De verraders
van hun volk
Van alles wat
1 3' jaar 43
Zondag 23 October 1910 't Blad 5 eentlemer
tssehrijgingsprijs voor Belgeniand
I
I
Haar laatste woord
Hoe ons soldaten
behandeld worden
i. 1 -
'T VRIJE
God voor bake
Recht voor stake
Vlaamsch voor sprake
Psr jaer fr. 3.oo. Ne.a- k. 2-25
Zes maanden fr. 1.75 I siden fr. 1.0»
voor buiten het land de vrachtloon daarbij.
Eigenaar-Uitgever C. MOEYAERT.
Men schrijft in ten bureeie ran dit blad en bij alle postmeesters en brievendiagers
Alles moet vrachtvrij gestuurd worden naar het bureel van het blad
COUPUREREI, BRUGGE
De nationale geest schijnt hij het
Vlaamsche volk te ontwaken. Men zou
zeggen er komt wat leven in ons volk.
't Gedacht eener Vlaamsche Hooge-
school wint veld eene Vlaamsche
Hoogeschool dat is eigen Vlaamsch
leven 't is de redding van ons volk.
Doch in Vlaanderen heeft ten allen
tijde een booze geest gewoond.
Vlaanderen, schreef een fransche
schrijver, wonderland van heldenmoed
en zelisopoffering, doch ook land van
laag verraad, 't Is een kenteeken van
de geschiedenis van Vlaanderen nevens
heldenmoed staat verraad, en dit ver
raad komt altijd van denzelfden kant;
van de hooge geestelijken en de rijke
standen.
Om de Vlamingen te ontmoedigen
smeten pauzen en bisschoppen ons
arm vaderland in den ban, zoodra het
dorst strijden voor zijn vrijheiden voor
rechten Jacob Van Artvelae, Zanne-
kin, Ackerman, waren met hun kerels
en witte kapioenen in den ban.
Toen Philips de Schoone de eerste
maal in Vlaanderen viel, en op 't punt
stond te Bulscamp een deerlijke klop
ping te krijgen werden ons voorouders
door een edelman verraden en daardoor
verslegen te Kortrijk stonden Vlaam
sche edellieden in de rangen der fran-
schen en 't waren Vlaamsche edellieden
die voor den slag te Roozebeke aan de
franschen den weg toonden in Vlaan
deren.
't Is nog altijd 't zelfde wie is er
heden de groote vijand van ons Vlaam
sche volk de geestelijken zonder wiens
hulp de verfranschte rijke standen zou
den weggevaagd worden en de rijke
standen zelve.
In al de andere kleine landen der
wereld staan de hoogere standen aan s
de zijde van hun volk voor de verdedi- ij
ging van zijn nationaliteit in Vlaan-
deren alleen verlaten de rijke standen
hun volk en werken tot zijne verbaste-
ring.
En hoe razend zijn die mannen niet '1
iedere maal dat zij ons volk nen stap j
vooruit zien doen
Met welke razernij in 't hert zegde j
de aartsbisschop van Mechelen niet dat i
hij zich zou verzetten tegen eene Vlaam- j
sche Hoogeschool zoolang hij kon I
Te Gent nu zijn er ook mannen op- j
gestaan om te velde te trekken tegen j
het Vlaamsch! Doch die mannen lijk al i
deze die weten dat zij een weinig eerlijk
werk verrichten, beginnen met den
valschaard te spelen zij komen niet
op tegen het Vlaamsch, o neen. Zij
willen eene maatschappij stichten om
het fransch te verdedigen in de Gent-
sche Hoogeschool, 't is te zeggen die
menschen willen zich verzetten tegen
het stichten eener Vlaamsche Hooge
school. Dat is het ware doel doch
men heeft den moed niet het vlakaf te
zeggen.
't Is de Vlaamsche Hoogeschool die
er niet mag komen geen recht op
hooger onderwijs in eigen taal voor den
Vlaming; de scheidsmuur moet blijven
bestaan hoogere standen ver verheven
beven het volk bij middel eener vreemde
taal 't Vlaamsch voor het gepeupel,
't Vlaamsch voor straatliedjes doch
Vlaamsch voor de wetenschap, o neen.
Ziedaar het waar doel van die man
nen, benevens natuurlijk voor velen de
hoop op de kruisjesen lintjes waarmede
het fransch staatsbestuur zoo gereed is
voor de Belgen die strijd voeren tegen
Vlaanderen en tegen 't Vlaamsch,
omdat het fransch staatsbestuur wel
AFKONDIGINGEN
per drukregel fr. 0.25
Rec'lameu, op de 4" bladzijde. t 0.45
3 3* i 3 ©.55
Bijzondere voorwaard®! voor notarissen, zaak
waarnemers. Afslag voor Jjferhaalde iavoegiajr.
weet dat naarmate het gezag van het
Vlaamsch vermindert in België, ook de
nationale geest moet verflauwen en
België als afgezonderdland te gemakke
lijker om weg te vagen.
En al wie klaar wil zien, rnoet beken
nen dat Vrankrijk nu lijk voorheen het
groot gevaar blijft voor onze nationa
liteit. 't Fransch volk is hoovaardig
't wil eene mogendheid van eersten
rang blijven. Doch Vrankrijk heeft geen
kinderen meer en zijn bevolking neemt
af. Wil Vrankrijk zijn eersten rang ;i
behouden, 't moet andere landen in-
peuren
De nationale vlag, volkomen in overeen
stemming met het gebouw, vroeger eens drie
kleurig geweest doch nu eveneens droevig-
somber, hangt lam-lui en hopeloos aan den
voorgevel.
tg t de nabij gelegene lansierskazerne weer
klinkt schetterend trompetgeschal, meldende
dat de dokter zijne visiet begint, en een paar
kanonniers op klompen, met groote typische
gaten in de grijze kousen, komen hinkend uit
het poortje en sloffen langs den muur weg.
Binnen gekomen is de aanblik op den koer
alles behalve prachtvol en openiuchtig. Muren,
geel-zwart, links, rechts en langs achter, kleine
stalvensters in die muren onderaan, en op de
verdieping de vensters der soldatenkamers.
- Aan het uiteinde van den koer bemerken wij
Vrankrijk heeft: nog altijd het een aaDgenaam riekenden mesthoop en eene
OOg Op België, nog altijd werkt het hier I idem kar dsarneven. Er ontbreken enkel een
onderduimsch om invloed te krijgen. paar lievelingsdiertjes van den H. Antonius ea
Fransche maatschappijen worden gel - 1 een stadge Cocorico met ziins kakelende familie
11 -*i j j 1 r 1 om volkomen den naam van Boerenhof te
delljk ondersteund om hier fransche jj rechtvaardigen waarmeê de bevolking der wijk
vertooningen te geven en Vrankrijk 4 ze reeds lang bestempeld heeft,
heeft hier zijn voormannen die hem Doch laat ons een stap verder gaan. Links
ondersteunen in zijn werk van denatio- 5 ontwaren wij de wachtplaats waar wij terloops
1. ppnc ninnpnyipn pr» pr oen
naliseering van ons volk.
Daar 't gebruik van de fransche taal
den schijn geeft iemand boven 't ge-
meene volk te verheffen en alzoo de
menschelijke en vooral de vrouwelijke
ijdelheid streelt, vinden die mannen
een goed terrein orn te bewerken.
De nieuwe maatschappij te Gent
gesticht, heeff^geen anderen oorsprong,
't Is niet alleen voor 't transch dat zij
gesticht is, 't is vooral tegen het
Vlaamsch, tegen 't herleven van ons
tegen ons
hebben in vredestijd en er zijn er nu reeds
46,000. Nu er zijn met duizende vrijstellingen
geweest zooniet we hadden 49 a 5o,ooo solda
ten onder de wapens. En met mei aanstaande
moet de lichting van 1911 binnen of nog eens
24 a 25,ooo mannen. "Ook 'tis reeds beslist:
de lichting van 1911 wordt maar met October
binnengeroepen
Ziehier wat de Bien Public schrijft
Volgens de vooruitzichten der legerhoof
den zouden er tegenwoordig 46,000 man in de
kazernen zijn in plaats van 't wettelijk getal
42,800. Dit cijfer zou veropenbaard geweest
zijn ten gevolge van een enkwest gedaan nopens
de slaping der soldaten. Eindelijk het schijnt
dat toekomende jaar de mannen van 1911
slechts met October zullen in werkelijken dienst
kunnen treden, omdat men geen gebruik mag
maken van de kleederen der i4e en i5e klas om
het kontigent te kleeden. Men kan er bijgevolg
absoluut niet op denken de magazijnen van
kleederen nog te vermeederen om de mannen
van 1911 uit te rusten
Dus men heeft geen kleederen genoeg om de
soldaten te kleeden.
't Schrijven van den Bien Public leert ons
verschillende dingen
1. Wat voor officieren hebben wij? Er is
een bijzonder enkwest noodig geweest om vast
eens binnenzien en er alleen een ronkende
l trompetter op de plankenbrits zien liggen.
Een kijkje in de stallen welke nog betamelijk
l kunnen genoemd worden en dan komen wij T„ efone„ j - 0
i ,j J te stellen hoeveel soldaten er m t leger ziin
9 langs een modderachtige trap in de kamers der 5 j: - - b
5 T j j I 'Visten die mannen aan met nceveel er nog m
d solaaten. Laag is de zoldering overal, boven de 5 a
t\ - Dctober van de ouaekontmgenten tegenwoordig
6 lampen zwart gerookt. De muren waren eens j OT, - 6 0
-4. jv j 4. ja- Weirer en hoeveel mam:en ce nieuwe lichting
wit, doch zijn ru duistergrauw geworden. Aan fr r? -c- A. r
j Vo a L j gatLn konden zij die twee cijfers met samen-
f ^wfDden. de cadetten. faar de teUen Pardoem, die mannen iuüen zeker veel
j Veedoren m geborgen worden. Wemig orde verrichten jn t;jd van oorl
t echter. De kleedingstukken hangen meestal
0.».iar ja l0j j 1 4. l 1 2* Deen emei onzer militairen (even als onze
achter de bedden en laat het ons bekennen ilm j o >T-
,4 m™ ~i ai- 1 a t Volksvertegenwoordigers, Senatoren en Mini-
v de kamer zelve is met zeer net gekuiscnt. In l j -
>,-aa 1 r -ui sters) had ernstig oestuaeera hoeveel mannen
l t midden moeten eene tafel en eemge banken -- j0 1
a u a i_- - de nieuwe wet moest opleveren Nochtans
s staaD. doch deze zijn hier en daar in eene al te 1 r
bestaan schilderachtige orde verspreid. S 21j Sta\S' geraadpleegd
zy hadden gemakkelijk op eemge honderden
kunnen afleiden hoeveel soldaten de lichting
nationaal karakter, tegen ons bestaan 1 schilderachtige orde verspreid
als volk. Bij het doorgaan der kamers zien wij een
Doch ;t is odk tegen de öeihokfatie,x-'vt-V. ariilleurs ;n hun bed liggen. Een
tegen het volk de haat van de rijke ps3f h"nner sIapsn de ,ande«a ™oken eene
0 lT, j i Wóimende cigarette en maken een praatje tegen
menschen in Vlaanderen voor het hunne buren. Een andere zingt op eene een- i
Vlaamsctl, is niets anders dan de haat tonige wijze een lied uit 't verre geboortedorp j
en de verachting voor het volk. I en stopt een paar kousen, terwijl hij, op eene j
Dat een duitscher, een engelschman, tafel gezeten, eene volmaakte kleermakers-
een italiaan, een Spanjaard uit de P°?ltie aanneemt,
hoogere standen de taai van zijn volk
spreke, dat kan zijn. Maar ons kasteel-
heeren, die enkel nog wat gezag hebben
omdat zij ons volk laag kunnen houden,
ons fabrikanten, rijk geworden door
lage loonen en niet zelden door 't be-
driegelijk meten van werk of van weef-
stukken maar ons rijke burgers, zoo
dom en ijdel dat de fransche schrijvers
er den zot mede houden en dat het
voldoende is, als in Jufvrouw Beule-
mans, ze eens af te schilderen met haar
belgisch fransch om gansch Parijs te
doen lachen en met den spotlach op de
lippen zich te kronkelen van plezier
om den beige comme une oie dat
is wat anders.
Vlamingen en demokraten, een oog
in 't zeil. De volksverraders komen uit
hun schelp niet geslapen. H. Pl.
Ia de kamer, door de nieuwe militianen b-^-
woond, is het eenigszins netter doch nog steeds
j droevig en ongezond.
Eene eetzaal, veel te klein voor het werkelijk
gebruik, is in slaapkamer veranderd en in heel
5 de kazerne heeft geen enkel soldaat meer dan
vijf zes kubieke meters lucht. Voeg daarbij
dat de stallen juist onder de kamer gelegen zijn,
1 dat de eetmalen op 't bed genomen worden en
de mesthoop door de openstaande vensters zijne i
balsemgeuren naar binnen zendt, on gij zult u j
I een heel klein en onvolmaakt idee kunnen j
i vormen van den onhoudbaren toestand die daar 1
heerscht.
't Gebouw zelve is letterlijk uitgewoond.
Schuurt men op de tweede verdieping, zoo j
loopt het water door al de zolderingen tot op...
het gelijkvloers Daarbij valt van tijd tot
tijd een groot stuk plaaster de muren af en,
van 1910 bij moesL geven en bijgevoig de 1100-
dige maatiegelen nemen. Willen die heeren
weten hoeveel duizend man de lichting van
1927 moet geven 38,ooo ten minste.
3. Aangezien men over de kleederen der I4e
en 15® klas niet mag beschikken is het wel klaar
dat men ons leger rekent op i5 klassen. Dus
binnen eenige jaren hebben we een leger van
35o,ooo man en binnen 20 jaar een leger van
5oo 4 600,000 mannen.
De Landwa<cht van woensdag 11. heeft
haar laatste woord gezegd.
W7ij zullen voortaan met haar zoo kort
en klaar mogelijk zij,n.
Zij zegt dat wij geschreven hebben dat wij
meer gingen sntwnnrden.
Waar en wanneer hebben wij dat geschreven,
Landwacht
De Landwacht is voldaan dat zij ons
antwooord heeft op hare vraag of wij willen
meêdoen met de katholieke partij. Wij van
onzen kant zijn voldaan dat De Landwacht
j het nu verstaan heeft, want wij zijn meteen
mirakuleus genoeg, tot nu toe werd nog geen overtuigd dat zij ook verstaan heeft waarom
In het algemeen is het menschdom maar al
te zeer geneigd enkel het schoone van eene zaak
te zien en,vooral te laten zien. Aan dit vooroor- f
deel is het misschien nogmaals toe te schrijven
dat generaal Hellebaut, telkens hij onze Gent-
enkel militaire daardoor gekwetst.
Moest dit gebouw eens of morgen in eene
werkerscity veranderd worden, 't duurde voor-
zeker geen vier-en twintig uren of het- werd
door eene of andere gezondheidscommissie
onbewoonbaar verklaard, doch voor soldaten is
dit aliicht goed genoeg, denkt onze regeering.
Is het zoo dat men het verblijf in de kazerne
aangenamer maakt
- Later komen wij nogmaals op eenige andere niaal dat neen hebben, wij geven het u zoo
militaire punten terug, want niet genoeg kent dikwijls als ge begeert.
wij niet meer willen meedoen, en bestatigende
dat zij er niets op tracht te antwoorden, trekken
wij er het besluit uit dat zij ons niet kan in
't ongelijk stellen, anders zou zij het oogen-
blikkelijk trachten te doen.
Wij kunnen er niet van zwijgen, zegt
De Landwacht en het spijt ons dat wij
neen geantwoord hebben Wel, Land
wacht wilt gij nog tienmaal, nog honderd-
de massa het zoo typische kazerneleven.
M.
L.
Biusselsche straat, nooit binnentrad.
Nochtans, daar, meer dan in de prachtige
Leopold- of de nog eenigszins betamelijke
St-Pieters- en rui ter ij kazernen, was, en is nog
steeds, een ministerieel bezoek hoog noodig.
Van buiten af gezien is de aanblik reeds niet
alleraantrekkelijkst. Zwart en treurig staat het
droeve gebouw in de zoo drukke straat en er is
Dat zal indruk maken, zegt De Land-
wacht op sommige onzer lezers die in 't diepst
van hun hert nog katholiek zijn.
Wij zijn overtuigd dat de polemiek tusschen
ons en De Landwacht een goeden indruk
zal nalaten ten onzen voordeele.
Immers, al die vragen die wij De Land
wacht gesteld hebben en onbeantwoord zijn
gebleven, ook ons artikel van verleden zondag
dat zij onbeantwoord laten, zullen nog lang
ten onzen voordeele pleiten.
Hoe meer de Landwacht ons neen m
sche kazernen bezichtigen kwam, en dit
gebeurde reeds een paar maal, deze der i In Portugal is 't al rustig. De koning is
artillerie, anders gezegd kleine kazerne der weg» de kloosterorders zijn verjaagden niemand
bekommert er zich nog om.
Deze week is ook uitgekomen priester Mattos.
Hij was opsteller van een katholiek blad dat
natuurlijk 't koningdom en de behouders ver
dedigde. De katholieken strooiden uit dat hij j gebakt h0e liever wij het hebben 't zal voor
wreed vermoord werd door het volk om aizoo Qns telkens eene goede gelegenheid daarstellen.
rie republiek hateüjk te makeH. R. Vanderschelden.
Al de dagbladen gingen gezamentliik een
1 1 i a a j„„ -r>^4,,„„i J Studie- en Sprekersbond van Kortnjk.
geen artilleur te vinden die zich denheugelijken protest zenden na«r Portugal. j
tijd herinneren kan dat een borstel verf aan Nu verneemt men dat Mattos op zijn duizend j
zijne kazerne gestoken werd. gemakken in Spat.je zit en nen anderen priester: j
't Is nog vroeg in den morgen en om de eene Dom Sanctos kondigt aan dat 't blad van
of andere reden hebben de soldaten zondag- Mattos de republiek toetreedt'.
Stel dan uw betrouwen in zulke mannen, o
Koningen
dienst. Bovenaan liggen eenige jolende sim-
pelen uit de vensters te gapen en roepen de
blozende meisjes achterna, terwijl uit eeae
andere kamer een ijselijk gebrul dat onwille
keurig aan eenen barbaarschen krijgsdans doet
denken de straat ingalmt en de voorbij
gangers een oogenblik staan doet.
En soldaten dat wij hebben, soldaten 1 men
weet niet ia de kazerne waar ze gestoken of te j
slapen gelegd. Volgens de krijgswet mogen we
niet meer dan 42,800 mannen onder de wapens
Demokraten werkt mede in
den strijd, laat geene gelegen
heid voorbij gaan om on^e ge
dachten te verdedigen.
Helpt ons blad verspreiden
om nieuwe lezers aan te win
nen.
