JBefcnopt Derslay
Sanitaire Coodgiefer.
Men. vraagt
Werklieden
Uit Overboulare.
gehandeld hebt in uw eigen voor
deel.
De Verbroedering is een instel
ling uwer partij, uwer klasse, &ls
bewuste strijders voor 't socialisme,
moeten dus alle gesyndi keerden
ook goede cooperateurs zijn en niet
enkel zelf hunne aankoopen doen,
maar propagandisten worden voor
onze coöperatief.
Arbeidsters, arbeiders, nu gij
ziet dat onze vijanden alle wap ns
bezigen tegenover onze klasse,
moogt gij niet een strijdmiddel ver-
waarloozen, en gedenkt goed dat
Samenwerking het beste wapen is
om ons te ontrekken aan de uitbui
ting door het kapitalisme
WONINGSNOOD.
Door menschen, die over een
woning beschikken, te Brussel, een
verblijfplaats hebben op den buiten
en een villa aan de zee, hoort men
tot vervelens toe herhalen, in de
bladen, in het Senaat, datdewo-
ningsnood zoo erg niet is.
Anderen verklaren dat de werk
lieden zich gemakkelijk een woning
kunnen lat«n bouwen, want vol
gens deze hoc ren, zijn er vele wer
kersgezinnen die 5o,ooo franken in
komsten hebben per jaar.
Meenen deze mannen zulks wel
ernstig of is het om te spotten met
deze ongelukkigen die hier in onze
stad even als elders, als opgestapeld,
wonen, en is het om te tergen dege
nen die gedurig betuigd worden
met een vonnis van den vrederech
ter, om uitgezet te worden Of ken
nen die heeren dan niets van den
toestand, waarin het grootste deel
der arbeidersbevolking leeft
Meer dan eens moeten de werk
lieden eensgezind blijven om de
reaktie die op elk gebied vooruit
treedt, te kunnnen bevechten
Als er bij onze wetgevers nog
menschen gevonden worden, die
niet zien of willen zien dat er dui
zenden woningen ontbreken, moet
men dan ook niet verwonderd zijn
dat onze klerikó-liberale regeering
niet ten volle doet wat er kan ge
daan worden, om nieuwe woningen
te bouwen.
Bij de kapitalisten is er altijd
geld genoeg voor 't militarisme,
maar nooit vinden zij geld voor op
bouwend werk. Geld voor kazer
nen, voor vernielingstuig, voor
't verbeesten van de menschen,
maar geen geld om gezonde wonin
gen te laten bouwen. Dit zijn de
overwegingen van een werkman
die uit zijn woning moet gedreven
worden. XX.
TOONEELVERTOONING
Zaterdag 25 November, werd
door opze Tooneelafdeeling eene
puike vertooning gegeven. Men
voerde op Schipbreukelingen
drama in 3 bedrijven en als blij
spel De Gefopte Oom». Speel
sters en spelers allen deden hun
best en bewezen dat zij hunne
rollen zoo goed mogelijk ingestu
deerd hadden. De tooneelschikking
was goed verzoigd.
In de tusschenpoozen werden
door onze fanfaren verscheidene
schoor.e muzieknummers uitge
voerd.
Ook hebben de talrijke aanwezi
gen hunne toejuichingen voor mu
ziek en tooneel niet gespaard. Aan
tooneelisten en muzikanten zeggen
wij hier, voorts op dien weg
Aan de partijgenooten zeggea wij,
«Steuntonze kunstkringen, woont
de tooneelvertooningen bij, het
zijn aangename avonden. Wordt
beschermlid onzer fanfare De
Verbroedering
C.,A. 0. Afd. Geeraardsbergen.
der Voordracht over de grondslagen
der nieuwe samenleving
door Makker Daan Boen8
Deze voordracht een der bijzon
derste der reeks voor het huidige
seizoen had eene redelijke opkomst
verwekt, en met belangstelling
wierd de knappe uiteenzetting ge
volgd door de aanwezige partijge-
aooten.
Wanneer men spreken gaat over
de grondslagen der nieuwe samen
leving. zegt gezel Daar. Boens is
htt noodzakelijk eerst te onderzoe
ken op welke grondslagen de hui
dige samenleving berust. De hui
dige toestanden onder dewelke do
mcrtchheid en de werkende klasse
vooral leven moet, zijn niet weg te
moffelen bewijzen van de slecht
heid, de onrechtvaardigheid van
het s'elsel welke de gang der tegen
woordige samenleving beheerscht.
Het kapitalistisch systema is schuld
van oorlog. De bezitters, deze
welke zich eigenaars noemen van
den grond en de produktie-midde-
len, evenals al deze welke leven
ten koste van den arbeid van ande-
vcn, zijn belust op meer en traahten
steeds,om hun bezit uit te breiden,
hunne rijkdommen te vermeerde
ren en om zulks te kunnen, geven
ze niet aan de arbeiders, aan de
voortbrengers datgeen waarop ze
recht hebben door hunnen arbeid,
het recht op leven.
Het stelsel (kapitalistisch) welke
zich steunt op de uitbuiding van
den eenen mensch door den ande
ren is slecht en draagt de schuld
en stelt hel blijvend gevaar van oor
log daar, want om rijkdom en bezit
te vermeerderen, zoeken handel- en
nijveraars van een of andere natie,
naar nieuwe afzetgebieden om
hunne producten, en komen hierbij
in botsing met andere natiën, die
ofwel deze afzetgebieden in bezit
hebben of wel er ook op uit zijn,
ze te bemachtigen.
Vandaar de oorlogen die steeds
de menschheid nalaten wanorde
en crisis zooals deze welke sedert
de wapenstilstand over de gansche
wereld hebben gewoed en 10 mil-
lioen arbeiders werkloos op de
straten wierp. 10 milliarden franken
waren noodig om deze te onder
steunen welke door hunne schuld
broodeloos waren gesteld en 35
milliarden franks gingen verloren
aan loonen. De bloedige balans der
oorlogen moeten wij niet maken,
gij kent ze.
Wij kennen ook nog een andere
soort krisis, deze bewerkt door onze
financiers en handelaars.
De vriend Voordrachtgever heeft
htt dan verder over den finantie-
zwendel en de speculatie welke de
schuld zijn van de levensduurte
enz., Hij haalt voorbeelden aan uit
Amerikt, waar millioenen ton
graan voorhanden zijn aan voor
raad, dochwaarmen weigert te ver-
koopen, wanneer de waarden dalgn
der landen welke zich in Amerika
moeten bevoorraden en waar men
ook niet terug deinst, belangrijke
stoks te vernielen, wanneer de
stand der waarden gunstig voor
hen staat, doch er minder vraag is
naar graan.
Ook in Egypte ziet men 't zelfde
gebeuren in 1921 waar men de gan
sche katoenoogst vernielde, 't zelf
de gebeurt in Japan enz
Ziedaar de grondslagen onzer
samenleving, eigen winstbejag,
welke slechts oorlogen baart. Broe
dermoord, werkeloosheid en hon
gersnood verwekt.
Welke zijn nu de grondslagen
der nieuwe samenleving door het
Socialisme nagestreefd.
Het socialisme bestaat sedert het
ontstaan der arbeidersbeweging,
steunende op den klassestrijd, strijd
welke ontstond uit de verdrukking
en de uitbuiting der arbeiders
door het kapitalisme, welke zich
meester maakte van den grond en
de voortbrengstmiddelen, de wijze
waarop ze de voortbréngst regelen
en verdeelen zijn de grondslagen
onzer huidige samenleving en zijn
in het begin der Voordracht uiteen-
gezet.
De klassenstrijd is dus een feit
door het kapitalisme in het leven
geroepen, dien strijd willen wij,
socialisten beeindigen door het af
schaffen der klassen, niet door met
deze te verzoenen, welke de schuld
zijn der huidige wanorde en door
hun bezit de massa overheerschen
en uitbuiten.
Wat wij socialisten willen, is in
de eerste plaats de socialiseering
der bedrijven, om de voortbréngst
te schikken naar het algemeen be
lang en de gemeenschap.
De vriend spreekt dan over de
bedrijfsorganisatie door de christe
nen voorgestaan, dcch welke r.iet
doeltreffend zijn kan. te meer, daar
zij den arbeider willen binden aan
den bezitter door hunne fameuze
standen-organisatie, en welke een
nieuwe strijd van bedrijf tegen be
drijf en van verbruiker tegen be
drijf zou doen ontstaan.
Alleen de socialiseering (bet ont
eigenen mits vergoeding) der bij
zonderste nijverheden, zooals ijze
renwegen, mijnen, transportmidde
len, enz. dus het in bezit nemen
dezer voortbrengstmiddelen, de
produtie regelende dat er genoeg
is, zélfs meer dan noodig zoude
zijn om het recht op leven van ieder
mensch te verzekeren, het eigen
winstbejag ter zijde gesteld.
Ziedaar de grondslagen der
samenleving waarnaar wij socialis
ten streven, een samenleving waar
oorlogen, crisis en hongersnood
niet meer zouden kunnen ontstaan,
in afwachting zulks te zien verwe
zenlijken moeten wij verder aan
den strijd in onze syndikaten, die,
wij mogen het niet vergeten, niet
enkel te waken hebben op onze loo
nen, maar waar vooral moet aan
gedacht worden, dat de toekomst
aan de arbeidende klasse zijn moet
die de nieuwe grondslagen leggen
moet eener nieuwe maatschappij,
waar het recht op leven voor ieder
mensch moet erkend zijn.
Het toezicht op bedrijven ge-
eischt door onze syndikaten, is de
eerste stap naar de socialisatie.
In het parlement is een wets
ontwerp neergelegd geworden door
de socialisten. Minister Moyersoen
en al de voorstaanders der huidige
samenleving hebben het bestreden.
Dit ontwerp is gesaboteerd, doch
uitgesteld is niet verloren, door de
macht onzer organisatie, zullen
wij zoover weten te komen, dat
socialiseering er wezen zal en de
grondslagen der nieuwe samenle
ving zullen gelegd zijn.
Ziedaar het beknopt, al te zeer
beknopt verslag, der leerrijke voor
dracht, welke gezel Daan Boens
gaf en welke door ieder aanwezige
goed begrepen is geweest, dank zij
de klare uiteenzetting. Alle aan
wezigen waren ten zeerste voldaan
over deze Voordracht. O, V. T.
Openbare Voordracht.
Vrijdag a. s. 8 December,
om 7 1/2 ure 's avonds stipt.
Buitengewone VOORDRACHT
gepaard met zang.
Gezel LECOMTE komt spreken
over Ho Volkszangen. Een gekende
zangei zal verschillende volksliede
ren ten gehoore geven.
Een algemeen inkomrecht van
0,25 fr. zal geeischt worden, tot
dekking der kosten en tot steun
onzer Boekerij. Al wio een aange
name en nuttige avond wil door
brengen, kome naar de Voordracht.
Het Bestuur
Plaatselijk komiteit voor AO.
Dat is gek. Laat ons laohen
Aldus het antwoord van Vaan
drig op ons artikel over jeugdbe
weging, en welk» wij betittelden als
geeh blauw komplot, gezien Vaan
drig'- de verdediging opnam der li
berale sporthanen. Vaandrig
vindt ons artikel al te gek om op te
antwoorden, zulk antwoord is kort
en gemakkelijk gegeven, doch weer
legt niets van al hetgeen wy schre
ven, ot zyn de soten soms te hard om
kraken voor Vaandrig
Er zou dus geen geel- blauw kom
plot bestaan -.in zake jeugd of arbei
dersbeweging. Maar Vaandrig
kan toch ni9t loochenen dat de gan
sche katholieke partij, mot haar fa
meuze standen organisatie, voor de
groote meerderheid bestaande uit
Burgers en Aristokraten er enkel op
aanstuurt de arbeiders door verdee
ling, daar waar ze kunnen tot mach
teloosheid te doemen. Zij gaan roe
rend t' akkoord met de liberale
Bourgeois, om het rechtop leven te
betwisten, willen hun slechts het
recht toekennen, om al werkende met
hun gezin, gebrek on armoede te
lijden.
En waarlyk het klinkt al te gek,
en het is om mede te lachen, door
een ol' ander katholieke vertegen
woordiger te hooren spreken over
demokratie.
De standsgroepeoringen der ka
tholiekepartij, Christene Werklieden
als burgersbonden welke de katho
lieke unie bijtraden zijn er enkel op
uit, de werklieden, ook deze aange
sloten bij de Christene Vakbonden
gekoord en gebonden over te leveren
aan het patronaat, om ze te kunnen
uitbuiten naar hartelust.
Nu, wij zullen er met de katholieke
evenals met de blauwe demokratie
maar eens hartelijk lachen, ja lachen
dat ons buikje schokt, en ook met
Vaandrig welke^ soms zoo hoog
oploopt met do alzijdige demokratie
der katholieke partij, zich zelf aan
stellen durft als verdediger der
werkmansbelangeD, hetgeen niet be
let dat zekere toonaangevende mo
dewerker aan Vaandrig ook
waarschijnlijk een democraat tevens
leider van de katholieke Burgers
bond in hun blad. Het wekelijks
Beursoverzicht der katholieke Bur-
gersbank van 11 December 1922 in
een hoofdartikel schrijft op sclïryven
laat dat het eenige middel om be
sparingen te doen is, het afschaf
fen van de achturenwet.
Dus de werklieden terug 10 en 12
uren afbeuling in het fabriek en na
tuurlijk aan minder loon, standpunt
der katholieke Burgers,
Met het Krisisfonds een einde ma
ken en het kosteloos pensioen van
2 fr. daags ouder het dak steken,
standpunt van Minister Moyersoeen
katholieke democraat en verdediger
der Christene Werklieden. Het getal
der werkloozen door afschaffing der
8 urenwet nog wat vermeerderen,
door afschaffen van krisisfonds en
fiensioen, de armoede en gebrek vry
aten woeden in de werkersgezinnen
des afgesloofde werkers en door
krisis getroffene.
Ziedaar in groote lynen wat de ka
tholiekeen liberale standsgroepeerin-
gen beoogen, en wat de rede is dat
in het voorkomend geval de katho
lieke Vraandrig de liberalen verde
digde, en waarom wij dit optreden
als geel-blauw komplot betitelden.
Wij kennen hot doel van liberalen
en katholieken en laten hun dus
maar lachon. Intusschen raden wy
de werklieden en ook de jeugd aan,
de doenwijze goed na te gaan van al
deze die zoo gemakkelijk lachen.
Aan de werklieden verdwaald in de
katholieke of Christene Vakbonden
vragen wy, wat ze denken over het
optreden der katholieke midden
standers welke klaar en openbaar de
afschaffling vragen zonder meer van
de 8 uren wet, Krisisfonds enz. En
voor sluiten, zeggen wij aan al die
democraten, Vaandrig inclus lach
maar, zooveel gij wilt.
Maar handen af van onze hervor
mingen Wie laatst lacht, best lacht.
V. TRrMPONT.
Voor de Turners.
Gezongen by V. D. Beken door
Jules De Windt rondgehaald door
Nestor V. D. Beken 2,00. Gezongen
door Daniël Beeckman en rondge
haald door Leon Vergallen, omdat
er 5 schachten moeten binnen gaan.
Daniël, Gustaal, Arthur, Jozef, Jules
en Leon 3,00.
Turnkring Rust-Roest,
RE PETITIËN.
Dinsdag, om 7 1/2 ure. Turners en
Pupillen Woensdag, om 7 1/2 ure,
Meisjes Donderdag, om 7 1/2 ure»
Turners en Pupillen.
Strijdpenning.
Re?u la collecte de Steppe le chan
son Antoine Malerie par De Mever
lf.75.
Gewone, Moderne en zeer prachtige
Badkamers, Placementen voor ge-
surpresseerde Gas-, Water-, Bier-,
en prespomden, Verlakt en blikken
Keuken, zinken Dakbedekkingen,
BIJ
Rich. Franceus- Merckaert
Molenstraat, N. 49a,
GEERAARDSBERGEN.
Verzorgd werk, aan matige prijzen.
Spoedige bediening.
een deftige eerlijke Klakkenmaker
of maakster, snijden en gansch op
de hoogte van het vak. Onnoodig
zich aan te bieden zonder volledige
kennissen. Zich bevragen Volks
huis Geeraardsbergen.
Voor uwe MUTSEN wendt U in
volle vertrouwen tot het huis Cas.
Dries-Ceuterickx, Nieuwstraat
15, Geeraardsbergen. Groote keus
der laatste nieuw igheden, aan ma
tige prijzen.
Samenspraak.
Ik kreeg het bezoek van een vriend
die eene gemeente bewoont, van be
volking als Overboelaere, die er won
derlijk op gelijkt en ook gelegen is
by Geeraardsbergen. En in deze stad
is ook een socialistische cooporatiof
die goed vooruitgaat, als deze te
Geeraardsbergen, en die vriend
had volgende samenspraak wy
zullen den vriend Peter-Paul noe
men,
Petor Paul (by den pastoor).
Mijnheer de pastoor, ik ben tot hier
gekomen, ik ga in 't huwelijk tre
den.
Pastoor. Goed, beste jongen,
zet u.
(Nadat do pastoor de gebruikelijke
vragen gesteld heeft en Peter-Paul
is opgestaan om te vertrekken, gaat
de samenspraak in volgenden zin
voort).
Pastoor. Maar, beste vriend, ik
heb gehoord, dat er hier in de paro
chie nog af veel brood gekocht wordt
door de inwoners, aan de kar van de
socialisten van het Volkshuis.
Peter Paul. Ik heb zulks ook
gehoord, mynheer Patoor, en heb
hooren zeggen, dat het toch goed
brood is ook,
Pastoor. Maar koopen ook uwe
ouders geen brood van deze slechte
kar
Peter-Paul. Hewel, mynheer
pastoor, om u te zeggen zooais het
is, ja, omdat zfj vinden dat het toch
zoo goed is.
Pastoor. Ik zeg niet dat het
brood niet goed is, 't is dat niet, ik
weet wel dat het goed is, want vol-
§ens ik gehoord heb, koopen zfj van
e beste bloem. Maar 't ls toch het
Volkshuis ziet ge, en daarom moet
gy aan uwe ouders zeggen, dat ze
geen brood aan deze kar meer mogen
nemen.
Peter Paul. Maar zy geven ook
nog al voordeelen aan de verbrui
kers, deel, onderstand bfi ziekte,
enz en dan nog altyd de kwaliteit
van het brood,
Pastoor. Over de kwaliteit van
het brood zeg ik niets anders dat
goed, want ik weet dat gedurende
den oorlog vele mijner collega's in
de stad, liefst brood uit het Volks
huis hadden, maar toch moeten wy
deze kar van hier kunnen doen weg
blijven.
Peter-Paul. Nochthans, mijn
heer de pastoor, myn aanstaande
vrouw heeft me gezegd, dat wij ook
brood zouden nemen van de kar uit
't Volkshuis.
Pastoor, Dat moogt u toch niet
doen, het brood mag het beste zijn,
wat niet kan geloochend worden, de
mannen uit Volkshuis mogen nog
zooveel voordeel geven, aan nog
moogt gy hun brood niet eten.
Peter-Paul. Dat vind ik nu toch
aardig, mijnheer de pastoor, ik kom
hier voor deze zaken niet, ik ben
oen goed kristen, en ik denk dat ik
niet het minste kwaad doe, met het
brood van 't Volkshuis te eten. Ik
heb toch wel het recht het beste
brood mij aan te schaffen.
Pastoor. Ik zeg nogmaals dat
het brood van 't Volkshuis zeer good
is, maar gij moogt het toch niet koo
pen, en gij moet aan uwe ouders
zeggen, dat zij er aok geen meer mo
gen koopen.
Peter Paul. Dus zoudt gy wil
len dat ik van het goede brood van
't Volkshuis niet eet, maar zulks kan
ik nu toch u niet beloven.
Dag, mijnheer Pastoor.
Ze prote...steeren.
Ja, ze protesteeren Wie
Wel de Kristeno Werkliedonbond
van Overboulaere Tegen de reak
tie?!... Neen! Tegeu de verkrach
ting van de achturenwet Ook
niet Tegen de afschaffing van het
Crisisfonds Ook dat niet, want
ware dit zoo, dan zou er heel zeker
bij den II, Isidorius, patroon van da
watermelkboeren een mirakel ge
beuren Daar gij het niet raadt, luis
tert
De pas gestichte kristene (ach,
Jesus toch) werkliedebond heeft in
zyne algemeene vergadering een
protest opgemaakt en deze gestuurd
aan den katholieken burgemeester,
schepenen en katholieke gemeente
raadsleden (aan de andere niet) tegen
de beweringen van den socialist
Cosyns in den gemeenteraad, dat hij
alleen de gansche werkersbevol
king van Overboulaere daar verte
genwoordigd.
Wat schurk hó Die socialist is
toch te pretentieusDat mag niet
meer gebeuren of hy zal weten dat
er nog Boelaersche fascisten zijn.
Ja Cosyns moet weten dat hij daar
geen lakeien of slaven vertegen
woordigd, nog slangen of anders
langpootigo of langvingerige kruip
dieren, noc veel min loonbedervers
en onderkruipers, of kerels die tot
zesmaal reeds van bij de socialisten
zyn overgeloopen als er uit hunne
syndikalo kas niets meer te halen
was.
Als Cosyns dus nog zyne bewerin
gen in den gemeenteraad zal'herha
len, zal hy er moeten bijvoegen dat
hij daar onkel do Vrijzinnig*
Bevolking vertegenwoordigd,
maar geen samenvaagsel dat wy als
eene in het oog zullen
houden.
Om zulke verzameling van Chris
tene werklieden op hunne plichten
te kunnen wyzen moet men kloek op
do beenen staan en zulke helden
vindt men 9nkelijk onder dezen,
wslke met keuken en tafelafval van
oen bisschoppelijk college zyn groot
gobracht. gewoon als echte ratten
te knagen, kunnen zij dit stieltje best
aan anderen voort leeren.
Den aan zijne ouders zooveel belo
vendon jongen die zelfs voor het
postje van koster mislukte en die
daar de rol van Sekretaris vervult,
geven wij do toelating nogmaals
hun protest bij Burgemeester en
Schepenen te herhalen, Als het dan
in den gemeenteraad afgelezen wordt
zullen wij daar zijn om ook te prot..,
prot Neon, om te luisteren naar
de geschrevene rede van den Bo®-
laerschen Massolini.
POLITIKUS.
