d
Gezel
le Begrooting van Kunsten en Weten
schappen voor den Senaat.
st
10
8 .Jaargang N< 51
Prije per nummer >0 centiemen
27 December I83I
Soc, Weekblad voor hei Arr. Aalst.
Redevoering van
PROSPER DE BRU\J\
Zuiar^ bi^l?(jldi$iR<^r? t^R
d^R Bo^r^rboRd
Aan de bezitters van
een eigen huisje
Tegen den Oorlog
Radio-Luisteraars
wilt gegoed ingelic ht
zijnleest dan de
RA Dl O-BODE.
Geestesarbeiders
in Krisistoestand
Gedenkt ons
K I E S FO /V D S
>ek*
a te
r,50.
lea
tilt
Hei
Hel
feil
bor
gend
a»a
ech
)Z.
5Chö
ilea,
Slip-
Hei'
ver-
eve-
SOU'
aar-
RECHT EN VRIJHEID
Verantwoordelijke Uitgever
ALFONS BERGHMAN
Lokaal - Volkshuis Molendries, 11, Aalst
I Postcheck-Rekening 85686. Telefoon 572 I
Zetel B. W. P.
Arr.-Federatie Volkshuis AALST.
Boerkens, opent de oogen
Zitting- van Woensdag- 16 December 1931.
üezel Prosper I)e Bruyn Me-
p-roüw, Mijne Heeren, verleden jaar
ïeb ik bij dergelijke bespreking enkele
Dpmerkingen gemaakt en voornamelijk de
landacht van den achtbaren heer Mini
ver gevestigd op de wet betrekkelijk het
'onds der meestbegaafden. Eenerzijds had
k gevraagd ot het oogeoblik nog niet
was aangebroken om dit fonds op gelde
lijk gebied beter te voorzien- Detusschen
komst door de wet geregeld, voornamelijk
voor wat het gedeelte van den Staat be
treft, is mijn dunkens te klein. Ander
zijds had ik ook gevraagd ot de heer Mi
nister geen omzendbriet zou kunnen rich
ten tot het onderwijzend personeel der la
gere middejbare onderwijsgestichten cm
'de aandacht van de leerlingen te vestigen
op het bestaan van het I onds der meest
begaafden. Jaarlijks stellen wij inderdaad
vnst dat talrijke vragen nog laattijdig bin
nenkomen en dat veel leerliogen onwe
tend zijn over het bestaan zelf van het
Fonds der meestbegaafden.
Het middelbaar
onderwijs
lk. heb verleden jaar ook aangedrongen
op de uitbreiding van het middelbaar
onderwijs in het arrondissement Aalst.
Dat arrondissement telt circa 270 c<>o in
woners. Wij bezitten in zake staatsmid
delbare scholen, een jongensschool te
Aalst en te Niriove een middelbare
jschool voor jongens is in wording te
Gee,raardsb?rgen. Meisjesscholen hebben
wij alleen te Aalsten te Ninove. Dat is
toereikend lk heb aangedrongen om de
mogelijkheid te onderzoeken Sottegem en
Denderleeuw, twee kruispunten van
spoorwegen met gemakkelijke verbindin
gen, ook staatsmiddelbare scholen op te
richten.
Voor Denderleeuw alleen zijn er dage
lijks meer dan 200 kinderen, die otwel
naar Ninove, ofwel naar Aalst of
naar Brussel moeten gaan om lage' - mid
delbaar onderwijs te ontvangen Gij ver
staat, Heer Minister, daar het doorgaans
kinderen^eldt-van de werkende klasse ot
van de kleine burgerij, dar. de onke len
die voortvloeien uit het benuttigen van
treinen en andere vervoermiddelen veel te
groot zijn en dat het wenschelijk ware
iet onderwijs ter plaatse re kunnen genie
ten.
Ik heb verledeu jaar de tusschenkomst
van den heer M nisier gevraagd, ten ein
de voor onze middelbare scholen te Aalst
betere lokalen te verkrijgen. Ik weet dat
op dit oogenblik in den gemeenteraad be
sprekingen worden gehouden er wordt
zelfs een gunstige oplossing in het ver
schiet gesteld Ik vraag aan den acbtba
ren heer Minister dat hij ook zijn steun
zou willen verleenen opdat het ontwerp
zou gauw mogelijk veiwezenlijkt worde,
't erloops wil ik ook aandriogen opdat de
Heer Minister zou willen onderzoeken of
de Staat zelf de noodige lokalen niet zou
kunnen verschatten en voor het gewensch-
te materiaal zorgen. Er zijn verscheidene
gemeenten die een staatsmiddelbare
school zouden willen oprichten, maar
daartoe niet over de noodige gelden be
schikken.
Over het lagere
onderwijs
Wat liet lagere onderwijs betrett, moeten
wij er in onze streek iel over klagen dat
dikwerf voorstellen van gemeenteraden
omofficieel onderwijs in te richten, stelsel
matig gedwarsboomd worden door de ka
tholieke bestendige deputate van Oost-
Vlaanderen, lk zal slechts het voorbeeld
aanhalen van mijn eigen gemeente Den
derleeuw. Meer dan tien jaren geleden
werd door den gemeenteraad een voorstel
gestemd om in'de wijk Huyssegem waar
circa 2.Sooinwoners zijn, een ollicieele
gemeenteschool op te richten. Hoevele
malen dit voorstel werd teruggezonden of
verbroken, is niet te zeggen. Maar het
brutale feit staat vast dat wij. in icpi,
nog altijd geen gemeenteschool hebben
Middellerwijl hebben wij gezien, wat
overal overigens waar te nemen is, dat de
katholieken eene vrije school hebben in
gericht en dat zoo. op die wijk, die
eene meerderheid socialistische inwoners
telt. al de kinderen naar die school moe
ten gaan bij gebrek aan eene andere. Het
is toch niet aaD te nemen dat kinderen
van 6 tot 12 jaar zouden verplicht wor
den naar de school te gaan op de dorp-
plaats gelegen op drie kwartuurs aistand
van bedoelde wijk Er zijn kinderen die
dagelijks die uur te voet moeten afleg
gen
Het gevolg van dien toestand is dat de
bevolking van de gemeenteschool op het
dorp verminden en dat, natuurlijk, de
bevolking van het vrije onderwijsgesticht
vermeerdert.
Wij dringen dus aan op het onderzoek
van deze zaak met de betrachting aan de
bevolking van deze wijk voldoening te
geven.
Voor eeri betere uitrusting
onzer scholen
Ik.dring tevens aan opdat een initia
tiet" zou genomen worden om liet mate
riaal waarover onze scholen beschikken
eenigszins uit te.breiden. Wij hebben nu
de radio. Is het pogenblik niet gekomen
om al de scholen van radiotoestellen te
voorzien De radio is ontegensprekelijk
een uitstekend onderwijsmiddel, dat ge
legenheid zou kunnen geven tot velerlei
practische lessen.
Hetzelfde wat de kinema betreft. Er
zijn heel schoone en bijzonder goede
films die door de kinderen met vrucht
zouden kunnen aanschouwd worden. In
de groote steden kan daaraan min of meer
worden verholpen, omdat er daar door
gaans in de kinamaondernemingen, van
tijd tot tijd. speciale vertooningen worden
gegeven. Op de kleine buitengemeenten
bestaat zulks niet en, mijns inziens, zou
men dien weg kunnen opgaan.
Zulks zijn de enkele opmerkingen die
ik heb willen in het midden brengen. Ik
durf dan ook de hoop uitdrukken, gezien
voornamelijk den wensch geuit door al de
niet-katholieke partijen van ons arrondis
sement, om het officieel onderwijs uit te
breiden, van uwentwege gunstig zou
worden onthaald.
(Zeer wel aan de uiterste linkerzijde/.
En dat dan
Naar we uit welingelichte bron verne
men is M. Moversoen. gewezen klerikale
Minister, aartsreaktionair en Burgemees
ter te Aalst, mat den Fronter Vindevogel
bij den Minister gaan aandringen om de
loorfen te verlagen in het textielbedrijf.
Wat denken de loonslaven daarover
't' Land van belofte
In Amerika, bestuurd zonder socialis
ten, houden de werkloozen hongerop-
tochten
Naast de onmeteüikste fortuinen
heersch er de zwaarste ellede.
Amerika werd in den laatsten kiesstrijd
als model en voorbeeld genomen,
omdat er geen socialisten zijn.
En nu
Dat wraakroepende kapitalistisch re
giem wordt zoowel door de kronters
verdedigd, als door ie klerikalen en
liberalen.
Pakt vast,
werkloozen
Een Belgische visscher kwam in Duin
kerk® aan met 4 000 kilos sprot, ter waar
de van 2.000 fr.
Hij moest, om den sprot te kunnen
veikoopen 2.400 fr. douanerechten beta
len.
Om geen 400 fr. verlies te doen. plus
zijnen geleverden arbeid, wilde hij den
visch kosteloos schenken aan de werkloo
zen. Maar niets te doen, de rechten moe
sten betaald worden. De vjsscher besloot
daarop zijn vangst terug in zee te storten
't Zal voorzeker de h.h. kapitalisten
nog verwonderen dat dergelijke feiten
verbittering onder het volk brengen.
Verslecht...
De beurs is weer verslecht. De bankiers
brachten nochtans een miljard bijeen om
daling tegen te gaan. Er is speculatie in
't spel.
De bank wil zoogezegd daling beletten,
maar speculeert op de daling om geld te
winnen. Miljarden hebben de banken uit
de zakken van de spaarders en kleine be
zitters geklopt.
Want het geld door zooveel menschen
verloren is in de cotlre torts der banken
terecht gekomen.
Daarom eischen wij, socialisten, kon-
trool op de banken.
Waarom
«La Journée Industrielle het groot
ekonomisch orgaan, geelt cijfers die be
wijzen dat door loonsvermindering de
krisis noch verzacht noch opgelost
wordt...
Waarom prijzen de patroons dan loons.
vermindering aan
Ter Herinnering
De secretarissen t ressen 1 der verschil-
lige aangesloten groepen die nog afreke
ningen te doen hebben met de Arrondis
sementsfederatie ot «Recht en Vrijheid»
worden verzocht zulks zoo gauw moge
lijk te doen, ten einde onze boekhouding
in regel te kunnen afsluiten.
Kameraden, zorgt ervoor
Het Arr. Bestuur.
t3. Dat ook de arbeidswet in België
door den Boerenbond theorie ge
noemd wordt en hij in praktijk deze
wet met de voeten treedt
14. Dat er met het werkvolk reeds
een begin van menscbenmateriaal ge
bruik in den Boerenbond ingezet is
een goed werkman moet op 45 jaren
versleten zijn 1 Pytzys, ex direkteur van
den Belgischen Boerenbond 1
O i5. Dat buiten nietswaardige arti
kelen zooals manioc en haverkafpellen
de Boerenbond alle bedorven goederen
in zijne filiaal pakhuizen terug neemt en
en deze in zijne melkschilfers verwerkt
Dat ook avarij-goederen door den
Boerenbond gebruikt worden om in deze
mirakaieuze schilfers te draaien
i7. Dat de knoeierij van den Belgi
schen Boerenbond al jaren duurt en dus
al jaren de boeren, te goeder trouw, zich
steunende op het woord van de proosten,
in de luren gelegd zijn geworden, en
schandalige hooge prijzen moesten beta
len voor nietswaardige goederen welke
onder de valsche benaming van kracht
voerders geslikt werden
18. Dat op technisch en kommercieel
gebied zonder dat er tegenspraak mo
gelijk is, uitgemaakt is dat de boeren
getopt werden en steeds bedrogen
werden
11 19 Dat Mgr. Luytgaren zijne boe
ren met zijn jaarverslag misleidt met
ze te verblinden door zijne millioenen
dit en dat 0, en zwijgt over de millioe
nen kilogrammen knoeivoeders welke
de boeren moeten opgesolferd worden
om zooveel bombast te kunnen maken
en dus met moralisch, oneerlijk beko
men geld en handel en industrie in zijne
macht krijgt en een werkelijk gevaar
voorden Staat vormt
20 Dat abbé Colpaert, tijdens zijne
reis naar Rome, den paus verkeerd in
gelicht heeft, althans verzwegen heelt,
H. den paus te vermelden op welke
manier de boeren aIgez worden, ter
wijl zijne trawanten niet nalaten om
handel en industrie te bekladden en ver
dacht te maken.
Daarna las gezel-Van Berckeïaer
volgend, artikel voor intgei(,ls uit
de stormklok overgenomen
r)e voorzitter van den Boerenbond,,
zou betrokken zijn in liet stikstof-
schandaal,
li Ten gevolge van het in duigen stor
ten van het Internationaal Srikstofsyn
dikaat, zijn wij onlangs te weten geko
men hoe onze landbouwers worden ge
pluimd door onze nationale .stikstoffa
brikanten, 'l ot onze groote verbazing
vernamen wij dat z* avelzuur-ammo
niac, waarvoor de boeren 156frank de
100 kilogram betalen, aan de fabrikanten
slechts 72 frank inkostte. Zij konden
dan ook gemakkelijk aan het buitenland
verkoopen tegen 89 frank.
Zulks belette niet dat de heer Dig-
netfe liberaal senator, in de Senaats
zitting van 25 Februari I 1., een lans
brak voor den vrijhandel tot groote er
gernis van den blauwen suikersenator
van Thienen.
(Dat zal wel de heer Beaudin zijn).
die zijn partijgenoot toeriep Is
het om de levensduurte te bestrijden
dat gij het stikstofsyndikaat hebt opge-
1» richt
Waarop de heer Dignetle doodge-
woon antwoordde
Gij spreekt over nijverheidsproduk-
ten. Ik zal mij daar vrij over uitlaten.
De voortbrengst van stikstofhoudende
meststoffen is zeer nuttig voor het land.
Gij hebt dus geen reden om te klagen
indien de stikstof goedkooper verkocht
>1 wordt ten gevolge van een internatio
nale Qvereenkonist.
Het Beknopt Verslag, waaruit wij
deze woorden overnemen, vesmeldtniet
of het schaamterood al of niet de wangen
van den heer Dignetle heeft gekleurd
toen hij zoo'n ellendig loopje nam met
de waarheid In het binnenland i?o
frank doen betalen voor een waar die
tegen 80 frank naar het buitenland ge
zonden wordt dat noemt die groote
patriot goedkooper verkoopen ten
gevolge van een internationale overeen
komst
,i Onzë lezers weten dat na de ineen
storting van het Internationaal Syndi-
kaat. dank zij de vrije konkurrentie. de
ammoniakprijzen ook in het binnenland
plotseling daalden tot 85 frank.
De stikstoffabrikanten hadden echter
gauw van de regeering gedaan gekregen
dat vreemde stikstofmesten aan invoer
vergunningen werden onderworpen. En
weer gingen de prijzen aan het stijgen tot
loo frank en meer.
De Boerenbond en zijn blad De Boer
zwegen als vermoord Hun minister Van
Dievoet liet weten dat hij bij de fabri
kanten zou aandringen opdat zij hun
prijzen zouden verlagen. Dat was na
tuurlijk praat tegen den vaak De fabri
kanten verkregen zelfs nog meer. Er zal
voorloopig geen toelating meer verleend
worden om nieuwe stikstofiabrieken op
te richten in ons land. Zoodat de Belgi
sche bazen weer ongehinderd de Belgi
sche markt kunnen uitbaten... Dai is de
boeren pluimen
Waar was nu die machtige hoeren-
organisatie van Leuven, die zooveel dui
zenden boeren groepeert V Waarom pro
testeerde de Boerenbond niet met ons
tegen die schreeuweuda onrechtvaardig
heid. tegen onze boeren gepleegd Wat
mocht daar wel achter schuilen
Dat leert ons het katholiek blad La
Libre Begique, dat zich evenals wij,
verwonderde over de zonderlinge hou
ding van den Boerenbond. Het blad
schrijft
i' Maar de verwondering houdt op als
1 men weet dat de belangen van den Boe*
1 renbond zeer gemengd en zeer inge
wikkeld zijn en dat zij hun veriakkin
f.en schieten tot in degeldwereld en de
nijverheid, zelfs lot in de stik.stolnij-
verheid Zoo isde Botrenbcnd door den
persoon van zijn voorzitter, den heer
Victor Parein, betrokken in drie der
grootste nijverheden van stikstofpro-
pukten van België de Société beige
de l'Azote niet een kapitaa 1 van 123
millioen de Société carbochimiques,
met een kapitaal van i3o millioen. en
de Société beige d'Electro-Chimie».
>- met kapitaal van 21 millioen.
Dat ontbrak er nog aan De Boeren
bond heeft zijn suikerbiet-syndikaat
laten schieten zoodra hij opgenomen
werd in de suikerfabriek van Thienen.
De Boerenbond laat zijn voorzitter
mee werken aan de schandaligste uit
buiting waarvan zijn leden ooit de on
wetende slachtoffers'zijn geweest. Het
is dus met medeweten erger, met
medehulp van den voorzitter van
den Boerenbond, dat onze landbou
wers i3o frank den zak hebben moeten
betalen voor ammoniak, die slechts 72
frank inkostte,en voor zulken woeker
handel worden alle Godstem
pels en hun preekstoelen gebruikt!
Weten onze politieke handeldrijvende
pastoors dan niet dat Jezus in zijn tijd
de schachera-ars uit zijn tempel joeg
Moest de profeet Jest'a terug keeren.
"hij zou zijn verwensehingen uitstorten
over hun hooiden en in naam van den
Heer zou hij uitroepen Ik heb ge
noeg van uwe meststoffen en mc!k-
schillers lk walg voor uw feesten en
vergaderingen i w handen zijn vol
stikstofmest. Wascbt en reinigt U.
Houdt op m^t kwaad te doen. Leert
goed doen Beschermt den verdrukte.
I.aat de weezen recht geschieden en
verdedigt de weduwen. En mochten
uw zonden rood zijn of karmozijn, zij
zouden blank worden als sneeuw
En zoo wordt ons alles klaarde
T.ot'renbond en Beauduin bekomen ver
hooging van de taksen op den suiker. De
Boerenbond en M. Dignetle verkrijgen
het monopolie van de hinnenlandsche
stikstofmarkt en de boeren kunnen af
dokken. Intusschen worden de boeren
inslaap gesust met voorgespiegelde mi
nimumprijzen voor hun graan, die door
de vei bruikers zouden moeten betaald
worden onder vorm van een aanzienlijke
stijging van den broodprijs
He: weekblad De Boer schrijft over
niets anders dan over bescherming van
graan, vleesch en boter, opdat zijn lezers
de hinderlijke stikstotfenhistorie zouden
vergeten.
Over verlaging der pachtprijzen werd
geen woord gerept. En toch bevestigde
M Dignetle in hooger bedoelde Senaats
vergadering. dat tijdens de landbouw-
krisis van 18.93 de pachtprijzen met 5.o
t h. werden veilaagd
Waarom wil de Boerenbond niet we
ten van verlaging der pachtprijzen, die
voor de boeren een grootere hulp zou
den ba.teekenen dan alle mogelijke in
voerrechten samen f Weer eens om de
eenvoudige reden dat de Boerenbond
zelf een van de grootste, zoo niet de
grootste landeigenaar is. Het is toch een
gekend feit dat de Boerenbond de laatste
jaren zeer veel gronden heelt aange
kocht, die hij door zijn huurders Hink
laat betalen.
n Kan een Boerenbond, die zelf groot-
gronhezitter is, die betrokken is in sui
ker en stikstotlabrikatie, die spekuleert
in kurk en diamantenbedrijven nog lan
ger aanspraak maken op den titel van
verdediger der boeren
De ontwaking der boeren zal ver
schrikkelijk zijn
Gij ziet het, vervolgde spreker, dat
het zijn belang had die zaken hier voor
te brengenVoor sommige mijner kol
lega's kan dit misschien niet aangenaam
zijn maar er zijn ook andere dingen
voorgekomen die mij niet aangenaam
waren, en ik heb er mij moeten bij
neerleggen l'.n in alle geval zijn zii nu
op de hoogte van wat men over hen
schrijft en kunnen zij zich verweren.
Ik wil nu nog over een punt spreken,
dat zeer interressant is en dat ook be
trekking heeft tot den Boerenbond. Ik
weet wel, dat de Boerenbond zoowat aan
alles een handje steekt maar dat hij
margarine zou fabrikeeren, hij die de
belangen van de boeren moet voorstaan,
dat l^adik toch nooit durven gissen. En
toch schijnt het waar het wordt in alle
geval in datzelfde blad aangekondigd als
volgt
Boerenopgepast
De Belgische Boerenbond heeft met
het geld dat de boeren hem toevertrou
wen bij de menigvuldige artikelen, ook
nog eene margarinefabriek.
.1 Deze margarine is genaamd Solo
Een wijziging in de wetgeving vier be
lastingen schenkt l* gelegenheid minder
grondbelastingen te moeten betalen.
Wij geven hieronder den tekst van be
doeld artikel waarin elk zal kunnen zien
of hij van deze belastingvermindering zal
kunnen genieten.
Artikel 83 De grondbelasting met
inbegrip van de aandeelen der provinciën
en der gemeenten, wordt bepaald op 7 t.h.
Op aanvraag van den betrokkene, wordt
op de alzoo berekende belasting een ver
mindering van een vierde verleend, wat
betreft de woonhuizen die geheel door
hun eigenaar zijn in gebruik genomen,
mits
1) Hun kadastraal inkomen niet hoo
ger is dan
15oo fr. in de gemeenten met minder
dan 5ooo inwoners 2000 fr in de ge
meenten met 5000 tot 'J0.000 inwoners
3ooo fr in de gemeenten met 3o.OOO fr.
en meer.
2) De gebruiker buiten dit woonhuis
geen ander vast goed bezit
3Zij die niet voor een drankslijterij
zijn b?stemd.
De vermindering wordt niet toegepast
op de provinciale en gemeentelijke opcen
tiemen. tenware de betrokken provinciën
en gemeenten er anders hadden over be
slist.
Als overgangsmaatregel cn tot t Juli
volgende op den datum der voltooiing
der perequatie voorgeschreven Dij artikel
4 en 2, blijft het bedrag van bedoelde be
lasting behouden op 10 t h. van het kada
straal inkomen, zooals het bestond op 1
Januari 1 p3«of zooals het vastgesteld
werd, met betrekking op dit inkomen,
wat betreft de pas gebouwde, heropbouw
de of grootendeels gewijzigde vaste goe
deren.
Niettemin zal een vermindering van
1 t.h. worden toegestaan betreffende de
vaste goederen waarvan het kadastraal
inkomen wordt bepaald volgens, hetzij
een huurprijs vastgesteld na 1 April 1926.
hetzij de handelswaarde op dien datum of
op een lateren datum.
l il dien tekst blijkt dus duidelijk, dat
allen die maar één woning bezitten, die
zelf bewonen en die voldoen aan de an
dere eischen gesteld door dit artikel, een
vermindering van grondbelasting tot be
loop van 1 4 kunnen bekomen-
Onze vriend Destrée, die in den laat
sten tijd ietwat onpasselijk is geweest,
heeft zijn arbeid hervat, ondanks zijn
hooge jaren.
Zoo men zeggen dat hij de zeventig na
bij is
En in Le Soir drukt hij op de noodza
kelijkheid de internationale vredeskon-
fererc e van Februari te btinvloeden met
'u volksbeweging met meeting en stoe
ten, verzoekschriften en brochuren.
Wij zijn volkomen akkoord.
En Destrée stelt voor dat op het einde
van elke vergadering de volgde motie
worde gestemd
- Ik zweer dat ik in géén geval en
onder géén voorwendsel, welke ook
de waanzin van niijn tijdgenooten
of de hevelen mijner regeering zijn.
mij oj» geen enkele wijze aan
sluiten zal aan een oorlogsaan vaI
Indien niemand aanvalt, moet zich
ook niemand verdedigen, en vervalt
ook de mogelijkheid tot oorlogvoeren.
Dus de margarine Sol<>, dat is deze van
den Boerenbond
Op eene groote reklame van de mar
garine Solo stond er te lezen Boter
koopen wanneer men Solo kan bekomen,
dat is verkwisting l
i) Dat de boer dit eens goed overweegt
en naziet hoe zijn belangen worden te
gengewerkt door den Belgischen Boeren
bond en dit nog met de centen van den
boer zelf
Dat is hetgeen ik hier in het licht wilde
stellen, dit in aansluiting met hetgeen
ik verleden jaar en voor twee jaren hier
heb voorgebracht nopens het ingrijpen
van den Boerenbond in de diamantnij
verheid waar zijn optreden zulk nood
lottig verloop heeft gehad en ons voor
altijd het verlies van het schoonste ge
deelte van de diamantnijverheid zal kos
ten. Het kwaad dat er toen gebeurd is.
herhaalt de Boerenbond nu ook op een
ander gebied het zijn niet alleen de
werklieden die getroffen worden, maar
ook patroons het zijn de zakenmen*
schen. zoowel liberalen als katholieken,
die broodloos gemaakt worden, en zulks
volgens de aankondiging zelf met be
hulp van de geestelijken, die door den
Staat betaald worden om iod te dienen
en die in plaats daarvan zich bezig hou
den met het verschacheren van allerlei
koopwaren.
Wat weten de katholieken daarop
te antwoorden
De krisis die zoo geweldig de handar
beiders aantast. grijpt insgelijks de gees
tesarbeiders aan.
Alhoewel velen van die arbeiders met
den geest zich moeilijk rangschikken
onder het algemeen arbeidersleger toch
worden ze even onmeëdoogend door de
kris'i getroffen.
1 is te zeggen, dat aij groot ongelijk
hebben zich boven de gewone arbeiders
te willen verhellen en niet aan hun zijde
geschaard te staan in dezen grooten
stiijd van ploutocratie tegen demokratie.
Sommigen onder die geestesarbeidsrs,
intellectueelen, dachten dat er voor hun
een wereldje a part was,en vvereldje dat
niet dit is van de gewone stervelingen.
Hoe hebben die menschen zich bit
ter bedrogen in hun bespiegelingen, ter
wijl ze nu toch ondervinden dat ze even
zeer in dien chaos van maatschappelijke
wanverhoudingen worden mapgesiingerd.
net zoo goed als gelijk welkdanige nij*
verheidsarbeider of boerenwerkman, net
zoogoed als gelijk welkdanige tabrieks-
sla.1t of huiswroeter, die gerangschikt
is bij het proletariaat
Welke misopvatting heeft zich van me
nigeen dezer geestesarbeiders meester ge
maakt
De werkelijkheid van'het leven hebben
velen onder hen niet genoeg willen in
zien: ze dachten dat zij boven de arbei
dende klasse konden blijven leven en dat
hen die geliefkoosde atmospherische
kringen niets konden hindere».
Te leren inde raDgen van het arbei
dende volk was voor menigen intellec
tueel te gemeen.
Teekende zich immers niet een in
't oogspringend uiterlijk verschil af van
den een tot den ander
Een werkersplunje moest toch fel af
steken tegen een heerenkostuum. en dat
uitwendig kontrast was voor menigen
intellectueel al genoeg om zich op af
stand te houden van den proleet.
Hoe spijtig liet ook was, maar een
sterke kloof werd steeds vastgesteld
tusschen den geestesarbeideider en den
handarbeidar.
Nu dat de krisis hen beiden met de
zelfde roede geeselt, zal dit de toenade
ring van den een tot den anderen niet in
de hand werken
Wij hopen het in ieder geval, want de
klassetegeostelliDgen spreken zoo sterk
voor den proleet als voor den intellec
tueel.
En erger Zijn sommigen onder de
geestesarbeiders nu juist niet veel meer
getroffen door de uitwerkselen van deze
krisis dan wel het meeste gedeelte van
de arbeiders 'I
Wij meenen van wel want door een
valsch standpunt in te nemen, een ver-
keerde richting op te gaan. hebben velen
dezer intellectueelen er aan verzuimd
zich te organiseeren. Mei al hun ver
stand en kennis bleven ze ten achter bij
de ongeletterde, halfopgevoede arbeider>
en werksters die, tot de beroepsvereeni
ging hun toevlucht namen om zich te
sterken en te harnassen tegen de moei
lijke oogcD blik ken van liet leven en om.
den strijd te kunnen aanbinden tegen de
heerscliende klasse die hun het recht op
bestaan dier! betw isten.
Ze zijn te beklagen die intellectueélé
die eeu valschen dunk hebben van hun
eigen zelf en niet tot de bezinning te
brengen zijn dat, ondanks alle uiterlijk
verschil in kleedij of in gedoe, in voor
komen cl in oprteden, zij toch allen de
zelfde belangen te verdedigen hebben in
dezen reusachtigcn kamp tegen het kapi
talistisch regiem.
Willen zij hun lot dragelijker maken,
willen zij de slechte uitwerkselen van een
maatschappelijk svsteem ontgaan, wil
len zij aan het droevig leven ontsnappen
dat hen nu beschoren is, dan hebben zij
de richting te volgen door het socialisme
aangewezen, dan hebben zij plaatste ne
men in de rangen van het groote arbei
dersleger, dan hebben zij hun kennis en
geleerdheid ter beschikking te stellen van
de demokratische aktie, uet zoogoed als
de arbeiders die hun ijvef en opofferings-
geest ten beste geven voor de volki-
gezinde beweging.
De krisis die bloedende wonden slaat,
die de harten doorgrieft, die armoede
aanbrengt en die ellende in 't leven roept,
zal misschien van aard wezeji de zoo ge-
wenschte toenadering te brengen tus
schen de handarbeiders en de geestesar
beiders. althais misschien in het ze] kir
legerallen te vereenigen dat optrekt om
het kapitalistisch regiem neer te halen.
Kon de krisis de oogen openen van die
intellectueelen en ze doen besluiten plaat-
te nemen in de rangen van de proleten
dan zou uit die groot# kwaal die ons nu.
teistert toch nog iets goed spruiten
dat laat hopen voor de toekomst
Zoowel geestesarbeiders als handar
beiders dienen zich aaneen te sluiten en
gezamenlijk op te rukken onder de breedc
plooien van de socialistische vlag.
JDe Coninck.