Siexke lichamen^
Gezande yee&ten-
u tile menscheu^l
DE KRACH
MANNHEIMER
EN DE
UITBREIDING
VAN DE
OPENMARKT
POLITIEK
IN BELGIE
POLITIEK PANORAMA
Twee gebeurtenissen die de
kampagnes wreken tegen
socialistische
regeeringsinitiatieven
Een onheil daf dringend
moet hersteld worden
ZONDAG 27 AUGUSTUS 1939
Weldra opent
het nieuwe schooljaar
DUS,
uw kinderen naar de
officieele school zenden
Uitgave,
DAT ZIJN ONZE SOCIALISTISCHE SPORTMANNEN EN TURNERS, DIE TE LUIK PRACHTIGE
DEMONSTRATIES TEN BESTE GAVEN. KOMAAN, JONGENS EN MEISJES, VERSTERKT DE
ARBEIDERSSPORTGROEPEN, DIE NAAST LICHAMELIJKE ONTWIKKELING, OOK AAN
SOCIALISTISCHE OPVOEDING DOEN.
EEN SOCIALISTISCH TURNER IS OOK EEN SOCIALISTISCH STRIJDER
Met den verrekijker
De fascistisch-
bolsjewistische
omhelzing
Een hartelijk
woordje tot de
staatskatholieken
VC©R ALL
„DAli l'lli EN ADMINISTRATIE
St-Pietersnieuwstr. 64 Gent
'telefoon I 5 7 h 0 (4 lijnen)
A HON N EME N TSPKIJ ZEN
jaar 23,00 fi.
6 maanden 12,00 fr.
3 maanden 6.30 fr
''ostcheck Het Licht Cïent: 56733
En waarom zouden wij niet verwijzen naar de revelaties van
de onderzoekskommissie Servais, die konstateerde, dat Belgische
banken en financiemannen langs het kanaal en dus met de
medeplichtigheid van de Mendelsohnbank hun kapitalen in die
beruchte en voor ons land nadeelige goudleeningen belegden,
nadat zij hadden geweigerd op binnen'.andsche leeningen in te
schrijven? Dat feit alleen toont reeds aan dat die fameuze Men-
delsohn-bank het centrum is geworden van de spekulatie van
de internationale hoogfinancie en het uitgangspunt van talrijke
muntmaneuvers waarvan de kleine man in tal van landen het
slachtoffer is geworden.
BIETEN wij aan de kampagnes herinneren, die des
tijds, en thans nog, door de reaktie werden gevoerd
tegen het principe der bankkontrole en tegen haar
bescheiden toepassing door een regeering, waarvan
de socialisten deel uitmaakten? Wat is er dan niet
geschermd geworden met het woordje etatisatie en
met een serie denkbeeldige gevaren waaraan het kapitaal en
het spaarwezen zouden blootgesteld zijn!
De krach Mannheimer heeft de socialistische partij ge
wroken voor al de verdachtmakingen waarvan zij in dit verband
het voorwerp is geweest.
Ge kent toch de historie Mannheimer? Het is de geschiede
nis van een doodgewoon Duitsch bediende die zich door zijn
stoutmoedigheid en door zijn spekulatiegeluk wist op te werken
tot den «diktator» van de Bank Mendelsohn te Amsterdam.
Ondanks de krisis slaagde deze instelling erin haar zakencijfer
te handhaven en zelfs uit te breiden. Niet moeilijk te begrijpen
wanneer men weet dat deze bank zich had gespecialiseerd in
het verleenen van ruime kredieten aan regeeringen die op eigen
markt geen lecningen konden plaatsen. Men zal zich in dit
verband de betrekkingen herinneren die de fameuze bai.kiers-
regeering in 1934 met de Mendelsohn-firma heeft aangeknoopt.
Deze bank verleende toen tegen zeer interessante voorwaarden,
voor haarzelf en haar aandeelhouders, voorschoten aan de
Belgische schatkist. Die voorschoten genoten zelfs een goud-
waarborg, zoodat bij gebeurlijke devaluatie van onze munt de
houders van bedoelde leeningbons niet het minst geschaad
werden.
Om deze leeningen te financieren gebruikte de firma na
tuurlijk het geld van haar deposanten. Toen deze in het jongste
verleden, voorzeker in verband met de internationale spanning,
hun geld in massa terug opvorderden, bleek ditzelfde vervroren
in bedoelde staatsleeningen die intusschen een grooten omvang
hadden genomen.
Toen de eerste moeilijkheden zich manifesteerden hoopten
Mannheimer en zijn kliek alleen nog op redding door de deva
luatie van den gulden. Tot dusver is het niet uitgemaakt hoe die
bankiersbonzen tegen de stabiliteit van de Hollandsche munt
gemaneuvreerd hebben. Maar in ieder geval spreekt het boek-
deelen, het feit dat bij het vernemen van den ondergang van de
bank, de gulden tegen alle verwachtingen in is gestegen.
De konklusie uit die doodgewone bankiershistorie? Had men
in Nederland kunnen beschikken over een toezichtsorganisme
zooals de bankkommissie in België, dan had men van overheids
wege tijdig kunnen ingrijpen tegen een onvoorzichtige beleg-
gingspolitiek die de likwiditeit der deposito's in het gedrang
bracht. Dan had men eveneens de gebeurlijke maneuvers kunnen
ontmaskeren die de waarde van den gulden van den kleinen man
bedreigden. Laat ons hopen dat de Nederlandsche partijgenooten
die thans in de regeering zijn opgenomen het voorbeeld zullen
volgen van de Belgische kameraden, die een begin van bank
kontrole hebben weten af te dwingen. Voor ons biedt deze
gebeurtenis een aansporing te meer om verder te ijveren voor
een degelijker kontrole-systecm.
Voor enkele dagen werd tijdens een kabinetszitting besloten
uitbreiding te geven aan de openmarkt-politiek destijds onder
de auspiciën van Hendrik De Man ingeluid. Openmarkt-politiek
beteekent de Nationale Bank van België in staat te stellen de
geldmarkt te kontroleeren en te beheerschen, funktie die zij in
de laatste jaren verloren had door de grondige wijzigingen die
zich op dat terrein hadden voorgedaan. Dit initiatief moest
o.m. ons emissie-instituut toelaten, naar de behoeften en de
uitzichen van de geldmarkt, staatsfondsen te koopen en te
verkoopen, waardoor tevens de intrestvoet kon geregeld worden.
Weet ge nog welke leugenhetze in de reaktionnaire pers
tegen De Man en zijn ontwerp destijds is losgebarsten om dit
laatste te kelderen? Er werd toen weer met alle mogelijke
gevaren gespookt waarbij inflatie- en muntrampen niet van de
lucht waren.
Het is nu precies de regeering Pierlot, gesproten uit dezelfde
milieus die deze aanvallen hebben geleid, die het besluit heeft
genomen dit initiatief ruimer toe te passen, waarvan overigens
de doeltreffendheid door minister Gutt in overtuigende bewoor
dingen wordt geprezen.
Een schitterende revanche voor onzen vriend De Man en
voor zijn beruchte kaderwet, die, vergeten wij het niet, haar
grootste verdienste vindt in het feit dat zij het land en de regee
ring voortaan onafhankelijk wist te maken van het diktaat der
geldmachten, die in het verleden meer dan eens een demokrati-
sche en te onafhankelijke regeering over schatkistbons-chantage
hebben doen struikelen.
Anderzijds nog een bewijs te meer van den koppigen en
onredelijken onwil van de reaktie tegenover zekere hervor
mingsmaatregelen, door de omstandigheden zelf opgedrongen,
maar waarvan de toepassing tot schade van het volk en het
land, wordt gesaboteerd en vertraagd op grond van zinlooze
vooroordeelen.
D.
FOTO WARO
Tegenwoordig
moet ge over
niets rneer ver
wonderd zijn
stel u voor dat
Tino Rossi nog
niet gedeko-
reerd is
Iedereen is ge-
dekoreeid, van
hoog tot laag, van rechts tot
links, uw schoenmakeruw pas
teibakker, uw groenteboeruw
huisbaas, uw schoonmoedergij-
zelf, alleen de Korsikaansche
nachtegaal is het niet
Waarlijk, men meent te droo-
men als men zoo iets leest
Waarmee houdt men zich te
Parijs dan wel bezig
Dat zulke toestand niet kan
blijven duren, dat spreekt van
zelf.
Nee, nee aan deze schreeu
wende onrechtvaardigheid moet
een einde gesteld
't Schijnt zelfs dat gansch de
Azuren Kust in rep en roer staat
10.000 dames, van Cannes tot
Nice, hebben hun handleekening
gezet onder een protestverkla
ring, die aan den Franschen mi
nister Jean Zay zal gestuurd
worden.
Het eerekruis voor Tino Rossi!
Wanneer twee Eva-dochters in
short elkaar ontmoeten, dan
gaat het niet over het Duitsch-
Russisch pakt, noch ever de
jongste echtscheiding te Holly
wood, noch over de Mendelsohn-
Bank, noch over den nieuw-geïm-
porteerden dans, maar 't is van:
Hebt ge al geteekend
Er is een tijd geweest dat de
dames zich met borduurwerk,
met kruiswoordenraadsels, met
planking, met verbruiningskul-
tuur of met romans van Maurice
Dekobra bezighielden, thans is
het al Tino Rossi wat de klok
slaat.
Hebben die snobs zich met
niets anders bezig te houden,
zult ge vragen, op een cogenblik
dat gansch Europa op stelten
staat
Ik vroeg het me eveneens af.
Maar tenslotte ben ik tot de
vaststelling gekomen dat die da
mes ons minder op de zenuwen
werken dan de heeren diploma
ten en staatsmannen met hun
officieele en officieuze commu
niqués. hun logenstraifingen
hun bevestigingen en wat al
meer. waar men ons dagelijks de
ooren mee vol kletst.
En ik ben dan ook terstond
bereid mijn schuchter protest bij
dit der 10.000 shorts te voegen
Deze kruistocht is in elk geval
minder gevaarlijk dan deze dien
men thans aan 't schotelen is.
Wij eischen een dekoratie voor
Tino Rossi
PIER MOEIAL.
OP het oogenblik dat wij deze
regelen neerpennen is de in
houd van het fameus Sovjet-
RussischDuitsch «niet-aan-
valspakt» reeds gekend. Inmiddels
staat de wereld in rep en roer; de
openbare meening geeft luidkeels
uiting aan haar verontwaardigde
verbazing.
Wie nog voor een paar weken zou
durven voorspellen hebben, dat de
Hakenkruis-vlag
gen op het vlieg-
plein te Moskou
zouden gewap
perd hebben en
von Rïbbentrop
door de Sovjet
autoriteiten fees
telijk zou worden
ontvangen, ware
voor goed als gek
gebrandmerkt ge
worden. En toch is dat onmoge
lijke dat tragisch-gekke al ge
schied.
Terwijl te Moskou de Russische,
Engelsche en Fransche generalen
werkten aan de praktische organisa
tie van het Vredesfront, dat de nazi-
aanval op Polen moest verhinderen,
waren geheime onderhandelingen
aan gang tusschen de bolsjewistische
en nazi-diplomaten.
Dit feit zonder voorgaande zal in
de internationale en binnenlandsche
politieke verhouding een revolutie
van belang ontketenen, waarvan de
gevolgen nog niet te overzien zijn.
In Europa beteekent dat al heel
zeker het ideologisch bankroet van
het kommunisme. Natuurlijk zullen
de kommunisten trachten zich te
verschuilen achter de houding van
de Oslo-staten, maar de betrekkelijk
aanneembare argumenten van deze
kapitalistische dwergstaten kunnen
onmogelijk ingeroepen worden door
het kommunistische Rusland, ten
ware het kommunisme daar in feite
al uitverkocht was, wat ons zeker
niet zou verwonderen.
Moskou heeft de Europeesche kom
munisten verraden en in den steek
gelaten voor zijn imperialistische be
trachtingen in het Verre Oosten.
De kommunistische internationale
(Komintern) blijkt daarbij een zeer
gewillig instrument te zijn in handen
van <r Tsar Stalin We hebben
nooit iets anders beweerd.
We twijfelen er niet aan, of de
oogen van tal van misleide arbei
ders zullen nu wel opengaan.
Ook voor de fascistische partijen
in Europa wordt dat monsterverdrag
een zeer gevaarlijk avontuur. We
kunnen ons inbeelden dat de Vlaam-
sche nationalisten, het handsvol rex-
isten, Dinasoren en andere troe-
telkindeien van het reaktionnaire
groot-kapitalisme al hun jezuïetis
me zullen moeten uithalen om de
daad van hun afgod Hitier (den
kommunisten-wreter) uit te leggen.
We krijgen dus groot spektakel op
het politiek terrein. Alhoewel de in
ternationale toe
stand verre van
rooskleurig is. en
bij het verschij
nen van deze re
gelen de kansen
op vrede mis
schien uitgescha
keld zijn, kunnen
we ons tenslotte
toch verheugen
over het feit, dat
kommunisme en nazidom tenslotte,
voor heel de wereld, bewezen heb
ben gevaarlijk te zijn voor den vrede
en de beschaving in het algemeen.
De raddraaiers hebben zichzelf ont
maskerd; aan de openbare meening
de verraders te behandelen als gif
tige adders die men moet verplette
ren, wil men ervan verlost zijn.
DE katholieken die wisten wat
hun te doen staat» (zie «De
Volksmacht») willen dus
Diksmuide blijven uitbuiten
zooals zij dat deden met «de schoone
ziel van het kinden laatst zelfs
met dien sclioonen en goeden
ouden lijd».
De katholieken weten dat zij heel
het Vlaamsche volk (het demokra-
tische) bij een echte doodenhulde
zouden kunnen betrekken AL WAS
HET MAAR OM AAN DE TIENDUI
ZENDEN, die als vrijdenkers ge
sneuveld zijn, recht te laten geschie
den.
Neen Dat willen zij niet. Zij blij
ven liefst aan hun fascistische kon-
centratiebroeders van het V. N. V.
gekoppeld.
Daarom zeggen wij tot de zwen
delaars van Diksmuidepooten af
van de gesneuvelden
Ge hebt uw bedevaartverlaagd
tot een tmisselijk spektakeldat de
walging opwekt van allen die de ban
ge oorlogsjaren aan het front of in
het bezet gebied hebben meegemaakt.
De oorlogsgeneratie maakt toch on
derscheid tusschen de gesneuvel
denen de aktivistenwelpendie
hun offer willen uitbuiten.
Wij hebben de gewoonte «een kat
een katte noemen en waarschuwen
tegen de katholieke staatspartij
Zij is vooral de oorzaak van de op
komst van het fascisme. De
Vlaamsche katholieke politiekers zijn
zoo gevaarlijk en onbetrouivbaar als
hun Italiaansche, Spaansche, Oosten-
rijksche en Duitsche geloofsgenoot en
ook al noemen zij zich... kristen-de-
mokraat.