelijkenis
te stellen met de sociale maatschappijn, met
de roode uitbuiters en melde arme snullen
die er door gepluimd worden
We zijn Christelijke uitbuiters, volgens DE
EXTRA-MEDEWERKER van uw gazet, en
we spotten met den pauzelijken wereldbrief.
Als een genevertuiter zulks in uw gazet mag
schrijven, mogen we dan niet antwoorden dat
we uitbuiters kennen, die zich beroemen niet
christelijk te zijn, en die eene NIEUWE UIT
VINDING (Rerum Novarum) hebben gedaan,
door het stichten eener samenwerkende geid-
klopperij, gansch onwettig, de meest schan
dige uitbuiting vaü arme en onwetende men-
schen Mogen we niet bekend maken dat
volgens de standregels dier roode uitbuiting,
AL DE WINSTEN buiten het wettelijk
reservefonds. ALLE DRIE MAANDEN ONDER
DE LEDEN MOETEN VERDEELD WORDEN
en dat die snullen van Rden NOOIT EEN
DUIT VAN DIE WINSTEN HEBBEN IN HAN
DEN GEKREGEN En als er leden waren die
dierven reklameeren, dat die leden, MET
EEN SCHOP ONDER DE BROEK DE DEUR
UITVLOGEN? MOGEN WE EENS IN UW
GAZET DE NAMEN NOEMEN?
Maar neen, dat moogt ge Diet opnemen;
uwe lezers mogen niet weten dat er zulke
roode woekerij beslaat ze moet onder een
doodssluier verdoken blijveoDoch we zullen
de roode uitbuiters ontmaskeren, hetzij u lief
of leed
DE KIEZING NVDERT.'en daarom doel
ge onze werklieden een te langen werkdag op
leggen. Ge weet nochtans dat we, in onze
spir.ierij, den werkdag, UIT EIGEBEWE
GING, met een halve uur per dag hebben ver
minderd ge weet nochtans dat het christen
syndikaat onlangs twee uren ve; mindering
heeft bekomen, met b houd van hetzelfde
loon, in ons fabriek op den Tragel ge we« t
nochtans dat we me*, langer wei ken dan onze
concurrenten en ge weet nochtans eindelijk
ook, dat we niets beter vragen dan de werk
uren te zien verminderen, in alle nijverheden
en in de volle maat der mogelijkheid.
DE KIEZING NADERT en daarom ver
draait ge onze woorden. We hebben niet ge
schreven dat onze werklieden op den Tragel
MEER HEBBEN GEKREGEN DAN ZE VROE
GEN. We haalden het schrijven der chrislene
vakvereemgingen aan, waarin te lezen stond
VRIEND DE GREVE BEWEES ER ZONNE
KLAAR DAT DE WEVERS MEER HADDEN
BEKOMEN DAN ZE VERWACHTTEN
DE KIEZING NADERT en daarom trekt
ge in twijfel onze bevestigingen nopens ons
grlal werklieden. Doch indien ge onderzoekt,
zult ge het |uisl vinden.
DE KIEZING NADERT en daarom is de
bezoldiging onzer beheerders veel te groot.
Daarop zouden we kunnen antwoorden daar
hei ft niemand zaken mede buiten onze aan
deelhouders. Maar ve zullen aan uwe lezeis
ro duit zeggen dal we op het punt der bezol
diging, daar ol omtrent g> li;k slaan met de
beheerders van alle maatschappijen, JA
ZELFS MET DE BEHEERDERS DER SOCIALE
MAATSCHAPPIJEN. We stellen nogmaals de
vraag Mogen we in Rkcht ks Vrijheid de
namen noemen, WE ZULLEN DE R00 lE
BEHEERDERS MET HUN PER CENTEN
AANDUIDEN.
M. Geeriockx en M. De Naeyer zijn 27
werklieden waard Dal is nog eens een van
die uilachtige rekeningen waarvan R ebt en
Vrijheid de specialiteit he ft. De 100de
maatschappij-beheerders, die een aantal wcik-
lieden waard zijn.opdiu manier, maken een
legioen uitJa, er zijn fr wel, die er op bof
fen maar 4 fr. daags te winnen en die terzel-
ver tijd uitkraaien dat 4 fr. daags een hon
gerloon is, wanneer die vier franken gewon
nen worden, door een werkman op eeo
fabriek.
Met 4 fr. daags gewonnen in den eenen of
den anderen Rooden Bazar, kan men den hee-
len dag sigaren rooken en bockskens drinken
en zich zoo vet eten als een shk terwijl men
met 4 fr daags, gewonnen in een fabriek,
uitdroogt als een graat Het is een honger
loon.
Hoe komt dat Het is het geheim der roode
uitbuiters. Deze leven waarschijnlijk van den
hemelschen dauw. van bet roode manna, of
van draf uit de eene of de andeie brouwerij 1
Men zi« t het, hel is een raadsel. En noch
tans in de oplossing ervan ligt een groot deel
besloten d' r oplossing van het maatschappelijk
vraagstuk.
Recht en Vrijheid die altijd op de bres
staat als er spraak is van den armen
werkman.. 1 te helpen (pluimen)...
zou eens hel geheim der roode vetfretters
moeten bekend maken. Het kan of mag
immers niet blijven duren dal de eenen, met
4 fr. daags zco mager blijven als een graat,
terwijl de anderen er zoo vet op worden als een
slek Er moet gelijkheid komen overal cn in
alles
I-E KIEZING NADERT Belooft die gelijk
heid, maakt van eiken werkman een vetfreüer
aan 4 fr. daags en alle socialen worden in den
zetel gestopt, bij de naaste kiezingeo Zoo be
komen ze eeo vetpotteken Ie meer I
Usines Roos, Geerinckx et De Naryer,
Société Anonyme,
Un Administrateur-Gérant,
Th. DE NAEYER
Wij zijn verplicht geworden door de
Rechtbank van Dendermonde en t Beroeps
hof van Gent, de antwoorden op vroegere
artikels in te lassclien.De antwoorden krioe
len van laster en verdachtmakingen derde
personen en wettelijk erkende instellingen
worden aangeduid, en 't is op bevel dier
rechtbanken dat wij verplicht worden dit
alles te drukken.
Wie nog aan klassegerecht durft denken,
is een grooten uil.
Verschillige bijdragen tot de naaste
week verschoven.
Dubbele moord in een klooster.
Dezer dagen vond men, bij den ingang van
het klooster in het midden der stad Skobi-
zalchi-Skit (Rusland), het lijk van den portier
in een bloedplas liggen. Wal verder trof men
eene jonge vermoordde begijn aan.
Inbrekeis hadden de dubbele moord ge
pleegd, om zich gemakkelijk toegang lol het
klooster te kunnen verschaffen, dat zij gansch
plunderden zij namen onder meer een heili
genbeeld mede, met tal van juweelen en dia
manten versierd.
Een bankier die zich zelfmoordt
te Parijs
De bankier Paul Thiel, 55 jaar oud, be
stuurder der Finai.cieele Maatschappij Itnineu-
ble Construction, heeft zich in zijn bureel met
lichtgas verstikt, door een da:m iu caoutchouc
in den mond te nein n en zoo op een ca apé
te gaan liggen.
Liever de dood dan het gevang.
De heer Moulin, oud opperoflicier bij het
Hof van bcro'p te Angers (Frankrijk), heeft
zich deze week een kogel door het hoofd ge
scholen op het oogenblik dat de policie hem
kwam aanhouden wegens een diefstal van
13, OOG Ir ank v w aaraan hij zich zou plichlig
gemaakt hebben.
Vrecselijk familiedrama
in Zwitserland.
In een vlaag van waanzin heeft de onder-
wijzer Flutsch zijne moeder en zijne zuslT
vermoord, die in eene alleerslaa? de pacht
hoeve der gemeente Gutschill woo den.
De krankzinnige begaf zich daarna naar
Mezzaselva, waar hij zijn vad jr en een andere
zusier om het leven bracht en eene andere
zwaar verwoodde.
Flulsch vluchtte daarop in een naburig
bosch. Men heeft hem aar: een boom verhan
gen gevonden.
Wal ziel men
Dat, voor 5 of 10 centiemen besparing te
doen, eene goede huishoudster soms straten
verloopt om hare nankoopen te doen, en zij
HEEFT GELIJK.
WAT ZIET MEN NOG
I)at die zelfde zorgvuldige vrouw door on
wel oudheid 50 tot 60 franks te veel besteed
hij de aankoop van een naaimachion.
WAT REDEN IS ER DAARVOOR?
Omdat zij niet weet dat de Phoenix en
Original Victoria goedkooper cn beter zijn
dan alle andere stelsels.
ALFONS GHEYS,
Mecanicien,
Kattestraat, 77, AALST.
Strijd londs.
Bedienden Hand aan Hand 1,30.
