l
Aan alle groepen
van het Canton-Aalst
Het 40 jarig bestaan
van den Soc. TEXTIELBOND te Aalst
op schitterende wijze gevierd.
AALST
Kantonaal Kongres
-
M
-
N
s
TE
De Vlgginhuldiging
0VER50ULAERE-
Heden Zondag 13 Juni, om 2 1j2 uur namiddag
in het Volkshuis te Aalst.
DAGORDE 1). Aanduiding van 6 afgevaardig
den voor het Arr. Bestuur2). De Propaganda
3). Verscheidene.
Elke groep zen de een afvaardiging.
Verleden Zondag morgend om 9 1/2 ure had
de feestelijke ontvangst van al dezen welke 25
jaar deelmaken van den Textielbond, alsmede
de huldiging aan de nog overblijvende stichters
plaats in het Volkshuis.
Twee treffende spandoeken waren in de
straat opgesteld Hulde brengende aan de stich
ters en den enormen groei van den bond aanwij
zende.
Roode vlaggen wapperden er nevens de drie
kleurige stadswimpels.
Het Volkshuis, den Hof en de Apotheek der
Mutualisten welke met ontelbare kleurenscha-
keerenden Blectrische lampjes waren getooid,
die vooral 's avonds een betooverend licht in de
straat wierpen, gaven een waar feestelijk uit
zicht.
ttansch de ruime café van t Volkshuis liep
bomvol.
Allen, zoowel dezen welke sinds 25 jaar deel
maken van den bond als de stichters waren op
hun Paaschbest.
We bemerkten aan de Eeretafel, het Plaatse
lijk Bestuur, de kameraden Nichels Alfred, Ka-
rel Hanninck, Willockx, Jos. Goole, Beyst en
andere leiders der Centrale.
Na een paar mooie muziekstukken, door de
Symphonie onder de leiding van gezel Karei V.
d. Meirsch gehoord te hebben kregen we de
FEESTREDE VAN GEZEL FLIPS.
Gezellinnen, Gezellen,
Ten jare 1886 werd door Jan BVL een man
met een gevoelig hart, dat leed door den nood
•n armoede die onder het werkende volk van
Aalst heerschte een oproep gedaan tot de Ar
beiders, om zich te vereenigen, om een beter
bestaan te bekomen.
Indien zwarten armoedigen tijd moesten de
werklieden 12 en 14 uren per dag werken voor
het schandalig laag loon van fr. 1,40. Het ge
brek, de nijpende nood, was zoo groot onder
de werkende klasse van Aalst, dat op de 24.000
inwoners, meer dan 9.000 personen, moesten
ondersteund worden van het Weldadigheidsbu
reel
Den oproep van Jan BVL, werd door de
werklieden goed aanhoord. De Onpartijdige
Vereeniging werd opgericht, die in korten tijd
meer dan 2.000 leden telde.
Maar nauwelijks, was de werking van de
vereeniging begonnen, of Jan BVL werd door
z(jn Patroon voor de keus gesteld
De vereeniging of zijn bediening verlaten.
Byl weigerde aan het verzoek van zijn pa
troon te voldoen, en werd werkloos gesteld, en
nergens geen werk kunnen vinden vertrok Hij
naar Engeland.
Met Byl verdween de eerste vakhond te Aalst.
Maar de poging van Byl had de kiem gelegd
van het vereenigingswezen onder de werklie
den.
Voor die schoone en lofwaardige daad, zal de
Aalstersche werkersbevolking, aan Byl steeds
hunne erkentelijkheid betuigen.
Beste Vriendinnen en Vrienden,
Den 2 Mei 1890 is onzen betreurden vriend
Bocqué met Frans Luycx en Felix De Cock, ter
herberg van Fr. Heyvaert samengekomen, om
over de stichting van den Vakbond te spreken.
Met Sinxendag daaropvolgend, werd de stich
tingsvergadering gehouden bij Frans De Gols
(De Pille) op de Moorselbaan. 30 leden werden
ingeschreven, allen werklieden van 't fabriek
Borreman, en den bond werd gedoopt met den
naam De Katoenbewerkersvereeniging
Hand in Hand
De bijdragen waren slechts fr. 0,10 per week.
De vergoedingen bij staking en Werkloosheid,
gedurende 6 weken fr. 1,00 per dag.
In 1890 wa3 den toestand van de werkende
klasse uitterst ellendig. De arbeiders moesten
als slaven wroeten. Slechter dan de dieren wer
den de werklieden gevoed, en zij woonden in
krotten van woningen.
Door hare onwetend- en onderworpenheid
lag de werkende klasse diep gezonken in den
poel van de grootste armoede. Weerlooze vrou
wen en kinderen verkwijnden door *t gebrek,
en de geringste vrijheid werd aan de arbeiders
ontzegt.
De Patroons gaven hunne bevelen en de werk
lieden moesten gedweé gehoorzamen, en de
arbeiders die wilden spreken werden onverbid
delijk zonder werk gesteld.
Het was in dien zwarten tijd van de bitterste
ellende en vervolging» woede dat de moedige
mannen van 't fabriek Borreman het durfden be
proeven, om de Katoenbewerkersvereeniging
op te richten.
Daarom gaat voorat onzen besten dank en
grootste erkentelijkheid, aan de moedige man
oen van 1890, de Stichters van de Katoenbe
werkersvereeniging. (Toejuichingen).
Geachte Toehoorders
Het is onmogelijk hier gansch de geschiede
nis te maken van de KATOEN (Textielvereeni-
ging). Dat zal weldra gedaan worden, bij mid
del van een Brochuur. Doch het weze mij toe
gelaten hier de voornaamste, gebeurtenissen
aan te halen en voornamelijk van de eerste ja
ren.
De stichters van de Katoenbewerkersvereeni
ging zijn stout en met een ongekenden durf met
hun doel vooruit gekomen. Zij noemden zich
Socialisten die zouden strijden tegen de onver
diende armoede, en die voor de werkende klasse
in ruil van hunnen arbeid een menschwaardig
bestaan wilden bekomen.
Pas was de Katoenbewerkervereeniging ge
sticht of zij ontmoette den tegenstand van de
vijanden van 't werkende volk. Maar de stich
ters zetten hunne pogingen vol ijver voort en
dat werkte aanstekelijk op de werklieden van de
andere fabrieken.
Den lc November 1890 vergaderden de werk
lieden van Cumont bij Jef Molen op de Hoog
straat, die zich een paar maanden later bij de
Katoenbewerkersvereening aansloten, waar
door den Vakbond 100 leden telde, met Frans
Luycx als voorzitter en Félix Podev.vn als Se
cretaris.
De eerste verkiezing
van de Werkrechtersraad
werd gehouden den 12 December 1890, en de
Katoenbewerkers besloten hier aan deel nemen
en Frans Luycx werd tot kandidaat aangewe
zen.
Met de medehulp van de Gentsche Partijge-
nooten Anseele, Van Beveren, Hardyns en an
deren, werd den kiesstrijd gevoerd vol moed en
geestdrift.
Frans Luycx werd gekozen
met 577 stemmen
tegen 233 stemmen aan De Cuyper zijn kathof
lieke tegenstrever.
De werkersbevolking juichte bij deze over
winning. Maar de Katholieken waren razend
van woede, en namen hunnen toevlucht tot
wraakmaatregelen, waardoor verschillende
werklieden werden werkloosgesteld, die men
verdachtte voor de Socialisten gestemd te heb
ben.
De samensmelting van de beide groepen, en
de prachtige overwinning bij de verkiezing van
den Werkrechtersraad, had den ijver van de
leden nog meer aangevuurd, en op minder dan 6
maanden tijd steeg het leden tal van de Katoen
bewerkersvereeniging tot 493 leden.
De inhuldiging van de Vlag.
Den 5 Juli 1891 werd de Roode Vlag van de
Katoenbewerkersvereeniging in gehuldigd.
Maar do vreemde partijgenooten waaronder
vele Gentsche vrienden met de Harmonie
Vooruit werden verboden in stoet door de
strateu van de stad te gaan, waardoor botsin
gen ontstonden zonder erge gevolgen, dank aan
de koelbloedigheid van de Socialisten.
De jongeren aangemoedigd, door den grooten
groei van de Katoenbewerkersvereeniging, had
den zich een roode muts aangekochtdit maak
te den Heer Borreman zoo kwaad dat hij de dra
gers van de roode mutsen werkloos stelde wat
voor gevolg had dat Maandag den 26 Oogst 1891
de eerst» staking uitbrak in Aalst. De werklie
den wilden dat de dragers van de roode mutsen
terug het werk zouden mogen hernemen. Maar
Mr Borreman weigerde aan de vraag zijner
werklieden te voldoen, waardoor ongeveer 600
werklieden in strijd waren.
Doch nog denzelfden dag werd door de meec-
tergasten, den twijfel en schrik gebracht, onder
de stakers, waardoor een 50 tal het werk herna
men.
Den volgende dag ging Frans Luycx zich aan
de fabriek aanbieden, om met den Heer Borre
man te spreken, en werd daar ontvangen, door
den Politie kommisaris, die met behulp van
vier Gendarmen Luycx opsloten in het Portier-
huis. De stakers die het vernamen gingen allen
naar de fabriek, waar zij door een groote macht
van Gendarmen en Politie, eens op den koer
van het fabriek naar hun werk werden gedreven.
De beruchte staking van de Roode Mutsen
ging aldus verloren. 35 slachtoffers werden ge
maakt, wateene groote verslagenheid bracht on
der de werkersbevolking van Aalst, en die
dreigde de Katoenbewerkersvereeniging te ver
nietigen.
Het ledental van do nog jonge vereeniging
daalde tot 40. Maar het waren mannen die vast
besloten haddenden vakbond trots alles getrouw
te blijven, en die besloten gunstiger oogenblik-
ken af te wachten, om nieuwe oproepen te doen,
tot de Aalstersche werklieden, om zich bij de
Katoenbewerkersvereeniging aan te sluiten.
Die moedige mannen zijn er in gelukt de
katoenbewerkersbond van een gewissen dood te
redden en 't jaar 1892 bracht nieuw leven. De
Broederlijkeweversbond w erd gesticht en lang
zaam groeide terug het ledental van de katoen
bewerkersvereeniging, als dan in het lokaal de
Blauwpoort gevestigd, die na 3 jaren te klein
was geworden, zoodanig, dat een grooter lokaal
moest aangekocht worden,gelegen op de Sas-
kaai, en dat in Juli 4896 werd ingehuldigd waar
door eene grootere werkzaamheid werd aange
vangen.
Steeds groeide de Katoen- en Weversvereeni-
gingen, en nieuwe bonden werden opgericht,
waardoor men verplicht was een bestendige
secretaris aan stellen, voorde Partij en de Vak
bonden. Den 23 Februari 1902 werd den vriend
Alfred Nichels voor dien post aangewezen
D» vijanden
gevoelden den wassende stroom van onze Vak
bonden en Partij-instellingen. Nichels werd het
mikpunt hunner aanvallen. Hij die slechts 18
frank per week loon werd betaald, werd uitge-
soholden vooreen goedleoer die zich vetmestte
met de centen van de arme werklieden.
Het doel onzer vijanden was klaar. Door ge
brek aan argumenten om ons te bekampen, wilg
den zij den opkomende roode vloed van onze be
weging, door vuil en laster tegen houden. De
geschiedenis beeft bewezen dat die pogingen
ook mislukten.
Ja onzen Vakbond kende zijne lióoge en lage
tij, maar steeds ging den golf, van de roode
vloed in klimmende lijn hooger op en in gansch
de beweging hebben wij de mannen van.de eer
ste uur, de Stichters van de Katoenbewerkers
vereeniging in de eerste rangen zien staan.
Groote Strijden
Ten gevolge der besluiten genomen in hel
Congres van de Textielarbeidersfederatie, die
gehouden werd den 19 Maart 1905 te Aalst,
werd eene grootsche beweging op touw gezet,
voor meer loon, minder werkuren en tegen
artikel 3i0.
Den 14 November van dit jaar staakten 200 wer
klieden van de Filature Filteries Réunies en be
kwamen een loonsverhooging van 0,15 tot 0,25
centiemen per dagen voor de stukwerkers 5
tot 7 1/2 0/0 opslag.
Deze beweging, zette zich over, tot de werk
lieden van de andere Textielfabrieken een al
gemeens loonsopslag werd bekomen zooals in
de Filature Filteries Réunis. Alleen bij De
Naeyer waar de werklieden verplicht wer
den, zich bij de Anti-socialisten aan te slui
ten, werden de loonen van de Spoelmaak-
sters en Karderie mannen met iO C/0 ver
minderd in plaats van vermeerderd.
Gedurende deze beweging schreef het katho
liekblad De Denderbode de staking is ten
voordeelen van de kroelen en luiaards.Dat
bewijst hoe de katholieken steeds gekant waren
tegen de belangen der werklieden.
Het spreekt van zelf, dat deze beweging het
ledental onzer vereeniging gevoelig deedaan-
groeiën. Ook den Lock-Out te Verviers, waar
van 12 Familieén, met 55 personen, in Aalst ge
voed en verzorgd wérden, had den vereenings-
geest, onder de Aalstersche werklieden, levendi
ger gemaakt, zoodanig dat den Textielbond in
1907 meer dan 1300 leden telde.
De Groote Stakingen
In Maart 1907 brak de staking uit in de Fila
ture Filterie Réunis de werklieden vroegen
0,25 centiemen per dag opslag, dat geweigerd
werd. Weldra waren de 1200 werklieden in den
strijd betrokken, die na 3 maanden met een
bevredigende overeenkomst eindigde.
In November 1909 waren 480 Viscosebewer-
kers in een 6 maanden langen strijd. De werk
lieden eischten vooral kortere werkuren en
gezondmaking van de werkplaatsen, die ook een
bevredigende uitslag heeft gegeven.
Het waren twee HARDE en MOEILIJKE strij
den, vooral de geringe geldmiddelen, waren de
groostte bekommering van het Bestuur van den
Textielbond en waardoor, onze werklieden
moesten uitwijken, en in groepen gansch het
land door kruisten, om gelden in te zamelen,
om de stakers te kunnen ondersteunen.
Ziedaar enkele van de harde strijden door de
Aalstersche werklieden gevoerd, wat bewijst dat
ons werkende volk vóór den oorlog steeds op
post was om groote bewegingen te voeren.
Wat er gedurende de tien laatste jaren is ge
beurd zal nog friseh in het geheugen zijn van
U allen.
Het was de Syndikale-Kommissie die na den
oorlog het ordewoord gaf van de 1,00 fr. loon
per uur, en de 8 uren werkdag. Dit laatste
word door onzen betreurden partijgenoot en
Minister Wauters door de Wet vastgelegd.
De Textielcentrale was steeds op de bres, om
beter loonen, en goede werkvoorwaarden, voor
de werklieden te veroveren, waarin we zijn ge
lukt, en de loonen verhoogden naar mate den
Index steeg.
Deze bedrijvigheid, trok de werklieden meer
en meer tot onzen Vakbond. Zoodanig dat ons
klein bondeken van de Katoenbewerkers, die in
1890 met 30 leden werd gesticht, thans onge
veer 3100 leden teil.
De stichters, kunnen met groote voldoening,
terug blikken op het werk van hunnen vakbond,
die gedurende 40 jaren een onafgebroken strijd
heeft gevoerd, voor een beter lotsbestemming
voor de Textielarbeiders en bewerksters.
Daarom houden wij er aan, bij de Herdenking,
van het 40 jarig bestaau, van den Textielbond
aan de Stichters, zoo wel aan hen die ons on
trukt werden, als deze die gedurende 40 jaren,
lid zijn gebleven van den Textielbond, onze wel-
gemeene dank en erkentelijkheid te betuigen.
Tevens aanzien wij het als een plicht, het
Oudste Vrouwenlid Lucie Van den Brempt,
die in Juli aanstaande, 40 jaren deel maakt van
den Textielbond, voor haai- schoon voorbeeld
aan de vrouwen gegeven, van getrouwheid aan
den Textielbond, onze oprechte gelukwenschen
aan te bieden.
Daarom bieden wy in naam van den Textiel
bond, aan de nog 8 overblijvende leden en Stich
ters J. MoeDS, F. Gyssens, A. Wauters, A. Van
Mol, J. De Groodl, Fr. Bombeeck, S. Vanden
Broeck, als een blijvende Herinnering deze Photo
aan, en aan Lucie deze bloemen.
Leve den Textielbond Hand in Hand
Deze hardrocrende rede, welke een historisch
document van belang voor ons arbeiders is,
werdt herhaalde raaien onderbroken door luid
ruchtige toejuichingen.
Pgt. Flips heeftt in zoo n gepaste woorden het
verleden helden tijdperk nogmaals herinnert
welke vooral door de jongeren met aandacht
dient gelezen te worden.
Geschonken worden nog overhandigd door
Gezel Karei Ilaninck, welke gepaard gingen met
gepaste woorden van hulde en dank aan de ge-
vierden.
Jos. Goole bracht er het vergelijk, tusschen de
herkentelijkheid der bourgeoisie aan verdienste
lijken mannen en deze der werkende klasse be
toond aan hare voorkampers.
Hierna werdt door de Symphonie het gelegen
heidslied de stichters opgedragen, en gedicht
door Jos. Coole, uitgevoerd, mede gezongen
door de Jonge-Wacht en Kindergroep.
Het glas werdt geheven en een heildronk ter
eere der stichters had plaats.
Om 11 ure had het
Kunst-Concert
plaats op het Kiosk, Varkensmarkt, door de
Fanfaren, onder de leiding van Gezel Spittaels.
len prachtig programma dat tot in de kleinste
bizenderheden werdt uitgevoerd.
Oizen vollen lof dus én aan muziekanten in
aanlen bestuurder Spittaels Louis.
A. B.
Vq-volgt.
"OMBOLA VAN DEN TEXTIELBGND
PRIJSWINNENDE NUMMERS
1* P-ijs
2e
Pendule
N"
1373
Eetservies
77
214
3'
40
4e -
100 frank
425
5* -
2171
6°
75
7.
696
7C
n
2664
8C
7.
252
9*
754
10*
50
823
11*
H
796
12*
647
13*
1986
14*
77
682
15*
77
89
16*
643
17*
7.
1028
18*
ff
2313
19* -
'n
769
20*
40
ff
77
67-1
21e
77
2433
22e
77
2725
23*
1618
24e
2162
25*
m
815
26* t,
337
27*
1354
28* -7
r,
7,
1233
29* 7,
ff
882
30* t.
30
215S
31* 7#
2099
32* t.
a
ff
915
33*
n
1673
34*
906
35* 7,
1927
36*
77
2678
37*
825
38* 77
156
39*
2561
40e
ff
f.
1645
41* -7
7,
665
42* -
j)
Jt
1596
43*
U
a
2011
44e
u
a
2959
45*
a
1321
46*
1934
47*
I)
0
1758
48*
1500
49e
ft
a
it
2114
50*
20
1946
51*
a
ti
891
52*
a
736
53*
X
tt
0
2030
54*
n
257
55*
V
325
56*
ft
i
a
2808
57*
i
151
58* n
a
385
59e
a
2665
60*
240
61*
855
62'
2449
63'
2827
64'
1595
65*
X
n
349
66"
it
1016
67*
2528
68"
X
1985
69"
105
70e
a
2211
71"
794
72*
a
218
73' n
1478
74"
n
a
248
75'
a
1160
70e x
a
1912
77*
x
a
1051
78e
a
587
79'
ft
n
369
80" a.
1017
81'
X
1859
82"
H
1773
83'
n
559
84'
7.
387
85* -
77
2968
86" -
7#
77
77
2525
87* -
77
7.
1312
88*
7.
557
89"
X
X
2940
d
d»r ri
Overboulaere, alhoewel aan Geeraards# v<
bergen palende, is nog een dier achterlijk»
gemeentecs voor de socialistische gedachte.
Edoch, sinds geruimen tijd is er iets aan 't
broeien dat onze tegenstrevers met leed»
oogen moeten aanschouwen.
Dank hetoptreden van enkele moedige n
makkers, kwam er heel vlug een Propaganda# zi
club tot stand, welke onverpoosd heeft ge- d'
werkt, op korten tijd meer dan 5o beden teld» d
en waarvan de goede uitslagen zich niet lang L
lieten wachten. lc
Zondag 22 Juni, wordt reeds hun t(
VAANDEL INGEHULDIGD
Niet minder dan 6 muzieken verleenen er s,
hunne medewerking en we doen nogmaali
een krachtdadige oproep tot al onze groepen n
van hot arrondissement, om zoo talrijk moge#
lijk deze feestelijkheden bij te woneD vooral
te zorgen dat geen enkel vlag ontbreekt.
FEESTWIJZER 6]
Zondag morgend om J.O ure b
GEZELLIG SAMENZIJN
in het lokaal bij Van Lui.
's Namiddags vanaf 2 ure, afhaling
vreemde groepen.
Om 3 1/2 ure.
OVERHANDIGING DER VLAG
EN FEESTREDEN
door GqzjoI Nichols Alfred, Volksvertegen
woordiger, De Nauw Guillaume en De Bruyn
Prosper, Senators.
Om 4 are,
VORMING VAN DEN FEESTSTOET
welke enkele straten der gemeente zal door
kruisen.
Om 6 ure,
PRACHTIG CONCERT s
op de Dorpplaats door de Fanfare Vflrbroe- r
dcring van Geeraardsbergen, onder de lei-, g
ding van M. Edm. Hooghuys. v
Daarna opnieuw Gezellig Samenzijn in h»l
lokaal.
REGELING VAN DEN STOET
1. Fanfare Les Proletaries van Lessen,'
met vlaggen en groepen.
2. Soc. Propagandaclub van Atembek»;
en Viane-Moerbeke. j e
3. Fanfare DeWerker van Denderleeuw.
4. Propagandaclub van Denderleeuw Zieken-
bond en Vrouwengroep met vlaggen. E
Delegaties van Aalst met vlaggen.
5. Fanfare De Voorwacht van Ninove,
6. Turnkring en Jeugdgroep, Textielbewer-
kers, Mijnwerkers, Metaalbewerkers, Siga-
renmakers, Propagandaclub, Vrouwengroep
en Oud Strijders met vlaggen. 1
7. Muziek van Deux-Acren, met groepen. 2
8. Propagandaclub Tollcmbeek, Sottegen
en Galmaarden.
9. Muziek De Lustige Vrienden vat 1
Geeraardsbergen.
10. Propagandaclub van Deftinge, Neder-
boulaere, Grimmingen, Idegem en Nederbou* j
laere,
11. Fanfare De Verbroedering» G«»e- -
raardsbergen.
12. Rood Verweer, Jeugdgroep, Toon ©el-
bond, Midden-Bestuur, Oud Strijders
Vrouwenbond, Ziekenbond, Mijnwerkers, Si
garenmakers, Bouw en Ameublement me'
vlaggen.
13. De Propagandaclub van Overboulaer*
met vlag.
Hardi 1 Arbeiders en vrouwen 1 In masul
op post ter verbroedering met onze nieuwe
aangeworven strijdgenooten.
Hoog de harten Leve het Socialisme 1 1
Men mag de prijzen komen afhalen den DON
DERDAG van 6 lot 7 ure 's avonds, op hel
bureel der Vakbonden.
AANBESTEDING. Hot College van
Burgemeester en Schepenen maakt bekend
dat er op Woensdag IS Juni zal worden over
gegaan rot de aanbesteding der horstelling en
schilderwerken der Ovordekte Botermarkt en
der schilderwerken van de Kiosk op do Groote
Markt.
Voorwaarden ter inzage ten Stadhuize, bu
reel 7 alle werkdagen van 9 tot IS ure.
SOC. VROUWENBOND. —GeachtMe\
delid, lieden Zondag 15 Juni, om 3 urt
namiddag, houden we een bijzonden,
vergadering in het lokaal Hand ii.
Handt, waarop U wordt uitgenoodigd
Gezellin Estelle Goldstein, uit Brussel
zal spreken over dekwestie van den dag
De Kinder-Vakaniien
Een bijzondere factor welke al onzi
werkersvrouwen dienen te kennen, zoo
dat wij alle leden verwachten. Geei
verontschuldigingen dus, maar op post\
Beste groeten.
De Secretaresse,
Leontine Nichels.
VOOR DE ROODE SPORTKRING. - G#
speeld door de kameraden De Winne
Amant en Trocli in het Volkshuis en rond-
gehaald door makker Ringoir 31,70. Dcsell
de bfl de W' Van den Bossche 23,60.
Hartalijken dank aan deze kameraden, j
