Moeder! Lieve Moederl
Aan de Arbeiders-sters
der Allnmetten fabrieken
Arbeiders met Hand en Geest
op 3 Juni moet Rood troef wezen
MIJN HOEKJE
25e Jaargang N° 20
Prijs per nummer 30 centiemen
15 Mei 1928
Socialistisch Weekblad
voor het Arrondissement Aalst
Het Groole Alarm.
I
Recht en
Geen reohten zonder plichten
Geen plichten zonder rechten
POSTCHECK-REKENING
Belgische W e r k 1 i e d o n - P a r t
Arrondissements-Federatie Aalst
Nr. 8 5 6 8 6. Telefoon 5 7 2
Vergist u niet, vriend lezer of lezeres,
'k wil u niet onderhouden over uwe eigene
moeder, over mijne moeder, die we nooit
genegenheid genoeg kunnen toedragen voor
al het goede, voor al de zorgen, voor al de
opofferingen die ze zieh heeft getroost, om
ons groot te brengen en van ons deftige
workmen schen te maken.
Neen, 't is niet over" haar dat ik het heb,
want gij zoowel als ik, weet, begrijpt ge
voelt, beseft, dat we nooit onze ouders kun
nen weergeven, dat wat wij aan hen hebben
gekost.
Wij kennen dus onze moederliefde, en
niets is te veel, of mag te veel zijn voor haar.
Maar als werkman, als verstooteling in j
de maatschappij, hebben we nog eene andere moeder
die we zouden moeten liefhebben, omdat ze
het hare'heeft bijgebracht, om ons te hel-
pen uit den poel der ellende, van de slaver- j
nij, waarin we gedompeld lagen. En die
moeder heet, niet Barbara of Annette, i
Rosalie of Odile, maar zij noemt zich de
Samenwerking
de Socialistische coöperatief en wat meer is
we noemden haar niet alléén onze moeder,
maar we noemden haar zelfde melkkoe, en
waarom
Omdat zij zich nooit in 'i zoeken heeft ge-
lateD, als er hulp en bijstand moest ver
leend worden, om ons werkers, te steunen,
wanneer er strijd wierd geleverd voor meer
loon, wanneer er strijd wierd gevoerd om
politieke rechten te veroveren.
In Aalst, wanneer er vaD de coöperatie
gesproken wordt, hoort men nog al dikwijls
eens spreken van 't suikerenhoeksken, en
dan bedoelen we de St. Jorrisstraat, de
plaats onzer eerste coöperatief, zooals we in
Geeraards bergen nog al dikwijls eens den
«Zak» door de anderen in herinnering hoo-
ren brengen.
De loonen waren klein te dien tijdedon
werkdag was lang van vereeniging was er
weinig spraak en politieko rechten bezat
het werkende volk niet.
En de eerste socialisten 't waren al
armo duivels hadden krot in hun hotgelde
lijke opofferingen konden ze niet dragen,
en met hunne vijf centiemen die ze per week
stortten in de propagandaclub, zouden ze
geen kerken verzetten.
En toch was er eene vereeniging gesticht
met lo centiemen inleg per week, waarvoor
men genoot £by werkstaking"'en bij werk
loosheid, en hier was er ©en rond sommeken
van ongeveer 3oo franken vergaard, die ge
bruikt wierden om brood te bakken.
De Coöperatief wss gesticht
en zij was eene bron van inkomen want zij
steunde mild.
De politieke aktie wierd gevoerd er
wierd strijd geleverd om stemrecht te be
komen voor de verstootelingen, voor de
werkers, die goed waren om to slaven, en te
vroeten, maar moesten gehoorzamen aan
wetten, waaraan zij geen medewer king had
den kunnen verleenen, en de Melkkoe
wierd aangesproken.
Er wierd door den vakbond stryd gele
verd, de loonen waren te klein, onvoldoen
de om behoorlijk te leven. Het werk wierd
stil gelegd om den fabrikant, den ny veraar,
to verplichten hoogere loonen te betalen, en
de Melkkoe wierd gemolken.
De partij groeide, de lokalen wierden te
eng, men moest zich vergrooten en het
huurlokaal wierd verlaten. Onze «Melkkoe»
de coöperatief had er voor gezorgd, dat we
konden vergaren in eigen lokaal, met feest
zaal enz.
Een muziekkorps was onontböerlyk ge
worden, wy wilden een muziek, en dezelfde
Melkkoe kocht instrumenten, betaalde
den muziekmeester, en socialisten van der
tig en meer jaren leerden muziek en wan
neer ze oen paar marchen konden spelen,
waren we de straat op.
Zeg vrienden Socialisten
denkt ge niet dat het meer dan misdadig
ware, indien we, nu den rug moesten kee-
ren, aan haar, die ons 'is bijgesprongen,
wanneer we niets waren
Onze vakbonden zijn machtig sterk ge
worden, en dank den steun der coöperatief,
hebben ze veel loonstrijden tot een goed
einde kunnen brengen.
Onze mutualiteiten zijn machtig en heb
ben reeds grootedieDSten bewezen.
Ons kloefen muziek van vroeger, is eene
machtige fanfare en benevens die hebben
we nog eene flinke Harmonie als we enkel
en allenjover Aalst willen spreken.
Onze politieke rechten zijn veroverd
we staan op politiek gebied gelyk met
miinheer den patroon, baron of anderen
rijkaard.
Vergelijken we onzen economischen toe
stand van toen, met dezen van heden, dan
zal men verwonderd staan van 't verschil.
Den werkdag van 11 en 12 uren behoort tot
het verleden en op onzen achturigon werk
dag winnen we heden meer als toen we
zoolang te tobben hadden. De houten blok
ken, zijn ver op, de gelapte broek is zeld
zaam en de pataten met zure gezichten zijn
niet meerden algemeenen kost.
Moeten we geen liefde betoonen, aan deze
die terecht mag zeggen, dat een groot ge
deelte van die verbetering bekomen is, dank
hare verleende hulp
Moeten we dus, de coöperatief, de samen
werking, niet als onze
Politieke Moeder
aanzien en haar liefhebben voor al het goe
de dat ze voor de werkende klasse heoft
2
Mag of kan, de werkende klasse zich dan
onverschillig toonen, tegenover hare poli
tieke moeder
Ze heeft ons grooto en prachtige lokalen
bezorgd, maar die moeten onderhouden
worden en dit kost veel geld. Daaraan kun
nen we onze medehulp verleenen, zonder
dat weergeldelyke opofferingen voor doen.
Wy moeten ons maar herinneren, dat zy
die voor ons zooveel deedt en nog doet,
prachtige lokalen bezit, waar we ons kun
nen vermakeD, goed en goedkoop brood
bakt en verkoopt, van de beste bloem, dat
ons kunnen verschaffen; kruidenierswaren
ons aanbiedt en den kleederen winkel heeft
tot stand gebracht, tot ons aller voordeel,
en toch zijn er velen, die aan die «Melkkoe»
geen wederliefde schonken, die geen brood,
geen oliegoederen, geen kruidenierswaren
in hunne eigene coöperatie koopen.
'li Wil niet zeggen, dat ze ondankbaar zijn,
maar ze zyn toch vergeetachtig en dat moet op
houden, want geloor me als die c Melkkoe»
van vroeger, du soms niet in de gelegenheid
is, geldelyk te steunen wanneer er door
den eenen of anderen groep wat wordt ge
vraagd, welnu, dan zyn h«t die vergeetach-
tigen, zy die de coöperatie niet genegen zyn,
die het ergst zullen bassen.
Neen, kameraden, wy kunnen veel, wij
staan sterk, als we willen, en daarom heb
ben we enkel maar onze eigene inrichtin
gen, onze eigene winkels niet voorbij te
loopon.
De winsten die wy nu anderen gunnen,
kunnen we doen dienst doen, om onze party
machtiger en invloedryker te maken, om
oos meer en beter te stellen tegenover de
Kapitalisten klasse, die het er op gemunt
heeft, ons weer naar de verledene tyden te
zenden, en dat mag of dat zal niet.
De coöperatie zal
Groeiën en Bloeiën
als we allen onzen plicht begrypen en liefde
gevoelen voor haar, die ons in allemoeië-
lyke omstandigheden heeft geholpen en by-
gestaan. Wie voor de coöperatie - zorgt,
zorgt voor zich zelf, en dat moeten wy
werklieden allen doen, tot voordeel van ons
allen.
Mocht iederen socialist, op dit gebeid zyn
plicht begrypen
Achterblyvers we verwachten u.
Duwt mede, en den wagon rolt.
N1CHELS AL'-RED.
Hulde aan de pompiers, deze dapperen
die, nacht en dag, waken op onze zeker
heid, deze soldaten waarvan de pacifieke
wapens enkel de ontketende elementen
kunnen dempen.
Een belangwekkende film waarin den ti
tel enkel de helden der vrede tegenover
de helden van den oorlog stelt komt hun
eer aan te doen.
Het is een verdiende hulde, het is een
kans om aan iedereen de proef te laten
dat zij zoowel diegenen eeren die redden
als die welke doodden.
Maar zoo het ons behaagt deel te ne
men aan deze hulde, dan moet men nocb-
taDS niet vergeten dat de mannen der
brandweer die het vuur dooven, de scha
de niet herstellen aangericht door den
brand en het water hetwelk met stroomen
wordt gestort op het vuur.
Eokel een goede polis tegen den brand
kan het verlies herstellen ondergaan door
een brandgeval.
Bij het buitengaan van <t Het Groote
Alarm zult gij niet nalaten een postkaart
te schrijven aan La Prévoyance
Sociale
Sinds een viertal weken was er door ons
centraalbestuur, bij schrijven van den kame
raad Pol Fassin, bij den heer Edberg beheer
der afgevaardigde van den trust op aangedron
gen, om een onderhoud met de Sekretarissen
der betrokkene atdeelingen Geeraardsbergen,
Ninove en Gent, met het doel de loonskwestie
in de fabrieken te bespreken. Over een veer
tien tal dagen heeft; dit onderhoud dan ook
plaats gehad. Na eene zeer grondige en lange
bespreking stond den heer Edberg eene alge-
meene loonsverhooging toe van 7 1/2 o/o op de
basisloonen. Het voorstel door ons gedaan was
lo o/o op het basisloon.
Er wierd besloten deze zaak aan de arbeiders
voor te stellen. Na dit,bij ons in het bestuur
en op andere plaatsen in Algemeene Vergade
ringen besproken .te hebben, met onze leden,
welke zich met onze voorstellen akkoord ver
klaarden, werd hiervan aan den heer Edberg
kennis gegeven, met het verzoek aan den eisch
der arbeiders voldoening te schenken.
Nu ontvangen wij vanwege ons Centraal-
bestuur eene kopij van een schrijven van den
heer Edberg waarin hij zich met ons voorstel
akkoord verklaart en de lo o/'o op het basisloon
toepast, vanaf de eerste week der maand Mei.
Die verhooging geldt ook voor de kameraden,
metaalbewerkers deze van den atelier central
inbegrepen. Da lo o/o op het basisloon is ge
lijk aan daar of omtrent 7 o/o op het volledige
loon.
Kameraden dat is bekomen voor de werkers
van den Union door de vertegenwoordigers
der socialistische vakbonden. Wanneer gaat er
een actie moeten begonnen worden voor de
andere bestaande fabrieken zooals Sagalfare,
Usine Merckx, La Coloniale, Belga Match en
Williams Dat zal van de arbeiders dezer fa
brieken zelve afhangen. Het is reeds meer dan
eens gebeurd dat wanneer wij loonsverhooging
vroegen voor de arbeiders van hooger genoem
de fabrieken wij van de heeren beheerders
voor antwoord kregen Wat I gij komt loons
verhooging vragen ['onze "arbeiders, maar zij
zelve vragen niets en zijn zelf niet voor het
grootste deel vereenigd, bij gevolg zij zijn met
het loon welke zij nu verdienen tevreden.
Het gebeurde reeds meer dan eens dat wij
voor de arbeiders dezer fabrieken, na het voe
ren van onderhandelingen weinig of niets be
kwamen. Is dat niet droevig om bestatigen
Ik heb onlangs nog een onzer kameraden op
het bureel ontvangen en deze kameraad wees
mij ook op het groot verschil van loon welke
er betaald werd in den Union tegenover an
dere fabrieken.
En nu gaat dit verschil nog vermeerderen.
Wat gaan de arbeiders (sters) doen nu zij
weten welke verhoogiDg het personeel van
den Union bekomt Hunne eerste plicht is.
van dezen welke nog buiten den vakbond
staan zich ook onmiddelijk als lid te laten in
schrijven en dezen welke sinds lang vereenigd
zijn hebben voor plicht, willen zij hun toe
stand zien verbeteren, onmiddelijk een propa
ganda actie te beginnen bij hunme onverschil
lige werkmakkers, hun aanzettende lid te wor
den onzer Syndikaten opdat zij niet langer de
schuld zouden, zijn dat zij zelve moeten huis
waarts keeren met een loon van 1.5otot2.oo fr
per uur minder voor het zelfde werk, dan hun
ne werkbroeders welke werken in den Trust.
Er moet aan deze arbeiders (sters) op het
hart gedrukt worden, dat zij de schuld zijn van
de moeilijke toestanden voor de arbeidende
klas en het hoeft hun ook onder den neus ge
duwd dat zij alleen de oorzaak zijn dat hunne
vrouwen en kinderen des avonds te bed moe
ten zonder voldoende voedsel omdat hun pa
troon welke hunne onverschilligheid zou
loensch weet uit te buiten zich niet in het
minste bekreund wat er in uw gezin omgaat
als zij maar alles hebben naar hartelust en kun
nen voldoening geven aan al de driften welke
hun overkomen.
Arbeiders (sters), hoe lang gaat die toe
stand nog duren Zijt gij zinnens de roede te
blijven kussen waarmede men u sinds jaren tot
bloedens toe heeft gegeeseld Gaat gij blijven
de oorzaak zijn dat uw eigen kroost ten onder
gaat, omdat gij te laf zijt door vereeniging uw
toestand te verbeteren Indien ja, blijft dan
buiten de vereeniging. Draag dan maar verder
den schandelijken slavenband en wanneer gij
zelve niet genoeg verdient om u behoorlijk te
voeden, trek den broekband wat dichter, ge
zult het op den duur gewoon worden. Maar in
dien gij het anders wiltKameraden en Vriendinnen
indien gij even als uwe broeders en zusters
recht op leven en een menschelijk bestaan wilt,
komt tot ons, komt in de socialistische vakbon
den, daar is uwe plaats.
Sluit u allen aan bij de groote schaar andere
kameraden, vergroot het groote werkersleger
wiens leiders dag in dag uit op de bres staan
voor de verbetering van uwen stoffelijken en
zedelijken toestand, welke elk uwer bewijs le
veren dat zij alles veil hebben voor de klasse
waaruit zij zeiven zijn gesproten en aan wiens
volledige ontvoogding zij al de krachten welke
hun bezielen, zullen wijden.
Kameraden en vriendinnen, voor te sluiten,
overweegt goed den toestand, herinnert u dat
allen, onvereenigden, zoowel als vereenigden,
meer dan 14 lange maanden, door de ergste
krisis zijt geteisterd weet wel, dat gij allen
samen uitgebuitenen zijt door hetzelfde patro
naat, bijgevolg dat ge allen samen arbeidsbroe-
ders en zusters zijt met dezelfde verzuchtingen
en bekommeringen, overweegt kalm en goed.
Vastberaden zal u oordeel zijn en Uw koen
werkershart zal U gebieden en den weg wij
zen welke Gij als arbeiders te volgen hebt,
daar naar het socialistisch syndikaat, naar al
Uwe andere lijdensbroeders welke zullen
trachten onder de plooien van dit eerlijk schoon
en alles omvattende rood banier, den strijd
voort te zetten welke onze voorouders met
hun bloed hebben geverfd opdat wij, hun dier
baar nageslacht waarvoor zij alles dwang,
broodroof, verbanning en gevang hebben ge
trotseerd toch wat beters in het leven moge
ten deel vallen dan zij ooit hebben gekend.
Makkers overweegt dit alles van vandaag
allen aan de propaganda, spreekt met allen
wien ge kent, wijst hun op de hun te volbren
gen plicht en wij durven U verzekeren dat in
den korst mogelijken tijd, gij niet meer afgun
stig naar uwe broeders werkende in den trust
zult moeten blikken, maar dat gij zultverbete
ring bekomen hebben voor U en uwe familie,
door Uw werk en eigen strijd. Vooruit, immer
vooruit onder den kreet kameraden, de ont
voogding, ontslaving en redding der arbeiden
de klasse, zal haar eigen werk zijn.
E. D. C.
De macht van het strydende proletariaat
breidt zioh zoo geweldig uit, dat er geen en
kel wettelyk lichaam nog bestaat, waar zij
haren invloed niet doet voelen.
Inderdaad, van by het ontstaan van het
socialistisch werkersleger heeft de reaction-
naire pers niet opgehouden te beweren, dat
het een doodgeboren kindje was, en er dus
eerlang geen spraak meer zou van zyn.
Dien heugelyken dag, is helaas voor do
bourgeoisie achterwege gebleven, zooals by
zuster Anna..., en dat doodgeboren kind is
steeds opgegroeit, en staat er hedon als een
bloeiende, jeugdige en rotsvasto eik te pry-
keD, te midden der verkwynende anti-socia
listische dorre en uitstervende planten.
Dat doodgeboren kindje telt heden d»
volgende afzetsels
19U 1921 Heden
Kamerleden 4o 68 78
Senatoren 13 52 58
Provintieraadsleden 99 Jo7 245
Gemeenteraadsleden 1050 2869 3362
Wie zou durven tegenspreken als we zeg
gen, dat wy er heden spriüglevender op
staan dan voorheen
Trots de laffelykste en fanatiekste aanval
len van wege de reactie, staat onze party
onwankelbaar op haren strydpost, en hot
beantwoorden van onzen oproep voor het
vieren van 1 Mei, door duizende en nog dui-
zende mannen, vrouwen en jongelieden,
mag als de goede inzet tot het behalen eener
nieuwe overwinning op 3 Juni aanzien wor
den.
Onze arbeiders en bedienden moeten en
zullen bewys leveren dat ze bewust zyn van
hun eigen en goede rechters willen kiezen.
Deze kiezing heeft een speciaal karakter.
Patroons, bedienden en werklieden stem
men afzoDderlyk, omdat een Werkrechters-
raad, een soort tribunaal is, waar geschil
len tusschen patroons, bedienden en werk
lieden dienen opgelost te worden.
Het ware dus vanwege de werklieden en
bedienden heel dwaas om voor kandidaten
te kiezen welke hun volle vertrouwen niet
hebben. j
We weten het, de stryd zal vooral gaan
(tusschen socialisten en de zoogezegde kri-
stene-werkliedeü
Welnu we zyn ervan overtuigd dat de
Keus van iodero verstandige vrouw, werk
man of bedionde niet tnrtyfelachtig zal zyn
en deze zal gaan naar de socialisten.
Men mag Diet uit het oog verliezen dat de
kristen© afgevaardigden de aangeduide
kandidatoD zyn door de patroons, omdat zo
deze als lakeien kan nomen, en ze doen dan
sen zooals zy schuifelen.
Ieder bewuste vrouw, werkman of bedien
de zou hot tegen de borst voelen stuiten,
moesten ze met hun stem aan dorgeiyke
janklazon-politiekers te schenken, hun
recht by eon opryzend geschil zien ont-
glibben.
Ieder bewuste vrouw, werkman of bedien
de mag niet uit oog verliezen dat, de eischen
door de socialisten gesteld c maanden-
Toen Wauters nogminlcter was, ver
klaarde hjj in de Kamer, dat hst pensioen
der ouderlingen te gering was, dat hij
hierom de verdubbeling voor stelde voor
dezen die geen ander inkomen hadden en
toen er van wege de reaotionnairen een
gemompel opging, dan wae Wauters daar
om hen te zeggen, dat wanneer hij voor
den oogenblik geen hooger pensioon kon
voorstellen, gezien den finantieëlen toe
stand van 't land, het hem ten zeerste
pijn deedt, want riep hy uit wie van U,
durft opstaan en beweren, dat een pen
sioen van tien franken daags voer onze
afgesloofde ouderlingen te hoog zou zijn?
en niemand verroerde sich.
En inderdaad is tien franken te veel
Het cijfer kan hoogschijnen, maar in
werkelijkheid is het één goeden frank
daags, in vergelijking van de duurte van
't leven van vóór den oorlog.
Herinnert go u nog ouderlingen dat
vóór den oorlog den eisch dsr socialisten
was éin frank per dag pensioen voor de
oudjes.
Was dien eisch overdreven
Voor de heeren Katholieken die mee
sters waren van 't land ja, want 't was
maar negen centen daags dat er wierd
uitgekeerd.
Als we nu onzen eisch stellen, 10 fran
ken der dag pensioen, omdat het leven
ongeveer tienmaal duurder is dan vóór
den oorlog, dan kan ons niemand be
schuldigen, overdreven eischen te stel
len
En als we onlangs hebben moeten be
statigen dat van zoodra de socialisten uit
het Ministerie waren getreden, de libe
ralen en de katholieken een cadeauken
deden van versohillige millioenen die de
heeren fabrikanten liet hebben moe
ten betalen voor het bereepsonderwije
en als ons Gouvernement onmid-
deljk daarna 30 millioenen vendt
om militaire werken langs Luik en Na
men uit te voeren, dan mogen we wel
zeggen, dat de Schatkist van 't land er
nu goed voor zit, en den oogenblik is ge
komen, om 't lot onzer gepensioenneer-
den te verbeteren.
't Is wat de Socialisten doen.
De armoede moet gebannen worden,
uit de woning van hen, die gansoh hua
leven hebben gewerkt en gezwoegd. Zjj
moeten hunne laatste dagen onbekom
merd kunnen doorbrengen.
't Is een edel werk, waaraan alle wel
denkende lieden kunnen medehelpen
Daarom moet er van nu af gewerkt
worden, om de tien franken er door te
krijgen, en die komen er, dat kan u ver
zekerd worden door
PRIED ERIK.
dienst, verplichte verzekering tegen vroeg-
tijdige invaliditeit, een ouderdomspensioen
van 10 frank enz., enz., alsook de reeds ver
overde rechten, meer om meer in gevaar
komen bij iedere geringe teekening van
zwakte of achteruitgang.
We moeten toonen dat aan al deze ver-
overderechten.welke steeds het mikpunt
der reactonnaire aanvallen hebben geweest,
niet mag getornd worden.
De arbeiders met de hand en geest, van
alle slag zullen dus in massa stemmen voor
de kandidaten dio gesteund worden door
do Syndikaio Kommissie en gansch de So-
cialistischo partij, omdat alléén deze hunne
belangen met open vizier tegenover de pa
troons kunnen verdedigen.
Do socialistische georganiseerde strij-
dersblok zei nogmaals toonen dat elk, hoe
machtig ook. wijken moot voor de overtui
ging en de kracht welke zo in zieh bevat.
I De innige samenwerking der kristen de-
mocraten met de patroons in den politieken
strijd maakt het vanzelf onmogelijk dat ze
i goede werkrechters kunnen zijn.
En dat juist moet alle bewuste arbeiders
mot hand on geest een spoorslag wezen om
blok tavormen en alleen voor de Roode kan
didaten te stemmen
Zij alléén xiin hét vtrtroitaen waardig 11
A. B.
