KERKXKEN
1 ALKOHOLISME
81
d
Steeds nog
500 millioen
te kort in de
Staatskas
Soc, Weekblad voor het Arr. Aalst.
Wie zich SOCIALIST noemt, bewijst zulks met
HEDEN ZONDAG op te stappen naar
NU VOELEN ONZE ARBEIDERS
HET NIJPEN
FEESTPROGRAMMA
FEESTSTOET
Overhandiging der Vlag
28 Jaargang Ni 36
Prijs per nummer 30 centiemen
13 September 1031
RECHT EN VRIJHEID
Verantwoordelijke Uitgever
ALF0N8 BERGHMAN
Lokaal Volkshuis Molendries, 11Aalst
Postcheck-Rekenino 85686. Telefoon 572
Zetel B. W. P.
Ark.-Federatie - Volkshuis AALST.
Wie sedert enkele jaren de arbeiders
beweging volgt, kan niet ontkennen, dat
onze socialistische leiders, in de laatste
jaren, heuchelijke voordeelen voor den
arbeider, op zijn werk en in het maat
schappelijk leven, hebben weten te ver
wezenlijken. Mocht de werkman genoeg
zaam besetien welke sociale draagkracht
de laatste genomen wetten hebben, dank
aan het socialisme, dan zou de strijd van
het proletariaat gemakkelijk gewonnen
worden. Doch de gevierde leider An-
seele mocht het met recht getuigen Het
licht van het socialisme, dat voor ons
allen is verschenen, dat ons besel heeft
gegeven onzer waarde, onzer rechten en
onzer krachten,dat licht is nog niet
tot hen (arbeiders) doorgedrongen en zij
dwalen nog in den nacht van burgerlijk
cn godsdienstig vooroordeel Wat voor
twinttg jaar is gezegd, zou nog even mo
gen herhaald worden;want de strijd voor
het recht van den arbeider, lijdt nog
enkel aan mangel, aan eenheidsgevoel,
aan den noodigen durf om zich in de
rangen van onze strijdvereenigfngen en
optochten aan te sluiten, aan licht om
den rechten weg te bewandelen, die door
de socialistische arbeidersbeweging is
voorgeschreven en naar den eindzege
van het proletariaat moet leiden Neen,
de werkman kan zich tot nu toe niet
eendrachtig vereenigen en is wel de
slaaf van zich zelf, omdat hij bij gebrek
aan eigen zakelijk doorschouwen van
toestanden en noodwendigheden van den
tijd, niet kan beslissen een eigen richtlijn
te bepalen, maar meer luistert naar an
deren en dan meermaals op hel dwaal
spoor geraakt. Ik zou nog in meerdere
bijzonderheden kunnen treden, maar
ik wil mij vandaag bepalen bij een groote
oorzaak die tot een volkskwaal is uitge
groeid en alle bezielende kracht van den
arbeider wegneemt, alle eergevoel van
mensch en enkeling der Maatschappij
wegdoezelt in een gewilde onverschillig
heid van wat er even omgaat in de sa
menleving ot hoe er met hun rechten
omgesprongen wordt, namelijk bij het
alkoholisme. Het gebruik, dat het volk
in al zijn standen, maar voornamelijk in
d'arbeidende klasse maakt van alkoholi-
sche dranken, met heel den nasleep van
ellende die zich in den individu en de
maatschappij het meest veropenbaart, is
groot.
Alle waardigheid verbeurt de arbeider
die zich aan deze ongeregelde genotzucht
verslaaft. Zonder zelf den kanker in zijn
diepste, schakeeringen te doorschouwen,
zijn verderfeliiken invloed te bewijzen op
den dronkaard zeik en zijn buisgezin, wil
ik nochtans den treurigen nasleep opdie
pen wat den werkman was, wanueer nog
voor enkele jaren geen wetten op het
drankmisbruik waren gemaakt en hij het
mikpunt was van de nooit verzadigde
rijken.
Ten grondslag van het economisch
liberalisme lag het toen in de leuze van
de regeerende machten laten wij onze
arbeiders maar verzuipen, het is een beste
middel om ze naar goeddunken te leiden;
zij liggen dan geheel in onze macht, een
machine gelijk die draait naar willekeur.
En waarlijk, de tijd is nog zoolang
nietvoorbij.dat men onze arbeiders in
't gareel spande van den vroegen morgen
tot den laten avond, voor enkele centie
men daags hen was geen verpoozing
gegund, het geluk van t huwelijk dus
kenden zeniet vader moest immer van
den vroegen morgen weg en kwam eerst
laat thuis, wanneer de kinders te bed la
gen. En geen enkel die tegenmopperde of
het lastige juk te zwaar vond. Ze hadden
het gevonden de uitbuiters van den werk
man er zou niets gedaan worden tegen
die verkankerende plaag waarin ons
werkvolk hun leed en ellende gingen
smooren, want het gemoedelijke en het
mg stille leven in den huiskring van ten hui-
dige dage was hun onbekend De krach
ten die na een zware dagtaak hen nog
overbleven vergooiden zij dan in den
drank die even hun geest verstompte en
de groote bewustheid van hun waardig
heid wegnam.
Aan het akelige drankmisbruik ten
prooi, zou de werkman tev*ns het
dienstbaar offer van den slafeli]ken ar
beid en van de hebzuchtig* geldgematers
gebleven zijn doch gelukkig aijn er
dappere strijders voor de werkliedenbe-
weging opgestaan, die het niet langer
meer dulden konden, hun werkbroeders
in kwijnenden nood te laten voortstrom
pelen. Zachtjes aan maar zeker is dan de
machtig* stuwing gekomen van laag naar
hoog van proletariaat tegen aristocratie;
een sublieme strijd die een kwaart eeuw
rou aanslenteren, maar niet te min den
verwaarloosden werkman in de maat
schappij zijn rechten zou schenken zoo-
dat hij niet meer aan den willekeur van
het kapitalisme zou overgeleverd wor
den
teil
Kif
Dank aan den onvermoeibaren arbeid
der socialistische leiders en der arbei
dersbeweging die op enkele jaren tot een
imponeerende macht is uitgegroeid, is
er klaarte gekomen.Aan den horizont der
arbeidersklasse kwamen er wetten tot
stand die een geweldigen ommekeer be
werkten in hun dagelijksch leven en
thans ligt op het wezen van den arbeider
den blijden glimlach der tevredenheid
juicht het in 't kroost van blijde kinderen.
De arbeiders, dank een nog meer
groeiend vereenigingsgevoel en het ver
trouwen in hun leiders,hebben reeds bur
gerrecht verkregen. Maar de strijd mag
nog niet ophouden. Aller aandacht moet
nog gericht staan op het gewichtige ar
beidersprobleem Onder de meest doel
treffende dezer wetten die in de laatste
jaren zijn tot stand gekomen, mag dan
ook gerekend worden, de wetten op het
drankmisbruik. Die den arbeider gene
gen was, mocht deze gewichtige tactor
in het arbeidersleven niet verwaarloozen.
Onze leiders hebben dan ook niet ge
talmd het drankmisbruik te beperken.
Merkbare veranderingen zijn er aan
gebracht, doch bezadigd is men te werk
gegaan om het verbruik tegen te houden.
Velen hebben dan ook in de nieuwe re
geling een heilzamen wenk gevonden en
misschien komt de tijd ook wel dat ieder
van ons het zal inzien, dat men na den
dagenlijkschen arbeid méér verlangt, dan
in kroegen het zoo zuur gewonnen geld
te gaan verkwisten. en men liever bij
rusttijd een gezellige bijeenkomst zal
beleggen, waar vrouw en kinderen tegen
woordig zijn, om een nauwere verbroe
dering tusschen werklieden te bevorde
ren, om actueele strijdpunten onder de
leiding van een bevoegd leider te bespre
ken, on als werkman door een ge/.amen-
lijken en rechtvaardigen strijd voor zijn
rechten den eerbied af te dwingen zoo
van werkbroeders als van werkgevers en
tegenstrevers.
Niet langer zal dan de invloedrijke
zegen van den democratische» geest moe
ten verbeid worden, maar zal de proleta
rische strijd als een machtige rukwind
over den lande waaien, cn zullen una
niem, alle werkliedan, onder het zacht
flapperen van de roode vaan, in blijde
geestdrift verkondigen Heil het prole
tariaat, heil de socialistische werklieden
partij en zijn verdienstelijke leiders die
nu jaren den strijd onafgebroken aanbin
den tot welvaart van de werklieden
klas en van allen.
Toen de nieuwe pensioenwit gesfenid
werd, richtten de kristenen tal van pro-
pagandavergaderingen, voordrachten
ea meetings in, om te verkondigen dat
onze ouderlingen van af dit jaar een
beetje meer pensioen zouden trekkeD.
Zij liepen met die gerioge pensiofn-
vermeerdei ing zeer hoog op en eisehien
voor zich de eer op van de nieuwe pen
sioenwet, natuurlijk verzwijgend dat die
wet beter en voordeeliger zou geweest
zijn indien zij. samen met de katholieke
en liberale reactionnairen, de socialisti
sche voorstellen niet hadden helpen
verwerpen.
Maar sedert den 1 Juli, nog voordat
het nieuwe pensioen wordt uitbetaald,
moeten de vervierdubbeldc stortingen
gedaan worden.
Wij hebben meermalen gewezen op
het feit dat er van onze arbeiders eene
groote geldelijke opoffering gecischt
wordt en het pensioen daarvoor maar in
onbeduidende mate is verhoogd.
Maar onze arbeiders schenen zich daar
niet veel om te bekommeren. Bij hen
nijpt het altijd maar als 't vel afgaat,
zooals het spreekwoord zegt.
Wij hebben voorzien dat het ook met
de stortingen of afhoudingen voor het
pensioen het geval zou zijn.
En zoo valt het inderdaad ook uit.
Nu dat onze arbeiders sedert 1 Juli
zooveel meer worden afgehouden van
hun loon of zooveel meer moeten beta
len voor hun pensioen, indien ze vrije
verzekerden zijn, voelen zij het vel af
gaan en roepen ze dat het nijpt.
Maar daar zijn er die zwijgen, de kris
tenen Nr 1.
Zij spreken Diet meer van die schoone
wet die wij aan hun minister Heyman
hebben te danken. Nu eischen zij de eer
niet op van die Bchoone wet. die de
arbeider* zooveel meer doet betalen.
Zij doen zelfs den mond niet open om
de leugen tegen te spreken als hier of
daar een fanatieke onnoozelaar of leu
genaar uitkraamt;dat het weer de socia
listen zijn geweest.
't Is een openbaar geheim dat de
regeering Jaspar-Heyiiian de staalkas
leegplunderde ten voordeele der groote
kapitalisten en ten nadfele der gemeen
schap.
Enkele bondei den rijken kregen 500
millioen cadeau door de afschalling van
de supertaks millioenen en nog mil-
lioeueu werden verbrast ter gelegenheid
van België's honderste verjaring en
geen milhoenen werden gespaard voor
't militarisme.
Geld werd er echter niet gevonden
om de wet op de sociale verzekeringen
door te voeren die door M. Eleymau
vóór hij minister was ter Kam* r werd
neergelegd.
Het algeheel tekort van's lands be
grooting voor 1932 is twee milliard.
Eadatis het werk van het klerikaal-
liberaal christen regiem vau de regee
riog Jaspar.
Nu dient echter het tekort iu de
staatskas gevuld te worden.
De nieuwe klerikale liberale eb ris
ten e regeering met M. Henk in, den ver
dediger van den benzino-koning Copp'-e
aan 't hoofd, is druk in de weer om de
fiaaucieele ontreddering van 't land iu
orde te brengen.
Het schijnt evenwel zoo gemakk- lijk
niet te gaan.
Weliswaar heeft de huidige regeering
eene leeiffng van een mijlard aangegaan
die trouwens 'n schitter* nd zaakj*- was
voor onze bankiers, weliswaar zijn 50(1
millioen nieuwe lasten gelegd op de
bevolking en waarvan het grootste ge
deelte hevig zwaar drukt op de schou
ders der arbeidersklasse, maar nog blij
ven er 500 millioen te kort om de
begrooting van 1932 in evenwicht te
kunnen brengen.
Hoe zullen die overige 500 millioen
gevonden worden
Door terug-invoering van de sup t-
taks die voor gevolg bad dat.de rijken
min of meer betaalden naar gelang
hunne inkomsten
Geen denken aaD.
Men zal 's lands budget in evenwicht
trachten te brengen met deze der andere
diensten lo verminderen.
In deze geweldige workeloosheidspe-
riode dat er door de uitvoering van
openbare werken aan duizenden werk
zou kunnen verschaft worden, zien we
dat do begroting van openbare werk* n
met200 millioen verminderd wordt.
Zulks is ongehoord.
Maar nu dienen nog 300 millioen g*>
vonden te wordeodoor M. Hou'art, die
door zijne aanzienlijke misrekeningen
de rechtstreeksche schuld is van het
groot tekort in 's lands begrooting.
Waar zal men de overige millioencn
halen
Wij zeggen, heeren regeerders, gij
kunt gemakkelijk een bezuinigingspoli-
tiek toepassen met de 200 millioen voor
't bouwen van forten, die gij onlangs
stemdet, af te schallen.
Maar hiervoor zou het ministerie Ren
Kin Heyman op een groven beganen
misstap moeten terugkeeren cn dat doet
bet niet graag.
Onze socialistische kameraden hebben
in de Kamer duidelijk deD weggewezen
die leiden moest naar 's lands financieel
herstel.
't Niet bouwen van nuttelooze forten
en de oorlugsbegrooting daarbij nog
aanzienlijk verminderen door de onl-
wapeningspoliliek toe te passen, was al
eene richting.
Wij zulle» afwachten wat eigenlijk
de maatregelen zullen zijn dat de kleri
kale - liberale - christene regeeriDg zal
doorvoeren om den put in de staatskas
opnieuw gevuld te krijgen.
aankondigiug der Feeste
van de Soc. Propagandaclub te Kerkxken, op Heden
Zondag 13 September, zal een onverwachten
bijval genieten.
Ten allen kante, waar er vlaginhuldigiogen plaats hebben, wordt
er steeds koortsachtig gewerkt aan de voorbereiding, om de feestelijk
heden allen luister bij te zetten en, in hoofdzaak, om de deelnemers
op een gul onthaal te verwelkomen.
Maar zelden zagen we vaslberadender en zonder verpoozeD ijveren
om alles in de puntjes te verzorgen, zooals er in Kerkxken geschiedt.
Al onze afdelingsbesturen willen dan ook op hun beurt in groot
getal naar Kerkxken, om er de onvermoeibare kameraden te slerken in
hun lastig pogen.
Zaterdag 12 September, te 7 uur 's avonds
lijkhedeu door Kanongebulder, gevolgd van
Gezellig Samenzijn
voor al de leden met hunne vrouw en kinderen.
IKOSTEJLOOZIJE TOMBOLA
naar prachtige prijzen.
Intusschen zal Gezel Nicliels Alfred de aanwezigen toespreken
Zondag 13 September, te 10 uur voormiddag, Kanongebulder.
Te 3 uur 's namiddags,
KINDERSPELEN
voor meisjes en jongens ouder de 1-t jaar. Uitdeeling van surprizeu.
Te 4 uur, vorming vau den
opgeluisterd door 4 Muziekkorpsen en doortocht in de gemeente.
Daarna,
door Pgt. N1CHELS ALFRED. Volksvertegenwoordiger, gevolgd van
toespraak door de Gezellen DE BRUYN PROSPER en DE NAUW
GUILL., Senators.
REGELING VAN DEN STOET:
1) Fanfare Hand aan Hand Aalst 2) Groep vlaggen 3)
Jonge Wacht 4) Vrouwenbond 5) Oud-Strijders; 6) Textielbond 7)
Leder- en Vellenbewerkers 8j Metaalbewerkers 9) Ameublement- en
Bouwarbeiders 10) Marmeibewerkers 11) Voedingarbeiders 12) Propa
gandaclub Lede 13) Propagandaclub Nieuwerkerken 14) Propagandaclub
M ire 15) Propagandaclub Hofstade 16) Propagandaclub Sottegem 17)
Ziekenbond Sottegem 18) Oud Strijders Sottegem 19) Ziekenbond Her-
dersem 20) Ziekenbond Moorsel.
21) Fanfare De Voorwacht Ninove 22) Groep met vlaggen 23)
Jeugdgroep; 24; Vrouwenbond; 25) Fabriekarbeiders; 26) Textielbewer
kers; 27) Mijnwerkers; 28) Metaalbewerkers; 29) Sigarenmakers; 30)
Propagandaclub 31) Oud-Strijders 32) Propagandaclub van Meerluke.
33) Fanfare De Werker Denderleeuw 34) Groep vlaggen 35)
Vrouwenbond 36) Propagandaclub 37) Afdeeling N.S.38) Ziekenboud
39) Oud-Strijders 40) Propagandaclub Krembodegem 41) Propagandaclub
Kerkxken 42) Propagandaclub Ilaeltert.
43) Fanfare De Verbroedering: Geeraardsbergen 44) Vlaggen
der Groepen van Geeraardsbergen 45) Jeugdgroep 46) Vrouwenbond 47)
Oud-Strijders 18) Ziekenbond 49) Mijnwerkers 50) Tooneellond 51) Siga
renmakers 52) Algemeene Centrale, Bouw- eu Gemengde Vakken, enz.
53) Muziek De Lustig» Vrienden Geeraardsbergen 54) Pro
pagandaclub Onkerzele 55) Propagandaclub Nederhoulaere56) Propa-
gaudaclub Atemhek* 57) Propagandaclub Moerbeke en Viaoe58) Propa
gandaclub Overboulaere;59) Propagandaclub GrinmiDgen-SaDlbergen 59 bis)
Schendelbeke.
VERTREKUREN
De verplaalsiogen der groepen naar Kerkxken zullen meest met Auto
bussen geschieden.
AALST Vanaf 1,30 namiddag zal er alle 1 4 uur een autobus ver
trekken aa» het huis van Gezel Jan steenhout. Keizerlijke plaats dit om
het vervoer voor de vrienden van Aalst te verzekeren.
De muzikanten vertrekken aan het Volkshuis te 2,3(1 u.
DENDERLEEUW De Volkskinderen vertrekken te 1 uur aan het café
<i I)e Bak Huyseghem.
Al de partijgenooten vertrekken met Autobussen aan het Achturenhuis,
te 2 uur. De muzikanten vertrekken omstreeks 3 uur.
NINOVE De eerste Autobus te 2 1,2 uur. De tweede te 3 uur.
HET FEESTCOM1THIT
De PI. Secretaris,
Pi.rrus DE COCK.
De Arr. Socrelaris,
Ali-'h.ns BERGHMAN.
De kristenen hebben veel spel ge
maakt van de kleine pmsioenverboo-
giDg. Om het evenwicht te herstellen
zouden wij nu evenveel gewag moeten
maken, van de veel grootere stortingen
die de kristenen gewild hebben dat onze
arbeiders voor 't nog klein per sioi ui je
betalen.
TAK GENT
De Socialistische Anti Oorlogsliga, tak
Gent, vergaderd op Donderdag 3" Sep
tember, te Gent
De uiteenzetting van makker Chalmet
J., volksvertegenwoordiger, besprekende
de militaire dienstweigeric g, brengt
hulde aan de jongens, die bezield met het
ideaal den Vrede te dienen, de militaireof
daarmede gelijkstaande oorlogsvoorberei
ding hebben geweigerd
Spreke» hun verontwaardiging uit over
de houding van de krijgsraden, welke ke
rels, die weerlooze personen aanvallen,
stratleioos laten rondloopen, terwijl zij
onschuldige idealisten zwaar bestraffen
Drukken den wenscli uit
a) dat de straf tegenover deze dienst
weigeraars uitgesproken zal ingetrokken
worden,
b) dat het Parlement ten spoedigste de
wetgeving herzie om dergelijke rechtsple
gingen en veroordeelingen niet langer
mogelijk te laten.
Besluit deze dagorde over te maken aan
de Vlaamsche Socialistisch* dag- en
weekbladen en aan den beer Eerste Mini
ster, Kenkin, en gaat over tot de dagorde.
Bij de - Blaa
De tegenwoordige minister van oorlog
M. Dens is eigenaar van een groote ree-
derij te Antwerpen. De loonen die hij be
taalt zijn alles behalve schitterend 't Zou
ons verwonderen moest het anders zijn,
want de liberale werkgevers 2ijn de man*
nen van de roggebroodloonen. Die M.
Dens, om de krisis te bestrijden, ofwel om
zijn koffer-fort te vullen, heeft overlaatst
aan zijn bedienden bericht gezonden, dat
hun loonen zullen verlaagd worden met
20 t.h. voor de gehuwden en 2 3 t.h voor
de ongehuwden. Dat zulks nog al wat be
roering teweeg gebracht heeft laat zich
begrijpen, doch minister Dens stoort zich
daar niet aan .-hebben is hebben, zegt hij,
en krijgen is de kunst.
't Is aardig, hierover niets in De
Liberaal te vernemen.
Een wandelingsken voor
Pie Van Schuylenbergh
Te B eringen heersclit groote opschud
ding over een zedensaak, waarover olli
cieel echter geen nieuws is te krijgen.
Ons zusterblad La Wallonië uit
I.uik komt echter het volgende te weten
Een onderpastoor woont met zijn zus
ter in een mijnwerkerscité te Beeringen.
Op een duidelijke aanklacht zou de gen
darmerie daar onlangs binnen gevallen
zijn en heeft in den tuin van de pastorij de
wacht gehouden tot de aankomst van het
parket Opgravingen in den tuin leidden
tot de ontdekking van een kinderlijkje.
De. zuster van den onderpastoor is aange
houden.
Een onderpastoor uit een andere ge
meente, die veel aan huis kwam, zou ver
dwenen zijn.
Watwillen de Fronters
Ons bandeken in twee brokken slaan.
Een hrokske waarin men waaisch zou
gebruiken als voertaal en een ander
hrokske waarin men vlaamsch zou spre
ken.
En dan
Dan hebben wijeen anti klerikaal Wallo
nië en een klerikaal Vlaanderen.
Maar in Vlaanderen spelen de kapita
listen toch meester en betalen aan het
werkvolk het kleinste loon, mogelijk in
Vlaansche munt Kn aan de boerèn vra
gen zij ook de hoogste landpacht in
vlaamsche franks.
Wie zijn nu die kapitalisten uit Vlaan
deren
De papas van vele fronters.
En als de zoon zijn studies heelt ge
daan zal hij advokaat worden. later rech
ter en dan zal hij in 't Vlaamsch de werk
lieden veroordeelen die de hooge huis
huur niet kunnen betalen en de boeren
die een*haas zullen schieten.
Ofwel zal de jorge fronter als nij-
veraar de arbeiders in 't vlaamsch
maar als slaven voor zijn profijt doen
zwoegen in ZIJN fabrieken.
Zoodat de werklieden en de landbouwers
zich toch ook nog vroeg of laat tegen
Meneer de fronter zullen moeten verzet
ten en dat beiden zullen moeten samen
spannen om die kapitalisten te nekken.
Kameraden van stad en huiten, denkt
daar eens over na
Zoo is het
Professor Einstein, de befaamde ge
leerde. heelt volgende verklaring atge-
legd
0 Het socialisme alléén is be
voegd om de angstwekkende
vraagstukken van oorlog, krisis
en werkloosheid op te lossen. 1
Inderdaad, zoo is het. Het kapitali
stisch stelsel wordt meer en meer door al
le verstandige en er onder lijdende men-
schen afgekeurd.
Samenwerking
Wat is een droppel water klein
Die blinkt in heldere zonneschijn,
Die valt in 't stof, en snel verzwindt
En zoo zijn jammer einde vindt.
Doch duizend zulke droppels klaar,
Sticht machtige bronnen, vol gevaar.
Die d oorsprong zijn van nijverheid...
En landen weelde brengt, na luttel tijd.
Eén wtirkmanswil en geldt ook niet
Daar men spottend op hem nederziet.
En 't kapitalisme meedoogenloos lacht.
>m z'n tergende, alleenheerschende
macht.
Doch, wil hij recht, en wil hij kracht,
En wil hij vrijheid, en wil hij macht...
Dun schare hij zich hij de roode vaan,
Daar leeit hij met broeders te saan.