Zooveel Jaren Behandeld
als Bastaard
Bij en rondom ons
MIJN HOEKJE
25e Jaargang N° 36
Prijs per nummer 30 centiemen
September 1928
Socialistisch Weekblad
voor het Arrondissement Aalst
Wat is de Krislene
Demokraiie
Arbeidersschool.
Goedkoope Woningen
Om den menschelijken nood
te verlichten.
Recht en
Geen rechten zonder plichten
Geen plichten zonder rechten
POSTCHECK-REKENING
Belgische Werklieden-Party
Arrondissements-Federatie Aalst
Nr. 8 5 6 8 6. Telefoon 5 7 2
Heden doet ons weekblad Recht en Vrij
heid heel;waarschijnlijk, voor de eerste
maal zyne intrede, in een aantal Sociali
stische gezinnen van ons arrondissement.
Ik zeg Socialistische gezinnen, omdat het
niet begrypelyk, niet verklaarbaar is, dat
een -Socialistisch weekblad, oen bestaan
hebbende van 25 jaren, tot heden nog niet
door alle gezinnnen, gelezen wordt, die
deelmaken van de Socialistische party.
Heb ik dan niet het recht te zeggen, dat
Recht en Vryheid, reeds zoolang als een
bastaard is behandeld
Recht en Vryheid, is het eenige Sociali
stische weekblad van ons arrondissement.
Het is gesticht door de Socialistische par
ty van ons arrondissement, met de gelden
van alle socialistische groepen, dus van al
onze socialistische gezinnen en nogthans
wordt het nog niet gelezen, door al dezen
die het helpen betalen en voor wie het al
den tyd van zyn bestaan in de bres is ge
sprongen ter verdediging van zyne politie
ke en economische rechten.
Ik vraag het u in gemoede
is het redelijk uw eigen kind als bastaard
zoolang behandeld te hebben
Heeft dit blad dit verdiend
Wat heeft het u misdaan
Is het aan zyne kinderlijke verplichtingen
te kort gekomen
In 't geheel niet, maar veeleer zyn het de
ouders die hun eigen kind, hun helper, hun
verdediger, niet hebben geholpen.
Inderdaad, toen ons weekblad gesticht is
geworden, dan hadden de werklieden geen
algemeen stemrecht, geen ouderdomspen
sioen, geen achturen werkdag, geen rech
ten, maar zware plichten.
Heeft Recht en Vrijheid
niet steeds zijne kolonnen wagen wyd
opengezet om de rechtvaardigheid, de eer
lijkheid voor de stembus van alle belgen
Ais het er op aankwam, de noodzakelyk-
heid te pleiten van het toekennen van een
behoorlijk pensioen voor onze afgesloofde
ouderlingen was het weeral niet, uw eigen
weekblad die deze heilige taak op zich nam
en er veel toe bijgedragen hoeft, om het
ouderdomspensioen eene werkelijkheid te
doen worden?
Was den,
Achfturigen-werkdag
niet, om zoo te zeggen het ideaal van onze
werklieden
Heeft Recht en Vryheid niet bestendig
aangedrongen, onophoudend geyveid, ge
durig aangeklaagd, den te langen werkdag
die onze arbeiders te tobben hadden
Hoe heeft Rechten Vrijheid niet te kam
pen gehad tegen de bladen der burgerj, en
zelfs tegen deze der Christene-democraton,
wanneer on sgeliefd weekblad den Achturen-
dag verdedigde, terwijl de mot-socialisti-
bladen met onzen eisch spotten en schreven,
dat de socialisten eischten
Acht uren gapen.
Acht-uren slapen.
Achturen wandelen gaan
En zijt ge om uw dagelijks brood to verde
digen, nooit in werkstaking moeten gaan
Neen dan zyt ge een gelukkigen vogel,
maar het overgrootste gedee lte onzer Socia
listische vrienden, zal zich reeds en mis
schien wol meer dan eens zich te meten ge
had hebben, met hun patroon 'tzy voor be
tere workregeliug, 't zij voor hoogere loo-
nen en Recht en Vrijheid zal altijd aan uwe
zijde hebben gestaan, altijd de verdediging
uwer belangen op zich hebben genomeD.
Moest er steun
bijeen gebracht worden, om den strijd te
kunnen volhouden, 't was weeral in Recht
en Vrijheid dat den oproep gebeurde, dat de
zetten ingelascht wierden, hetgeen he
den nog altijd het geval is.
En als wo onze Ziekenbonden hebben ge
sticht en met onze eigene centen, eene kas
hebben gevormd om in geval van ziekte,
geldelyken steun te worden uitgekeerd om
de geneesmiddelen en hulp van den dokter
te bekomen, dan hebben we terecht geijverd
opdat de openbare besturen hieraan gelde-
lijken steun zouden hebben verleend, en we
zijn er ten volle ingelukt.
Op dezen oogenblik worden er subsie-
dieën gegeven, door de meeste gemeente
besturen, provincieradenen regeering.
Zeg, mag Reoht en Vrijheid zieh met
Heft pluimken nieft ftooiën
aan die propaganda een stevigen duw te
hebben gegeven en de meeste mandataris
sen van de noodzakelijkheid van dien eisch
te hebben overtuigd
En als dit alles nu waar is, en Rechten
Vryheid er zich mag op roemen, in de
frrootste mate van het mogelijke aan dit al-
es mede geholpen te hebben, waarom zyn
er dan heden nog socialistische werkersge
zinnen die dit blad niet lezen
'tls onverklaarbaar, 't is onbegrijpelijk.
Groofte bespapingen
Ten andere, indien nu Recht en Vryheid
in elk socialistisch gezin binnen kwam,
welke besparingen zouden onze bonden niet
kunnen doen
Bij algemeeue vergaderingen, waren er
geene uitnoodigingen meer te drukken en
te verzenden
by veranderingen aan do reglementen,
wierden die opgenomen in ons weekblad
bijdragen en voordeelen konden insge
lijks besproken en openbaar gemaakt wor
den, en dit alles kosteloos, hetgeen nu zoo
duur kost, ©m het aan de leden te laten ken
nen.
Welnu, in een aantal socialistische gezin-
nep, zullen we ons weekblad Rechten Vry
heid een drietal wekeD kosteloos laten be
stellen.
Wy doen dit, omdat ze zich een gedacht
zouden kunnen vormen over den inhoud en
de waarde van hun eigen blad en in de hoop
dat ze zich zelve zullen verplichten het dan
ook wekelijks te koopen.
Eerst dan zullen wede overtuiging heb
ben, dat Recht en Vrijheid niet meer do
«bastaard» is, maar eindelijk de «lieveling»
der werkersgezinnen is geworden, iets wat
by sedert jaren had moeten zijn.
NICHELS ALFRED.
Op die vraag passen vele antwoorden; die
verscheidene bepalingen kan men aan «kri-
stene Demokratie» geven.
De schakeering der katholieke party
spruit voort uit den draag der omstandig
heden. De kristone Demokratie is eene nail-
perij van het Socialisme.
De vooruitziende katholieke leiders za
gen indien ze niet van taktiek verander
den en geene plaats lieten aan wat volksge
zindheid in hunne rangen dat de kristene
arbeiders ook langzamerhand de socialisti
sche gingen vervoegen. Van den anderen
kant waren er ook katholieke strijders, die
toeh niet meer akkoord konden gaan met
het oude katholicisme en gaarne ruiten ver
brijzelden in het oude gebouw.
Door dien tweeledigen drang werd dus de
Demokratie bij do Katholieke geschapen.
Hierin Aalst noemt men dat het Groen-
kruis. Wellicht na men hier de leiders der
Kristene Demokraten nog graag een takje
meê want het groen herinnert ook nog aan
demokratie 1
Een zuivere rol kan de Kristene Demo
kratie nooit vervulleD, daar ze niet vry
staat en gebonden is aan het oude klerika
lisme.
Staat een VaD Schuylenbergh buiten den
invloed van Moeyersoen Handelt by vrij
Hierop zal niemand bevestigend antwoor
den.
En de Groen kruisers in den gemeente
raad... omknelt zo Moeyej soon niet in zojn
ijzeren vuist?
Wat hier gebeurt, heeft ook plaats in
andere gewesten. Wy moeten maar aan
dachtig do werkzaamheden van 't parle
ment volgen, om oen juist idee te hebben
van do waarde der Kristene Demokratie.
Alles is wolkom by die mannon Vlaamsch-
gezindheid, Syndikalisme, Coöperatie, zelfs
radikalisme. Doch dat alles blyft gewoon
lijk masr by schyn, bij caricatuur niet ge-
gemeend is het niet, absoluut niet.
Menig jong geestelijke of student vindt
zyn ideaal in de Kristene-Demokratie en
droomt van door haar en met haar eons de
wereld te hervormen. Op rijperen leeftyd
zullen ze alleu moeten bekennen, dat zulks
zinsbegoocheling was.
De arbeiders zijn te beklagen, die bun
hoop en vertrouwen stellen in de Kristene
Demokratie.
Alles wat men er aanbesteedttijd en
gold is gansch nutteloos.
De Kristene Demokratie, zult go mij zog
gen, kan zich ook een verheven doel stellen,
namelijk het demokratiseeren der oude
katholieke partij.
Maar daarin zal ze niet gelukken Zy
staat zelf heelemaal onder de voogdij der
ouden. Poogt ze een stap verder te gaan,
dan haar toegelaten iser wordt halte-lh
geroepen.
Beloven, dat mogen de Kristeno-Demo-
kraten maar zij mogen niet, in 't parle
ment, hunne beloften volbrengen op bevel
der oude katholieke leiders.
Neen, de Kristene Demokratie heeft geen
vasten grond ze is en blijft eene negatie.
A. VIJVERMAN.
Weeft gij 'ft el
Als op gebied van onderwijs, zoowel als op
gebied van bestuurlijken aard, de Vlaamsche
bevolking ten achter is tegen de Waalsche, is
dit alléén ta danken, dat de Walen wat slim
mer hebben geweest als de Vlamingen met....
voor de Liberalen te kiezen Dit wordt ge
schreven in De Liberaal van 26 Oogst j. 1.
Valt niet omver zulle, lezer oflezeres.
De snul die dat neerpelt heeft wel willen be
duiden, dat de Waalsche bevolking voor de
Socialisten heeft gekozen.
'ft Hebben de Socialisten gedaan
In De Volksstem van Zondag 26 Oogst
j. 1. verscheen een redevoering uitgesproken
door M. Houtart, Minister van Finantieën,
betreffende allerhande finantieële verrichtin
gen en.... belastingen, gehouden in de Kamer
van Handel en Nijverheid te Verviers. 't Slot
van zijn rede was de Socialisten hebben zich
herhaalde malen verzet tegen ontlastingen die
ik meende in te voeren voor fabrikanten en
nijveraars.
Ziet ge wel, schrijft De Volksstem triom
fantelijk 't zijn altijd de Socialisten, die zich
verzetten tegen de vermindering van lasten
voor de Middenstanders.
't Schoentje wringt hen daar niet, onnoozele
of beter gezegd, slimme schrijvelaar van De
Volksstem
Dat M. Houtart eerst eens zorgt om de
lasten der arbeidersbevolking te verminderen,
de Socialisten zullen zijn werk niet dwarsboo
meD.
Maar 't gaat niet hé 't Moet voor de man
nen met de brandkast zijn.
Roede Militie.
Wie zich socialist noemt, laat zich in
schrijven bij het Rood Verweer
Ze durven nïeft.
We mogen de regeering niet doen vallen,
zeggen de liberalen, want dan zou er Kamer
ontbinding komen, en.... we zouden stemmen
verliezen, en.... ons getal is al zoo klein
□e bijgevoegde pensioenen
va>a Joseph Wauters.
Tijdens zijn laatste ministerschap in het
Ministerie van Nijverheid en Arbeid, heeft de
socialist Joseph Wauters, de pensioenen van de
ouderlingen verdubbeld, door aan het vroeger
bedrag ioo percent bij te voegen.
Het Socialistisch Kamerlid, pgt. Dujardin,
drukte daarom onlangs zijn spijt uil tegenover
minister Heyman, (den kristen-democraat bij
uitstek) dat nog vele onzer goede afgesloofde
ouderlingen die in miserie verkeeren, wachten
op de bijgevoegde vergoeding. Geen wonder
't Geldt immers arme drommels.
Fen doode beweging die
heft wel sftelt.
Door onze tegenstrevers wordt menigmaal
gezegd dat de socialistische beweging dood is,
of beter dat ze tot ondergang gedoemd is.
Waarop ze zich steunen, om zulke slagwoor
den de wereld in te zenden, is zoo belachelijk
en dom als men maar denken kan.
Een beweging als de onze maakt een brood
schrijver nog zoo gemakkelijk niet dood.
Ik weet niet of die menschen in onze dag
bladen het Verslag van den Secretaris der Soc.
Internationale zullen gelezen hebben. Als ze
dat gedaan hebben zullen ze wellicht niet zoo
gemakkelijk meer praten over 't failliet van de
socialistische beweging, want daarin kunnen
wij lezen, dat bij de soc. Internationale
6,6oo,ooo leden zijn aangesloten, uit landen
waar normale organisatie is. Het socialisme
telt bovendien meer dan 25 millioen kiezers.
Een vijfde deel van alle parlementsleden der
wereld zijn socialisten. (1181 soc. kamerleden
op 6176 in de wereld).
Zooals men ziet is het een doode beweging
die het wel stelt en waartegen nog menig pen-
nekrabbelaar zijn kop zal te pletter loopen.
ïoor wanneer
Stilaan raken we in 't volle vuur van den
kiesstrijd, en nog is niet er gedacht om
finantieën te verzamelen.
Denken de Besturen onzer aangesloten groe
pen van heel het Arrodissement Aalst, niet
dat het tijd wordt om een toelage te stemmen
voor het Kiesfonds
Wie neemt het eerst een goed besluit
Vlaamsche Zittijd 1928-1929.
Het bestuur der Arbeidersschool houdt
zich voor 't oogenblik bezig mot de aanwer
ving van leerlingen voor het schooljaar
1928-1929. Dat schooljaar vangt op 24 Sep
tember e. k. aan het duurt tot half Juli
1929.
De organisaties die uit een of andere oor
zaak niet in het bezit mochten gekomen
zyn van het rondschrijven betreffende de
aanduiding van leerlingen, gelieven er het
bestuur kennis van te geven er zal hun
onmiddelyk een exemplaar toegezonden
worden.
Om als kandidaat-leerling in aanmorking
te kunnen komen moet men voorgesteld
worden door een organisatie die aangeslo
ten is bij de Belgische Werkliedenparty, of
by de Syndikale Commissie, of bij het Bel
gisch Bureau der Samenwerkende Maat-
schappijèn, of by het Nationaal Verbond
der Socialistische Mutualiteiten. Er wordt
in goen geval rekening gehouden met een
aanvraag tot inschrijving die niet uitgaat
van een organisatie.
De kameradGD, die verlangen als kandi
daat-leerling voorgedragen te worden, moe
ten dus een aanvraag doen bij de socialisti
sche syndikale, coöperatieve of mutualisti-
sche organisatie waarvan ey lid zijn. Het is
wenschelyk dat zy het bestuur der school
van die aanvraag zouden inlichten.
De leerlingen moeten minstens 18 jaar
oud zyn. Aangezien de pas atgeloopen zit
tijd een vrouwelüko zittijd is geweest, zul
len voor den zittijd 1928 f929 vrouwelijke
leerlingen slechts bij uitzondering toegela
ten worden.
De kwestie van het schoolgeld en van ge-
beurly ke vorgoeding voor loon verlies wordt
voor elk geval in overleg met de betrokken
organisatie geregeld.
Voor verdere inlichtingen schrijve men
aan gezel D. Bouchery, bestuurder van den
Vlaamschen Zittijd, Waterloosteenweg,
1329. Ukkel Brussel.
De Gouverneur der Provintie vestigt de bij
zondere aandacht der belanghebbenden op de
schikkingen van het Koninklijk Besluit van 15
Juli 1928, verschenen in het Staatsblad van
21/7/28, welk opnieuw de prenrif invoert ten
voordeele van de personen welke, voor eigen
gebruik in de voorgeschreven voorwaarden,
eene goekoope woniDg zullen bouwen of ge
bouwd hebben.
Dit Koninklijk Besluit bepaalt dat de perso
nen welke NA i5 MAART 1926 en VOOR 22
MAART 1928 eene woning hebben opgericht
waarvan de bouwkosten (bijgebouwen inbe
grepen). doch niet de bouwgrond, de som niet
overtreffen van
45.500 fr. voor de speciale categorie, te Gent
en voorsteden
39,000 fr. voor de eerste categorie
32,500 fr. voor de tweede categorie en
26,6oo fr. voor de derde categorie
met de premie kuunen begunstigd worden, op
voorwaarde dat zij daartoe VOOR l SEPTEM
BER 1928, eene aanvraag indienen per aanbe
volen brief bij den Heer Minister van Nijver
heid en Arbeid.
Er dient wel in acht genomen te worden,
dat de waarde van den bouwgrond het vierde
der hierboven aangehaalde sommen en de
waarde der bijgebouwen het derde der waarde
van de opgerichte woning niet mag over
treffen.
De Provincie, welke in zitting der Besten
dige Deputatie, den 3 Juli 1937, de hiernavol
gende cijfers heeft aangenomen; voor wat be
treft, de maximawaarde der woningen, zonder
den grond.
52,500 fr. voor de speciale categorie
45,000 fr. eerste
37,500 fr. tweede
33,ooo fr. derde
vermeerderd met 10 0/0 voor 3 tot 4 20 0/0
voor 5 tot 6 en 3o 0/0 voor 7 en meer afstamme
lingen ten laste, blijft deze cijfers behouden
vóór de aanvragen vóór 1 Augustus 1928 inge
diend.
Daar de cijters aangenomen door de Provin
cie in zekere mate voordeeliger zijn voor de
bouwers, zullen de belanghebbenden best doen,
de cijters van den Staat als basis te nemen,
daar het zou kunnen gebeuren, alhoewel zij de
voorwaarden vervullen om de Provinciale pre
mie te bekomen, dat hun deze door den Staat
geweigerd wordt.
De Provincie zal, zooals tot heden, al de
aanvragen om premie in aanmerking nemen,
zelfs deze aan dewelke reeds eene staatstoe-
lage is toegekend, op voorwaarde nochtans dat
deze niet is toegekend vóór 27/10/23.
Een tweede Koninklijk Besluit van 14 Juli
1928. verschenen in het zelfde Staatsblad, zoo
als hooger vermeld, voert een nieuw premie
stelsel in voor de personen welke VANAF 22
MAART 1928 en VOOR 1 JANUARI 1931,
eene woning hebben gebouwd of zullenbouwen
onder de voorschreven voorwaarden.
Door hierbovenvermeld Koninklijk besluit,
wordt de maxima-waarde der woningen, bijge
bouwen en grond inbegrepen, vastgesteld als
volgt
65fooo fr. voor de speciale categorie
60,000 fr. eerste
5o,ooo fr. tweede
40,000 fr. derde
vermeerderd met lo 0/0 indien het gezin van
den aanvrager uit minstens vier kinderen be
staat.
Zooals voorheen, mag de waarde van den
grond het 1/4 van hierbovengemelde cijfers en
de waarde der bijgebouwen het 1/3 der waarde
van de gansche woning niet overtreffen.
De Bestendige Deputalie heeft in bare zit
ting van lo Oogst 1928 besloten dezelfde cijfers
en voorwaarden, zooals bepaald bij laatstge
meld Koninklijk besluit, aan te nemen en dit
VAN AF 1 AUGUSTI 1928.
Degenen die na 15 Maart 1926 en voor 22
Maart 1928 eene woning hebben opgericht;
moeten dus om de staatstoelage te bekomen,
eene aanvraag indienen voor 1 September 1928
per aanbevolen brief bij den heer Minister van
Nijverheid en Arbeid.
'k Sprak onlangs met mijn vriend
Chalmet, den boiren-volksvertegenwoor-
diger van 't arrondissement Gent, en hij
vertelde mij, het volgende
Onlangs gaf ik eene meeting in eene
gioote gemeente, op de Dorpplaats, in
openlucht, en een politie agent en den
Commissaris verscheen onmiddelijk om
mij het spreken te verbieden. Den Heer
burgemeester wilde zulks niet.
Chalmet drong aan, maar niet te doen
den commisaris voerde de bevelen uit van
zijn meester.
Eindelijk kwamen ze overeen,, dat hij
aan 't publiek zou uitleggen, dat het hem
verboden was, het woord te voeren.
Zoo gezegd, zoo gedaan.
En Chalmet, vertelde en vertelde, en
agent en commissaris hingen, om zoo zeg
gen aan zijn lippen, zoodanig, dat hij
zijn meeting gat, zonder dat de politie
er nog aandacht hem hun verbod te herin
neren.
Moet het gezegd worden, dat de politie
goed reclaam hadt gemaakt, om de mee
ting te doen lukken
De onverschilligen en zelfs de tegen
strevers waren bij het krakeel van
Chalmet met de politie blijven staan,
denkende ooggetuige te zijn van moeië-
lijkheden, en niets gebeurde
Ja wel, er gebeurde toch iets.
Wat Dat bij het eindigen der toe
spraak Chalmet de politie bedankte om
hunne goede medewerking, en hij haar
vroeg hen te mogen trakteeren met een
goeden demi.
En samen trokken ze de herberg bin
nen, waar Chalmet een stoel had gekre
gen en hij betaalde hen niet één, maar
twêe demi's.
En wanneer hij me dit vertelde, herin
nerde ik, meer zulke dingentjes, tijdens
mijn politieke loopbaan tegengekomen te
zijn en 't zal ons voorzeker nog gebeuren.
Waarom
Omdat er Dog zooveel Katholieke bur
gemeesters zijn, die onder den invloed der
geestelijkheid of kasteelheeren, ons het
spreken trachten te beletten denkende
aldus het Sccialismus in zijn vooruitgang
te kunnen stemmen.
't Zal niet baten, mijneheeren, want
het volksnakt naar onderrichting en dit
van denbuiten niet het minst.
Het moet zijn vrienden en zijn vijanden
leeren kennen, en daar zorgen de sociali
sten voor, ondanks 't verbod van dezen,
die denken, eeuwig het volk te kunnen
dom houden, om het des te gemakkelijker
te kunnen uitbuiten.
Daarvan is overtuigd
FRIEDERIK.
Is 't hier het Matteottifonds
Ja, makker, en wat wenscht U
tk heb noch papieren, noch geld. Ik
ken hier niemand. Waar zou ik kunnen
wonen zonder lastig gevallen te worden
Zou ik ;verk kunnen vinden?
En dan wordt het treurig ocyssea ver
haald aanhouding op eenvoudig verraad
willekeuiige vcroordeeling voor politieke
feiten, verlaten van vrouw en kinderen,
Verjaging uit het land waar ze de vtilig-
heid en de vrijheid zoekten die het vader
land hen weigert...
Onder hen zijn er Hosgaren, Polen,
Rumeniërs en vooral Italianen die de hel,
door Mussolini geschapen, ontvluchten...
Deze slachtoffers der reactie, steeds
door het ondraaglijk lot nagejaagd, wor
den door het MATTEOTTI FONDS op
genomen en geholpen. Het doet zulks
zoowel uit socialistische plicht als op be
vel der Arbeiders Internationale. Deze
groepeert de arbeiders van de wereld in
ééne en dezelfde familie, waarvan al de
kinderen recht hebben op deo gemeen-
schappelijken steun.
Het MATTEOTTI FONDS is op deze
wijze het werk door de proletariërs zelve
opgericht,- Hulp- en solidariteilswerk dat
de zedelijke en financieële medewerking
van alle socialisten noodig heeft.