Socialistisch weekblad voor het Arrondissement Aalst.
Eene Vergadering van
den Provincialen Raad.
Mijn Hoekje.
2©e Jaar N° i5.f
Prij^ per nummer 15 centiemen.
11 November 1923.
Annoncen
©ntwikhelüiQ.
Famllispensloen tl Hsjnt
en te Trlboment (Pepiniter).
Partijgenooten.
KEEST EN
Rechtftrlüke annoncen 4 fr. per regel op 1* en
2* bladzijde, 2 fr, op 3* en 4bladzijde.
Rekiamen volgens overeenkomst.
Alle' briefwisselingen moeten elke week vóór
Woensdag a vend, 8 ure, ingezonden worden.
Ongeteekende brieven «worden niet opgenomen.
Berichten over werkstakingen en grieven moe
ten door de Vakbonden goedgekeurd zijn.
UITGEEFSTER SAM. MAATSCHAPPIJ
«HET RECHT
Lokaal HAND IN HAND», Molendries, Aalst.
BEHEERDER-AFGEVAARDIGDE
JAN BEKAERT.
Postcheckrekening Nr 85686 Telefoon Nr 128
REDACTIE ADMINISTRATIE
Lokaal Hand in Hand», Molendries, II, AALST
ABONNEMENTSPRIJS
3 maanden
fr. 2,20
4,00
7,50
l jaar
BUITEN BELGIE.
jaar fr. 15,00
Men abonneert zich op alle posthureelen.
Over veertien dagen kwam de
provintialen raad in buitengewonen
zittijd samem. Deze bijeenkomst
was van groot belang, voorname
lijk voor de werkende klasse. In
derdaad verschillende punten,haar
rechtstreeks a3nbelanger.de, kwa
men in bespreking. Uit de bespre
kingen bleek nogmaals welken j
voorname rol de 'provincialen j
raad kan spelen en het is dan ook
meer dan betreurenswaardig dat
zoovele partijgenooten niet heel
veel belang schijnen te hechten aan
wat zich daar afspeelt.
Een der meest voorname punten
was gewis de kwestie van den
woningnood. De katholieke best.
deputatie vindt dat zij luim-
schoots haren plicht doet, met
blindelings den reactionnairen
minister Moyersoen te volgen in
het toekennen van premies voor
het bouwen. Eene som van aoo.ooo
frank werd met algemeene stem
men voor dit doel gestemd
Edoch door die bespreking
kreeg de socialistische groep ge
legenheid om klaar aan te toonen
dat het zoogenoemde premiestel
sel slechts een lapmiddel is en nog
wel een slecht lapmiddel. Er ont
breken in België minstens 100,000
woningen en het premiestelsel gaf
op VERRE van na geen 10,000
woningen. Langs dien weg KAN
en ZAL de woningnood dus nooit
eene oplossing krijgen. Zij stelden
de reaotionnaire handelwijze van
Moyersoen aan de kaak, die aan
sommige bouwmaatschappijen alle
toelagen weigert en dan slechts ge
ringen steun geeft, zoodanig dat
het aantal woningen geweldig moet
ingekrompen worden. Tevens werd
aangetoond dat de provincie wel
méér zei: kannen doen, door b. v.
te zamen met de gemeenten een
gedeelte van den intrest te betalen.
Zoo zouden de huishuren gedeel
telijk dalen. Dit maakte dan ook
zulken INDRUK dat zelfs de kle-
rikalen moesten bekennen dat in
die richting wel wat kan gedaan
worden.
Eene dagorde neergelegd door
de socialisten en vragende dat de
regeering EEN MILLIARD zou
ontleenen om woningen te bou
wen, werd verworpen katholieken
en liberalen tegen socialisten. De
houding van de heeren van het
blauw-gele bloc was zelfs eenig-
rins zonderling. Sommigen wei
gerden zelf te stemmen. Zij
durfden het niet aan, het
reactionnaire gedoe in zake wer
kerswoningen van den beruchten
Moyersoen af te keuren Zij wis
ten dat met een milliard de woning
nood belangrijk zou verminderen,
misschien wel met 40 0/0 en toch
stemden zij tegen. Arbeiders, ver
geet dat niet. Lapmiddelen zijn
goed genoeg voor die menschen.
Voor groote middelen hebben zij
schrik.
Eene andere, ook zeer belang
rijke zaak was deze der rechtstreek-
sehej tusschenkomst der provincie
voor den werkloozensteun. Reeds
lang spannen de socialisten alle
krachten in, om gedaan te krijgen
dat ook de provincie een bijleg
geeft aan de werkeloozen Het
hoef. niet gezegd dat dit voorstel
de heftigste tegenkanting ont
moette bil de katholieke meerder
heid. Zij vonden dat de werkloos
heid ONS NIET aanging, er was
geen geld, de Staat moest die zaak
oplossen. De socialisten hielden:
echter stand. De christene werk
lieden moesten volgen, wilden zij
ons geen machtig wapen in de hand
geven om hen te bekampen. En
zoo werd eindelijk eene oplossing
aangenomen, die nog niet is wat
de socialisten wilden, maar die
toch het ptinciep, dat de provin
cie rechtstreeks moet tusschen ko
men bij werkloosheid, erkent.
Te beginhen van 1 Jannari 1924
zullen de gezinshoofden, die ge
nieten van het crisisfonds een bij
leg ontvangen van de provincie.
De jongelingen ZIJN uitgesloten,
dit is gewis eene onrechtvaardig
heid Maar het princiep is erkend
en de socialisten zullen voortvech-
ten, om de toepassing te doen ver
beteren. Voor dit doel werd eene
som gestemd van zoo,000 frank.
Het is eene belangrijke overwin
ning voor de socialister. De vak-
bonders kunnen er tevens uit lee-
ren hoe de politiek hen kan helpen
in hunnen strijd voor lotsverbete
ring.
Dit zouden al schoone resultaten
kunnen zijn voor eene zitting van
twee dagen. Het is echter nog niet
alles. Eene som van EEN MIL-
LIOEN werd gestemd voor bet
Koningin Ëlisabethfonds Dit
laatste heelt voor doel, den strijd
tegen de tering op meer krachtda
dige wiize nog aan te gaan in onze
provincie. Dank aan dezen steun
zal deze vreeselijke ziekte, die zoo
erg huis houdt onder de werklie
den, dus met meer kracht kunnen
bestreden worden. Het zijn al voor-
deelen die gebracht wordendank
aan het optreden der democratie.
Vroeger, toen de werklieden geen
macht hadden, toen zij nergens
vertegenwoordiging hadden, toen
inden provincialen raad enkel
kasteelheeren en kapitalisten
zaten, toen werd aan dit alles niet
gedacht. Toen had men geen tijd
om te spreken over de bestrijding
van dien geesel. Naarmate de
werklieden sterker worden, zal er
nog meer veranderen.
Eindelijk nog een woord over de
bibliotheken. Voortaan zal de pro
vincie deze steunen door het yer-
leenen van toelagen en het zenden
van boeken. De manier waarop
deze zaak geregeld (wordt, werd
goedgekeurd. Nevens de 'gezond
heid, nevens de middelen noodza
kelijk om te kunnen leven, werd
dus ook gedacht aan de verstan
delijke ontwikkeling der werklie
den.
De behaalde resultaten zijn de
moeite waard om overwogen te
worden. Oh, het is nog niet het
ideale, maar het is al iets. Het is
toch een feit van beteekenis dat
een provincieraad in enkele uren
tijds bijna anderhalf millioen
stemt ten voordeele der arbeidende
klasse Dit alles bewijst nog een
heel duidelijk dat de werklieden
zich met de politiek moeten bezig
houden Zij die alleen aan hunnen
vakbond denken, doen slechts
half werk. Vakbond- en politieke
actie moeten nauw en innig met
elkaar verbonden worden. Wat
niet bereikt wordt door het eene
moet verkregen worden door het
andere. En boven alles moet staan
de eenheid en den vasten wil om
te overwinnen.
Ik weet dal 111*11 luttel* woerd jes
maar een heel beperkt aahtalletje 5
lezers en lezeressen tot gezonde be
redeneering zullen brengen. Im
mers, wat ik schrijf betreft een klein I
greintje van bet uitg6breic,e vel(f'
dat door het proletariaat weeral
<1 ie niets-bezitters te bewerken
ligtde ONTWIKKELING... en die
wordt dikwyis niet ernstig opgeno
men... 'n Kleine kern van ernstige
denkers brengt nochtans spoedig
licht in bunnen strijd naar zedelijke
en stoffelijke lotsverbeteringen zou
allengs de leemten vullen, welke de
arbeiders organisatie's wel eens kun
nen vertoooen die van de ONT
WIKKELING...
Hier gaat het over een maand
schrift van donzelfdennaam «ONT
WIKKELING uitgegeven door de
Centrale voor Arbeideis opvoeding,
die ons tevens die rijke keus van de
voordrachten en voordrachtgevers
wie woont ze niet bü aanbiedt
waarin we iederen Maan- en Vrijdag
avond in ons eigen Volkshuis zoo
veel te lecron krijgen...
Scherpe kritieken en nieuw jee
over koortsige bewegingen hier of
daar? of haastig Jsamengestelde
Laatste Berichten over de reaktie
in Beieren, de weerstand van Thü-
rinsren. sportwedstrijden, arm#
Fronters en zoo meer?... De ze
nuwachtige draai en wentelingen
van den arbeidersstryd lezen we
aandachtig in onze dagbladen...
maar wat doet ONTWIKKELING»
dan
's Avonds, als we, moé van wer
ken, in'n stille huisje smakelyk een
pijpjedompen achter 'n warm kachel
tje dkt hebben we door ónze orga
nisatie tóch al veroverd voelen
we dan niet een behoefte naar wat
afwisselends naar een rustig zins-
§enot voelen we daar niet telkens
e behoefte om wat af te weten van
wat zooal in 't schrijven van boeken
gebeurt van wat schilder beeld
houw- en andere kunsten en wat wei
den levensloop van een of ander
kunstenaar of beroemd llguur zou
mogen zijn? van watdeopvo«ding,zoo
verscheiden en zeo mooi, van onze
kleine bengels op school en thuis
aangaat van hunne beroepskeuze
van de soms zoo zonderlinge en be
langwekkende samenstelling en
werking van zekere fabrieken waar
over onze begrippen nog zoo nauw
zijn van telefoon van telegraaf
en... wat in sommige landen zooal
op arbeidersbeweging gebeurde, dat
alles in 'n luchtigon, smaakvollen
trand verteld van...
Zegt, kameraden, hebt ge allen
nog niet eens die behoefte aan zoo'n
lectuur gevoeld? Ik zelf durf over
het «ja» daarvan niet twijfelen,
want over alles kunst, letterkun
de, wetenschappen en zoo meer eens
kunnen meèpraten, kunnen smaken
wat een kunstenaar tot uwe eigene
wellust heeft voortgebracht, uwe
kindertjes kunnen opvoeden-., uw
huisje eenvoudigen smakelijk kun
nen versieren zijn zeker wel ver
zachtingen en vraagstukken die ge
wenseht te bezitten ef te kennen,
niet
En wat wil nu ONTWIKKE
LING Niets dan dètde gezichte-
en wetenskring van de arbeiders
zij hebben, helaas,'daarover geen
onderricht gehad ONTWIKKE
LEN
ONTWIKKELING Is een mooi
geïllustreerd smakelijk opgesteldfen
op 20 bladzijden minimum getrok
ken maandblad, uitgege'ven door
onze arbeiderspartij en... nergens
zoo weinig gelezen dan in óns ar
rondissement. Wie schrijft daarin?
De meest vooraanstaande, meest ont
wikkelde broeders en zusters uit
onze organisatie's.
Ziet eens waarover het pasver-
schenen nummer ons onderhoudt
eene zeer interressante kritiek met
propaganda-affleheen eubiture. over
De schouwburg, Volksgebouw te
Antwerpen door A. C,onze taaie
Cam. Mertens wie kent die niet?
zijne nooit uitgeputte kijkjes in
de Vakbeweging: Hongarije» Daan
Boens over den beeldhouwer Karei
Bonaugüre met vier foto's van
zijn werken en zijn portretpartij
genoot J. T., die voortaan de rubriek
over opvoedkunde inneemt, over
Het spel in Onderwijs en Opvoe
ding J. De Coninck, over Het
Land van Leie en Vlas met acht
foto's Julien Doms, over Nog eens
Russische Toestanden Het Bu
reau voor Documentatie Arbei-
beidersopvoeding. Jeugdbeweging
enz. enz., nogmaals met illustratie's!
Geen maand zender vooruitgang
in ons prachtig tijdschrift ONT
WIKKELING én voor een jaar
abonnement er on ge ontvangt
het met de post in 't begin van iedere
maand—betaalt ge...arme 8,80 ffr.l
Wie las nu mijn artikeltje aan
dachtig? Wie zal me toonen dat hij
me begrepen heeft door zich onmid
dellijk te abonneeren Geef uw geld
af bij 'n vooraanstaande partijge
noot, of stuur het op aan kameraad
P. Landsvreugt, Volkshuis, Brus
sel... en ge wordt dadelijk een broe
der of zuster uit onae groepen ONT
WIKKELING Wie zal de eerste
zijn? V. M.
Onze goed verwarmde hotels blijven
open. Wij geven er een familiepen
sioen tegen 13,50 fr. per dag, drank
Inbegrepen. Het ontbijt bestaat uit
koffie, melk, boterhammen (naar
hartelust), vruchtengelei, een ei, ge
braden spek, pastei, kaas, een
vrucht, volgens den wensch van
den kostganger. Middagmaal soep,
vleesch aardappelen, en groenten,
nagerecht. Om 4 ure een koekje,
een wafel of eene vrucht. Avonds:
een verzorgde schotel, kaas of des
sert.
De personen waarvoor de genees
heer een bijzondere voedingswijze
voorschrijft, kunnen het gevraagde
voedsel verkrijgen.
Om pensioen te nemen, moet men
naar het Volkshuis te Brussel zaal
58, schrijven.
De Sokretaris-Beheerder,
Arthur JAUNIAUX.
Leest en verspreidt het weekblad
RECHT EN VRIJHEID dat de
keiaDgen der werklieden verdedigd
was gelukkig, omdat hij, na
zijne uitzetting, eene woning hadt
bekomen, van de huizen der maat-
sohappy voor goedkoope werk
manswoningen.
Hij was een werkman, die altijd
gemeend badt, dat de katholieke
tarty, de party was, die de werk-
ieden genegen was, en was dua
lang die party toegetreden. Dit
hadt hem veel voorspraak ge
bracht meende hy, en hy schreef
het er aan toe, dat hy nu een dier
huizen bewoonde.
De huurprijs was 55 franken
ter maand. Iri de.woning waar hy
uitgezet was, betaalde hy maar
30 franken ter maand, maar ge-
■ien de woningnood, was hy toch
min of meer tevreden ever de
reeds zoo hooge huishuur.
Maar nu bekloeg hy zioh bitter.
Waarom Wel de huishuur was
opnieuw met li franken per
maand verhoogd. Hy moest nu
reeds 70 franken betalen 1
Hy was kwaad waarom hu
weer al dien opslag van 3 franken
per week 1 Hy wist bet niet,maar
wie het wist, was zyn werkmak-
ker en dezen begon het hem te
vertellen
Minister Wauters, den Socia
list. die eischte voor het geleen
de kapitaal maar 2 1/2 ten hon
derd minister Moyersoen heeft
dit nu gebracht op 4 1/2 0/0 en
vandaar dien grooten opslag
van huishuur.
Wat bekommert Moyersoen
zioh om het lot der werklieden
Zy worden de straat opgezet,
dank eene slechte huishuurwet.
Hun huishuur verhoogd hier
door merkelijk en Minister
Moyersoen, lapt er nog maar
180 frank per jaar by 1...
Dat is uwen bedankt, myn
waarde werkraakker, van wege
uwen christelyken Minister
Moyersoen, die u loont, omdat
ge er aan medegeholpen hebt.
de socialisten van 't bewind te
houden, en de liberalen en
katholieken aan 't roer te bren
gen.
En eèn anderen werkmakker
die destyds by de groenen was
verdwaald geweest voegde er by
dat is eene verdiende les, want nu
schaam ik my, dat ik ten tijde van
klezing zong wjj vragen Minister
Wauters uit het land.
Wy hebben nu Moyersoen in
zyne plaats, hy die g;ng zorgen,
dat het leven goedkooper werd,
terwyl nu alles zooveel duurder
is, en hy die den Vader der werk
lieden moet zyn, is hy nu den
vader en beschermer der uitbni
ters en kapitalisten geworden.
Katholieke werklieden en groene
verdwaalde sohaapkens. dit alles
is den wensch uwer eheffen.
Hen verlaten, en by de socia
listen de dichte rangen gaan ver
sterken, om dé politieke macht in
de handen van het Socialistische
leger te geven, dat is den welge-
meenden raad, die u gegeven
wordt door uw aller vriend
frieierik.
