De Begrooting der Spoorwegen
Voor 'tVolk
Geofferd
Redevoering van Gezel P. DE BRUYN
Ditjes en Datjes;
V Hei is m aanloeht.
27e Jaargang N° 15
Prijs per nil miner 30 ct tieraen
50 Maart 1050
Socialistisch Weekblad
voor h t Arrondissement Aalst
voor den Senaat
sitting van 19 Maart 1930.
Welke is de juiste toestand 1
De uilslagen
Wat moet r
gedaa worden?
Amuistie
Aflevering wcekabonnenten
Kan daaraan niet
verholpen worden
Plaatselijke belangen
De Treinenrit
AfdaDkirrg oud-strijders
Minister Heyman orakelt
i'bcisisrs tan vEfouweu maakt (J gereed I
Geen rechten zonder plichten
Geen plichten zonder reohten
POSTCHECK-REKEIIIIIG
Belgische Werkliedeo-Partlj
Anondissements-Federatie Aalst
Nr. 8 5 6 8 6. Telefoon 572.
Onze vriend De Bruyn heeft de bespreking van de begrooting van spoorwegen
ten nutte gemaakt om de belangen van het marinepersoneel, in 't bijzonder te bespre-
ken. Hij heeft van de gelegenheid gebruik gemaakt om eens den toestand van de
Nationale Maatschappij van Spoorwegen toe te lichten en de maatregelen aan te
duiden die zich opdringen wil men van ons spoornet het beste en goedkoopste vervoer-
middel maken
We geven hieronder de belangrijkste deelen zijner redevoering.
Ik kom nu tot de uitbating onzer ijzerwe
gen. Deze werd, door de wet van 23 Juli 1926
toevertrouwd aan de Nationale Maatschappij.
In sommige middens gaat men voort des
aangaande allerhande tegenstrijdigheden de
wereld in te zenden. Het is Diet waar dat de
Staat de IJzerwegen heeft verkochtde Staat
alleen is en blijft eigenaaralleen de uitbating
is toevertrouwd aan de Nationale Maatschap
pij. Deze maatschappij is geen privaatmaat-
scnappii wijl de regeering de meerderheid der
beheerders benoemt, alleen de gewone aan-
deelen bezit die hem steeds de meerderheid in
de algemeene vergaderingen verzekeren do
Staat blijft meester van de tarieven. Inder
daad, volgens artikel 16, wordende tarieven
bepaald door den Beheerraad, maar de regee-
riDg heeft altijd bet recht vermindering op te
leggen of te beletten dat ze vermeerderd wor
den.
Wil dit nu zeggen dat de wetgever in 1926
een volmaakt iets heeft gedaan Verre van
daar. Men heeft zijD toevlucht genomen tot
het oprichten der Nationale Maatschappij om
de 9chatkistbons vast te leggen, bewerking
die noodzakelijk was om de stabilisatie van
den frank mogelijk te maken.
Men hoeft alsdan den noodigen tijd niet. ge
had om een zuivere fioantieele toestand te
scheppen.
De ondervinding van drie jaren uitbating
toonen aan dat de regeering moet tusscbenko-
men om ons beste verkeersmiddel te verbete
ren en steedsalle uitvindingen opgebied van
zekerheid, confort toe te passen.
De twee laatste jaren uitbating door den
Staat, vóór de Maatschappij, lieten eentekort
van 49 en 68 millioen.
De maatschappij mag geen tekort hebben,
maar moet zelfs een winst van 4OO millioen
per jaar geven om de tweede dividend uit te
betalen.
De Staat heeft een versleten net afgestaan.
Gedurende den oorlog heeft de bezetter geen
onkel varnieuwingswerk gedaan. Het verslag
van den achtbaren Heer Higuet bevat een j
antwoord van den Hoer Minister, op eene
vraag door de commissie gesteld, waaTuit
blijkt dat er van af den wapenstilstand tot
1925 geen vernieuwingswerken zijn uitge
voerd In 1925 werden slechts 125 K. ver
nieuwd.
Men bad berekend dat heel het net in 331/2
jaar moet vernieuwd worden thans gaat men
akkoord dat zulks in 25 jaar zou moeten ge
beuren. Dat beteekent minstens 400 Km. per
jaar.
Wat gezegd van den toestand onzer rijtui
gen op gebied van confort, zekerheid Op
sommige lijnen bollen nog rijtuigen van 1870,
die geen noodsein hebben on nog steeds met
een olielampje verlicht worden. De vernieu
wing moet ook bespoedigd worden.
De Staat heeft het uitbetalen der rustgelden
ten laste der maatschappij gelegd, w at nage
noeg eene uitgave van 263 millioen mede
brengt.
roman door Kd. 6n»e«vl?r?
De moeder, die voor haar kind een drei
gend gevaar vermoedde, doch het aan zich
zelve niet durfde bekennen, mevrouw Ver
beest die haar kunststuk zag wankelen op
zline voetzuil, haar levensdoel, haar ideaal
bijna vernietigd, haar kind b\jna verloren
waande, de rijke dame was ter neèr gesla
gen verpletterd.
Toen beide vrouwen de arme gevangenen
bespeurden, waarvan verscheidenen de klak
afnamen en met eerbied groetten, toen zij de
liefdeblijken zagen voorde vrouw en doohtar
van hem, welke ze aan hun familie ontrukte,
kwam dit volk hun nog schooner voor dan
weleer, en mevrouw Verbeest en Elise groet
ten ook de ongelukkige slachtoffers van hun
nen echtgenoot en vader.
De rijke dame sloeg voornamelijk de moe
ders aandachtig gade, als wilde zij op hare
gezichten lezen of er ook onder^ haar waren,
ie slechts voor het kind of de kinderen leef-
Verscheidene verhoogingen van tarieven
zijn reeds toegepas' rie laatste, deze van
1 Maart, is heel zeker niet gemakkelijk aan
vaard geworden door de nijverheid.
De kapitalistisehe bende heeft riet nagela
ten dessangaande do opeabere meening op
een dwaalspoor te brengen door haai dietsch
te maken dat dn tarievenverhoógingzou opge
slorpt worden door de loonsverhooging.
Hewel, dat is niet waar het grootste aan
deel wordt opgeslorpt door de vermeerdering
der kolen 65 millioen der grondstoffen
voor flro millioen bet onderhoud der banen
voor 30 millioen.
Wat bet porsnreel betreft zeg ik u ronduit
dat de tijd der lapmiddelen moet uitzijn en
dat er aan ieder agent van laag tot hoog
Iconen moeten betaald worden die vau aard
zijn den ijver en koopkracht aan te moedigen.
Voor de jaren 1927, 1928 en lq2e was de
winst uitbetaald als tweede winstaandeel op-
volgentlijk 470 millioen, 400 millioen en 400
millioen (het dienstjaar 1927 bedroeg 16
maand van 1 9-26 tot 31-12-27).
De helft komt den Staat too als aandeel toe
gekend aan de gewone aandeslen.
Van de overblijvende helftstrijkt de Staat
nog 50 p. h. op voor den helft dar bevoordee-
ligde aandeelendie niet uitgegeven werden.
Indien men dus voortgaat 2. t. h. superdivi
dend uit te betalen moet de maatschappij 400
millioen winst afwerpen waarvan 3( 0 millioen
in do kas van den Staat terugkeersn.
't Is ondragelijk.
Ge kent de meening van mijn partij op dat
gebied maar er zijn verbintenissen tegenover
de dragers der Schatkistbons vn tegenover den
vreemde die ook b*.voordeeligJe aandeelen
heeft genomen.
Het gegeven woord moet g-houden wor
den.
Wat. moot er nu gedaan worden Ons
spoorn&t laten vallen, waarover we terecht
fier zijn Steeds verhoogiug op verhooging
der tarieven stapelen op gevaar af den uitvoer
onzer produkten onmogelijk te maken en het
leven steeds duurder te maken
1 Neen, de Staat moet tusschenkomen. Jaar
lijks worden honderden milltoenen besleed
aan openbare werken lk kritikeer niet,
maar als er een werktuigis dat nuttig, nood
zakelijk, onontbeerlijk is voor het leven
der natie,, voor de ontwikkeling van niiver
heid en handel, dan zijn het wel onze ijzer-
wegen.
De beheerraad der Maatschappij, in zijn
vergadering van December 1.1. heeft besloten
de tusschenkomst der regeering in te roepen.
Uit de redevoering van den achtbaren Heer
Segers van gisteren hebt ge vernomen dat de
commissie van het vervoer eensgezind ak
koord ging voor een dezelfde stelling.
Januari 1930 heeft slechts een overschot van
8,4 millioen gelaten Februari schijnt een
tekort van 14 millioen te geven. De vermeer
dering der tarieven, toegepast sedert 1 Maart,
aal slechts 200 millioen voort 'tjaarl93üop
brengen.
We zijn verre van tie 400 millioen.
He wel, Heer Minister, wat deckt ge daar
van Gaat ge nogmaals de tarieven verhoo
gen Zoudt ge niet beter doen af te zien vau
uw superdivend, zelfs af te zien van de af
schaftïng van uwen supertaks om de noodige
kredieten te hebben om ®ns spoornet volledig
goed uit te rusten?
(Hier verdedigd onze vriend de belangen
van het personeel deze rede zal do®r
het vakblad De Eendracht volledig wor
den medegedeeld). Onze vriend vervolgt nu
Vele arbeiders en bedienden liepen wegens
onbeduidende feiten van burgcrontrouw tij-
dtns den oorlog,zware besluuriijkeslraffcnop,
zooals achteruitzetting in de loopbaan, verlies
van achterstallen.
Een vijftigtal arbeiders uit het arsenaal van
Mechelen, dienaar Holland zijn uitgeweken
verloren ook detegoedmakiüg der oorlogsja
ren in hunne loopbaan, om-lat ze niet naar
Frankrijk waren overgestoken.
Dit jaar vieren we de honderdsten verjaar
dag onzer onafhankelijkheid. Algemeene
maatregelen van amnistie zullen hoogst waar
schijnlijk werden toegepast. Mag ik zoo vrij
zijn den achtbaren heer minister er op attent
te maken en hem bidden ook bestuurlijke am
nistie te willen verleenen
Men weet dathetaautal weekafconneDten
toeneemt met den dag de aflevering d«r
kaarten gebeurt meestal des Zondags van 8
lot 12 uur. Daze aflevering gaat gepaard met
gróote moeilijkheden. In vele kanonier. be
schikt men niet over voldoende persont el om
afzonderlijke winketten in te richtergewoüe
reizigers staan in de rij met de afnemers van
weekkaarten, en de dienst gaat traag en moei
lijk vooruit. Vandaar gemor van 't publiek.
Men hoeft destijds een proef gedaan om
werkkaarten van eene maand af uA.everen
dat is niet in de gunst gevallen en de proef is
opgeheven. Wat do vertraging in dt aflevt -
ring veroorzaakt is vast en zeker het schrijven
der namen en voornamen op de weekkaarten.
Dat is zeker overbodig. Door de haast worden
de meeste namen onleesbaar geschreven en
vele worden heelemaal verminkt.
Men zou.b.v., aan ieder drager van een week*
koepon kunnen oplegpen steeds in't bezit te
zijn van een getuigschrift benevens zi jne een-
eenzelvigheidskaart, om ir. gebeurlijk geval
het toezicht naar beboeren te kuünen toe la
ten. Ik geef dit voorstel ter overweging.
Eenige woorden over aangelegenheden van
plaatselijk belang. Bijna al de staties van
't arrondissement Aalst zijn verouderd en on
voldoende. Vele, zooals Lede, Ercmbodegem,
Haeltert, Burst. Erpe-Meire, waar riagelijk:
honderden werklieden denzelfden ire in raoe-
teu nemen, beschikken over een wachtzaal
van enkele vierkante meters. In Lede is de
wachtzaal 2" klas bovendien altijd sleutelvast
In afwachting nieuwe lokalen te kunnen op
trekken zou men kunnen de wachtzalen derde
en tweede klas ineenslaan.
Hot baannet Brussel-Denderleeuw is zeker
oen waar het treinverkeer het drukst is,
's morgens en 's avonds volgen tl-- treinen el
kaar op van bloksein tot bloksein. Bij de min
ste vertraging treedt onmiddeiijk in met het
droevig gevolg dat de duizenden werklieden
er duizenden franken loonverlies bijiüschik-
ken.
Het belver heeft reeds maatregelen getrof
fen namelijk het aauleggen eener zijdelijn
met Bercbem en Groot-Bijgaerden inbegre
pen. Mag ik nogmaals aandringen cm de noo
dige wtrken aan te vargeD voor het benutti
gen der vier sporen van Laeken, ook voor het
leggen van dubbel spoor tusscben Jette en
Zellick? Deze laa s e maatregel zou er veel toe
bij dragen om den treinenrit regelmatig te
doen geschieden.
Ik wil ook de aandacht van den achtbaren
heer minister vestigen op het feit dat dezen
Winter— twaalf jaar na dco wapenstilstand
op het baanvak der beide Vlaanderen rog al
tijd oud-strijders, ja zelfs oorlogsinvalieden,
die reeds in dienst zijn sedert 1219, nog wer
den afgedankt.
Die schandalige toestand zou moeten eindi
gen.
En nu nog een klein verzoek.
In gelegenheid van vroegere tentoonstel
lingen* werd er aan al het personeel bijgevoeg
de dienstvrijkaarten verleend.
Dit. jaar hebben we de tentoonstelling van
Antwerpen en Luik, we vieren bovendien de
honderdste verjaardag onzer onafhankelijk
heid. Te dien gelegenheid maak ik me de tolk
van do belanghebbenden om twee bijvoegde
dienstvrijkaarten te verleenen aan de agenten
aan de gepensioenneerden en, tevens ook, een
onrechtte willen herstellen tegenover de we
duwen der Staats-en spoorwegagenten.
Toen ik nog in dienst was te Virion stierf
daar een collega uit Vlaanderen. V'elnu, zijn
weduwe kon geen enkel dienstvrijkaart meer
be,romen. Zij die dus haar familie in Vlaande
ren had nagelaten, en reeds in Wallonië fami
liebanden had gelegd, werd in de onmogelijk,
heid gesteld de betrekkingen te onderhouden.
Dit voorbeeld zal van aard zijn, vermeen ik,
om den achtbaren heer minister te bewegen,
dit verzoek in aanmerking te nemen.
Achtbare heer minister, ik wil sluiten en u
zeggen dat Anseele zijn raam heeft gehrcht
aan de arb?idsvakanties. Ik zou graag u ?ou
gauw mogelijk willen gelükwenschen wildet
ge uw naam hechten aan bovengenoemde
hervormingen
Zeer wel zeer 7oei l bij de socialisten.)
Or VervfescmfJClMitp van Genfc. j
De Senaat ving deze week aan met do be- j
sprek*ing over hei wetsontweip der vervlaam- j
sching van de Gentsche Hoogeschool.
We zijn «le meer.ing torged ar dat er eene i
groote meerderheid bestaat om deze te stem-
mon zoodat er naar allo waarschijnlijkheid er
niet lang zal over geredevoerd worden.
Gnze partijgenoot Vermcylen zal het stand
punt van de Vlaamsche Socialisten uiteen
zetten,
Dt? politieke
finaniiiëic schandalen
die in de laatslen tijd in ons land zijn voorge
vallen en waarin groote katholieke en liberale
politiekers werden betrokken, hebben de
openbare meening zeer geschokt.
De Soc. Kamergrocp zal de regeering hier
over ondervragen.
't Wordt hoog tijd dat maatregelen worden
genomen om de spaarcenten oer kleinen te
gen debeursschuimers van gelijk welk allooi
te beschermen.
Rridin'-Ltevhcbhi rel
't Was Pgt. De Bruyn Prosper welke in de
Senaat bij de bespreking van het wetsont
werp op de radioposten voorstelde den taks op
2o frank te brengen, in plaats van 3o frank
zooals door de regeering was gevraagd.
Bij de stemming werd bet voorstel van De
Bruyn aangenomen.
Alle radio-liefhebbers zullen voorzekers
zulks met vreugde vernemen.
Er bestaan wonderkinderen die reeds vroeg
allerhande kunsten beoefenen waar een nor
maal mensch jaren studie moet voordoen, om
die techniek machtig te worden.
In het huidige rrgeeringskraam Jaspar en
Cie is erookzoe'n phenomeen we bedoelen
Minister Heyman.
Hoe is hij aan die faam geraakt?
Ia Duitschland bestaat reeds sedert 1883 de
wet op de verplichte rerzekeriag. Zo hebben
daar dus reeds meer dan 45 jaar ondervinding.
De iavload ervan op het sterftecijfer is zeer
gunstig.
Minister Heyman is op reis geweest om het
Daitsch stelse'l te bestudeeron. Hij spoorde
naar Straatsburg, ken pnar dagen nadien wa-s
hij al torug* en veroordeelde hij het Daitsch
stelsel.
De Duitsche Sociale Verzekeringswet
deugt niet x orakelt hij nu. Voila, in een paar
dagen heeft hij dat klaargespeeld. Dat is niet
moeilijker dan dat.
Maar wat is nu het geheim van Heymans
uiterst vlugge geest en veroordeeling
Het is een openbaar geheim, voor iedereen
die zijn ooger. en ooren open beeft en die zich
niet laat vangen aan de komedie der kristen-
demokratische leiders.
Het Duitfch stelsel mag niet deuger, want
het Centraal Nijverheidskomiteit wil er niet
van weten. (Verslag in Le Soir 26 2-36 over
de zitting van het Centraal Nijverheidsfeomi-
teit).
Het stemt niet overeen met de politiek der
arbeidersverdeeling van de patroonseieken-
beurzen
Daarom moet het bevochten worden.
Bij het opstellen van het sooialistisch voor
stel op de sociale verzekeringen hebben we
geprofiteerd van de Duitsche ondervinding en
rr veel goeds van overgenomen.
Hetgeen'het Centraal Nijverbeidskomiteit
niet kan vernietigen, daar zorgen de christen-
demokratische leiders voor.
Aldus blijft Minister Heyman in zijn rol.
Maar De kruik gaat zoolang te water tot ze
barst, zegt een oud spreekwoord.
De arbeiders en boeren kunnen de roaklion-
naire kruik doen barsten, door zich aan te
sluiten bij de socialistische organisatie, waar
iedere godsdienstige overtuiging wordt geëer
biedigd.
Allen in de socialistische zieker beurs, vak
bond en kooperatie
Vórtr de invoering van die wet was het
sterftecijfer in Duitschland stabel.
Het ging tusscben 282 cn 256 dooden per
jaar op een bevolking van 10.0' 0.
1886-1890 244 op lo.ooo
l896-19oo 213 op lo.ooo
19oG-19'»o I70 op la.000
I9I3 15o op la.000
1924 122 op la.000
1JV25 118 op lo.ooo
1928 116 op lo.ooo
Dus in de periode 1886 1890 waren er 244
op 10.000, als middencijfer over geheel
Duit sob land in 1928 zijn er 116 op 10.000.
Wat denkt ge daarvanbeate lezers
Goc?d voorbeeld
De Engelsche legerbegrooting voor i§80-
1931 bedraagt 405 millieen pond sterling. Dit
is 605 duizend pond sterling minder dan voor
de loopende begrooting.
Ziedaar hoe de Engelsche socialisten de
vermindeiint» der bewapeniDg verstaan. Dat
zijn daden. Geen woorden.
den en of hetzelfde lot haar ook bedreigde.
Elise's gelaat was eensklaps door een
koortsachtigen gloed rooi gakleurdgeworden.
De lijdende massa bracht haar al bet lijden
voor den ge-st, hare tweejarige foltering
sinds h«t vertrek van Emiel, die door zijne
liefde voor het volk, zijn huis en zijne bemin
de had moeten verlaten.
De armen die haar voorbijtrokken wisten
niet dat ook zij voor hen en door hen leed, dat
ook zij voor het Volk offerde.
Weldra was de straat vrij geworden. Het
rijtuig reed weg en had misschien nog de
Grasbrug niet bereikt, toen bet geluid van
verwarde kreten, die zij echter niet konden
onderscheiden, het oor van mevrouw Verbeest
en van hare dochter troffen.
Wat was er gebeurd
Aan de St Michielstraat was een jongeling,
ondanks de politieagenten, te midden der ge
vangenen gesprongen, en had verscheidenen
van hen, Hendrik, Jan, Gustaaf, met warmte
de handen gedrukt.
Zoodra hij door do menigte was herkend,
stegen de kreten Leve Emiel Moyson Leve
onze vriend enz., uit aller borsten dat was
het verward geschreeuw, door Elise gehoord.
Het arme meisje wist zeker niet dat Emiel
zoo dicht bij haar was.
Nieuw leven, nieuwe geestdrift kwamen
onder het volk, en een liea van Emiel Wat
Baas Kimpevraagi, zingende, trekken de gevan
genen vóoTt, door de politie opgejaagd.
Emjel ging van den eenen r.aar den ande
ren, sprak allen moed in met hetzelfde vuur,'
met dezelfde liefde, en toonde hun het geld
dat hij in Brussel voor hunne familie bad bij
eenverzameld, en waarmede hij zoo even in
de stad was aangekomen.
Aanhetgevang namen de veroordeelden
afscheid van hunne vrouwen, kinderen en
vrienden.
Het was een aandoenlijk tooneel. Vele tra
nen werden gestort, vele vrouwen rukten zich
uit wanhoop de haren uit het hoofd, vele
vaders namen nog eens hunne kinderen van
den grond op, kusten ze met liefde, met vuur,
maar... de justicie had gesproken, de zeven
tig wevers zouden gekerkerd worden.
De poort van het gevang werd gesloten.
De gerechtelijke misdaad was gepleegd.
Emiel trok met do overige mannen de stad.
weer in, ging met hen naar het lokaal d r
wevers, en daar werden de door hem me leg *-
brachte geldeD nodergelegd en nieuwe mid
delen tot ondersteuning beraamd.
Hoe groot de lasten van den strijd ook wa
ren, geen enkele getroffen familie heeft moe
ten klagen.
De verontwaardiging, dcor al die vervol
gingen to weeg gebracht, groeide dagelijks
aan. Er kwam voor ons volk haat voor de fa
brikanten, haat voor de heeren van het ge
recht cd weldra klonk de algemeene eisen:
Weg, weg met de wet op de samenspanning
Pol Van Loo, dezelfde die we in het jaar
I856 als redenaar der labrikanten in het spie
gelhove hebben zien optreden, en-die naaT het
volk was overgekomen, schreef een vlug
schrift, getiteld: De wet op de samenspanning,
waarin hij de onrechtvaardigheid dier wet
aantoonde en de slachtoffers opsc wde, die zij
gemaakt had en nog zou maken.
Het jaar I859 moet in de geschiedenis der
werkersbewegiDg in België bijzonder aange-
teekend worden, omdatin dit jaar uit Gent de
beweging is gekomen tegen de wet op de
samenspanning, tot bet verminderen der
werkuren en tot het verkrijgen van bet stem
recht voor de werkrechttrsradeD, strijd waar
in de zegepraal aan de zijde der loonslaven is
gebleven.
Men ziet klaar en duidelijk dat de twee jaren
strijd, die do werklieden voerden, hunnen
geest hadden gerijpt, hunno beweging meer
revolutionnair hadden gemaakt, en dat zij
iederen dag meer en meer het bewustzijn van
dien klassenstrijd kregen, die eindigen moet
met de vernietiging van het kapitalisme en
met de zegepraal van den arbeid.
Wij hebben zoolang bij die twee jaar stil ge
houden om verscheidene redenen.
Men moet zich steeds herinneren dat dit
boek het romantische verhaal der werkersbe
weging in Vlaanderen is, en dat het geschied
kundig gedeelte niet mag verwaailoosd wor
den.
Ik heb uitgeweid om te tooneti wat het
Gentsche fabriekvolk gedaan, geofferd, gele
den heeftin zijn strijd.
Men veracht die klas van menschen omda1
zij arm zijn. in poortjes wonen en leelijk spre*
kon. Die Uvaart wordt bespot en vooral door
de ambachtslieden, die mochtans samen niet
hebben gestreden voor de werkersbewegiug,
zooals die klas er voor gekampt heeft.
(Worii voor/gmt\
