/CHOONE Dl
TE GENIE
Over hef fascisme, hef
V.N.V.,de 'Fransmans,,
en de vakbeweging
INTERNATIONAAL
OVERZICHT
Wif
aden eten U
dan kanonnen
middelJat vei&fet/tt
GEESTELIJKE EN STOFFELIJKE
WAARDEN ZIJN VAN BELANG
VOOR ONS VOLK
SYNDIKALE KRONIEK
m
POEDERS
TABLETTEN
CACHETS
HET WIT KRUIS
is het geschikte pijnstillend middel voor de verlofdagen, want het
heeft een dubbele werking het bedaart de pijn, het verdrijft
alle vermoeidheid.
VERSCHILLENDE VORMEN - DEZELFDE INHOUD
R A
Let er op! ALLEEN de Wit Kruis Poeders bij de H.H. APOTHEKERS
verkocht, geven volledige WAARBORG van echtheid
De machtsproef der zenuwen
Een nieuw offensief in den Balkan
De lijdensweg van het verdedigingspakt
met Sow jet-Rusland
Pauze in het Verre Oosten
Zoo spraken de Engelsche socialistenlangs de Engelsche radio, in
de Duitsche taal tot het Duitsche volk
Waarom elkander uitmoorden was de wekroep. Wij kunnen
overeenkomen. De volkeren willen geen oorlog.
Maar helaas, in het diktatuur-regime van Hitier dringen deze vrede
lievende woorden niet overal door. De censuur is zoo scherp, dat
het zeer gevaarlijk is naar vreemde uitzendposten te luisteren.
En men houdt het Duitsche volk onwetendom het op te jagen. Toch
worden alle pogingen voortgezet. Geheime zenders spreken tot het
Duitsche volk. Den vrede moet bewaard blijven. Daarom alle krach
ten samengevoegdom voor den vrede te ijveren.
Arbeiders sluit aan Met de socialisten op voor den vrede
Men moet blind zijn ctn dene koers-
rei-andering niet vast te stellen.
Dit is geenszins het gevolg van een
of anderen magnetischen krachttoer,
of van een hypnot:seerende inwerking:
maar wel tengevolge de geleidelijke
ontvoogding en ontwikkeling van het
arbeidersvolk.
Na rmate dit volk een stelgende
graad van bes Laansverzekering had
bereikt, naarmate cok nam de belang
stelling voor de geestelijke waarden bij
d:t volk toe.
Onze sociale en stoffelijke strijd vol
trekt zich in een geestelijke en kul-
tureele be weg ai g. Men zon kunnen zeg
gen, de vervolmaking van ons weten en
zijn, van ons maatschappelijk mensch
zijn.
Was de herdenkingsplechtigheid van
den Groen.ngheslag te Kortrijk, Zon
dag verleden niet een levend bewijs van
deze beteekenisvolle kentering der
volksmassa?
Men kan het niet anders verklaren;
en het doet ons een groot genoegen de
vaststelling te kunnen doen dat ons
volk ock aan wat anders denken kan
d/ Ti aan stoffelijke waarden, dat het
stilaan een ruimer gezichtseinder
krijgt, en zich rekenschap ervan geeft
dat er ook geestelijke waarden zijn
welke het niet geringschatten aoch
miskennen mag.
et feit dut men voor een groot
deel in die pogingen reeds geslaagd is,
wijst erop dat het volk beseit een geest
te bei!..tten die nog voor wat anders
vatbaar kan gemaakt worden dan voor
de boterham.
Maar zooals hooger reeds gezegd
werd, was het noodig een eerste voor
wal rde te vervullen, aan een eerste
vereischte te voldoen; namelijk, dit
volk een organisatorische macht te be-
zor.en waardoor het een minderwaar-
dighe.d van zich kon afschudden en
waarmede het een menschwaardig be
staan kon afdwingen.
Dit gedeelte v. n zijn ontvoogdings-
werk in zekere mate bereikt, was het
heel natuurlijk dat het dan zijn blik
ken zou werpen naar den anderen sek-
tor van zijn ontwikkelingsopgang.
Die sektcr, is deze van de geestelijke
waarden.
Het samenbrengen van die volks
menigte te Kortrijk louter om een gees
telijk verband te smeden tusschen een
strijd die in 1302 werd gestreden en
een beweging die zich in 1939 nog ver
der ontw.kkelt, zegt voldoende genoeg
dat het voïk tot het besef der dingen
is gekomen w araan het zijn voiste
aandacht dient te schenken.
Welnu, zocals het gisteren de ver
dienste is geweest van de socialistische
partij het volk in zijn stoffelijke noo-
den bij te staan en te helpen, ja, den
weg te wiji:«n en vooraan te gaan; zoo
zal het morgen de verdienste blijven
van de soci listische partij, het volk
zijn geestelijke waarden aan te bren
gen en het voer deze zijn belangstelling
op te wekken.
We zijn over die vaststelling ten
zeerste gelukkig en we dragen in ons
de overtuiging en de zekerheid dat,
door verder deeen weg op te gaan, ons
volk geleidelijk de plaats in de samen
leving zal innemen hetwelk het toebe
hoort.
Do:r evenzeer de geestelijke als de
stoffelijke waarden in aanmerking te
nemen, groeit ons volk uit tot een
ware en echte sociale en kuitureele
volksgemeenschap, het Vlaamsche volk
waardie.
J. DE CONINCK.
Men schrijft ons van hier en
elders i
Vanmorgen kreeg plots
hevige hoofdpijn, daarom nam
ré/nvanUwtabieuenin-.een
kwartier later was Ik de
ondraaglijke pijn verlost. Ook
laat ik geen gelegenheid voorb
gaan, om Uw produkt b.j ml n
vrienden en bekenden aan te
beVt,en~ Brusset
Wil zoo goed zijn zoohaast
mogelijk WIT KRUIS poeders
Te sturen, want ik zou met
"r„g zonder zijn. In afwachting
mijner goede poeders-
East-Mollne (Illinois).
Ver. Staten Amerika.
«IV ben zeer tevreden over
uwpoeders'.ik heb er veel voor
deel van in mijn hoofd-»
Doloralne (Kanada).
Een plotse verandering van de luchtgesteldheid, te veel sport, te veel
zon en lucht dit alles kan oorzaak zijn van een of andere hinder»
lijke ongesteldheid hoofdpijn, lichte koorts, vermoeidheid...
Naar U hoeft hiervoor niet te vreezen. Indien U er aan gedacht
hebt een kokertje WIT KRUIS tabletten bij uw reisgoed te voegen.
Het volstaat immers, er een van in te nemen en eenige oogenblikken
te rusten daarna voelt U zich weer frisch en levenslustig.
HET WIT KRUI
HOOFDPIJN EN KIESPIJN - ZENUWPIJN - PIJNLIJKE MAANDSTONDEN
DUIZELIGHEID - VERMOEIDHEID - KOORTS EN GRIEP - RHEUMATISCHE PIJNEN.
De doos van 24 poeders 11 fr\
De proefdoos van 8 poeders 4 (r.
De famflledoos van 48 poeders 20 fr.
IN ALLE APOTHEKEN
De koker van 24 tabletten
De koker van 12 cachets 6 frs
De doos v.2 cachets voor handtasch 1.S0 fr.
LABORATORIA TUYPENS TE SINT-NIKLAAS-WAAS
2 - Voor Allen - 16 Juli 1939
S Irijd Syn dikttlism e -8 uilcitlciii d
4
HET fascisme is een beweging,
waarmee een persoon of een
groep de absolute macht wil-
veroveren, zonder voor gelijk
welk middel terug te schrikken.
Mussolini, schepper van het fascis
me, zei eens dat hij geen vooropgezet
te leer had. Hij wist niet eens waar
hij heenging, toen hij met zijn bewe
ging uitpakte. Hij had een grenze-
looze ambitie, die hij in de Italiaan-
sche socialistische partij niet had
kunnen voldoen.
Hij wilde heerschen.
Dat was. in den aanvang, heel zijn
programma. Maar hij moest menschen
achter zich krijgen, die hem moesten
brengen op de heerschersplaats, waar
van hij droomde.
Hij vond deze menschen onder de
oud-strijders van den wereldoorlog,
waarvan er velen werkloos waren ge
bleven of hun ambitie niet hadden
verwezenlijkt.
Mussolini buitte de ontevredenheid
van deze menschen uit. Bij den aan
vang, scheen zijn beweging over te
hellen naar het extremistisch socialis
me. Zij stuurde aan op de bezetting
van de fabrieken.
Het was de rumoerige na-oorlogs
periode, toen de kommunisten en de
extremistische socialisten de maxi
malisten vele gemeentebesturen
veroverden en overgingen tot stakin
gen en fabrieksbezettingen.
De reaktionnairen en de groot-in-
dustrieelen, die uitstekende psycholo
gen waren en hadden doorgrond dat
het Mussolini slechts om de vervulling
van zijn eigen ambitie was te doen,
kregen hem op hun hand.
Mussolini, de extremist, werd het
werktuig van de reaktie en de vernie
tiger van de arbeidersbeweging, waar
uit hij stamde. Hij buitte de vader
landsliefde en den schrik van de Ita-
liaansche burgers en kleinburgers uit,
om zijn doel te bereiken.
Het fascisme had zijn bijval te dan
ken aan de schaamtelooze en onge
breidelde wijze, waarop het alle onte
vredenheden, verzuchtingen en gevoe
lens uitbuit, als dat maar in zijn
kraam te pas komt, met andere woor
den, als dat maar geschikt is om den
grenzeloozen zucht naar macht van
zyn leiders in de hand te werken.
Het Duitsche fascisme heeft deze
meriiode tot een wetenschap uitge
werkt.
Met een cynisme, dat zijn weerga
niet vindt in de geschiedenis, heeft
het terzelfdertijd gespekuleerd op het
konservatisme van de bezittende klas
se, op den schrik van de burgerij voor
het socialisme, op den nood van den
middenstand, op de ontgoocheling
van de intellektueelen, op de moei
lijkheden van de boeren, op de onte
vredenheid van de werkloozen en van
bepaalde groepen arbeiders, op den
revanchegeest van de miltairen, op
het romantisme en het onbepaald ver
langen naar iets beters en den zucht
naar heldhaftigheid bij de jeugd, op
het nationaal minderwaardigheidsge
voel van het Duitsche volk in zijn ge
heel en op den rassenhaat van enke
len, om den ongebreidelden zucht
naar macht van zijn leiders te verwe
zenlijken.
Göbbels, die werkelijk het genie van
de propaganda bezat, legde zich. met
den systematischen en methodischen
geest, die de Duitschers kenmerkt, toe
op de studie van elke reden tot on
tevredenheid, die by elke sociale
groep bestond, en op eiken eisch, die
door een of ander volksdeel naar vo
ren werd gebracht.
Het doel van de nazi's was niet de
redenen tot ontevredenheid weg te
nemen en de eischen te verwezenlij
ken, maar wel er misbruik van te
maken met het oog op den uiteinde
lijken machtsgreep van Hitler en Go
ring. Zij legden het er zelfs op aan
nieuwe redenen tot ontevredenheid te
scheppen. Zij voerden de politiek van
het bloedend houden der wonden, om
op het geschikte oogenblik het maxi
mum kansen te hebben in hun machts
greep te slagen, dank zij het vertrou
wen, dat zij van een groot deel van
het Duitsche volk hadden verkregen.
De Vlaamsche fascisten van het
Vlaamsch Nationaal Verbond volgen
precies dezelfde methode.
Het groepje nazi's, die Staf Da
Clercq omringt, wenscht met alle
middelen zijn macht in het Vlaamsche
land te vestigen. Zij buiten het ro
mantisme van de jeugd uit. Zij spe-
kuleeren op het nationalisme van een.
aantal Vlaamsche intellektueelen en
op den rassenhaat van enkele verblin
de kleinhandelaars. Zij spelen de on
tevredenheid van de boeren uit.
Zij pogen, langs den weg van het
Vlaamsch Nationaal Syndikaat, in
vloed te krijgen op zekere groepen ar
beiders. Zij vonden totnogtoe geen ge
hoor bij de arbeiders uit de stredea
en bij de industrie-werklieden.
Zij hebben zich speciaal toegelegd
op het opsporen van groepen arbei
ders in de dorpen, waar de socialisten
moeilijk doordringen.
Zij bewerken namelijk de zoog»,
naamde Franschmans, met andera
woorden, de landarbeiders die zied
naar Frankrijk begeven, om er aan
den beetenteelt en den oogst te wer
ken of om bij de baksteenovens en de
suikerfabrieken te arbeiders.
Deze werkers gingen steeds, en te
recht, door als de typen van de Vlaam
sche koelies, die het harde werk ver
richten, waarvoor de anderen terug
schrikken. Streuvels heeft de aan
dacht op hun weinig benijdenswaar
dig lot gevestigd in «De Oogst» en «De
werkman», die merkwaardige brokken
sociale literatuur zijn.
De Franschmans zijn geen indu
strie-arbeiders. en ook geen boeren in
den waren zin van het woord. Zij vor
men een zeer bijzondere groep land-
bouw-proletariërs, die hun arbeids
kracht verkoopen aan vreemde werk
gevers.
Deze werkgevers zijn Franschen.
Dat zal wel de voornaamste reden
zijn waarom de Vlaamsche nationalis
ten zich om de Franschman hebben
bekommerd.
Deze voorstanders van de klassen
verzoening onder den dwang van den
Leider en zijn handlangers, hebben
zich ontpopt als de meest demagogi
sche ophitsers tot den meest onver-
biddelijken strijd tegen de werkgevf\s,
omdat dezen Franschen zijn. Indi tl
zij Vlamingen of... Duischers waren
geweest, zou het Vlaamsch Nationaal
Syndikaat zijn strijd zoo scherp nieS
hebben gevoerd.-
De Franschmans worden misbruikt!
voor een nationalistische propaganda,
die over de hoofden van de werkge
vers heen tegen het Fransche volk en
tegen de zoogenaamde Fransche de-
kadentie is gericht. Staf De Clercq
en zijn trawanten mst:en misbruik
van de gastvrijheid van de Franscha
demokratie, om hun hits-kampanje
tegen Frankrijk op het grondgebied
van dit laatste te voeren onder da
Franschmans.
Deze laatsten moeten gewaarschuwd
worden tegen de werkelijke doelein
den van het Vlaamsch Nationaal Syn
dikaat, die niets gemeens hebben met
den bevrijdingsstrijd der arbeiders
klasse.
Onze kameraden van de Algemeena
Centrale van de Gemengde Vakken
hebben zich gelast met de voorlich
ting van de Franschmans. Hun taak
is niet gemakkelijk, daar de betrok
ken arbeiders, waarvan velen in afge
legen dorpen leven, niet gemakkelijk
zijn te bereiken.
De oogen van de verdwaalde
Franschmans dienen geopend. Zij mo
gen zich niet langer op sleeptouw la
ten nemen door de nationalistische
demagogen. Onze vrienden van ide
Algemeene Centrale zullen er voor
zorgen dat ook zij leeren inzien dat
alleen het socialisme hun redding kan
brengen.
In tegenstelling met de fascistisch-
gezinde bewegingen, zijn het socialis
me en de moderne vakbeweging niet
gericht op de uitbuiting van de onte
vredenheden en de wantoestanden
voor rekening van een naar de poli
tieke macht strevende persoon ol
groep, maar op de uitschakeling van
de onrechtvaardigheden en van dq
redenen tot ontevredenheid.
Het doel van de B.W.P. en van onq
vakverbond is de totale bevrijding van
alle arbeiders en slachtoffers van dm
sociale onrechtvaardigheden.
O. D. S.
HET ruischt ons nog in de ooren,
alsof het verwijt pas gisteren
ons werd toegestuurd, dat de
socialistische volksbeweging er
slechts eene was, en is gebleven, waar
bij alleen het materieel belang als oog
merk gold.
Hoe dikwijls werd er nog ons
voor de voeten geworpen dat de socia
listen alleen maar oogen en ooren had
den voor al wat stoffelijk belong aan
ging?
Gewis, was het ons niet altijd ge
gund fie volle maat aan het geestelijk
belang te geven omdat we door de
omstandigheden gedreven, genood
zaakt waren en dit in het onbetwitbaar
belang van ons volksbestaan, eerst en
voor 1 om de bete brood den strijd te
voeren.
Doch dit bevestigt nog geenszins
dai wij alle belangstelling voor de gees
telijke waarden van ons volk op zijde
ha aden geschoven.
Het verklaart geheel eenvoudig dat
wij een tijdfaioe hebben doorgemaakt
waarbij het er op aan kwam het volk
uit een neteligen, armoedigen, minder-
wa. rdigen toestand te redden en te ver
heffen; en dat zoolang d;t niet in ze
kere mate werd bereikt, het volk om
zeggens geen oor kon leenen noch zijn
hart kon voelen kleppen voor anderen,
even mensehwaardige als belangstel-
lingwekkende problemen.
D.t was geen schande van dit in
armoede en in onwetendheid gehouden
volk; het was veeleer een vloek voor
diegenen welke toen als de machtigen
der aarde hier regeerden en die zich
niet gewa' rdigden tot het volk af te
dalen om het uit een modderpoel hoo
ger op te werken.
En wanneer wij maar naderhand er
hebben kunnen toe komen het volk
ook beteekenis te doen hechten en be
langstelling te doen voelen aan en voor
de geestelijke aangelegenheden, dan is
dit de schuld van hen die het nood
zakelijk hebben gemaakt dat eerst een
ontvoo.dingsstrijd op stoffelijk terrein
is moeten aangebonden en uitgevoch
ten worden, voor leer belang aan de
geestelijke waarden kon gehecht wor
den.
Schuld treft dus niet de socialisten,
De mensch leeft niet van brood
hebben het volk in een minderwaar
digen toestand te moeten houden.
Maar van zoohaast een stuk der
stoffelijke waarden werd veroverd,
heeft men kunnen vaststellen dat in
den schoot der social.stische beweging
de belangstelling sterker tot uiting
kwam v..-n de geestelijke waarden.
De mensch leeft niet ven brood
alleen is een kenspreuk welke aan
on. e aandacht niet is ontgaan.
Wat meer is, heeft de socialistische
beweging nooit beide waarden uit het
oog verloren: alleen de eene meer op
den voorgrond gebracht dan de andere,
en d.t uit noodzakelijkheid des gebods
en des tyds.
Want onbetwistba. r waar is het ook,
dat een mensch met een ledige maag,
zijn hersenen niet kan doen denken
aan andere vraagstukken dan deze
welke verband houden met zijn licha-
melijken honger.
Alleen een welgevuld mensch heeft
een gezond denkvermogen en kan het
zijn geest veroorloven aan wat anders
belang te hechten ei1 n aan brood.
Is de tegenwoordige evolutie in de
socialistische bewering en de toenade
ring van het ai^eidende volk met de
intellektueele middens, daar niet een
sprekend bewijs van?
Het kamp van de S. A. V. en de natuurvrienden te Kortrijk. Op Zaterdag
greep er een avond-betooging plaats en de manifestanten werden toege
sproken door Jef Coole, die de eerste socialistische betooging op 11 Juli 11
Kortrijk op touw zette. Zijn inspanning werd prachtig beloond.
De machtsproef waaraan de zenuwen van de Europeesche volken zijn
onderworpen, wordt systematisch door de totalitairen voortgezet.
De kwestie van Dantzig blijft bestendig als een zwaard van Damocles
boven den vrede hangen. En het zijn precies de alternatieven van ontspanning
gevolgd door nieuwe bedreigingen die op het gemeenschapsleven in het oude
vasteland zoozeer drukken.
Ofschoon het onherstelbare nog uitblijft, houdt Hitier onwrikbaar vast
aan zijn eisch Dantzig bij het nazi-rijk in te lijven. De reakties in de demo
cratische landen zouden hem nochtans deze maal geen illusies moeten laten.
Polen blijft vastbesloten zijn uitweg naar de Baltische Zee, dat voor dit land
een levensruimte uitmaakt, te allen prijze te verdedigen, terwijl de jongste
redevoeringen van Daladier en Chamberlain geen twijfel meer laten omtrent
de Britsch-Fransche solidariteit met de houding van Warschau.
De twee kampen zijn blijkbaar bezig zich op diplomatiek terrein tot een
uiterst ver gedreven duel te wagen. Het is duidelijk, dat Berlijn op een tweede
München aanstuurt terwijl de demokratieën deze maal niet geneigd schijnen
in de nieuwe chantage-val te willen loopen. Wat in dit verband het gevaarlijkst
is voor den vrede, is de gebeurlijkheid van een ernstig incident, dat in de
huidige atmosfeer van overspanninghet vuur aan de oorlogslont zou kunnen
steken. Intusschen gaan de Duitsche uitdagingen onverminderd hun gang
in het Dantziger gebied, waar oologsmateriaal en stormtroepen worden binnen
geloodst.
Waarschijnlijk in het raam van een afleidingstaktiek heeft Duitschland
een nieuw diplomatiek offensief in de richting van de Balkan-eilanden ingezet.
Na de aansluiting van Turkije bij het Fransch-Engelsch blok, na de vruchte-
looze poging Zuid-Slavië onvoorwaardelijk binnen den totalitairen kring te
loodsen, tracht Berlijn de Balkan-entente thans aan te tasten door Bulgarije
tot zich over te halen. Het is nochtans duidelijk dat de herwording van de
Engelsch-Fransche diplomatieke prestige dit opzet niet zal vergemakkelijken.
Dit is te merken aan het feit dat, terwijl de Bulgaarsche regeeringschef te
Berlijn onderhandelt, de voorzitter van het Bulgaarsche parlement te Parijs
vertoeft en een delegatie van 36 parlementsleden eerlang naar Moskou afreizen
zal. Het Engelsch besluit een krediet van 100 millioen pond sterling te verleenen
voor de leveranciers van wapens en munitie aan de t gewaarborgde landen
in Oost-Europa, zal zeker wel van aard zijn een wig te drijven in de totalitaire
bedoelingen in den Balkan en namelijk tegen het nieuw offensief tegen Roe
menië waarvan een geschil over de toepassing van het Roemeensch-Duitsch
handelsverdragde voorbode schijnt uit te maken.
Onrustwekkend kan nog genoemd worden de opmarsch van Duitsche troe
pen naar de boorden van de Middellandsche en Adriatische Zeeën. Italië schijnt
een willooze speelbal geworden te zijn in handen van de nazi-diplomatieDe
kontrole door de nazi's over ekonomie en weermacht wordt er systematisch
doorgevoerd, terivijl de uitwijzing van vreemde onderdanen uit Italiaansch
Tirol er op urijst, dat naderhand nog andere geheimzinnige initiatieven op
het getouw staan.
Intusschen is de afsluiting van het onontbeerlijk verdedigingspakt tusschen
Engeland, Frankrijk en Sowjet-Rusland nog steeds achterwege gebleven, alhoe
wel algemeen wordt aangenomen en zelfs door de publieke opinie wordt geëischt
dat een dergelijk verbond er komen MOET.
Van iveerszijden wil men inderdaad de doelmatigste waarborgen vastleggen.
Zoo eischen b.v.b. Londen en Parijs, dat Moskou ook Nederland en Zwitserland
zou garandeeren. Terwijl Rusland een waarborg vraagt voor de Baltische
randstaten, die van overwegend strategisch belang zijn voor de Russische
veiligheid. De weigering van voornoemde dwerglandende opgedrongen
c liefde in ontvangst te nemen is vanzelfsprekend van aard de onderhande
lingen nog te bemoeilijken.
Een zekere ontgoocheling wordt anderzijds nog verwekt door de houding
van de V. S., waar de herziening van de neutraliteitswet op grooten tegenstand
blijkt te botsen en waar zich een nieuwe golf van afzijdigheid ten overstaan
van den Europeeschen warboel manifesteert. De breedte van den Oceaan
schijnt hier voorloopig dus weer een rol te spelen, al werd reeds meer dan eens
de onverbreekbare solidariteit van de internationale demokratische belangen
bewezen.
Middelerwijl is een pauze in het drama van het Verre Oosten inge
treden. Weliswaar wordt de blokkade van de Fransche en Engelsche koncessies
te Hankow en te Tientsin voortgezetalhoetvel onder minder scherperen vorm.
Ook zijn onderhandelingen tusschen Tokio en Londen begonnen om het geschil
bij te leggen. De Japansche eischen het stopzetten van den steun aan China
zijn echter onaannemelijk voor de blanke mogendheden, die hiermede hun
eigen doodsvonnis zouden onderteekenen.
De machtsproef in het Verre Oosten maakt tenslotte een onderdeel uit van
het totalitair offensief over gansch de wereld, dat planmatig doordacht werd
en uitgewerkt wordt.
Een overgave van de demokratieën op een der fronten zou dan ook hun
moeizaam heroverde positie en prestige terug in het gedrang brengen.
