De Strijd voer onze T&&1.
AALST.
ZEiget>Hle
Over 30 jaar en Nn
Tegen den Oorlog.
HAU© m
cBelangrijk J3ericht
Alomgekenden en
ten zeerste Geprezen
EXTB&
ALFRED MCHELS
Groote Lutte
\IET VERGETEN!
Soc. JoDge Wacht.
SYNDIKALE RUBRIEK
I
Lede.
WELLE.
Overal waar een vreemde Natie
haar taal opdringt, reageert, zelf
heel spontaan, het volk, wiens taal
verdrukt wordthet ras-bewust-zyn
wordt wakker geschud en strijd ont
staat.
Polen, Ierland en Vlaanderen, om
de bijzonderste te noemen, geven
ons een bewijs van dien taalstrijd.
Een volk bemint zijn taal. Ze is de
getrouwe uiting van zijn voelen en
denken, een graadmeter van zijn
cultuur en een geconcentreerde
neerslag van zijn levensbeschou
wing.
Ieder volk heeft recht op zijn taal,
dat is onbetwistbaar.
De taalstrijd heeft in ons land al he
vigheid gekend. Men weet dat in on
ze party die strijd vry is. We kunnen
nochtans meer dan op éón vooraan
staanden bogen, aan wien de strijd
voor onze taal wat te danken heeft.
Nosmen we enkel den huidigen Mi
nister van Kunstenen Wetenschap
pen, Kamiel Huysmans, die tijdens
sijn ministerschap al veel verwezen
lijkte op dat gebied Albéric De
8warte en August VermeyJen. Zeg
gen we ook nog, dat geheel de afd.
Antwerpen, waarvan de Volksga
zet de tolk is, zeer Vlaamschgezind
is.
Als Socialisten vinden we de
Vlaamsche eischen voor taalgelijk-
heid billijk en juist, en ze zijn onze
steun waardig, alhoewel de econo
mische factor de hoofdfactor is en
moet zijn van ons programma.
Vlaamsch als voertaal in de scho
lea der Vlaamsche streken, Vlaam
sche reehters, bedienden die onze
taal verstaan en voor alle examens
beide talen op gelijken voet behan
deld, daar kan niemand tegen zijn,
zelfs niet een Waal.
We ondervinden het maar al te
wel hoe moeilijk het is, zich in een
vreemde taal behoorlijk uit te druk
ken, bovenal in een vreemde taal te
denken.
Er zyn er, gelukkigen, die er door
hooger opvoeding toe gebracht wor
den, aich volkomen Fransoh te voe
len, maar dat zijn uitzonderingen.
We moeten recht voor onze taal
eischen, zoo we willen dat de Vlaam
sche cultuur bloeië en dat onze let
terkunde en onze kunst immer groo-
ter worde in de toekomst.
August Vermeylen, Hoogleeraar
en Socialistisch Senator, schreef
onder andere: «Geef het volk zijn
taal, opdat het zijn waardigheid ge-
voele geef het zyn taal, want met
de tong raken de gedachten los,
krijgen ze vorm, worden ze leven
dat zich voortzetgeof het zijn taal,
opdat het eindelijk spreken en ver
staan zouen de breeduitlevende
denkbeelden van dezen tijd, zijn
twyfel die naar hooger streeft, zijn
woorden van stryd en hoop, zullen
door heel dat volk ruischen, niet al
leen meer aan de oppervlakte, by de
begoede burgerij maar in de
ganscbe maatschappij, iQ de steden
en op het land, de stemlooze, onge
bruikte wachtende krachten wek
ken, de kerngezonde krachten, die
eens dit leven omscheppen», (zie:
Aug. Verm«ylen Opstellen, by C,
A. Van Dishoack, te Bussum).
Als Vlaamsche Sooialisten zyn we
niet onverschillig en eischen wij
recht voor onze taal.
A. Vyverman.
Maxim Gorki rioht zich
tot do Vrouwen
Sinds dertig jaren meen ik te moe
ten twijfelen, of de maatschappij,
waarin ik leef, werkelijk een men
schelljk, eenkristelljke maatschappij
ishoewel de Europeesohe littera
toren mij met hardnekkigheid trach
ten te overtuigen, dat er geen reden
is om daaraan te twjjfeleo, dat de
groote werelddeelen werkelijk voor
het grootste gedeelte bewoond zijn
door lieden, die de kristelljke gods
dienst toegedaan zyn en er begrip
van hebben.
Wie protesteert er, wie strijdt er
tegen de komende rampen
Ik richt mij tot de vrouwen, ik
richt my tot do moeders. Niet alleen
tot de millioenen moeders, die hun
kinderen in den vreeselijken wereld
oorlog verloren hebbeD, maar even
zeer tot de moeders, wien het ver
lies hunner kinderen morgen of
over een jaar bedreigt. Waarom
zwygt gy Gy, die uw kinderen on
der smarten ter wereld gebracht
hebt Waarom zult gy dulden, dat
de menscb, die gij het leven geschon
ken hebt, weer tot een dier, tot eeü
beest, tot een moordenaar zich ver
lagen zal
waarom, beschermt gij in deze
dagen, waarin het onheil wederom
dreigt, uw zonen, niet tegen eeD
nieuwe slachting? Waarom verheft
gy niet uwe machtige stemmen om
hun leven te verdedigen tegen hen,
die dorsten naar hun ondergang en
vernietiging
Waaromniet, o moeders?...
SAMW. MAATSCHAPPIJ
Molendries, 11, AALST
Sommige Bonken springen.
Arbeiders hebt vertrouwen
in uwe Coöperatieven.
Leest met asndaoht
Enkele maanden geleden werd het
bericht de wereld ingezonden dat de
Credit Fonoièred'Anvers vgespron-
gen was, en de betalingen gestaakt.
Vele arbeiders en bijzonder diegenen
die het geluk hebben niet met een
enkel loon te moeten rondkomen,
plaatsen hunne spaarcenten in ze
kere banken.
Ze hebben 't grootste
ongelijk I
Welke bittere teleurstelling voor
diegenen welke hun geld aan die
Bank toevertrouwd hadden, waar
van hierboven spraak is, en het zich
nu niet zonder reden diep beklagen.
Hebben die menschen zich wel af
gevraagd, wat daar in die Banken
met hunne zuurgewonnen centenge-
daan wordt
Wisten zy niet voor welke doe'l-
einden zij gebruikt worden? En hoe
die groote financiers met hunne cen
ten speelden, zooals een kat met de
muis
Die hooge intrest....
Is het die hooge per cent die hen
voor de oogen zweefde? Ongelukkig
lijk ja, spijtig voor hen. Maar tegen
overgesteld zijn er tal van aüdere,
die den eenigen en rechten weg ge
kozen hebben, en hunne spaarcenten
gedragen naar de Coöperatieve
Hand in Hand waar niet ge
speculeerd wordt op rubber (ca-
outchoux), petrol of andere grond
stoffenom nog grootere kapitalen
te bemachtigeo, maar waardoor ook
reeksen van Banken in de lucht vlo
gen, doch waar eerlijk handel mede
gedreven, het dure leven bestreden,
een gematigde goede intrest gege
ven wordt, en niet het minste ge
vaar bestaat zyn geld te verliezen.
Nog niet te laat I
Laat niet langer met uwe
spaarpenningen speculeeren, UN
BON MOUVEMENT, zegt de Waal,
het is nog tijd de oogen te openen
beter laat dan nooit verstandig te
wordeD, en van heden af een vast
besluit genomeü; geen kapitalisti
sche, maar uwe eigene instellingen
te steunen door en voorde werkers
ingericht.
In de Volksbanken der Coö
peratieven bestaat niet het
minste gevaar.
ARBEIDERS, KLEINE BURGERS.
VERGEET NOOIT HET VOLGENDE
Het fascisme met zijn verderfelijk
doel, te weinig door iedereen ge
kend, wordt geldelijk en vet door
het bankkapitaal gesteund. Leest
maar de burgerspers en gy zult er
alles van weten.
Draagt er dus nimmer uwe centen
want die moeten dienen om het fas
cisme te propageeren, de arbeiders
te bekampen, de bourgeoisie op te
jagen, en naar't voorbeeld van Ita
lië, onze Coöperatieven, Volkshui
zen, Syndikaten, enz. te vernietigen
of in brand te steken.
Vergeet dit nooit, nooit
Uw beschikbaar geld in de
Coöperatieven geplaatst.
Arbeiders, kleine Bedienden, aan
't werk voor de grootmaking van
onze Coöperatieve Hand in Hand
Draagt daar in volle vertrouwen
uwe spaarcenten, welke gij op tyds
kunt terug bekomen, en waar ze
buiten gevaar zijD, koopt teveos al
uw brood, kruidenierswaren, olie
goederen, breigoed, enz bij deze
Maatschappij, zoodoende zult gij
medegoholpen hebben, scheppingen
uwer eigen klas te steunen, zal uw
geld in goede handen berusten en
benevens dat niet kunnen, om tegen
U zelf gebruikt te worden.
Op dan, werkers met hand en
geest, voor goed weze do leus en het
ordewoord Met onze spaarpennin-
gen naar de Coöperatieve Hand in
Hand Molendriea, 11. Voortaan
naar geen enkele andere plaats meer
dan deze die het meest modehelpt,
om het dure leven te bestrtlden en de
loonslaven te bevrijden, dit sedert
het ontstaan der socialistische
partij.
Aan 't werk, propagandisten. Die
met ons niet is. weze dan tegen ons.
Vooruit voor de S. M. Hand in Hand,
waar het beste brood van de stad en
omliggende gebakken wordt.
Bij alle aankoopen deel in de winst.
Hoera! Voorde Samenwerking.
Voor de S. M. Hand in Hand,
De Bestuurder,
LOUIS VAN DER VEKEN.
Van heden af is den
der Brouwerij
J, DE BLIECK ZOMEN
te verkrijgen in het Lokaal
HAND IN HAND.
Molendries. Aalst
BALSPEL HAND IN HAND
BETWISTING BEKER
Uitslag dar tweede Lutte i
Op de tweede ronde, tusschen de
Groenstraaten Marktkramers
De Marktkramers winnen het op
de Groenstraat met 8 spelen 48-15
tegen 7 spelen 44-15.
Een premie geschonken door De
Smet Georges, Vooruitgangstraat 5,
van 5 Tigers De Blieck, werd gewon
nen door de Groenstraat
Heden Zaterdag, om5 ure namiddag.
tusschen «Blok Borreraan» en «Lede-
baan».
Allen naar Hand in Hand
Laat ons het kleine niet verachten of
miskennen. Alle groote dingen worden
uit vele kleinen gevormd. Vele drop
pels water vormen de zee, veile korrels
zand de hoogste bergen, en tal van
halve frankskens zullen ook een mooie
som uitmaken. Dat de propagandisten
onzer Harmonie dit indachtig zijn, en
er op los vliegen.
Elko gift is ons welkom
Zeer Belangrijk Bericht
De Burgemeester der Stad Aalst, komt
vanwege de Nationale Maatschappij
der Belgische Spoorwegen, volgende
schrijven te ontvangen
Mijnheer de Burgemeester,
te Aelst,
Vanaf 1 October toekomende, zal
de bewaking van den overweg nr 6
der lijn Aelst Schellebelle, op het
grondgebied Hofstade, totaal afge
schaft worden.
Bede dus, de inwoners uwer ge
meente op de hoogte te brengen
dezer zaak en ze uit te noodigen op
te letten, bij het overschrijden van
zulke overwegen.
N. B. Overweg nr 6 is gelegen aan
het einde der Leaebaan over de Molen
beek, op het gehucht gezegd Beroeste
Panneop den aardeweg die gaat
naar Hofstade (Blekte).
De Burgemeester,
R. Moyersoen.
Woensdag 28 September,
Algemeene Vergadering, in het
lokaal Hand in Handom
7 ure stipt.
Zeer belangrijke dagorde allen
op post weie het ordewoord.
Over een dertigtal jaren, stelden
de Marmer-en Steenbewerkers van
Brussel, alles in't werk, om aan de
stielgenooten van Aalst, die toen in
Brussel werkzaam waren, den weg
d«r Vereniging aan te toonen.
Onder de leiding van zekere voor
aanstaande Brusselsche stielgenoo
ten die toen naar Aalst kwamen om
ons het nut er van aan te preeken
werd onze Vakbond van Marmer
bewerkers en Polisseurs tot stand
gebracht.
De kameraden Bondas, Klaessens
en anderen, waren toen de pionniers
die aan het hoofd der Brusselsche
stielgenooten stonden, die dan ook
niet gerust hebben vooraleer er te
Aalst, onder hun invloed een Vak
bond van Marmer- en Steenbewer
kers wierd gesticht.
Meermaals zijn de Brusselsche
vakgenooten, als aanmoediging tot
den stryd, ons in Aalst komen be
zoeken, om ons aldus een spoorslag
tot vooruitgang naar meer loon en
betere werkvoorwaarden in te
blazen.
In die tijden waren de loonen 30,
82 en 35 centiemen voor de Polis
seurs en 35 tot 38 voor de Kappers,
die onder den indruk van den be
stendigen stryd die er toen voor
meer loon werd govoerd, in ISH4 tot
4j en 50 centiemen voor de Polier-
ders en 50 tot 55 voor de Kappers
wa«-en gestegen.
Dat was op een strydperiode van
een i7 tal jaren, dat we langs den
weg van onze vereenigde krachten,
een levensverbetering van 43 0/0
konden boeken.
Als we toen een paar centiemen
uit de klauwen der patroons los
miekteD, was het niet om onder
vorm van stijging van den Index, in
de zakken der handelaars te werpen,
zooals nu.
Neen, want dat holsch machien
die men nu Index noemt en die
als zweettrekker op ons ljjf wordt
gedrukt, bestond niet. Wat men
toen veroverde, was eene verbete
ring die ons allen ten goede kwam.
Zonder verbeteringen op het loon
van 1914 vooruit te zetten, zouden
we nu, om den levensstandaard van
toen in 't oog te kunnen zien, 10 maal
meer moeten verdienen dan in I9I4,
of 280 fr. per week voor de Polier-
ders en 3oo fr. voor de Kappers, die
nu als maximum voor de polierders
I80 fr.isen I92fr voor do Kappers, of
een verschil in ronde cijfers, van
loo fr. per week.
In werkelijkheid werd ons loon
die we nu in goudwaarde worden
uitbetaald, op dat van de jaren 1897
gebracht, of 40 0/0 minder dan in
19U.
Dat iseeneschande van wege de
Marmerbazen van Brussel, maar
ook, een onvergetelijke fout van de
Marmer- en Steenbewerkers van
Brussel en Aalst, die den strijd om
meer Iood, ons door onze koene
voorgangers aangetoond, zoo roeke
loos door onverschilligheid hebben
verwaarloosd.
Het is eene straf die voortspruit
uit het vertrouwen, die we in ons
eigen krachten missen.
Bij deze, wil ik aan myne werk-
makkers zeggen, dat er van nu af
aan door de Bouwwerklieden van
Brussel en Omstreken, een stevige
propaganda werd op touw gezet,
om tegen de Lente van 1928, een mi
nimumloon van 5 fr. per uur, voor
al de Bouwwerklieden te veroveren.
De Secretaris van onzen Bond,
heeft aan dit propagandawerk deel
genomen, die ons ook aanspoort,
om ons gereed te maken tegen den
dag waarop dien grootschen stryd
moet gevoerd worden.
Het is tyd dat we eens aan den
strijd denken, want het mag een
waar schandaal genoemd worden,
dat er slechts een 2o tal van de loo
die vereenigd zyn, den oproep der
vergadering beantwoorden. Als men
meent dat het zonder strijd zal gaan
moet ge maar t' huis bly'ven, dan
zullen we niet alleen blijven staan
waar we zyn, maar door ons eigen
schuld, do patroons de macht geven
om ons loon tot op het hongerpeil
te brengen.
Een Stielgenoot.
Openbare Meeting
Door hot Nationaal Syndikaat en de
Centrale van Openbare Diensten,
wordt heden Zondag om 3 uren, in de
zaal Américain, Hoogstraat, een mee
ting gehouden, waar als sprekers zul
len optreden, Nicaise voor het N. S. en
De Roo voor de Centrale van de Open
bare diensten.
Werklieden en Bedienden allen daar
heen 1
Aan de leden der*
Vakbonden
Meermalen hebben wii tot onze lo
den gezegd, wanneer de loonen te
klein en de werkvoorwaarden te slecht
zijn, dan moet Ge het onmiddelijk aan
de secretarissen onzer Vakbonden be
kend maken, die bij de Patroons zullen
gaan aandringen om de noodige ver
beteringen te bekomen.
Dezen goeden raad wordt door som
mige onzer leden niet gevolgd, en
wanneer hunne loonen te gering zijn
of denken slecht behandeld te worden,
verlaten zij hun werk, en komen daarna
naar het bureel van de vakbonden
klachten over maken, en vragen om te
kunnen trekken
Deze manier van handelen is slecht,
en geven het bewijs dat nog een aantal
het doel van de Vakbonden niet goed
verstaan. De leden moeten weten dat
het groote werk van de Vakbondenis de
werklieden goed te doen betalen, en te
zorgen dat do loonen niet worden ver
minderd, dat kan alleen geschieden
wanneer de leden daar aan medehei-
pen» de secretarissen inlichten der mis
bruiken die kunnen bestaan, en van de
slechte loonen die men aan de werklie
den betaald.
Het groote doel van de vakbonden
is, van te strijden voor goede loonen,
waken dat die niet geschonden worden
daar zijn de werklieden het best mede
f;ediend. De vergoedingen voor werk
oosheid en staking komen op de laat
ste rang, dat is onze munitie om als
het moet strijd voeren tegen de pa
troons, tot verdediging onzer loonen,
en om te beletten dat men in den strijd
honger zoo lijden. F. H.
Gemeenteraadszitting van
17 September.
Onze gemeenteraad houdt veel
zittingen maar er werd veel komedie
gespeeld ook. Dit was nu wederom
het geval. De vergadering was ge
steld om 3 uren, en allen waren op
post behalve, Blanquart en Roeland,
de katholieken en Fronters nemen
hunne plaats in en de Mathysen
blijven aan de deur staan draaien.
Het is schoon om zien, Fronters en
Katholieken wachten met ongeduld,
want ze kunnen niets doen, omdat
ze in minderheid zijn en de Mathysen
willen niet binnen, omdat M. Roe
land daar niet is. Dus ua eeu 1/4 uur
wachten trekken, Katholieken en
Fronters er uit en de Mathysen bij
voor de deur draaien en de zitting is
voorbij ©n niets is er verricht. De
Mathysen verklaren, poets wederom
poets. Dit zullen wij in Lede nog
dikwijls zien gebeuren, maar met
zulk werk rijden wy achteruit in
plaats van vooruit. Ja, lezers er eens
met gezond verstand over gesproken,
onze gemeente is eene verachterde,
dank aan onze oud katholieke be-
bestuurders die veel verkwistten aan
nuttelooze werken.
Maar dit wil niet zeggen, dat het
daarom nu moet stilstaan, neen,
wy hebben in Lede twee Katholieke
partijen die in kiezingstijd om het
meest hebben beloofd. Nu saboteeren
zij stelselmatig de vergaderingen
dat er geene beslissingen kunnen
genomen worden, en dit keuren wij
af. Er moet gewerkt worden dit is
hoogst noodig, want moesten er
socialisten zitten, die zouden niet
slapen zooals het nu gebeurd.
Dreigen in herberg of opstraal
kan elk, maar daarmede levert men
werk van onbekwaamheid. Dat M.
Roeland om 3,30 uren eerst arriveer
de dit zoo schijnen uit schrik te zyn.
want volgens zyne tegenstrevers
verklaren, zal hij nog al wat te ver
duren hebben met de nieuwe werken
die moeten uitgevoerd worden nu
met te laat te komen kan hy nog
eonige dageD in angst voortleven,
tenzij de dreigementen terug op niets
uitliepen, zooals het de gewoonte is.
Wij willen aan onze lezers en de
bevolking van Lede doen opmerken,
dat wij het geraadzaam vinden zoo
veel mogelijk die zittingen bij te
wonen, om van de werking van ons
bestuur overtuigd te zijn» want met
kiezing, spellen zij de schoonste les-
kens en gij zijt verkocht.
Barioht aan onze
Werklieden wan Lede.
Van heden al liggen de kiezers
lijsten voor de werkrechtersraden
ten inzage op het geméentehuis, alle
werklieden hebben er het grootste
belaüg bij, te zien dat zij op deze lij
sten ingeschreven zijn ten einde in
1928 kunnen deel te nemen aan die
kiezing. Ieder kiest in het gewest
waar hy werkt om daar de geschil
len die kunnen oprijzen tusschen pa
troon en werklieden in het voor
deel der werklieden to kunnen af
handelen.
POLITIKUS.
Zoo wij vernemen, zullen eerstdaags
voor goed de werken aangevat worden
tot verfraaiing en verbetering der stra
ten.
Men zal beginnen met de Wetstraat
te verbreeden, wat voorzeker op de
Dorpplaats een schoon zicht zal geven.
Maar ons dunkens zouden onze be
stuurders beter werk verrichten, met
eerst den Kemel eens na te zien en ei
het hoogst noodige te doen, wat wij
reeds zoolang aangewezen hebben.
Het wordt hoog tijd, want onvermij
delijk moeten hier ongelukken gebeu
ren.
Zoo is Zondag morgend een werk
jongen, die naar den eersten trein liep,
in den diepen onafgesloten gracht
terecht gekomen, terwijl den zelfden
avond het een meisje was die er in viel.
Maar het is waar, in de Wetstraat
wonen de groote heeren, terwijl langs
den Kemel maar werkvolk loopt.
Weten onze bestuurders dan niet
meer door wien ze gekozen werden