Steeds socialistisch ageeveis
KOM BI
HIT WIT KRUIS
Vt#1
PHYTOPHTORA INFESTANS
m
HET GEWOEL VAN HARE KINDEREN HINDERT HAAR NOOIT!
HET WIT KRUIS
De B.W.P. moet de klassegrenzen
overschrijden wil ze overwinnen
Hoekje der socialistische oud-
strijders en gelijkgestelden
Een gevaarlijke aardappelziekte
mm -
FORD PRAAT ER
DEN MOED IN...
Vraagstukken van den middenstand
DE NIEUWE STAP
(a la Hitier
TEGEN HET DREIGEND
OORLOGSGEVAAR
DE PROVINCIALE
BESTUREN WORDEN
INGESTELD
BELANGRIJK BERICHT
DE BRUTALE STA.P
Wat later blijken zal
DE MISSTAP
TEN LANDE
rruzaJtè li uteeh
PIJNLIJKE MAANDSTONDEN - HOOFDPIJN -
MIGRAINE - VERMOEIDHEID - GRIEP -
RHEUMATHISCHE PIJNEN.
Veel vrouwen zijn elke maand onderhevig aan verschillende
ongemakken pijnen in den onderbuik en in de lenden,
schele hoofdpijn, duizelingen, algemeene vermoeidheid.
Gedurende deze moeilijke dagen put het gerucht van hun
omgeving hen uit, het prikkelt hun zenuwen, het vermeerdert
hun pijnen. Deze vrouwen hebben rust en kalmte noodig.
Maar welke huisvrouw, welke moeder kan zich dit veroorloven?
Indien U ook telkens zulke moeilijke en pijnlijke maand
stonden doormaakt, neem dan Uw toevlucht tot de poeders
van HET WIT KRUIS Neem er één of twee bij het begin
van Uw ongesteldheid en rust dan eenige oogenblikken.
En weldra zult U weer als gewoonlijk aan Uw dagelijksche
bezigheden kunnen gaan, en U zult glimlachend het
vroolijke spel van Uw kinderen volgen.
"M.n -i TJf'Z
Let er op ALLEEN de Wit Kruis Poeders bij de II.H. APOTHEKERS verkocht, geven volledige WAARBORG van echtheid
DE VRIJDENKER
_J
'3 - Voor Allen 16 April 1939;
v
.L.
JAN. Als ik mij niet vergis
ts dat menheer Blauw en men
heer Geelrok.
Wij zijn het, oh, hi, oh, hi
JAN 'k Geloof dat ge een
1beetje te diep in het glas gekeken
hebt. Moet ik u den weg wijzen
misschien
M. BLAUW. 't En is dat niet
M. GEELROK. Maar we
hebben toch zoo'n verdriet.
JAN. Scheelt er iets thuis
1 M. BLAUW. In t huishou
den van Geelrok gaat het nooit
goed.
GEELROKGij moogt spre
ken Blauw, in uw élite-partij zit
het er ook op.
JAN. Wat is het dan
We hebben zoo'n groot ver
driet.
JAN. En waarover
Over die nationale regee
ring.
JAN. En uw meerderheid
van 10 zetels
BLAUW. Mijn 10 zetels.
GEELROKNeen, de mijne.
BLAUW. Zwijg flamingant
1 GEELROK. Zwijg franskil
jon.
JAN. Mcnheeren. gedraagt
u toch een beetje deftig. Ge be
hoort toch tot den burgersstand!
F'ord heert weer eens ae toekomst
voorspeld. W11 gaan het eroolste tltd-
perk van welvaart en geluk beleven dat
wij ooit gekend hebben verklaarde hi1
ln een nersgesnrek
Zooveel te beter Maar een w!e)rl1de>
ral er zich het best toe voorbereiden
door zich te verzekeren tegen de geva
ren van de baan
Wielrijders mits een laarlltksche ore
ml» van 25 frank net Is uw burgerlllke
verantwoordelbkheld gedekt tot een be
dra» van 50.000 fr maximum Een bllae
voegde nolls -Indlvlduecl-Rttwlel» mits
een jaarlHksche premie van 30 frank
waarborgt u daarenboven:
2'i.000 fr ln geval van doodelljker
afloop:
20 000 fr. In gwal van volledige bilt
vende Invaliditeit;
10 fr per da" In eeva] van tijdelijk'
werkonbekwaamheid
LA PREVOYAN( E SOCIALE
81, Luchtscheepvaart hof. Brussel
Is gespecialiseerd ln deze verzekeringen
Och. och, we hebben toch
zoo'n verdriet.
JANOver die nationale re
geering.
We moeten ze toch vormen.
JAN Zijn wij, socialisten
dan geen slechte menschen
meer?
BLAUW. Slechte menschen?
GEELROKWie heeft dat
durven vertellen
JAN. Gij ziji zeker uw me
morie kwijt
Zijn wij dan de geldverspillers
n et meer. de handlangers van
den verrader Martens, de bolsje
wisten, enz.
Mensch, mensch, waar
haalt ge al die erge woorden van
daan
JAN. Kebt gij dat niet ge
schreven en verteld tijdens de
verkiezingskampanje?
GEELROK. Hebt uw vijan
den lief.
BLAUW. Laat 't evangelie
daar buiten, Geelrok, we over
drijven wel soms een beetje,
maar meer niet.
JAN. En gij zoudt willen dat
we in de regeering treden
Doe dat, want wij komen
niet klaar.
BLAUW. Die katholieke fla
minganten zijn...
GEELROKDie liberale
frankiljons...
BLAUW. Er zitten toch
franskiljons in uw katholieke
partii ook
GEELROKHebt gij dan
geen flaminganten
BLAUW. Ze zijn meerdan
bleekblauw.
JAN. Dat moet ge ons niet
zeggen.
We hebben toch zoo'n ver
driet.
JAN. Ge kunt u toch samen
troosten
't Gaat niet.
JAN. Zonder ons, eh Die
verdomde socialisten, die slech
te mannen hebt ge nu noodig.
LEZER. Zeg Jan, wat denkt
ge daar nu van
Jan. Wel jongen, als ik mijn
gevoel laat spreken dan stuur ik
die huichelaars naar den duivel.
LEZER. Bravo Jan.
JAN. Wacht, beste jongen.
Ik heb nog een klare, heldere
kop. Ik kan nog redeneeren.
Mijn woede opkroppen, en wach
ten want geloof mij de revan
cheskomt en ze zal overweldi
gend zijn.
LEZER. Ik begrijp niet goed.
JAN. Ik zou niet overhaastig
willen handelen.
Er zijn dreigende gevaren voor
hei land.
Onze buiienlandsche politiek
moet aangepast worden aan de
erge toestanden door de fascisti
sche staten uitgelokt, toestanden
die elk oogenblik kunnen verer
geren.
Ik denk aan de aktie die we in
de regeeringsorganen zelf zou
den kunnen ontwikkelen tegen
de deflatie.
Ik denk aan onze jongens, die
de eersten zouden optrekken, en
waarvoor we alles moeten doen
om ze te behoeden.
Ik denk aan een partij, die
sterk vereen'gd, de laster mis
prijst onthoud wat voorgeval
len is het niet vergeetmaar
het gaat nu om de allerhoogste
belangen van een volk; zijn vrij
heid, het behoud van den vrede
die op het spel staat.
LEZER. En dan
JAN. Dan zeg ik laten we
ons niet medeslepen door onze
gewettigde woede.
Maar laten we kalm en vol
verantwoordelijkheid handelen.
We moeten borg staan voor ons
volk.
LEZER. Dan zoudt gij in de
regeering treden.
JAN. Ik zeg u dat ik de ge
wichtigste levensbelangen van
land en volk niet wil onderschat
ten. Ik voeg er aan toe, ik heb
vertrouwen in de uitspraak van
de besturende organen mijner
socialistische partij, die ik boven
alles liefheb, en ik heb vertrou
wen ook in de beslissing van ons
kongres. En daaraan onderwer
pen we ons, en we storen ons
niet aan de blaffende honden,
icant de revanchekomt, dat
staat vast. En het zal een mooie
dag zijn, jongen
Zóó sprak de onder-voorzitter der
party H. de Man op de zitting van den
A. R.. Vrijdag 1.1.
Voor iemand die sedert zes jaar het
zelfde standpunt verdedigt in dit blad
is dit een aanmoediging van groot be
lang doch tevens zeer hoopgevend.
Meer dan eens hebben wy er op ge
wezen dat het feit de benaming te
dragen van Werkliedenpartij geen
beletsel Is voor anderen om tot onze
beweging toe te treden.
Het is echter onvoldoende dit te
schrijven en het ook tijdens kiesmee-
tings te herhalen want aan iemand
d e tot nu toe buiten onze beweging
stond omdat hij buiten onze klasse
stond, vragen deel te nemen aan onze
beweging sluit in dat hij er zich «be
wegen» kan. Welnu, tothiertoe liep een
middenstander verloren in onze bewe
ging en dit bij gebrek aan een speci
fieke middenstandsbeweging en voor
al bij ontstentenis aan een midden-
standspolitiek vanwege de B. W. P
De katholieken hebben dit heel wat
beter ingezien.
Niettegenstaande zij een partij vor
men, vereenigu in een B:ok, heeft
iedere stand zijn specifieke beweging,
zijn eigen instellingen, zijn eigen ver
tegenwoordigers zelf. Wij willen de
vraag niet stellen of dit alles bij ons
te vinden is, het zou nutteloos zoeken
zijn, naar het minste spoor ervan zelfs
Hier en daar werden schuchtere po
gingen gewaagd door enkelingen om
middenstandsgroepeeringen op te rich
ten. Steeds botsten zij ofwel op den
onwil ofwel op het onbegrip der plaat
selijke leiders eenvoudig bij gebrek aan
leiding en voorlichting van hooger-
,hand.
Gelukkig gaan in den laatsten tijd
meer en meer stemmen op in onze
partij van menschen die inzien dat het
een gevaar wordt voor de partij zich
strikt te houden aan de propaganda
by, en de organisatie van de arbei
ders.
Wat velen totnutoe niet geloofden,
begint stilaan aanvaard te worden als
een onomstootbare waarheid wij moe
ten over de grenzen heen onzer klasse
op straffe van mislukking van het
grootsche doei dat wy ons stellen en
nastreven
De artikels gewijd aan de midden
standsvraagstukken volgen elkaar op
in onze pers. Verleden Dinsdag schreef
Lucien Laurat in denzelfden zin in
«Le Peuple».
Wij twijfelen er niet aan of deze
stemmen zullen gehoor vinden en staat
onze partij op een keerpunt harer
geschiedenis en zal ze uitgroeien tot
hetgeen ze reeds in wezen is een
groote VOLKSPARTIJ.
Als menschen als H. de Man er zich
voor spannen, dan is alle hoop ewet-
tigd.
Voor ondergeteekende is dit een
nieuwen spoorslag want nu zal er min
der dan vroeger in de woestijn gepre
dikt worden.
J. C.
Mussolini te Rome, Hitier te Berlijn
en Devèze te Brussel, hebben hun be
velen gegeven.
De eerste zegde Italië heeft meer
wapens noodig. Meer kanonnen, meer
schapen, meer vliegtuigen. De tweede
zegde wij koopen beier kanonnen dan
boter voor ons volk. De derde «Het
i_ ebroken geweer» is een gevaar voor
de munitie-kapitalisten.
Wanneer nu de oud-strijders welke
zijn overgebleven van den oorlog 1SM-
1918, van oordeel waren dat zij hadden
gevochten tot het bittere einde voor
den laatsten der oorlogen en voor een
duurzamen vrede, moeten deze ten
zeerste ontgoocheld zijn geweest by 't
vernemen van dergelijke slagwoorden
v:n hun leiders, want het zijn toch de
sud-strijdens geweest welke in de tota
litaire landen de dictatoren op den
troon hebben gebracht en de macht
hebben gegeven.
Wanneer wy z.en dat in deze landen
de bewapeningen zoo tocg worden op
gevoerd, dan moeten wij ons toch af-
vr:gen waar het met dergelijke bewa
pent .-gen heen moet, en cck de landen
waar de demokratie heerscht, worden
verplicht zich van kop tot teen ie
wapenen, en ook hun toevlucht
moeten nemen tot het besnoeien van
alle sociale wetten in 't voordeel der
bevolking.
Zijn het hier in Belg de oud-strij
ders niet geweest die de eerste slacht
offers waren van de politiek der k'tho-
liefce-iiberale regeering van 1932-1933,
met de besnoeiingen van de invali
diteitspensioenen, frontrente en werk-
loozenisteu-.:
Om een klein voorbeeld aan te halen
wat er uitgegeven wordt in de landen
voor de bewapeningen: Rusl.nd voor
het jaar 1938, 145 milliard frank; Enge
land voor 'r.et budjet van 1234, 17 mil
liard, voor 1939, 87 milliard frank.;
-ra.krijk 1935 8 millicen, 1938, 18
milliard; voor 1939, 30 milliird frank,
terwijl Frankrijk voor den corlcg 1914-
1918 een uitgave heeft gedaan van 939
milliard 483 millicen frank; aan schul
den en herstellingen: 137 m.lliard 111
milliosn frank. De Vereenigde St.'ten
yan Amerika wordea verplicht hun
budjet met 10 milliard te verhoct en.
Dan spreken wij neg niet van zoo
vele andere landen welike in het zelf
de tempo hun militaire lasten opdrij
ven cm besta d te zijn tegen de komen
de gev.Ten van het fascisme, dat op
zijn manier de Vereen:,gde Staten van
Europa cp fascistischen grondslag zou
willen invoeren. Ook in ons eigen land
is meer dan waakzaamheid gebade i.
Vroeg of lat moeten dergelijke
machten in botsinr komen, als er geen
groote re vredelievende macht kan
tegengesteld worden. Wij als oud-st-ry-
ders van den oorlog 1914-1918 weten
wat oorlog beteekert daar wjj het
thans nog aan den lijve gevoelen. De
Patste Septemberdagen van 1938 heb
ben de volkeren nogmaals voer een
nakenden oorlog gestaan, en hebben
dan laten gevoelen dat zij er werkelijk
schrik var, hadden. Het is niet wan
neer de oorlog er is dat men er meet
tegen cpkomen; wel moeten de nood-ge
m-atregelen getroffen worden om den
oorlog te voorkomen.
Om aan dit alles verandering te
brengen e.i vooral om het onrecht dat
ons wordt aangedaan te bestrijden,
onrecht dat nor kan verergeren docr
het verlies v:n onze vrijheden, en ten
slotte voor het afwenden van het drei
nend oorlogsgevaar, moeten wij ens
vooral sterk organiseeren; echter niet
in de burgerpartijen welke de arbei
ders terug naar de voegere slavernij
willen drijven, matr wel in een mach
tigen blok der arbeidersbeweging,
waarmede wij cp 1 Mei zullen betoogen
onder de plooien van de Roode Vaa-,
het sj*mbool van de demckratische
vrijheden en den wereldvrede.
De provinciale bureelen van het
N.W.O.S. zijn geopend sedert 21 Maart
1939.
Het bureel voor de provincie Oost-
Vlaanderen zal in bet gouvernements
hotel gevestii.d zij.i van 20 April a.s.
af.
De bureelen zullen toegankelijk zijn
voor de belanghebbenden, iederen mor
gen van 9 tot 12 uur, 's n.middegs
alleen cp afspraak.
Hat N.W.O.S., gesticht door de wet
van Maart 1938, heeft tot opdracht de
oud-strijders, iveggevoerden en politieke
gevangenen ia alle levensomstandig
heden stoffelijk en zedelijk bij te staan
bij aldien zij reen titularis zijn van
een invaliditeitspensioen. In den hui-
digen staat der wetgeving ka.i het
werk de weduwen, weezen en verwan
ten zijner belanghebbenden niet ter
hulp komen; het is tevens ook geen
leeningsorganisme.
Het Centraal Bestuur van het
N.W.O.S. is sinds Jur.i 1938 in funk-
tie, thans zijn de provincie komiteiten
te werk gesteld.
Wij willen vooral onze leden en de
belanghebbenden hiervan verwittigen,
dat^ zij die van dit organisme willen
genieten, best doen zich eerst naar
onze plaitselyke S.O.S.-afdeelingen te
wenden. Deze afdelingsbesturen kun
nen deze vragen «naar or.s adres door
sturen. om deze dan persoonlijk aan de
betrokken organismen over te maken.
Indien dit niet gedazn wordt kun
nen wij later geen verantwoordelyk-
feid dragen, moest het niet naar
wensch vergaan.
Ook indien noodig zullen wij speciale
zitdagen voor onze federatie houden;
voorloopig kunnen de belani. hebbende
z oh wenden, eiken dinsd gavo-nd van
7 tot 8 uur, naar het bureel Feest
lokaal «Vooruit», Zaal 69, St-Pieters-
nieuwstraat, Gent.
De Sekretaris,
GUST BRAECKMAN
wordt ook nog cewoor.weg plaag ge
noemd of knollenrot en door sommige
schrijvers bruinrot.
Deze ziekte is sedert lang gekend
en behoort wel tot de meest gevreesde
d ar ze in zeer talrijke jaren onnoeme
lijke sci.ade veroorzaakte en neg ver
oorzaakt. Meestal begint de ziekte aan
de struiken welke door de zwam Phy-
tophtora infest :ns bij vochtig warm
weder worden aangetast.
De aldaar oortgebrachte vruchtorga
nen van de z.v m vallen cp den grond
waar ze trouwens door den regen bin
nengespeeld worden.
De Jorge zwammen doorboren dan
d. aardappelschil en verspreiden zich
aldanr gerust voort.
Uiterlijk erkent men deze ziekte door
ivMv-.-
TABLETTEf
I
CACH
VERSCHILLENDE
OE DOOS van 24 POEDERS:
DE P&Ofcf DOOS VAN 0 POEDERS 4
OE EAMIUEDOOS VAN
48 POEDERS JO
IN ALLE APOTHEKEN
VORMEN
DE KOKER VAN
24 TABLETTfN, 11 P*
Uw poeder»
WPlJlS" aöf*^ev0
feet doeUretteod tegen
pijnlijke maandslon en^
e.HET°w'lT K*UIS\ tegen de
n der maandstonden te
Ten? Ik «ind dat re keel
sture°
goed zijn Lent(,,
e pr van m»i
"jV weet niet wat e
-«.worden, indien i*
i°u ge o Q k m,in
pOCderS T nd er ik* keel
dochter bevmdt er
DEZELFDE
INHOUD
DE KOKER VAN 12 CACHETS» 6 f»»
Ofc DOOS VAN 2 CACHETS
VOOR HANDTASCH 1.50
LABORATORIA TUYPENS TE SINT NIKLAAS-WAAS
*-i 1 J
- .1 'VSf W VW-
w, v - uw
-3»'.* v.-l ?.J a v- u,;' ';:,v'mj1-T.WV' ;.v
het optreden van specifieke loodgrijze
vlekken welke eenigszins ingezonken
schijnen.
De vlekken zelf hebben geen bepaalde
vorm maar meestal echter bedekken
ze een groot gedeelte van de aardappel.
Indien men nu een aldus aangetaste
aardappel doorsnijdt dan bemerkt men,
bfj zwakke aantasting, onder de schil,
roode tot roestbruine vlekken welke
niet al te diep in het vleesch dr ngen.
Wordt de ziekte echter erger en kan
de zwam zich een tijdje ontwikkelen
dan gaat de rotting voort tot in het
midden van den aardappel.
Zooals algemeen geweten is deze ziek
te in groote mate afhankeiyk van het
weder en treedt meestal al op by vcort-
dure de vochtigheid en w. rmte.
Indien aardappelen, welke slechts
lichtjes aangetast zyn droog en koel
bewaard worden dan ontwikkelt zich
deze ziekte uiterst l.-ngzaam om zelfs
totaal stil te staan by temperaturen
van min 4o.
Het optreden dezer ziekte slechts
in zeer beperkte mate biedt echter ook
onrechtstreeks rroote nadeelen da r
de aangetaste plekken als zoovele in
gangspoorten zyn voor een aantal
zwammen welke op eigen kracht
ds schil niet zouden kunnen doorbo
ren ma:r iet aldan u:terst gemakkelyk
hebben op h't vleesch aan te tasten,
het te ontbinden.
Zoo ontstaan trouwens de gemergde
verrottingen hoofdzakelijk veroorzasKt
door zwammen (Fusarium) en dit ge
val tot drege verrottingen leidt ofwel
wanneer bak ter. ën binnendringen en
men natte verrottingen te betreuren
heeft.
De minderwaarde van aangetaste
aardappelen hangt natuurlijk af van
de intensiteit der ziekte. By zwakke
a:ntasting welke stop gezet werd door
een passende overwinteri g bekomt
men zeker nog gezonde platen. Hoofd
zaak is echter de toestand van het
plantgoed op het tydsstip v-n het uit-
planten.
LVDIEM GIJ hegeert op de hoogte te
z(|n der vrtjdenkersbeweging, lees
wekeiyks
PLR NUMMER 0.G0 fr.
Voor drie maanden S.fr
Voor éën Jaar 32.fr.
VOOR ANTWERPEN
E LAÜRIJSSEN, St Laureysstraat,
56. Antwerpen.
Postcheckrekenlng nr. 430 529.
VOOR GENT
Richard CLEREBAÜT, 35. Schaap-
straat, Gent
Postcheckrekenlng nr. 470 619.
Voor de leden van den soclallstischen
Vrydenkersbond van Gent kost het jaar
lijks slechts 20.— frank. 6274