Socialistisch weekblad voor het Arrondissement Aalst. De Heilige Strijd. De Yrouw als Opvoedster. Mijn Hoekje. 20e Jaar N° 1. Prijs per nummer 15 centiemen. 7 Januari 1923. Albert Vyverman. VOOR DE OPGEEISGHTEN RECHT VRIJHEID ANNONCEN Rochthrlijko 4 fr. per regel. Reklamen 0,25 fr. per regel. Vermindering ven prijs voor annoncen die meer maals verschijnen. Alle briefwisselingen moeten «lke week vóór Woensdag avend, 8 ure, ingezonden worden. De strijdpenning die dezelfde week moet ver schijnen, moet ingediend zijn, vóór Dinsdag middag. REDACTIE EK ADMIN®TRATIE Weid «straat, 14, BENT Verantwoordelijke uitgever, J. BEKAERT, Weidestraat, 14, GENT. Ongetcekende brieven wordon niet opgenomen. Berichten over werkstakingen en grieven moe ten door de Vakbonden gestempeld zijn. ABONNEMENTSPRIJS i 3 maanden fr. 2,20 6 4,QP 1 jaar 1,80 BUITEN BELGIS. 1 jaar U. 15,0# Men abenneert zicb op alle pestbureelen. M«n hoeft slechts een blik in het verleden te werpen, om te beseffen hoe pijnlijk en langiaam de wor ding ran den georganiseerden ar- beidersstrijd is geweest. Dit baart trouwens geene verwondering als men rekening houdt met de heer tellende maatschappelijke toestan den Tegenover de maatschappelijke wanorde, waaraan hetkapitalistisch voortbrengingssysteem ten grond slag ligt en welke, machtsgewijze door wettelijke instellingen is ge grondvest en gehandhaafd, maakt de arbeider een nietswaardig ding uit. Hij bekleedt er «ene minder waardige ekonoraische en maat schappelijke plaats, welke door het voortbestaan der regeerende orde bestendigd wordt Die minderwaardigheid is het gevolg van een essentieel verschil •d strijdigheid tusschen de belan gen der bezitters en der onterfden, of dsr twee maatschappelijke klas- san de eersten in hun overdreven zucht naar verwezenlijking van im mer grootere winstenen bevordering van den aangroei van hun voort- brengingsvermogen, bedienen zich als een werktuig, een koopwaar ,van de tweeden, die,door de menig vuldigheid en de verscheidenheid •Araarin ie voorkomen en tevens door de alleenstaande persoonlijk- heden welke ze uitmaken, hun ruimschoots gelegeiheid bieden, hen noch als een noodzakelijk iets, noch als een menschelijk iets, te j ontzien. De kapitalistische macht zich tóór een argelooze, niet georgani seerde massa bevindende, had dus steeds bij voorbaat gewonnen spel en ging met dezelfde naar belie ven, zegge willekeurig om. 't Was dus wel eenigszins ge waagd van diegenen onzer voor gangers, die het op zich namen de waarheid door de massa doen in te zien. 't Ging met heel wat moei te gspaard en waar ze zich beijver den het idee der opstanding bi] haar ingang te doen vinden, zagen ze den ongekultiveerden geest van den arbeider als een bijna onover- komelijken hinderpaal vóór zich opdagen. In weerwil van alle pogingen om de kiemende beweging te stuiten, spijts laster en vervolgin gen in de eerste plaats, spijts on verschilligheid anderdeels, togen zij aan het werk, gesterkt als ze waren door de verhevene gedachte van door edel menschelijk streven de Beschaving in 't algemeen, een stap verder te brengen en de zwoe gende klasse, in 't bijzonder, uit de wrange onwetendheid en de diepe ellende hooger op te voeren. Niets kon dan ook verhoeden noch weerhouden, dat de gedachte veld won, en dat een macht werd tot stand gebracht met dewelke voortaan diende afgerekend. De strijd was dus ingezet en een eer ste resultaat bereikt dat .beloof- dc Alhoewel steeds groeiende en toenemende, had die macht voor den wereldoorlog die iatensittit, die sterkte nog niet bereikt, welke de arbeidende klasse in staat moest stellen haar eerste eischen te stel len, haar eerste hervormingen op te dringen, in een woord, haar me dezeggenschap at te dwingen in het beleid van 's lands zaken, in het oplossen der levensvraagstuk ken van ekonomischen, maatschap- pelijken en politieken aard, welke de arbeidende klasse rechtstreeks aanbelangen en wier oplossing voor de vaststelling harer bestaansvoor waarden van hoofdzakelijk belang is. Een katastrcof als deze welke we komen te beleven is noodiji ge weest om den grooten hoop de oogen te openen Inderdaad, de regeerende macht ging noodza kelijker wijze uit van de legerstaf- fen en degenen die niet blind wa ren, konden zich vergewissen door wie en voor wie, ze destijds werden uitgezogen voor wie en door wie, ze nu werden in den dood gedre ven. De farbeiders beseffen dat slechts onderlinge vereeniging hunne belangen behartigen, hen zelf redden kon. De oorlog was ternauwernood gedaan of de aktie werd met meer vuur dan ooit hernomen. De arbeidersbeweging nam nu een hooge vlucht en bereikte wel dra een macht voor haar zonder voorgaande. Uit haar vroeger stadium tre dende, is haar aanzien nu heele- gaar veranderd Yoor de kapitalis tische macht maakt ze van nu af aan een steeds dreigend gevaar uit en zoo ze haar nog niet kan evena ren, sluit dit niet uit dat hare wer king van overwegend belang is en de genomen beslissingen in zake maatschappelijke en ekoncmische als politieke kwestiën, vermogend kan beinvloeden. Dat dit het pro letariaat voordeelig is, hoeft geen betoog, doch de noodwendigheid van den verkregen invloed fe hand haven en derwijze de afgedwongen hervormingen te vrijwaren, is niet minder klaarblijkend. En op dit gebied is het gevaar wezenlijk. Nu, meer dan ooit, die nen wij op onze hoede te zijn en een oog in 't zeil te houden, want alles wijst er op dat de reaktie mid delen verzint en plannen smeedt om hare weerwraak te nemen, in dien zin, dat ze zich voorstelt de reeds groote macht van het prole- tzriaat een gevoeligen slag toe te brengen om naderhand de hand te leggen op haar heiligste, haar eerst verworven rechten Die mis dadige bedoeling kan dagelijks in de burgerpers worden waargeno men, waar, tegen zekere hervor mingen als den achturendag, de wet op de huishuren en de pen sioenen, een stelselmatige kam panje wordt gevoerd. Heeft de heer Housiaux, katholiek volksverte genwoordiger voor Dinant, geen wetsontwerp ingediend strekkende om de Achturenwet, voor eene tijd ruimte van vijf jaren, buiten wer king te stellen Leest dan de Brusselsche burgerbladen, welke voor de werklieden en hunne hei ligste rechten woorden van haat en misprijzen over hebben, en de bur gersbonden voorstaande, hel reeds aandurven te dreigen met het spook van het vernietigend Fascio. Arbeiders, zullen wij daar on verschillig kunnen op toezien Zullen wij gedoogen, dat aan onze instellingen, de verkregen hervor mingen worde geraakt en zoodoen de, de na zooveel moeite jgeplukte vruchten aan onze handen laten ontglippen Zullen wij door onze lamlendigheid den terugkeer tot de vroegere wraakroepende toestanden mogelijk maken Dat mag en dat zal niet Daarom is het van noode dat wij onze macht behouden en met dat doel moet ons aller streven gericht zijn op de degelijke vorming en opleiding van de kaders onzer strijdende makkers, zoo uit ver standelijk als zedelijk oogpunt opdat er tusschen hen een harmo nische samenhang en samengang zij, een bestendige voeling opdat onze krachten in een enkel en krachtige blok kunnen opgesteld worden, in een zelfden geest van koppig volharden en onze kracht inspanningen tegen die der reaktie kunnen opwegen. Dan zullen deze pogingen kunnen verijdelden zal, zij zelf, zich tegen de vermogende schans van het krachtige en soli daire arbeidersleger te pletter loo- pen. Bijaldien w'er mochten in sla gen den reaktionairen aanval het hoofd te bieden en de strijd, de hei lige strijd, beslissenderwijze in ons voordeel mocht beslecht worden, dan zal niets #ns nog moeten af schrikken en is de toekomst aan het proletariaat. Ston Stokken. De rol der vrouw, als opvoedster, is groot en van overwegende betee- kenis voor de toekomst. Wiotoch kan beter dan zij indruk ken inprenten in de teêre ziel van het kleine kind indrukken, die levensrichtend zyn en die er, om zoo te zeggen, nooit meer volkomen uitgewischt worden alhoewel zij somtijds wel kunnen verflauwen. O ja! de moeder, door de natuur zóó innig verhonden met haar kind, is wel de machtigste factoor, die in werkt op het leven ook van later dagen. Hoe dikwijls wordt het kind niet bedorven van in zijne prilste jeugd? Slechte begrippen, verkeerde ge voelens en indrukken worden er met de vleet ingestuurd. Slechtegewoon- ten wordt het aangeleerd. De wil wordt gemecaniseerd... en zie de stoot is gegeven voor 't later leven De school zet nu het werk voort. Het chauvinisme wordt dikwijls door allerlei immoroele middelen en voorbeelden opgewekt. Zoo b. v. in do geschiedenis worden dikwijls al- ieen de groote veldheeron en keizers en koningen opgehemeld terwijl wetenschappelijke mannen, groote geesten en kunstenaars, in de scha duw gesteld worden... Ook het mili tarisme vat daarmee voet. De godsdienst wordt er ingepompt. De katechismus wordt radicaal van buiten geleerd zon der er een gebonedyd woord van te verstaan. Godsdienst oefeningen hebben plaats, ze worden gewoonte ze later er uitwiaschen is al moei- lük. Men maakt van vele menschen min of meer levende machienen. De vrouw dient er op te letten, dat zij, eerst en vooral, do gevoelens ontwikkele van mensohelijkheid, van rechtvaardigheid en van waar heid. Alle indrukken, die het militaris me, het chauvinisme en imperia lisme versterken, dienen volstrekt geweerd. In plaats van ze soldaatje laten te spelen, doet men hen, op eenvou dige wijze, de slechtheid van het mliitarisme, van den oorlog, ver staan. Men koestere hen meer eer bied in voor wetenschappelijke man nen en groote hervormers. De godsdienst wordt vol strekt geweerd. Men late, op dat gebied, het kind vrijer, veel zelfstan diger, opgroeien. Misschien is het hier de plaats om aan Rousseau te herinneren, die de keuze gaf aan zfjn Emile, op lateren leeftijd, wan neer hy godsdienstkon begrijpen een godsdienst te belijden, welke hij wilde. Maar vooral, de socialistische vrouw dient er op te letten, dat zij haar kind voor altijd aan het kapi talisme ontrekke. Zij moet steeds haar kind in het socialisme opvoe den, het socialistisch ideaal ontwik kelen, het voortstuwen in het socia listisch geloof. Want de moeder moet altijd voor oogen hebben dat haar kind later den geweldigen strijd dient mede te strijden tegen het kapitalisme, tegen het militarisme en het imperialisme dat het zijn plicht is mede te hel pen tot de geheele en radicale ont voogding der menschheid, welke al- ócn mogelijk is door den triomf der socialistische democratie. Door de Rechtbanken voor Oor logsschade van Dendermonde en Audenaarde, zijn er reeds vele von nissen geveld, waardoor er geene 50 fr, vergooding aan de opgeëisch- ten wierdf toegekend, omdat zij aan een loon vau drie mark gewerkt had den. De Rechtbank voor Oorlogsschade van Brussel had ook een degelijk vonnis geveld, en we lezen in Le Peuple van 2-1 December 11. dat dit vonnis door het Hof van Beroep komt verbroken te worden, en aan een opgeëischte die tegen vier mark daags is betaald geworden, de 50 fr. per maand heeft toegekend. WÜ geven hierachter de vertaling van het vonnis, en zeggen tot de op- geëischten die zich in dergelijk ge val bevinden, zich tot hunnen bond te richten, om te zien wat er hun te doen staat, en dit blad te bewaren. Ziehier het belangrijke vonnis - Gezien dat de eenige rechten der rechtbank van oorlogsschade van Brussel alle schadevergoeding heeft geweigerd aan oen opge- ëischte, omdat dezen een loon van vier mark per dag had ont- vangen, waarvan hfj af te trekken had, züne onkosten voor voeding, vergoeding die moet aanzien worden, zegt het vonnis, in even- redigheidvan het geleverde werk gezien het niet bewist wordt dat de opgeëischte is weggevoerd ge- worden, voor M... van 24 Januari 1917 tot 17 December 1917 gezien dat eene bestendige beslissing van hot Hof verneemt, dat eene ver- gooding van vier mark daags er ver af is, van te vergelijken aan het geleverde werk, dat de afhou dingen gedaan door de Duitschers, y hunne slechte behandeling, hunne slechte voeding, aan de opge- eischten niet toelieten eenige spaarzaamheid te doen of aan 't Is een oorlogsveminkte die ma postkaarten aanbiedt. Hij heelt zijne gezondheid verloren, een arm is hem afgezet en hij moet van huis tot huis, om wat bij te verdienen, want zijn pensioentje is te gering, om in zijn bestaan te kunnen voor zien. Het is een ware held geweest in de gevaarlijkste posten was hij 't liefst hij vreesde zijn leven niet hij hadt het leven veil voor het vaderland, dat zoo snood was over vallen, door den machtigen over weldiger, die kost wat kost den oorlog moest verliezen. En hij vocht, en hij was moedig, toonde dapperheid, was meer dan een held voor 't vaderland, en hij koop- te toch ten minste dat ook dit va derland tegenover hem, tegenover zijn gezin, zich edelmoedig zou ge dragen, door hem ten minste een deftig bestaante bezorgen. Helaas 1 hij bedroog zich deer lijk. Met zijn ziekelijk lichaam, met zij verloren lichaamsdeel moest hij dagelijks de straat op, om iets of wat bij te verdienen, wilde hij het noodige kunnen aanschaffen aan vrouw en kind. Het Vaderland was te arm, het had te groote schulden, het kan de talrijke slachtoffers van den oorlog niet behoorlijk onderhou den I... En noc'hthans al is het Vaderland arm, de groote vaderlanders zijn rijk, want terwijl ginder aan den Yzer, onze soldaten roemrijk voch ten, heldendaden verrichtten, hun bloed gaven, waren er hier in ons klein landeken, zooveelen, die het volk wisten uit te buiten, het uit hongerden, om millioenen te win nen, schatten te vergaaren. Het zijn ook dezen die het hardst én het langst schreeuwden van het lieve Vaderland, wanneer de bochen weg waren, die slechte duitschers, en zich uitgaven als de eenige goede en ware belgen. Maar spreekt die mannen niet van een deel van hun kapitaal af te staan, om onze helden een men schelijk bestaan te bezorgen, neen dat niet, zoover strekt hun liefde voor hen niet. Zij zijn de eerste om den Staat te bedriegen in zake belastingen zij putten gaarne in de Staatskas, maar van betaiea, neen daar hou den ze niet van. En onze Ministers, 't zijn allen rijke menschen, en dezen durven aan hunne fortuinen niet aanraken, 't Is al koekoek, eénen zang. Friederik, hunne familio in België de minste hulp te zenden ten andere, go- zien het niet ernstig kan betwist worden, daar de geneeskundige bostatigingen het overvloedig be- wijzen, dat de opgoëischten on- danks hunne loonen van vier, vjjf en zes marken per dag, naar Bel- gio terugkeerden gansch afgemat on uitgemergeld en in de moeste gevallen meer versterkend vood- sol noodig hadden gezien or dus in werkelijkheid redenen bestaan om aan do opgoëischten 50 fr. por maand toe te kennen van den 24 Januari ton tot 17 December 1017. ...jee

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

Recht en Vrijheid | 1923 | | pagina 1