Socialistisch weekblad voor het Arrondissement Aalsi
De a. s. Provincieverkiezinge n
en het Anti-Clericalisme.
Mijn Hoekje.
deIndex"'stijgt!
r
22e Jaar N° 36.
Prijs per nummer 20 centiemen
6 September 1923
Annoncen
Het Onderwijs
Op wandeling.
Pnrlijgcnoolen.
RECHT
Rechterlijke annoncen 4 fr. per regel op 1» en
2" bladzijde, 2 fr. op 3" en 4' bladzijde.
Reklamen volgens overeenkomst.
Alle briefwisselingen moéten elke week vóór
Woensdagavond, 8 ure, ingezonden worden.
Ongeteekende brieven worden niet opgenomen.
Berichten over werkstakingen en grieven moe
ten door de Vakbonden goedgekeurd zijn.
UITGEEFSTER SAM. MAATSCHAPPIJ
«HET RECHT
Lokaal HAND IN HAND», Molendries, Aalst.
BEHEERDER-AFGEVAARDIGDE
JAN BEKAERT.
PostcheckrekeningN' 8568S Telefoon Nr 128
REDACTIE ADMINISTRATIE
Lokaal* Hand in Hand», Molendrios, 11, AALST
ABONNEMENTSPRIJS
3 maanden
6
1 jaar
jaar
BUITEN BELG IE.
fr. 2,60
5,20
10,00
fr, 15,00
Men abonneert Zich op alle postbureelen.
Wij zullen dus den 8° Novem
ber de provincieverldezingen heb
ben Wij hebben juist twee maan
den tot het voeren onzer propa
ganda. Dat wil zeggen dat wij
niet veel tijd te verliezen hebben.
De inzet is in Vlaanderen be
langrijker dan ooit te voren. Als
er in West-Vlaanderen veel af-
hangt van de versterking der
socialistische vertegenwoordiging,
in Oost-Viaanderen is het de ka
tholieke meerderhv.id die in het
gedrang komt Hier bestaat dus
de groote mogelijkheid de nim
mer gestoorde katholieke alleen
heerschappij te breken en einde
lijk binnen te dringen in den
ivoren toren der Bestendige Depu
tatie. 't Is dan ook in die rich
ting, dat al onze krachtinspannin
gen moeten gaan. Moesten wij
daarin gelukken het ware eene
gebeurtenis, die met een witten
steen zou mogen aangeteekend
worden in de geschiedenis van de
socialistische beweging in Vlaan
deren. Er wordt dikwijls gespro
ken over de macht van het kleri
kalisme in onze Vlaamsche gewe
sten. Welnu, een van de groote
oorzaken dier macht putten zij
in onze provinciebesturen.
Hoe zullen wij onzen kiesstrijd
voeren Het feit dat het gaat om
de omverwerping van de katho
lieke meerderheid wil niet zeggen,
dat wij onzen kiesstrijd wenschen
te plaatsen in het teeken van het
anti clericalisme. Dat ware ver
keerd en niet vruchtdragend. Het
ware trouwens des te onzinniger
wijl wij niet verlangen in de Be
stendige Deputatie bres te schie
ten om er eene anti-clericale poli
tiek te oefenen. Wij laten de
negatieve politiek aan de kier.
meerderheid, die lot hiertoe na
genoeg niets anders gedaan heeft
dan tegen ons en voor de katho
lieke partij besturen. Als wij de
klerikale overheersching willen
ver. ietigen is het om opbouwend
werk te verrichten ten bate van de
zwakken en de onterfden in het
bijzonder en van de provinciale
welvaart in het algemeen.
Wij weten wel dat de katho
lieken alles zullen doen wat moge
lijk is om dezen kiesstrijd 'te bren
gen op het terrein, waarop zij het
best de godsdienstige gevoelens
van de werklieden kunnen mis
bruiken. De taal die wij spreken
moet daarom zoo duidelijk zijn,
dat bij de kristen arbeiders alle
misverstand uit den weg wordt
geruimd Den 5" April zijn een
groot deel van hen reeds tot het
besef gekomen, dat de social,
partij niet antie godsdienstig is.
Zij weten dat tal van geloovige
werklieden deel uitmaken onzer
vakbonden, mutualiteiten en zelf
onzer politieke groepen, en zij
hebben gezien hoe katholieken
samen met de socialisten eene
regeering hebben gevormd. Zij
moeten tot de overtuiging worden j
gebracht, dat hunne belangen het
beste berusten in de handen van de
socialisten. Dit zal trouwens niet
zoo moeilijk zijn na de ellendige
houding der enkele kristene verte
genwoordigers in den provincie
raad van Oost-Vlaanderen waar zij
zich in niets onderscheiden hebben
van den sterken reacticnnairen
vleugel van de katholieke groep
en waar zij integendeel steeds de
eersten waren 0111 eiken door ons
voorgestelden maatregel ten gunste
van de werklieden te bekampen.
Het anti clericalisme heeft dus
niets met de a. s. provincieverkie
zingen te maken. De godsdienst is
er niet mede gemoeid Wij hebben
voor ons staan eene meerderheid
die vertegenwoordigt al wat ons
Vlaanderen bezit aan intellec-
tueele en stoffelijke onderdrukking
en al wat ons Vlaanderen bezit
aan verkrachting der gewetens
vrijheid. Wij hebben voor ods
staan eene meerderheid, die de
groote sociale rol der provincie
besturen niet heeft willen begrij
pen. Die meerderheid moet weg
en 't is tot dat zuiveringswerk
dat wij al de werklieden en al
de ware democraten uitnoodigen.
G. BALTHAZAR.
Volen beweren, dat ons onderwijs
in 't algemeen niet voldoet aan de
moderne vereischten van den tijd.
Het Lager Onderwijs dat een basis
zou moeten zijn, een levensrichting
tot verdere ontwikkeling voor hot
kind op intellectueel, moreel en pby
siek gebied, geoft niet voldoende
waai borgen.Vele scholen, bijzonder
op den buiten zfju niet, zooals zij
zouden dienen te wezen. Hetlokaal
is dikwfjls somber, slecht versierd,
niet zonnig of niet aantrekkelijk ge
noeg. Het kind verslijt er vele uren
in een benauwde atmespheer
zijne gevoelens worden er verdoofd
zijne hersens vermoeid, zonder de
uren huiswerk nog te tellen, welke
liet daarna nog to tobben heeft. Ver
der: het onderwijs is te boekachtig;
het zou meer moeten rekening hou
den met de natuur en de realiteit
d-r dingen. Het zou bijzonder prac-
tisch moeten zijn.
En hoe staat het met't Normaal
Orfderwijs dat onze onderwijzers en
onderwijzeressen vormt
Het spreekt van zelf, dat de oftici
eële normaalscholen betere waar
borg goven dan de aangenomeno.
Wanneer men in persoonlijke be-
trekking komt met studenten van
beide bovengenoemde scholen, dan
constateert men onmiddelijk, dat de
die der ofhcieële normaalscholen
breeder van geest zijn, een dieper
inzicht in vele zaken hebben,011 beter
geschikt zijn om buiten de vakken
het kind nog vele trekken en wen
ken te geven voor don strijd des
levens.
Me dunkt dat in 't algemeen de on
derwijzer die de normaalschool ver
laat, niet genoeg in voeling geweest
heeft mot het volle leven, en dat hij
beter de maatschappij en do karak
ters der menschon kent uit boeken,
dan wol in werkelijkheid.
Heeft het niet dikwijls oen diepe
ren zin, wanneer men hoort zeggen
't Is schoolmeesterachtig op de
een of andere daad van iemand
Naar mijn bescheiden oordcel zou
iemand die geroepen is om anderen
op te voeden mi te onderwijzen,
meer de samenleving moeten ken
nen uit de praktijk,dan uit de boekon.
Jules Dostrée schrijft in Le Peu*
ple een artikel over internationale
samenwerking op intellectueel ge
bied.
Hij spreekt over een internationale
hoogoschool, wions diploma's eene
internationale waarde en gezag zou
den hebben.
Zulks zou voorzeker eon weldoen-
den invloed uitoefenen op het oor
logzuchtige Europa. Do studenten
zouden b. v. één studiejaar door
brengen in Parijs, één in Brussel of
Londen, enz.
Daardoor zouden zij zoo wat in alle
middens verkeerd hebben, en zou bij
hen het internationaal voelen en
denkon versterkt zijn.
Wanneer zo later dan aan 't hoofd
eens zouden staan oener regeering,
of hun nolitieken invloed doen gel
den in hun land, dho zou men tocli
op hen meer kunnen betrouwen 0111
alle volkerengesohillen op eene vre
delievende wfjzo op te lossen 011 mis
schien daardoor oorlogen to voorko
men.
Een geneesheer, een advokaat,
enz, moeten een diploma hebben
zegt hij, om bun ambt te mogen
uitoefenen doch om een volk to
bosluron, om te beslissen over
oorlog en vrede is niet de minste
Capaciteit vereischt
Ware eene internationale hoogo
school niet een uitstekend idee
A. VIJVERMAN'
Inderdaad, ziehier de cijfers
31 December 1918 100 100
31 id. 1919 128 151
31 id. 1920 299 3I6
3I id. 1921 256 423
31 id. 1922 399 580
3I id. 1923 502 757
31 id. 1924 809 97O
Het is verschrikkelijk.
Maar neen, dat is prachtig. Want
het betreft hier de Jaarlpsche in
ning verwezenlijkt door La Pré-
voyance Sociale in de Levens en
Brandverzekering.
Wij denken dat. wanneer al onze
strijders lot ons zuilen zijn gekomen
na zich van bun verplichtingen aan
de andere maatschappijen te hebben
ontdaan zij ongeveer den index van
3,000zullen bereiken.
Kameraden agenten, wij staan
reeds ongeveer op bet derde van
de helling; spant uw riemen stovi
ger aan, bindt uw ransel vast op
den rug, en met behulp van uw
alpenstok stijgt immer liooger en
hooger.
Willen is kunnen.
Bij gebrek aan werk waren wij
heden met verlof zonder soldij
wij maakten dus van de gelegenheid
gebruik om eens wat gezonde bui
tenlucht in te ademen, daar het op
ons zolderkamertje zoo eng en zoo
dof was.
Do zon w ierp baar brandende stra
len over de velden. In het rijpende
koren, doormengd met roode,blauwe
en witte bloempjes, kweelden do vo
geltjes, boog in de lucht zong de
eeuwerik zijn schoon Vrijheidslied.
O Vrijheid Mijmerend gingen wij
voort tot wij eensklaps uit onze mij-
moring wierden getrokken door de
brutale werkelijkheid. Achter liet
goudgele koren ontwaarden wij een
groep mannen met opgestroopte
mouwen, opgerolde broekspijpen en
half naakte torsen. Een solferreuk
kwam ons tegemoet en deed ons on
willekeurig hoestenwij wanen eene
Steenbakkerij genaderd. Ziet ze
zwoegen, het zweet rolt hori over de
bruin gebrande huid. Het is draf
loopen met korto wagens geladen
met versch geperste steen die in
gommen worden gezet om zoo hl do
zon te drogen. Anderen staan aan de
pers, men zou zeggen acrobaten zoo
trekken zij aan drn dissel, laten er
zich met hun volle gewicht aanhan
gen. Eon knaap slaat de klep over,
do dissel wordtgansch naar beneden
geduwd, en twoo steenen zijn ge
vormd uit de kleiaarde. Om looo
steenen tomaken moet die man dus
5oo rnaal diezelfde vermoeiende be
weging maken. Wat verder op het
werk zetten z'eèn oven in, en ziet op
dien oven (^gelijkt op eene massa
vuur, waaruit een versmachtende
ook opstijgt, slaan mannen, het
brand hen onder do voeten. Do vuile
rook dringt hou in de longen en do
zon verschroeit hun half gebogen
rug. Het moeten wel sterke mannen
zijn om het uit te houden.
Ea nochtans voor die slaven be
staat don 8urendag niet. Zjj werken
12 en soms 14 uren per dag. Waar
om? Een overgroot gedeelte zjjn
niot georganiseerd, zjj zullen er
zelfs niet van weten, omdat zjj wil
len vrjj blijven zoolang te werken
als zij maar willen. Vrij? Ja, [vrij
zich te laten uitbuiten door onmee-
doogonde patroons.
Steonbakkors, reken eens do uren
bijeen die gij werkt op een week.Zb t
wat gij hebt gewonnen, en roken dan
eens uit wat uw loon is per uur en
gij zult moeten bekennen dat uw
icon lager is dan dat van een fabriek
arbeider. Laat me zeggen veel lager
Kameraden steenbakkers Open
eens do oogen, wordt eens bewust
van Uwe eigenwaardewordt .lid
van uwen vakbond versterkt de
rangen van het arbeidsleger en laat
ons samen oprukken voor beter
werkvoorwaarden en hooger ioonen.
Voreonigt zjjtgij alles
Onvereeuigt zijt gij niets
Bondsnummer 4^8.
V. li. F
Leest en verspreidt Recht en
Vrijheid het eenigste blad vati
hot Arrondissement Aalst, die de
belangen der worklieilen verdedigt,.
Maar, wat wilt ge
Dergelijke kloosters zyn nu en
kel en alleen tot stand gekomen,
om schatten te vergaren er mag
niets anders uit dan de rook.
Het goud is hun God.
FRIEDERIK.
'k Weet nu niet, of do heeron
klerikalen, bü het lezen van dit
Hoekje er niet zullen uit be
sluiten, dat we tegen den gods
dienst. tegen do kloosters zijn go-
kant. Vrij aan hun er aldus over
te denken, maar van nu af ver
klaar ik, dat ik geenen deelo heb,
noch tegen den godsdienst, noch
tegen de kloosters. Ik som alleen
bepaalde feiten op en als ze me
tegen de borst stuiten dan klaag
ik zo aan
1-let is oen ouden sukkelaar die
zich aanbiedt in ons bureel en
ons het volgende vertelt
Ik ben in het Gasthuis, leest
klooster te Sik ben gepensi-
onneerd en mijn pensioen bedraagt
00 franken per trimester, terwijl
er vier anderen in ditzolfdo go-
sticht zijn opgenomen en hun vol
ledig pensioen genieten.
Nochtans vervolgt hij, alhoewel
ik 0111 ben werk ik nog dagelijks,
zelfs den ganschon dag in 't kloos
ter, waarvoor ik geen centiem
ontvang.
Is er geen middel om my ook
volledig pensioen te doen betalen?
Natuurlijk was mijn antwoord
neen, omdat de wet op do ouder
domspensioenen voorschrijft, dat
degenen opgenomen in een ge
sticht, maar recht hebben op het
derde van het volledig pensioen.
Ik zegde tot dit oudjeg'hebt
toch kosteloos voeding, klecding
en inwoon, dus uw pensioen kan
dienon om iets buitengewoon te
k< open?
Hij zuchte. Ik heb daar alleen
voeding en slapen. Tabak, snuif,
kleederen, dit alles is ten mijnen
laste. En voor myn werk geen
cent
Ik dacht aan onze oudjes in de ge
stichten te Aalst. Daar hebbon ze
allesvoeding, kleeding, tabak,
snnif, en zelfs ecno vergoeding
van enkele franken per week,
waartegen M. De Valckeneer, een
katholiek, zich voorgesteld hadt
heftig te protesteeren.
Het klooster waar dien ouder
ling verblijft is een piivaat kloos
ter, 'tis te zeggengeen gasthuis,
geen gesticht, levende op de kosten
van do stad. Neen, 't is een kloos
ter, waar alles binnen gaat en
niets meer uitkomt, en het werk
dat dus verricht wordt en aan de
ouderlingen niet wordt betaald is
zooveel winst of min uitgave voor
I 't klooster.
Welnu, zulks is een oprecht
schandaal, onwaardig van hen
1 die zich voorstellen hun Hemel te
verdienen met goede werken te
doen.
Eene kleine vergoeding aan die
ouderlingen die hun hof bewerken
en wat anders nuttigs werk ver
richten, stelden die monschon te
vreden en belette hen, achterhou
der s van hun loon te noemen.
