INTERPELLATIE IN DE KAMER
MIJN HOEKJE
--«•ssfcta
Arrondissements-Federatie.
25e Jaargang N° 12
Prijs per nummer 30 centiemen
18 Maart 1928
Socialistisch Weekblad
voor het Arrondissement Aalst
DE KRISIS IN DE STEKJESNIJVERHEID
Zitting van Dijnsdag 28 Februari 1928.
Redevoering van onzeVoIksverlegenwoordigerNichels Alf.
De Eenheid der
Katholieke partij
VERKIEZINGEN
Een Rijke Juffer
Mededeeliog.
Wie Werkt
Recht en
Geen reohten zonder plichten
Geen plichten zonder rechten
POSfCHECK-REKENUIG
Bielgiache Werk 1 ieden- Part
Arrondissoments-Federatie Aaljit
Nr. 8 5 6 8 6. Telefoon 572.
voerd werden omdat er bijzondere belangen te
in 't spel waren.
Mijnt Heertn
Het weze me toegelaten de aandacht van het
Belgische volk van uit het parlement te trek
ken op den beklagenswaardigen toestand waar
in do werklieden van de allumettennijverheid
zich reeds ongeveer één jaar bevinden, dit ten
gevolge van de groote heerschende werkloos-
Ik geef hier enkel de cijfers ontvangen van
de socialistische vakbonden, die in het Arron
dissement Aalst om zoo te zeggen het over
groot gedeelte der werklieden dier nijverheid
heeft gesyndikeerd.
NinoveVoor de tien eerste maanden van
't jaar 1927 geeft men mij op
1* Betaalt door de kas van de Centrale,
24,542 dagen of 151,339 frank
2' Betaalt door het crisisfonds, 13,044 dagen
of 115,37] frank.
Hierbij is er nog een bijleg van de provincie
te voegen, die men mag schatten op ongeveer
3,000 frank, en voor de twee laatste maanden
van het jaar mag men gerust tellen dat er nog
aan werkloosheid is betaald 110,000 frank, zoo
dat de gesyndikeerde werklieden van Ninove,
uit oorzaak van werkgebrek als vergoeding
hebben ontvangen 430,000 frank.
Geeraardsbergen Van hier uit schrijft men
mij over de heerschende werkloosheid
Sedert April 1927 wordt in niet één enkel
fabriek volledig gewerkt. Het maximum uren
voortbrengst in twee fabrieken is een en dertig
uren en soms zijn er weken van zeventien en
half uren werk.
Er zijn er die geheel stil liggen. Anderen
hadden zes en negentig dagen werkverlet op
min dan zes maanden tijd zoodanig onze af-
deeling Geeraardsbergen in zes maanden tijd
200,000 frank had uitbetaald aan zijne wer-
kloozen der allumettennijverheid ui» eigene
kas en eene som van 80,000 frank van het
crisisfonds.»
En dit in min dan zee maanden, mijnheerenl
Lessen Daar ook is de werkloosheid zeer
hevigin dit zelfde tijdstipt heeft iedere werk
man daar in de allumettenfabrieken, op zes
maanden negentig werkdagen verlet opge-
*°In^!ndere woorden, mag men zeggen, dat de
werklieden der allumettennijverheid in t jaar
1927 minstens zooveel dagen hebben verlet als
Stel u voor, mijnheeren, hoe erg die men
sehen zijn getroffen, welke groote armoede zij
met vrouw en kinderen hebben geleden en nog
lijden.
Ten andere, door die langdurige werkloos-
heid zullen velen onder dezen reeds hun volle
dige trok hebben genoten van hunne onder-
standskas en van het crisisfonds, en het is met
genoegen dat ik daareven van heer minister
▼erneem, gezien dien bijzonderen toestand, die
langdurige onvrijwillige werkloosheid, dat ze
van het crisisfonds zullen voert genieten.
En wanneer het nu waar is, dat ons braai
werkende volk zoo geteisterd is door werk
loosheid, dus een overgroot verlies aan dag
loon ondergaat, dan is het ook waar dat de
kleine burgerij, de neringdoeners insgelijks lij
den, want wanneer de werklieden geen geld
hebben om te koopen, dan is er ook geen ver
koop bij de neringdoeners, die dus onrecht
streeks getroffen zijn.
Zulks bewijst dat de strijd der werklieden
nauw verband houdt met dezen der neringdoe
ners, die om hunne belangen te dienen de
hand der werklieden zouden moeten drukken
Maar sprekende van fabrieken die orders
ontvingen, dus werk voorde arbeiders, en die
niet wilden uitvoeren enkel en alleen om
hunne persoonlijke belangen te dienen. Wel
nu, dezen die zich daaraan plichtig maken zou
den mogen kennis maken met het gevang.
Weihoe, ten allen kante ziet men plakbrie
ven hangenKoopt enkel inlandsche waren om
den frank te helpen redden.
Overal hoort men Men moet voortbrengen,
veel voortbrengen en vooral voortbrengen
voor den uitvoer. Zulks brengt het zijne bij om
onze geldmunt zijn evenwicht te doen houden
ofte verbeteren.
Nijveraars en fabrikanten vallen bovenarms
op den acht-urenwerkdag, die zou moeten ver
lengd worden om te concurreeren met het
buitenland, en hier in de allumettennijverheid
zouden er bestuurders van fabrieken zijn, die
werkloosheid kunstmatig verwekken, geene
bestellingen van den vreemde aanvaarden, dus
werken om den frank in zijn waarde te schok
ken, om onze nijverheid in den vreemde te
benadeelen en midderwijl, hier te lande, onder
ons arbeidende volk armoede en gebrek te
doen heerschen.
In 't gevang met zulke mannen, dat is den
kreet van onze werklieden die vragen om te
werken, om voort te brengen, om aldus mede
te helpen aan den bloei van de nijverheid en
den welstand van het land
En hierom vragen we dat den heer minister
een grondig onderzoek zou willen instellen
naar de juistheid der beriohten, die door een
blad do wereld worden ingezonden en waar
door men beweert dat er fabrieken zijn die onze
allumettennijverheid vrijwillig hebben bena-
deeligd, aan zijn ondergang hebben mede
gewerkt en aldus een deel van ons werkende
volk onderhevig gemaakt aan werkloosheid, of
in andere woorden een diefstal hebben ge
pleegd op het loon van de werklieden.
Wij verwachten dat er klaarheid worde ge
trokken in deze erge zaak, en zoo er plichtigen
zijn, maatregelen te treffen om ze hunne wel
verdiende straf niet te laten ontloopen.
Mogen we do geruchten gelooven, dan zou
den er bestuurders zijn die de aandeelen van
hun fabriek hebben opgekocht voor 1,700 frank
om ze over te leveren aan 6,000 frank,
Er zijn die kwaad loopen, zegt mem, omdat
er zekere aandeelhouders 3,500 frank hebben
ontvangen voor elk aandeel, terwijl ze voor de
bezorgen aan deze droeve zaak, die zoo zeer
onze werklieden bekommert en doet lijden.
De neringdoende burgerij lijdt insgelijks en
ook zij snakt naar eene goede lossing. (Zeer wel
van de socialistische tijde.)
Mag men wel van eenheid spreken in de
katholieke partij
Misschien welvan schijn eenheid I
In den laatsten tijd deden de katholieke lei
ders onafgebroken pogingen om de te loor ge-
jane orde en eenheid is hun partij terug te
ïersteHen. Gelukt is het hen niet, in geenen
deele. Deze eenheid is immers zoo gauw niet
hersteld als ze nog te herstellen is....
De katholieke partij omvat daarvoor te veel
groepen, wier belangen rechtstreeks tegen
mekaar botsen en wier einddoelen, zelfs in
geen geval, kunnen samengaan.
Kunnen de katholieke arbeiders samen mar-
cheeren met de katholieke aristocratie
Dat is nu maar al te dwaas 1
Hoe kunnen de verzuchtingen en idealen van
een arbeider accordeeren met die van een bour
geois, wie voor doel heeft den eersten zooveel
mogelijk uitte buiten
De katholieke werklieden zijn ook tijdens
en na den oorlog geëvolueerd, en, durven ze
zich althans nog niet aansluiten bij de arbeiders
partij, toch willen ze niet dat hun afgevaardig
den overal en in alles meedoen met de oude
conservatieven.
Ook de Vlaamsche beweging vezdeelt de
katholieke partij in twee vijandelijke kampen.
De groep Van Cauwelaert houdt er zijn
eigene zienswijze op na.
Wij zouden kunnen zeggen dat de Fronters
afgescheurde katholieken zijn, wier ideaal
buiten de Vlaamsohe zaak het Catholi-
cisme is.
Zo pakken de Vlaamsche kwestie radikaler
aan maar maken de niet-katholieke elemen
ten, die in hun kamp geraakten, onschadelijk.
Zoo wille* wij bier terloops wijzen op het
geval Jef Van Extergem. Deze moedige, jonge
idealist wordt door de Fronterspers dood ge
zwegen. Ze schrijven gedurig over Borms,
maar zwijgen als een graf over an Extergem.
Deze laatste is socialistisch getint, voilk 1
Al deze factoren economische en gevoels-
factoren maken van de katholieke partij een
verwarden kloe».
En al is er soms de eenheid in schijn, toch
zal de strijd bij ieder gelegenheid terug opflik
keren, tot als eens de difinitieve verbrokkeling
volgen zal.
Iets houdt er nochtans als een ciment
de katholieke partij bijeen het is de gods
dienst. Bij gebrek aan dezen had die partij
Rond de gedeeltelijke Senatoriale
in het Apr. GEHT-EEKLOO.
De Volksstem komt ajjn lezers nog
maals opheel blufferige wijzeopdisschen,
dat ze een groote katholieke zegepraal heb
ben behaald, 't Is waar, ze hebben eene
lichte stemmen-aanwin»t te boeken. Maar
De Volksstem zal zich goed wachten,
hiervan de reden op te geven.
Overigens de broodschrijvers van Be
Volksstem wordt zulks niet toegelaten.
Altijd op bedekte wijze de zaken uitleggen
is hun ware rol.
We gaan dan ook heel objectief de zaak
op til zetten. De Volksstem of beter ge
zegd hare ponoelikkers weten heel goed dat
er in 1925, 6549 stemmen op de lijst der
Fronters en Christenen zijn uitgebracht,
welke nu niet hebben gestreden, en de kie
zers hebben aangezet om tegen de Socialis
ten te stemmen. (Zie De Werkman van
11 Maart j. 1.)
We twijfelen er geenszins aan, het over
groot gedeelte dezer stemmen is ten goede
gekomen van de katholieke ïyst,
'k Waa waarlijk in mijn schik, verladen
woensdag, 'k Woonde da prijsuitreiking
bij van de Stedeljjfke Muziekschool van
Aalst, in de mooië feestzaal van 't Ge
meentehuis en men duwde me een pro
gramma in de hand, van het uit te voeren
concert, dat ter dier gelegenheid plaats
had.
Ik kon moelëijjk mijn oogen gelooven.
'k Was daar in een midden, bestaande
meestendeels uit burgers en ol zij het nu
wilden of niet, 't was om zoo te zeggen
een SociaUstisch kunstconcert.
Waarom Wel, bijna al de uit te voe
ren stukken, was aan socialistische kin
deren opgedragen.
Hoe dat Maar 't is de gewoonte, op
die prijsuitreiking de leerlingen die be
kroond zijn. hunne muziekstukken te
I doen opvoeren, waarmede zij het zilveren
Voegen we hier aan toe, dat eene gedeel- j of guldon eeremetael hebben behaald, en
telijke kitting voor de massa nooit dezelfde gezien het meest allen enze kinderen zijn
Het is zeker dat alles hier berust op eene
financieele zaak, rijk aan lessen voor de wer
klieden.
Inderdaad, om hunne eigene belangen te
dienen, hebben de geldwolven elkander ge
tracht te verslinden, en terwijl den eenen geld-
hond den anderen uitmaakt van rotte visch
tracht men verdachtmakingen te werpen op de
leiders der socialistische syndikaten en zelfs
gaat men zoover te veronderstellen dat er hier
van hunnentwege uitkooperij in 't spel zou zijn.
Kan het gemeener
De geldwolven liggen in ruzie, omdat den
eenen meer binnenrijft dan den anderen; onder
hen zouden er zijn die voor 't geld medehelpen
aan de ondermijning der nijverheid, en in hun
ne ruzie hebben ze het dan nog gemund op de
eerlijkheid van menschen wiens vertrouwen zij
trachten te schokken bij dezen die zij sinds ja
ren en jaren verdedigen en ten allen tijde 't be
wijs hebben geleverd met hart en ziel ver-
«S: knocht te zijlaan de belangen van het arbei-
mettennijverheid zoo erg door crisis zijn getei
sterd, is er geen enkel beheerraad van die la-
brieken die er aan denkt de getioffene werklie
den eene geldelijke tegemoetkoming te doen.
Als ze vette jaren hadden, dus groote win
sten deden, dan gingen die in den zak van
bestuurders en aandeelhouders aan hunne
werklieden werd er niet gedacht, en nu zelf
niet, als ze de straat worden opgezet of maar
drie en min dagen per week mogen arbeiden.
Zoo heb ik hier in mijn bezit het bilan van
«Union allumettière», van 1925, met een kapi
taal van 16 millioen eene winst van 3,166,445
frank, en in 1926 met hetzelfde kapitaal, 12,186,
170 frank winst, en men weet met welke zorg
dergelijke bilans worden opgemaakt om weg te
moffelen wat weg te moffelen is.
Fabrique beige d'Allumettes in 19-5, met
20 millioen kapitaal, eene winst van 3,256,215
frank, en in 1926, eene winst van 5 millioen
461,261 frank.
Anglo-Belgian Match», Ninove, won, in
1926, de bagatel van 8,332,210 frank met een
kapitaal van 12 millioen Irank
Zulks kan nog al t ellen
dende volk.
't Is laf, 't is gemeen.
Maar die heeren beoogen een ander doel.
Onze werklieden zullen nu hebben kunnen
bestatigen dat er voor de geldmannen niets te
laag, niets te gemeen is, als het hun maar dien
stig kan zijn om hunnen geldzak te dienen, en
zij zullen vooral kunnen opmerken dat er hier
geen sprake is van christene kapitalisten, jood-
sche, protestantsche of vrijdenkers. Neen,
neen 1 't Zijn enkel kapitaalbezitters en den
strijd voor hun godsdienst of hun geloof komt
bij die heeren hier niet te pas. 't Is hetgeen we
de werklieden gedurig en onophoudend voor
houden dat ze zich moeten vereenigen zonder
onderscheid van godsdienst, omdat ze een ster
ken blok zouden vormen die zich kan stellen
tegen den blok van het kapitaal. En hierom
zeggen we hun bet zijn misdadigers tegen
over uwe klasse zij die komen om u te verdee-
len in christen en niet-christenen, want uwe
belangen worden er door geschaad. Aanhoort
ze niet, het zijn de knechten van de kapitali
sten, van de fabrikanten, hunne ware bazen
;i *1.1J.» it,
Wi'fwetën"ook dat er kleine fabrieken rijn En voor 't slot wil ik opmerken dat ik me
die met verlies hebben gewerkt, maar't ware volledig aansluit bij de rede van mijn vnend
die met venies neDoen ge Bruyn, alsook bij de voorstellen die hij
w^ a/or^rs tdnne'n kwamen en niet uitge- heeft *edaan ten einde eene goede oplossing te
niet langer kunnen dienen voor de eenheid te
bewaren in de katholieke rangen. De arbeiders
begrijpen maar al te wel dat godsdienst privaat
zaak is en deze met de politiek niet veel te
maken heeft.
Wij gelooven dus niet aan de katholieke
eenheid, zooals sommige leiders ons die af
schilderen.
De katholieke partij blijft de partij die te
veel verschillende klassen omvat. Haar pro
gramma moge rekbaar zijn zooals haar ge
weten nooit toch zal zij aan al die groepen
de gewenschte voldoening knnnen geven.
Vooral de arbeiders aijn niet op hun plaats
bij de katholieke partij. Noch haar zedelijk
noch haar stoffelijk ideaal kan dit der arbeiders
zijn.
De tijd heeft ook bewezen dat de katholieke
partij het sociaal vraagstuk niet oplossen zal.
En wat zijn wij nog met een boel versleten
begrippen over economie, moraal en gods
dienst
Wij zijn er van overtuigd dat de katholieke
partij haar tijd gehad heeft en een herop
bloei in geenen deele gewenscht maar ook
onmogelijk geworden is.
A. Vijverman
belangstelling opwekt dan eene algemeene.
Reden waarom er 133»7 witte en nietige
brieven zjjn gevonden.
Mogelijkheid tot verkiezing van do
Soc. kandidaat was hier uitgesloten.
Dat wisten wij Socialisten, en dat weten of
zouden ook de slippendragers uit De
Volksstem moeten weten.
De socialistische militanten hebben i*
heel deze verkiezing iets in 't oog te hou
den de zwakke punten van hun strijdter
rein onmiddelljk gaan versterken.
De oorzaken nagaan, van de nog steeds
bestaande onverschilligheid op sommige
punten hnnnor strijdlinie, en dan er met
vernieuwde kracht op los gaan, om ten slot
te het kleine verlies die zij hebben geleden,
met een dubbele overwinning te overstel
pen.
We willen niet achterdochtig te werk
gaan, of onze strjjdgenooten met zoetsap
pige woorden blinddoeken voor het gebeur
de, zooals het de gewoonte is van De
Volksstem» die ieder AlgemeeneKiezi-ng-
van haar pl*imen laat, en hare eens zoo
sterke macht bestendig ztet verminderen on
dan nog triomf kraait 1
Neen 1 we doen het nietMaar wat we
wel doen is de hand- en gee&tesarbeiders
er op w(]zen, dat er met moer wilskracht en
eensgezinde opofferingsgeest moet gepro
pageerd worden om de door de klerikalen,
geholpen door het jesuitisch blad De
Volksstem op hare stappen doen terug te
keeren en deeenige en goede vertrouwbare
richting op te gaan, welke hen leidt naar
de algeheele ontslaving, vernietiging van
het kapitalisme en opbeuring van't socia
lisme A. B.
had de gewoonte, eiken Donderdag namid
dag een bezoek te brengen aan eene w-er-
korswijk, waar er zeer arme menschen wo
nen, en ook al eeos wat toesteekt, als het
dringend noodig is.
Hot ongeluk wilde, dat die juffer, nu
tegen de deur van haar lynwaadkast was
goloopen, en een blauwe oog, was het
gevolg er van.
Ondanks dit, ging ze toch maar opnieuw,
den Donderdag Damiddag op bezoek en heel
Daief, vroeg een klein meisje: Wel juffrouw,
xiji ge dan sedert Donderdag getrouwd
Sommige dagbladen hebben geschreven dat
de koepokinenting niet verplichtend was in
België en dat, binnen kort, een wetsontwerp
op de verplichtende koepokinenting, aan de
Kamers ging voorgelegd worden.
Dit bericht zou de bevolking kunnen mis
leiden.
Hierbij wordt herinnerd dat, voor Oost-
Vlaanderen, een Provinciaal Reglement, onder
dagteekening van 10° November 1922, de
koepokinenting verpliehtend gemaakt heeft
voor alle kinderen beneden de 15 jaar.
Artikel 1 van dit Reglement zegt immers
Ieder kind zal de koepokinenting onder
gaan':
le Binnen het jaar zijner geboorte.
2° Tusschen zijn 7 en 8 jarigen leeftijd.
3* Tusschen zijn 14 en 15 jarigen leeftijd
om do werkende klasse te verdeelen, is een
knecht van het kapitalisme, want hoe meer
de arbeiders verdeeld zijn, hoe minder
macht zÜ hebben, en hoe sterker de kapita
listen er op staan.
De werklieden moeten één blok vormen,
en dezen die komen om hen te verdoelen als
hunne hevigste vijanden behandelen, want
zo doen verraderswerk.
Het Hoofdbestuur komt bgeen te
Denderleeuw iu het Acht-Urenhuis, op
Zaterdag 24 Maart, om 5 ure 's avonds.
Belangrüke Dagorde
Hieronder, De Verkiezingen Wirkrtch-
iersraad.
kinderen van Socialistische ouders
die de eerste prijzen hebben weggekaapt
zoo kon het niet anders.
Begrijpt ge,nu, vriend lezer of lszeres
waarom ik in mijn schik was
De kinderen van het ruwe volk, van
dat volk dat geen kunst verstaat, de
kunst niet begrijpt, omdat het er nooit
heeft kunnen vai genieten, daar de
meeste onzer oudere partfjgeneoten
vroegtijdig ep 't fabriek of werkhuis zyn
gezonden, die zelfde menschen, doen
offers soms grooter dan men zich Voor
stelt. opdat hunne kinderen zich zouden
kunnen ontwikkelen, zich zouden kun
nen bekwamen in de kunst.
En als men dan vaststelt, dat het dia
kinderen zijn, die deze der bugorj op zij
de duwen in de wedstrijden, dan is het
om dubbel gelukkig te zijn.
Eu 'k wil deze gelegenheid te baat
nemen, om onze bekroonde muzikanten
geluk te wenschen, ig naam der partij,
omdat zfj niet alleenlijk een eer zün voor
hunne ouders, dienhun dien weg hebben
kunnen laten bewandelen maar omdat
het tevens eene eer is voor onze partj
zelf die kinderen in haar midden te heb
ben. En we mogen het wel zeggen on
zen strüd, om een beter bestaan, om een
korteren werkdag, zal niet vreemd zjjn,
taan dien uitslag die wy met vreugde
boeken.
Het doet goed aan 't harte voor de
ouderen, aan de jongeren er te kunnen
epwüzen, dat zoo ze nu in de gelegenheid
ijn gesteld, van do kunst te kannen ge
nieten, bet dank 1b aan hun onophoudend
streden, togen den te langen werkdag en
de betaalde hongerloonen.
Maar 't vergeet bü'na te zegge», wie
onze laureaten zgn Ziehier de gebroe
ders De Schrüver, Kiekens, Van den
Berghe, De Bruyne.
En moest ik hier soms den een ol den
anderen vergeten hebben, dat men het
mü vergeve het is niet gedaan uit kwa
den wil.
Mag ik die laureaten mü'n wensch la
ten kennen 7 Ja, niet waar 7 Welnu
ziehier
G'hebt kennissen, g'hebt kunstzin en
mün wensch is, u te zien voortgaan, om
u nog meer en meer te sekwaraen in de
Kunst. Maar vergeet dan niet, dat ge
uwe opgedane kennissen grootelfjks te
danken hebt, aan den strüd van 't Socia
lisme en ge ze dan ook mild zult ten toon
spreiden, bü de socialisten bü uwe werk-
broeders en werkzusters, want onthoudt
het goed het is niet ds bugerü, die
heeft medegeholpen, maar 't is haar, die
we gedurig op onzen weg zün tegen ge
komen, in een woordvergeet uwe werk-
broeders niet, staat steeds aan hunne
züde, tot de volledige overwinning uwer
eigene klasse.
Friederik.