De Huishuur-Wet
Het zijn sterken.
VRAAG
25e Jaargang N° 30
Prijs per nummer 30 centiemen
22 Juli 1928
Socialistisch Weekblad
voor het Arrondissement Aalst
Als..Beesten Gehuisvest
Het Klerikaal Gemeentebestuur
blijft Onverschillig.
ARR. FEDERATIE
Recht en
Geen rechten zonder plichten
Geen plichten zonder rechten
POSTCHECK-REKEIIING
Belgische Wer k 1 i ad e n - P art\j
Arrondissements-Federatie Aalst
Nr. 8 5 6 8 6. Telefoon 5 7 2
Het Landelijk congres der Socialistische
partij heeft plaats gehad verleden Zaterdag
en Zondag en in ons blad Vooruit is daar
over volledig verslag verschenen. Hedoch
een punt willen we voor heden, wat br ee
deruitwerken, te meer, omdat er daarover
klaren wijn dient geschonken te worden.
Het i9 de Brusselsche Federatie die even- I
als wij overtuigd zijn, dat de huishuurwet
niet mag eindigen in 193o, en dit punt heeft
aangeraakt.
Inderdaad, de Kamer en Senaat hoeft ge
meend, dat den woningnood zou zijn ver
dwenen in 1930 en heeft daarom een nieuwe
wet gestemd die geleidelijk naar 't gemeen-
recht terugkeert. Deze wet splitst de eigen
dommen, volgens hunne belangrijkheid
in de categorieën, hierover hebben we
in ons nummer van 15e Januari 1.1. volledig-
en uitleg gegeven zoodanig dat de belang
rijkste eigendommen nu reeds in dit jaar
I9a8naar het gemeenrecht zijn terug gekeerd
dat de tweede categorie het zal zijn in 192$
en eindelijk de kleinste woningen, de meest
belangrijkste voor de werklieden, dus ook
het grootste getal, in 193O.
Maar de wetgevers hebben zich bedrogeü.
De woningnood is verre van opgelost en hij
zal het nog niet zijn in 1930.
Kijkt maar rond in uwe omgeving en ge
zult zoo gemakkelijk een kilo goud op do
straat vinden, als een ledigstaande huis, dal
geen huurder vindt.
Al wie die om de een of andere reden,
met uitzetting is bedreigd, loopt met het
hart vol, zoekt tevergeefs naar een andere
woning en schrikt en beeft voor den dag,
dat hij met inboedel, met vrouw en kinderen
de straat zal worden opgezet.
Dagelijks ontvaügen wij bezoeken van
menschen die in dit geval verkeeren en on
gelukkig genoeg, we kunnen ze niet helpen
omdat er geene woningen te huren zijn.
In ons arrondissement, zoowel als in de
andere gedeelten van 'tland, is den toe
stand verschrikkelijk.
In mijne gebuurte in 't kort drie uitzettin
gen, drie gezinnen in éón woning I...E0
niemand weet waarheen.
Ik ken eene woning, waar in ééne en de
zelfde Kamer, twee jonge koppels slapen
van elkander gescheiden met een schutsel
en welk schutsel
Een laken opgehangen in de Kamer is den
scheidsmuur der slaapsteden van die twee
jonge paren, waar dan nog twee kinderen
vernachten.
Ge ziet hoe zedelijk het hier moet gaan.
De aanvragen om eene barak te bekomen,
zijn talrijk en de barakken zullen niet
eeuwig bewoonbaar zijn.
En nogthans in Aalst, is er sedert den
oorlog reeds veel gebouwd, zeer veel meer
dan in andereplaatsen van 't land en toch
heerscht don woningnood nog in al z\jne
hevigheid.
Wat moet den toestand dan zijn daar waar
er een weinig of niets is gebouwd
Leest hierachter wat mijn vriend Bergh-
man schrijft, over een onderzoek dat hij
heeft gedaan in de gemeente Haeltert over
do huisvesting van een paar huisgezinnen,
en voorzeker zult ge een vloek werpen, op
do hedendaagsche maatschappij, die aan het
volk geen huisvesting kan bezorgen, niet
omdat er geen woningen kunnen gebouwd
wordeD, bij gebrek aan grond, kalk en
steen of werkkrachten, maar omdat de be
zitters, de rijke menschen en onze huidige
regeering zich om het lot der dakloozen
weinig of niet bekommeren.
Juist op dit oogenblik, dat ik dit artikol
aan 't schrijven ben bestelt
De Briefdrager
me een brief van een, vlaamsch arbeider uit
Hillegem, die twee jaar gelden naar
Pièlon, een waalsohe gemoento is gaan
wonen, en aldaar zich beeft hooren vonnis
sen, om zijne woning te verlaten, in eene
maand tijd.
Hü heeft zaa kinderen en telkens hij
ergens vraagt om te mogen inwonen, wijst
men hem de deurxijn huisgezin is te
talrijk-
HU vraagt raad, hij weet niet waar naar
toe en ik kan bem onmogelijk helpen.
Zal ook dezen armen sukkel met zijn tal
rijk kroost, onder den blooten hemel mogen
•lapen, zooals destijds, die ongelukkigen te
Hilllgem, die daar in 't midden van den win
ter in 't veld moesten vernachten
Sohrikkelljke toestanden, die zich zullen
vertienvoudigen in 193o, moest de huis-
huurwet, ophouden te bestaan.
Het is daarom, dat er van nu af, een hevi-
gen strijd moet gevoerd worden om de arme
huurders van dergelijke ramp te vrijwaren.
Hoe zulks kan
Eene huishuurwet bestaat, zij vervalt in
19,o. Zij moet verlengd, herzien on verbe
terd worden, ia 't belang der huurders.
Zulks zal, als in 1929, met de toekomen
de verkiezingen, de socialisten, versterkt
uit den strijd komen, want met eene regee-
van Katholieken en Liberalen, die enkel en
alleen, de belangen der rijke menschen in
't oog houden, is er op dit gebied niets te
doen.
De Socialisten zijn bezig, met te zorgen
voor de boeren hunne pachtwetzij zullen
ook zorgen voor de huurders hunne huis
huurwet, als zij er de macht toekrygen.
Zulks hangt af van het kiezerskorps 't heeft
zijn eigen lot in handen.
NICHELS ALFRED.
Haeltert is een gemeente van ongeveer
5000 zielen.
Vele werklieden gaan naar Brussel en el
ders hun dagelijks brood verdienen.
De gemeente ligt zoo wat 5 kim. van Aalst
op de steenweg naar Geeraardsbergen.
Het bestuur is er uitsluitelijk Katholiek
en het hoeft niet gezegd dat de bevolking
er nog steeds met een echte onderworpene
geest bezield, en met heel weinig tevreden
's.
Een Gezin met 6 Minderjarige
kinderen op de straat gezet.
We werden op de hoogte gebracht van dit
ellendig geval en we togen Zaterdag i4 Juli
j.l. naar Haeltert om ons van den toestand
te vergewissen.
In Haeltert aankomende, vragen we naar
Van Hoorebeek Charles, de vader van het
gezin in kwestie, en we kregen inlichtingen
die ons aldra op het Katje deden aanlan
den.
By nader ondersoek bleek dat we op een
verkoerde weg waren, want het was op
Molenmeerschen» dat we het gezin kon
den vinden.
Maar 1..een klein teeder vrouwtje vroeg
me eens by haar te willen inkomen, dat ze
ook zóó slecht woonde en dat ze bovendien
hare huishuur welke sinds 2 jaar ]2,5o fr.
per maand bedroeg nu ineens tot 35,00 fr.
per maand moest verhoogen.
We voldeden graag aan de vraag en... er
was slechts een droeve toestand vast te
stellen.
Een Koestal in
Woning Herschapen
Bij het binnentreden gaven we er onze oog-
en volledig den kost en we bemerkten dat
van oen koestal een woning was gemaakt.
De muren zyn er gewit, de eetbak der
koeien was uit den muur genomen een aan
gebracht deurkon stopte het gat.
Het plafond bestond uit gazpapier, en de
vloer was wat opengestreken ciment. Een
enkel vensterken, en de oude koedeur
laten toe wat licht en lucht in die krot
woning in te dringen.
Hedoch, deze menschen alhoewel zeer
slecht gehuisvest schenen tevredeD, maar
zyn niet te vinden om van 12,5o fr. op 35,00
fr. te komen por maand aan huishuur.
't Feit vindt zijn oorzaak hierin, dat de
wet bepaald al de huidige gebouwen die
voor den oorlog niet dienden als woning en
nu aldus herschapen zyn, vallen onder de
toepassing der huishuurwet niet, zoodat de
uitspraak van den Vrederechter, in dit ge
val volgens de bepalingen der wet heeft
geweest.
Wat nochtans niet zeggen wil dat wij er
vrede mede hebben, want men moet een
echte uitbuitor zyn, om 35 fr. per maand
van zoo een kot te vragen.
Ergere Toestand
We voelden reeds dat we ons bij het gezin
waarvoor we eigenlijk naar Haeltert waren
gegaan ons aan iets veel ergers mochten
verwachten.
We kwamen bij toeval met de moeder der
betrokken vrouw in gesprek en we togen
naar Molenmeerschen
We troffen er de uitgezette vrouw ter
plaatse aan met twee kinderen op den
schoot en een paar die aan hare rok hingen
te knorren.
We zetten in korte trekken het doel onzer
komst uiteen, en we schenen iD de oogen
der ongelukkige vrouw de Messias te zyn,
Ze snakte naar verlossing uit dien ver
sehrikkelyken toestand en ze was dan ook
ten zeerste bereid om de gestelde vragen te
beantwoorden.
Het Onderzoek
Wat is nude juiste reden dat gij uit uw
huis zyt gezet?
Ah, menheer, het is een heele historie die
ik U eens zal vertellen Alhoewel we reeds
7 kinderen hebben gehad op 8 jaar tijd dat
we getrouwd zijn, hebben we nooit ergens
iets moeten gaan bedelen. MjjD man heeft
steeds goed zyn werk opgepast en 's avonds
wat land bewerkt en zoo trokken we tooh
onze plan
Maar het ongeluk is begonnen van in 't
begin van Januari dit jaar. Mijn man werd
getroffen door een werkongeval, welke hem
4 weken 't huis hield.
Met onze onderstand van het syn-
dikaat, en ons gewin van ons land trachtte
ik toch de twee eindjes der week aan elkaar
te knoopen, en we hoopten steeds op beters
als mijn man totaal zoo genezen zijn.
Maar een wreede slag trof ons.
Man en 4 kinderen worden
besmet met de Typhusziekte.
Mijn man werd in plaats van te kunnen
gaan werken, op zijn bed gekluisterd, drie
volle maanden.
Vier kinderen lagen eveneens met den
Typhus waarvan er een is gestorven.
Mijne oude moeder die ons ter hulp kwam
helpte me de zieken oppassenhet hoeft
niet gezegd dat stilaan de armoede zich liet
voelen.
Hei ft het Gemeentebestuur niets gedaan
Neen menheer, den heer Burgemeester
evenmin als de andere leden van het ge
meentebestuur deden iets.
De bevolking in haar geheel, heeft zich
heel wat menschlievender getoond jegens
ons, want tijdens de langdurige ziekte van
myn man en drie kinderen is er een omha
ling gedaan welke 1263 franken opbracht.
Die goede daad vanwege al de inwoners
zyn w§ ten zeerste indachtig en het zal
steeds onze kindereD, als ze 't geluk hebben
van op te groeien, worden gezegd, wat de
inwoners voor ons hebben gedaan.
Maar ook... in welke toestand het gemeen
tebestuur ons laat leven.
- Is er geen mogelijkheid om wat onder
stand van den Armenraad te bekomen
Neen meneer, de armmeester zegt dat
or te veel moeten geholpen worden en de
geldmiddelen zeer beperkt zyn.
We hebben weliswaar eens 131,70 fr. ont
vangen maar deze som is afkomstig van
den overleden Heer De Graeve, die deze
som laat uitkeeren voor de arme gezinDen.
De gemeente zelf deed dus niets.
Mijn man kwam stilaan aan do beter hand
en wo verlangden natuurlijk met gretige
spanning den dag af, dat hij opnieuw zou
kunnen werken hebben, om in de behoeften
van ons huisgezin te voorzien.
Wat was nu de reden der uitzettiDg
Ik betaalde sinds 1 1/2 jaar 6 frank per
week en vanaf April zov ik moeten 36 frank
per maand betalen hebben.
De langdurige ziekte van mijn man en
kinderen lieten me niet toe om meer te be
talen en ik werd dus voor de Vrederechter
geroepen.
De uitspraak was, dat ik op 6 Juli buiten
moest, en mijn man werkt nu juist 4 weken
sinds Nieuwjaar, we staan 2 maanden huis
huur ten achter, en alhoewel ik in de mate
zou van lut mogelijke deze schuld afkorten,
zijn wij uit ons huisje gezet.
We hebben eenige nachten met ons 6 kin
deren, waarvan het oudste 7 jaar en het
jongste 4 maanden is, buiten geslapen.
Nu zijn we hier bij mijn zuster opgeno
men, tot we iets van woonst vinden.
Dringende Hulp Noodzakelijk
Het eenig plaatsken waar dit ongelukkig
huishouden nu zijn onderkomen heeft, is
3,50 m. op 5 meters, het is bewoond door
man en vrouw met 2 kinderen onder de 7
jaar, en daar komt nu nog een gozin met
man en vrouw en 6 kinderen by te voegen.
Er is éón bed, een kinderbedje, stoof, ta
fel en een viertal stoelen geplaatst, maar....
buiten aan de deur staan de wiegen
's Avonds legt het gezin wat stroo in de
vloer en daar kruipen ze in om te slapen.
Overdrijven we, als we zeggen dat hier
dringende hulp noodzakeJijk is
Neen, want 't mag een schande genoemd
worden voor gansch de kapitalistische
maatschappij, dat er aldus nog menschen te
leven hebben.
Stelt U toch eens goed voor beste lezer of
lezeres wat dit wel is
Een plaatsken van 3,5o m. op 5 meters,
waar twee huishoudens gevestigd zijn, de
eene met 2 kinderen en de andere met 6
Dergelijks heerschende toestanden zijn
slechts te vergelijken met deze der middel
eeuwen, toen het zwartste armoespook, de
bevolking van toen, hen door het klerika
lisme was opgelegd.
Met dit geval stellen we vast dat het in
Haeltert, al wezen we nu in 1928, nog wat
verre is van veranderd.
't Is waar, een vet varken weet niet dat
een mager honger heeft, en het zal dan ook
voorzeker de reden zyD, dat- we tot heden
noch den H. Burgemeester niet hebben kun
nen genaken om hem te doen inzien dat in
grijpende maatregelen van zijnentwege
noodzakelijk zijn.
De hulp van den heer Arr. Com
missaris ingeroepen.
We hebben gemeend, gezien we tot drie
maal toe hebben gepoogd met den H. Bur
gemeester te spreken, en deze telkens afwe
zig was, dat hij pieperken duik wilde spe
len en wo hebben dan ook Maandagmorgen
met gezel Nichels Alfred den Heer Arr.
Commissaris over het geval gaan inlichten,
welke op onze vraag om tusschen te komen
heel bereidwillig een bevestigend antwoord
heeft gegeven.
Den lieer Arr. Commissaris heeft gevoeld
dat er hier dringende tusschenkomst van
zijnentwege noodig was, en wy hopen een
spoedige oplossing aan dit treurig schouw
spel te zien brengen.
Brief aan den H. Burgemeester.
In afwachting van goed nieuws en met de
gedachte bezield, de zaak niet los te laten
alvorens er een gunstige maatregel voor dit
ongelukkig gezin getroffen wordt, hebben
we de volgende brief aan den H. Burge
meester gestuurd
Aalst, den i7 Juli 1928.
Aan don Heer Lauwereys,
Burgemeester te Haeltert.
Mynheer,
Den onmenschelijken toestand waarin
het huisgeziD Van Hoorebeek Charles, en
hunne G minderjarige kinderen zich be
vinden is U reeds bekend.
Ik heb reeds tot driemaal toe gepoogd
met U in aanraking te komen, ten einde
onmiddelijke tusschenkomst af te smeken
maar te vergeefs.
Gezien den erbarmelyken toestand
waarin dit ongelukkig gezin zich bevindt,
die slechts met 2 maanden achterstel, en
dit ten gevolge eener maandenlange ziek
te vanwege de man door een onmeedogen
De eigenlijke aanleidiDg tot het konflikt
was als volgt: Gezien den lastigen en ge
vaarlijken arbeid die er verrioht werd, kon
het ook geenszins verwonderlijk zijn dat de
arbeiders daartegenover ten slotte eischen
stelden zij vroegen nml. verhooging van
loon en vermindering van arboidsduur.
Niets hielp nochtans en ondanks de moei
lijke positie waarin de arbeiders toen ver
keerden (geen sterke weerstandskas, geen
wettelijke bescherming enz.) werd dan de
staking waarin 480 arbeiders waren betrok
ken op lo Oogst 19o9 uitgeroepen.
Do strijd werd heftig gevoerd, vooral om
dat men voorzag dat er gozien de economi
sche krisis die rond dit tijdstip heerschte,
niet gemakkelijk zou toegegeven worden.
Ook waren de onderkruipers talrijk, wat
dan wel vaak aanleiding gaf tot het uitdee-
len vankostelooze oorvegen.
De stakers verdoelden zich in groepen
van een 3o tal mannen, en deden zoo propa-
gandatochten, welke hen in staat stelden
omhalingen te doen en ter dier gelegenheid
gemaakte liedjes te verkoopen Zij bepaal
den zich nochtans niet tot het uitvoeren
dier propaganda hier in de omstrekon er
grepen ook uitwijkingen plaats. Zoo deden
zij o.a. reizen naar Gent, Deinze, Kortrijk,
Meenen, Wervick, Komen, Tourcoiog,
Mouscron, Lessen, Geeraardsbergen, Rons©
enz. De Aalstersche arbeidersbevolking
steunde insgelijks zeer goed. De opbrengst
der steunlijsteD beliep do 25.000 fr. Een
balspel werd ingericht op d§ Houtmarkt
alsook een bal.
Ondertusschen duurde de strijd steeds
voort en het is onkel na 20 weken hardnek
kig strijden dat het konflikt dan door een
scheidsrechterlijke tusschenkomst werd op
gelost. Die beslissing gaf voldoening aan
de werklieden in dezon zin gezien denzoo-
onmensch de straat is opgezet, en der- 1 genaamden slechten gang van zaken kon
wijzo in naam der menschheid maatrege- I maar aan de 3/4 der arbeiders het werk te
len dienen getroffen te worden om deze ruggegevon worden; doch solidair met
parias een onderkomen te bezorgen, zijn I hunne makkers zijnde, drongen do bevoor-
M - SI.J - k Ant. An*. PaYYI - J 1 Innm AaI. H a fAl' t ir
wij zoo vrij geweest den heer Arr. Com
missaris op do hoogte te brengen van dit
schreeuwend geval, die zijn welwillen
de tusschenkomst heeft beloofd.
We durven hopen dat den heer Arr.
Kommissaris reeds met U in betrekking
is geweest en gij U zoo inschikkelijk zult
willen toonen om maatregelen te treffen
wat slechts een maatregel van mensch-
zijn en tevens als plichtbewuste bur
gervader kan bestempeld worden.
In de hoop een gunstig gevolg aan on
ze bede te zien geven, bieden wy Ued. on
ze gevoelens van hoogachting.
De Soc. Party-Secretaris,
ALF. BERGHMAN,
Hand in Hand Aalst
Roeds enkele weken is ons stille Aalster
sche stadje weer een terrein van een bitte
ren strjjd'tusschen patroons en werklieden
geworden. Zij die millioenen verdienen wil
len nog niet aannemen dat de arbeiders, de
verwezentiykers van die groote winst, ook
recht hebben op oen bekoorlijk leven. Van
daar steeds die onvermijdelijke strijd.
De arbeiders nochtans meer en meer hun
macht 011 recht bewust zullen den strijd
niet opgeven. Een diepgewortelde solidari
teit maakt hen sterk en doet deschoone
spreuk «Een voor allen, Allen voor een
in zijn volle glorie pryken.
Hoe roerend is het niet die van geestdrift
stralende gezichten der stakende arbeiders
te ontleden, alsook deze .hunner mild steu
nende werkbrooders die, zich zelf bewust,
volgaarne hun penning storten ten voor-
deele der strijders, ais wilden zij hen aan
moedigen, hen zeggen dat zij niet alleen
staan, dat w\j allen, arbeiders, met hen
meeleven, met hart en ziel.
Als ik dit alles eens overweeg dan komt
me steeds die groote en moeilijke vooroor-
logsche strijd voor oogen. Ik zeil heb die
niet meegeleefd maar ik heb Jer te dikwyls
door die oudore pionierB hooren van vertel
len opdat er mi] maar iets zou van ontsnapt
zijn.
En zoo heeft men mij dikwijls de strijd
der Viscosebewerkers verhaald die ik hier
als kleine kyk op de geschiedenis der ar
beidersbeweging met u nog eons wil herle
ven
Het wa9 iu I909 dat het groot konflikt op
de kunstmatige-zjjdefabriek «La Viscose
uitbrak.
De werkvoorwaarden waren indiefabriek
zoo onder hygiënisch als moreel opzicht
allerschandaligst.
De fabrikage van die kunstmatige zijde
werd bereikt door het spinnen van een
mengsel bestaande uit papier bewerkt met
acide, sulfuur, soude enz. allen chemische
produkten die zeer nadeelig op de gezond
heid der arbeiders werken. De werklieden
werden er dronken door de uitwaseming
der sleohte geufen.
deoligden er op aan ook de rest terug in
dienst te nemeD, door een verminderd aan
tal uren te arbeiden. Daarin werd dan ook
toegestemd en de groote Viscosestaking....
behoorde tot hot verleden.
En nu is hier de strijd der arbeiders
der fabriek van «Torley» in volle branding.
Dezelfdo kapitalistische maatschappij leeft
Dog zooals voorhoen dezelfde strydme-
thoden worden onder een min of meer ge-
ratioDaliseerden vorm toegepastdezelfde
geestdrift huist nog in de harten dor arbei
ders.
Aan ons de kapitalistische samenleving
af te breken en de socialistische te verwe
zenlijken. Aan ons die wederzijdsche
geestdrift onder de arbeiders aan te wakko
ren. Aan ons die wederzijdsche geestdrift
onder de arbeiders aan te wakkeren. Aan
ons de overwinning onder de onsterfelijke
leuze van Max Arbeiders aller landen
vereonigt u. Dan kan geen storm ons doen
tprucdeizen. DAN ALLEEN ZIJN WIJ DE
STERKSTEN. FR. RIMBAUT.
gesteld door Niohels, aan den Heer Mini
ster van Spoorwegen, telefoonenz.
Trein N. 1885, vertrekkende te Braiue-le-
Comte om 17,33 uren, neemt daar de week
abonnementen op, zonder dat het beheer
van den trein er zich tegen verzet.
In Sottegem neemt don Heer Statie-over
ste do weekabonnementen af, en past zelfs
de werklieden eene boeto toe.
Nu stappen die menschen te Geeraards
bergen af, en moeten daar een langen tijd
wachten, alvorens een anderen trein te kun
nen nemen.
Het geldt hier minstons, twee honderd
werkliedeD, die aldus verplicht worden
nutteloos hun kostelyken tijd te ver-
speloD, die zij te huis, zoo nuttig zouden
kunnen gebruiken, voor wat huiselyken
arbeid.
Zou den Heor Minister, daar geen einde
willen aanstellen, door aan den Heer Statie-
Overste van Sottegem te bevelen, dat die
werklieden niet mogen verontrust worden,
wanneer zii dien trein nc men, te meer om
dat er plaats in overvloed is
De werklieden zouden er den Heer Mini
ster heel dankbaar voor zijn.
NIOHELS ALFRED.
Aalst, 11-7-20.
Zitting te Denderleeuw op Maandag
30 Juli, om 3 1/2 ure namiddag.
DAGORDE
Betooging 5 Oogst te Brussel.
Onze propaganda.
Verschillige.
