II
PARLEMENTAIRE WEEK
IN DE
WEENERWALS...
IN UNIFORM
«EL
a
0,50 fr. - Nr. 3 - 6 Jaar socialistisch weekblad voor vlaamsch belgie
ZONDAG 14 MEI
llPf Jlfïlll
—m KZfi™
De S. A. V. houdt weldra
het groote Pinksterkamp.
Wie stuurt de talrijkste
S.A.V.-afvaardiging
Uitgave
MEN KENT WEINIG HET ZWARE WERK VAN
NACHTLICHT DER ZEE, DAT DUIZENDEN ME
GEVAREN. STEEDS MOET HIJ WAAKZAAM Z
LICHTBRON DE LICHTSCHICHTEN DOET GEV
HAPERING HET NOODAPPARAAT IN WERKIN
NACHTEN VINDEN DE SCHEPEN ALDUS DE
STRAALT OOK HET SOCIALISME UIT IN DEZ
HEID IN DE STERKE SOCIALISTISCHE VRE
DEN VREDE T
DEN WACHTER VAN DEN VUURTOREN, HET
NSCHENLEVENS BEHOEDT VOOR DE ERGSTE
IJN OVER HET FIJNE MECHANISME DAT DE
EN, EN ER OP BEREID ZIJN BIJ DE MINSTE
G TE STELLEN. IN DONKERE STORMACHTIGE
VEILIGE HAVEN. ALS EEN LICHTBAKEN
E DONKERE TIJDEN, EN HOOPT DE MENSCH-
DESGEDACHTE OM HAAR DE VEILIGHEID,
E BEZORGEN
Het budget van
openbaar onderwijs
Met den verrekijker
..DAIvllt EN ADMIMMKAllh
St-Pietersnieuwstr. 64 Gent
Telefoon 15 7.40 (4 linten
A BON NEM EN TttPlt 1 JZEN
jaar 23,uo fi.
6 maanden 12,00 fr.
3 maanden 6,30 fr
••obtolieck Het Licht Gent; 56733
MBJMM
1 :.M
DEZE week hield de Kamer geen
openbare zitting, maar kwa
men de bestendige kommissies
bijeen om de nog niet bespro
ken budgetten af te werken.
IN de kommissie voor Landsverde
diging hield minister Denis
een uiteenzetting over de aktleve
en de passieve luchtbescherming.
Er zullen dus twee korpsen gevormd
worden. Een aktief korps, dat bij
het uitbreken van den oorlog bij het
leger wordt ingelijfd, en een passief
korps dat zuiver burgerlijk blijft en
dus alleen al de passieve maatrege
len zal nemen om de burgerlijke be
volking te beschermen.
Generaal Denis kondigde ook aan
dat er een centralisatie zou plaats
grijpen van de diensten die zich met
de luchtbescherming bezighouden.
Het is te hopen, dat de minister dit
zal doorvoeren, want op dit oogen-
blik weet een gemeentebestuur, dat
daadwerkelijk wil optreden, niet tot
wie zich te richten. Er komen ïn-
strukties uit allerhand bureelen; er
is geen koordinatie en veel kostbare
tijd en zeker wel kostbaar geld gaan
nu verloren.
DE kommissie van Koloniën
kwam bijeen om het budget
van het koloniaal departement
van het moederland te onder
zoeken. Weet men dat in dit minis
terie 90 ten honderd van het per
soneel klerikalen zijn. De katholie
ken doen aan geen partijpolitiek
PARTIJGENOOT L. Piérard is de
verslaggever van het budget van
Onderwijs. Zijn belangrijk rap
port komt neergelegd te wor
den.
Zeer terecht zegt Piérard in zijn
interessant rapport, dat het meer
dan tijd is dat van hoogerhand op
nieuw de nadruk wordt gelegd op
den voorrang van de geestelijke
waarden. Sedert eenige jaren heb
ben onze regeerders ze, wegens de
moeilijkheden van ekonomischen of
financieelen aard, blijkbaar wat uit
het oog verloren.
Over het lager onderwijs is de
kommissie van oordeel, dat de her
ziening van de programma's zich op
dringt. Te weinig gemeenten hebben
het nieuwe programma (dat hoofd
zakelijk op de studie van de omge
ving berust) toegepast.
Een moeilijke kwestie is die van
den vierden graad.
De kommissie hieromtrent sluit
zich aan bij de besluiten van het
verslag van onzen pgt. Matagne.
Er werd ook vastgesteld dat S0
ten honderd van de kinderen uit
sluitend lager onderwijs genieten.
40 ten honderd voltooien zelfs den
volledigen cyclus niet.
Er is enorm veel te doen om ons
onderwijs te verbeteren en het wordt
nog te veel gesaboteerd door eng-
geestige plattelandsgemeenten.
Protest werd geuit tegen de over
bevolking der klassen, die 40 en
zelfs 50 leerlingen tellen.
De verslaggever herinnert aan de
beloften die werden afgelegd over de
herklasseering der onderwijzers, en
dringt aan op de oplossing van dezen
ge wettigden eisch.
Piérard onderlijnt het gekende
feit, dat de wet Missiaen bijna ner
gens in toepassing komt.
En vooral de katholieke gemeente
besturen en zelfs de provinciale
overheid (West-Vlaanderen in 't bij
zonder) laten niets onverlet om de
toepassing van de wet te vertragen.
Zeer terecht wordt op de erbarme
lijke toestanden gewezen waarin de
athenea van Gent. Luik, Namen zich
bevinden, alsook vele middelbare
scholen.
RIJKSUNIVERSITEIT GENT
Tot onze ontstemming moesten we
lezen, dat het liberaal kamerlid
Amelot heftig te keer gaat tegen
de uitgaven bestemd voor het Aka-
demisch ziekenhuis te Gent, alsook
tegen de nieuwe laboratoria van de
Gentsche technische scholen en de
nieuwe Veeartsenijschool.
Van den liberalen franskiljon
Amelot moet ons dat niet verwon
deren.
LEERAARS IN LICHAMELIJKE
OPVOEDING
De verslaggever steunt de vraag
van deze leeraars die een wedde
vragen tusschen deze van onderwij
zer der voorbereidende afdeelingen
en deze van regent.
Piérard vraagt dat de regeering
het Internationaal Universitaire Sa
natorium te Leipin (Zwitserland)
zou steunen.
(Zie vervolg blz. 3)
TRAGEDIE
BORINAGE
IERWIJL de aandacht van de openbare meening
vooral door de internationale gebeurternissen in
beslag genomen wordt, brokkelt ons ekonomisch
leven steeds verder af onder den scherpen tand
van de krisis.
Enkele dagen geleden werd de mijnstreek in
het Walenland in beroering gebracht door het ontstellend bericht
dat een der belangrijkste kolenmaatschappijen, n.l. «Les Chai-
bonnages du Levant et des Produits du Flénu de stopzetting
van haar exploitatie had aangekondigd.
Draagwijdte van deze beslissing 4300 arbeiders. 100 bedien
den, 20 ingenieurs op de keien. Voor het werkloozenfonds betee-
kent dat een meer-last van 100.000 fr. per dag. Over de oorzaken
van deze beslissing worden natuurlijk verschillende meeningen
vooruitgezet.
Vooreerst komt de kwaliteit van de ontgonnen kolen in
aanmerking. Het geldt hier een vette soort die steeds minder
gevraagd wordt tengevolge van de uitbreiding van de gaz- en
cokesproduktie. Verde"r zijn de uitvoermogelijkheden naar
Frankrijk zeer verminderd tengevolge van de devaluatie van de
Fransche munt.
Het zal nochtans niemand verwonderen dat tal van middens
langs het kanaal van hun pers deze rampzalige gebeurtenis met
valsche argumenten en besluiten pogen te omkleeden. Zoo wordt
bijv. de schuld gelegd op de sociale lasten die de kolenbazen
hebben te dragen en zekere bladen, waaronder De Mandel
en «De Standaard-» stellen hierbij maar brutaal de kwestie der
loonen en der werkuren, die de eerste te hoog en de laatste te
weinig worden geacht. De eenige oplossing volgens deze bladen
ligt dan ook alleen in een opoffering vanwege de arbeiders, wien
geen andere keus wordt gelaten dan minder verdienen en
langer werken of... de ejlende der werkloosheid.
Als men nu weet dat bovengenoemde persorganen in de
intimiteit van den h. Sap thuishooren dan kan men zich een
oordeel vormen van de opvattingen waarmede onze huidige
minister van Ekonomische Zaken het herstelprobleem in ons
land overwegen en gebeurlijk aanpakken zal.
In werkelijkheid zijn de insinuaties over te hooge sociale
lasten overigens volkomen valsch. Misschien is men de sociale
lasten gaan verwarren met de financieele lasten. Het is immers
uitgemaakt dat bedoelde kolenbedrijf van den eersten dag af.
van zijn exploitatiejaar dus zonder dat 1 kg. kolen is boven
gehaald of verkocht in een uitgave van 6 millioen frank voor
zijn financieelen dienst bij de banken te voorzien heeft.
Dat aan de arbeiders niets kan verweten worden bewijzen
ook nog de produktiecijfers. De dagelijksche voortbrengt per
arbeider bedraagt thans 730 kg. tegen 530 kg. in 1930. hetzij
200 kg. meer.
Hel is dUs geen kwestie van socialen aard maar een kolen-
vraagstuk in het geheel dat zich in België stelt, of liever dat
reeds sedert jaren hangend is.
Want het is geen geheim dat de talrijke ondoelmatige
lapmiddelen tot dusver toegepast, slechts den toestand nog
ingewikkelder hebben gemaakt.
Kontingenteeringen, invoerrechten, taksen en premiën heb
ben slechts gediend om de prijzen in het binnenland en de lasten
van de individueele en industrieele verbruikers te verhoogen.
Aan den grond van de kolenkwestie zelf werd niets gewijzigd.
Daar is b.v. de kwestie van de konkurrentie van de nieuwe mijn-
gebieden die de oude en verarmde mijnontginningen voor een
zwaar handicap stellen.
Destijds heeft onze vriend Delattre, oud-minister van Arbeid,
de oprichting van een kompensatie- of liever solidariteitskas van
de kolenmijnen voorgesteld, waarbij voorzien werd dat de
bloeiende ondernemingen de minder bevoordeelde ter hulp
zouden komen. Dit voorstel werd zelfs in beginsel door de kolen-
patroons aanvaard. Maar de financiemachten zijn tenslotte de
voogden en die hebben het ontwerp weten te kelderen.
De regeering heeft zich ten spoedigste met deze kwestie in
te laten. De levensbelangen van een talrijke menschenschaar zijn
er mede gemoeid. Dat deze kolentragedie haar tevens een les
weze dat de tijd van lappen en knoeien voorbij is en dat de
ekonomische nood slechts kan bestreden worden door doortas
tende en verreikende maatregelen.
D.
Zij ge liefheb
ber vari Ween-
sche operetten?
Ja, natuurlijk'.
Wie ie het
niet?
Zelfs ie asceet
van Berchtesga-
den, die slechts
van blutsen en
builen droomt, is een bewonde
raar van 't Lustig Weewtje
Men zou dus kunnen veron
derstellen dat Hitier een bijzon
dere voorliefde voor Weenen
koestert.
't Is immers aan de Weensche
atmosfeer dat al die blijde, mee
slepende fbalsen ontsproten zijn.
't Is aan het vóór-oorlogsche
onbekommerde leven van de
Oostenrijksche hoofdstad dat de
tooneelschrijvfrs en musici die
juweeltjes voor oog en oor ont
leend hebben, die wij de Weener
operetten noemen.
Helaas! ...het levensblijde Wee
nen is onder het nazi-regime een
...kazerne geworden.
Van het vlotte en vroolijke
type van de jonge Wienerin, zoo
vaak door de dichters bezongen,
is niets overgebleven.
Minder dan nie'ts.
De Weensche meisjes hebben
thans vlechtstaartjes en dragen
Dirndljaponnetjes en hobbezak-
jes van heel goedkoope stoffen
ofivel zij zijn in een soort van
uniformpakje gestoken met in
signes op de mouw. Daarbij heb
ben zij meestal schoenen met erg
platte hakken en bovendien heb
ben zij zich ook nog een gang
aangewend, die niets sierlijks en
zwierigs meer heeft. Men kan
al uit de verte zien, dat zij thans
gewend zijn te marcheeren en in
het gelid te loopen.
Ziedaar wat een korrespon-
dent van het groote Hollandsche
blad, de Nieuwe Rotterdam-
sche Courant te Weenen heeft
gezien.
En 't is niet alles.
In de étalagekasten van de
winkels treft men bijna geen
dingen van smaak en bijna geen
waren van buitenlandsclen oor
sprong aan. Nergens te Weenen
is een sinaasappel te krijgen en
ook kan men geen gewone ap
pelen meer koopen. Den eenen
dag is er geen koffie en den an
deren dag geen melk. Dan weer
tracht de huisvrouw tevergeefs
specerijen of boter in te slaan.
Tal van levensmiddelen worden
maar in kleine hoeveelheden per
persoon verkocht. Op de spijs
kaarten in de voorname restau
rants en in de gewone eetgele-
genheden heeft men veel minder
keus dan vroeger. De Weeners
klagen steen en been, zij hebben
grootendeels al hun opgeruimd
heid en hun gevoel voor humor,
dat hen vroeger ook in de slecht
ste tijden nooit in den steek
heeft gelaten, verloren. Er wor
den nog maar weinig movpen en
aardigheden verkocht. En dat is
altijd een veeg teeken.
Geen moppen, geen vroolijke
me\sjes, geen appelsienen
meer... dat zegt alles
En dat spreekt duidelijker dan
honderd argumenten en een
heele karrevracht statistieken...
tenminste uoor wie nog het hart
en het hoofd op de rechte plaats
draagt.
PIER MOEIAL.