NOG DE HETZE
TEGEN DE
WERKLOOZEN
POLITIEK PANORAMA
ONZE
VISSCHERS
BLIJVEN NIET
BIJ DE
PAKKEN
ZITTEN
ZONDAG 29 OKTOBER 1939
0,50 Ir, - Nr. 27 - 6 Jaar socialistisch weekblad voor vlaamsch belgie
NOG EENS OVER DE
SOLDATENBOEKEN
Onze jongens vragen
lektuur. - VOOR
ALLEN moet aan
de gemobiliseerden
gezonden worden
Uitgave
O
Met den verrekijker
Naar de
geleide ekonomie
Bijeenkomst
der socialistische
parlementairen
Voor de
gemobiliseerden
Voor ordening van
de steunverleening
De verant
woordelijkheid
Rex soldeert
v®
▲LL
KüDAIiTIE EN ADMINISTRATIE
St-Pietersnieuwstr. 64 Gent
Telefoon 157.40 (4 Uincn)
ABONNEMEN TSTUIJZEN
1 Jaar 23,00 fi.
6 maanden 12,00 fr.
3 maanden B-St fr-
Postclieck Het L,lcht Gent: 56733
ET is een feit dat eenvoudige en arglooze menschen
B zich in zekere mate laten op sleeptouw nemen
door de schandelijke kampagnes die sedert weken
ftaj I tegen de werkloozen worden gevoerd. Het is waar
ook dat de aanklacht soms heel behendig is ge-
i B steld, vooral waar bij gebrek aan bepaalde feiten
vrije vlucht wordt gegeven aan misleidende drogredenen.
Een aanleiding te meer opdat wij energiek tegen de legen
den die gekreeërd worden, zouden ingaan.
Wat is een werklooze Heel dikwijls een mensch die gisteren
of de vorige week nog aan den arbeid was en die als dusdanig
een achtenswaardig burger was.
Waarom is die arbeider werkloos geworden Heeft hij zijn
werk laten staan om zoogezegd staatsrentenier te worden
Neen Hij werd eenvoudig afgedankt en op straat gezet omdat
de fabriek of onderneming, die hem gebruikte, tengevolge van
den krisistijd haar poorten sloot.'
Eigenaardig toch, dat de patroon, die wellicht een greintje
meer verantwoordelijk is voor den toestand, niet even scherp
wordt veroordeeld en op den index gezet.
Waarom zekere en steeds meer bedrijven in de laatste Jaren
werden stopgezet Men moet toch blind zijn om niet te zien dat
dit het gevolg is van de ontaarding van het kapitalistisch systeem
dat in zijn traditioneelen vorm niet langer te handhaven is. Het
is dan ook HET KAPITALISME EN ZIJN SYSTEEM ALLEEN
DAT DE SCHULD DRAAGT aan de sociale kwaal die tienduizen
den menschen tot nietsdoen veroordeelt en hen en "nun familie
in een ontzettenden nood zonder uitzicht dompelt.
Op de vraag moet men deze slachtoffers laten hongeren
zal wel niemand JA durven antwoorden. Zij moeten dus finan
cieel gesteund worden, te meer daar hun loonen steeds ontoe
reikend waren om het aanleggen van reserves mogelijk te
"^Trekken zij te veel als werkloosheidsvergoeding Neen
Niemand zal het op zich willen nemen om met een persoonlijke
proefneming het tegendeel te bewijzen.
Wat dan -
De werkloozen moeten terug aan den arbeid worden gezet
JA. En dit ja klinkt nog heftiger in den mond der betrok
kenen dan in deze van het opgeruide publiek.
De B.W.P. en de syndikale organisaties hebben overigens
op dit gebied radikale opvattingen. Voor lien is de werkloozen-
vergoeding slechts een voorloopige noodmaatregel en moet in
de werkverschaffing in de eerste plaats de oplossing worden na
gestreefd van de sociale ontreddering.
Het is pas hier dat de onredelijkheid en het onbegrip van
zekere middens op het voorplan treden.
Openbare werken, waarbii de beschikbare arbeidskrachten
kunnen gebruikt worden? Geldverbrassmg!zoo luidt het veto
terwijl zij blind bliiven voor de noodwendigheden van s lands
ekonomische, sociale en hygiëne uitrusting, die nog in primi
tieven staat verkeert wanneer men ze vergelijkt met de ver
wezenlijkingen in andere landen. -4-
Men wil overigens evenmin begrijpen dat het initiatief van
openbare werken als prikkel van het ekononusch leven zijn
proeven heeft geleverd in de Noorderlanden. Een ekonomisch
programma, dat de industrieele struktuur van de natie zou her
zien en aanpassen Wat een dringende levensnoodzaak be-
teekent waar de handelsstroomingen radikaal van koers zijn
gewijzigd en waar de weg naar de traditioneele aizetmogelijk-
heden steeds meer versperd wordt.
Al larie verklaart M. Sap, minister van Ekonomische
Zaken. Hij verkiest de plrntrekkerij en n. zonder uitzicht van
den eenen dag in den anderen te tuimelen.
Wii zullen de laatsten zijn om de ingewikkeldheid van de
thans gestelde problemen te onderschatten. Maar het is in ieder
geval een feit dat de breede lijnen afgeteekend zijn van
ekonomische strekkingen die wij in de toekomst, hetzij in
oorlogstijd, hetzij na den terugkeer van de rust in Europa, niet
kunnen ontgaan.
Wii moeten ons in de eerste plaats inrichten om meer voor
onze eigen behoeften te zorgen. Wij moeten onsverder specia-
liseeren in zekere prodnkties, willen wij ons in het buitenland
nog afzetgebieden verzekeren.
In die heraanpassin.gsinitiatieven zouden die verdomde
werkloozen in de eerste plaats een werkgelegenheid vinden
Edoch, daar is nog de laatste slogan Men wil niet van
staatstusschenkomst of officieele kontrole. \oor eenmaal
eischen de reaktionnairen en dan nog voor een onmogelijk
Kevalde onbeperkte vrijheid op. Vriiheid die er op aankomt
gansch het land en het volk in een zelfmoord mede te sleuren.
Wij vragen ons echter af waarom de staat nog langer zou
wachten initiatieven te treffen daar waar de private goede wil
en vermogen in gebreke zijn gebleven?
Maar laat ons terugkeeren tot de werkloozen. Het oogenblik
is gekomen om te vragen wat de reaktionnairen dan WEL
willen Gij hebt het zeker reeds geraden. Wat zij werkelijk met
hun chantage-hetze nastreven, is die scharen ongelukkigen als
een reserve-leger te kunnen gebruiken om de loonen en de
sociale rechten van hun werkende broeders af te takelen.
Dat zij zich aan dit spelletje in de huidige omstandigheden
met verdubbelden ijver wagen geeft reeds een duidelijk ueela
van hun begrippen vaderlandsliefde en nationale s<uuu^-
riteit» die ondanks beheerscht blijven door den lust I RU-
Onze visschers kennen nu
zware tijden. Toch varen ze
uit, ondanks de groote geva
ren die de losgekomen mijnen
uitmaken.
In de wateren, die onze vis
schers moeten doortrekken,
drijven talrijke mijnen, waar
van het grootste aantal Duit-
sche zijn. Maar onze visschers
zijn niet vlug bang. Ze be
wezen het in den laatsten oor
log, toen er onder hen waren
die met den meesten moed de
trawlers verdedigden tegen de
onderzeeërs.
Toch dienen nog meer maat
regelen genomen om het mij
nengevaar te verminderen.
Loodsbooten zullen uitgerust
worden om de miinen te ver
nietigen in zee. Het valt te
betreuren, dat men niet meer
vooruitziende is geweest en
dat we niet beschikken over
mijnenvegers. En waarom zou
de bouw er van niet begonnen
worden
Wanneer onze visschers,
moedig en taai, de gevaren
trotseeren om het eten aan de
bevolking te brengen, zou de
administratie dan toch moeten
inzien, dat men de visschers
niet onnoodig moet lastig val
len met ingewikkelde formali
teiten betreffende het mee te
nemen proviand.
Bureelratten blijven thuis,
dat ze het dan de anderen niet
moeilijk maken.
Onze visschers verdienen
onzen eerbied en we groeten
die nederige werkers, die
dagelijks de ergste gevaren
trotseeren.
om een waarachtige ekonomische
politiek te voeren. Zijn laat-maar-
gaan »-beheer heeft dat al te duide
lijk bewezen.
Maar niet alleen M. Sap, met
verlof-zijnde beheerder van de nazi
firma von Siemens, treft schuld.
De liberale en katholieke partijen
mogen hun mea-culpa slaan. Ze
hebben het immers veel aangena
mer en belangrijker gevonden te
stoken tegen de socialisten, verkie-
zingsmaneuvers en andere Martens-
komedies op touw te zetten, dan het
land voor te bereiden op wat komen
zou en nu werkelijkheid is geworden.
De regeering van M. Pierlot mist
dus een klare en op de belan
gen van onze volksgemeen
schap afgestemde ekonomische
politiek.
Binnenkort vergadert het Parle
ment en waarschijnlijk zal daarover
veel kritiek, óók gewettigde, naar
voren komen.
Waarom zou men die kritiek ai-
wachten
Ware het niet beter van nu af aan
reeds de noodige hervormingen door
te voeren. Dat zou het vertrouwen
van de massa versterken.
We kunnen tevens niet nalaten er
op te wijzen, dat men een bekwaam
ekonomist als Rik de Man, eerst
zónder portefeuille aanstelde en
daarna aan het Werk van H. M.
Koningin Elisabethverbond; op
zichzelf wel een zeer nuttige instel
ling. Maar menschen zooals hij, zou
den onschatbare diensten kunnen
bewijzen op plaatsen waar hun bij
zondere bevoegdheden meer te nutte
zouden kunnen gemaakt worden.
We bedoelenBevoorrading en in
het bijzonder het ministerie van
Ekonomie.
We zijn ervan overtuigd, dat onze
ministers van Arbeid en Sociale
Voorzorg, Buitenlandsche Zaken,
Justitie hun handen vol hebben en
elk in hun domein uitstekend werk
verrichten.
MAAR ELKEEN VOELT DAT IN
ZAKE EKONOMISCH BESTUUR
VAN HET LAND ER IETS BLIJFT
HAPEREN.
De toestanden laten niet toe zich
nu minder dan ooit tevreden te stel
len met halve of schijnmaatregelen.
Dat zijdie het in de regeering
daarover niet eens zijn en het za
lig nietsdoen willen voort in stand
houden, er uit trekken om plaats te
maken voor de mannen die het land
noodig heeft om in de huidige om
standigheden stand te houden in
alle domeinen.
Partijgenoot Vandevelde vroeg spe
ciale maatregelen voor den toe
stand inzake de huishuur van
de gemobiliseerden in Frankrijk,
wier verblijf in ons land gevestigd
was. Eenzelfde maatregel zou door
Frankrijk moeten voorzien worden
voor de Belgische gemobiliseerden,
wonende in Frankrijk.
Daarna werd de toestand van Bel
gië besproken in betrekking met den
internationalen toestand.
In de vergadering der kommissies
van binnenlandsche zaken van
Kamer en Senaat, waar aanwezig
waren de ministers Gutt, Denis
en Devèze, verdedigde partijgenoot
Harmegnies de belangen van de fa
milies der gemobiliseerden.
Hij vroeg der vergoeding aan de
families eenvormig te maken. Hij
kwam op ten voordeele der alleen
staanden, wier toestand werkelijk
erg is; alsook het uitbetalen van de
familievergoeding aan arbeiders cp-
geëischt door de militaire overheid.
Minister Gutt liet weten, dat er
reeds voorzien was om ook den steun
uit te betalen aan vrijgezellen, die
kunnen aangezien worden als hoofd
van een gezin. Dit wil zeggen, die
als voogd optreden en ten laste heb
ben minderjarige broers en zusters,
of die als gezinshoofd kunnen aan
gezien worden zooals het geval van
een zoon, eenigen steun van de moe-
der-weduwe.
We zorgen voor een grafsteen en
een opschrift
Hij kwam. Hij zag. Hij dreigde.
Hij verzwond... REX R. I. P.
N de huidige omstandigheiden is
eendracht geboden. Maar een
eendracht die wortelt in de da
den en zich niet bepaalt bij los
lippige «vaderlandsche» bevliegin
gen.
Elkeen zal offers te brengen heb
ben om ons volk veilig door de
klippen van de huidige branding
te kunnen loodsen.
Terwijl talrijke gezinnen hun
kostwinner voor een onbepaaiden tijd
afstaan, voor de verzekering van
de veiligheid van het land, is het
niet meer dan billijk dat de begoede
standen hun «patriötisme» zin geven
door zonder tegenstribbelen de gel
delijke offers te brengen die zij al
leen, gezien hun bevoorrechte posi
tie, kunnen brengen.
Vooral zij die hun zaken zien toe
nemen ter oorzake van den oorlogs
toestand aan onze grenzen, en zoo
zijn er, moeten een belangrijk deel
van hun «oorlogswinst», want dat
is het, afstaan om de verdediging
van het land mogelijk te maken en
de ergst getroffen gezinnen te hel
pen. Private liefdadigheid is niet
voldoende en werkt vernederend op
de «beschermelingen». De hulp aan
de «behoeftigen» moet door den
staat volledig ter hand genomen
worden.
We maken deze opmerking omdat
men vaststelt dat tal van «liefdadige
maatschappijtjes» en andere «Dcn-
derdag-namiddagkransjes-> van teer
gevoelige en op dekoraties beluste
sensibele harten opschieten gelijk
paddestoelen.
Verre van ons de goede inzichten
van sommige dezer menschen te
miskennen, maar wij hebben den
oorlog 1914-18 meegemaakt en er
zijn te veel onverkwikkelijke zaken
in ons geheugen gebleven om nu
niet wantrouwig te staan tegenover
sommige «belanglooze en menschiie-
vende» initiatieven.
Overigens, er funktionneert in
België een officieele hulpverleening
onder de hoede van «Kommissies
van Openbaren Onderstand». Al
wat nu gesticht wordt zou onder
de kontrole van deze kommissies
dienen geplaatst te worden. Het
ware zeer eenvoudig door de niet-
officieele komiteiten aan deze orga
nen toe te voegen, die elk hun
bijzonder terrein bewerken, maar
die verantwoording zouden af te
leggen hebben tegenover de Kom
missie van Openbaren Onderstand.
Dan zouden de menschen die schen
kingen doen daarenboven een solie-
den waarborg hebben en weten dat
hun geld niet zal misbruikt worden
voor de propaganda van een of an
dere kliek.
DE regeering van M. Pierlot is
NIET door de socialisten in
het leven geroepen. Ze be
stond. Gezien den noodtoe
stand op internationaal gebied wer
den de socialisten erbij geroepen.
Het was dan niet het oogenDlik
om ten koste van lange palabers een
nieuwe kombinatie op te zoeken.
Dat brengt mee dat we nu met
een talrijke ploeg ministers staan,
wat op zichzelf niet erg is,
maar dat er geen sprake is van een
NET OMSCHREVEN REGEE-
RINGSPOLITIEK in zake ekono
misch bestuur van het land.
Daar moet in het belang van ons
volk zeer spoedig verandering in
komen.
België heeft zich op ekonomisch
gebied niet voldoende voorbereid op
het gewapend konflikt. dat toch al
verschillende jaren dreigt.
Dit jaar werd de mobilisatie, het
weze gezegd ter eere van de mili
taire overheden, in betere voorwaar
den voltrokken dan verleden jaar.
Maar op gebied van de bevoor
rading, de prijzenpolitiek, voorra-
denaanleg, in- en uitvoermogelijk-
heden is nog oneindig veel te doen.
Men heeft te veel aan het toeval
en aan M. Sap, wat veel erger is,
overgelaten. De h. Sap, minister
van Ekonomie heeft geen plan
Dat heerschap is veel bekwamer in
het montceren van dorpsintriges
om in de regeering te geraken, dan
Verleden week
hadden wij het
over de... slech
te boeken, die
aan onze solda
ten uitgedeeld
worden.
De historie
gaat voort.
Sommige kle
rikale bladen maken er een ech
te kampanje van. De zedelijk
heid, de waarheid, de schoon
heid, 't wordt er al bijgesleurd.
Ge zoudt waarlijk moeten ge-
looven dat Satan de plak zwaait.
Als 't zoo voortgaat wordt het
hier waarachtig een tweede So-
doma.
Stel u voor in de kelders
van het departement van Onder
wijs, te Brussel, liggen stapels
boeken, die door de regeering
aangekocht loerden en daaron
der zijn er die op ...de kerkelijke
index-lijst voorkomen
Dat alles is nog zoo erg niet,
zult ge zeggen
Nee, maar waar het de spui
gaten uitloopt is dat sommigen
er aan denken deze boeken aan
onze jongens uit te deelen In-
plaats van ze rustig door de rat
ten te laten opknabbelen
Die zouden er wellicht aan
krepeeren en dat ware zooveel
geivonnen voor de openbare ge
zondheid.
Dat men die zedelooze lektuur
dus gerust ter plaatse laat lig
gen.
Ten ware gij ook al een god
vergeten kerel waart gelijk die
journalist uit de Volksgazet
die zich permitteert volgende
vragen aan den bevoegden mi
nister te stellen
Is dat waar? Mag er geen
boek van links meer uitge
deeld worden?
En indien zulks waar is,
mogen we zoeten welke boe
ken door de heeren van
rechts werden geweerd
Met welk recht treden die
heeren op? Op welken tekst
van wet of reglement steunt
hun aanstelling?
Dat is veel gevraagd dunkt
ons. De nieuwsgierigheid is een
erge zonde. Zelfs voor een jour
nalist.
Laten wij de oogen sluiten en
vertrouwen stellen in de hoog
geachte heeren, die de censuur
uitoefenen.
Zij weten wat voor het ziele-
heil van onze jongens al of niet
past. 't Is al erg genoeg dat,
zooals we verleden week meld
den, een boek van Zola door de
mazen geslibberd is.
Een verdubbelde waakzaam
heid is zeker geboden.
Stel u voor dat men onze jon
gens eens het Oude Testament
opstuurt! Ge weet wel, het Oude
Testament, met die geschiede
nissen van...
Maar de redaktie-sekretaris
klopt mij zoo juist op den schou
der om mij eraan te herinneren
dat de plaatsruimte beperkt is...
PIER MOEIAL.
REX vaincra Rex ter zege
andere oorlogskreten van De-
grelle en zijn hysterische bende
behooren al lang tot het do
mein van het verleden. Niemand
dacht nog aan den specialist van
verschijningen, radioreden te Turijn,
«retraites» te Berlijn en geheime po
litieke akkoorden. Maar deze week
werd zijn luxueus hoofdkwartier, dat
zich in de nabijheid van de Beurs
te Brussel bevond, opgeruimd.
Gelijk de «garde civiek» zaliger
nagedachtenis zal het rexisme nog
wel een tijd voortleven in de re
vues», ten ware de revueschrijvers
hun inkt en hun tijd er te kostelijk
voor achten. Wat best mogelijk is.
We kunnen niet nalaten te onder
lijnen dat het rexisme een klerikaal
fascistische beweging was die al
lang opgeschept ware geweest had
ze van de «begoede klerikale stan
den» minder steun ontvangen. We
mogen ook nooit vergeten dat ook
kristen-demokraten tot bij de laat
ste verkiezingen met deze bende ge-
wetenlooze rexistische avonturiers
koncentratieverbonden hebben
aangegaan.
Maar laat ons niet bitter zijn bij
een overlijden. Overigens «Allerzie
len» nadert.
Bultenlandsch overzicht;
lie scheikundige oorlog;
Belangrijke koninklijke
besluiten en mededeelingen;
Niemand mag tekort hebben;
Aanpassing der loonen is
noodzakelijk blz. 2
Centrale voor Arbcidersopvoc-
dtng: Algemeene geschiede
nis;
Middenstanders, doet ais mi
nister Sap! Trekt uw plan!!;
N'og over oorlogsprofeten;
Oorlogskontrabande blz. 3
Arbeiderssport;
Eikels als voedsel;
«Morgen wieder krieg»;
Scbaakrubrick;
Eendracht Aalst beheerscht
den toestand in Oost-Vlaan-
dcren blz. 6
