HAND- EN GEKSTRSARBEIDKRSSLÜI'T
Onze Leiders over
Soc, Weekblad voor het Arr. Aalst.
ons geliefkoosd blad.
S.AR.O.V.
ÏB
v>
Ons Weekblad
XTClCllSCb «7/i een paar "Woorden
't Liberalisme
in pralctijls;
tÉi
RECHT
VRIJHEID
Geen reohten zonder plichten
Geen plichten zonder rechten
(PiisTC'.IIKCK-RKKENINii 85686. 'I'F.I.KKOON 572.
Zktki. B, W. P.
ARR.-KKÜERATIK Voi.KIII IS AALST.
'k Mag het zoowel noemen, meen ik,
s men weet, dat het nu ongeveer dertig
inge jaren is, -dat ik er niet alleenlijk
mniedewerk,inaarer om zoo te zeggen,
eeds hoofdopsteller ben van geweest,
't Was in 1900. De partij was reeds
its in ons arrondissement. Onze groe-
■n waren ze niet sterk, omdat ze
ig jong waren, bestonden toch
izen Ziekenbond was enkele maanden
[esticht onze fanfare was te been en
e Coöperatie had het zoover gebracht,
it we in Aalst, in Ninove en in Gee
tardsbergen reeds over eigen volks-
nizen beschikten.
[et de kiezingen'tzij voor de gemeente,
■ovincie of kamer traden we in 't strijd-
,rk, natuurlijk met weinig succes,
socialistische stemmen kwamen dun
jit de stembus en we voelden dat we
its misten.
We wierden gestadig gelasterd met
llerhande valsche argumenten wierd
t Socialisme in ons arrondissement
overigens zooals overal bekampt
i wij hadden niets om ons te verdedi-
jn.
Ja, met een strooibriefje gebeurde
ilks wel eens, maar 't kostte te duur
ior eene kleine partij, en op eene zit
ing van 't Middenbestuur wierd er be
oten een weekblad te stichten.
Goed en wel, maar een weekblad, zal
let niet te veel geldelijke oilers vergen
lullen we die uitgaven kunnen dekken
lullen we over de noodige elleraenten
hikken, om het te vullen met degelijke
.•tikels Hoeveel lezers zullen we tel-
jn t Zal het wel de moeite en de opoffe-
jingen loonen, die we ons moeten ge
noosten
ai Dit alles en nog meer andere vragen
Jfetelden wij ons, en alhoewel onzeker
"an den uitslag, wierd er toch toe beslo-
!U ons eigen weekblad te stichten,
jaar voorzichtigheidshalve, inovereeu-
itemming met de andere Socialistische
'ederatieën van de provincie.
En zoo geschiede het.
Wekelijks wierder ons in ditgemeen-
chappelijk weekblad, (met de vrienden
'an Gent, Dendermonde en St. Nikolaas)
en paar kolommen gegund, om onze
iroza te laten verschijnen.
Zulks duurde zoo een drietal jaren en
lindelijk wierd er besloten op eigen
[leugels te vliegen, 't is te zeggen :het
irrondissement Aalst, geeft zijn week-
jlad uit"GANSCH ALLEEN.
't Was een gewaagde stap, maar ij
jadden nu een proef van 3 jaren door-
itaan en wij achtten ons groot genoeg,
im zelfstandig te zijn.
En zoo wierd ons klein bladje Hecht
in Vrijheid geboren, want t was klein
(n den beginne, omdat wij er toe ver-
ilicht waren, want waren wij niet rijk
ian geld, wij waren bet evenmin aan
rachten.
Wij waren toch maar een hoopje
.erkjongens geen enkelen hadt hoo
ier onderwijs genoten; de besten waren
.ezen die het geluk hadden gehad vol e-
,ig lager onderwijs te genieten, en toch
5TOIIT WEG. TROKKEN W K ALLEEN
5«#TOUT WEG, TROK Kb
)E BAAN OP. t
Ons blad telde als dan hoogstens 5 a
.00 lezers, maar de kameraden waren
rol enthousiasme en met behulp van den
vekelijkschen strijdpenning hielden wij
etvol.
Den eersten Zondag van de maand Mei
1911, kreeg ons weekblad een nieuw
iak het wierd vergroot. En zoo bleef
iet tot in het begin van den oorlog, tot
rij verplicht waren, bij gebrek aan geld
m laat het onsjnaai zeggen bij gebrek
n krachten, niet meer te verschijnen.
De wereldbrand geëindigd, de bonden
heringericht, de coöperatie op goeden
Foetgesteld en eindelijk op 4 Januari
920 zag ons weekblad opnieuw het
iglicht.
En lot heden leeft ltecht.en'
.eid nog, ONS LEZERS I AL IS REEDS
GESTEGEN TOT 68U0 en het zal en liet
«loet nog in veel meer huisgezinnen
linnen dringen, opdat het Socialistisch
aaddat liet wekelijks strooit, weeldng
!0u kunnen gedijen.
Heden verschijnt ons weekblad m een
Dieuw pak bet is lichtelijk vergroot en
uitzicht is veel fraaier.
Wat wij nu verwachten
Wel moet ik liet u zeggen, geachte
leze. es of lezer 1 Ge kunt liet toch zeker
S«ert goede en bestendige propaganda
tan stee ds nieuwe lezers bij te brengen,
rant hoe meer lezers, hoe meer socia-
islen we zullen maken.
Ons blad is gesticht om liet Socialisme
te verkondigen, de belangen van iet
werkende volk te verdedigen en t m ra
ste dat we dus ku5neY?fZ wiens
we gelezen worden door liet olliw cos
zaak wij pleiten en wiens ellendigen toe
stand wij hebben kunnen helpen ver-
taDuT; Recht en Vrijheidlezen en
verspreiden is ons aller plicht.
Nichels Alfred.
■"PpèEVagc,- Volksvertegenwoordiger.
De versterking der pers, het uitbrei
den der socialistische lectuur staat aan
't orde van den dag, en alhoewel een
weekblad als ons Recht en Vrijheid
dat dienen moet om gansch het Arr.
Aalst met zijn 81 gemeenteDS en waar
van dus de plaatsruimte zoo gemeten is
dat we wekelijks ingezonden bijdragen
Diet kunnen laten verschijnen, welke
vele onzer kameraden hun moed ont
neemt en meer aanzet tot onverschillig
heid dan tot strijdlust, toch hebben we
steeds getracht de zaken zou te regelen
dat we in opmarcheerende lijn, ons bilan
mochten aanteckenen.
Toen we in begin 1928 voor goed aan
de propaganda zijn begonnen hadden we
amper 2725 lezers.
Vandaag hebben we er 6800 of een
aanw.nst op 2 jaar tijd'van 4075 1
Het is ontegensprekelijk een verheu
gend feit, die ons toelaat met gerust ge
weten en vol enthousiasme de toekomst
in te blikken.
Ons blad is sinds de laatste aangevan
gen propaganda twee maal vergroot en.
gevoelig verbeterd.
En zooals elke lezer of lezers aan
stonds zal gezien hebben, bieden wij
vandaag een heel nieuw ander blad aan
Ja, ons strijdlustig orgaan Recht en
Vrijheid heeft opnieuw een hervorming
ondergaan.
Beste Lezer of Lezeres
Bevalt het u
Hebt gij er iels op te zeggen 't
is ze verslecht of verbeterd
Zeg ons zonder omwegen, vrij en
vrank uw mcening en we zullen met de
meeste'bereiihvilligheid, en in de male
der mogelijkheden rekening houden
uwer vingerwijzinger.
Ha, kameraden en vriendinnen we we
ten het. Ons blad is nog geen ideaal blad
en is nog vatbaar voor vele verbeterin
gen, maar toch zijn we fler op den be
komen uilslag.
We zeggen stoutweg dat we niet bij
de laatste zijn geklasseerd.
Hecht en Vrijheid hield zijn kolom
men open, om met de meeste welwillend
heid i n op de hardnekkigste wij ze den
boterham onzer hand- en geestcsarboi-
ders te verdedigen.
Door en voor bet Volk stond het steeds
op de bres om het zijne bij te brengen in
den groolen ontvoogdingskamp van het
proletariaat.
Steeds in de vuurlinie voor het min
dere volk, tegen de reactie.
En we kreten het met lierheid uit dal
we in den verloopen strijd prachtige re
sultaten hebben bereikt. Onze strijd is
zoo moeilijk als schoon, zoo heftig als
grootsch
Voor wat ons arrondissement aan
gaat, hebben we wekelijks te kampen
tegen de katholieke De Volksstem
't Nieuwske van den Dag a De Vaan
drig Geeraard -, Ons Volksblad
De Liberaal en het Laatste Nieuws
bet l-'rontersblad De Werkman en
De Dender
De verhouding is dus 9 tegen 1.
Stel u dus voor l man door 9 tegelijk
worden aangevallen, wat bet zeggen
wil
En toch blijven we hardnekkig en
manmoedig, en brachten we meer dan
eens onze tegenstrevers tot zwijgen.
Voelt ge arbeiders en vrouwen, gij die
reeds deel maakt onzer organisatien en
regelmatig onze pers leest en steunt,
hoe gevaarlijk het is een oogenblikje
maar, onze strijd te laten verzwakken
En alhoewel we ons verheugen over
onze aanwinst in lezerslal, zijn we er
van overtuigd dat we nog verre van het
hoogste cijfer zijn.
Wellicht bereiken we de 7000 en dan
gaat de opmarch naar de 8000 en zoo
verder
Onze leuze is immer Vooruit
Het arme donkere Vlaanderen, dat lui
lekkerland derkapitalisten, is een nieuw
Vlaanderen geworden
dat van het strijdende proletariaat.
Het Nieuw Vlaanderen met zijn alge
meen Stemrecht, van den leerplicht, van
de sociale wetgeving, van den 8 uren dag
en den vrijen tijd voor de werkers en
werksters, het Nieuw Vlaanderen der
bewuste werkende klasse, sterk geor
ganiseerd in hare politieke partij, hare
Vakbonden, Mutualiteiten en Coöpera
tieven.
Aan dat alles heeft - Recht en Vrij
heid ruimschoots zijn deel gebracht.
Welke arbeider of werksters met de
hand of geest zou er nog mogen gevon
den worden die - Hecht en Vrijheid
v .g oud- V# iü LAOXk v.
Weest er trotsch op te beliooren tot de arbeidersklas.
Weest U zelf o l proletaren t
Weest trotsch op uw proletariërschap
Rukt op o werkersscharen I
Roept het stoutweg vrank en luidt
Ter verovering van heel de Wereld Vooruit
Voor onze
Arbeidershoogeschool
Het bestuur ouzer Arbeidershooge
school houdt zich voor 't oogcDblik be
zig met de aanwerving van leerlingen
voor bet schooljaar 1930-1931.
De organisaties welke, tengevolge van
een of andere omstandigheid, geen om
zendbrief mochten ontvangen hebben,
worden verzocht het bestuur daarvoor
te willen verontschuldigen. Na kennis
geving zal hun onmiddrlijk een exaam-
plaar toegezonden worden.
Een lid van het Comileit der school
is steeds bereid, tot bespreking van bet
zenden van leerlingen, een zitting van
de organisaties te komen bijwonen.
Anderzijds wordt er op gewezen d«t
de kameraden, die als kandidaat-leerling
(e) zouden willen in aanmerking komen,
een aanvraag moeten richten tot <le
organisatie, waartoe zij beliooren. Zij
moeten o.m. voldoen aan de volgende
voorwaarden minstens 18 jaar oud
en lid zijn ven een organisatie, die aan
gesloten is bij de Belgische Werklieden-
pari ij, bij ile Syndicale Commissie, bij
den Belgischen Samenwerkendon Dienst
of bij liet Nationaal Verbond der Socia
listische Mutualiteiten.
Voor verdere inlichtingen, die gaarne
worden verstrekt, geliewnde organisa
ties en de belangstellenden te schrijven
aan kameraad D. BOKCHKRIJ, Arbei
dershoogeschool, Waterloo Steenweg,
1329 l KKEL-BRUSSEL.
Hechten Vrijheid zal van lieden af
een gansch ander uitzicht hebben.
De andere partijgenooten, die het eer
ste nummer van Hecht en Vrijheid
hebben gezieD, zullen met een zekere
lierbeid bestatigen, dat ons weekblad
evenals de socialistische dagbladen
steeds, wel niet in snelle tempo, maar
toch bes'endig meer en meer degelijker
Averd
Maar toch moeten wij herkennen dat
onze pers niet gelijken tred hield met
de uitbreiding onzer organisaties en
vooral voor wat de verspreiding betreft
Met recht mag het federaal bestuur
lier zijn over de verbetering gebracht
aau ons blad Hecht eu Vrijheid
Is het nog noodig bet nut der pers te
doen uitschijnen i
Ziet elk niet wat er gedaan wordt door
onze tegenstrevers om hunne pers over
al te doen indringen? Weet elk niet wel
ke groote sommen geld de bezittende
klasse besteed om bare pers te steuneD,-
die hare belangen verdedigt en de rech
ten der arbeidende klasse tegenwerkt.
Nevens de dagclijksche bladen, be
schikken onze tegenstrevers en bijzon
der de katholieken over tal van week
bladen, in dewelke er nog gewoonlijk
wal meer lasfer en vuiligheid tegenover
de socialistische partij en bare leiders
verspreidt wordt dan in hunne dagbla
den.
Recht en Vrijheid is een steun voor de
arbeiders en hei ft mee geholpen om de
arbeidersbeweging in ons arrondisse
ment de uitbreiding te geven, dewelke
zij nu heeft.
Maar er is nog zoo veel te doen en
lis de pers, dewelke een der beste mid
delen is om verdere vooruitgang te ver-
wezentlijken en de zege van'tsocialisme
voor te bereiden.
Alle partijgenooten zullen dus meer
dan ooit meë helpen om ons Hecht en
Vrijheid in de werkers gezinnen te
doen dringen, waar hel nevens hel blad
Vooruit i) bijdragen zal om liet bewust
zijn der arbeiders te ontwikkelen.
Socialisten, vrouwen en mannen en
ook meisjes en jongens steunt uwe Pers,
spreekt er over gedurig, en zoodoende
helpt gij mede om eens Recht en Vrij
heid le doen heerschen.
Leve ons weekblad.
Leve de socialistische Pers.
G. De Nauw
Senator.
Ons Hechten Vrijheid gaal dus van
beden af op vergroot formaat verschij
nen. Papier en letter zijn verbeterd, liet
bestuurder federatie zal zich verder be
kommeren voor verzorgden inhoud.
I)e vooruitgang in de twee laatste ja
ren geboekt, is uitstekend. We klommen
inderdaad van 2700 tot 6800 lezers.
niet leest dat mag bogen op een prachtig
verleden t
Geen 1
IJveren we er dus onverpoosd voor„
om zulks te bereiken.
't Zal alléén aldus zijn dat we met brio
zullen kunnen wijzen op de immer
groeienden macht van het strijdende
prolelaricrsleger
En toch is 't onvoldoende.
In ons arrondissement tellen we nage
noeg 14000 gesyndikeerden we lu bben
ongeveer 't zelfde getal aangeslotenen
aan de partij met de wetgevende ver
kiezingen behaalden we 17500 stemmen.
Hoevelen onder hen lezen nooit een
socialistisch blad De helft onzer kie
zers lezen wellicht niet ons weekblad 1
Dat mag of zal niet blijven duren.
Iedereen is overtuigd dat geestesvoed
sel oven noodzakelijk is als voedsel voor
t lichaam.
Een dagblad is een onmisbaar voedsel
geworden.
Wie zou nog kunnen leven zonder
dagelijks inzage te krijgen van de ge
beurtenissen die zich hier en elders voor
doen
Het voorstellen van «le gebeurtenissen,
het toelicht'n derzelfde verschilt noch
tans geweldig.
En hier willen we vooral de aan
dacht der arbeiders op vestigen.
Een staaltje.
Een werkstaking breekt uit.
De arbeiders weten dat er maar op
het allerlaatste oogenblik naar dit wa
pen wordt gegrepen, na alle mogelijke
en onmogelijke middelen zijn aange
wend om tot hel beoogde doel te ko
men.
De arbeiders weten evengoed dat er
niet gestaakt wordt om het plezier van
testaken. Ze weten dat hel er om gaat
behoorlijke loonen te bekomen en om
zich tegen willekeurige behandeling van
wege den patroon te bevrijden
Wat gebeurt er Leest verscheidene
bladen.
Van den eersten dag af, zonder zelf de
ware oorzaak die aanleiding gaf tot bet
uitbreken der staking, na te gaan dondert
de reaktionnaire pers op de stakers
vakbondleiders zijn verraders, ja zelfs
luiaards,schelmen, anarchisten, tot bon
notstoe, maar vooral zijn liet mannen
die een gemakkelijk leventje voeren op
den rug van de stakers]
De arbeiders zelf zijn onnoozelaar-
dommerikken die zich laten op sleep
touw nemen door mannen die niets te
verliezen hebben.
Met al dien rimram trachten de reak
tionnaire bladen door de patroons
goed betaald voor hun vuil werkje de
i arbeiders te beïnvloeden, in twijfel te
brengen, de moed doen te verliezen en
- Kan in een paar woorden gezegd wat
een moeder voelt wanneer zij met veel
moeite en zorgen haar. kleine kindje
groeien zag loleen llinke jonge meid die
in den dagelijksohen kamp om het be-
staau zich kranig een weg baant en liet
noodlot weetle vvederstaan? Die moeder
ziet men stralend lachen «lan,... gelukkig
jubbelt het dan in haar binnenste...
Ziedaar, ziedaar, dat is mijn trots,
dat is mijn meid Zy is de wereld in,
gewapend, geharnast... tot strijd ge
reed, baar wil gestaald. Niet duizelen,
niet vallen, hooger den weg op, naar
beters en schooner, 't Is moeders voor
beeld waard. Is T niet elke moeders
droom
Ons Weekblad, 't kindje onzer partij,
'twerd ook een llinke meid, dank zij
veel zorgen en moeite. I)e werkers had
den bet nooit breed, toch zorgden zij
tijdig voor 't nieuwe kleed. Vandaag
weerom gebeurt het, Hecht en Vrij
heid odzc meid in L' nieuwe, goed ge
wapend, geharnast, mot .vast gestaalde
wil, zijn plicht niet falende gaat verder
don strijd in tegen onrecht,leugen,laster
en belagers onzer idealen-, tegen z wen
delaars en oorlogmenners, tegen uitbui
ting en verdrukking HOOGER OP DEN
WEG, duizelend noch vallend, strijdend
en vechtend voor Vrede, meer welstand
en broederlijkheid onder demcnschen.
Alsbij «le moeders wiens boezem jubbelt,
jaagt van trots bij «Ie kranige bonding
hunner mondige dochters, jublelt liet in
onze harten, ocs kind onze meid, ons
Hecht en Vrijheid onze goede voor
lichtsters vechtster slaat in 't nieuwe,
gereed om bij goede als slechte dagen
liet recht van de zwakke te verdedigen.
Goed heil, Exelsior blijve de leuze van
ons werkers streven.
Om. Van Trimpont.
Provinciaal Raadslid.
PROGRAMMA VAN DINSDAG 5 OOGST
20,15 u. Golllengte 33ft m.
Vlaamsche Uitzending.
PROGRAMMA
Uitnoodiging tot den Wals.
door orkest Weber.
Schitter diamant, uit
Hoffmann's Vertellingen ge
zongen door L. Morturier Offenbach.
Bruiloftsdag •Grtbg.
solo voor piano door De GreeF.
Schön Rosmarin K rei sier;
solo voor saxofoon door Viard.
5. Rio Rita
gezongen door Richard Crooks.* ki
6. A. Dream
orgelsolo door Jesse Crawford. dj
7. Twee Préluden RuclimauinoH.
door Jack Hylton en zyn orkest.
8. Amazon's Ride Hitler,
door inandolinen-orkest.
Voordracht door den lieer Jos. Ren*
Studenten en Socialisme.
6_ Hu welijks optocht uit De Gouden
Haan Rimsky-Korsakoll.
door symfonisch orkest
10. Troost die mij verhieftuit u De
Doode Stad Korngold.
gezongen door J. Sterkens
11Indian love call uit Hose-Marie
Krimi.
orgelsolo door Jesse Crawford.
12. Golll wog's Cake Walck Debussy
solo voor saxofoon door Viard
13. Chineesche straatserenade Siedo
14. Japansche lantaarndans Siede
door Marek Weber en zijn orkest.
15. Liefdedroom Liszt
gezongen door Tito Schipa
16. "Swan Lake ballet Thaikowskv
door orkest
17. T he song of songs
gezongen door Richard Crooks.
Bij den Uurwerkmaker
door het orkest
Wien gij stad mijner droomen
door J. Sterkens Sieczynsky
Josa Espagnole Serrano
gezongen door Armand Crabbé
Drij Musketiers BeoaUky
door Marek Weber en zijn orkest.
His Masters Voice-platen.
18.
19
20
Daarom roepen we alle bewuste strij- i
dors op de taak die ons Wad Recht en vooral het vertrouwen e schokken. Al-
dorsop. ae.aaK moed en vertrouwen ontbreken isde sla-
Vrijheid op zich neemt te steunen,
met meer wilskracht dan voorheen, ea
zonder zwaknioedigheid.
Vooruit dus aan de propaganda voor
ons aller ide?*l
Let Socialisme
Borgujjun
moed
king verloren. De patroon is er boven
op hij dringt zijn wil op en de arbeiders
boeten...
De socialistische pers in tegen «Jee 1 staat
van meetaf aan de zijde dei arbeiders
v volg oDderaap koiorn 5.
zij verdedigt hen door dik en dun zij
waakt er voor «lat de openbare meening
goed voorgelicht worde.
Zij spreekt den stakers moed en ver
trouwen in zij houdt hun normaal
goed zij ijvert voor solidariteit zij
verzamelt den steun.
Kan een arbeider dan eu ander blad
lezen dan een socialistisch f
En nochtans er zijn er nog zooveel «iie
zondigen Zooveel die door bun centen
de vijandelijke bladen in 't leven houden,
zooveel die door 't lezen van katholieke,
liberale, fronters bladen dagelijks ver
gif innemen en niet eens het .tegenvergif
aanwenden tot herstel van bunnen wer
kersgeest.
Arbeiders dat mag niet langer
Ik wenscli dus dat in ieder werkers
gezin de daad weide gesteld alle vijan
dige bladen de straat op en de Vooruit
en «Recht en Vrijheid erbinnen.
Daaraan medewerken zal en moet de
opzonderste bekommering zijn van ons
gelief.i weekblad Recht eu Vrijheid
P. De Bru'yn,
Senator,
Te Wommersom, bij Thienen, bestaat
een liberale meerderheid in den Raad.
Er moest «laar een onderwijzers be
noemd worden. GenaamdeLangendriea
verlangde de plaats voor zijn dochter,
die een diploma bezat.
Kr werd onder hem. bet schepencollc-
gie en de leden van de liberale meerder
heid overeengekomen dat zijn doch Ier
de plaats zou bekomen op voorwaarde
dal 25.000 fr. zouden gestort worden
door den belanghebbende, soni die te
verdeelcn bleef onder de leden van de*
liberale meerderheid.
De zaak kwam aan de ooren van het
gerecht. Over eenigc dagen slorden «le
burgemeester, dc twee schepenen, «le
vijf raadsleden en ook de onderwijzeres
en dezes vader voor den rechter Maés te
Leuven.
Volgende veroordeelingen werden uif-
gesprokr n
De burgemeester en de twee schepe
nen elk 6 maanden gevang en 3,500 fr.
boete zonder uitstel.
De raadsleden van 3 tol 4 maanden
gevang, met voorwaardelijken uitstel.
De vader LangendriesÖ maanden zon
der uitstel.
De dochter, de onderwijzeres 1 maand
bij voorwaardelijken uitstel.
Een goede les, want op hoeveel
i sen is zulks al niet voorgevalleride