Voor 'tVolk
Geofferd
HET MILITAIRE WETSONTWERP
25e Jaargang N° 45
Prijs' per nummer 50 centiemen
21 October 1928
Socialistisch Weekblad
voor het Arrondissement Aalst
Wordt 3oelra.nc3.elcd in eden SZEHST-A-A-T
Over de toekomende
Verkiezingen.
Recht en
Geen rechten zonder plichten
Geen plichten zonder rechten
POSTCHECK-REKENING
B>e 1 g i 8 c h o Werklieden-Party
Arrondiasements-Federatie Aalst
Nr. 8 5 6 8 6. Telefoon 5 7 2
Rede uitgesproken door onzen vriend VAN ROOSBROECK"
Secretaris van den Aigemeenen Raad der Belgische Werkliedenpartij.
IN ZITTING VAN 16' OCTOBER 1928.
Ondanks den heeten wensch van de re
geering en van haar meerderheid om de mi
litaire wetsontwerpen als het ware zonder
bespreking in stormpas te doen stemmeai;
ondanks ook een even heeten wensch om die
bespreking door don echte samenzwee-
ring om te zwijgen te beletten, heeft in de
Kamer een grondige, uitvoerige, "beslissen
de behandeling plaats gehad. Zy die met
aandacht en met onpartijdigheid de wissel
vallige heden van dien parlementairen strijd
die in de herinnering zai blijven voortbe
staan, hebben gevolgd, zullen daaruit deze
enkele en groote conclusie hebben getrok
ken het militair stelsel, dat meD het land
gaat opdringen, beantwoord aan geen en
kele van de weaschen der natie het houdt
geen rekening met 's lands nationale en in
ternationale behoeften en ook niet met do
moderne eisehen van de verdediging. Als
die ontwerpen voor goed zullen zijn ge
stemd, moet dit feit als een ware volksramp
worden beschouwd.
Men zou kunnen zeggen dat, daar in de
kamer een beslissend debat heeft plaats ge
had, het wel nutteloos moot worden geacht
in den Senaat de argumenten weor naar vo
ren to brongen, die reeds met zooveel kracht
tegen do wet werden aangevoerd.
Mis Zeker heeft de oppositie, tydens de
behandeling die van Juli tot September
heeft geduurd, nagenoeg alles gezegd wat
gezegd moest worden.
Maar ter gelegenheid van een ander debat
heb ik het reeds gezegd, dit is geen reden
om het standpunt van de socialistische ar
beiderspartij niet in den Senaat uiteen to
zetten, en om niet eens to meer de bijzonder-
ste redenen te ontwikkelen, waarom wij de
ontwerpen niet zulJen stemmen.
Er bestaan waarheden, die men niot een
maal moet zeggen, maar die men tweemaal,
tienmaal, honderdmaal moet herhalen, op
dat zij met de noodige scherpte tot den
geost zouden spreken.
Welnu, men heeft niet genoeg gezegd en
herhaald, dat deze ontwerpen, die het resul
taat zijn van veel wikken en wegen, van veel
bieden en nemen, die nu de kwestie willen
oplossen en dan weer niet oplossen, aan
geen enkel van de beginselen beantwoordt,
die men voorheen in dit parlement eensge
zind heeft aangekondigd geen voldoening
geven aan hetzy welken gewettigden
wensch ook van de natie en ons zelfs niet
den noodigen waarborg geven dat zy
's lands veiligheid verzekeren.
Ik zei dat de ontwerpen het resultaat zyn
van allerlei gesjacher. En welk gesjacher
Hel tast zelfs de beginselen aan, die zooge
naamd worden verdedigd door departyeD,
die dat monster op de wereld hebben ge-
Z60nder de hoofdpunten van het liberale
programma behoort sedert altijd de alge-
meone dienstplicht.
Welnu, erkend moet worden dat liet in
gediende ontwerp dit allerheiligste begin
sel der liberalen den rug toekeert.
Op zestig duizend jongelieden, die voor
den diorst geschikt zijn, wot don er jaarlyks
twintig duizend van ambtwege van den
dienst vrij gesteld, welk voordenl vooral de
wittebroodskinderen en zij die in bet bezit
zyn van een door den pastoor afgeleverd
absolutiebriefje, ten goede komt.
In plaats dat elke gezonde Belg verpliclitzou
worden, wapens de te leoren hanteeron, en
dat voor de opleiding de vereischto tyd tot
een minimum verlaagd zou werden, wordt
van alle militaire opleiding ten behoeve van
de eenen afgezien, en die zelfden diensttijd
voor de anderen verlengd.
De liberale party heeft zich neergelegd
bij dit verraad tegenover haar eigen pro
gramma en ook heeft zij zich neergelegd bij
dit verraad tegenover 's iands belangen.
Want worden 's lands belangen niet ver
raden, wanneer wordt afgezien van de mili
taire opleiding van duizenden Belgen, wier
medewerking in oorlogstijd onmisbaar kan
worden geacht
Onze tegenstanders maken dagelijks onze
gevoelens jegens ons vaderland op ondul-
bare wyze verdacht. Gemakkelijk is het te
spreken van de nationale en van de Duit-
sche socialisten.
Maar dat zy, die met ouze oud-vyanden
in ind.ustrieele en handelszaken samenwer
ken en die deze oud-vijanden rechtstreeks
vertegenwoordigen in onze groote flnan-
cieele ondernemingen, zooals de heeren
Despret en Digneffe, ons dan maar eens ko
men uitloggen hoe zy hun kokend en vooral
nog luidruchtig patriotisme vereanigbaar
achten met het afstand doen van den aige
meenen dienstplicht. Indien hy, wiens mo
nument gij verleden Zondag hebt ingehul
digd, on wiens dochter, zeer tot ouzo eer,
onder ons zitting heeft, hier nog aanwezig
was, dan zou hy handelen als Christus wan
neer hy de kooplui uit den Tempel vor-
dreof hy zou u wegens verraad uit deze
hoogo vergadering wegjagen.
Doch het ontwerp is ook het gevelg van
nog een ander verraad, dat niet minder ern
stig is, om niet te zeggen schaudalig na
melijk het verraad van de christen-demo-
kraton op het stuk van den zesmaanden-
dienst.
Sedert jaren verkondigen de christen-de
mocraten in hunne dagbladen, op hunne
congressen, op hunne meetings, datzy voor
den zesmaandendienst zyn.
En op het oogonblik dat do militaire her- j
vorming wordt verwezentlykt, valt hun j
programma in duigen en zy stemmen niet
alleen tegen de zes maandon, doch keuren
zelfs den dienst van acht tot veertien maan
den goed, die dan nog wordt aangevuld
door audere bepalingen, welke even onaan
neembaar zijn. Om zich wit te wasschen,
hebben de christen democraten ons er van
beschuldigd slechts sedert de jongste mini
sterieel© crisis vurige voorstanders van
korten diensttijd to zijn geworden. Z\j heb
ben ons or een verwijt van gemaakt vroe
ger te hebben gestemd tegen een voorstel
waarbij de zesmaandendier.st. zou worden
ingevoerd. Ons is liet gemakkelijk daarop
te antwoorden. Sedert het vraagstuk van
koiten diensttijd werd gesteld, zijn wy aan
het bewind gewer st en ook in de oppositie In
beide gevallen hebben wy steeds den kor
ten diensttiid verdedigd. Dat was gemakke
lijk toen wij in de oppositie waren.
En wat hebben wy gedaan toen wy in de
regeering zaten Wij hebben machtige po
gingen aangewend om de hervorming op
het rogeeringsprogramma te brengen. En
indien zulks niet het geval is geweest, in
dien de hervorming niet werd doorgevoerd
door eooe regeeriugsmeerderheid, dan is
het omdat do andere partijen, waarmede
men diende overeen te komen, niet hebben
gewild. Dat do christen democraten dus op
houden ons een euveldaad ten laste te leg
gen dio zij alleen hebben bedreven.
Voor de eerste maal sedert den oorlog wer
den zy in de gelegenheid gesteld met ons
den zesmaandendienst te verwezentlijken.
Niet naar aanleiding eenor stemming ovor
een amendement, dat onverwachts werd in
gediend, doch na eene grondige studie van
het vraagstuk, welke studie de algehoelo
herzieniDg van onze militaire inrichting
moest voorafgaan. En bij deze eerste gele
genheid hebt gy de zaak der arbeiders ver
raden.
Gy hebt er de voorkeur aan gegeven, hot
over een boog tegooionraet de katholieke
en liberale reactionnairer,liever dan eerlijk
overeen te komen met de socialistische ar
beiders. De losprijs heeft hierin bestaan, dat
hy van den zesmaandendienst afzag. Dit
verraad, hoeren christen democraten, heeft
do eenen met smart, do ar.deren met veront
waardiging vervult.
Eens te meer blijkt daaruit welke waarde
aan uwe verklaringen gehecht moot wor-
deD, wanneer gij met de welbekende groot
spraak, gewaagt van wat gij de eisehen van
de christen-democraten hebt genoemd.
De korte diensttijd en ook de algemeene
dienstplicht heeft men geofferd.
Op het gebied van het talongebruik zal men
een stelsol invoeren, dat noch de Vlamin
gen noch de Walen tevreden stelt. En waar
om Waarom hoeft men ten slotte het gau-
sche parlementaire leven onderst boven
moeten keeren,en waarom hebben twee van
de groote regeeringspartyen aan hun pro
gramma moeten verzaken
Wat was het doel van die ontwerpen, die
men in stormpas wilde doen stemmen
Volgens de verklaring van de regeering
luidde het doel, dat 's lands verdediging
moest worden verzekerd.
Zal 's lands verdediging zyn verzekerd,
wanneer het stelsel van de regeering, dat
het land honderden millioenen zal kosten,
verwezenlijkt zal zijn.
Integendeel is thans reeds bewezen dat
nieuwe realiteiten uw steisel komen stui
ten. Want terwijl do staf u oei zaan uw ont
werp tot stand bracht, tJrwyl gy u voel
moeite gaaft om de tegenstrijdige strekkin
gen van uwe meerderheid overeen to bren
gen, ging men elders voort met zich klaar
temaken voor den modernen oorlog, die,
hy, ongetwijfeld de laatste van de oorlogen
zal zijn, daar hij elk mBnschonlovon zal
hebben vernield ik spreek van den oorlog
uit de lucht en den chemischen'oorlog om
niette spreken van detuigeD, die van op
grooten afstand per draadlooze telegraaf in
werking worden gesteld.
Ook op dat gebied heeft het socialistisch
ontwerp dit voordeel op uw ontwerp, dat
het leniger is en dat elke ontwikkeling, be
nevens een snellere aanpassing van de mili
taire organisatie, toelaat. Bovendien levert
het dit andere voordeel op, dat het een meer
volmaakten rationeeler gebruik mogeliik
maakt van de beroepsbekwaamheid van do
militianen en van de mogelijkheden, dio het
civieleleven biedt.
In afwachtingvandealgelieele ontwapening
zooals naar het schynt word gewild door
de ondertoekenaars van het Verdrag van
Versailles, en die steeds levendig wordt be
tracht niet door de 600.000 leden der socia
listische party maar ook door heel de arbei
dersbevolking, die het zedelijk en lichame
lijk lijden beu is, waarvan zy het grootste
deel heeft te dragen, niet alleen tijdens
maar ook nog lange jaren ua do bloedige
•orlogen, oordeelt de Belgische werklioden-
pnrty dat er een leger noodig is dat by
maebte is het land tegen den overweldiger
j te beschermen.
Deze zijn de redenen van aigemeenen aard
die ons aanzetten krachtdadig een ontwerp
af te keuren dat niet alleen eene opeei-
hoopingvan verloocheningen is, maar ook
overdreven linancieële lasten medebrengt,
en dat niot het doel zal verwezenlijken
waarvoor het wordt gestemd ons doeltref
fend tegen eiken aanval beschermen.
Spijts alles wilt gij dezo ontwerpen doen
goedkeuren, die aan het land honderden
milioenen zullen kosten. Indien uwo hard
nekkigheid niet het gevolg had dat aldus
verpletterende lasten op de bovolking zul
len drukken, zou men er nog kunnen over
heenstappen. Doch dio hardnekkigheid leidt
ons tot een onduldbaren toestand. Gy zult
immers niet ontsnappen aan het volgende
dilemma ofwel zullen de niet geëvenredige
militaire uitgaven ons beletten nieuwe
maatschappelyko hervormingen goed to
keuroü, ofwel zult gy desondanks deze
maatschappelijke dringende hervormingen
goedkeuren en tevens de militaire lasten
handhaven, en heel de bevolking zal zwich
ten onder verpletterende bolastingen, die
niet langer kunnen worden getorst zonder
rechtstreeks de levenskrachton van de na
tie aan te tasten.
Zullen de christen democraten het eerste
alternatief aannemen En gij die beweert
de vertegenwoordigers van den midden
stand to zijn. zult gij vrede nomen met bet
tweedo alternatief Het zal u wel lastig zijn
te antwoorden, want moest gij antwoorden,
dan zoudt gij tevens moeten bekennen dat
uwe politiek in beide gevallen noodlottig
is en dat het werk waaraan gij uwe mode
werking verleent een slecht werk is.
Ik wilde nog spreken over andore zijden
van het vraagstuk de verdediging der
grenzen van Luxemburg, die door onze
troepen niet zal worden verzekerd vervol
gens het peculaat; het stelsel der vergoe
ding dat in den grond onrechtvaardig is,
zooals het door liet ontwerp wordt verwe
zenlijkt, onder meer door het feit dat de
vergoeding zal worden toegekend aan reek
sen miliciens die in gegoeden toestand ver-
keeren. Ik had ook nog willen zeggen hoe
hatelijk de aauvallen zyn die de vaderlands
lievend© gevoelens der socialisten in twijfel
moeten trekken, en hoe hatelijk die aanval
len zyn vooral wanneer zij uitgaan van hen
die rechtstreeks verantwoordelijk zyn voor
do ontoereikende militaire voorbereiding
van het land in 19l4 de katholieke gezag
voerders die gedurende dertig jaar en tot in
19i4 het lot van het land in handen hadden.
Ik wil nog oven wijzen op de toespraak
die men vaststelt in de houding van de ro-
geering, welke te Geneve eeu vredelievende
taal voert en te Brussel de militaristische
verklaringen vermenigvuldigt. Wat betreft
de kritiek vau de christen democratie tegen
het socialistisch voorstel der zes maanden,
deze werd volkomen weerlegd door de so
cialistische volksvertegenwoordigers. Deze
kritiek is trouwens evenmin oprecht als het
manifest door hen in liet land aangeplakt
en dat de socialistische bekamping van hot
regeeringsontwerp op leugenachtige wijze
weergeeft. Door hun oneerlilke kritiek wil
lende kristen democraten kost watkost hun
houding ten opzichte van den korten dienst
tiid goedmaken. Zij willen aan hun troepen
uitleggen waarom zy hun programma in
den steek hebben gelaten en daartoe zyn al
de middelen, zelf de dubbelzinnigste, goed.
Ik wil echter niet aandringen, departijge-
nooton die vóór mij spraken, deden het be
ter dan ik het zou kunneD. Ik wou alleen
en zoo kort mogelijk de redeoen opgeven
om dewelke ik uit alle kracht tegen do voor
gelegde legerontwernen stem. (Toejuichingen
aan de uiterste linkerzijde.
De politieke partijën zullen stilaan hunne
batterijen gaan stellen met het oog op de al
gemeene verkiezingen te naaste jaar.
Wat onze partij betreft, ik geloof dat wij opti
mist mogen zijn en wij er niet slecht voorstaan
Bizonder op de buitengemeenten dringt
onze partij meer en meer door, doch is er nog
vervanhet hoogtepuntdaar bereikt te hebben.
We hebben nog de provincies Limburg en
Luxemburg, een deel van Antwerpen en West-
Vlaanderen, waar onze gedachten nog veel
dieper moeten doordringen.
In vele steden staan we al op een machtig
puntheel gemakkelijk zal het daar niet meer
gaan om nog veel stemmen bij te winnen.
Doch zulks hangt ook af van de intensiteit van
van de propaganda en nog van vele andere
dingen.
Het socialisme is niet zooals vele andere
partijen gebaseerd op losse grondvesten
het Socialisme is een wereldbeschouwing, die
boven haar economisch stelsel, ook een moreel
en wijsgeerig idéaal heeft. Daarom hebben we
vertrouwen in ons einddoel.
We hebben wapenen van tel voor de aan
staande verkiezingen. We hebben vooral de
militaire en de landpachtwet, om er maar twee
te noemen. Ook opgebied van amnestie voor
politieke veroordeelden heeft onze partij baar
plicht gedaan. Wat de Vlaamsche taalgrieven
aangaat, Camille Huysmans heeft tijdens zijn
ministerschap, op dat terrein goed en prak
tisch werk geleverd. Ten slotte heeft onze
parlij gehandeld in de van het mogelijke; want
als men niet de volstrekte meerderheid heeft,
moet men veel water in zijn wijn weten te
doen. Zulks is logisch.
In de politiek doet men niet wrt men wil,
maar wat men kan. Daarom is de pelitiek de
kunst der mogelijkheden,
In alle geval geloof ik, dat de Arbeiders
partij de genegenheid zal gewonnen hebben
aer democratische en naar vooruitgang stre
vende bevolking.
Datde vijandelijke partijen onsook niets zullen
sparenom ons zooveel mogelijk te bekampen,
hoeft niet gezegd. Zij mogen immers uit de
gewoonte niet gaan.
Katholieken en Liberalen zijn gekende te
genstrevers. Oaze en hunne levensbeschou
wingen staan tegenover mekaar, onverzoen
baar. Kortom, we zijn politieke vijanden en
dat zegt genoeg.
Werkersbelangen zullen of kunnen die twee
bourgeoisiepartijen niet verdedigen. Ook ste
ken ze dat onder geen stoelen of banken.
Geven ze aan de werkende klasse iets, zulks
is geloof het vrij - met het mes op de keej
afgedwongen.
Anders is het gesteld met Fronters en Kris
tene Democraten a la genre Van Schuylenberg
om niet buiten ons arrondissement te gaan.
Deze zijn dikwijls meer revolutionnair, dan de
revolutionnairen zelf, althans in hun uitdruk
kingen en geschriften. Hun daden laten wat te
wenschen over, maar.... bij hen steekt dat zoo
nauw niet, hoor.
In alle geval met die kleine schakeeringen
der burgerspartijen hoeft er rekening gehouden
te worden en deze moet hardnekkig te be
strijden.
Dan hebben we nog eon deel kiezers, die
men de vlottende massa noemen kan. Men
vindt ze overal, vooral in de groote steden. Ze
stemmen nu eens voor deze, dan eens voor
gene partij. Zulks hangt af van de omstandig
heden. Niemand kan op hen staat maken.
Het vast kiezerskorps onzer partij is groot
genoeg andere partijen kunnen daar niet op
bogen.
Men hoort wel eens zeggen, dat helden
periode van het Socialisme reeds achter den
rug is. Dat is mogelijk en gebeurt met alle
partijen, die de kindetschoenen ontwassen
zijn. Onze partij is heden groot, ze heeft ver
antwoordelijkheid, ze levert praktisch werk,
ze teert niet alléén op theoriëD, maar kan ook
bogen op verwezenlijkingen.
Holle frazen zijn niet veel van tel daden
stellen, zulks is beter. Wellicht was er vroe-
roman door icd. Anseele
Vrouwen huilen, mannen werken of vech
ten Doet wat ge wilt, ik laat mijne vrouw en
mijne zonen, en mij ook niet van honger ster
ven 1
Sterven, Jan, spoedig sterven, ware nog
het gelukkigste voor hen en voor ons zeide,
pijnlijk zuchtend, de man die naar de stei-
ren zag.
Sterven van honger, gij. Pier antwoord
de Jan. Gij, die alles gedaan hebt om uwe fa
milie goed te onderhouden Maar dat mag niet
dat is verschrikkelijk
't Is waar, dat moet verschrikkelijk zijn,
mompelden een:gen.
Sterven van honger hernam Jan, maar
de beesten doen het niet. Een hond, een paard,
een ezel worden geslagen, maar gestreeld ook
en hebben eten. Wie streelt ons Hebben wij
eten Wij die nu weken en weken de stad op
en neer loopen om werk te vragen, zeg eens,
mannen, hoelang is het geleden dat gij gege
ten hebt 7
Twee dagen sprak een aanwezige.
Drie dagen zeide een tweede.
Drie dagen 1 heinamen anderen.
Vier dagen sprak eene holle stem, uit de
duisternis komend.
Eene rilling liep door de vergadering.
Vier dagen, hernamen aanwezigen. Vier
dagenEn een somber gemompel liet zich
hooren.
Er was een oogenblik stilte, weldra door al
lerlei vragen onderbroken
Zoo, hebt gij in vier volle dagen niets ge
geten
En uwe vrouw, uwe kinderen
Wat moet hij ljiden
Wie weet staat ons niet hetzelfde te
wachten
Waarom hebt gij dat niet vroeger gezegd
Wat zou het geholpen hebben hernam
dezelfde stem, gij kondet mij toch niets geven,
gij zijt hongerlijders als ik, gij hebt zelf niet te
eten.
Gij kondet mij toch niets geven, gij zijt
hongerlijders als ik, gij hebt zelf niet te eten
die woorden schetsen den toestand van het
toenmalige Gentsche volk.
't Is waar mompelden verscheidenen.
En opDieuw werd gezwegen.
Vier dagen zonder eten 1 riep Jan opeens.
Vier dagen zonder eten, 't is verschrikkelijk 1
En wie lijdt aldus Geert, brave Geert ge-
geDaamd, omdat hij reeds verscheidene malen,
op gevaar van zijn eigen leven, menschen van
den dood heeft gered. Moet men daarvoor zijn
leven ten pande stellen, een leven, onschatbaar
geworden omdat het eerlijk en naarstig is
doorgebracht, om het dan nog iri hongerkram-
pen te verliezen En staat dit lot ons niet al
len te wachten 1 Mannen, zegt, roept dat niet
om wraak
Ja, mompelden verscheidenen.
Geen eten voor ons, ging Jan voort, maar
sterven de rijken van honger En zijn zij beter
dan wij
Neen, werd er geantwoord.
Is er dan geen eten Is er dan goed
brood Er is genoeg om al wie honger heeft te
voeden, maar het ligt te verzuren, omdat wij
het niet kunnen koopen. Is zulks rechtvaardig
en mag het zoo voortgaan
Neen, klonk het luider dan te voren.
Welk leven hebben wij Verstootelingen
onder de menschen, als vuiligheid in stinken
de wijken opeen geworpeD, is ons bestaan eene
onafgebroken© marteling. En welk is het ein
de Sterven van honger gelijk velen onzer on
geluksbroeders O 1 riep hij woedend uit. zoo
sterven is goed voor vrouwen en voor kinde
ren, maar niet voor mannen 1 Hoe, wij, werk
lieden, doen de velden vruchten dragen, wij
maken de steden schoon, groot; rijk; ieder van
ons heeft van nu af reeds meer voortgebracht
dan wij en onze familie hebben verbruikt en
nog zullen verbruiken, aan alles wat leven en
kracht schenkt, kleeft ons zweet, ja, heel 'dik
wijls ons bloed, en wij moeten bij gebrek aan
voedsel bezwijken omdat wij het hebben voort
gebracht Honden en katten laten zich stam
pen, maar wee dengene die hun een been af
neemt. En wij, armen, wij laten ons stampen,
beschimpen eu alles ontnemen, ons loon, onze
eer, onze vrijheid, onze zonen, onze dochters,
eu ook ons eten. Hel en doemnismijne vrouw
mijne kinderen zullen van honger niet sterven,
dat zweer ik Niemand kan mij het recht ont
zeggen het leven te redden van hen, wien ik
het geschonken en voor wie en met wie ik ge
werkt heb. Wie zijne familie laat verhongeren,
misdoet tegenover haar; ik wil dat niet; ik mis
doe liever tegenover de burgers, om mijn huis
gezin te redden. Doet gij wat gij wilt, maar ik
laat mijne familie niet uitsterven 1
Die rede, op koortsachtigen toon uitgespro
ken, maakte eeu diepen indruk op al de aan
wezigen. Verscheidene malen was zij door uit
roepen, zooals Hij zegt de waarheid 't Is
maar al te waar 1 Ik ook nietonderbroken.
Opeens richtte Jan zich tot den man die aan
de tafel gezeten was. en gedurende gansch dit
tooneel alleen door het schielijk oprichten van
het hoofd, of door het opnieuw diep te laten
zinken, teeken van leven had gegeven, terwijl
zijne dochter, altijd oplettend, naar alles had
geluisterd, en zijn zoon had geweend.
Hendrick, sprak Jan, gij zegt niets. Heb
ik ongelijk, meent gij ook dat wij rusteloos
moeten blijven
Aller hoofden keerden zich naar den aange
sprokene die. droevig vooruitstarend, lang
zaam het hoofd ophief.
Vriend Jan. zeide hij, ik heb alles gehoord en
gezien wat hier voorgevallen is, en fk kan, ik
mag u geen ongelijk geven daarvoor lijd ik
zelf te veel. Daarenboven, sinds vijf dagen heb
ik de gisting van ons volk nagegaan ik heb
de verschillende wijken bezocht, en het voor
gevoel van iets wreeds gekregen. Het lijden
*n de verhitte ring zijn overal ten hoogste ge
stegen het volk schimpt op de rijken, verza
melt zich in groepjes langs de straten, staat
hongerig de bakkerswinkels in te zien en vecht
tegen de politie. Dit alles zegt mij dat er een
opstand broeit, die vreeselijk zal zijn.
(Wordt voortgezet).