Socialistisch weekblad voor hel Arrondissement Aalst.
Tol Aanval en verdediging.
Wantoestanden,
20,: Jaar 43.
Prijs per nummer la cenlieraec
28 October 1£>23.
Annoncen
woningnood te Aalst.
RECHT EN TE
Rechterlijke annoncen 4 fr. per regel op 1" en
2e bladzijde, 2 fr. op 3e en 4° bladzydo.
Rekïamen volgens overeenkomst.
A*ïïe brljjjfwièséFingen moeten elke week vóór
Woensdagavond, 8 ure, ingezonden worden.
Ongeteekende brieven worden niet opgenomen.
Berichten over werkstakingen en grieven moe
ten door do Vakbonden goedgekeurd zyn.
UITGEEFSTER SAM. MAATSCHAPPIJ
"HET RECHT
Lokaal HAND IN HAND», Molendries, Aalst.
BEHEERDER-AFGEVAARDIGDE
JAN BEKAERT.
Postcheckrekening Nr 85686 Telefoon Nr 128
REDACTIE ADMINISTRATIE
Lokaal Hand in Hand», Moleudries, 11, AALST
ABONNEMENTSPRIJS
3 maanden fr. 2,20
4,00
1 jaar 7,50
RUITEN RELGIE.
jaar fr. 15,00
Men abonneert zich op alle postbureelen.
Het gevaar is groot
En dringend de nood
In het land van Maas en Schelde
HET GEVAAR IS GROOT.
Ja, het gevaar is groot. De
reaktie loert, loert als'n haai, die
'n schip volgt om eventueel een
lijk op te pikken. Men zou ziende
blind moeten zijn, om niet te be
grijpen dat aanslagen beraamd
worden op de veroverde rechten
van de arbeiders Op alle rechten
Op den achturendag, cp den
werkloozensteun, op het zuiver
algemeen sumrtcht, op de ouder
domspensioen n. In ruil voor dat
alles, wil men onze arbeiders het
rtcht van vrij je .ever-drinken te
ruggeven. Hebben we dan geen
gelijk, te zegg- ti, dat het gevaar
groot is
En de nood van ons volk is ook
groot. Terwijl net patronaat ge-
holjoen door dt uakiioi rsiit ptis,
het uitschreiuv t, dat de looren te
hoog zijn, ondervinden de arbei
ders aan den lijve, dat zij t kort
hebben, dat de koopkracht van hun
loon daalt, dat zij zich de noodza-
ktlijkste levensbehoeften niet kun
nen aanschaffen. In vele plaatsen
weigert het patronaat zelfs de aan
gegane kontrakten natelevenen
loonsverhoogingen te geven, die
zwart op wit beloofd zijn. Op heel
de lijn wil men de arbeidende
klasse terugdringen. Terug naar
de lange werkuren, terug naar de
hongerloonen, terug naar de tijden
van zwijgen en bukken, voor de
armen van alleenheerschappij
voor de rijken.
Dat terugdringen, dat inkrim
pen van hun rechten, dat verslech
ten van hun toestand, moeten de
arbeiders uit alle krachten bekam
pen. Zij moeten alles durven offe
ren om dat tegen te gaan. Alles
De aanval is de beste
verdediging.
De arbeiders moeten ook weten,
dat de beste verdediging de aanval
is. Zij mogen niet wachten tot de
reaktie aanslagen wil doen op hun
achturendag zij moeten zalf aan
vallen en weigeren langer te wer
ken.
Zij moeten niet wachten tot de
reaktie voorstelt wijzigingen te
brengen aan het zuiver algemeen
stemrecht zij moeten eischen, dat
de arbeiders nog grooter politieke
rechten toegekend worden.
Waar is ons programma van
socialisatie Waar ia onze eisch
van meezeggingsrhap in de fabrie-
- -ken Waarom zouden wij geen
strijd aanbinden voor raadpleging
van de vakbonden in groote ekono-
mische vraagstukken Waar is onze
strijd voor den zesmaandendienst-
tijd, met als einddoel de ontwape
ning Is er ooit een tijd van drin
gender noodzakelijkheid geweest
om anti-militaristische propaganda
te voeren dan nu Nu, datonze
soldaten op vreemdenbodem staan,
dat Europa een reusachtig vat bus
kruit is, dat eiken dag de vlammen
van den oorlog kunnen oplaaien
Is het geen eerlijke strijd, te
vechten voor het kosteloos ouder
domspensioen, voor het recht onzer
afgesloofde mannen en vrouwen
in hun ouden dag niet van honger
te sterven Is het geen tijd om te
kampen voor de inbezitneming van
de koolmijnen
Mogen wij toelaten, dat duizen
den menschen als honden op straat
gezet worden Moet de Regeering
niet gedwongen worden huizen te
bouwen
Ons heerlijk program.
Wat 'n prachtig piogramma
Wat 'n heerlijke strijd Méér
rechten, méér wt lstand, méér ge
luk voor manner, vrouwen en kin
deren. Vechten tegen verdiukking,
tegen armoede, tegen onrech»,
tegen verslaving Wie durft zijn
hulp weigeren Wie is zoo laks,
zich te onttrekken aan zijn plicht
ten behoeve van zijn gezin en zijn
werkmakkers, te vechten voor wat
meer zonneschijn, voor wat meer
levensgenot
Onze minnen in de f ibrieken,
aan de bouwen, in de werkhuizen
moeten het strijdvuur in hun
kameraden houden.
Onze vrouwen moeten in haar
gebuurte spreken ever de h:erbo-
ven opgesomde hervormingen. Zij
moeten ijveren tegen dm alkohol.
voor den achturendag. Zij moeten
elke gebuurvrouw oveituigen van
het rechtvaardige, van het men-
schelijke van orzen strijd.
Onze sprekers moeten de baan
op, moeten van stad tot stad en
van dorp tot dorp gaan, om daar
het goede woord te verkondigen.
Het woord van strijd, van onafge
broken strijd moet weerklinken en
moet zoo diep doordringen in de
harten onzer arbeideis, dat zij elk
uur van den dag gereed zijn om
eiken aanval af te slaan, om elke
geeischte hervorming met de noo-
dige kracht door te zetten.
Eenieder aan dek!
Niemand heeft het recht zich aan
dien strijd te onttrekken. Nie
mand Elkeen moet begrijpen, dat
wij aan een kruispunt van onzen
weg zijn. Stdert den wapenstil
stand heeft de arbeidende klasse
gedurig aangevallen, gedurig ge
beukt tegen de reaktionnaire
burcht, gedurig veroveringen ge
maakt. De vijand liet zich terug
dringen. Deels uit lafheid, deels
uit vrees voor erger. Maar nu wil
hij het verloren terrein herwin
nen. Hij wil onzen opwaartschen
tocht beletten en ons terugdringen
naar de toestanden van vóór den
oorlog. Van twee zaken éen ofwel
zijn wij zwak, en dan dringt de
reaktie ons terug, voor tientallen
jaren terug ofwel zijn wijsteik
genoeg om de aanvallen af te slaan
en zelfs verder door te dringen, en
dan zal het aan ons liggen om orze
eischen te stellen en onze hervor
mingen door te voeren. Het zal af
hangen van den durf, van den
stouten durf van de georganiseer
de arbeiders wat de naaste toe
komst ons zal brengen. Waar we
staan, kunnen we niet blijven. Of
wel gaan we strijdende vooruit,
ofwel zijn we laks en worden we
opnieuw in de boeien van de reak
tie geklonken.
De keuze is gemakkelijk. De
arbeiders willen het eerste. Zij wil
len vooruit. Maar omdat te kun
nen, moet er geofferd worden,
moet er strijd geleverd worden,
moet de lammenadige onverschil
ligheid afgeschud worden.
De reaktie dreigt.
Kameraden, zijn wij gereed om
aan te vallen
gevolg van de
In onze nijverige stad bestaan de
wraakroependste toestanden, die er
eenigszins kunnen uitgedacht wor
den, voor wat de huisvesting van
talrijke familiën aangaat.
Laat ons onmiddelijk zeggen, dat,
dejliuisvesting van het schoothondje
van Mmo X te benijden is, ja zelfs,
fel te benijden, tegenover de toestan
den die we bier laten volgen.
Een kleine historiek maken, van
do gevoerde beweging, om den ge-
voerden woningsnood tegen te gaan
schijnt ons niet overbodig.
Reeds inde gemeenteraadszitting
van 22 Sejit. 1022 zegdeGozel Nichols
het volgende, dat wij uit 't beknopt
verslag nemen.
Spreker (Nichols) vraagt bij
hoogdringendheid eoneleening in
princiep te stemmen van2millioen
om houten barakken te zetten en
ontwikkelt verder zijn voorstel.»
M. Van Schamelhout gaat niet ak
koord. Hij zou 5 millioen willen om
steenen huizen te zotten.
M, de Betliune, zou de arme men
schen willen zelf zien bouwen
M. De Windt, zeu liever steenen
buizen hebben, daar barakken
onzindelijk en ongerieflijk
zijn
Het voorstel Nicbels wierd naar
de Kommissie gezonden.'t Is meer
dan een jaar geleden en liet voorstel
Nichols is door bet Schepencollege
met vertegenwoordiging der IT ou
ters, gewezen Daensiston, in de kar
tons geklasseerd.
Er zyn dus in den laatsten tijd op
nieuw eene massa uitzettingen. De
bouten barakken zijn er niet, en de
steenen buizen zijn er onvoldoende.
Het kalf is verdronken, en ze zou-
den nu al het mogelijke doen om
houten barakken te krijgen, doelt
nu gaat dit niet meer zoo gemakke
lijk dan vóór een jaar.
Eene afvaardiging besloot van
nabij do slachtoffers der laatste, uit
zettingen te gaan bezichtigen.
We komen op den koor van het
oud huis van den hoor Pasteels,
waar de menschen voorloopig (0
gehuisvest (zijn).
Men ontwaart er een oud lief
vrouwtje welke niettegenstaande
liet niet warme temperatuur aan
den ir.gang van eenon stal gezeten
is. Vooraleer we binnen treden
ontwaart men er een geweldigen
slank.
Onder een soort, hangaar ontwa
ren wij een hoop beddegoed die er
ligt te rotten, konynon worden er
gekweekt, en 't is dus niet te ver
wonderen, dat dit een geweldige
stank verspreidt.
Het huisgezin in kwostie bestaat
uit vier personen, een oud moeder-
tjo die bij hot jonge echtpaar in
woont en een kindje van ongeveer
3 maanden oud, die met een tenger
wezentje en handjes als een zioke-
lyk wichtje de sporen van bloed
armoede liet doorschijnen, dank aan
deze ongezonde krotten.
Het huisgezin getuigt van zin
delijkheid.
Men heeftertweo nogal tamelijke
groote vertrekken. De plaats in haar
geheel is verdeeld met een schutsel
van emhalage niet papier beplakt.
In de eene plaats is het donker als
in den nachtin de tweede plaats
waar gekookt en ander huiswerk
gedaan wordt, wordt dooreen twee
tal o,75 v. m. venstorkens licht ge
trokken. I)e vloer is de naakte aardo.
Wanneer do bewoners van daar
hoven de planken wat rein willen
houden, komt alle stof, zand, water
mag of kan er in 't geheel niet ge
bruikt worden naarbenedim, te
recht in eten en op meubelen.
Het arme vrouwtje die ons wee
waardig alles verteld, lice dergelijke
dingen gekomen zijn, sluit met een
van barer gestikte stem, en ik hen
ncchthans steeds een braaf mensch
geweest, zegt het arm braaf vrouw
ken.
Alles wat we konden, was eenige
woorden van opbeuring achtorlaten.
We togen daarna den koer op,
waar wo een bezoek brengen aan
eon drietal gezinnen.
Het eerste gezin bestaat uit drie
personen, eon jong echtpaar en een
kind van 15 maanden.
De man is leurder, doch hy doet
zijn beklag dat heden, in die tijden
van zware werkloosheid weinig te
verdienen is. vrouw is gebrekke
lijk en om b' karig inkomen niet te
vergrooten 10 ze steeds voor den
oenen of anderen patroon aan het
pantolfelnaaien. Een werk, terloops
gezegd, waar niet veel mee te ver
dienen is. De vrouw is niet vereo-
nigd. Ze zijn lezer van Vooruiten
Recht en Vryheid
Ze beschikken er over een paar
enge kamertjes. Beiden zijn gelegen
onder liet dak, bloote pannen.
Het eene kamertje is hunne slaap
plaats, do pannen zijn er zelfs niet
bezet, en liet licht dat er binnen
dringt is door de pannen.
Hot tweede plaatsje dient als
werkhuis, keuken, in een woord,
alles wat in liet huishouden dient
verricht te worden. De muren zijn
er volkomen naakt. Het licht wordt
getrokken door oen dakvenster van
een 0,00 v. 111. grootte. Een zindelyk
huishouden.
Mijnheer, zegt de man, wanneer
komen we hier toch uit, de heeren
die steeds zoo brutaal optreden
tegenover ons, zouden hier hunne
jiaarden nog niet willen stallen, en
wisten wo nog wanneer wo hier ver
trekken om iets beters te betrokken.
Zullen die toestanden dan nooit
veranderen zucht de brave vrouw.
Vandaar brengen wy 011s bezoek
bij zijn gebuur, die van elkaar ge
scheiden zijn door een dun schutsel
van embalago met het blad Voor
uit beplakt.
Het is ©recht ellendig en niet te
veranderen. Een verpestende gem
is hier te ontwaren. De man die roods
verscheidene woken werkloos is
doet don wascli. Hel gezin bestaat
uit vier personen, man en vrouw,
een kind van 2 jaar en half en een
van 0 maanden. De vrouw werkt op
op 't fabriek en wint er 7 a siranken
per dag. Het jóngste, oen tenger
kind, zagen ze verplicht uit te be
steden.^ Van dit karig loon moet
21.00 fr per week af om in het on
derhoud van het kleintje te voor
zien.
Wo wezen hem werk aan waar hij
voorloopig zou kunnen werken.
Doch daar was hy reeds aanvaard.
Nochtans zal hy moeten zien een
vijftigtal franken te krijgen om hem
een schup, reufel en pische te ver
schaffen, en dat ziet ge, vijftig fran
ken mijnheer, dat kunnen we moei
lijk over sparen.
Onwillekeurig kwam 011s do
groote drama's der volksklasse voor
oogen, dio nog steeds in die rotte
maatschappij bestaan. We dachten
aan het vier jaar lange lyden van
onze arme bevolking tydens den
oorlog gevoeld voor don triomf der
deinokrat ie.
Ellendige komedie. De heeren
patriotten zijn doof, stom en blind
voor do zware ellende van het arme
volk.
Heeren der orde, gaat zien, be
zoekt die schamele, maar brave en
eerlyke lieden, en als er dan een
greintje menschelyk gevoel in uw
binnenste bestaat, zult go melons
eischen dat dergelyke toestanden
dienen op te houden.
We zien nog het lieve schuchtere
kindje naar de broodkas kruipen,
om er een deel brood uit te halen en
het smeekend naar zijn vader uitste
ken.
't Was misschien alles wat ze be
zaten.
Ze hebben zelfs te veel ellende
meegemaakt oin langer dien toe
stand te aanschouwen. We willen
weg. Die arme man houdt ons nog
steeds staande. Het is zoo goed, zegt
hij, eens zijn hart te kunnen uitstor
ten. Wat zullen wo doen, zegt hy.als
het waar is de geruchten die rond-
loopen, dat men een huishuur van
15,uo fr. op de maand zullen moeten
opbrengen. We vragen ons in gewe
ten af wie dergelijke sommen zou
durven eischen voor die honden-
koten
We. begroeten vervolgens nog een
paar inwoners welke beneden wo
nen.
Ze zijn oven ellendig gehuisveit
als de overige. Het eene bestaat uit
vyf personen. Een zoon die verver
is van 17 jaar, een meisje die in de
vellen werkt van 15 jaar en nog een
zoon van 14 jaar. De man is ook vel
len bewerker. De vrouw beklaagt
zich erg dat ze reeds een j)aar dagon
mot geweldig bevangen pyn in het
hoofd loojit. Is het wel te verwonde
ren. Men kan er onmogelyk eenig
werk verrichten zonder licht Ie aan
steken, zoo donker is het er. Heel
die familie slaapt samen op een eng
donker kamertje.
En nu hoeren zodenpreékers, hoe
ren die met Kardinaal Mercier aan
'L hoofd predikt van kinderen 4e
verwekken waar hlyft ge, gij die
do gelegenheid hcbl om verzachting
le brengen aan dergelyko toestan
den, gezien ge het monopolium van
rogeeren in handen hebt, waar
blijft ge?
Farceurs, ellendige komediespe
lers, hadden de. stemmen uit net
volk aanhoord geweest, dan hadden
we dergelijke toestanden niet te be
treuren.
Maatschappijen voor dieren be
scherming bestaan er, doch dient
liet menschelyk dier niet beschermd
te worden En morgen zullen we
lozen in do bladen der burgery dal
do arbeidende klasse nooit bevreden
is.
Welnu hoeren, neen. de arbeiden
de klasse die do voortbrengers zyn
van allen rijkdom, ze zullen niet te
vredon zijn, zoolang niet ten minste,
dat haar geen volledig recht is laten
wedervaren.
't begin van ons
gewezeu, hoe onze
Wij hebben
artikel er op
mandatarissen uit al hunne krach
ten hebben getracht deze erbarm-
lijke, onraenschelyko wantoestan
den die zich gingen voordoen, te
beteugelen. Zij hebben de goede en
oplosbare weg aangeduid, en gij,
heeren stadsbestuurders zijt
onverschillig gebleven, nu, de
wraakroepende toestand is er, wy
laten zonder verder komrnentaar de
Aalstersche bevolking u naar waar-
do .schatten.
Wij wijzen hierboven vermeld, op
de erbarmlyke huisvesting die nog
op verre na niet gedramatiseerd is
zooals ze werkelijk is.