BETOOGING van 2 6 November.
woningnood.
Socialistisch weekblad voor het Arrondissement Aalst.
VAKBONDEUS! NEEMT IN MASSA DEEL AAN DE
De oorlog duurt voort
FASCISME.
ia*1 Janr IV0 18. (Twèprle nplagoV
Prijs per mimmpr IS cpnliemp».
1ft November 1022.
Partijgenooten
RECHT EN VRIJHEID
ANNONCEN
Rechterlijke 4 fr. per regel.
Roklamen 0,25 fr. per regel.
Vermindering van prijs voor annoncen die meer
maals verschijnen.
Alle briefwisselingen moeten elke week vóór
Woensdagavond, 8 ure, ingezonden worden.
De strijdperming die dezelfde week moet ver
schijnen, moet ingediend zijn, vóór Dinsdag
middag.
REDACTIE EN ADMINISTRATIE
Weidestraai, 14, GENT
Verantwoordelijke uitgever,
J. BEKAERT, Weidestraat, 14, GENT.
Ongeteekende brioven wordon niet opgenomen.
Berichten over werkstakingen en grieven moe
ten door do Vakbonden gestempeld zijn.
ABONNEMENTSPRIJS
3 maanden
6
1 jaar
1 jaar
BUITEN BELGIE.
fr. 2,20
4,00
7,50
fr. 15,00
Men abonneert zich op allo postbureelen.
De groote wefeld-oorlog die het
leven gekost heelt aan millioenen
mensehen, is officieel begonnen
den 3 Augustus 1914 Heden zijn
wij einde 1922, en nog aliijd duurt
deze oorlog voort, nog immer wordt
er op bevel gedood en vermoord
om naderhand zelf op bevel ge
dood te worden.
De wapenstilstand van Novem
ber 1918 is slechts een episode in
deze wereldsche menschenslach-
ting Na deze eerste wapenstilstand
heeft zich het terrein der officieele
massamoord door den oorlog, ver
plaatst van West-Europa naar
Oost-Europa en van Oost-Europa
naar het naburig Oosten, het is al
tijd een en dezelfde oorlog, met
dezelfde imperialistische doelein
den aan de basis, die voortleeft en
voortduurt.
Het waren gisteren de Grieken
en de Turken die in het naburige
Oosten elkander bestookten met
handgranaten, luchttorpillen en
ander oorlogstuig, net zooals in
West-Europa, ging het gepaard
met moord, brand, verkrachting
en andere barbaarsche uitspattin
gen. Het was de herhaling van
wat er in België en Noord-Frank
rijk gebeurd is tijdens de eerste
periode van den -.vereld-oorlog,
Het is zoo, omdat het niet anders
kan en het kan niet anders omdat
de oorlog het zoo wil. In het na
burige Oosten is nu de wapenstil
stand ingetreden, de kanonnen zijn
tot zwijgen gebracht, omdat het
Griekscb imperialisme in het bloed
der Grieksch-Turksche jeugd ge
smoord en verzopen is geworden,
Is dat nu de officieele afsluiting
van dit groot en bloedig treurspel,
hetwelk tot oneer en schande der
regeerendo klasse begonnen is in
1914 Helaas neen 1 Wij staan
slechts voor een rustpoos. De oor-
logstof is aan 't meulen en aan het
gisten en elk oogenblik mag men
er zich aan verwachten, dat eene
nieuwe uitbarsting de wereld zal
verschrikken.
Er is geen vrede Er kan geen
vrede zijn I De regeerende klasse
staat machteloos tegenover den
door haar in 't leven geroepen oor
logstoestand en tegenover de ge
volgen die voortgesproten zijn uit
haar oorlog. Zij schijnt haar poli
tieke en economische machtposilie
alleen te kunnen handhaven door
de voortleving in oorlogstoestand
en in oorlog. Wat geldt voor haar
het leven van de massa tegenover
haar heerschappij op de wereld
Niets Duizendmaal r.iets
Haar heerschappij, draaiende
op de millioenen winst, is alles,
en voor de waarborg dezer maat
schappij zal zij morgen, zooals
fisteren den militairen doodendans j
erioneren en voortzetten op de
koppen van de massa.
Het maatschappelijk treurspel
wordt nu eenmaal zoo gespeeld,
omdat de massa het zoo wil. Zon
der de massa geen oorlog want
de heerschers van den dag gaan
zei ven niet naar de loopgraven, zij
vergenoegen zich met de vrucht
te plukken uit het blotd dergenen,
die op hun bevel ten oorlog trok
ken, terwijl dat deze den oorlog
haten en den vrede liefhebben.
De massa, die goedgeloovige en
goedzakkige massa, die tot dus
ver zich bereid gehouden heeft om
zich te laten slachten als dieren,
ter eere van gegaloneerde solde
niers en ten profijte van de kapita
listische nietsdoeners, die parasi
teeren in vredestijd op den arbeid,
en in oorlogstijd op de dood onzer
massa.
Gij, massa, kunt de oorlog uit
de wereld helpen, gij alleen zijt
in staat den vrede te doen heer-
schen op deze wereld. De dag dat
gij uwe goedgeloovigheid en uwe
goedzakkigheid tegenover uw heer
schers zult afleggen en dat gij uw
ijzeren wil tegen den oorlog en
voor den vrede zult omzetten in
daden, dien dag wordt de wereld
van den wereldvrede gebaard. Dien
dag beleven wij de geboorte van ie
nieuwe periode, in 't teeken van de
ontwapening door den wil van het
arbeidende volk.
Massa, ontwaakt uil uwen slaap
van onderworpenheid,vanslaafscb-
heid en willooze ongeschiktheid.
Gij kunt de wereld veroveren, een
wereld van politieke gelijkheid.van
economische gelijkgerechtigheid,
en van internationale broederlijk
heid. het is de wereld van het
socialisme, gesynboliseerd door
wereldvrede en door vrijmaking
van het arbeidende volk. Massa,
gij moet weten, willenen durven.
De geboorte van deze nieuwen
wereld uw wereld ligt be
sloten in uw weten, uw willen en
durven.
Massa! Wanneer zult gij weten,
zult gij willen, zult gij durven
Sinds eenigen tijd zijn het voorna
melijk de gebeurtenissen van Italië,
die ook de Belgisehe bevolking be
zig houden.
Deze toestanden spruiten voorna
melijk voort uit het feit dat do kapi
talistische klasse daar ook, juist lijk
in België, na den oorlog door de ar
beidersklasse gedwongen werd,
hare rechten te erkennen en er ver
schillende democratische hervor
mingen toe te staan.
De arbeidersklasse die daar vroe
ger ook altfld gebukt ging onder den
knoet van bet kapitalisme en die
reeds jaren en jaren naar levens ver
betering snakte, ging nu eindelijk,
de vruchten van haren arbeid pluk
ken.
En dat alles was dank aan de een
heid der werkende klasse, die een
overgroot getal vertegenwoordigers
naar de regeering zond om er ook
mede te werken aan wetmaking en
dat op eene democratische wijze.
Docli dat alles was van te korten
duur. Nauwelijks genoten de arbei
ders oen weinig van hunne rechten
of eon vreeselyk tempeest bedreigde
opnieuw het schoone en aangename
weder.
En wat was nu het schrikkelijk
onweder welke de Italiaansche ar
beidersklasse opnieuw bedreigde
Het was het FASCISME Het was de
opstand der bezittende klasse tegen
de hervormingen der arbeiders
klasse. Het was do reactionnaire
bende van Italië die nu openbaar
den oorlog verklaarde aan do wer
ken ne klasse.
Weldra zagen wij de uitwerkselen
dezer nieuwe fractie kapitalisten. Zij
begonnen mot hot breken van werk
stakingen en bedreigden de leiders
in geval zulks voortging. Verder
werden de socialistische afgevaar
digden der municipaliteiten ontsla
gen van hun ambt. Anderen werden
gedood. Daarenboven hebben wij de
vernieling dor socialistische volks
huizen alsmededeze der drukkerijen.
Zoodus word de macht gebroken
van eene democratische partij die
eens volkomen de regeering in han
den ging nemen.
Maar wanneer zulke rampen de
arbeiderspartij bedreigden, en'wan-
neer de kapitalistische staat er zulke
daden steunde, dan ook moest de
arbeidersklasse ^dapper opgestapt
hebben,en verdedigd tot hot uiterste
toe de belangen van al wat hun'dier-
baar was. De partij|diendo vroeger
haré besluiten te nemen tegenover
de bedreiging van het fascisme.
Doch vvanneer dat alles zich voor
doet in Italië, dan zien Jwij ook in
België dergelijke organismen be
staan,
De laatste staking der Brusselscho
trambedienden werd ook op eene
laffelijke manier verloren door de
onderkruiping en de medewerking
van het Fascistische organisme dat
hier - UNION CIVIQUE genoemd
wordt.
WU van onzen kant hebben dus
reods eene zelfde les voor gehad als
de Italiaansche arbeidersklasse. Doch
wij moeten het op onsflnemen eene
zoo vreeseffiko onderdrukking te be
kampen en te bevechten uit al oazo
krachten. Wy dienen dus ten spoe
digste maatregelen te treffen en te
zorgen dat het fascisme nooit in
België zegepraald.
Wy arbeiders moeten en zullen
zulks beletten, wij zullen strydeu
tegen al deze reactionnaire inrichtin
gen en er in de plaats '.brengen een
schoon en genoeglijk leven voor do
arbeidersklasse.
Wij zullen trachten in de plaats
van het Fascisme te laten zegepralen,
aan do sociaal-democratie de eere
plaats toe te kennen.
Dan alleen zal gerechtigheid ge
schieden.
Frans BLANCKAERT.
BET RECHT1 Zijt gij Tvdze-
ker dat alleen de specialisten er
mee zich, bezig te houden hebben
Zijt {jij het nietdiezooals het een
onzer grootste rechtsgeleernen op
een zeer merkwaardige wijze zegde
zelf UW recht smeedt Waarom dan
er niet wat aangedacht en cr ivat
van uwen vrijen tijd aangewjd
Wenscht gij cr iets van te kennen
of het te bestudeerenhetzij voor ons
landhetzij op vergelijkende wijze
met het recht van andere landen,
richt u dan tot het BUREAU VOOR
DO KU MENT AT IE der B. W,
Volkhuiste Brussel dat altijd zal
antwoorden en u inlichten.
By de bespreking in den Senaat
van het wetsontwerp tot herziening
der huishuurwet van 4 Oogst 1920,
is er voel gesproken geweest of er
wel of niet gebrek was aan wonin
gen.
Onze lezers zullen zich ongetwy-
f feld afvragen hoe hot mogelijk is
dat er bij sommige senatoron twijfel
kan bestaan over den woningnood,
want men behoeft geene statistieken
te raadplegen, men heeft slechts
rondom zich inlichtingen te nemen,
om te bemerken hoe erg de woning
nood heerscht.
Maar de heertn die in den Senaat,
om hunnen tegenstand tegenover
elke wettelyke tusschenkomst inde
huishuurkwestie te verrechtvaardi
gen, zeggen dat er geen wonings
nood is, beschikken voor elk persoon
van hun gezin, over evenveel kamers
als er in de werkersgezinnen perso
nen in eene kamer gehuisvest zijn.
Markiezen, graven enz. spreken
femakkelyk in dezen zin, voor hen
estaat er natuurlyk geen woning
nood, maar wilden zy zich de moeite
getroosten eens in de werkers wy ken
rond te gaan, in plaats van zich te
«teunen op cyfers en gegevens, voor
gebracht door menschen die belang
nebben, dat er geen huishuurwet
blij ft bestaan, zy zouden met aigen
oogen kunnen zien welke ergerlijke
toestanden de woningnood in hot
leven roept.
Maar zij zullen zulks niet doen, zy
willen niet ingelicht zyn over den
waren toestand, zij willen deze niet
kennen, want het geldt voor hen
eerst en vooral de belangen der eige
naars te verdedigen.
Moesten deze heeren slechts gedu
rende een drietal maanden gehuis
vest zyn als het meestendeel onzer
werkers, dan zouden zij gevoelen
welk onnoemlijk lyden voor onze
werkers voortspruit uit de wonings-
schaarto.
Maar nu is het bij deze heeren, als
wij het buikje vol hebben en warme
voeten, heeft er niemand honger of
kou.
Het doel dezer heeren is de eige
naars toe te laten zooveel mogelijk
te genieten, voordeel te trekken uit
de schaarschto van woningen, zij
willen hel stelsel van vraag en aan
bod in deze zaak in volle werking
laten treden, en dan zouden de eige
naars de huren niet verhoogon met
50 zelfs met geen 100 per cent, maar
in vele gevallen vervierdubbelen,
daarvan zijn overigens reeds bowy-
zen.
De heer Minister Masson, loochent,
do woningsnood niet, maar zegt dat,
er reods voor den oorlog vele gezin
nen waren die niet over de noodige
plaatsen beschikten in hunne wonin
gen.
De Minister heeft volledig gelijk,
sedert vele jaren Wonen vele werk
lieden, en dit byzonder in do groote
centrums, in de ongelukkigste 011
voor de gezondheid en zedelyk na-
deeligste voorwaarden, maar zulke
redeneering versterkt slechts onze
argumentatie, en met te veel meer j
reden wijzen wij op een in 't oog
springende waarheid, na den oorlog
is de woningsschaarschte eene ramp
geworden.
In onze streek betrok elk gezin,[op
zeldzame uitzonderingen na, een j
huisje gewoonlijk met twee plaatsen
op het gelijkvloers, en met een ver-
diep van twee kamers. Overvloed j
van woning was er ook wol niet, j
want vele ongezonde woningen wer
den ook nog bewoond, maar hoe is
de toestand nu
In huizen dus nauwelijks voldoen
de om te dienen als huisvesting voor
een gezin, verblijven op dit oogen
blik twee en in sommige gevallen
wel eens drie gezinnen. Voor den
oorlog was het eene zeldzaamheid
dat er in onze streek kamers werden
verhuurd, en nu kennen wij gezin*-
nen, die om toch een onderdak té
hebben, als huur betalen voor een
enkele kamer dertig franken per
maand, en als men rekening houdt
dat de huurprys voor een volledige
werkmanswoning voor den oorlog
15 franken was, hoeft men aan zulke
feiten toch wel het bewijs dat er een
ernstige woningsschaarschte bestaat
in onze streek.
Men hoeft geen statistieker noch
geleerde te zyn, om te weten dat de
crisis der woning heerscht. men
moet slechts willen zien, men mout
slechts loven tusschen de werkers
om den akeligen en onuithoudbaren
toestand te kennen.
Terwijl de verdedigers der ryke
menschon belangen, in den SenaatJ
de woningnood loochenen willen, is
Minister Móyersoen zelf verplicht
geweest te erkennen dat 80,000 tot
100,000 werkmanswoningen ontbre
ken, zoodat men wel schatten mag
dat ongeveer het twaalfde gedeelte
der belgisehe bevolking gehuisvest
is in onmensehelykö voorwaard on.
Het is reeds iets als onze minister
van Ny verheid en Arbeid weet dat
er woningsgebrek bestaat.
De groot-eigenaars willen by
monde van hunne vertegenwoordi
gers in de wetgevonde lichamen,
langs liboralo eu katholieke zyde te
vinden, de woningsschaarschte loo
chenen, om de woningsnood te ge
bruiken om hunne huurders te plui
men, en twyfelt gy er aan of ze dur
ven, voor huizen in onzef streek voor
den oorlog verhuurd tegen :j75 fran
ken jaarlyks, wordt er nu wel eons
van duizend franken gesproken.
Wij zullen niet loochenen dat hot
vraagstuk dor wonings crisis niet
gemakkelijk is op telossen, dal het
zoor ingewikkeld is, maar w at is er
te verwachten op dit gebied als men
te doen heeft met menschon. die al
hun pogingen aanwenden om te
trachten te bewyzon dat er zelfs een
te veel aan woningen zyn zou.
Voor den oorlog, bestond roods
het vraagstuk der woningen, z mde
heer minister an justitie, raari"wat
bewijst zulks,, maar eenvoudiglyk
dat <le burgerij en hare regeringen
niet gedaan hebben wat kon go-
daan worden, om aan de werkers ge
zonde en luchtige huisvesting te ver
schaffen.
In onze streken zijn maatschap
pijen gesticht geworden die voor
doel hebben goedkoop - woningen te
bouwen, Iaat ons hopen dat binnen
enkelen tijd, verscheidene wo
ningen zullen gebouwd zyn, want
het is dringend noodig, want het ge
tal ongélukkigen door uitzetting be
dreigd is groot.
G. DE NAUW.
In het artikel <- Huishuurkwestie»
verleden Zondag verschenen, doet de
letterzetter ons twee of driemaal
zeggen ny veraars, dit moet zyn
eigenaars.
Leest en verspreidt Recht en
Vrijheid, het eenigste blad der
stad, die de belangen der werklie
den verdedigt,
