GELUKKIG NIEUWJAAR I
MIJN HOEKJE
Voor 'tVolk
Geofferd
Prijs per mmnner 30 centiemen
50 December 1028
Socialistisch Weekblad
voor het Arrondissement Aalst
SCasifossaal - Congres
De krachtmeetingen
der partijen.
Drie belangrijke Kiezingen
Recht en
Geen rechten zonder plichten
Geen plichten zonder rechten
POSrCHECK-REKEMÏNG
Bslgische Werklieden-Farty
Arrondissements-Federatie Aalsi
Nr. 8 S 6 8 6 Telefoon 5 7 2
Ziedaar een wensch die we, Dinsdag, eer
ste Januari duizende en duizendo malen zul
len hooron herhalen.
'k WensGh u een gelukkig nieuwjaar
wordt geuit door de vrouw aan haar man en
omgakesrd, door hot kind aan zijne ouders,
door den jongeling aan zyne beminde, door
het petekind aan meter en petor, door fami
lieleden, door vrienden en kennissen, door
geburen, in een woord 't is een wonsch al
gemeen, uitgesproken, door al wie een wei
nig van goed humeur is.
Laat me dus toe, ook van die gewoonte
gebruik te maken, om al onze lezeressen en
lezers een gelukkig nieuwjaar te wenschen.
Ik doe zulks niet alleenlijk uit eigen naam
maar ook uit naam van al dogenen
die medewerken aan ons geliefd weekblad,
maar ook uit naam van degansche partij,
en dien weDsch gaat zelfs verder.
Hy gaat tot al dezen, dio de partij lief
hebbon, tot al dezen die door hunne moeite,
door hunne opoffiringen, het hunne hebben
bijgedragen en nog zullen bijdragen om de
partij-inrichtingen zoo groot sa zoo bloaiëcd
mogelijk te maken, en dit in 't voordeel van
de gansche werkende klas.
Gelukkig nieuwjaar
In dien wensch is toch wel vervat, en eerst
en vooral een gced bestaan voor 't gezin
Zijn Oftze yakhonden
niet gesticht, om de werklieden een goed
bestaan te bezorgen Zijn ze niet gedurig
in strijd voor meer loon en betere werk-
voorwaarden af to dwingen van de pa
troons Schenkt den Acht-uren arbeidsdag
oozo werkende klasse niet meer familiele
ven, als toen ze gedwongen was, een werk
dag te tobben van 11 en 12 uren
Als ik dan wensch dat in het jaar 1929, al
dezen die met werken hun brood moeten
verdienen het goed gedacht zouden krijgen
hun vakbond te vervoegen, te versterken,
opdat ze door hun sterkte, door hun macht,
zich zouden kunnen stellen, 't zij om te be
letten dat men hun af neme, wat ze reeds
veroverd hebben, 't zij om hun loon, hun
werkvo®rwaardeu, hun toestand te kunnen
verbeteren is zulks in 't belang van alle
werkers.
Gsttze Zieken toowdésa
zijn geroepen om verzachting te brengen in
onze werkers gezinnen, wanneer ze door
ongelukken geteisterd worden, 'k Wensch
aan allen, dat ze zich goed in't hoofd zou
den prenten dat mon in do Socialistische
Ziekenbonden zich het meest en het best
bekommerd, om do getroffenen hun ramp
zoo drag'lyk mogelijk te maken.
Onze coopeiratievsn
zijn de instellingen van ons allen. Ze zijn
gesticht, om to beletten dat de verbruikers
te erg gestroopt worden, vanwege oneer
lijke handelaars, op dat we goedkoop brood
en goedo waren zouden hebb nteverobbe-
rsn,è-ndat wo daarbij door onze samenwer
king volkshuizen en vergaderzalen zouden
worden verschaft.
Zij zijn ook in vele gevallen, een ernstigen
steun in werkstakingen, ze schenkt obs vele
andere vocrdeelen en voor or zen politieken
striid is hare hulp niet te versmaden.
Sterke en machtige coöperatieven, bren
gen ons naar eigen fabrieken, naar eigen
banken, naar andere eigene instellingen en
daarom wer.schen wij ook, dat al onze par-
tiigenceten en vrienden goede samenwer-
kers zouden worden indien zij het nog niet
zyn.
Bo S&meftW£i*Sg.ivt&
heeft de werkende klasse, reeds zoovele
dier sten bewezen, dat al dezen, die er
kwaad van zeggen, om ze trachten in den
grond te boreü, als groote misdadigers
tegenover de werkersinstelliDgen moeten
aanzien worden.
Onze peliiieke groepen
wensch ik, dat zo gedurig en aanhoudend
aan leden zoudon winnen, tot den laatsten
werkmap, bedienden, kleinen burger on
l kleinon boer er zou ingelijfd zijn.
Wonscheu dus mot, do vleot, maar van
wenschen komt er weinig in huis,'tis een
i oude gewoonte, die nog niet uitgestorven
is.
Vandaag wdnsehen we dus, maar laat
ons van morgen af werken, opdat die
wenschen zich zouden verwezontiyken,
j want hoe sterker en machtiger al onze
socialistische groepen werden, hoe meer
invloed wij ook zullen hebben, hoe meor
en beter wij onzen wil zullen kunnen daar
stollen.
En vooral laat ons niet vergeten, dat
wanneer de socialistische wagen vlei»
süerke wïsJers noodig heeft, (vakver
eniging, Ziekanbond, Coöperatie en poli
tiek) om te kunnen bollen en het zware
werk der Socialistische party te voeron,
dien wagen moet getrokken worden doer
de leden en wy alles in 't werk moeten stel
len, opdat die leden overtuigde Socialis
ten zouden zijn, want gezien hat werk van
één socialist zwaar, lastig en van langen
duur is, is er overtuiging noodig om die
taak tot het einde toe te vervullen.
Wat moet er daarvoor gedaan worden?
Lezers vormen
In ieder socialistisoh gezin, moet een
socialistisch blad gelezen worden. Ons
weokbiad_u Rscht on Vrijheid en
Vooruit ons dagblad, ziedaar de socia
listische bladep, die ons moeten sterken en
opleiden in den socialischen strijd.
En nogtans er zijn nog zooveel onzer vol-
j geliDgen, onzer partUgenooten, die tot he-
I den nog vflandelyke bladen verkiezon, bo-
ven hunne eigeno bladen.
Welk ongelijk hebben die vrienden niot
Hoe onwetend handeleD zij Zij steanen im
mers do bladen die om zoo te zeggen gedu
rig on onophoudend tegenover de werklie
den staan, vooral dan, wanneer zij het stuk-
jo brood van vrouwen kinderen verdedigen.
Volgens die vijandelijke bladen is den
achturen werkdag den luiaardsdag steun
aan werkloozen en zieke leden is geld weg
gooien ouderdomspensioenen zijn er niet
noodig, enz. enz. en terwyl die bladen da-
gelyks in 't gezicht spuwen der werklieden
koopen zy zo toch en geven aldus gelden in
d' handen van dezen, die ze gebruiken om
den politiek der rijke menschen te dienen.
Ook op dit gebied heeft de werkende klas
se dus nog veel te doen en 'k wensebte dat
ik zulks toekomend jaar niet meer zou moe
ten herhalen, in 't belang od 't voordeel van
ons allen. NICHELS ALFRED.
Aan alle groepen der Cantons Aalst,
en Sottegem-Herzele,
Heden Zondag 3o December, om 9
uur voormiddag, grijpt er een Kantonaal
Congres plaats in het lokaal Hand in
Hand te Aalst, waartoe gij allen wordt
uitgenoodigd,
DAGORDE
1). Kandidatenlijst Provincie-verkie
zingen
2), De Propagandamiddelen
3). De Financiën.
Elke groep diendt twee afgevaardig
den te sturen.
Niemand mag afwezig zijn.
De politieke partyën gaan zioh dus meten
binnen enkele maanden.
Argumenten zullen ze vinden en ve-
Je om malkander te bestrijden. De publie
ke opinie zal men met alle midden, bewerken
en waarheden, halfwaarheden en leugens
zullen hoen en weer geslingerd worden.
Voor den man met gezond verstand be-
teekent dat allemaal niet veel. Zfjn klaren
en onbevangen blik laat hem toe de partyën
te aprécieeren naar gelang hunner working
in 't verleden en niet velgens hun woorden
kramerij on beloften. Hij zal bijzonder het
resultaat schatten der vier jaren parlemen
taire werkzaamheid—en wat aandeel ieder
party daar aan heeft. Ten slotte zal hij die
per oordeelen en do party kiezon, wier pro
gramma met zijn levensbeschouwing en
maatschappelyk ideaal overeenstemt.
Nog op onze dagen wordt er door de mas
sa voél geloof gonocht aan het «gedrukte
woord
Daarom hebben de partyën voordeel, die
over een machtige pers beschikken en
ook over veel geld om het kiezerskorps
met drukwerken te overstroomen.
De katholieke partij placht ook eon tal
argumenten te gebruiken tegenover de
socialisten argumenten die oud worden
en ver gesleten zyn.
Zoo had zy do godsdienst. Maar de
mensch zegtwat heeft do godsdienst nu
met mijn belangen te maken
Vernietiging van den privaat eigendom.
Maar dat is t© dwaas. De privaateigen
dom heeft niet altijd bestaan hy is niet
taboe verklaart en wanneer we nu de
samenleving kunnen opvoeren tot eeu hoo-
ger peil, zelfs met den privaateigendom af
te schaffen, waarom zouden we zulks niet
doen
Goon familieleven meer. Maar familie
leven is ons doe), echtfamilieleven zoc-
als het dient opgevat.
Die dry, dat waren eu do hoofdargumen
ten der kierikalen en sloegen in op het
kiezerskorps. Maar wat biyft er heden nog
van over
Do liberalen beroepen zich altijd op de
vrijheid Maar in naam der vrijheid oefe
nen zy op fabrieken, kantoren en elders
énorman dwang uit.
Ja, ze spreken van vryheid, maar ze
kennen enkel het recht van den sterk-
sten
Ook hun anti-klerikalisme cofent geen
aantrekkingskracht meer uit. Hot anti
godsdienstige heeft ook uitgediend, zoowel,
als hotgodsdienstfanatisme. Op dat gebied
willen de menschen nu eens werkelijk «vry»
zy*D, in den echten zin van 't woord.
Beiden katholieken en liberalen zyn
de vijanden der werkende klasse. Zo zijn
ons vertrouwen niet waardig.
Van den uitslag der toekomstige verkie
zing, haDgt dus af of zal afhangen do poli
tiek van ons land.
Zesmaandendiecst landpachtwet van
negen jaar vermindering der belastingen
voor de arbeiders verzekering tegen
ziekt© voor deze laatsten door Staat en Pa
troon dat al zyn belangryke kwesties van
den dag, die naar de verkiezing wachten.
Om iets door te drfjven moet ge de sterk
ste zyn of zoo niet moot er een meerderheid
gezocht worden.En een meerderheid zoeken
wil al iets zeggen.
Dat de werklieden dus onze party ver
sterken ook in hun belang.
A. VIJVERMAN. j
De wetgevende verkiezingen zullen op Zon
dag 20 Mei 1929 plaats hebben. Men weet dat
men op één en denzelfden dag stemt voor de
Kamer en de* Senaat.
Veertien dagen daarna, dus op Zondag 9 Juni
I929, hebben de Provinciale verkiezingen
plaats.
Gewoonlijk hecht men in ons midden het
meeste belang aan de Kamerkiezing. Op den
dag der verkiezing bekommert men zich in het
bijzonder metden uitslag der Kamerverkiezing
Do Senaat wordt bijna vergeten en op de verkie
zingen voor den Provincieraad, die veertien
dagen daarna plaats hebben, denkt men soms
heelemaal niet.
Deze minder belangstelling voor den Senaat
en de Provincie heeft vooral nadeelige gevol
gen voor de socialistische partij. Wij bewijzen
Op 5 April 1925 behaalde de socialistische
partij over ganseh de provincie Oost-Vlaande-
ren
Kamer 97,318 stemmen
Senaat 94,499
Men stemt dus op één cn denzelfden dag
voor Kamer en Senaat; het is hetze]fde/kiezers-
I korps en de socialistische partij bekomt voor
den -anaat 2,817 stemmen min dan voor de
Kamer.
Op 8 November I928 heeft de Provinciale
verkiezing plaats. Het is hetzelfde kiezers-
i korps als voor de Kamer. Over gansch de Pro
vincie behaalt de socialistische partij 9o.357
stemmen of 6.959 stemmen min dan voor de
Kamer.
Wij zouden het grootste ongelijk hebben
onverschillig te blijven tegenover dergelijke
uitslagen. Alles moet er op gezet werden om
dezen toestaad in de toekomst te doen ophou
den.
Een kiezer welke voor onze partij stemt voor
Kamer, moet hetzelfde doen voor den Senaat,
en de Provircie, of anders vernietigt hij zijne
stemming. Waarom Omdat deze drie verkie
zingen van elkander niet gescheiden zijn.
Wat baat het b. v. in de Kamer het democra
tische element teVersterken als daarboven een
Senaat staat met een conservatieve meerder
heid
Is het niet al meermalen voorgevallen dat
men in de Kamer demokratisclie wetten stem
de die in den Senaat werden verminkt of wer
den verworpen
De wet op den achturendag werd meerma
len heen en weer van de Kamer naar den Se
naat gestuurd, omdat de conservatieve meer
derheid van den Senaat allerlei wijzigingen
aan de wet had gebracht.
Op 7 Juli 1922 stemde de Kamer een wet die
toeliet de huishuur met 5o 0/0 te verhoogen. In
den Senaat werd op 18 November 1922 die
50 0/0 op 100 ten honderd gebracht.
Op 18 Juli i924 wordt door de Kamer een
voorstel verworpen om de huishuur met l5o 0/0
te verhoogen.
In den Senaat wordt het verschil gestemd.
Nadien stemde de Kamer i25 0/0 verhooging.
Op 5 Mei 1027 wordt in de Kamer de Pacht
wet van 9 jaren gestemd.
Op 17 November 1927 verwerpt de Senaat
de 9 jaar en stemt een wet met pachtduur van
3 jaar.
Dit zijn enkele feiten die aantoonen, dat het
werk der Kamer kan gedwarsboomd worden
door den Sena-t.
Dus met dezelfde hardknekkigheid moet er
gestreden worden om eveDals in de Kamer ook
in den Senaat de socialistische vertegenwoor
diging te versterken.
Maar de samenstelling van den Senaat hangt
voor een groot stuk af van de Provincieraden.
Wij bewijzen De Senaat telt 154 zetels,
Vervolg onderaan het Hoekje).
't Oude jaar loopt op zijn laatste boe
nen. Overigens Dinsdag, begint het
nieuwjaar en dan de menigvuldige wen
schen.
Welüu 'k hob ook een wensch, en dien
is, dat Zondag aanstaande, 6" Januari, de
zaal te klein zou wezen, om de aandeel
houders van Hand in Hand te. bevatten.
't Is algemeene vergadering, wij ko
men jaarlijks maar éénmaal samen, waar
om zouden we niet op post zijn
We hebben de algemeene vergadering
gesteld om 9 i/2 uren 's morgens, om al
dus aan iedereen de gelegenheid te geven
tegenwoordig te zijn.
Het is een gekend feit, dat de coöpera
tie tal van vijanden heeft en hare belagers
veel gekende en ongekende bu'p bez tterjj
Al onze werkersinstellingen zijn be
stendig het mikpunt van al degene»), die
de Socialistisch» partij bare ii stellingen
naar den dieperik wenschen, en die men
schen zijn talrijk. De eeneu omdat zij
denkr" in hunne perso mlijke brlai g_
misdaan te zijn; de anderen wiens roeping
het is, te trachten uit de minste miste
vredenheid politieke munt te slaan en
hiertoe niets ontzien, om laster en? ver
dachtmakingen t« verspreiden.
Wij moeten tooneD dat we belang
stellen in ODze inrichtingen 't zijn im
mers toch de itfrichting van a! de aan
deelhouders 't zijn dus gemeensc appe-
lijke inrichtingen die men tracht deng.'ord
in te booren. 'k Weet het,'k boer be c
u reeds zeggen ze zullen er hun kop te
pletter tegen loopen en 'k voeg er bij
het ongetwijfeld zich later fel zullen be
klagen. Maar toch is het noodig, dat de
gansche familie samankome dat al dc
aandeelhouders op post zijn, om op do
hcogte gesteld te worden van den g n-
schen gang der maatschappij.
Dat dus het ordewoord weze allen
Zondag om 9 r/2 ure 's morgens in Hand
in Hand, Molendries te Aalst, dat vraagt u
FRIEDERIK.
waarva* i53 voor de vertegenwoordigers der
Natie en 1 voor deo zoon des Konings 93
senatoren worde* door de algemeene wetge
vende verkiezingen gekozen 40 warden door
de PROVINCIERADEN aangeduid, dat zijn
de PROVINCIALE SENATOREN; 2o wor
den in den Snnaat zelf gekozen, dat zijn de
gecoöpteerde senatoren. Maar de verdeeling
dezer 20 coöpteerde senaatzetils is gesteund
op de E. V. der partijën. Dus het aantal gecoö-
teerde senatoren voor elke partij hangt af van
het aantal Senaatzetels, welke deze partij be
kwam bij de wetgevende verkiezing, alsook
van het aantal provinciale senatoren. Besluit
1) Het werk der Kamer staat onder controol
van den Senaat.
2) De "amenstelling van den Senaat hangt
voor een derde af van den uitslag der Provin
ciale verkiezingen.
3) De kiezing voor de Kamer, Senaat eD Pro
vincieraad moeten als een geheel aanzien wor
den.
4) Daarom moet met alle krach* fewerkt
worden opdat als iemand voor ouzo partij
voor de Kamer stemt, hij ook voor onze par i
moet s'emmen voor de* Senaat en den Pro
vincieraad.
reman dear Fd. An^eele
Hetgene met allo volksmassa voorvalt,
gebeurde ook met de onafzienbare menigte
armen die op de Koormarkt waren samen
gestroomd, en gestadig door nieuw aange-
komenen aangroeide.
Het zicht van al die lydende deed ieder
nog meer aan zyne eigene smart denken,
en gaf aan allen een treffend gedacht van de
uitgestrektheid van 's volks ellende; de
zucht, de smartkreet, de vloek die anders
wegstierf in de woningeD, steeg nu, door
velen herhaald, tot een donderenden wan
hoopskreet of tot eeno vermaledyding, die
de gemoederen heftig kwamen treffen. Do
kinderen 1 onder de menigte aanwezig,
herinnerden velen aan Lunne afgestorvene
lievelingen de gelaatstrekken der mannen
en vrouwen, gegroefd, uitgemergeld, ver
minkt, bij de eenen wit, by anderen geel,
by sommigen akelig van hoüger, vertoon
den aan iedereen zijn eigen beeld of het
beeld van wat hem te verwachten stond.
En die massa, uit de welke een gerucht op
steeg gelijk aan dat der zee, hadden in
vloed barer sterkte ondergaaD, had zich
geteld, en den onafzienbaren hoop door het
vergrootglas van's volks oog gaande kwam
aan allen wel driemaal sterker voor dan hy j
werkelijk was.
Albs wat wy hier beschryven, en het
gene nog volgt, sleepte 't volk naar den op
stand, naar do plundering, waaraan het
enkele dagen te voren slechts met afgrijzen
zou gedacht hebben.
Aan eoDe der vensters van het Pakhuis
was een vogelnest gehecht waarin twee
musscben woonden mot hunne jongen. Van
tijd tot tyd vlogen de oudjes naar den koer
van het een of ander burgershuis, kwamen
haastig terug, het bekje vol voedsel, en wer
den vroolyk door de kleinen ontvangen.
En terwyide arme werklieden en boeren
van honger stierver, was het nestje vol
vreugde en leven, en het herhaald getjilp
was het blyde gezang eener vogelenfamilie
aan dewelke gebrek en ellende onbekend
waren.
Opeens stroomde een deel der massa naar
ééne zyde van de markt.
Wat is er gebeurd 1 Wat is er gebeurd
werd door honderden gevraagd.
Het antwoord liet zich niet lang wachten.
Een wever is van honger tusschen zyne
getouwen gevallen en wordt naar de Byioke
gevoerd.
Alhoewel iedereen zich aao dergelyko
voorvallen moest verwachten, trof het zicht
van den terugstootenden, groenen bak,
waarin de stervende lag, de menigte zeer
diep, en te midden der algemeene ontroe
ring boorde men zeggen
Dat is nu reeds de zesde die ik vandaag
zie wegdragen.
Hy ware gelukkig indien hy onderweg
kon sterven.
Wei s zonder vrees, hy zal in het hospi
taal geen honderd jaar oud worden.
Wie weet heeft hy geene vrouw en
kinderen
Ja, ook al, en die nu op hem zitten te
wachten om, met het gewonnen ge'd, brood
te koopen,
Zij zyn er goed aan toe, de ongeluk-
kigen
En wie weet is de fabrikant niet goed
aan het smullen
Maar niet alleen de wevers vallen dood
de ambachtslieden en boeren zitten ook
zonder eten
Op wat gaat zulks uitloopeu Het kan
toch riet blyven duren
Wy moeten eten hebben, dat ervan
kome wat er wil
En de gesprekken werdeD heviger en de
gemoederen kwamen aan liet gisteD, toen
opeens, wat verder, de massa naar éénen
anderen kant stroomde. Wat was daar
Eengrysaard en eeno zwangere vrouw
waren dicht by elkandar en btfnaop het
zelfde oogenblik stervend nièrgêvalleD.
Dit kind van den arme had nog het daglicht
niet gezien en leed reeds honger. Toen de
ouderliDg ineengezakt, was, had zich een
kind, beveDd van schrik op hem geworpeD,
meer huilend dan roepend
Grootvader Grootvader ach staat
op
Eenige mannen namen do beide sterven
den op, en, gevolgd door het weenende kind
zetten ze tegen den muur eener herberg,
want geen enkel burger wilde ze in huis ne
men. Zy werden nedorgelegd naast andere
•ngelukkigen, die daar ook het gevang of
het graf afwachtten.
De panschouwers van dit tooneel waren
tot tranen bewogeD de verwekte opschud
ding was groot en klom met eiken stond; de
uitvallen waren geweldiger, hier en daar
zag men vuisten krampachtig in de hoogte
hefteD het gewoel der massa werd heviger,
baar vlotten ergerzy geleek eone zee wier
golven door een opkomenden wind vorden
geroerd, gezweept, en wier onstuimig op-
en neergaan een naderend orkaan aankon-
digt.
En alsof die toonerlen nog niet wreed ge
noog waren, versomberden, verorgend"n
zy Dog bij de massa, door -an mond tot
mond allerlei vervorm ngeu te 1 nan.
In het overbrengen dor gevallenen as
met» voorbij het straatje gegaan cat rp de
Graslei uitgeeft, en waarin men bezi,: w ;s
een wagen vol paardonmest te laden. De
stoute oude musschon van het Pakhuis wa
ren bezig goed hun buiksken te vullen, te
vens iets voor hunne kleinen in het oog
houdend, toen de zwangere vrouw voorby
werd gedragen by toeval keerdo zy h» t
hoofd naar hot straatje en zag het geluk der
kleine diertjes. En ze met een smartvollen
blik aanziende, zeide zij, pijclijk zuchtend
Ach l kon ik paardeoraest eten als die
menschen, myo kind zoo leven 1
De musschen vlogen weg, buikskoD en
bekje vol.
En terwyl de arme werklieden en toeren
stierven van horger, was bet daar omboog
inhetnr-stje al vreugde en leven, en het
herhaald geriilp van het bliide gezangeener
vogelenfamilio, aan dewelke gebrek en
ellende onbekend wareD.
Wordt voortgezet).