Socialistisch weekblad voor het Arrondissement Aalst.
DE ONTBINDING!!?
Mijn Hoekje.
20- Jaar N° 10
Prijs per niutunfci ia centiemen.
7 October 1023
Annoucen
Het Socialisme
verdwijnt 1
Voor de eerste en ook
voor de laatste maal;
Partijgenooten.
RECHT EN VRIJHEID
Rechterlijke annoncen 4 fr. per regel op 1" en
2e bladzijde, 2 fr. op 3e en 4e bladzijde.
Rektarnen volgens overeenkomst.
XTTe bi'tefWisselingen moeten elke week vóór
Woensdag avand, 8 ure, ingezonden worden.
Ongeteekonde brieven worden niet opgenomen.
Berichten over werkstakingen en grieven moe
ten door de Vakbonden goedgekeurd zijn.
UITGEEFSTER SAM. MAATSCHAPPIJ
«HET RECHT-
I.okaai HAND IN HAND., Molendries, Aalst.
BEHEERDER-AFGEVAARDIGDE
JAN BEKAERT.
Postcheckrekening Nr 85686 Telefoon V 128
REDACTIE ADMINISTRATIE
Lokaal Hand in Hand Molendries, 11, AALST
ABONNEMENTSPRIJS
3 maanden fr. 2,20
0 4,Ot I
1 jaar 7,50
RUITEN RELG1E.
jaar fr. 15,00
Men abonneert zich op allo postbureelen.
De katholieken willen in _do_ af
scheuring van eenige onzijdige
vakbondekens van de Brusseische
Federatie, b(j do Werkliedenpartij
aangesloten, het bewys zien van
ons verval.
Over de ernstige teekenen van
ontbinding, die zich by bun vertoo-
nen, heen, zitten de katholieken
naar ons hunne bogen moe te kijken
en willen zij daarbij meer zien dan
er te zien is.
'tZijn de katholieken die spreken
over scheuring en verval onzer par-
tji, wijl het bij hen is datdeeene
groepeering vijandig is aan do
andere, dat in tjjd van kiezing ver
scheidene katholieke lijsten tegen
over elkander staan en elkander de
katholieke stemmen betwisten, dat
er katholieke bladen zijn die elkan
der dagelijks liggen uit temaken,
die water en vuur zijn en over de
belangrijkste kwesties eene tegen
overgestelde meening vooruitzetten,
dat de mandatarissen het meest ver
deeld zijn en de meest verschillige
stemmingen uitbrengen.
Na den oorlog is de standsorgo
nisalie moeten uitgedacht worden
om de erg gehavende eenheid der
katholieke partij nog wat te kunnen
oplappen. Maar met dio fameuso
standsorganisatie is alle gevaar
voor ontbinding niet. kunnen gewe
ken worden, want er blijft nogaltiid
eene groote tegenstrijdigheid van
belangen bestaan, die onvermijde
lijk leidt naar oueenigheid en twist.
We weten dat de katholieke paitij
nog de godsdienst heeft, waarop ze
vooral kan steunen om haar als po-
lieke partij recht te houden. Maar
zal er geen moment komen dat het
voor de godsdienst zeer gevaarlijk
zal worden voort ten dienste te staan
eener politieke partij? De kerk heeft
haar in don schoot der katholieke
partij, ten opzichte de verschillige
katholieke groepeeringen of stands
organisaties, reeds moeten neutrali
snering. Zal zo ook niet vorpliclit
zijn zich, ten opzichtede verschillige
politieke partijen, op een neutraal
standpunt te plaatsen? Waarom
niet, gezi«n do socialistische en libe
rale partijen zich tegenover de gods
dienst neutraal houden?
Dat mooten ze ook al in Rome
gaan overwegen zijn, aangezien
pauselijke voorschriften de geeste
lijkheid hebben verzocht zich in do
vervulling van hun geestelijk ambt
met geen politiek in te laten.
Die rechtzinnig gelooven in de
godsdienst moeten de eersten zijn
om hem aan de politieke twisten te
onttrekken, om hem van het strijd
terrein der politieke partijen weg te
leiden, en de kerk verheven te hou
den boven allo politieke partijen,
dewelke zich op materialistisch ge
bied bewegen.
Moet do katholieke partij haar
niet meer op den godsdienst kunnen
steunen, waarmede zal ze dan nog
de verschilligo standen met hunne
tegenstrijdige belangen, die hun elk
een verscbiüig programma doen
aankleven, bij malkaar houden
't Zal wel waar zijn dat we do
kerk haar nog zoo licht riet zullen
zien neutraliseeren, maar zo zal op
den duur wel niet anders kunnen als
ze zal zien dat de katholieke partij
toch tegen eene ontbinding niet te
vrijwaren is. Zooais het nu is blijft
het heel zeker niet. De wolven met de
schapon voreeuigd houden, zal niet
blijven gaan, want hoe schaapzach-
tig, wewilien zeggen hoe zachtaar
dig en gedwee de schapen ook zijn,
toch zullen ze eindigen met de kooi
te ontvluchten, waar zij zich moeten
laten naaktscheren en daarbij steeds
aan de verslindingswoede der wol
ven bioot te staan.
Men begrijpt dat we hier met de
schapen de christene werklieden be-
doelon. Is daar al niet eene gisting
i te bespeuren Heerscht er daar niet
eene misnoegdheid over de handel-
I wijze van do meeste mandatarissen
der katholieke partij Komen do
gemoederen der krisiene arbeiders j
reeds niet in verzet tegen den on-
1 Christel ijken weg van reactie en ge
weldpolitiek, die door de. katholieke'
regeerders wordt opgegaan E i
liooren we uit de middens der kris-
tone worklieden geen kreten opstij
gen waarom moeten «ii, kristeen
werklieden, steeds het slachtoffer
zijn ozer kristene princiepen van
liefde en verdraagzaamheid (leest
toegevendheid), waarom moeten wij:
in de katholieke partij alleen die
princiepen huldigen en toepassen,
en mogen dezo steeds, ten onzen
koste, door de hoogere katholieke'
standen miskend worden
Dat verdragen de kristene werk
lieden, trots hunne verduldigheid en
gehoorzaamheid heel zeker niet.
Maar dan, alsdokerk voort in dienst
blijft der katholieke volksvijandigs
partij, on hare banbliksems richt op
alwio niet gedwee in 't gareel loopt
van de door groote oomes geleide
katholieke partij, kunnen de kristene
arbeiders, die het katholiek kamp
onlloopcn, ook voor de kerk verloren
geraken. Dit door de. schuld dus dor
geestelijke kerkleiding zelf, omdat
zo de godsdienst door eene politieke
partij laat uitbuiten.
De gisting, do misnoegdheid in do
middens dor kristene arbeiders be
ginnen, hetgeen licht begrijp, lijk is.
do leiders der kristene werkers-
organisatie te verontrusten. En zoo
zijn er die zich, zooals Degreve, den
kop brekon om nieuwigheden uit te
vinden, waarmede tegen de gisting
kan ingegaan worden.
Degreve pleit nu voor het ver
plichtend mandaat, op voorwaarde
dat het niet opgelegd is door de
standsorganisatie, zooals b. v. de
kristene volkspartij, aan al de ver
tegenwoordigers dier organisatie,
maar dat hot opleggen van verplicli
tende mandaten zich beperkt lot de
arrondissements verbonden.
Waartoe nog die groepen in de
Kamer, zegt Degreve, als daar toch
geen eenheid is en de leden dier
groepen, zooals het met den demo-
cratischen groep der rechterzijde
betrekkelijd de legerkwestie gegaan
is, eene verschillige stemming uit
brengen. Het voorstol van Degreve
om slechtsdoor do arrondissements
verbonden verplichtend mandaat te
laten opleggen, is ingegeven door
het verlangen de verantwoordelijk
beid te kunnen afwijzen van atkeu
renswaardige stemmingen door
andere 'kristene werkersvertegen-
woordigers uitgebraoht.
Maar wat ze zeggen van eene partij
of afdeeling eener partij die n'et
vermag een kicsprogramma op te
maken hetwelk al hare vertegen
woordigers. na dit voor het kiezers
korps te hebbon verdedigd, gehou
den ziin in de openbare besturen,
waarvoor ze verkozen werden, 11a te
streven
Welke verwarring, welke chaos
kan er met het voorstel Degreve dan
niet heerschen in de door de kristen
werkersvertegenwoordigers uit te
brengen stemmingen.
Hoopt Degreve zich met eenige
vrienden daarmede in eene betere
positie te plaatsen ton opzichte der
arbeiders, hij zou tevens meeten in
zien boe bij mot zijn voorste) dc
samenhang in do katholieke partij
eerder zou kunnon ber.adeeligen dan
begunstigen.
Wij gelooven dat de katholieke
party naar de ontbinding gaat.
Voor de zooveels e maal, is het
Socialisme dood en begraven. Onze
partij valt in duigen
ru onze vakbon
den smelten als sneeuw voor do zon.
onze dagbladen verschijnen maar
eenige dagen meer en onze koopc-
ratieven gaan alles naar de oude
markt brengen om publiek verkocht
te worden zoo schrijven do burgers
bladen.
In onze vakbonden hebben wij nog
maar eventjes 600,000 loden, op zoo
omtrent (met de gezinnen medege-
rekend) iwee en half millioen van
de Relgischo bevolking, die dank
aan hun eensgezind streven een
menschwaardig bestaan hebben af
gedwongen bij onze uitbuiters.
In onze partij is het r.og slechter
gesteld: we hebben getal een teraads
leden met duizenden we hebben
burgemeesters en schepenen met
honderden in twee provintiën heb
ben wij do volstrekte meerderheid
op kit?ri kalen en liberalen te zamen
wij hebben 112 volksvertegenwoor
digers en senateurs. Toch zijn we
dood en begraven
En waarlijk die verleden zondag
.n Nieuwerkerken is geweest zal Ie t
kunnen bestatiger. hebben ook.
Bepalen wjj ons enkel bij het op
treden der twee sprekers de gezel
ten De Nauw, Senateur, en Pol I)e
chryver, Gemeenteraadslid dier
gemeente.
Gezel De Nauw met zijn welspro-
Mid talent, met zyne pakkende, ar
gumenten en bewijsvoeringen uit
onze arbeidersbeweging, bracht de
opeengedrongen massa terug tot den
toestand, toen onze mandatarissen
deelmaakten van het ministerie.
Hij legde de werking van de des
tijds socialistische ministers uiteen,
en vergeleek deze bij de werking
der huidige klerikale-liberale regee
ring, er was eene opwelling van
woédebijdo aanhoorders tegenover
de regeerders die de massa maar al
tijd had opgezweept en misleid tegen
overdo socialistische partii, geholpen
door menigvuldigebenulligo groep
jes die in de eerste plaats de groot
ste schuldigen "zijn. Dit wierd bij
zonder bewezen door Gezel De
Schryvér die met zijn eenvoudige
werkerstaai, de gewezen Daensisten
(nu fronters) met enkele woorden
uitkleede, met voorbeelden aan te
halen, zooals het pensioen onzer
arme afgesloofde ouderlingen, die
dank. aan de lamlendigheid van het
schepencollege van Nieuwerkerken
(de gewezen Daensisten schepen in
begrepen) het pensioen onzer werk
slaven op eene gebrekkige wijze
wordt toegekend, dank aan de wei
nige genegenheid hebben deze
ouderlingen eene mindere vergoe
ding van 60 fr.. mooie gift die vooral
de ouderlingen moeten onthouden
om zulke janklazen politiekers niet
do komende kiezing aan de deur te
walsen.
Dit vooral dient gedaan te worden
want wat haat het, wanneer men
ziin toestand wil zien verbeteren in
kiezingstijd zijn toevlucht te nemen
tot een groepje menschen hijeen ge
gaard uit alle standen en denkwijze,
zonder programma, zonder vaste
grondvesting Niets, niets, is er
medegewonnen,maar wel veelmede
verloren.
Men aanschouwt een leger van
600 duizend vast aaneengesloten
arbeiders meteen vast programma,
wetende wat ze willen, gevestigd op
een sterk onvergankelijk fondament,
die er van overtuigd is, geroepen te
ziin om de huidige, wanordelijk'
maatschappij af te breken, en een
maatschappij op te Douwen waar
vrede en welstand voorde arbeider
van goeden wil, als een nietigheid,
om zich aan te sluiten, zeg ik, hij
een groepje politiekers zonder pro
gramma en geen reden hebben van
bestaan.
Arbeiders van Nieuwerkerkeh
benevens uwe strijdende broeders
der andere gemeenten en steden,
begrijpt uw plichtDe strijd is meer
dan moeilijk en zwaar genoeg zon
der verdeeldheid, gedenkt dat hc-l;
de strijd moet aijn van de uitgebui
tenen tegenover de uitbuiters.
Daarom is het uw plicht als arbei
der deel temaken van het arbeiders-
leger, rukt u dus uit de klauwen
van dergelijke groepementen, neemt
deel der socialistische partij die al
leen de niet bezittende klasse uit
maakt.
Helpt mede, het reactionaire
blok omver te duwen, die op het
punt staat den afgrond ingeworpen
te worden, nogmaals zeg ik, begrijpt
uw plicht tegenover uwen even-
mensch, tegenover uw vrouw en
kroost, tegenover uw eigen zelve,
en gü helpt mede den vrede en wel
stand hier op aarde bespoedigen.
A. B.
Onder deze hoofding verscheen er
verledene week in liet blad Re
Dender»»eengansch artikel van bijna
een kolom, over het artikel dat ik
ndergeteekende had afgekondigd,
over onze propagandatocht naar
Welle en Denderleeuw.
Mijnheer Boriau laat zich uit, als
zou ik geschimpt hebben over
hun muziek, die op dien dag enkel
door tien personen wierd gevolgd,
terwijl cr eene massametgespannen
aandacht de werking onzer turners
aanschouwende, en opvolgentlijk
de prachtige rodevoering van onzen
vriend De Nauw hebben aanhoord.
Dit wordt door Boriau niet betwist;
dus is het eeneonweerlegbare waar
heid.
Er onmiddelijk aan toevoegende
mogen wij, Socialisten, ons niet vor-
lieugen 0111 dë verdwijning der zoo
gezegde Daensisten partij Hebben
wij werklieden er niet allo belang
bij, dat dergelijke groepementen die
enkel schade kunnen berokkenen
aan do werkerszaak. dat deze vei-
dwijnen
Wij roepen uit volle borst, ja
En wanneer gij, mijnheer Boriau
beweert, met uw programma en wer
kingeven ver te staan alswy socialis
ten, en dit oprecht meent, dan belet
eru niets, onmiddelijk plaats te ne
men in onze rangen, dan zullen wij,
vermits gij toch beweert, te sa
men aan do ontslaving onzer arbei-
deude klasse üveren. gedenkt dat de
strijd lastig genoeg is zonder ver
deeldheid...
Spreek dan over geen personen
meer, want dan zouden wij als voor
beeld de vrede-apostels zooals Jean
Jaurès, Liebkuecht en Roza Luxem
burg kunnen naar voren brengen.
Wij, socialisten, richten ons niet
tot de arbeiders met personen, maar
met een programma dat aanneem
lijk is, die kan verwozentliikt wél
den, wanneer de arbeiders aller lan
den eendrachtig willen.
Intusschen zeggen we tot den heer
Boriau gij hebt, uw artikel af{>e
kondigd onder do naam Voor de
eersteen ook voorde laatste maal.
Wij zeggen voor de eerste maar
nret voor de laatste maalen zoo
lang wij niet alle arbeiders onder de
breedo plooien der Roode Vaan zul
len samen gebracht hebben, zullen
wij nog rust nog duur kennen.
A. Bergiiman,
Leest en verspreidt het weekblad
RECHT EN VRIJHEID dat de
belangen dor worklielen verdedigd.
Zes-en zeventig jaar, is liet
oude vrouwtje, die haar beklag
komt doen.
Zy is gehuwd geweest met een
gepensioneerden soldaat en geen
kinderen gehad.
Zy woonde in een klein hutte
ken, dat verkocht is geworden.
Haar eigenaar was een koster en
daar de huishuur te laag was, en
de huizen heel duur, zoo verkocht
hy het hutteken, voor groot geld.
Later wierd zy met haar inboe
del de straat opgezet en in een
klooster geplaatst
Daar kon zy het echter niet ge
woon worden z'is er uitgetrok
ken en sedert dwaalt ze langs de
straten, dan eens in deze schuur,
dan eens in opene lucht den nacht
doorbrengende.
Zy geniet het ouderdomspen
sioen, 't is gansch haar bestaan
en zoo sukkelt zy' voort van dag
tot dag. tevergeefs zoekende naar
een ander hutteken of een kamer
tje, maar ze gelukt niet, iets te
inden.
Haar voor raad geven opnieuw
naar't klooster ie gaan, is verb
en moeite, nooit, nooit of nooit
meer. roept ze met verontwaardi
ging uit.
Nochthans ik ben een zeer chris-
telyk mensch voegt ze er by ik
heb altyd voor onze lieve vrouw
gebeden, om een gelukkigen ouden
dag te hebben, zegt ze ik zou
hem hebben met myn pensioentje,
had ik nu maar eene woning;
maar zoo blyven ronddolen en
meer slapen in opene lucht, dan
in eene schuur, neen mijnheer, dat
kan ik niet blyven volhouden
't Is hartverscheurend, wan
neer men dergelyke geschiedenis
sen aanhoort, vooral als men on
machtig is, er iets voor te doen.
En myn eerste vlaag van gram
schap ging naar den koster, die
voor wat geld, het huisje dat dit
oudje bewoonde verkocht hadt,
zich niet bekommerende met die
stokoude vrouw en middelerwyl
vergetende, dat het een werk van
barmhartigheid is de dakloozen
herbergen
En dan dacht ik aan onze
rotte hedondaagschc maatschap-
py, waar alles berust op geld en
niet het minst in aanmerking
komt den toestand van die arme
drommels, van die daklooze onge-
lukkigen
Mochten de werkmenschen be-
grypen, dat de Socialistische
party, byzonder voor doel heeft,
de samenleving zoodanig te ver
vormen. dat dergelyke gebeurte
nissen onmogelyk zyn, dan ben
ik verzekerd, dat er geene meer
zouden gevonden worden, die dit
edel ideaal bestrijden en zich kan
ten tegen de Socialisten, in 't be
lang van het ryke en heerschende
volk.
Door eendracht van het kleine
volk. moet en zal er eene wel in
gerichte samenleving geboren
worden, daar is van overtuigd
Friederlk.
