ED. ANSEELE.
W
Iw
DE ROODE ZWEEP
Voor of tegen de
Soc. Weekblad voor het Arr. Aalst.
Landsverdediging
Arbeiders en Vrouwen I
Het JUBELFEEST van S
Moeder Vooruit te
Gent. 3
In massa er heen
de merkwaardigste Man van het
Belgische Socialisme
door CAMILLE HUYSMANS
WmWmm
MgiSiï
e,
égiiÉÈ - 1§|
f;
Zondag 2 3 Augustus
grijpt de plechtige Vlagin-
huldiging te Idegem plaats.
Er wordt U een gul ont
haal voorbereid.
In groot getal er heen!
28 Jaargang N* 31
Prijs per nummer 30 centiemen
Q Augustus 1031
RECHT EN VRIJHEID
Verantwoordelijke Uitgever
ALFONS BURG HM AIS'
Lokaal Volkshuis Molendries, 11, Aalst
Postcheck-Rekenino 85686. Telefoon 572.
Zetel B. W. P.
Arr.-Federatie Volkshuis AALST.
j Vergeet 15 en 16 Augustus niet
tMNMNi
Au see le is heel zeker de merkwaardig
ste man dien de Belgische socialistische
arbeiderswereld heelt voortgebracht.
Ik ken niemand die meer volledig zij.
Die alle wegen, of bijna, heeft bewan-
ep overal diepe sporen van zijn \vet-
t:ing heeft nqgelqteVi.
ïk denk nan de politieke beweging.
Ik denk aan de koöperatie.
Ik denk aan de vakbonden.
Ik denk ook aan zijn scheppend initia
tief, in alle richtingen.
Anseele als type kan paen best be
grijpen wanneer men weet hoe hij, op
zéker oogenblik, zijn blad aan den man
bracht.
jjij waste zelider rijd opsteller, lettcr-
aertei en verkooper. Alléén Hij was de
politieke redakteur, en ook de roman
schrijver. De man van de werkelijkheid
en ook van de fantasie. In latere tijdje^
zou hij ook, zoo noodig, de illustratie
met de teekeningen Veb^.eq geleverd.
en het zou mij niet verwonderd hebben
indien hij liederen had gedicht met de mu
ziek erbij. Want Anseele is bekwaam, nu
nóg, melodieën te improviseeren.
maar wel de gansche menschheid te die
nen.
Anseele verdedigde de koöperatie tegen
Jules Guesde, de deelneming aan de
politieke aktie tegen Domela Nieuwen-
huis, en de vrijheid in detaktiek tegen
de enge doktrinaire opvatting van velen
die een starren klassenstrijd zonder scha-
keering als hoogste gebod hadden aange
zien.
Het laatste initiatief van Anseele was
dubbel.
Het eerste betrof, in zekere mate, het
idee van Lassalle betredende de produk-
tie, maar hij breidde het denkbeeld uit.
Hij zag met klaren zin dat, van het
oogenblik dat de koöperatie een zeker
verbruik had verzekerd, ook aan voort-
brengst kon worden gedacht, en dit, met
meer veiligheid voor wat de resultaten
betreft. Hij kwam verder tot de overtui
ging dat het bijna onmogelijk is het raam
van een beperkt verbruik te overschrijden,
indien de produktie in het raam der sa
menwerking ingelijld blijft. Daarom
stichtte hij naamlooze maatschappijen,
omdat hij op de wereldmarkt ook als kon-
kurrent wilde optreden. Wat de kapita-
'ümm
SjjpfR ti J- .r S* -
Wat wil dat zeggen Dat Anseele een
synthetische geest is.
Ik zie hem in mijn verbeelding op de
renl.aan van het leven rijden, niet geze
ten, maar rechtstaande, niet op een
enkel paard, maar dé voeten op twee, en
bij de stramme teugels vasthouden een
zestal steigerende hengsten, waartegan
het publiek opziet, in den beginne met
een gevoel van schrik en later met be
wondering voor de virtuositeit zijnef
pVesatie.
Want in den grond is Anseele een ar
tist.
Hij weet te denken, maar ook zijn den
ken weer te geven. Hij bekommert zich
zoowel om den vorm als om den inhoud
Wat hem vooral kenschetst is. dat hij
het socialisme npoit heeft opgevat als een
beweging met gescheiden onderdeden.
De politiekers heeft hij gewezen op het
ekonomisch belang. En de ekonomisten
heeft hij gewezen op het politiek belang.
Zooals de mensch één is in lichaam en
ziel, zoo moet de socialist de gansche
arbeidersbeweging omvatten, syndika-
lismeen mutualisme, koöperatie en par
lementarisme. Het ééne reageert op liet
andere De arbeidersbeweging mag noch
gesplitst noch afgezonderd worden. Zij
heeft niet voor doel eene klasse te redden,
listen vermogen, moeten de arbeiders ook
wagen, zells op het terrein vin het r&Q'
dern kapitalisme.
Het tweed,e initiatief betrof het bank
wezen, in beide vórmen, koöperatie!
of anoniem, met het doel de noodige
kapitalen gemakkelijker te vinden tjöt
steun van de produktie.
En Anseele mocht zich verheugen in de
vaststelling van het feit dat ook in het
buitenland, de arbeiders vqn Duilschlqnd,
Qqstenrijk en Zweden q s., denzelfden
\yeg waren opgegaqn.
Op 26 Juli j.l. is Anseele 75 jaar oud
géworden. Op Zaterdag 5 Oogst zal
heel de Belgische Socialistisch partij hem
te Gent vieren. Maar hij is geen ouder
ling. Hij voelt zich jong. want hij staart
zich niet blind op het verleden.
Hij ziet in de toekomst, en niemand
kan. als hij, zijne denkbeelden aanpassen
bij de evolutie der werkelijkheid. Hij
paart durf met voorzichtigheid, endaar
ligt het geheim van zijn bewonderens
waardig werk. Het is het levend zinne
beeld van den Mastplanter van Van Bies-
broeck, en heel zeker heeft de kunstenaar
aaa Anseele gedacht toen hij aijn forschig
beeld schiep in de schaduw van het oude
Gent
Wanneer men eens goed wil nagaan,
wat er reeds in den loop van jaren, over
dit onderwerp is gezegd en geschreven
geworden, heeft dit menig uurtje in be
slag genomen.
Voor ons S.O S., voornamelijk na de
besprekingen van het kongres van Pa-
schen der B W.P., heeft dit enorm stof
doen opwaaien, en voornamelijk in ons
maandblad De Anti Militarist Menig
artikel is daarin verschenen dat wel de
massa voldoening heeft gegeven, maar
waar toch ook enkele vooraanstaanden
der B.W. P. en S O.S. niet over te spre
ken waren. Misschiende allereerste plaats
omdat men zich had bediend van uitla
tingen in vergaderingen en meetings en
zelis in het Parlement van deze vooraan
staanden der B.W.P.
Kunnen wij als S.O.S. nog meedoen
aan landsverdediging
Wanneer wij ons geweten en zelfs on
ze persoonlijke ondervindingen van at
Augustus 1914 eens goed raadplegen, dan
kunnen wij, als arbeiders, niets anders
doen dan ons rechtstreeks tegen de lands
verdediging verklaren, omdat in de aller
eerste plaats deze verdediging naar oorlog
en naar moorden leidt.
Wanneer wij S.Ü.S, nu eens goed
overwegen dat men ons in 1914 heeft op
geroepen om te vechten en te moorden,
zelfs tegen menschen welke men mis
schien nooit gezien heeft, ofwel tegen
vrienden of partijgenooten waarmede wij
enkele dagen te voren nog samen in
strijd waren voor onze economische en
politieke rechten en men roept ons op
bij-middel van een dwangbevel als mili
ciens omdat d'e diplomaten,en in de eerste
plaats de militaire kaste een conflict heb
ben gevonden om ons tegenover elkander
te plaatsen. NeeD, in de toekomst doen
wij niet meer mee de ervaringen zijn te
hit ter geweest.
Wij willen hier niet meer herhalen,
hoeveel millioenen slachtoffers er zijn
gevallen en hoeveel milliarden in geld dit
heeft gekost wij willen hier ook niet
meer herhalen welke miserie en ellende
die oorlog van 1914-18 onder de mensch
heid heeft gebracht. Dit is reeds meer dan
eens afgeschilderd. Maar wat wij U he
den no^ eens willen zeggen, dat is dat er
op dit oogenblik meer dan 25 millioen
arbeiders ten gevolge van den oorlog in
de privaatnijverheid werkloos zijn en in
ellende ronddolen, terwijl er in de landen
met een landsverdediging milliarden wor
den gegeven om munitie voor oorlogs
doeleinden opeen te stapelen.
Non, wij kunnen niet meer meedoen.
Wij zijn eerst getroffen geweest als slacht
offer in den oorlog zelf, en nu worden
wij getroffen als arbeiders in de werk
loosheid, door den oorlog... Zijn er nu
nog arbeiders en S O.S. welke voor de
landsverdediging zijn vrij aan hen. Mis
schien zijn zij nog niet genoeg getroffen
geweest door den oorlog van 1914-18
Misschien heeft deze hen nog financieel
bivoordeeligd, en daarom kunnen wij
hen nog niet overtuigen, van zich tegen
de landsverdediging te verklaren, ofwel
hangen deze menschen nog te veel vast
aan de dogma s van hun meesters.
Dat wij nu als oudstrijders van djen
oorlog 1914-18, en voofal. de oudste. klas
sen, in een volgenden oorlog, welke on
vermijdelijk is, c^é eerste opgeroepenen
zullep Wwen, ligt niet voor de hand
maar wanneer wij nog in leven zullen
zijn, dat wij dan er de'slachtoffers zullen
van zijn, dat is zeker.
Nu als tegenstelling van dep toekoip-
stigèn óprlog, eb voofal voor de jonge
ren, welke als eerste slachtoffers zullen
opgeroepen worden, wil ik hier een. stuk
je aanhalen uit een pleidooi voor natio
nale ontwapening van onzen H-ol-
landscheo partijgenoot Jan Van Z«del-
hoff
De misdaad van den komenden
Oorlog.
De wedsstrijd in bewapening loop» on
verbiddelijk uit op een strijd met de wa
penen. De/e bittere les der historie schijnt
door de militaristische machthebbers in
deze wereld niet te zijn verstaan. De bo-
wapeningswedstrijd is in vollen gang en
een nieuwe oorlog wordt voorbereid,
waarbij het bloedige drama van 1914-
1918 nog maar kinderspel zal blijken.
Zij, die de hedendaagsche ontwikkeling
van wetenschap en uitvinding niet voo;t
durend volgen, zegt de Engelsche officier
Kenworthy, geven zich gemeenlijk geen
rekenschap van de ontzettende gruweelen
die aan een nieuw wereld konflikt zullen
verbonden zijn.
De meest doodelijke wapens worden
thans gereed gemaakt in de laboratoria
der scheikundigen en natuurkundigen,
en de volgende oorlog zal door den graad
zijner verwoesting den wereldoorlog zeer
gering doen schijnen...
In een volgenden oorlog, zoo voorspelt
de Engelsche Staatsman Eloyd George,
kan Europa er wel eens gaan uitzien als
het Noorden van Frankrijk, dus als één
groot kerkhof, en hij voegt er bij Die
oorlog is onvermijdelijk, tenzij Europa
zijn toevlucht neemt tot ontwapening en
arbitrage Ik zeg dit, zoo vervolgt hij,
met volledige kennis van den tegenwoor
digen toestand, waarin Europa zich be
vindt. De voormalige bondgenooten be
schikken op dit oogenblik over 10 mil
lioen soldaten, niet alleen even goed,
maar beter uitgerust dan dit voor 1914
het geval was.
Zoo dreigend is de toestand en zoo vast
en zeker loopt hij uit op een nieuwe mis
daad, dat militaire deskundigen den oor
log al in een nabije toekomst zien.
De Fransche maarschalk Foch voor
spelt dat een nieuwe wereldoorlog onver
mijdelijk is.
En als dan de hel losbreekt en de
menschen door den waanzin van den oor
log gegrepen worden, dan... En ziehier
het tafereel dat Foch voor ons ophangt
Dan zullen duizenden machtige kanon
nen hun projektielen over de strijdende
legers uitbraken. Granaten zullen ge
bruikt worden met een vernielingsver
mogen zoals men dat in den jongsten
oorlog niet kende. Giftgasgranaten zul
len springen en de doodende dampen zul
len door de maskers dringen en binnen
enkele minuten dood en verderf zaaien.
Uiteenspattende granaten zullen onblus
bare losfoor verspreiden, die in enkele
oogenblikken door het vleesch zal heen-
bijten. Houder en tanks zullen duizenden
scholen per minuut afvuren. Men zal een
trommelvuur bereiken, zoo vernietigend,
dat een vogel er ongedeerd door kan ko
men. De hemel zal verduisterd worden
door zwermen vliegtuigen, die een regen
van bommen op de aarde doen neerdalen.
F.n ver achter de forten zullen de ste
den en dorpen ia vlammen opgaan, ver
nield door artillerievuur uit verdragende
kanonnen en door bomaanvallen uit de
lucht.
Zóó schilderde ons deze bij uitstek mi
litaire deskundigeden oorlog van de toe
komst. De angst sloot ons om het hart
bij de gedachte dat die ontzetting werke
lijkheid zal worden...
En verder zegt partijgenoot Van Zadel-
hort'
Wie het leger voor de landsverdediging
wil, die weet nu op welk een gevaarlijken
weg hij komt
Bewapening, ook voor landsverdedi
ging, houdt het militarisme in stand. Zoo
lang men zich blijft wapenen, doen 00J;
andere landen het, en is er oorlogsgevaar.
Bewapening is oorlogsvoorbereiding,
en wie daar aan meedoet staat mede
schuldig aan het gruwelijk ieit dat de oor
log van de toekomst komt, neen, moet
komen. De rarqpzalige gevolgen zullen
d,ah in volle zwaarte op hem drukken.
Is er iemand die deze veaantwoprde-
lijkheid.op zich wil nemen t l;n naam van.
onze vrouwen en kinderen, iji naam van,
al wat leeft, za! iedjer moeten zeggen
Neen, en, nogmaals neen I
.V.aar dan ook niet geaarzeld. Weg mai
vederen oorlog Gebroken. met
iederen vorm. van militarisme en ge
streden met dje sopiaal-demokratie voor
ontwapening, nationaal eg.
internationaa,!.
Ziedaar een stukje u,t het pleidooi van.
partijgenoot Van Zadelhof!'.
Ik mag hopen dat dit stuk>e« onze vrou
wen en onze jeugd mag beïnvloeden om
aan onze zijde te staan in den harden
striid dien wij voeren tegen het militaris
me. Ik mag ook hopen dat dit onze ar
beiders en onze S.O S., welke nog op het
standpunt der landsverdediging staan,
hen van deze gedachte zal doen veran
deren, en dat wij voor de toekomst op
hen mogen rekenen, dat wij gezamenli;!_
op hetzelfde pad van onzen anUr^al^r-.
stischen strijd zullen mar.-.Eee.eo.'cn d$.
massa trachten in VpioejJng. te br.eqge-v,
om bij een e-,eu(,ueelcn oorlog me; w-.
roepwi Wij dóen niet mee: «aee
Wee met den oorlog 1
Leve de untwapening
Gust BRAECKMAN
Provinciale sekretaris der
Soc. Oud-Strijders der
beide Vlaanderen.
Handen af
De huidige levenstoestand, welke onze
oudjes met hun karig pensioentje moeten
doormaken, wordt door onze Klerico-
Liberale regeering als te schitterend aan
schouwd,want ze denken aan inkrimping.
Inderdaad, een kommissie Francqui
wees er op om de ouderdomspensioenen
te verminderen.
Eerst millioenen in de zakken storten
van de meest millionairs, dan millioenen
wegwerpen aan nuttelooze forten, de
armsten opnieuw zwaar belasten en tot
slot de afgesloofde ouderlingen nog een
stuk droog brood ontnemen van hun pen
sioentje dat te veel is om te sterven en te
weinig om te leven.
Ho ze zien de werkende klas zóó gaar
ne f
Zij zijn er de verdedigers van
Dat zegt Pie Van Schuylenberg ons
alle weken in hun frutsenblad.
Nog niet alles
Wij, en onze lezers zeker met ons,
dachten dat de l-'ronter» nu al de namen
versleten hadden, welke voorhanden wa
ren om er hun mede te betitelen.
Mis, hoor
De titels Fronters, Vlaamsch Natio
nalist, Christene Volkspartij, P. V. N
Vlaamsch Nationaal Soldarisme is niet
alles.
Naar hunne laatste uitvinding is
nu Dietsch Nationaal Solidarisme
Straks zooveel leden, zooveel namen.
Wat hutsepot
Liberale Mentaliteit
Het liberaal dagblad La Gazette
verheugde er zich om dat de bijeenkomst
der verschillige landen te Londen, waar
moest onderzocht worden hoe men
Duitschland van den ondergang kon red
den, voor een groot gedeelte mislukt is.
Uit stomme superpatriotische ezelarij,
zouden de Liberalen van La Gazette
en... wellicht ook de andere dus liever
zien dat Duitschland gansch ten onder
ga, en geen cent meer betale. dan dat
de andere landen tijdelijk hulp veileenen.
Altijd dien haat en nijd in de breinen
der volkeren willen prenten om oorlogs
mogelijkheden in zwang te houden, dat
met het oog op oorlogswoekerij.
Veel hoop
Terwijl allerwege onze tegenstrevers
zich trachten boven water te houden met
persoonlijke smeerlapperij op al onze
vooraanstaande socialistische leiders,
werkt het Socialistisch bevrijdingsleger
on verpoosd,zonder ommezien, aan de in
richting van een duurzamen wereldvrede
onder alle volkeren.
De ideale strijd van het Socialisme is
zóó schoon, zóógrootsch dat eraan de
nietigheidjes waarmede de tegenstrevers
ons bekampen niet te denken is.
Laat de honden maar blaffen. de ka
ravaan gaat voorbij.
Het Socialisme is nog de een»gc hoop
voor de menschheid 1
/.ie het Internationaal Kongres van
Weenen.
DaAC de waarborg die oorlog
dooden, vrede en welstand onder alle
\ol keren doen heerschea.
Wat komt er van
Dc Fronters stoefen zou gaarne met
hunne demokratische gevoelens.
Z'e zouden echter beter doen, diegevoe
lens eens met daden te bewijzen
A Ijs we hun werking nagaan in de ge
meenten waar ze de meerderheid hebben,
waar ze iets in den pap te brokkelen heb
ben dun zien we niets van al die demo-
kratisvhe gevoelens. Integendeel.
Edward Anseele 75 jaar
Wat er de Fronters in hun blad van
2 Oogst j.l. over schrijven
Deze week werd de socialistische
leider Edward Anseele y5 jaar.
Hij is ongetwijfeld een sterke, mis
schien wel de sterkste persoonlijk
heid geweest in de Belgische Sociali
stische beweging van de laatste 5o
jaar. Een vitale kerel, die het zou
dwaas zijn het te loochenen de
groote gaven van organisator en agi-
lor bezat. De leider, die hij was,
heeft in donkere jaren van maat
schappelijke diende der arbeiders
klasse, vooral het oog gericht gehou
den op den stortelijken welvaarts-
eisch van het volk. Dat hij daarbij
soms in de eenzijdigheid der fanatieke
overtuiging van den man van actie
de waarde van de geestelijke, in het
bijzonder van de VI. bewustwording
voorbij zag, kan wel niet geloochend
worden. Een later geslacht zal hier
aanvullen wat hij niet gaf.
Een man van beteekenis, een per
soonlijkheid van waarde is hij en als
zoodanig zullen allen die dat erken
nen den sterken grijsaard op dezen
verjaardag geluk hebben gewenscht.
Na I 3 volle jaren
Volgende cijfers zullen een duidelijk
beeld geven van de noodzakelijkheid dat
de menschen zich internationaal moeten
verzetten tegen den waanzin van den
bewapeningswedijver die volop aan gang
dreigt te gaan.
De legerbegrootingen van Frankrijk,
België, Polen, Roemanie, Servië, Italië,
Engeland, Oostenrijk, Duitschland,
Hongarije en Bulgarije bedragen samen
nagenoeg 83 milliard frank.
Op die legerbegrootingen kan, volgens
het voorstel Robert Cecil, 20 milliard
worden uitgespaard.
Ziehier nu den stand der bewapeningen
voor waf voormelde landen betreft.
LAND
IN VREDE IN
OORLOG
Frankrijk
'i 1 2 OOO
4.250 000
België
66 000
600 000
Polen
33o.ooo
3.700.000
Roemanië
217.000
1.700.000
Servië
134.000
13oo.ooo
Italië
2 5o 000
4.000.000
Engeland
208.000
2.500.000
Duitschland
100.000
100.000
Oostenrijk
3o 000
3o.ooo
Hongarije
33.000
35.000
Bulgarije
23 000
23.000
Dat is de
toestand i3 volle
jaren na
den oorlog die de laatste moest zijn, 1
1 a jaren na het vredesverdrug van Ver
sailles waarin gezegd werd dat de ont
wapeningvan Duitschland het uitgangs
puntwasvoor een algemeene ontwape
ning...
23 Augustus. - De Vlaginhul-
diging te Idegem
I 3 September. - De Vlagin-
huldiging le Kerkxken
Op deze buitengemeenten verwacht
men U met honderden tegelijk om de
volharding tot den eindzege van het
Socialisme te bezweren
In massa geantwoord TEGEN
WOORDIG i