Socialistisch weekblad voor hel Arrondissement Aalst. Tol Aanval en verdediging. Wantoestanden, 20,: Jaar 43. Prijs per nummer la cenlieraec 28 October 1£>23. Annoncen woningnood te Aalst. RECHT EN TE Rechterlijke annoncen 4 fr. per regel op 1" en 2e bladzijde, 2 fr. op 3e en 4° bladzydo. Rekïamen volgens overeenkomst. A*ïïe brljjjfwièséFingen moeten elke week vóór Woensdagavond, 8 ure, ingezonden worden. Ongeteekende brieven worden niet opgenomen. Berichten over werkstakingen en grieven moe ten door do Vakbonden goedgekeurd zyn. UITGEEFSTER SAM. MAATSCHAPPIJ "HET RECHT Lokaal HAND IN HAND», Molendries, Aalst. BEHEERDER-AFGEVAARDIGDE JAN BEKAERT. Postcheckrekening Nr 85686 Telefoon Nr 128 REDACTIE ADMINISTRATIE Lokaal Hand in Hand», Moleudries, 11, AALST ABONNEMENTSPRIJS 3 maanden fr. 2,20 4,00 1 jaar 7,50 RUITEN RELGIE. jaar fr. 15,00 Men abonneert zich op alle postbureelen. Het gevaar is groot En dringend de nood In het land van Maas en Schelde HET GEVAAR IS GROOT. Ja, het gevaar is groot. De reaktie loert, loert als'n haai, die 'n schip volgt om eventueel een lijk op te pikken. Men zou ziende blind moeten zijn, om niet te be grijpen dat aanslagen beraamd worden op de veroverde rechten van de arbeiders Op alle rechten Op den achturendag, cp den werkloozensteun, op het zuiver algemeen sumrtcht, op de ouder domspensioen n. In ruil voor dat alles, wil men onze arbeiders het rtcht van vrij je .ever-drinken te ruggeven. Hebben we dan geen gelijk, te zegg- ti, dat het gevaar groot is En de nood van ons volk is ook groot. Terwijl net patronaat ge- holjoen door dt uakiioi rsiit ptis, het uitschreiuv t, dat de looren te hoog zijn, ondervinden de arbei ders aan den lijve, dat zij t kort hebben, dat de koopkracht van hun loon daalt, dat zij zich de noodza- ktlijkste levensbehoeften niet kun nen aanschaffen. In vele plaatsen weigert het patronaat zelfs de aan gegane kontrakten natelevenen loonsverhoogingen te geven, die zwart op wit beloofd zijn. Op heel de lijn wil men de arbeidende klasse terugdringen. Terug naar de lange werkuren, terug naar de hongerloonen, terug naar de tijden van zwijgen en bukken, voor de armen van alleenheerschappij voor de rijken. Dat terugdringen, dat inkrim pen van hun rechten, dat verslech ten van hun toestand, moeten de arbeiders uit alle krachten bekam pen. Zij moeten alles durven offe ren om dat tegen te gaan. Alles De aanval is de beste verdediging. De arbeiders moeten ook weten, dat de beste verdediging de aanval is. Zij mogen niet wachten tot de reaktie aanslagen wil doen op hun achturendag zij moeten zalf aan vallen en weigeren langer te wer ken. Zij moeten niet wachten tot de reaktie voorstelt wijzigingen te brengen aan het zuiver algemeen stemrecht zij moeten eischen, dat de arbeiders nog grooter politieke rechten toegekend worden. Waar is ons programma van socialisatie Waar ia onze eisch van meezeggingsrhap in de fabrie- - -ken Waarom zouden wij geen strijd aanbinden voor raadpleging van de vakbonden in groote ekono- mische vraagstukken Waar is onze strijd voor den zesmaandendienst- tijd, met als einddoel de ontwape ning Is er ooit een tijd van drin gender noodzakelijkheid geweest om anti-militaristische propaganda te voeren dan nu Nu, datonze soldaten op vreemdenbodem staan, dat Europa een reusachtig vat bus kruit is, dat eiken dag de vlammen van den oorlog kunnen oplaaien Is het geen eerlijke strijd, te vechten voor het kosteloos ouder domspensioen, voor het recht onzer afgesloofde mannen en vrouwen in hun ouden dag niet van honger te sterven Is het geen tijd om te kampen voor de inbezitneming van de koolmijnen Mogen wij toelaten, dat duizen den menschen als honden op straat gezet worden Moet de Regeering niet gedwongen worden huizen te bouwen Ons heerlijk program. Wat 'n prachtig piogramma Wat 'n heerlijke strijd Méér rechten, méér wt lstand, méér ge luk voor manner, vrouwen en kin deren. Vechten tegen verdiukking, tegen armoede, tegen onrech», tegen verslaving Wie durft zijn hulp weigeren Wie is zoo laks, zich te onttrekken aan zijn plicht ten behoeve van zijn gezin en zijn werkmakkers, te vechten voor wat meer zonneschijn, voor wat meer levensgenot Onze minnen in de f ibrieken, aan de bouwen, in de werkhuizen moeten het strijdvuur in hun kameraden houden. Onze vrouwen moeten in haar gebuurte spreken ever de h:erbo- ven opgesomde hervormingen. Zij moeten ijveren tegen dm alkohol. voor den achturendag. Zij moeten elke gebuurvrouw oveituigen van het rechtvaardige, van het men- schelijke van orzen strijd. Onze sprekers moeten de baan op, moeten van stad tot stad en van dorp tot dorp gaan, om daar het goede woord te verkondigen. Het woord van strijd, van onafge broken strijd moet weerklinken en moet zoo diep doordringen in de harten onzer arbeideis, dat zij elk uur van den dag gereed zijn om eiken aanval af te slaan, om elke geeischte hervorming met de noo- dige kracht door te zetten. Eenieder aan dek! Niemand heeft het recht zich aan dien strijd te onttrekken. Nie mand Elkeen moet begrijpen, dat wij aan een kruispunt van onzen weg zijn. Stdert den wapenstil stand heeft de arbeidende klasse gedurig aangevallen, gedurig ge beukt tegen de reaktionnaire burcht, gedurig veroveringen ge maakt. De vijand liet zich terug dringen. Deels uit lafheid, deels uit vrees voor erger. Maar nu wil hij het verloren terrein herwin nen. Hij wil onzen opwaartschen tocht beletten en ons terugdringen naar de toestanden van vóór den oorlog. Van twee zaken éen ofwel zijn wij zwak, en dan dringt de reaktie ons terug, voor tientallen jaren terug ofwel zijn wijsteik genoeg om de aanvallen af te slaan en zelfs verder door te dringen, en dan zal het aan ons liggen om orze eischen te stellen en onze hervor mingen door te voeren. Het zal af hangen van den durf, van den stouten durf van de georganiseer de arbeiders wat de naaste toe komst ons zal brengen. Waar we staan, kunnen we niet blijven. Of wel gaan we strijdende vooruit, ofwel zijn we laks en worden we opnieuw in de boeien van de reak tie geklonken. De keuze is gemakkelijk. De arbeiders willen het eerste. Zij wil len vooruit. Maar omdat te kun nen, moet er geofferd worden, moet er strijd geleverd worden, moet de lammenadige onverschil ligheid afgeschud worden. De reaktie dreigt. Kameraden, zijn wij gereed om aan te vallen gevolg van de In onze nijverige stad bestaan de wraakroependste toestanden, die er eenigszins kunnen uitgedacht wor den, voor wat de huisvesting van talrijke familiën aangaat. Laat ons onmiddelijk zeggen, dat, dejliuisvesting van het schoothondje van Mmo X te benijden is, ja zelfs, fel te benijden, tegenover de toestan den die we bier laten volgen. Een kleine historiek maken, van do gevoerde beweging, om den ge- voerden woningsnood tegen te gaan schijnt ons niet overbodig. Reeds inde gemeenteraadszitting van 22 Sejit. 1022 zegdeGozel Nichols het volgende, dat wij uit 't beknopt verslag nemen. Spreker (Nichols) vraagt bij hoogdringendheid eoneleening in princiep te stemmen van2millioen om houten barakken te zetten en ontwikkelt verder zijn voorstel.» M. Van Schamelhout gaat niet ak koord. Hij zou 5 millioen willen om steenen huizen te zotten. M, de Betliune, zou de arme men schen willen zelf zien bouwen M. De Windt, zeu liever steenen buizen hebben, daar barakken onzindelijk en ongerieflijk zijn Het voorstel Nicbels wierd naar de Kommissie gezonden.'t Is meer dan een jaar geleden en liet voorstel Nichols is door bet Schepencollege met vertegenwoordiging der IT ou ters, gewezen Daensiston, in de kar tons geklasseerd. Er zyn dus in den laatsten tijd op nieuw eene massa uitzettingen. De bouten barakken zijn er niet, en de steenen buizen zijn er onvoldoende. Het kalf is verdronken, en ze zou- den nu al het mogelijke doen om houten barakken te krijgen, doelt nu gaat dit niet meer zoo gemakke lijk dan vóór een jaar. Eene afvaardiging besloot van nabij do slachtoffers der laatste, uit zettingen te gaan bezichtigen. We komen op den koor van het oud huis van den hoor Pasteels, waar de menschen voorloopig (0 gehuisvest (zijn). Men ontwaart er een oud lief vrouwtje welke niettegenstaande liet niet warme temperatuur aan den ir.gang van eenon stal gezeten is. Vooraleer we binnen treden ontwaart men er een geweldigen slank. Onder een soort, hangaar ontwa ren wij een hoop beddegoed die er ligt te rotten, konynon worden er gekweekt, en 't is dus niet te ver wonderen, dat dit een geweldige stank verspreidt. Het huisgezin in kwostie bestaat uit vier personen, een oud moeder- tjo die bij hot jonge echtpaar in woont en een kindje van ongeveer 3 maanden oud, die met een tenger wezentje en handjes als een zioke- lyk wichtje de sporen van bloed armoede liet doorschijnen, dank aan deze ongezonde krotten. Het huisgezin getuigt van zin delijkheid. Men heeftertweo nogal tamelijke groote vertrekken. De plaats in haar geheel is verdeeld met een schutsel van emhalage niet papier beplakt. In de eene plaats is het donker als in den nachtin de tweede plaats waar gekookt en ander huiswerk gedaan wordt, wordt dooreen twee tal o,75 v. m. venstorkens licht ge trokken. I)e vloer is de naakte aardo. Wanneer do bewoners van daar hoven de planken wat rein willen houden, komt alle stof, zand, water mag of kan er in 't geheel niet ge bruikt worden naarbenedim, te recht in eten en op meubelen. Het arme vrouwtje die ons wee waardig alles verteld, lice dergelijke dingen gekomen zijn, sluit met een van barer gestikte stem, en ik hen ncchthans steeds een braaf mensch geweest, zegt het arm braaf vrouw ken. Alles wat we konden, was eenige woorden van opbeuring achtorlaten. We togen daarna den koer op, waar wo een bezoek brengen aan eon drietal gezinnen. Het eerste gezin bestaat uit drie personen, eon jong echtpaar en een kind van 15 maanden. De man is leurder, doch hy doet zijn beklag dat heden, in die tijden van zware werkloosheid weinig te verdienen is. vrouw is gebrekke lijk en om b' karig inkomen niet te vergrooten 10 ze steeds voor den oenen of anderen patroon aan het pantolfelnaaien. Een werk, terloops gezegd, waar niet veel mee te ver dienen is. De vrouw is niet vereo- nigd. Ze zijn lezer van Vooruiten Recht en Vryheid Ze beschikken er over een paar enge kamertjes. Beiden zijn gelegen onder liet dak, bloote pannen. Het eene kamertje is hunne slaap plaats, do pannen zijn er zelfs niet bezet, en liet licht dat er binnen dringt is door de pannen. Hot tweede plaatsje dient als werkhuis, keuken, in een woord, alles wat in liet huishouden dient verricht te worden. De muren zijn er volkomen naakt. Het licht wordt getrokken door oen dakvenster van een 0,00 v. 111. grootte. Een zindelyk huishouden. Mijnheer, zegt de man, wanneer komen we hier toch uit, de heeren die steeds zoo brutaal optreden tegenover ons, zouden hier hunne jiaarden nog niet willen stallen, en wisten wo nog wanneer wo hier ver trekken om iets beters te betrokken. Zullen die toestanden dan nooit veranderen zucht de brave vrouw. Vandaar brengen wy 011s bezoek bij zijn gebuur, die van elkaar ge scheiden zijn door een dun schutsel van embalago met het blad Voor uit beplakt. Het is ©recht ellendig en niet te veranderen. Een verpestende gem is hier te ontwaren. De man die roods verscheidene woken werkloos is doet don wascli. Hel gezin bestaat uit vier personen, man en vrouw, een kind van 2 jaar en half en een van 0 maanden. De vrouw werkt op op 't fabriek en wint er 7 a siranken per dag. Het jóngste, oen tenger kind, zagen ze verplicht uit te be steden.^ Van dit karig loon moet 21.00 fr per week af om in het on derhoud van het kleintje te voor zien. Wo wezen hem werk aan waar hij voorloopig zou kunnen werken. Doch daar was hy reeds aanvaard. Nochtans zal hy moeten zien een vijftigtal franken te krijgen om hem een schup, reufel en pische te ver schaffen, en dat ziet ge, vijftig fran ken mijnheer, dat kunnen we moei lijk over sparen. Onwillekeurig kwam 011s do groote drama's der volksklasse voor oogen, dio nog steeds in die rotte maatschappij bestaan. We dachten aan het vier jaar lange lyden van onze arme bevolking tydens den oorlog gevoeld voor don triomf der deinokrat ie. Ellendige komedie. De heeren patriotten zijn doof, stom en blind voor do zware ellende van het arme volk. Heeren der orde, gaat zien, be zoekt die schamele, maar brave en eerlyke lieden, en als er dan een greintje menschelyk gevoel in uw binnenste bestaat, zult go melons eischen dat dergelyke toestanden dienen op te houden. We zien nog het lieve schuchtere kindje naar de broodkas kruipen, om er een deel brood uit te halen en het smeekend naar zijn vader uitste ken. 't Was misschien alles wat ze be zaten. Ze hebben zelfs te veel ellende meegemaakt oin langer dien toe stand te aanschouwen. We willen weg. Die arme man houdt ons nog steeds staande. Het is zoo goed, zegt hij, eens zijn hart te kunnen uitstor ten. Wat zullen wo doen, zegt hy.als het waar is de geruchten die rond- loopen, dat men een huishuur van 15,uo fr. op de maand zullen moeten opbrengen. We vragen ons in gewe ten af wie dergelijke sommen zou durven eischen voor die honden- koten We. begroeten vervolgens nog een paar inwoners welke beneden wo nen. Ze zijn oven ellendig gehuisveit als de overige. Het eene bestaat uit vyf personen. Een zoon die verver is van 17 jaar, een meisje die in de vellen werkt van 15 jaar en nog een zoon van 14 jaar. De man is ook vel len bewerker. De vrouw beklaagt zich erg dat ze reeds een j)aar dagon mot geweldig bevangen pyn in het hoofd loojit. Is het wel te verwonde ren. Men kan er onmogelyk eenig werk verrichten zonder licht Ie aan steken, zoo donker is het er. Heel die familie slaapt samen op een eng donker kamertje. En nu hoeren zodenpreékers, hoe ren die met Kardinaal Mercier aan 'L hoofd predikt van kinderen 4e verwekken waar hlyft ge, gij die do gelegenheid hcbl om verzachting le brengen aan dergelyko toestan den, gezien ge het monopolium van rogeeren in handen hebt, waar blijft ge? Farceurs, ellendige komediespe lers, hadden de. stemmen uit net volk aanhoord geweest, dan hadden we dergelijke toestanden niet te be treuren. Maatschappijen voor dieren be scherming bestaan er, doch dient liet menschelyk dier niet beschermd te worden En morgen zullen we lozen in do bladen der burgery dal do arbeidende klasse nooit bevreden is. Welnu hoeren, neen. de arbeiden de klasse die do voortbrengers zyn van allen rijkdom, ze zullen niet te vredon zijn, zoolang niet ten minste, dat haar geen volledig recht is laten wedervaren. 't begin van ons gewezeu, hoe onze Wij hebben artikel er op mandatarissen uit al hunne krach ten hebben getracht deze erbarm- lijke, onraenschelyko wantoestan den die zich gingen voordoen, te beteugelen. Zij hebben de goede en oplosbare weg aangeduid, en gij, heeren stadsbestuurders zijt onverschillig gebleven, nu, de wraakroepende toestand is er, wy laten zonder verder komrnentaar de Aalstersche bevolking u naar waar- do .schatten. Wij wijzen hierboven vermeld, op de erbarmlyke huisvesting die nog op verre na niet gedramatiseerd is zooals ze werkelijk is.

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

Recht en Vrijheid | 1923 | | pagina 1