Socialistisch weekblad voor liet Arrondissement Aalst.
Een Vlaamsche
J4oogeschool te Sent
De katholieken
worden gulzig
Het. Syndikaal Congres
Het Arrondissements-Congres
19e Jaar N° 43 (Eerste oplage)
Prijs per nummer la centiemeu.
22 October 1922.
Feiten zeggen meer
dan woorden
T
De loonen moeten
verminderd morden
RECHT EN VRIJHEID
ANNONCEN
Rechterlijke 4 fr. per regel.
Reklamen 0,25 fr. per regel.
Vermindering van prijs voor annoncon die meer
maals verschijnen.
Alle briefwisselingen moeten elke week vóór
Woensdag avend, 8 ure, ingezonden worden.
De strijdpenning die dezelfde week moet ver
schijnen, moet ingediend zijn, vóór Dinsdag
middag.
REDACTIE EN ADMINISTRATIE
Weidestraat, 14, GENT
Verantwoordelijke uitgever,
J. BEKAERT, Weidestraat, 14, GENT.
Ongetcekende brieven wordon niet opgenomen.
Berichten over werkstakingen en grieven moe
ten door de Vakbonden gestempeld zijn.
ABONNEMENTSPRIJS
3 maanden fr. 2,20
6 4,00
1 jaar 7,50
BUITEN BELGIE.
1 jaar fr. 15,00
Men abonneert zich op allo postbureelen.
Binnen enkele weken vangt in de
Kamers een zeer belangrijke bespre
king aan. Het gaat er om of er al of
niet een Vlaamsche Hoogeschool te
Gent komt.
Reeds van nu af zijn de gemoede
ren in sommige middens aan 't gis
ten, men discuteert in de bladen de
zaak soms met ongemeen geweld.
De Vlaamschgezinde bladen roe
pen en dreigen, de anci-Vlaamsche
gazetten verbroddelen veel papier
en veel inkt óm te bewijzen dat de
Vlamingen gelijk hebben.
Wat moet nu onze houding zfjn
Laat mij toe in de kolommen van
ons geliefd weekblad onze meening
daarover uit te drukken.
Om zoo 'n zaken, hoe belangrijk
ook, hebben wij socialisten nooit de
koorts.
We kunnen dus kalm en met eng
vol verstand rodeneeren.
Dat er eene Vlaamsche Hooge
school in Bolgie noodzakelijk is, zal
wel niemand meer loochenen.
Zelfs de meeste fanatieke anti-
Vlaam8che bladen geven dat toe.
Belgie is een land bewoond door
twee verechillige massa's.
De eerste in het Walenland heeft
voor moedertaalHet Fransch.
De tweede in Vlaanderen, heeft
voor moedertaalHet Vlaamsch.
Dat zijn feiten waaraan do schoon
ste redevoering niets verandert.
Elk moet dus in taaiopzicht zijn
recht hebben.
Ónze Waalsche broeders krijgen
eene Fransche opleiding en met re
denen, dus moeten ook eene Fran»
sche hoogeschool hebben.
De Vlamingen met hun Vlaamsche
opvoeding mogen dus aanspraak ma-
keu op eene Vlaamsche Hoogeschool.
Dat is de rechtvaardigheid zelve,
eenvoudig de rechtvaardigheid, en
als socialist moeten we alle recht
vaardige zaken voorstaan, wat we
in 't verleden dan ook altijd gedaan
hebben.
Onze Waalsche bevolking heeft
eene officieele Fransche Hoogeschool
in Luik, heeft nog meer ze heeft er
ook eene in Gent, want in de Gent-
sche Hoogeschool is de voertaal het
Fansch.
En de Vlamingen
Zij zijn de stiefkinderen.
Zij hebben nergens een eigen
Vlaamsche Hoogeschool.
Zoo'n toestand kan en mag niet
blijven duren.
Zoo'n toestanden zijn oorzaken van
onophoudende politieke twisten, en
wij socialisten hebben al onzen tijd
noodig om te vechten op ekonomisch
terrein.
Maar, roepen nu de tegenstanders
der vervlaamsching, waarom de
Fransche Hoogeschool van
Gent afschaffen, waarom er
geene nieuwe gesticht?
Wel, het antwoord is daar reeds
tot vervelens toe, door alle bevoegde
mannen in die kwestie, op gegeven.
Ei* zijn in ons land reeds
te veel Hoogescholen, en men zou
er nog een nieuwe bij maken.
Dat ware eenvoudig onzin.
Daarbij op het oogenblik dat er
véél geld te kort is, dat er een groot
gat in de kas is van minister Theunis
is, wil men vele millioenen uitgeven
om iets te maken dat er te veel zou
zijn.
De Hoogeschool van Gent bevindt
zich te midden vau Vlaanderen, ze is
gereed, ze beschikt over 't noodige
gerief, over de laboratoria, over do
werkzalen, waarom zou men er eene
nieuwe maken waar alles nog zou te
doen zijn
.Neen, noen, dat ware het werk ver
broddelen en dat enkel uit anti-
Vlaamschgezindheid.
Diezelfde menschen die don mond
vol hebben van compressions des
dépenses zouden nu millioenen weg
werpen om aan de rechtmatige vraag
der Vlamingen niet te moeten toege
geven.
Dat kunnen wij niet aannemen.
Hebben de Walen daarom
redenen tot misnoegdheid
Wij, socialisten, zullen de laatsten
z\jn om onze Waalsche broeders te
misnoegen.
Zij hebben ons in onzen lastigen
politieken en ekonomischen strijd
ter zijde gestaan en gesteund. Zij
zonden d© eerste socialistische Ka
merleden naar Brussel, zelfs Vlamin
gen, als onzen grooten Vlaamschen
voorman Anscole, die eerst te Luik
werd verkozen.
Neon dat nooit
Maar kan men iemand misnoegen
als men rechtvaardig is f
De Waalsche vrienden zullen ons
begrijpen, we vragon eenvoudig iets
wat ze al lang bezitten.
Daarbij, op dit oogenblik meerdan
ooit moeten we strijden voor bekwa
me krachten in onze rangen.
Wij zijn de partij der toekomst,
daarom moeten wij beschikken over
krachten op alle gebied.
Die levert ons enkel eene Vlaam
sche Hoogeschool.
Daaruit moeten mannen komen
uit het volk, die de taal en do zeden
van ons volk kennen, die midden in
't Vlaamsch volk loven kunnen.
Wie kan daartegen zijn
Wie kan het ons ten kwade duiden
dat we de verheffing willen van ons
Vlaamsche volk
Ik geloof wel niemand
Ziedaar wat we willen, ziedaar
waarom wij de vervlaamsching der
der Gentsche Hoogeschool voorstaan.
Niet uit haat tegen Frankrijk, nog
min uit haat tegen de Walen, nog
minder uit politieke bergkoningen,
enkel uit rechtvaardigheid en uit
sociale noodzakelijkheid.
De Vlaamsche Hoogeschool is
rechtvaardig en ze is daarbij sociaal
noodig.
Hopen wij dat zij er spoedig kome
Over veertien dagen heeft Alge
meen Kristen Werkersverbond van
Belgie te Brussel een buitengewoon
kongres gehouden.
En stonden twee bijzonder pun
ten op de dagorde, n.l.: i. Het mi
litaire vraagstuk is 2. De katho
lieke Unie.
Omtrent het militaire vraagstuk
is een dagorde neergelegd en ge
stemd waarin het volgende omtrent
den diensttijd voorkomt
De aanwezigheidstijd, in de
kazerne mag de Z68 maand niet
overtreffen voor de hulpdiensten,
acht maand voor het voetvolk en
de administratiedieo8ten, tien
maand voor al de andere wapens.
Deze dagorde komt dus het ver
raad der christen-democraten te
genover hunne kiezers in een waar
daglicht te stellen.
Hunne laatste kiescampagne
stond vooral in het teeken van den
zes maanden dienstplicht.
Nu spreken zij zich wel uit voor
een dienst van zés maand maar dit
alleen voor de hulpdiensten, dus
slechts voor een minimumgetal.
Voor het voetvolk moet het blij
ven acht maand en voor het paar
denvolk tien maand. En hier is het
de overgroote meerderheid.
Over de kwestie der katholieke
Unie werd ook een dagorde ge
stemd, waarin uitdrukkelijk gezegd
wordt dat de redding der arbeiders
ligt in de samenwerking met de
rijke menschen.
Dus het monsterverbond van het
Algemeen Christen Werkersver
bond met de kapitalisten is Zondag
1.1. nog eens bekrachtigd.
En terwijl dit gebeurt zijn te Se-
veneecke katholieke werklieden se
dert verscheidene maanden in sta
king bij den door en door geloovi-
gen patroon M, Hanus, alleen om
het vereenigingsrecht te doen eer
biedigen.
Feiten zeggen meer dan woor
den.
Het oude liedje t De loonen moe
ten verminderd worden is uitgezon
gen.
't Was is 't begin van den zomer
niets anders van wege de zijde der
burgerij, dan zou alles afslaan, het
leven ging normaal worden, 't was
eenmondig De Redding.
Wat, wat is er gebeud 1
De loonen zijn verminderd en 't
leven integendeel slaat nog op.
De boter verhoogd, de eieren
worden peperduur, het vleesch ver
mindert niet in prij» en de kleeding
en de schoenen blijven aan onge
naakbare prijzen 1
Waar blijven nu al die mooie
theoriën
De werklieden zijn nu verwittigd
als de loonen verlagen vermindert
daarom het leven niet
De katholieken meenen weer dat
ze volledig den baas zijn in ons land.
Dat zal Napoleon Devèze en zijne
andere liberale slaapmutsen uit bet
ministerie leeren 1
De katholieken moeten minister
worden van 't onderwijs, schrijven
ze ook moet het een katholieken
Voorzitter der Kamers zijn 1
Wat jannen toch
Ze zijn de minderheid in 't land
en ze worden overal den baas, dat
door de schuld der blauwe minis
ters.
Werklieden de oogen open, wij
laten ons niet bedotten, aan 't werk
voor een socialistische meerderheid
om geheel den boel omver te werpen.
Partijgenooten
Leest en verspreidt Recht en
Vrijheid, het eenigste blad der
stad, die de belangen der werklie
den verdedigt,
Het kost slechs 15 centiemen
het nummer.
dat Zondag morgend in het lokaal
Hand in Hand heeft plaats gehad,
draagt het teeken hoe sterk pnze
vakbondon zijn in het arrondisse
ment AaM.
Inderdaad, omtrent 80 afgevaar
digden van onze verschillende vak
bonden waren vergaderd van Aalst,
Geeraardsbergen, Ninove, Sottogem,
Denderleouw, Meire, Hofstado, Lede
en nog andore gemeenten.
Na de openingsrede van gezel Pol
Van de Steen die het Kongres leid
de, sprak de kameraad Corn. Mer-
tens, Schrijver der Syndikale Kom
missie, die uitlegde waaromdeS. K.
besloot, de gewestelijko kongressen
door gansch het land samen te roe
pen, ten einde den geest der arbei
ders aan te wakkeren, om zich met
alle kracht te verzetten tegen de
snoode plannen van het patronaat,
die aan de werklieden de bekomen
loonen en den 8 uren werkdag stuk
na stuk willen ontnemen.
Mertons herinnert aan het besluit
van het Internationaal Vakverbond
om de werkende klasse op te roepen
TEGEN het dreigend gevaar van den
oorlog, dat het werkende volk het
ergste doet leiden, en sluit zijne
prachtige rede met een oproep tot
versterking onzer vakbonden, die do
beste waarborg is voor ons volk, om
te beletten dat de patroons in hun
voornemen lukken en een duurzame
vrede te bekomen.
De vriend DE BRU YN behandelt de
twee eerste punten van de dagorde
te samen, arbeiderskontpool
en socialisatie. Zijne uiteenzet
ting getuigt dat hij die twee punten
good bestudeerde en toonde hot
groot belang dat de arbeiders zouden
bekomen, met de kontrool uit te
oefenen door de werkers op de nij
verheid. Tevens het groot belang
voor do gemeenschap dat zou beko
men worden, met de socialisatie der
dor groote nijverheden, zooals b. v.
de koolmijnen, transport ten lande
en ter zee ea zoo meer.
Doch de doorvoering van deze
controol en desocialisatie, daar zyn
de rijke burgers togen, omdat hot
hunne inkomsten zou bedreigen en
ten goede komen van de arbei
ders en do gemoenschap, en om dat
mogelijk te maken, moeten de wer
kers organisatiën zich daartoe voor
bereiden.
De bestuurders der vakbonden en
de leden die aanleg hebben, moeten
die zaken bestudoeren, daarvoor is
het noodig dat in den echoot der
Vakbonden leergangen ingericht
worden om het werkvolk voor te be
reiden tot do roeping die zij zullen
te vervullen hebben.
Gezel FLIPS besprak de middelen
van propaganda, die de bestuurders
en leden moeten aanwenden
om de nog jonge werkers (sters) en
buitenlieden dieniet voreenigd zijn,
aan te sluiten bij onze vakbonden.
De secretarissen zullen zich aan
de spits stellen van deze propaganda
beweging, door het beleggen van
vergaderingen, het schrijven van
vlugschriften en de reden op te spo
ren, wanneer er leden zyn die hun
ontslag nemen in de Vakbonden.
De bestuurleden en leden moeten
daaraan medehelpen. Voor ieder fa
briek en werkhuis moeten wij onze
mannen en vrouwen hebben die do
onvereenigden aan sporen om lid te
worden van onze Vakbondon. Tevens
moeten wij onderzoeken of er loden
zijn van onze Vakbonden die familie
leden hebben die nog bij andere
Vakbondon zijn aangesloten, en er
voor werken omdat zij ook zich by
onze bonden zouden aansluiten.
Deze algemeene propaganda moot
gepaard gaan met vergaderingen sa
men te roepen van de verschillende
vakken, en zoo mogelijk van fabriek
tot fabriek en van werkhuis tot werk
huis. waaraan onze leden moeten
medehelpen om deze goed te doen
lukken, en door de onvereonigdo
mannen en Vrouwen te doen bewo
nen.
Wanneer al de Vakbond bestuur
ders deze propaganda krachtig zul
len inzetten, dan zullen wy na 3
maanden terug samenkomen en ver
heugd zijn over den prachtigen uit
slag, de versterking onzer Vakbon
den.
Gezel BAUWENS gaf verslag over
de Syndikale Betoogingen die door
gansch het land den 26 November
zullen gehouden worden. Hij wyst
op deze werkers-betoogingen, die
van heden door onze Vakbonden
moeton voorbereid worden, en die
vast een groote indruk zullen maken
in ons arrondissement en daar bui-
ton, wanneer onze loden 13000 in
getal aan de betooging zullen deel
nemen., en zoo moet het gebeuren.
Inderdaad, deze betoogingen staan
in het teeken, dat de werkende klas
hare wil moet toonon voor het be
houd onzer loonen, den 8 uri>
gen arbeidsdag, en voor den
Vrede
De werklieden gevoelen aan eigen
lijf dat de Patroons zich voorgeno
men hebben de loonen aan te raken,
en van duivelsche plannen droomen,
om inbreuk te maken op den 8 uri-
gen arbeidsdag. De werklieden kun
nen zulks met gekruiste armen niet
aanschouwen, don geest van verzet
zal opbruisschen. Daarvoor moet
eenieder aan de betoogingen deelne
men, omdat het gaat om hare groot
ste belangen. Tevens moet ons wer
kende volk bewijs geven dat wy den
oorlog verafschuwen dat wij ons
verzetten tegen allo bloedvergieten
en eene duurzame Vrede willen.
De vriend Mertens en de drie Ver
slaggevers, worden om hunne
schoone inleilingon warm toege
juicht, wat het voorwerp is geweest
van zaakrijke en nuttige besprekin-
ffen waaraan verschillende Congres-
eden deelnamen, en besloten de
voorgedragen besluiisolen ten uit
voer te brengen, die zullen bekroond
worden met drie groote Volks-demo-
stratiën te Aalst, Geeraardsbergen
en Ninove op den 26 November.
De Voorzitter sloot om 1 uur dit
schoon Syndikaal-Congres met een
krachtigen oproep tot de propaganda
voor onze Vakbonden te versterken
en voor den Vrede
Voldaan en met vernieuwden moed
verlieten de Congresloden opgewekt
de zaal, vastbesloten in hun weder-
zijdsch midden zich aan 't werk te
stellen, omdat de genomen besluiten
vruchtdragend zouden wezen.
H. F.
VAN 'S NAMIDDAGS.
Dit Congres mag in alle opzichten
als welgeslaagd aanzien worden.
90 afgevaardigden waren aanwezig
toon gezel G. De Nauw, senator, als
voorzitter het Congres opende.
Gezel Willem Meyer, propagandist
van hot blad Vooruit Emile Ver-
goylen en Gust Crombeon, weder
zijds arr. secretarissen, van Gent on
Dondermondo, benevens gezel Alfr.
Nichels, volksvertegenwoordiger,
hadden op de tribuun post gevat.
De propaganda
voor het blad Vooruit
In eene prachtige rele, door
spekt naet passende argumenten, be
spreekt gezel Willem Meyer, den
toestand van het blad Vooruit in
ons Arrondissement.
Spreker zegt dat liet getal lezers
niet gestegen is in verhouding van
onzen schitterenden vooruitgang in
leden van onzo syndikaten.
Trots er oen inerkolnko vooruit
gang >s van het getal lezeri in ons
