ÉÉN MEI
'T IS DE ROODE ZONDAG IN VLAANDEREN.
RECHT DOOR
ZEE
ia 11 ii
i
28 Jaargang N' 16
19 April 1931
Soc. Weekblad voor het Arr. Aalst.
li I' r* n x i\ i n li n i tit i i i ii inmur
jDIj) LU llli i nut nu.
I MUI.
A A N I) E A R B E I I) E R S
Te zijn of niet
te zijn
""RN
De regeeriiii) Jaspar volgt de
voetstappen der regeeringen Tliennis
Van over de
Grenzen.
Aan al onze
Medewerkers.
Prijs per nummer 30 centiemen
RECHT EN VRIJHEID
Verantwoordelijke Uitgever
ALPONS BBRGHMAN
Lokaal Volkshuis Molendries, 11Aalst
Postohktk-Rekening 85086. Tf.i.kfoon 572.
Zet RL R. W. P.
A int.- Federatie Volkshuis AALST.
NOG eens is de dag aangebroken waarop de proletaren aller landen in
denzelfden geest, met hetzelfde hart en met dezelfde ziel deelnemen aan
de betoogingen van protestatie tegen de maatschappelijke ongerechtig.
heden en van opeisching van meer welvaart, van broederlijkheid en van vrede
Dit jaar meer in 't bijzonder, denkend aan de wanorde die onder het
kapitalistisch regiem heerscht, waardoor sederi maanden millioenen mannen
verplicht zijn de armen te kruisen, millioenen anderen slechts een gedeelte van
den werktijd en dan nog voor ontoereikende lo men arbeiden, zullen ze
krachtdadiger dan ooit optreden om hun wil tot vernietiging van
het ekonomUch stelsel dat hun wordt opgedrongen te kennen te ge
ven, ekonomisch stelsel dat niet bij machte is te betetten dat de wanorde lan
ger aanhoudt en dat de ellende bestendig in de arbeidersgezinnen heerscht.
Verontwaardigd zullen ze optreden tegen de politiek der burger-
regeerders van overal, die geen geld vinden voor de vredeswerken, doch
wonderlijk de bronnen van inkomsten weten te vinden om de bewapeningen
uit te breiden.
De georganiseerde arbeiders zullen in al de landen aan het hoofd der
betoogers opmarcheeren, doch zij zullen ook de noodige inspanning doen om
al de loonarbeiders en al degenen die meenen dat de wereld voor de menschen
iets anders zou kunnen zijn dan een hel, dien dag mede te doen manifesteeren.
Ten aanzien van de tegenwoordige omstandigheden, moet er
van de e:éo-Meibeloogingen meer geestdrift, meer krachtdadigheid
dan ooit uitgaan
De arbeiders zijn voor ontwapening omdat zij vrede tusschen
de volkeren willen.
Zij zijn het moede de rijkdommen te zien verkwisten waaraan de bevol
kingen zulke groote behoefte hebben.
Zij willen dat er werk zij voor allen en gezien het meet en meer
wordt bewaarheid dat de voortbrengingsmiddelen aanzienlijk de opslorpingsmoge
lijkheden overtreden, eischen ze dat de werkuren worden verminderd
en de 40-urenweek worde ingevoerd.
Zoo er geen werk-Is, vragen ze broo'd en het recht voor de
werkloozen genoeg eten te hebben om geen honger te lijden.
/.ij weigeren zich, om zoo te zeggen, uit de samenleving te laten sluiten,
en zij zullen alles weten in 't werk te stellen om te vermijden dat de onge
rechtigheden blijven voortduren.
't Is aan dit alles dat zij in de betoogingen, die op Eén Mei de straten
van de steden en nijverheidsmiddens zullen doortrekken, kond zullen geven.
Uit hoofde van den rampspoedigen toestand die is geschapen
voor millioenen mannen die niet weten wat te doen met hun ar
men, mag Eén-Mci 1931 geen dag van vreugde en feest wezen.
Een-Mei zal een strijddag zijn, en al de arbeiders, zonder onderscheid,
zullen achter de vaandels van hun organisaties stappen en aldus blijk geven
van hun afkeer voor het burger- en kapitalistisch regiem en van hun wil het
volledig uit te roeien.
Zij weten dat zij niets meer hebben te verwachten van de bezitters van
ile voortbrengingsmiddelen, noch van hen die het politiek bewind in handen
hebben.
Zij rekenen nog slechts op zich zelf, 't is te zeggen, op hun
klasse organisatie
Deze alleen zal hen van de ellende en de sla'afsche onderworpenheid
redden.
De Syndikaie Kommissie.
lllllllllllllllll lllllliilllllllll!lllllll!illlllllll lll!llllllillllllllll!lll!lll!llllllillll!lll IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIH1
F.ene verheugende vaststelling het
jonge element heelt zich sterk geuit op
ons landelijk kongres radikaler gedach
ten en zienswijzen werden er naar voor
gebracht.
Dat doet ons genoegen omdat er daar
mee nieuw leven komt in onze partij,
omdat zulks getuigt dat de socialistische
partij niet verstart, maar bestendig een
innerlijk leven kent.
Overal is het zoo de jongeren hebben
te kampen met de ouderen. De jeugd staat
daar immers met haar sterker geloof, met
haar geestdrift voor radikale en nieuwere
denkbeelden. Ze houdt van geen slenter,
noch van die altijd gepaste wetmatigheid.
De jeugd is revolutionnair.
En de oude leiders hebben hun onder
vinding. Ze zijn vergrijsd in den strijd,
houden niet van zooveel mooiii woorden
maar beweren positief werk te leveren.
Wij begrijpen de twee generaties, en
sommige lessen der ouderen hebben hun
waarde, Maar wie oud wordt wordt
ook allengs conservatief. Dat is natuur
lijke gang.
Ook overal moet het oude plaats ma
ken voor het jongere, het nieuwe. De
jeugd heeft overschot van gelijk, wanneer
zij haar plaats opeischt in de partij en
kampt om haar gedachten te doen ingang
vinden.
Had onze partij nu een anderen weg in
geslagen voor wat aangaat de land verde
diging wie zegt ons, dat wij er slechter
zouden bij gevaren zijn
Met bezadigd en stelselmatig te wer
ken, komt men niet altijd verst.
Er moet ook begeestering van de
cn Je jonge intellectueelen, in 't bizonder,
tot ons te trekken.
Ik las eens van Huvsraans dat de
ouderen meer plaats moesten maken voor
de jongeren.
ïk ruk wel die woorden uit hun ver
band, maar in algemeenen zin genomen,
zit er waarheid in.
De jeugd ziet alles met een ander oog
godsdienst, moraal, kunst, maatschappe
lijke verhoudingen.
Het leven is een bestendige herwording.
Er zijn geen vaste regels, geen vaste wet
ten in het maatschappelijk leven. Alles is
betrekkelijk. Menschen van jaren veran
deren niet graag meer van'gedachten, wat
met den natuurlijken gang van het leven
overeenstemt.
Wij houden dus aan de frissche en radi
kale gedachten der jeugd.
De jeugd is de toekomst
Het is van kapitaal belang voor de par
tij, dat zij beschikt over eene sterke jeugd,
die de bezieling en de geestdrift voor liet
socialisme hoog houdt.
Een jeugd die een sterk geloof bezit.
Met al de piëteit die wij hebben voor
onze oude leiders, voelen wij toch de
groote noodzakelijkheid der jongeren in
de rangen.
Het laatste kongres onzer partij heeft
ons dus verheugd.
Hopen wij dat in de toekomst de ge
dachten der jeugd nog meer ingang zullen
vinden tot heil onzer partij.
A. VIJVERMAN.
Naar het Socialistisch
woord gaan luisteren he
den Zondag, is voor elk
ljyjjfic plicht.
MME /A' V« tmj mm i MC Mt MM MC MC M. M XMJ
MX MM ET #*1 MtM^EMM MCX 'M'
ZI MjMsEX mmm:
O MM Mi O I MC Mi MCMCXME M.XE EX
MC Mi II O Mi Mi MC X l MM'E MC M'Mti M>M' f
De strijd voor zendtijd heeft zijn hoog
tepunt bereikt.
Een konllikt is. ontstaan tusschen het
N. R. 1. en de omroepvereenigingen.
De liberale franskiljonsche pers heelt de
stemming gemaakt bij het publiek.
Verzet, tegen liet betalen van de belas
•■ngen, is gekweekt en wordt niet te keer
gegaan.
Kin k is uitgelokt en kunstmatig aan
gedikt.
In het V R. f. zijn de omroepvereeni
gingen in deu uitersten hoek gedrongen
en de oplossing w huigen ol barsten.
Incidenten worden uitgelokt, door liet
zetten van bommen.
In één woord de laatste schikkingen
zijn getroffen.
De minister zal zich laten interpelleeren
ot zich laten ondervragen, naar aanlei
ding van de bespreking van liet budget
van P. T. T. En daarmede za! het libe
raal manoeuvre lukken of mislukken.
Vfaar daarmede zal tevens uitgemaakt ziin
of de radio-omroepvereenigingen zullen
zijn of niet zijn. Want dat is het doel van
deze kampagne. De bespreking in het
Parlement za! moeten leiden tot vaststel
len van de hoeveelheid zendtijd, die ter
beschikking zal gesteld worden van de
omroepvereenigingen en tegen weke voor
waarden.
Het betrachte doel der leiders van deze
aktie is duidelijk
Als zij de omroepvereenigingen
niet heel en gansch kunnen weren,
dan zullen zij in ieder geval bctrach
ten hun minder zendtijd dan nu te
laten en dan nog onder voorwaar
den, die het eigen karakter en zelf
beschikkingsrecht tot nul zullen
brengen
De dag dat deze bespreking zal plaats
hebben, zal een historiscne dag zijn. in
het bestaan van S. A. R. O. V. en voor
de opvoeding der arbeidersklasse.
De burgerij heelt iiet nut en de waarde
van den radio-omroep beter ingezien dan
de arbeidende klasse en zij heelt dan ook
geen middelen en gelegenheden onge
bruikt gelalen, om er zich meester van te
maken.
Door zijn flinke werking en dank zij
groote opolferingen heelt Sarov zich een
plaats veroverd in de radio-omroepingwe-
reld en heeft hij de sympathie gewonnen
van de VJaamsche luistergemeenschap.
Dat is te sterk voor onze heeren tegen
strevers. Onder het motto dat de omroep
vereenigingen de luisteraars vervelen met
politiek, zijn zij den aanval begonnen.
Zij weten heel goed wat het voor hen
betcekent, als de arbeidersvereniging dat
machtig middel voor arbeidersopvoeding
zou kwijt zijn.
De burgerij heeft er wat voor over en
wil desnoods haar eigen kans voor propa
ganda door middel van den radio-omroep
offeren, om ons die kans te ontmaken. Zij
heeft immers nog den neutralen omroep
van het N. R. I. en veel geld voor vele
dagbladen.
Dan zou de neutrale omroep de alleen
heerschappij hebben cn zouden de rijke
menschen hun voordrachten over kunst,
litteratuur en wetenschap hebben en ont
daan zijn van dien lastigen socialistischen
omroep.
Maar wat zullen, wat kunnen onze
arbeiders hebben aan een radio-uitzending
die hen meer dan 7 '8 muziek brengt, die
zij niet verstaan, die voor hun graad van
kunstopvoeding veel te zwaar is, wanneer
daaraan tevens niet verbonden is, iets dat
hun wel aanbelangt, iéts dat zij gaarne
hooren, de verdediging hunner klassebe-
langen, en dat wel zóó dat elke uitzen
ding een wel gekarakteriseerd geheel
vormt, verzorgd door klassegenooten, die
zij begrijpen, omdat deze hen en hun toe
standen kennen.
Zulke uitzendingen kunnen tusschen
luisteraars en verzorgers een vertrouwe
lijke atmosfeer scheppen, die de karakteri
stiek van hun omroep uitmaakt en die zij
in geen ander kunnen vinden.
Alleen zulke omroep kan groeien, de
heele arbeidersklasse omvatten en haar
opvoeren tot hoogere idealen.
Dat weten onze tegenstrevers en daar
om willen zij veel offeren om ons onze
persoonlijkheid, ons eigen karakter te ont
nemen, dat ons van de anderen onder
scheidt en sympathie doet winnen bij de
luisteraars.
We zouden haast moeten zeggen dal de
lauweren van M. Theunis, M. Jaspar be
letten te slapen.
MTheunis moest driemaal zijn kabi
net omvormen. M. Jaspar deed dit even
eens.
M' Theunis. voerde met zijn ongeluk
kige politiek het land naar den algrond.
Zijn linantieele bekommeringen en nood
wendigheden voldeed hij door 't aangaan
van leeningen 't leggen van belastingen
op de kleinen en door de sociale wetten,
welke hij stemmen deed, zoodanig op te
stellen dat de genieters ervan de potten te
betalen hadden.
M. Jaspar doet het nu evengoed.
Hij werpt 300 millioen naar liet
hoofd der 2400 rijkste menschen van ons
land.
Hij weigert de erfenisrechten voor
de groote fortuinen te verhoogen.
Hij verm i ndert de loon en der staats-
agenten en staatswerklieden.
De nicu we pensioen VN et is in feite
een belastingswet.
)m den put te vullen, die dit jaar in de
kas is, zullen 500 millioen frank nieu
we belastingen worden gestemd.
't zullen dezen niet zijn die kunnen be
talen welke zullen getroffen worden.
t Is de algemeenheid, 't Zijn de ver
bruikers welke weerom zullen ge
troffen worden.
Het duur leven had den schijn iets of
wat te verminderen. Dat* was te schoon
voor M. Jaspar. De overdrachttaks gaat
verhoogd orden, zoodat de verkoop
prijzen zulleii stijgen.
Na de vermin dering dei loonen, de
levensduurte verhoogen f
't Is niet voldoende
1300 millioen frank zullen ge
leend worden 1
Vermoedt MJaspar dat hij in u>3a
naar een onovertroffen klopping gaat. -t
hij zijn opvolgers voor een toestand steller
wil, waaruit niet meer te geraken is
We zouden't haast gelooven.
1 En avant, la grosse caisse I
Verbruikers ledigt uwe zakken.
Eonctionnarisscn, snoert den buikriem
maar toe. Staatsgepensionnecrden, bidt
voor 't lang leven van deze regeering, zij
vermindert uw pensioen en gij, werklie
den, blijft maar op de keien loopen. voor
't bouwen van nuttclooze förten heeft men
3oo miljoen over. Voor T uitvoeren van
openbare werken, die de werkloosheid
zouden kunnen verminderen, geen cent.
't Is goed dat 1930 voorbij is, we zou
den kunnen vragen aan het orkest van
het Nationaal Radio Instituut ter ecre van
den Nationalen Held Jaspar een Braban-
ronne aan te heffen Th. K.
Dat is de beteekenis van de bespreking
die in het Parlement binnenkort zal be
ginnen.
De burgerspers zal zich inspannen,7om
tegen dien tijd dc gemoederen zooveel
mogelijk op te hitsen en om stemming te
maken tegen de omroepvereenigingen
buiten en in het Parlement.
Het doel is bekend.
Wat moeten wij nu doen
De burgerij wil ons tarten om inciden
ten uit te lokken om zoodoende een argu
ment te meer te hebben tegen de omroep
vereenigingen.
Kalm en beredencerend zijn, is dus de
leus. Maar dat wil niet zeggen, dat wij
ons zullen laten verdringen en vertrap
pen.
Wij zullen onze aktic voeren, met een
hardnekkige standvastigheid, met door-
drijvingszin en Vlaamsche koppigheid,
waar het gaat om ons heilig recht.
Kameraden, nu of nooit gaat het om
het zijn ot niet zijn van Sarov.
Nu moet één man een man en één.
woord een woord zijn.
Al diegenen die zich bereid hebbefl ver
klaard mede te werken aan de grootma-
king van onzen Sarov. en dat zijn al de
leden van Sarov, die moeten du toonen
dat zij mannen zijn en geen ijdel woord
gesproken hebben.
Het zal afhangen van den ijver en de
standvastigheid onzer propagandisten hoe
Sarov dezen storm zal doormaken.
Wij moeten leden bij winnen met hon
derden, met duizenden, om in hun naam
ons goed recht op te eischcn en desnoods
af te dwingen.
De eerste aanval werd beantwoord met
meer dan 4.300 nieuwe leden. Deze slag
moe» er ons vele duizenden bij brengen.
Nu of nooit. Als wij nu de neerlaag lijden
is het voor langen tijd.
Makkers, ten laatste male
Tot den strijd ons geschaard.
En d'Internationale
Zal klinken o er .i- aard.
- t-
Verleden Zondag hadden in Spanje
Gemeenteverkiezingen plaats.
De verkiezing was als een referendum
voor de monarchie of voor de republiek.
De uitslagen zijn een ware verplettering
voor den Koning. Vier en Veertig op de
vijftig provinciale hoofdsteden hebben
zich iu groote meerderheid voor de repu-
blikeinsche koalitie uitgesproken.
Men lel wel op dat de Socialisten zich
akkoord luidden gesteld in een verkie
zingskartel met de burgerlijke republi
keinen tegen het behoud van het Koning
dom.
De uitslagen geven duidelijk te kennen
dat dc koning zou best doen naar een an
der postje uit te zien. Misschien kan hij
als duivenschieter of jockev zijn brood
verdienen, daarmee hield hij zich toch
het meest bezig.
Ziehier de uitslagen
Republikeinen Monarchisten
zetels 1100 zetels 326
Men verwacht het aftreden der Mini
sters.
l ien oprecht menschelijke daad is bier
gesteld met dergelijke verkiezing te hou
den
Bloedvergieten is tot nog toe verme
den.
Het Spaansche volk bewees een klaar
ziend volk te zijn hopen we dat hei nu
eindelijk eens onbelemmerd naar vrijheid
en welstand kan streven.
12 April 1931 zal dan ook een dag zijn,
welke republikeinen en de socialisten,
van alle landen als een verheugd feit zul
len aanstippen.
't Is een geweldige slap naar de demo
cratie
(lntusschen hebben de bladen reeds ge
meld dat de koning het afgestapt is. Goed
zoo De een voor dc andere na, elk zal
zijn beurt krijgen. De democratie zal ei-
enkel bij winnen. Red.)
IfHf
Daar Etn-Mei dit jaar op een Vrijdag
valt. zoo zai die week Recht en Vrij
heid den Donderdag van de pers komen
en dit in feestelijk uitzicht.
Elkeen moer dus tegen Diu. dag ten
allerlaatste, de kopij inzenden.
Ook alle aankondigingen van teer
lijkheden welke op r Mei plaatshebben
moeten tegen dien dag worden ingez.in
den.
De telaaikomers ziin zeil verantwoor
delijk voor het niet-verschijnen van
hun kopij.
DE REDAKTIK.
Wonder... hoven wonder
De Liberaal van verleden week,
schreef geen enkel woord i-p de Sociali
sten 1
Wie kan het hegrijpen
Wal we voory.niien
De statistieken van de Nationale Bank
wijzen uit dat de beurswaarden van het
Belgisch roerend tortuin in io3<> gedaald
zijn met 20 milliard
Wie herinnert zich niet meer de plak
brieven uit den laatsten kiesstrijd, Van
der velde voorstellende bezig met een
band van een rijwiel aan '1 volpompen,
endespreuk: met dc Socialisten altijd
platten band.
Wonderlijk boe Klcrikalen en Libera
len nu zwijgen.
r>n Mui
Wij houden papier en potlood ter be
schikking van de rare lummels welke an
dere jaren uitrekenden welk verlies de ar
beiders oploopen met 1'' Mei te vieren
Wij zullen dan op onze beurt de cijfers
geven van de millioenen die door de
schuld der kapitalistische wanorde aan de
werkloozen worden betaald.
Sohltitomliriisl
Vóór 1014. Katholieke regeering
24, 36 en 48 maanden.
In 1 )20. De Socialisten nemen deel
aan de regeering 10 maanden soldaten
dienst.
In 1923. Katholieke-Liberalc regee-
ring 12 en 14 maanden.
In 1026. Dé Socialisten nemen deel
aan de regeering 10 maanden.
In 1928. De beweging dour Je So
cialisten op touw gezet verplicht het ka
binet Jaspar gedeeltelijk toe te geven
men belooft 8 maanden, maar de meer
derheid, bestaande uit Katliolieken. Libe
ralen en Christene schoothondjes, past ze
slechts toe voor een deel van het rekruten»
korps. Duizendenen nog duizenden jon
gelingen worden 12 en iq maanden lang
ingelijfd.
II111, hm
Pié Van Schuylcnbrg, die liet handsvol
lezers van Ons Volksblad steeds voor
domkoppen aanziet, schrijft dat we zeever
verkoopen in pakskens, daar waar we
de Christen-democraten verwijten gewil
lig medcgeholpen te hebben de loonsver
laging van het staatspersoneel door te
voeren.
Mis, zegt Pié, alleen de Christenen
hebben zich tegen loonsverlaging gekant
en de socialisten hebben gezwegen.
Pié. alhoewel ge juist uit den biechtstoel
waart gekomen, cn... dus met een zuiver
geweten... weeral aan 't liegen kondet
gaan, moeten we u toch zeggen, datgij
en al de andere Christene schoothondjes
in de Kamer de lio/o loonsvermindering
hebt gestemd
dat. inde Paritaire Kommissie de alge
vaardigden van de socialisten de loonsat-
trok hebben bekampt en dc 3 Christenen
cn 1 I.ibeiale afgevaardigde zich hebben
onthouden, zoodat de 10 afgevaardigden
der Nat. Maatschappij de meerderheid
hadden en de (i 0/0 loonaltrok is kunnen
geschieden.
Dat i|> de waarheid, Pié
Tor maar
De Christenen zullen dus den lorten-
bouw stemmen.
Ze zeggen wel als liet bewezen wordt
dat bet noodzakelijk is.
Minister De Brocqueville, muilbandde
reeds alle lagere en hoogere officieren,
zoodat ze geen woord meer mogen reppen
over de bcwapeningskwesties.
Minister Jaspar zal eens geweldig de
dictatorszwcep laten kletteren, en dat
zal voor de Christenen, a la Pié Van
Schuylenberg, voldoende zijn om het uit
te bazuinen dat de lortcn er noodig zijn,
en om er met twee handen tegelijk alle
gevraagde kredieten voor te stemmen.
Xo|| <|rni woordjr
Er kwam vanwege de Fronters nog
geen enkel woordje tot loochenstrafling
op onze artikels, waarin we voor Pgt.
Nichels de eer opeischten, het eerst ge
werkt te hebben voor interestrerlaging,
voor al dezén, die, bij eene door de Spaar
en l.ijlrentkas erkende maatschappij, geld
hebben ontleend voor 't bouwen van een
huis.
Dus kwam dokter Gravez met vijgen...
na Paschen
Wnchlun iiimir... WVikloo/un.
Dc eene week verloopt na de andere cn
Minister Van Caeneghem, ook een...
Christen democraat, blijft met de uitvoe
ring van zijn groote openbare werken ach
terwege.
lntusschen kunnen de werkloozen den
buikriem steeds dichter snoeren... cn
honger lijden.
Entin, Van Caeneghem zit er toch goed
in.
Katholicisme cii
Zedelijke achterlijkheid
In't arrondissement Kortrijk hielden
de Christenen vóór een paar weken een
arrondisseraentscongres. We knippaif uit
het verslag van Het Volk volgende stich
tende brokjes
Gp zedelijk gebied Is ons volk
weliswaar achterlijk Ons volk
Is nog diep Katholiek.
Zonderling verband, niet waar
En verder over 't Vlaamsche vraagstuk
de kliek Liberale en Katholieke
franskiljons, dat ras nioet uitge
roeid worden.
Hoe zouden de Christenen dat klaar
spelen, zij die zich roemen op de standen
organisatie waar zij gedurig onder hun
broek krijgen van diezelfde kliek Katho
lieke Iranskiljons
(Zio vervolg onderaan kolom 5).
