De kwestie der
motorbrandstoffen in
verband met het
kolenvraagstuk en
de landsverdediging
WIELRIJDERS!
BUITENLANDSCH OVERZICHT
De oorlogslont is aangestoken
ZELFSTANDIGHEID - NEUTRALITEIT SYMPATHIEËN
VOOR WANNEER DE
EEUW VAN DEN
SOCIALEN OPBOUW i
KOLONIALE LOTERIJ
S.V.V. Wesf-Vlaanderen
Belangrijk provinciaal
kongres
Y
v
V
a
I
l
Zie uwe biljetten na!
Zijn lot nu toe niet opgevraagd geworden
SYNDIKALE KRONIEK
-2 - Voor Allen - 10 Sept. 1939-
M»
II-
fc=
't ROOS KRUIS
LA PREVOYANCE SOCIALE
- ear
De laatste pogingen om den vrede
te redden
De houding van Italië
SéSüti rins
OOST- A,
t j m
A_t,, /ito w y
OOSTZEE -
SLOWAKUE
De krijgsverrichtingen in Polen
De operaties in het Westen
UTAUEN
"V J
3 PARUS
venbuH-
o
MAGf-
^fé^ZwiTSER-
LARD
156 loten van 10 0 fr. eindcijfer
19
1
3
1
1
500 fr.
1.000 fr.
2.500 fr.
10.000 fr.
25.000 fr.
08
278
091
1356
15201
N.B.
De negende schijf 1939, volgens het plan der
groote loten, is te koop.
Slvijd" Synd.tkalismef'&uilcnltmd.
Geslaagde proeven werden in Italië gedaan met gas, dat door laag-
distillatie van steenkolen wordt verkregen, in vervanging van essentie
als motorbrandstof. Boven op de hierafgebeelde auto bevinden zich
twee cylinders, waarvan de gasinhoud voldoende is om 160 km. af ie
leggen.
VERLEDEN week vestigde par
tijgenoot Delattre in Le Peu-
ple(28 Oogst) de aandacht
van het publiek op dit zoo
belangrijk gn aktueel vraagstuk,
naar aanleiding van een in wording
zijnde groepeering voor de bevorde
ring van de produktie en de aan
wending van motorbrandstoffen.
Als wij hier over dit artikel van
Delattre willen spreken, dan is het
omdat onze lezers reeds herhaaldelijk
in deze rubriek in de gelegenheid
werden gesteld kennis te maken met
het problema der vloeibare en vaste
brandstoffen voor motoren. Alvorens
over bedoeld artikel verder te gaan,
is het wellicht niet ongepast met
enkele woorden mede te deelen wat
onder den naam van motorbrand
stoffen wordt verstaan en hoe deze
worden aangewend. Doorgaans is
petroleumessentie, gewoonweg es
sentie genoemd, de meest gebruik
te vloeibare brandstof, teawijl ma-
zoet, die een overblijfsel van petro
leumessentie is, tegenwoordig in
groote mate aangewend wordt als
brandstof in scheeps- en andere
zware motoren, b.v. in de Diesel
motoren. Ook synthetische zware
oliën, houtskool, alkoholmengsels,
enz. worden nu meer en meer toege
past. De reden hiervan is, dat voor
de landen waar geen aardolie wordt
voortgebracht of waar de invoer van
petroleum in tijd van oorlog sterk be
moeilijkt wordt, genoemde orandstof-
fen moéten dienen als vervangmid-
delen, en dat daarbij het gebruik er
van een groot ekonomisch voordeel
oplevert.
In de meeste landen van Europa
houdt men zich met het probleem
der motorbrandstoffen sedert gerui-
men tijd bezig. Ook in ons land be
staat er een groote belangstelling
daarvoor. Reeds hebben enkele fir-
mas, op eigen initiatief proefnemin
gen met speciale, niet-petroleumach-
tige oliën gedaan. Belangstelling van
wege openbare machten heeft steeds
ontbroken, en die kwestie heeft om
zoo te zeggen nooit de aandacht op
zich doen vestigen vanwege de indus
trie in haar geheel. Nu schijnt in
dat domein een stap vooruit te zijn
gedaan. Zooals reeds bij het begin
gezegd is een groepeering in forma
tie, die zich met de zaak zal bezig
houden, en Delattre hoopt dat deze
keer de zaken goed zullen gaan, en
dat de regeering zich niet meer zal
desinteresseeren.
Maar de nieuwe groepeering is nog
Waarom lijden aan
HOOFDPIJN
MIGRAINE
TANDPIJN
GRIEP
RHEUMATIEK
ZENUWKOORTSEN
PIJN DER
MAANDSTONDEN
als de
WONPERBARE BRUINE POEDERS
van
der Apotheek DE POORTERE te
ST-NIKLAAS-WAAS. U oogenbllk-
kelljk zonder schadelijke gevolgen
van deze pijnen zullen bevrijden
De dooa van 8 poeders 4 frank.
De drledubb doos 25 poeders 10 fr.
Te verkrijg. In alle
goede apotheken ct
vrachtvrij tegen
postmandaat
Gebruikt ze eens.
U zult nooit geen
andere meer
gebruiken.
niet met haar werkzaamheden be
gonnen, of daar schijnen reeds
moeilijkheden te ontstaan, veroor
zaakt door zekere geldmachten, die
een geheime en onrechtstreeksche
oppositie in het werk stellen voor een
degelijke oplossing van het vraag
stuk. Dit blijkt uit een studie ver
schenen in den «Vétéran Beige..
Dit deed onzen vriend Delattre
schrijven In dit reaktionnair kon-
cert, waarin de partikuliere belan
gen de overhand hebben, doet na
tuurlijk de Libre Belgique mede,
en, zooals naar gewoonte bekijkt zij
de zaak door haar politieken bril. Zij
heeft haar kampanje begonnen met
een artikel dat getiteld was De
gedachten van Mijnheer Delattre».
Zij weet niets af van de talrijke
werken en proefnemingen waaraan
personaliteiten, zooals de professo
ren Erculisse, Mertens en Gillet ge
werkt hebben, en waarvan de re
sultaten enkele Jaren geleden in de
Nation Beige medegedeeld wer
den. Zij heeft nooit hooren spreken
van de procédés Bergius, Fischer,
Hardi, Prodov (hierover verscheen
reeds vroeger een en ander in .Voor
Allen.), procédés die op industrieele
wijze worden toegepast. Zij weet
niet dat er in Frankrijk fabrieken
allerlei motorbrandstoffen voortbren
gen, en dat dergelijke fabrieken in
Engeland al de door de koninklijke
marine gebruikte stookolie leveren.
Zij weet niets van het bestaan van
het procédé Zuyderhoudt-Holcobanir.
dat te Droogenbosch wordt toege
past.»
Het problema is belangrijk genoeg
om van al die dingen niet onwe
tend te zijn. En wij kunnen waar
achtig niet gelooven dat de opstel
lers van het archi-reaktionnair kleri
kaal blad, de inspanningen die in
alle landen van Europa gedaan wer
den en nu nog worden, om het vraag
stuk van de motorbrandstoffen op te
lossen, niet zouden kennen. Er is
dus kwacje wil in het spel, en er is
alle reden om aan te nemen dat en
kele machtige financieschuimers
reeds de hoofden bij elkander heb
ben gestoken om het werk der nieu
we groepeering op de baan der par
tikuliere uitbuiting te misleiden.
Men staat verwonderd, zegt De
lattre, vast te stellen dat het pro
blema nog aanleiding geven kan tot
een perstwist, en het is met reden
dat het nieuwe weekblad L'Ordre
Nouveau de opmerking deed dat
het niet gaat om een idee van M.
Delattre. Wij bevinden ons hier in
het geval van een nieuw te stichten
industrie, die de mogelijkheid zou
scheppen om onze verlaten steenko
len te revaloriseeren, en aan onze
steenkolenn ij verheid de aktiviteit,
welke zij nu bezig is te verliezen, te
rug te schenken.
Het gaat om de recuperatie van
rijkdommen, welke den vorm hebben
van verwezen afval en produkten
zonder waarde. Het gaat om het land
rijker te maken door het de motor
brandstoffen te leveren welke het
nu in den vreemde koopt en die het
zich in tijd van oorlog moeilijk zou
kunnen aanschaffen.
Zonder twijfel zouden zekere be
langen daardoor kunnen geschaad
worden, en zekere situaties, die op
dit oogenblik goed in het zadel zit
ten, kunnen zich wel ongerust ma
ken maar die belangen en situa
ties, hoe eerbiedwaardig zij ook mo
gen wezen, moeten zij niet den voor
rang geven aan het algemeen belang
dat hier op het spel staat
Dergelijke zienswijze is volkomen
juist. Wij hebben er niets anders
aan toe te voegen, indien »r in ons
land vanwege de openbare machten
werkelijk maatregelen voor een eko-
nomische rekonstruktie te verwach
ten zijn, dan dat van meet af aan
de misdadige ondermijning van het
algemeen belang door zekere finan-
cieele geheime machten, van hooger
hand onmogelijk moet worden ge
maakt.
tl 11111111111111111111111II1111111111111111IIIII1111111111111111111111II11III
VERGEET NIET dat elk oogenblik. aan een gfvaarlijken
draai, aan een kruisweg, op ds baan, u een ongeval
kan overkomen voor hetwelk gij verantwooraeiyk kunt
worden gesteld.
DENKT GIJ aan de geldelijke gevolgen, aan het verlies
van dagloon, aan de oneindige bekommeringen die u
te wachten staan, moest gij persoonlijk slachtoffer
worden van een ongeval
LUCHTVAARTSQUARE. 31, BRUSSEL
mits een JaarllJksche premie van 55 frank, biedt u
een verzekering aan die uw burgerlijke vei a ntwoorde-
lljkheid tegenover derden waarborgt en de ongevallen
die u persoonlijk kunnen overkomen dekt, ln de
volgende voorwaarden
BURGERLIJKE VERANTWOORDELIJKHEID
Premie van 25 fr.
50.000 fr. voor lichamelijke schade.
10.000 fr. voor stoffelijke schade.
PERSOONLIJKE VERZEKERING Premie van 30 tr.
20.000 fr. by doodeiyk ongeval.
20.000 fr. bij gebrekkelijkheid.
10 fr. per dag bij tydelijke onbekwaamheid tot werktn.
KOOPT DEZE GERUSTSTELLING
Beschermt u tegen de gevaren die n bedreigen en enden
echryft aanstonds een volledige wleliUdersverzekerlng.
Sedert wij ons vorig overzicht neerschreven heeft de
wereld momenten van ontroering en spanning doorge
maakt, die op zichzelf reeds de stof voor een tragedie
leveren.
Vrijdag, 1 September, is het kanon aan het woord
gekomen en werd het failliet van diplomatieke bemoeiin
gen bezegeld. Dien dag rukten de Duitsche troepen over
de Poolsche grens en bombardeerde de Duitsche lucht
macht Poolsche dorpen en steden, zonder dat voorafgaan
delijk een officieele oorlogsverklaring werd afgekondigd.
Wat zouden Engeland en Frankrijk doen, die Polens
zelfstandigheid en onaantastbaarheid hadden gewaar
borgd
Twee dagen lang nog, tot Zondag 3 September, heb
ben Londen en Parijs alles in het werk gesteld om langs
diplomatieken weg Hitier tot inkeer te brengen en den
aanval te doen stopzetten. Twee verschrikkelijke dagen
voor de menschheid die verscheurd was tustchen een
laatste hoop op vrede en de stijgende vrees voor het
onvermijdelijke.
De teerlingen zijn thans gevallen. De oorlogsramp
heeft zich uitgebreid tot Frankrijk, Engeland en dezes
imperium. Eenieder weet hoe en wanneer het konflikt
begon hoe het zich verder ontwikkelen zal, blijft echter
een angstwekkend, vraagteeken. Laat ons hopen dat
België deze maal van de weeën van den verschrikkelijlcen
gruwel waarmede het in 1914 kennis heeft gemaakt, zal
gespaard blijven.
Tijdens de debatten in het Lagerhuis en in het
Fransche parlement, evenals tijdens de redevoeringen en
oproepen van Chamberlain en Daladier, werd er de nadruk
op gelegd dat de strijd die aan hun land werd opgedron
gen, niet gaat om Dantzig of den Corridor maar wel tegen
het klaarblijkelijk opzet gansch Europa en de wereld
onder het nazi-juk te brenqen. Wij strijden niet tegen
het Duitsche volk, heeft de Engelsche premier verkondigd,
doch wel tegen een regime dat het leven en den vrede
in Europa onmogelijk maakt.
Zaterdag en Zondag werd nog aangedrongen te
Berlijn om een Europeesch bloedbad te vermijden. Als
reaktie kwam alleen een weigering, een potsierlijke uit
vlucht of een hooghartig stilzwijgen.
Over de verantwoordelijkheden kan Aan ook niet de
minste twijfel meer bestaan.
Laat ons even de reakties overschouwen die het uit
breken van den oorlog in de wereld heeft verwekt. Op
diplomatiek terrein is het een koor van neutraliteitsver-
klaringen geworden, in de eerste plaats natuurlijk van de
zoogezegde dwerglanden wier geografische positie hun de
vrees inboezemt tusschen de groote blokken verpletterd
te worden.
België. Nederland. Rusland, Spanje, Japan. Roemenië,
Portugal, de V. S. hebben plechtig hun onzijdigheid ver
kondigd. Terwijl anderzijds de meeste Britsche dominions
en ook Egypte zich beslist aan de zijde van het Engelsche
moederland of protector hebben geschaard.
Wat evenwel op het eerste zicht zonderling blijkt is
de neutrale positie waarin Italië, de as-genoot van het
Derde Rijk zich heeft teruggetrokken.
Verschillende gissingen, van zeer uiteenloopende
strekking, worden in dit verband vooruitgezet.
Is Mossolini dan werkelijk besloten Duitschland alleen
zijn gang te laten gaan in zijn oorlogsavontuur Hoopt
het dat deze houding door Engeland en Frankrijk zal
gewaardeerd en beloond worden, door inwilliging van
zekere aanspraken die Rome sinds lang gelden doet
Of houdt die houding innig verband met een voorop
gezet gemeenschappelijk Duitsch-Italiaansch strijdplan
Van zekere zijde uxirdt inderdaad beweerd dat de Italiaan-
t
WARSCHAU]
Santin*.
r..: 1
sche neutraliteit op dit oogenblik precies een steun uit
maakt voor het oorlogvoerende Duitschland. Een der
zwakke punten waar de totalitaire as het meest kwets
baar schijnt, is precies Italië. Moest dit land van nu af
aan in het konflikt betrokken zijn dan zou de Duitsche
legeroverheid troepen aan zijn asgenoot ter beschikking
moeten stellen om een offensief van Frankrijk-Eng eland
op het Italiaansche front in bedwang te houden of in te
dijken. Dit zou voor het Derde Rijk een militaire verzwak
king beteekenen op de andere fronten, in de eerste plaats
op het Poolsche, waar de Duitschers blijkbaar van plan
zijn een spoedige beslissing af te dwingen.
Sommigen zijn dan ook de meening toegedaan dat
Italië pas zal tusschenkomen wanneer met Polen is afge
rekend en wanneer Duitschland zich naar het Westen
keeren zal.
Afgezien van de heftige luchtbombardementen die
vooral voor doel hebben de moraal van de Poolsche bur
gerbevolking aan te tasten, ontwikkelt het Duitsch offen
sief zich over verschillende fronten. De grootste druk
wordt uitgeoefend in Silezië waar het de Duitschers erom
te doen is zoo spoedig mogelijk het Poolsche nijverheids
bekken in handen te krijgen alsook in het Noorden, van
Oost-Pruisen in de richting van de Russische grens.' Men
begrijpt waarom Duitschland zoo snel mogelijk de ver
binding met het Sovjet-gebied verzekeren wildat zal
toelaten de bevoorrading uit Rusland, voorzien in het
jongst afgesloten pakt Berlijn-Moskou, praktisch te ver
wezenlijken.
De Polen geven toe dat zij in verschillende sektors
wijken moeten voor een overwicht van gemotoriseerd
materiaal. Deze terugtocht kan overigens voorzien zijn in
de strategische plannen van den Poolschen legerstaf. Het
beoogde doel kan immers zijn de frontlinie te verkleinen
door het opgeven van moeilijk te verdedigen gewesten,
om zoodoende met betrekkelijk geringe Poolsche weer
macht tegen den sterkeren vijand stand te houden.
Sedert Zondag 3 September zijn ook de krijgsver
richtingen in het Westen ingezet. De communiquees zijn
veeleer sober wat het nieuws betreft. Op den keeper
beschouwd kan er natuurlijk geen kwestie zijn van een
bewegingsoorlog waar twee machtige verdedigingslinies
als de Maginot- en de Siegfried-gordels elkaar affrontee
ren.
De operaties beperkten zich dan ook tot dusver tot
verkenningsvluchten over Duitsche centra, waarbij de
Engelschen zich vooral hebben onderscheiden door hun
bombardementen met... propagandaschriften.
De Engelsche luchtmacht schijnt het echter ernstiger
te meenen met de Duitsche vlootbasissen. Cuxhaven,
Wilheimshaven en Hamburg werden fel van uit de lucht
bestookt en tal van oorlogsbodems zouden hierbij erg
beschadigd zijn.
Dit schijnt erop te wijzen dat de Engelschen zullen
trachten van meet af aan de Duitsche vloot onschadelijk
te maken. Wat meer bewegingsvrijheid zou verzekeren
aan hun handelsvloot.
Intusschen is de oorlog ter zee reeds volop aan gang.
Het Engelsch passagiersschip Athenia met 1400 passa
giers, waarvan talrijke Amerikanen aan boord, werd door
een Duitsche duikboot in den grond geboord. Terwijl
Duitsche schepen anderzijds door de Engelschen opge
bracht of getorpedeerd werden.
Tenslotte heeft zich de kwestie der neutraliteit in de
lucht reeds bij verschillende gelegenheden gesteld. Vlieg
tuigen. waarvan de nationaliteit niet met zekerheid kon
bepaald worden, hebben het Nederlandsche grondgebied
herhaaldelijk overvlogen. Deze incidenten zuilen een der
voornaamste gevaren opleveren voor de landen die zich
in een loyale onzijdigheid hebben teruggetrokken.
- .yC f
-.V
assftss.
*h'Mul. i
ft
mitr/l
XXXX HOOFDSTELLINGEN OER
POOLSCHE VERDEDHHNG
De kaart van Polen met de aanduiding van de frontlinies
zooals deze zich afteekenden vóór de inneming van Krakav.
i
REtins
O
L mlE
WA'ATSeb*
fr te®
urne
-s-"h
Een kaart van het Fransch-Duitsch
grensgebied. De zwarte lijn duidt
de Maginotlinie aan; de gestreepte
lijn den Siegfriedgordel.
HE7TOENE waarvoor wij allen het
meest gevreesd hebben, is thans
gebeurd.
Dat het op een losbarsting
zou uitloopen, werd door eenieder aan
gevoeld. lederen dag werd de vijs na
der toegedreven, zoodat het omzeggens
niet anders kon dat, op een snel nade
rend tijdstip, de bron zou springen.
En tooh werden buitengewone pogin
gen aangewend om den fatalen datum
zoover mogelijk te verdagen met de
hoop nog een kans op uitweg te kun
nen vinden.
't Is dat de vredelievende en demo-
kratisch gezinde menschen wilden ge
looven dat het gezond verstand luider
spreken zou dan het brutaal geweld.
Dienaangaande is alle hoop vandaag
in het niet verzwonden, en bevinden
wij ons eens te meer voor het bar-
baarsch wapengeweld.
Thans staat gansch het demokra-
tlsch wereldgeweten versteld en ver
stomd tegenover zulke voorbedachte
brutale daad.
Opnieuw dus zal onschuldig bloed
vloeien; zullen mannen, vrouwen en
kinderen als wild worden opgejaagd
en neergeschoten.
De goede inzichten van de demokra-
tische landen om de furie van het wil
de beest te temperen en tot de gezonde
rede te brengen hebben niet gebaat.
Zelfs welkdanige inschikkelijkheid die
niet aan lafheid en onderwerping
grenst, zou niet meer bij machte zijn
geweest het geweld tegen te houden.
Jammer dat zooveel menschen om
het leven zullen gebracht worden.
Engeland en Frankrijk, die zooveel
geduld aan den dag hebben gelegd, en
bewijs van zooveel toegevendheid heb
ben geleverd, zijn ten slotte genood
zaakt geworden tot het alleruiterste
middel h-un toevlucht te nemen.
De eerste week van september is de
inzet geworden van een wereldbrand
waarbij de groote mogendheden van
Europa betrokken zijn.
En hoe smartelijk en pijnlijk het
eenieder het harte prangt dat pas na
een kwart eeuws een nieuwe wereldoor
log wordt losgeketend dan toch moet
men met gedrukt gemoed vaststellen
dat er omzeggens geen andere oplossing
nog over bleef. En dit juist omdat de
strijd tusschen twee staatsbegrippen
geen anderen uitweg nog open liet.
Alhoewel de lont ls aangestoken, toch
drukken we de vurige hoop uit dat het
internationaal gevaar spoedig uit de
wereld moge gebannen worden.
Want de offers, die een dergelijke
beslechting met de wapens zal vergen
is onbeschrijfelijk.
Maar het is dan toch ook niet moge
lijk een wereld in stand te houden die
gestadig als een vulkaan aan het spu
wen gaat en alles vernield.
En zoo ls het dat men er toe ge
bracht wordt zelfs den zondvloed te
aanroepen, want liever dan gedurig en
gestadig in angst en vrees van het
ergste te moeten leven, verkiest men
ten slotte dat er eens en voor goed
een einde aan zulk een toestand worde
gesteld.
Zelfs de landen die niet onmiddellijk
en rechtstreeksch bij de losbranding
betrokken zijn, kunnen geen ander ge
voelen laten spreken dan dit. Want
vroeg of laat, zouden alen als een lok
aas voor den arendklauw beschouwd
worden.
Diensvolgens ls het maar beter dat
er een einde wordt aangesteld voor
aleer het te laat zou zijn geworden.
Alhoewel wfj vandaag door een po
litiek van zelfstandigheid zijn gedekt,
die toelaat te hopen dat wij dan toch,
zij het niet volledig en bestendig
dan toch gedeeltelijk en tijdelijk bui
ten het gedrang van dit geweld zullen
kunnen blijven of gelaten worden,
spreekt in ons een gevoel van sympa
thie voor diegenen onder de demokra-
tische grootmogendheden welke het
hebben aangedurfd, ertoe gedwon
gen werden het wilde en razende
beest bij de hoorens te grijpen.
Want zonder deraen heldenmoed
mochten wij het ons voor gezegd hou
den dat we vast en zeker op een goe
den dag het verschil van de rekening
zouden uitgemaakt hebben.
Die zelfstandigheid gaat ons thans
de gelegenheid van een zekere neutrali
teit, waarvan wij heden het voordeel
genieten.
Maar zal het zioo verder, gedurende
gansch den duur van de verwikkelin
gen, kunnen blijven duren?
Dit zijn we vandaag nog niet wijs,
en we zijn te zeer op een kruispunt
gelegen om nu reeds te kunnen voor
zeggen, dat wij van alle gevaren be
vrijd zullen blijven.
Nochtans hebben wij een harte-
wensch: t is dat spoedig een onzin
nige wereldbeschouwing uit onre we
reld mag gebannen worden, en dit ten
koste van zoo weinig offers mogelijk.
We wenschen, en dit is wel de
wensch van alle menschen, in vrede te
mogen leven.
Wij hebben voor vandaag geen an
dere houding aan te nemen dan goed
toe te zien, kalm van geest te blijven,
en ertoe bij te dragen om in alles een
normalen gang van zaken te bewaren.
Doch dit sluit niet uit dat wij krach
tig onze stem verheffen tegen al wat
neigt naar wereldontwrichting en
menschonteering, tegen al wat ruikt
naar brutaliteit en bestialiteit, tegen
alle elementen van ekonomische ver
nietiging en menschelijke vernieling.
Deden we dit niet, dan zouden we te
kort komen aan onze plicht van maat
schappelijk wezen en van mensch.
J. DE OONINCK.
BELGIë neemt bij het huldig in
ternationaal geschil een streng
neutrale houding aan. Maar de
wereldbrand woedt aan zijn
grenzen, zoodat het verplicht is steeds
in alarmtoestand te verkeeren.
Honderdduizenden jonge mannen
werden gemobiliseerd en naar onze
grenzen gezonden, om het land ge
beurlijk tegen een aanval te bescher
men. Hun gezinnen zijn, in veel ge
vallen, zonder voldoende bestaansmid
delen achtergebleven.
Ons bedrijfsleven werd lamgelegd.
Er wordt niet meer gekoent Er
wordt niet meer gebouwd. Honderd
duizenden werklooze arbeiders en met
ondergang bedreigde middenstanders
zullen moeten geholpen worden.
Levensproblemen, als de voedsel
voorziening en de bescherming van
de bevolking tegen de luchtaanvallen,
die tot de mogelijkheden behooren,
vergen groote inspanningen en be
moeiingen van vele zijden.
Om het hoofd te bieden aan al de
moeilijkheden, die pas zijn begonnen,
hebben alle Belgen een politieken
wapenstilstand gesloten, voor alle krin
gen der bevolking, voor alle partijen,
voor alle klassen, voor Vlamingen en
Walen, bestaat er, op dit oogenblik,
slechts één groote gemeenschappelijke
taak: het bestaan van heel de natie
verzekeren en de zelfstandigheid van
het land vrijwaren.
Er moet worden voor gezorgd dat
geen enkele Belg honger lijdt, zoolang
er in het land voldoende bestaansmid
delen aanwezig zijn voor iedereen.
Wij zijn in een periode getreden,
waarin de meest volledige solidariteit,
in den ruimsten zin van het woord,
een voorwaarde van het bestaan zelf
van de Belgische natie wordt.
Onze vakvereenigingen, die zich on
middellijk en zonder aarzelen, ter be
schikking van het land en van de
openbare besturen hebben gesteld zul
len een groot aandeel hebben te ne
men in de moeilijke taak waarvoor
heel het land staat.
Zij vertegenwoordigen immers de
groote massa der beproefden, die den
steun van de natie dringend noodig
hebben om in deze tijden van beproe
ving te kunnen bestaan.
Zonder aan agitatie en aan propa
ganda te doen, zullen zij de verdedi
ging moeten blijven nemen van het
bestaansrecht van de arbeiders. Vele
hebben daartoe trouwens reeds de
noodige organen en instanties opge
richt.
Zonder zich over te leveren aan een
aktie, die schadelijk zou zijn voor den
politieken en socialen vrede, die bin
nen het raam. van de natie, geboden
is, kunnen zij ook hun opvoedende
taak voortzetten.
Nu de volken verarmd zijn ooor de
wapeningen, waarmee honderdduizen
den zonen van het oude Europa wor
den neergeveld, is het goed, met het
oog op de toekomst, na te gaso wat
mogelijk zou zijn geweest, indien een
deel van de menschheid niet met blind
heid was geslagen door den nationa-
listischen waanzin en door den haat.
Het geluk van millioenen had kunnen
veeekerd worden en de kuituur zou
tot ongekende hoogte opgedreven zijn
geworden, indien men de sommen,
welke aan de wapeningen werden be
steed, had gebruikt voor werken wel
ke de menschheid zouden hebben ver
rijkt.
Sedert den wereldoorlog van 1914—
18, werden 2880 milliard frank aan
de bewapening uitgegeven door alle
-beschaafde» volken.
Met deze reusachtige som, zou men:
1. Voor 100 millioen gezinnen een
huisje met tuin hebben kunnen bou
wen;
2) 200 hoogescholen hebben «unnen
oprichten;
3 400 moderne bibliotheken hebben
kunnen tot stand brengen
4) 800 groote ziekenhuizen nebben
kunnen inrichten;
5) een aantal groote werken heb
ben kunnen uitvoeren, die meer dan
voldoende zouden zijn geweest om alle
werkloozen arbeid te geven;
6) een andere bestaansmogelijkheid
hebben kunnen scheppen voor hen,
die nu voor den oorlog werken.
Ter vollediging, dient hieraan toe
gevoegd, dat, in de reusachtige som,
waarmee dit alles mogelijk zou zijn
geweest, de milliarden niet zijn begre
pen en die zijn talrijk! welke
sedert 1938 werden uitgegeven voor
bewapening, mobilisatie, e. d. Inder
daad, de hierboven aangehaalde gege
vens werden overgenomen uit den
vredeskalender voor 1938.
Wat ons ,die aanspraak meenen te
mogen maken op de hoedanigheid van
beschaafden, bij dit alles treft, is de
bereidheid, waarmee de bezittende
klassen, zonder tegenpruttelen de
offers brengen, die de bewapening en
de oorlog vergen .terwijl het zoo moei
lijk is haar te bewegen tot het bren
gen van veel kleiner offers voor den
socialen opbouw.
Indien zij, doorheen het onmetelijke
leed, dat wij tegemoet gaan, tot be
zinning moesten komen, zou een ieu-
we beschavingsperiode mogelijk wor
den.
Wij zouden misschien de eeuw van
den socialen opbouw kunnen kennen,
die zou volgen op den somberen tijd
van de kollektieve zinsverbijstering,
waarvan wij nu de gevolgen beleven.
Als het maar niet te laat is...
O. D. S.
Op 25 September 1939 rallen de biljetten der 3e SCHIJF 1939
(groene biljetten blauwe ciff ers) vervallen.
lot van
loten van
lot van
3>
14
Zondag laatst kwamen de Socialis
tische Vooruitziende Vrouwen van
West-Vlaanderen in een buitengewoon
kongres bijeen, in het Feestpaleis te
Roeselare.
Niettegenstaande de tragische oogen-
bldkken die zich toen juist zoo scherp
afteekenden, waren 42 vrouwelijke af
gevaardigden opgekomen. Gezellin Is.
Blume, nationale sekretares en de
kameraden Adiel Dierkens, Jos. Coole,
Henri Dewaele en Robert Bultinck
woonden eveneens het kongres bij.
Gezellin MARIE DHSMET die voor
zat, verontschuldigde onze provinciale
voorzitster, Maria Dekeyzer, die het
leven geschonken heeft aan een doch
tertje. Zjj bedankte de aanwezigen
voor hun talrijke opkomst waaruit
blijkt dat ook in de moeilijkste omstan
digheden op de groepsleidsters van
West-Vlaanderen mag gerekend worden
en zij kondigde aan dat slechts één
punt zou behandeld worden, n.l. *Onze
taak als S.V.V. in oorlogstijd
SIRENE BLIBCK, provinciale sekre
tares. geeft enkele woorden uitleg over
de besprekingen die vroeger in ver
schillende zittingen van ons nationaal
komiteit hebben plaats gehad in ver
band met de passieve verdediging der
burgerlijke bevolking in oorlogstijd.
Het is tengevolge een beslissing dus
vroeger genomen dat onze nationale
sekretares de medewerking onzer vrou
wenbeweging aan de regeering heeft
aangeboden.
Voor onze provincie is eveneens reeds
een schrijven aan den heer goeverneur
van West-Vlaanderen gericht. Hetzelf
de moet nu ook plaatselijk gedaan
worden.
Het spreekt vanzelf dat men dan
onmiddellijk in iedere groep zou moe
ten uitzien naar de noodige vrouwen
die bereid zijn haar medewerking te
verleenen. Formulieren voor het in
schrijven ervan worden ter beschik
king van de groepen gesteld, ook voor
het inschrijven van wouwen, die ge
beurlijk een bezoldigd werk kunnen
verrichten in vervanging van de gemo
biliseerde mannen.
Onze organisatie zelf moet blijven
voortwerken. De raadplegingen voor
zuigelingen blijven geopend. Men zal
de noodige maatregelen treffen om do
dokters die onder de wapens zijn, to
vervangen.
Gezellin ISABELLE BLUME spreekt
dan de vrouwen toe. Zij onderlijnt het
tragische van den toestand en schets
de taak die zich voor de vrouwen stelt,
zelfs als België in dien gruwelijken
oorlog niet betrokken wordt, n.l. do
bescherming der kinderen, de verzor
ging der gekwetsten en de bevoor
rading der burgerlijke bevolking. Zij is
ervan overtuigd dat op de vrouwen
van West-Vlaanderen zal mogen gere
kend worden voor al het mogelijke
werk dat van haar zal verlangd wor
den.
Spreekster stelt nog voor om in do
lokalen van het Kinderwelzijn inlich-
tingsbureelen op te richten om de vrou
wen met raad en daad bij te staan.
Zij drukt den wensch uit dat de leid
sters onzer vrouwenbeweging ondanks
alle moeilijkheden bestendig kontakt
met elkaar zouden houden om zoo
doende het beste voor de vrouwen en
kinderen te kunnen doen en eindigt in
de hoop dat deze oorlog het rechtvaar
digheidsbegrip zal doen zegevieren.
De noodige dokumenten worden
hierop aan de aanwezigen overhan
digd en men komt overeen in de af-
deelingen een dringende vergadering
bijeen te roepen, eerstens om onze
aangeslotenen in kennis te stellen met
wat van ons verwacht wordt en ten
tweede, om ze de noodige onderrich
tingen te verstrekken in verband met
de passieve verdediging tegen lucht
aanvallen. Een syllabus, zeer praktisch
opgevat, is hiervoor ter beschikking
van de groepen.
Na een kort dankwoord van de
voorzitster, wordt dit belangrijk kon
gres in een waardige stemming gehe
ven.
