Socialistisch weekblad voor het Arrondissement Aalst.
De Provincie en
het Vakonderwijs.
TEGEN DE GODSDIENST.
De Provinciale Yerkiezingen,
Het 40-jarig bestaan
2e Jaar N° 22.
Prijs per nummer 20 eentiemen.
31 Mei 1928
Annoucen
Parlijgenooten.
1ECIT
VEIJIEIE
Rechterlijke annoDcen 4 fr. per regel op 1" en
2» bladzijde, 2 fr. op 3» en 4» bladzijde.
Reklanien volgens overeenkomst.
Alle briefwisselingen moeten elko week vóór
Woensdagavond, 8 ure, ingezonden worden.
Ougeteekende brieven wordon niet opgenomen.
Berichten over werkstakingen en grieven moe
ten door do Vakbonden goodgekeurd zijn.
UITGEEFSTER SAM. MAATSCHAPPIJ
HET RECHT
Lokaal HAND IN HAND Molendries, Aalst.
HEHEERDER-AFGF.VAARDK1DE
JAN BEKAERT.
PostoheckrekeningN' 8S686 Telefoon Nr K28
REDACTIE ADMINISTRATIE
Lokaal Hand in Hand», Molondries, 11, AALST
ABONNEMENTSPRIJS
3 maanden fr. 2,60
6 5,20
1 jaar 10,00
HBITfiW BELGIE.
jaar fr. 15,00
Men abonneert zieh op alie postbureelen.
zij op roekelooze wijze om met
de centen der belastingbetalers,
door iets te koopen, dat zij zelf
niet goed weten waarvoor te ge
bruiken.
In een vorig artikel hebben wij
jrt en bondigd uitgelegd wat het
rovinciaal bestuur is en hoe het
srkt. Wij wezen er toen reeds op
it de provinciale raad een uiterst
:langrijke rol kan spelen. Om
aed te verstaan hoe onbehendig de
terikale meerderheid onze provin-
je bestuurt, om te begrijpen hoe
lekeloos zij het geld der belas-
ngbetalers door de ramen werpt,
het echter noodig de zaken eens
in naderbij te beschouwen.
In de eerste plaats zullen wij het
ibben over het vakonderwijs. Het
een droog onderwerp, vele werk
ten beseffen nog niet de volle
aarde er van en toch is het een
it dat het vakonderwijs reeds nu
i later nog veel meer van het al-
,rgrootste belang zal blijken. Voor
immige vakken is het bijna eene
amogelijkheid om nog volledig
:n beroen te leeren op de fabriek,
e arbeid wordt meer en meer ge-
ilitst en velen moeten zich bepalen
ij een deel kennis van het vak.
nderzijds worden de mekanieken
leer en meer ingewikkeld en de
ferkman die geen slaaf wil worden
an zijne machine, is verplicht
eze te leeren kennen. Dit is nu
ïts wat men doorgaans niet kan
jen op de labriek, daar bepaalt
ien zich bij het aanduiden hoe men
1 de machine moet werken. Het
tl niet zoo heel lang meer duren,
at zells de mir.st ontwikkelde
lerkman tot de overtuiging zal
.omen dat men alleen een goed en
Iegelijk vakman kan worden door
jene vak- of nijverheidsschool te
jol gen, Waarom hebben de Duit-
Ichers zich in de kaatste jaren voor
len oorlog en reeds nu opnieuw
iveral kunnen binnendringen? Om
lat zij verstandiger zijn dan an
lere volkeren Wel neen, qm de
lenvoudige reden dat in Duitsch-
ind het verplichtend vakonder
wijs bestaat en daar dan ook meer
:ans is om bekwame vakmenschen
e vormen.
Anderzijds breDgt de moderne
iroductiewijze mede dat in de be-
Irijven'tgetal werkmeesterssteéds
rooier' wordt. Die werkmeesters
ijn menschen die staan tusschen
ie ingenieurs of het bestuur en de
rbeiders Zij moeten meer kennis
lezittcn dan eenen gewonen arbei-
ler an waar kunnen zij die halen
Nogmaals op de school En zoo
ouden wij voorbeelden kunnen
tanhalen tot in het oneindige
Steeds zou blijken dat vakonder-
vijs meer en meer eene dringende
loodzakelijkheid wordt. Het is
telfs zoo belangrijk dat men ge-
ust mag zeggen, dat dit vraagstuk
:al beslissen of België zijne plaats
jls producent zal kunnen handha
ven op de wereldmarkt. Ten slotte
iuilen de hooge en bijzondere ga-
en onzer arbeiders (die wij vol-
toende gekend achteu, om er hier
niet speciaal van te spreken) het
niet kunnen houden tegen den
vooruitgang der techniek.
Reeds voor den oorlog werd het
vraagstuk op gelukkige wijze en
onder den drang der socialisten
opgelost in Henegouwen.
Na den oorlog wilde ons kleri
kaal provinciebestuur eveneens iets
doen. Onze goede kath gingen den
os ook eens bij de horens paWten.
Zij hebben woord gehouden en het
gedaan o p echt klerikale manier,
wal wil zeggen dat zij er in geluk
ten veel geld uit te geven om wei-
nig practische resultaten te beko
men. Het geld van alle belasting
betalers wordt vaak gebruikt om
eenvoudig te doen aan partijpoli
tiek. Tusschen dit en vakonderwijs
is nog al eenig verschil. Laat ons
echter met orde te werk gaan.
Een plan had de klerikale meer
derheid van Oost-Vlaanderen niet.
Waar zij heen wil met het vakon-
derricht dat weet ze zelf nu nog
niet en wij zijn toch in 1925. Tus
schen al wat zij deed of wat be
staat is dan ook niet den mïnsten
samenhang.
Na den oorlog werd te Gent het
gekende Casino aangekocht.
Dien eigendom zou gebruikt woi-
den om naar het voorbeeld van
Charleroi, een hoogeschool voor
den Asbeid op te richten. Het aan-
koopen van dien eigendom kostte
eenige honderd duizenden franken.
Eene speciale commissie werd ge
sticht om de inrichting te bestu-
deeren. Deze vergaderde een maal.
Toen dit alles gedaan was ontdekte
de klerikale meerderheid dat te
Gent reeds een hoogere nijverheids
school bestond. Dus wat zij wilden
maken was er reeds. Dat deze offi-
cieele inrichting bestond zou ten
slotte nog niet zoo erg geweest
zijn, maar er bestaat ook een
St-Lucasschool. Dat is eene vriie
klerikale instelling en daar kon de
klerikale deputatie toch geene con
currentie tegen gaan voeren.
Eerst werd dus het geld uitgege
ven en toen dit gedaan was kwa
men de heeren pas tot het besef dat
het eigenlijk niet meer noodig was
te Gent eene hoogeschool van den
Arbeid op te richten. Zij eindigden
dus precies daar, waar zij hadden
moeten beginnen, Ondertusschen
zijn echter belangrijke sommen
weg. Het nijverheidsonderwijs heeft
er niets aan. De Gentenaren win
nen er eenen schoonen tuin bij,
maar dat zal nu juist niet bijdragen
om hunne vakbekwaïfmheid te ver
meerderen.
Besluitde zaak der hoogeschool
van den Arbeid werd verkeerd aan
gepakt, kwam daardoor tot niets
en kostte zeer veel geld. Het is dan
ook niet overdreven de katholieken
te beschuldigen van gebrek aan
doorzicht. Daarenboven sprongen
Toch was er op gebied van hoo
gere technische studies nog wel
wat te doen. In de provincie zelf
bestaan takken van nijverheid,
waar nog absoluut niets bestaat op
gebied van vakonderwijs. Te St-
Niklaas, Wetteren en Aalst heeft
ziah de laatste jaren de breinijver-
heid zeer sterk ontwikkeld. Waren
de machines in den beginne tame
lijk eenvoudig, dan zijn zij nu reeds
sterk ingewikkeld JDaar wae gele
genheid, om naar het voorbeeld
van Henegouwen eene speciale
school in te richten. Er werd ech
ter niets gedaan.
Langs de Scheldeboordnn be
staan verschillende scheepsbouw-
werven- Ook daarvoor bestaat
niets. En zoo bestaan er nog an
dere takken van nijverheid in de
provincie. Daar lag dus de richting
waarin kon eri moest gewerkt wor
den. Aldus waren op verschillende
punten in de provincies hoogere
beroepsgestichten ontstaan die zich
aanpasten bij de bijzondere eischen
der nijverheid van de streek. Het
vraagsttfk was zoo eenvoudig, dat
onze bestendige deputatie het*niet
zag. Wat noodig was deed zij niet.
In plaats daarvan kocht zij een ge
bouw dat tot niets dient. Na vijl
jaren studies bestaat er altijd nog
niele op gebied van hooger vakon
derwijs voor wat de provincie be
treft.
De klerikale meerderheid be
stuurde slecht, deed niets en gaf
noodeloos groote sommen. Dit lijkt
ons al ruim voldoende om die
heeren met klank aan de deur te
zetten. Het is jammer genoeg niet
alles, zooals wij eene volgende maal
zullen aantoonen.
Het schijnt dat de nieuwe regee-
ïing zinnens is voor testellende
provinciale verkiezingen te houden
op 28 Juni. Van het vrouwenstem
recht is er geen sprake meer. Dit
hebben de katholieken laten varen.
Daarbij is het nog de vraag of de
nieuwe regeering gauw genoeg zal
samengesteld zijn om de wet nog
tijdig te stemmen. Dan is het te
zien hoeveel tijd er zal gemoeid
zijn met de samenstelling van eene
nieuwe regeering.
Het zou in elk geval niet slecht
zijn dat wij wisten waaraan ons te
houden.
Leest en verspreidt RECHT
ENVRIJHEID die de belangen
der werklieden verdedigt.
l)e socialisten aijn legen de
godsdienst, is het oud en versleten
stokpaardje der heeren katholie
ken, en ook der heeren daenasten
of te fronters, vlaamsehgezinde-n
enz.
Wij hebben schoon te zeggen en
te schrijven, dat godsdienst voor
ons privaatzaak is, dat wij ons in
geenen deele bekommeren,met net
geloof dat onze volgelingenaankle
ven, dit belet niet dat dit liedje
bij elke kiezing gezongen wordt.
Onlangs nog schreef De Werk
man het orgaan der groenen, dat
ivij onze leden verbieden hunne
kerkeljjke plichten te vervullenI....
Voor menschen die als spreuk
hebben de waarheid is ons wa
oen, rechtvaardigheid ons doel,
is dit nog al bij t haar getrokken.
I11 onze bijeenkomsten, in onze
vergaderingen wordt er nooit
over den godsdienst een woord
gerept.
Niemand zal toch ontkennen,
dat de socialistische partij hier te
Aalst eene groote macht bezit,
denk ik
Onze mutualiteit alleen telt ten
minste 6500 leden, waarvan min
stens 2000 vaders van familie.
Hoeveel kinders worden er te
Aalst geboren, die niet gedoopt
worden
Geen of toch een onbeduidend
getal.
Hoeveel huwelijken hebben er
plaats, die niet kerkelijk iugeze
gend worden
Ze zijn niet te tellen.
Hoeveel burgerlijke begrafenis
sen hebben er plaats.
Om zoo te zeggen geene.
Moesten nu de socialisten aan
hunne leden verbieden ter kerke
te gaan, ge ziet vriend lezer, dat
hun invloed van geen belang zou
zijn.
Maar oin nog duidelijker te aijn,
willen wij hier eenige feiten op
sommen, die nog beter zullen doen
uitschijnen, dat wij ons in geenen
deele bekommeren met de gods
dienstige gevoeJens onzer leden en
zelfs bedienden der partij.
De vrouw van onzen koltiebou-
der wordt ziek ze ontvangt de
HH. Rechten der katholieke kerk
in het lokaal Hand in Hand
Zij sterft en ze wordt kerkelijk
begraven
11ij trouwt eene tweede maal.
Hij huwt voor de kerk en dit ter
wijl hij nog in onze bediening is.
Zeg heeren, waren wij tegen
den godsdienst, zouden wij zulks
dulden
Sterft er een onzer mandataris
sen of bestuurleden en wordt hij
kerkelijk begraven, laat daarom
de partij, hare fanfare of harmonie
het lijk te vergezellen
Neen, en onlangs hebt ge dit op
enkele dagen tweemaal kuunen
bestatigen
De waarheid is, dat we noch
voor noch tegen de godsdienst
zijn het is en blijft voor ons pri
vaatzaak, maar wat we tot het volk
zeggen en vooral tot de christe-
nei, die meenen, aich niet met ons
te kuunen vereenigen, is, dat we
strijd voeren om een hemel hier
op aarde te bekomen, en dat de
zen die hopen hiernamaals nog
een hemel te bezitten, niet moeten
nalaten ons de broederband te
drukkeu, want dat zij mogen en
kunnen ter kerke gaan zooveel zij
willen, als ze maar medehelpen
ons hier op aarde een hemel te
verzekeren.
En dit kan, als alle verdrukten
broederlijk met elkander strijden,
tegeu degenen die het hier op
aarde wonderwel goed hebben en
aan de uitgebuitenen, enkel hoop
geven op een beter leven hierna
maals.
Wij zeggen eerst hier, en dan
is de Hemel hiernamaals ons heel
welkom.
Die taal is toch duidelijk rneeii
ik Zulks zal toch niet beletten,
dat we voortaan nog zullen be
schuldigd worden afbrekers te
zijn van den godsdienst, priesters-
haters, nonnenverjagers en wat
weet ik al.
Aan onze propagandisten die
feiten bij elke gelegenheid bij de
Christen lieden te herhalen 0111 die
menschen te overtuigen, dat hun
ne godsdienstige gevoelens bij de
socialisten geëerbiedigd worden.
NlCHELS At.FRED.
Het is dit jaar 40 jaren geleden dat
de B. W. I'. werdt gesticht. Dat wij
gedurende die 40 jaren niet stil heb
ben gestaan wordt bewezen door on
ze talrijke Volkshuizen, onze sterke
coöperatieven, onze machtige syndi-
katen, onze groote mutualiteiten en
ook wel door de ovorwinning van 5
April. Hetspreekt van zelfdatdepar-
tij er aan gedacht heeft dezen ver
jaardag op bijzondere wijze te her
denken.
De feesten zyn vastgesteld opis
Augustus. Hoe het precies inemnzal
zitten is nog niet geweten, maar in
groote trokken zal het vol'gender
wtize gebeuren Plechtige zitting in
De Zwaan te Brussel, waar de
partfj werd gesticht. De redevoerin
gen welke binnen worden uitge
sproken, zullen bij middel van luid
sprekers overgebracht worden. Ver
der zal aan den landelijke raad en
aan de syndikale commissie een
vaandel overhandigd worden.
Het voornaamste en waarschijnlijk
het meest schilderachtigs dat ooit te
zien is geweest zal bestaan uit een
optocht van al dsroode vlaggen van
het land, gevolgd door al de gym-
naston.
Iedereen kan echter van nu af deze
plechtigheid herdenken, door in
onze lokalon het bijzonder partjj-
kenteeken voor deze gelegenheid ge
maakt, aan te koopen.