J
Socialistisch weekblad voor het Arrondissement Aalst.
Ifret HiTonbtesementscongres
te mraoYE.
NINOVE.
IRoobe Stnyen
Socialistische Feesten
In de Kamer.
Mijn Hoekje.
20e Jaar N° 13.
Prijs per nummer 15 centiemeu.
1 April 1923.
li.
»y.
n
INHULDIGIIfG
en
test
tesj
ea
u«
11 nr;
ill
lenj
gel
tnd
bJa<
RECHT EN VRIJHEID
Annoncen
Rechterlijke annoncen 4 fr. per regel.
Reklamon volgens overeenkomst.
Alle briefwisselingen moeten elke week vóór
Woensdag avend, 8 ure, ingezonden worden,
üngeteekende brieven worden niet opgenomen.
Berichten over werkstakingen en grieven moe
ten door de Vakbonden goedgekeurd zijn.
UITGEEFSTER SAM. MAATSCHAPPIJ
«HET RECHT-
Lokaal HAND IN HAND Molendries, Aalst.
BEHEERDER-AFGEVAARDIGDE
JAN BEKAERT.
Postcheckrekening N' 85686 Telefoon Nr 128
REDACTIE ADMINISTRATIE
Lokaal Hand in Hand Molendries, 11, AALST
ABONNEMENTSPRIJS
3 maanden fr. 2,20
6 4,00
1 jaar 7,50
BUITEN BELGIE.
jaar fr. 15,00
Men abonneert zich op alle postbureelen.
dori
e-
el
j -
r.
I.
17
Het Congres wordt om 9 ure geo
pend. 80 afgevaardigden, vertegen
woordigende 30 groepen zijn aan
wezig.
Gezel Pol Van de Steen, van
Ninove, wordt als voorzitter aange
nomen.
DE VOORZITTER Vraagt alvo
rens de dagorde te behandelen, aan
de gezellen die in de discussie wen-
schen tusschen te komen, van zaak
rijk te zijn. De dagorde is redelijk
groot, en bet Congres zou rond 1 ure
moeten eindigen, ten einde de be
grafenis te kunnen bijwonen van on
zen betreurden medekamper gezel
Edmond Milo, aan wien de voorzitter
eeue roorende hulde toebrengt.
Het Vrouwenkiesrecht.
Gezel ALFRED NICHELS, ver
slaggever, legt breedvoerig den toe
stand uiteen over de beide stellingen
die in onze partij nopens het Vrour
wenstemrecht bestaan.
Hij maakt do geschiedenis hoe hot
kwam datdio koop met d^ katholieke
partij is gesloten geworden.
Een reactionnairon Senaat, wilde
de-inschrijving van hot Algemeen
Stemrecht in de Grondwet niet
schrijven, also©!-: de Senaat niet
demokratiseeren, wat ons socialisten
belette senatoren te laten verkiezen.
Zij wilden dit echter doen op voor
waarde dat de socialisten zich ver
bonden het Vrouwenstemrecht voor
de Proviutioraden in 1925 te zullen
stemmen.
Het is dan in den Algemeenen
Raad der partij met algemeenestem
men besloten, de mandatarissen in
die k'westie vrij te laten. Op dit be
sluit hebben 20 socialistische volks
vertegenwoordigers hun handteekon
gezet om hot, Vrouwenkiesrecht voor
de 'Provintie te zullen stemmen in
1925.
Het is dank daaraan, dat we met
het Algemeen Stemrecht hebhen ge
kozen, en we nu 52 soc. Senatoren
bezitten.
Het is ook, dank aan die handf.ee-
kens dat ouzo Waalsche kameraden
in 2 provintiön, de volstrekte meer
derheid behaalden in de provinlie-
raden die vroeger eeno liborale-soc.
meerderheid bezat.
En nu komen de Waalsche kamo-
raden oris vragen ons handteeken
gestand te blijven met voorwaarde
die ze nü stellen tot vervorming der
Bestendige Deputaties.
Het Vrouvenstemrecbt is een punt
van ons programma, het is een hei
lig reent, en ik vraag aan het Con
gres, het Vrouwen stemrecht voor de
provintie aan te nomen.
EG. VERNIMMEN, (Aalst) meent
dat we niet mogen doen zooals
Woeste, die zegde dat kiesbeloften
geen waarde hadden. Het verleden
onzer partij is ongeschonden, laten
we dus hot handteeken van
Nichels gegeven getrouw blijven.
LAUREYS (Aalst). Wijdt uit over
den toestand onzer partij in de prc-
rintieraden. We hebben er geen
macht, do Bestendige Deputatie is
almachtig. Ik ben voorstaander van
het Vrouwenkiesrecht, omdat het
een onbetwistbaar recht is, maar ik
bon 'takkoord voor te ijveren dat de
dagorde van Charleroi, kan verwe
zen tl ijkt worden, die is de Evenre
dige Vertegenwoordiging in de Be
stendige Deputatie.
COSYNS (Overboelaere). Is volle
dig voorstaander der dagorde van
Charleroi, die zegt van nu hot Vrou
wenstemrecht niet toe te passen.
Als we hot toch doen zal dit een te
rugslag zijn voor onze partij van ten
minste 25 jaren. Al onze hervor
mingen die we reeds hebben ver
overd, zullen geboycotteerd worden.
Ik vraag aan het Óongres zich tegen
de onmiddelijko invoering van het
Vrouwenkiesrecht voor do provintie
te verzetten.
ALF. BERGMAN (Aalst), zegt dat
vroeger de mannen ook tegen de
socialisten stemde«,het is maar met
hun het kiesrecht te verleenen, dat
hunne politieke opleiding is ge
maakt geworden. Laat ons dit ook
doen voor de vrouwen, zo zullen dan
in de politiek belang stellen. Eens
moeten we hun toch het stemrecht
verleenen.
Gezel VAN SCHOOR s (Onkerzeie),
meent dat het vrouwenkiesrecht op
zijno gemeente de partij niet zal
benadeeligen.
Gezel LEANDER VANDENHOVE
(Onkerzeie). Ik kan do voorwaarden
die Laureys stelt, volledig goedkeu
ren. Wij 'propagandisten laat ons
beginnen met onze vrouwen te over
tuigen van den rechtvaardigen strijd
van onze heilige zaak. Laat ons de
voorwaarden stollen dat deprovintpo
wet herzien wordt, maar laat ons
toch, het vrouwenkiesrecht verlee
nen. Eens da-t de vrouwen stemmen
zal nadien onze zegepraal verzekert
zijn en door niets meer kunnen be
dreigd wordon. (toej).
DE VOORZITTER De samenvat
ting aller sprekers is de vrees voor
achtoruitgang onzer partij. De vrou
wen zullen den blok aan hot been
niet zijn. Moesten de mannen goed
stemmen we hadden de 7/iO der zetels
in de kamer en Senaat. Do mannen
stemmen dus ook niet goed. Geeft
aan do vrouwen het stemrecht,
want het is hun onbetwistbaar recht,
en bet staat jaren en jaren als een
punt in ons progamma. Nichols moet
zijn handteekon getrouw blijven.
Gezel ALFRED NICHELS. Wij
hebben dien koop gesloten met toe
lating dor vrienden van Charleroi,
ook Destrée heeft geteekond, en hot
was op voorstel van Brunet ook af
gevaardigde van Charleroi, dat ons
handteeken is gezet geworden. Wij
zijn hot eens, voor te trachten ailes
te bekomen hetgeen we wenschen
en van de dagorde van Charleroi.
Laat er ons voor ijveren, dat we
dit bekomen. Laat ons zeggen het
stemrecht is heilig, en en liet hand
teeken ook.
De Stemming.
De dagorde die voor de in voering
is in 1925 van het vrouwenkierecht
voor de provintie, wordt aange-
met algemeenheid vanstem
men min 5.
De Schoolkwestie
Gezel DE NAUW (Verslaggever),
zet breedvoerig de schoolkwestie
uiteen. Bij een schooloorlog heeft
het onderwijs veel te verliezen. De
Soc. partij heeft zich altijd tegen don
schooloorlog verzet omdat dit na
delig is voor het kind, op wien rug
geen politiek mag gemaakt worden.
Heden bestatigen wij toch dat school
oorlog gevoerd wordt. Do aangeno
men scholen bekampen door alle
kleine middelen het ollicieele onder
wijs. Het wordt hoojj tijd dat de po
litieke strekkingen inde school ge
weerd worden, Wy zijn geen tegen
standers van do gelijkstelling der
subsiedon aan de beide scholen.
Maar eene strenge kontrool is noo-
dig in de aangenomen katholieke
scholen over het onderwijs, iets
waaraan de katholieken zich wen
schen te ontrekken. Het is noodza
kelijk dat de aangenomen scholen
zich aan een roglement hebhen te
onderwerpon zooals het officieel on
derwijs. Het is ook noodig dat de
gemeenten moer vrijheid hebben is
liet opmaken der contracten met
aangenomen scholen. Er zouden
moeten schoolraden ingericht war
den. Spreker moent dat do partij er
alle belang bij heeft to werken om
do schooloorlog te vermijden. Spre
ker vraagt aan het congres zich aan
te sluiten bij het verslag die vermeld
is in do algemeen verslagen van het
Paaschcongres der partij
Gezel LAUREYS (Aalst), wijdt
ook uit over de schooloorlog, en zegt
dat de katholieken hevig dien strijd
voeren, en haalt desaangaande ver
scheidene voorbeelden aan. Spreker
sluit zich ook bij het verslag aan.
DE VOORZITTER, geeft ook nog
enkelo uitleggingen en meent dat
de toelagen aan de aangenomen
scholen niet meer mogen verhoogd
worden, ten andere moet eene krach
tige propaganda ten voordeelo onzer
ofllciëele scholen gevoerd worden.
Het verslag wordt bij algemeen
heid van stemmen goedgekeurd.
Zedelijk en finantieel
verslag.
Gezel Jan BEKAERT, arrondisse
mentsecretaris, geeft lezing van het
zedelijk verslag der federatie. Het
verslag geeft een klaar bewijs van
de krachtige werking onzer federa
tie.
Cijfers over onze ledensterktege
geven, bewijzen dat we 372 leden
hebben bijgewonnen.
Voor het blad Vooruit 459
lezers bijgewonnen.
Het werk onzer parlementsleden
was ook uitgebreid. Door Nichels
zijn 5 redevoeringen in de Kamer
uitgesproken geweest en zijn 25 vra
gen aan do ministers gesteld gewor
den.
Kortom het verslag bewees dat
wc krachtig gewerkt hebben gedu
rende 1922.
Het verslag wordt dan ook met
algemeene stemmen goedgekeurd.
Wat het finantieel verslag betreft,
dit gaf ons een treffend beeld van de
uitgebreide werking dor Federatie,
en wat er zooal gedaan is geworden.
Deze cijfers waren waarlijk beteeke-
nisvol.
Dit verslag wordt dan ook bij alge
meenheid aangenomen, met eeue
aanmerking van den vriend Nichels,
om do groepen aan to speren die nog
hun plicht niet hebben gedaan om
de Federatie te steunen, dit ten
spoedigste zouden doen.
Aan hot Federaal Bestuur wordt
de plicht opgelegd, de boeken van
den secretaris na te zien.
Het blad Rechten Vrijheid.
Gezel BEKAERT geeft een volle
dig verslag van den toestand van
ons weekblad. Hij geeft lezing van
het getal bladen die op elke gemeen
te verspreden worden. Ook schetst
hij den toestand van het blad op
finantieel gebied, en meldt dat nu
eene S. M. is gesticht geworden voor
de uitgifte van ons blad.
Beido verslagen toonen ons aan
dat we ook op dit gebied goed zijn
vooruitgegaan, zoowel in lezerstal
als in innerlijke werking van ons
blad.
Eene korte discussie grijpt plaats
over het niet plaatsen van sommige
artikels en liet verschijnen van den
slrijdpenning, discussie die aan
toont dat elkeen bekommerd is om
het zoo goed mogelijk maken van
ons geliefd weekblad.
De Propaganda.
Gezel JaxN BEKAERT geeft lezing
van het verslag, en geeft kennis van
de maatregelen in zake propaganda
door het Federaal bestuur genomen,
en wat hij vermeent dat moet gedaan
worden dit jaar voor de propaganda.
De maatregelen die we hebben ge
nomen. laten ens het beste verho
pen, en mot de modehulp van elkeen
zullen we verwonderd zijn over de
uitslagen.
Het congres stemt ten volle met
dit verslag in.
Do Voorzitter sluit dit welgeslaagd
congres om 1 ure.
GROOTSCHE
op Zondag 20 Mei, (Sinxen)
Dien dag zal men overgaan tot
de
1. Van het prachtig nieuw Lo
kaal en nieuwe Bakkerij.
2. Der Vlaggen
a. Van de Soc. Fanfaren De
Voorwacht b. Van de Soc,
Vrouwenbond c. Van de Soc.
Mijnwerkersbond d. Van de Soc.
Oud-Strijders e. Van de Soc.
Metaalbewerkers F. Van de Soc.
Fabriekarbeidersbond g. Van de
Soc Turngroep Door lever
Sterk
Groote feesten worden dien dag
ingericht en 's namiddags zal eene
GRO OTE BETOOGING de stra
ten dier vrijzinnige fabriekstad
doorloopen.
Trots de omzendbrieven nog niet
weg zijn, hebben wij reeds de vol
gende bijzondere toetredingen
ontvangen.
1. De Harmonie Vooruit van
Gent.
2. Do Harmonie Het Volkshuis
van Brussel.
3. De Harmonie De Verbroe
dering van Ronse.
4. De Groote Harmonie van
Lessen.
De vrienden Ed. Anseele en
Jos. Wauters, onze vroegere mi
nisters, zullen er het woord voeren.
Wij mogen dus gerust zeggen, dat
de feesten een succes te gemoet
gaan.
Partijgenooton van het Arrondis
sement, maakt u gereed om op
Sinxen in massa naar Ninove te rei
zen.
Toetredingen sturen aan gezel
Pol VAN DE STEEN, De Red
ding, Geeraardsbergschestraat, Ni
nove, of aan gezel Jan BEKAERT
lokaal Hand in Hand Aalst.
Het feestprogramma zal eerst
daags volgen.
Voor de
Afdeeling Ninove,
Pol Van de Steen.
Voor de Federatie
van het Arr. Aalst,
Jan Bekaert.
I
Vraag in ('t Vlaamsch) van Gezel
Nichels
Verzoek aan den heer minister
van spoorwegen, zeewezen, poste
rijen en telegrafen de mogelijkheid
te willen inzien een stilstand te be
velen, namelijk 's Donderdags, te
Tornath, aan trein n® 2812.
Die maatregel zou do talrijke kra
mers der lijn Ninove en Sottegem
toelaten de markt te Ternath te be
zoeken.
Antwoord Trein n* 2812 zal te
Ternath stoppen met 1 Juni eerst
komende, datum waarop de stukken
omtrent de dienstregeling der trai
nen herdrukt worden.
ZOMERTIJD.
Heden is de Zomertijd ingetreden.
Het uurwerk een uur vooruit stoken,
en alles is in orde.
Opgepast dus
Wanneer we er tegen opkomen,
dat er zooveel rijkdom is van den
eeno kant, en zooveel ar
moede van den andoren kant, dan
worden we doordeburgerspartyën
uitgekreten voor vuile visch.
Nochthans we houden het
voor waarheid, dat de weelde die
er heerscht by de ryken.de oor-
zaak is van de armoede en het te
kort by de werkersbevolking.
Wy_ weten het, niemand kan
met eigen arbeid zich een groot
fortuin vergarenwel zal men er
soms ingelukken, iets of wat op-
zyde te leggen, iets of wat te spa
ren voor den ouden dag, maar rijk
worden, op eigen arbeid dat nooit.
Men wordt ryk met anderen
voor zich te doen werken, met te
weinig loon te betalen voor de
voortgebrachte waar, en ook met
zich toe te eigenen wat niet het
zyneis.
Zoo ware het zeer nuttig en
leerzaam, indien by voorbeeld een
baron of een graaf, het ons wilde
uitleggen, hoe hy er toe gekomen
is, honderde en honderde hectaren
grond in eigendom te bezitten.
'k Vermeen toch, dat er niemand
za! te vinden zyn, om te beweeren,
dat wanneer onzen I.ievën Heer de
wereld heeft geschapen, hy den
grond heeft toegewezen, aan dezen
of geenen persoon
Wie dien grond bezit, zal door
zyn macht te hebben misbruikt,
hem zich toegeëigend hebben
dus aan de algemeenheid ontsto
len, om hem later aan familieleden
achter te laten of hem aan d'ander
te verkoopen.
Velen zyn ryk geworden, door
het aankoopen van kerkelyke
eigendommen, wanneer dezen door
den Franschen Staat zyn aange
slagen en openbaar verkocht ge
worden. Er zyn alsdan landyën
verkocht aan één stuyver of voor
9 oentiemen do roei. Voegen wy er
by, dat er van die aankoopers van
kerkelyke goederen die alsdan
in den Kerkelyken ban zyn gesla
gen thans gansche familieën
nog zyn, en die nu de meeste
christelykheid aan den dagleggen.
Enkele dagen geleden sprak ik
met oen staatsbediende, hy is ge
durende 27 maanden in belgisch
Congo geweest, in dienst van de
Societé Générale, en nu met zyn
gezin teruggekeerd en die vertelde
me, dat aldaar den grond wordt
verkocht, tegen 2- 5 en 7 franken
de Hectaar, volgens de ligging.
Qaan er ginder graven of ba
rons, die koopen aldaar geheele
domeinen op, en wanneer dien
grond door het zweet der zwarten
zal vruchtbaar zyn gemaakt zal
dien grond aan do zwarten zelf
duur worden verkocht of aan
hooge pryzen verpacht,juist zooals
het hier nu in ons gezegend Bel-
gelandeken gebeurd.
En zoo ontstaat dien zoo gezeg
den heiligen eijëndom, waarmede
de bevolking dan tot armoede
wordt gebracht.
Zal zulks eeuwig duren
FRIEDERIK.
