t
Slviid^S\ndrkalismo^c0uilcTiland
BUITENLANDSCH
OVERZICHT
BELANGRIJKE KONINKLIJKE
BESLUITEN EN MEDEDEELINGEN
NATIONALE REGEERING
Bescherming legen bombardementen
DE RECHTSTOESTAND
GEMOBILISEERDEN
I
1'
1
ALGEMEENHEDEN
UURROOSTER VAN RAD10-VLAANDEREN
UURROOSTER Radio-Setenades
VAN DE
A
V
x
i
m
RECHTSKUNDIGE KRONIEK
Finsche toegevingen en Russische eischen
Eert vredesplan van Walter Layton
Wat wil Göring van Rome
De rede van Molotof
Koninklijk aanbod voor vredesbemiddeling
HET TE WERK STELLEN
VAN WERKLOOZEN
MAATREGELEN TEGEN
HET OPSLAAN VAN
VOORRADEN EN DE
OVERDREVEN
PRIJSSTIJGING
HET VERVOER PER SPOOR
VAN VERLOFGANGERS
WAARSCHUWING
DE WERKLOOSHEID
IN HET HOTELBEDRIJF
VREEMDELINGEN
IN ONS LAND
TE BEGINNEN VAN ZONDAG 8 OKTOBER 1939
TE BEGINNEN VAN ZONDAG 8 OKTOBER 1931
WAT MOET MEN DOEN
IN GEVAL VAN ALARM?
't ROOS KRUIS
VRIJDAG
24 NOVEMBER
TREKKING
Koloniale Loterij
NU MEER DAN OOIT
-2 - Voor Allen - 12 Nov. 1939—
GORING
Einde vorige week waren de Russisch-Finsche bespre
kingen, die maar traag vooruitgaan, toch reeds zoover
gevorderd, dat de Finnen zich inschikkelijk hebben getoond
de drie volgende territoriale eischen der Russen te
aanvaarden
1. Afstand van de verlangde eilanden in het Oosten
van de Finsche golf
2. Afstand van het z.g. Visschersschiereiland aan de
kust van de Noordelijke IJszee
3. Een verschuiving van de grens op de Karelische
landengte, die echter misschien niet zoo precies zal uit
vallen ,als Moskou oorspronkelijk gedacht had.
De ijsvrije haven Hangö, die door de Russen wordt
opgeëischt, kan door Finland bezwaarlijk worden afgestaan,
YRJö-KORLINEN maar het zou te vinden zijn voor den afstand van het
Finsch gevoi- eiland Uto, ten Westen van Hangö en Zuidoostelijk van
machtigde gezant de Aalandsgroep. Rusland houdt hardnekkig vast aan lijn
te Moskou eisch een viootbasis te bezitten waardoor het de waterwegen
in de Finsche en Botnische golven zou beheerschen en aldus
zou beschikken over een Gibraltar in de Baltische zee.
Hoe Finland het met Moskou zal klaarspelen valt nog niet te voorzien.
Alleen staat het vast dat. hoe het geschil ook mag worden beslecht, Finland
in elk geval het slachtoffer zal zijn van het Sovjet-imperialisme, waarvan
Mclotof zei dat het niet anders dan vredelievend is.
Sir Walter Layton, voorzitter van de News Chronicle is voor den dag
gekomen met een vredesplan. Het projekt ervan is niet te beschouwen als een
onmiddellijk voorstel om de wapens neer te leggen. Want Walter Layton
aanvaardt het Engelsche standpunt aangaande de oorlogsdoeleinden en de
vredesvoorwaarden van Groot-Brittannië, zooals die reeds herhaaldelijk uierden
uiteengezet door Chamberlain. Layton's plan omvat echter de staatkundige
hervorming van Europa, zooals die volgens hem na het beëindigen van dezen
oorlog zou kunnen uitgevoerd worden. Walter Layton stelt voor dat de kleine
Europeesche naties federale groepen zouden vormen, waardoor een nieuw
machtsevenwicht zou verzekerd worden. De groepeering zou geschieden op de
beginselen van ontwapening, politieke verbintenissen, ekonomische ontwikkeling
Alle plannen die erop gericht zijn den vrede te bestendigen, zijn eerbied
waardig en verdienen belangstellingWij vreezen echter dat Sir Walter Lai,ton
zich illusies aan het kweeken is. De Volkerenbond is pas begraven.
Het gerucht doet de ronde dat Göring zich binnenkort
naar Italië zal begeven. Berlijn laat echter niets los over
het doel dezer reis. De berichtgever van de «Times* meent
te weten dat de Duitschers wenschen gerustgesteld te
worden over de houding van Italië, vooral sedert de wijzi
gingen in de Italiaansche regeering, die als een verandering
in de politiek van Mussolini wordt beschouwd.
Zal Göring trachten de goede betrekkingen van Italië
met Groot-Brittannië en Frankrijk te versloren Of
heeft Hitler Mussolini noodig voor een nieuw vredesoffen
sief, nu Molotof er nogmaals op gedrukt heeft dat Rusland
neutraal wil blijven en dat de opheffing van het Ameri-
kaansch embargo de positie der geallieerden in de hoogste
mate versterkt heeft
Zoopas kwam uit Zuid-Slavië het bericht volgens
hetwelk men zich mag verwachten aan nieuwe Duitsch-
Italiaansche besprekingen waaruit een nieuwe poging tot herstel van den
vrede zou kunnen voortvloeien.
Het doel van Göring's reis naar Rome wordt dus duidelijker.
Opvallend is het feit dat dit laatste bericht juist samenvalt met het nieuws
over het vredestelegram van koningin Wilhelmina en koning Leopold.
Of Göring bij Mussolini veel sukses zal hebben valt te betwijfelen. Men
vergete inderdaad niet dat het bolsjevistische Rusland de erfvijand blijft van
het fascistische Italië, zooals blijkt uit de hevige kampanje der Italiaansche
pers tegen de Sovjets, waarbij Vorosjilof betiteld wordt als een waardig lid
van de kliek van bloeddorstige misdadigers die Rusland onderdrukt hebben
en als een gangster bij uitstek
Wacht Italië op Duitschlands afzivering van dezes bondgenootschap met
de vijanden van het fascisme, vooraleer zijn neutrale houding te herzien
en als vredesbemiddelaar op te treden
Op 7 November vierde Moskou voor de 22e maal de
herdenking der bolsjevistische revolutie. Vorosjilof
schouwde de troepen, en Molotof sprak een rede uit
De voorzitter van den raad der volkskommissarissen
zei dat de Sovjets poiitieken steun zullen verleenen aan
Duitschland om den oorlog zoo spoedig mogelijk te doen
eindigen, erbijvoegend dat Rusland houdt aan zijn neutra
liteit en de handen wil vrij houden voor alle internatio
nale vraagstukken. Hiervoor kreeg Molotof de bedankingen
van den Duitschen ambassadeur te Moskou.
Berlijn had echter iets anders verwachtin Duitsch
land had men gehoopt iets te vernemen over een Russischen
militairen bijstand, op het oogenblik dat die voor
Duitschland zoo goed vanpas zou komen. Zooiets zou voor
Berlijn een kompensatie geweest zijn voor de Russische
overheersching der Baltische zee. Berlijn heeft al rap
moeten vaststellen dat het een domme illusie gekweekt heeft.
Molotof zei dat de oorlog geen zin had, en dat Rusland het herstel van
den vrede wil.
Dit zijn holle woorden veel meerhet is het bewijs van huichelarij die
een karaktertrek is van Stalin's regime. Want iedereen weet dat Rusland den
oorlog wenscht voor anderen het wenscht de verzwakking van de kapitalis
tische landen, om zijn eigen macht en invloed te kunnen uitbreiden.
Want wat is het doel van de Sovjets
Molotof zei het zelf
Het is de taak van het bolsjevistische Rusland tot het einde te strijden
tegen het kapitalistische regime (ook tegen het Duitsch N. R.) dat de oorzaak
is van inwendige tegenstellingen en wantoestanden en van internationale
konflikten.
Daarmee heeft Molotof veel. zeer veel gezegd, te veel om de wereld gerust
te stellen over de inzichten van het zoo vredelievendRusland van Stalin.
Het is dus toch waar dat koning Leopold naar Den Haag gegaan is om
zich met koningin Wilhelmina te gaan verstaan over een aanbod der twee
neutrale buurstaten om op te treden als vredesbemiddelaars
Dinsdag 7 November werd aan de staatshoofden der drie oorlogvoerende
landen. Duitschland, Groot-Brittannië en Frankrijk het Haagsche telegram
verzonden.
Dienzelfden dag stonden de Duitsche bladen vol met hatelijke aantijgingen
tegen de kleine neutrale landen, in het bijzonder tegen Nederland en Belgie
die ervan beschuldigd worden door hun zwakheid de politiek van Engeland
te dienen, dat voortgaat met het elementairste internationaal recht te ver
krach ten.
En 's avonds verkondigde Lord Halifax dat de oorlogsdoeleinden van
Engeland duidelijk zijn: 1. opbouw van een nieuwe wereld met uitsluiting van
leaerrivaliteiten 2. samenwerking van alle volken op een basis van mensche-
liike rechtvaardigheid, den eerbied voor zichzelf, en wederzijdsche verdraag
zaamheid 3 Uitzoeken naar middelen om de noodzakelijkheid der wijzigingen
te verzoenen'met de verzekering dat de algemeene vrede niet meer zal gestoord
worden door toevlucht tot het geweld. Engeland zal de schade die door
Duitschland aan de zwakkere naburen werd berokkend, herstellen. Al de
landen zullen hun deel moeten bijdragen tot bevestiging van de nieuwe
wereldorde.
Een eerste antwoord op het koninklijk vredestelegram
De poging van Wilhelmina en Leopold wordt overal gewaardeerd, maar
moet nog onderzocht worden.
Het bemiddelingsvoorstel gaat een twijfelachtig sukses tegemoet.
G. D. V.
MOLOTOF
De Minister van Bevoorrading maakt
de eerste uitslagen bekend van de toe
passing der verschillende maatregelen
door de regeering genomen met het
doel de werkloozen aan het werk te
stellen, hetzij in de nijverheid, hetzij
door hun tijdelijke medewerking aan
sommige door de omstandigheden ver-
eischte dringende werken.
Men zal zich herinneren dat einde
Augustus de oogst nog niet geheel was
binnengehaald, ten minste in sommige
streken van het land, dat deze dreigde
in gevaar te worden gebracht ten ge
volge van het onder de wapens roepen
van talrijke landbouwers en landarbei
ders. Bij koninklijk besluit d.d. 29
Augustus was het mogelijk geworden
werkloozen op te eischen om deze drin
gende landbouwwerken uit te voeren.
Niettegenstaande het beperkt doel van
dit besluit was het mogelijk totnogtoe
aan den landbouw de hulp van 4835
arbeidsdagen te verstrekken.
Anderzijds, nam de Nationale Dienst
voor Arbeidsbemiddeling en Werkloos
heid maatregelen om het de militaire
overheden gemakkelijker te maken
werkloozen op te eischen voor het uit
voeren van werken in verband met 's
lands verdediging. Sedert het begin
van September zijn 20.271 arbeidsdagen
verstrekt door de door den Nationalen
Dienst opgeëischte werkloozen.
Ook de gemeenten moesten in de
mogelijkheid worden gesteld om beroep
te doen op de werkloozen voor het uit
voeren van werken in verband met de
passieve verdediging. In dien gedach-
tengang liet de regeering het koninklijk
besluit van 31 Augustus 1939 verschij
nen, betreffende het te werk stellen
van werkloozen door de openbare mach
ten.
Hiertoe dient als volgt te wenk ge
gaan de gemeente moet aan de te
werk gestelde werkloozen een normaal
loon verzekeren, doch het Rijk komt in
het aan eiken werklooze betaalde dag
loon tegemoet door een toelage schom
melende tusschen 11,50 en 15 fr. vol
gens de kategorie van gemeente. Bo
vendien neemt de staat de betaling
van den kindertoeslag te zijnen laste.
112 Gemeenten hebben totnutoe van
deze bepalingen gebruik gemaakt en
zijn er toe gemachtigd geworden om
een totaal van 1.672 werkloozen aan
den arbeid te stellen, voor dienstver
strekkingen welke 93.438 arbeidsdagen
bedragen.
Een oesluit-wet dd. 20 September' is
deze -bepalingen op een gelukkige wijze
komen aanvullen; dit besluit-wet regelt
het stelsel van toepassing op de werk
loozen, die uit eigen beweging aan
werken van nationale of passieve ver
dediging deelnemen. Deze werkloozen
mogen, ter aanvulling van hun werh-
loozensteun, een tegemoetkoming in
geld of in natura ontvangen, waarvan
het bedrag 5 fr. per volle werkdag
niet mag overschrijden.
Reeds hebben een zeker aantal ge
meenten met gunstig gevolg, beroep
gedaan op de welwillende medewerking
van werkloozen voor het delven van
ioopgraven voor passieve verdediging,
het uitdeden van zakken zand of het
bouwen van schuilplaatsen voor de be
volking.
Bij een besluit-wet dd. 28 Oktober
1939 zijn deze bepalingen verruimd en
versterkt geworden. Het recht om werk
loozen te gebruiken, tevens aan
dezen het genot van werk
lozensteun behoudend, is thans uitge
breid tot de rijksbesturen, de openbare
instellingen, alsmede tot de inrichtin
gen van openbaar nut. Ter vergelding
van dienstverstrekkingen van 5 uur per
dag zullen de werkloozen, gebruikt
voor werken van verdediging of andere
werken van openbaar nut, in regie
uitgevoerd, een aanvullende vergoeding
van 5 fr. per dag trekken. Zij die een
dergelijke bezigheid weigeren zouden
zich er aan blootstellen het genot vijn
alle vergoeding of werkloozen toeslag te
verliezen.
Naast deze maatregelen strekkende
tot het te werk stellen van werkloozen.
dient tevens aangestipt dat de werk
loosheid, die in September, ten gevolge
van de mobilisatie, aanzienlijk was toe
genomen, in Oktober gelukkig in aan
merkelijke verhouding is afgenomen.
Vanaf de eerste dagen van Septem
ber heeft de regeering maatregelen ge
troffen om de misbruiken te keer te
gaan in het opslaan van voorraden en
in de overdreven stijging van aller
noodzakelijkste waren.
Bij een besluit-wet dd. 27 Oktober,
verschenen in het staatsblad van den
29n, werden de ter beschikking van
de regeering gestelde middelen aan
gevuld met het oog op het beschermen
van de openbare belangen tegen de
drijverijen van speculanten en op-
koopers.
De strengheid der voorziene straffen
is van dien aard dat degenen, die
mochten geneigd zijn fortuin te maken
op den rug van hun medeburgers, even
zullen nadenken; deze boeten kunnen
100.000 fr. en de gevangenisstraffen
3 jaar bcloopen. Daarenboven kunnen
de waren, die het voorwerp der inbreuk
uitmaken, in beslag genomen en ook
verbeurd verklaard worden. De tijde
lijke sluiting der inrichting van den
overtreder kan tevens worden uitge
sproken.
Om deze wetsbepaling te doen na
leven, zullen de Minister van Bevoor
rading en de Minister van Ekonomi
sche Zaken en Middenstand niet alleen
beschikken over de kontroleurs van
hun onderscheiden departementen,
maar tevens over de ambtenaren van de
besturen der directe belastingen, van
de Douanen en Accijnzen, van de Re
gistratie en Domeinen, van het per
soneel van het Hoog Comité van Toe
zicht, enz. enz.
Ongetwijfeld zal de doeltreffendheid
van het tot stand gebrachte kontrole-
stelsel de slechte burgers ontmoedigen
en de andere beschermen.
De pers heeft klachten van verlof
gangers opgenomen betreffende de
voorwaarden van hun vervoer per
spoor.
Het vraagstuk heeft van meet af aan
de aandacht van de bevoegde over
heden gaande gehouden. Inderdaad,
van zoodra het beginsel der ontspan
ningsverloven aangenomen was, zag de
Nationale Maatschappij van Belgische
Spoorwegen zich verplicht alle noodige
maatregelen te treffen om het normaal
loopen van snelle interprovinciale trei
nen met beperkt aantal wagens en
treinen van den regelmatigen dienst
te verzekeren. Het spreekt vanzelf dat
de ongewone toeloop der verlofgangers,
die, in het begin op 40.000 per week
geschat, in de praktijk; een getal drie
maal zoo hoog bereikte, de regelmatig
heid van deze treinen sterk zou gehin
derd hebben, des te meer dat hun aan
tal reeds verminderd werd. Het was dus
te voorzien dat de reisvoorwaarden,
zoowel voor de gewone reizigers als voor
de verlofgangers, daaronder zouden
lyden.
Om die moeilijkheden te vermijden
heeft de Nationale Maatschappij bij
zondere verlofgangerstreinen ingelegd.
Een dagelijksche regeling van 20 bij
zondere snelle treinen naar alle rich
tingen werd ingevoerd.
Deze treinen rijden op de bijzonderste
lynen, zoowel heen als terug, en gevjn
aansluiting op de verscheidene kruis
punten.
Ten einde het» gebruik van dege
treinen te verzekeren wérden de verlof
gangers op de gewone treinen slechts
toegelaten op de wegvakiken waar er
geen bijzondere treinen te hunner be
schikking waren. Dientengevolge is het
dat klachten werden geuit, daar de
militairen die zich in de stations aan
meldden, lang vóór het uur van ver-
tiek van de bijzondere treinen, niet
toegelaten werden met de sneltreinen
te reizen die intusschen uit deze sta
tions vertrokkerr.
Deze feiten waren klaarblijkelijk het
gevolg van het nietsamenvallen van het
tijdstip waarop de verlofgangers uit
hun eenheid vertrokken of er terug
heen moesten, met de uurregeling van
de bijzondere treinen, te hunnen ge-
bruike ingelegd.
De noodige aanpassing heeft in het
begin enkele proefnemingen vanwege
de militaire overheid gevergd. Ander
zijds werden de verbodsmaatregelen
van de Nationale Maatschappij wat
verzacht. Het vervoer der verlofgan
gers geeft op dit oogenblik steeds meer
voldoening. De legerdiensten houden
voortdurend kontakt met de Nationale
Maatschappij, om het vraagstuk een
definitieve oplossing te geven.
Wij waarschuwen de gezinnen en fa
milies van onder de wapens geroepen
soldaten voor de handelingen van ver
dachte personen die hun, tegen geld,
het demobiliseeren van hun echtgenoot
of van hun zoon beloven. Deze oplich
ters vragen soms hooge bedragen, tot
twee duizend frank toe. ZO worden
door het Parket opgezocht.
De heer DELFOSSE, Minister vfm
Bevoorrading, heeft de afgevaardigden
van de Nationale Vereeniging van het
Personeel van het Hotelbedrijf ontvan
gen, die hem komen spreken zijn over
het vraagstuk van de werkloosheid in
het hotelbedrijf.
De afvaardiging heeft gevraagd dat
maatregelen zouden getroffen worden
om de misbruiken in zake tewerkstel
ling van vreemde arbeidskrachten re
keer te gaan.
De Minister heeft herinnerd aan de
politiek die te dezer zake door zijn
departement wordt gevolgd elke ver
gunning om een niet door de wet of
door de internationale verdragen be
voorrechten vreemdeling te werk te
stellen, wordt geweigerd wanneer voor
de vakante betrekking geschikte Bel
gische werkkrachten in aanmerking
kunnen komen. Om die politiek te be
vorderen, is het wenschelijk dat alle
beschikbare Belgische werkkrachten
zich laten inschrijven bij den Specia-
len dienst, ingericht bij den Nationa
len Dienst voor arbeidsbemiddeling en
werkloosheid.
De Minister heeft aangekondigd dat
hij er toe besloten is krachtdadig op
te treden tegenover het onregelmatig
te werk stellen van vreemde arbeiders
De telling die onlangs werd gedaan zal,
te dien opzichte, bijzonder belangrijke
gegevens verstrekken.
Het komt voor dat vreemdelingen,
en inzonderheid studenten die in België
verblijf houden, er schulden maken.
Deze blijven onvereffend tengevolge
van de valuta-kontrole in hun land van
oorsprong, waarbij de overdracht van
gelden alleen in beperkte gevallen voor-1
zien wordt.
Ook komt het soms voor dat vreem
delingen, alhoewel zij ter plaatse over
voldoende middelen beschikken, dit
voorwendsel inroepen om zich aan hun
verplichtingen te onttrekken.
De leveranciers en de personen die
vreemdelingen herbergen hebben er be
lang bij dienaangaande de noodige
maatregelen te nemen en desvoorko-
mend, vooruitbetaling te eischen.
Het Departement van Buitenlandsche
Zaken en Buitenlandschen Handel (Af-
deeling der betalingsovereenkomsten en
deviezen, Wetstraat, Brussel) kan op
verzoek van de belanghebbenden de
vreemde landen aangeven waarvan de
regeeringen toezicht op de overdracht
van deviezen uitoefenen.
ZOODRA de sombere September
dagen aantraden, en de oorlog
over Europa neerstreek, gat
men het als en wensch te ken
nen dat aan het hoofd van ons land
een regeering van nationale eendracht
.:omen zou,
De socialisten die, kort voordien
nog, weigerden tot de regeering toe te
treden, gaven aan dit uitgedrukt ver
langen niet alleen een gunst'g gevolg
maar beschouwden het als een drin
gende plicht hun verantwoordelijk
heid op te nemen.
En zoo werd, in die bange uren, een
nationale regeering geboren.
Men zou gerechtigd zjjn te veron
derstellen dat van dit oogenblik af,
alles in een eendrachtigen zin zou ges
beuren en dat alle werking den stem
pel van zulke eendrachtige houding
dragen zou.
Dit is het eenigszins geweest, de
eerste dagen, en de eerste paar weken
misschien wel ook. Maar zoodra et
meer tijd verliep, en het gevaar eenigs
zins afweek, namen de oude gewoon
ten terug den voorrang, en zag men
politieke maneuvers op het voorplan
treden.
Zulks was vooral te bespeuren langs
katholieke-klerikale zijde. en zelfs de
soldaten en de gemobiliseerden wer
den erdoor geviseerd.
Het spreekt vanzelf dat zulk een
optreden spoedig de nationale atmos
feer van burgerlijke eendracht moet
verbreken, en dat een geest van ver
zet zich afteekent tegen zulk een wijze
van doen.
Want. hoe omzichtig ook er dient
tewerk gegaan en hoe wii ook ons
nog te gedragen hebben in het ka
der van dit Europeesch konflikt.
spreekt het toch als vanzelf dat nie
mand voor de gefopten wil doorgaan.
Indien wii vandaag in de regeering
vertegenwoordigd zijn. dan is dit om
mede de verantwoordelijkheid te hel
pen dragen die in zulke omstandighe
den op de groote politieke- en volks
partijen rust, maar geenszins om er
de dupe van de historie te worden.
Het is best mogel"k dat de katho
lieken. die het door de tiiden heen tot
een slechte gewoonte hebben verleerd
om uit alles en nog wat politieke munt
te slaan, er opnieuw aan denken en
erop bedacht zijn nu eens te meer
profijt voor hun poiitieken winkel uit
dezen toestand te halen.
Doch 700 verstaan wij het niet.
Onze deelneming aan de regeering
was gesteund op de verantwoordelijk
heid, ten overstaan van volk en land,
waaraan wij ons niet wilden onttrek
ken.
Dus. om te deelen in smarten en
de vreugde, in het lijden en het ver
blijden dat ons land in al dien tijd
zou kunnen beschoren worden, of zou
tebeurt kunnen vallen.
Bewust biigevolg van wat er ons
op de schouders rust, hebben wij die
verantwoordelijkheid voor ons reke
ning genomen; doch geenszins om.
aan andere partijen die samen in de
regeering zetelen toe te laten vrii spel
te laten en vrijen teugel te geven.
Het zou al te schoon zijn, dan wan
neer onze regeeringsvertesrenwoordi-
gers zich naar behooren gedragen, en
misschien wel ietwat teveel terughou
dendheid aan den dag leggen. dat de
katholieken zich dezen ernstigen toe
stand ten nutte zouden maken om
naar willekeur op te treden en poli
tieke munt eruit te slaan.
Men zal willen begrijpen dat onze
menschen met zulk opzet niet inge
nomen zijn, en veeleer met een slecht
oog aanzien wat er zich in zekere ka
tholieke-klerikale middens voordoet.
Men kan het bijvoorbeeld niet goed
praten dat persorganen van katholie
ke-klerikale ministers er zo< maar op
los gaan. net alsof zü zie i in niets
h-bben in acht te nemen.
Dat zij kletsen en zwetsen op de
socialistische ministers dan wanneer
zij er anders samen mede aan de re-
geeringstafel zitten.
V/e moeten hier niets nader oepa-
len. want het is reeds genoeg in den
volksmond ter spraak gekomen, voor
al de Sapitistische gedragingen.
De eerste-minister moet tenslotte
ook inzien dat een regeering vertrou-
men moet inboezemen door haar hou
ding en optreden kollektief. en ook
door het aanstellen en handelen van
elke minister individueel.
Daarenboven moet men in katho
liek-klerikale m'ddens ook een geme
ten houding weten aan te nemen, zot-
niet wordt elke verstandhouding on
mogelijk.
Hoe anders wil men een nationale
eendracht behouden, indien degenen
die er het voorbeeld moeten van ge
ven. daaraan te kort blijven
Zoo is het bijvoorbeeld niet voldoen
de dat men een socialistische verte
genwoordiging in aanmerking neemt
in de hoogere politieke middens en
de regeeringskringen en dat men die
ov»-al elders negeert.
En onze vertegenwoordigers in re
regesring en in de hoogere organis
men moeten ook een oog in 't zeil
houden dat in de lagere kringen daar
ook het socialistisch element in aan
merking komt.
Zooniet worden we gefopt, want oe
katholieke-klerikale heeren die een
aangezicht kunnen opzetten naar ge
lang de omstandigheden, hebben daar
enboven nog het kerkelijk en geeste
lijk element dat zij tot hun politiek
voordeel kunnen aanwenden.
Dit laatste is wellicht te betreuren,
maar het is een niet te ontkennen
feit in ons land dat kerkelijk gezag
en klerikale politiek nog al dikwijls
samengaan, en dat het al ten bate
van de katholieke aktie wordt aange
wend.
Zulks brengt mede dat wij op meer
dan één terrein worden bestookt en
dat wii in meer dan één plaats, in
meer dan één kring, in meer dan één
tempel worden aangevallen.
Het is noodig dat er wat tot de orde
wordt geroepen. En wij hopen dat
eerste minister Pierlot zich daar
voor niet zal laten zoeken. Zooniet
zou het kunnen zijn dat er aan zijn
nationaal regeeringsbeleid eerder een
einde komt dan hij het zich wellicht
indenkt.
Dit is geen bedreiging in het wilde
geuit, maar eenvoudig de uitdrukking
van een gevoelen dat meer en meer
de laatste dagen van zich heeft doen
spreken.
We zouden het anders wenschen;
maar het is onze schuld niet wanneer
men zich in katholieke-klerikale mid
dens aan handelwijzen bezondigt, die
afbreuk doen aan dit nationaal
drachtig regeeringsgevoel.
Dat men verstandig genoeg weze
om daar rekening mede te houden.
J. DE CONINCK.
ZONDAG
MAANDAG
DINSDAG
WOENSDAG
DONDERDAG
VRIJDAG
ZATERDAG
Morgen ultz.
uoiri. 267.4
7 tot 10 ïl.
Namiddagultz.
Golflengte 201,07
13,00 tot 19,00 u.
13,00 tot 19,00 u.
14.00 tot 17.00 U.
13.30 tot 18.30 u.
14.00 tot 19,00 u
13,00 tot 15,00 u.
13,00 tot 17,00 u.
Avonduitzending
Golflengte 201,01
21,00 tot 24,00 u
20,00 tot 24,00 u
17,00 tot 19,00 'J
20.00 tot 24,00 u
ZONDAG 7.05—7.25
MAANDAG
DINSDAG
WOENSDAG
DONDERDAG
VRIJDAG
ZATERDAG
en 7.30—8.00
17.15—17.45
18.00—18.30
21.3022.00
21.3022.00
18.00—18.30
17.30—18.00
14.30—15.00
EEN doelmatige bescherming tegen
bombardementen is geen eenvou-
di.e zaak.
De eenige beveiliging bestaat in
een bomvrije schuilplaats, waarvan de
konstruktie heel wat technische ken
nissen vergt, en die daarenboven veel
geld kost. Niet iedereen bezit die twee
vereischten, en heel zeker de werkers
bevolking niet. Hierbij komt nog een
ander faktor van belang, n.l. de be
schikbare plaats.
De ideale plaats waar een schuil
plaats kan woroen aangeiegd is een
open plek achter of vóór het huis, b.v.
in een tuin, op een afstand ander halve
maal zoo groot als de hoogte van het
huis. De meeste inwoners van en iets
of wat groote stad, beschikken niet
over zoo n plek. Slechts begoede lie
den, die iets of wat buiten het centrum
der stad wonen, kunnen e: aan denken
een schuilplaats in hun tuin te late
bouwen.
Blijft de veiligmaking ven het woon
gebouw zelf. Dit geschieit door het in
richten van den kelder als schuilplaats.
Praktisch biedt dit eenige moeilijkhe
den bij huizen met me- rdere verdie
pingen, waarin verscheiden families
onder een dak wonen. Meestal is dan
de kelderruimte niet gr.^ot genoeg om
alle huisbewoners te herbergen. Indien
dit wel het geval is, dan ontstaan niet
zelden wrijvingen tusscnen de inwo
ners, waarvan er somm.gen opzien te
gen het betalen van hun deel in de
konstruktiekosten. Want een goede kel
derschuilplaats kost ook al geld, veel
geld zelfs als men een doelmatige ver
sterking wil aanbrengen..
Tot slot van itkening kan alleen de
inrichting van openbare schuilplaatsen
de beveiliging van de burgerlijke bevol
king eener groote stad verzekeren. Dit
is ook eerder gt--egd dan gedaan. Da
gemeenteoverheid beschikt doorgaans
niet over de noodige gemen voor de
uitvoering van rergelijke werken, en
ontbreken ook niet ze-een geschikts
terreinen. Men moet zich dan tevre
den stellen met lapmiddelen. Het gra
ven van «loopgrachten is al Iets. Al
leen moet worden gezorgd dat deze zoo
worden aangelegd dat ;jj een gemak
kelijke toegang voor het- publiek heb
ben; de schikking moet zoo zjjn da;
verwarring en kenstipatie uitgesloten
worden. Wat de dekki ïg dezer loop
grachten betreft, hier kan meestal
slechts gedacht werden aan de bescher
ming tegen bomscherven en neerval
lend puin der gebouwen in de nabij
held. Een loopgracht is geen bescher
ming tegen een voltreffer!
Zij die het kunnen zmlen hun kei
der. zoo goed het gaat, inrichten als
familiale schuilplaats.
Beter iets dan niets. Alleen dienen
zekere voorschriften in acht genomen
die slechts een geringe uitgave vergen.
Daarover zullen w\j a.s. week spreken
Vandaag beperken wij ons tot enkele
élgemeene raadgevingen.
De eerste vraag die moet beantwoord
worden is deze;
Moet men zijn huls verlaten of
niet wanneer het beschietingsalarm ge
geven wordt?
Indien men nice over een doelmatige
schuilplaats beschikt en men in de na-
bijheid woont van een gebouw dat van
strategisch belang is, b.v. een spoor
wegstation, een goederer.opslagplaats,
een kazerne, ee.i fabriek c.d. dan doec
men best zijn huis te veriaten en be
schutting te gaan zoeken in een open
bare schuilplaats, als die ten minste
Waarom lijden aan
HOOFDPIJN
MIGRAINE
TANDPIJN
GRIEP
RHEUMATIEK
ZENUWKOORTSEN
PIJN DER
MAANDSTONDEN
als de
UONpERBARE BRUINE POEDERS
-,v van
der Apotheek DE POORTERE te
ST-NIKLAAS-WAAS, U oogenbllk-
kelijk zonder schadelijke gevolgen
van deze nbnen zullen bevrijden
De doos van 8 poeders 4 frank.
De drledubb doos 25 poeders 10 fr.
Te verkrijg. In alle
goede apotheken ei
vrachtvrij tegen
postmandaat
Gebruikt ze eens.
U zult nooit geen
andere meer
gebruiken.
bestaat, of bij buren. Zij die niet over
een antigasmasker beschikken moeten
ervoor zorgen zich niet in diep-gelegen
plaatsen te gaai verschuilen. Dc even
tualiteit van het bestoken met gifgas
sen is niet zoo waarschijnlijk dan dat
met bommen, zoodat genoemde voor
zorgsmaatregel meestal over het hoofd
kan gezien worden.
In het geval dat men in de onmoge
lijkheid verkeert zijn woning te ve
laten en een toevlucht moet zoeken in
den kelder of de onderste verdieping,
dan moet men ever werktuigen, b.v.
pioche, spade, ijveren staaf, of derge
lijke, kunnen oeschikken om zich des
noods een weg te banen uit het puin.
indien de woning getroffen wordt.
Wat er ook gebeure de algemeene
regel is: kalm b.ijven en niet vluchten
zonder te weten waarheen. Het is dan
nog beter te blij ven waar men zich be
vindt, dan door paniek aangetast te
worden. Paniek is een buitengewoon
aanstekelijk verschijnsel, en kan ont
zettende gevolgen hebben. Men rede-
neere altijd als volgt; de vijand be
schiet de stad met hauwitsers en bom
men; deze vallen hier en daar; de kans
dat er eene op mijn dak terecht komt
bestaat, maar zij is zeer gering, reke
ning houdend met de uitgestrektheid
van de bewoonde agglomeiatie en he'
aantal projektie'en dat nierop terecht
komt; ik waag mijn kans en blijf liever
in mijn kelder, dan mij pp straat bloot
te stellen aan explosies van houwit
sers en bommen, of aan het vallen van
puin.
Eer voorzorg, die men altijd nemer,
kan is de volgende: men haalt van zijn
zolder alle branobare pruilen weg
misschien kan e- heel wat daarvan die
nen als brandstof geduiende dezer,
winter en men bestrooit den vloer
met een drie centimeter dikke laag
zand. Moest men niet over een vol
doende hoeveelheid zand beschikken,
dan is het toch al iets dat de zolder
gezuiverd is.Hieraoor wordt het brand
gevaar toch al iets kleiner. Want men
moet ermede rexening houden dat nu
alleen bommen op uw huis kunnen te
recht komen, maar ook brandbommen.
Deze veroorzaker geen instorting zil
wegen slechts een halve krg. maa.
wel brand, en de hitte dia zij doen ont
staan is uoo groot (ongeveer 3000 gra
den) dat de veroorzaak e brand moei
lijk te blusschen is. Daarvoor zijn heel
speciale en kostelijke middelen noodig:
met zand gaat het natuurlijk zoo goed
niet, maar nog eens; beter dat dan
niets.
(Vervolgt).
De heer Emile Coulonvaux, voor
zitter van de liberale partij, heeft, in
zijn artikel van verleden week in «Le
Soir», een aantal punten besproken,
die verband houden met de rechts-
uitoefening en den mobilisatietoe
stand. Het doet ons genoegen daarin
een aantal gedachten terug te vinden
waarop wij in onze laatste kronieken
af en toe hebben gesteund. Aldus
staat de heer Coulonvaux op hetzelf
de standpunt als wij dat de bescher
mingsmaatregelen welke ten voordeele
der gemobiliseerden werden genomen
te eenvormig zijn en geenszins reke
ning houden met de omstandigheid
dat de toestand van alle gemobiliseer
den niet dezelfde is.
Dit is zoowel waar voor de beta
ling hunner pachten, als voor de na
leving hunner overige verplichtingen.
Er zijn bedrijven, zooals bijvoorbeeld
de uitbating van koffiehuizen, kruide
nierswinkels, enz. die regelmatig
voortgaan niettegenstaande de man
onder de wapens is. In dergelijke ver
houdingen zijn geen privilegiën noodig.
In andere gevallen is de gang van
zaken wel gewijzigd en zal men dan
ook rekening te houden hebben met
de omstandigheid dat het bedrijf in
zijn geheel of gedeeltelijk geschorst
ls.
Men moet van het grondbeginsel
uitgaan dat de rechtsbeoefening
slechts mag worden ingekrompen voor
zoover het absoluut noodzakelijk is;
iedere schuldvordering die niet regel
matig wordt uitbetaald beteekent een
vermindering van den ekonomischen
omzet en heeft onvermijdelijk haar
terugslag op het algemeen zaken-
cijfer.
Daarenboven is het voor het alge
meen rechtsgevoel kwetsend dat men
van het oogenblik af dat men ge
mobiliseerd is er een soort misplaat
ste «a la guerre comme a la guerre»
mentaliteit gaat op nahouden om te
kwader trouw, te pogen aan zijn ver
plichtingen te ontsnappen. De onder
vinding der twee eerste oorlogsmaan
den heeft geleerd dat er in dit op
zicht betreurenswaardige opvattingen
bestaan zelfs in middens die begoed
zijn en die door hun opvoeding
eerder nog dan de minderbevoordeelig-
den zouden moeten inzien dat er een
vorm van plantrekkerij is die niet
mag aangenomen worden.
Daar komt nog bij dat het voor
een normale rechtsbedeeling noodlot
tig zijn zou een te groot aantal za
ken te moeten verschuiven tot aan
het einde van den motilisatietoestand
Er zou dan op een zeker oogenblik
een opeenhooping van geschillen ont
staan die voor gevolg zou hebben dat
er binnen het normale bestek geen
oplossing zou kunnen gevonden wor
den. Voegt daarbij dat in vele zaken
voorloopige en bewarende maatregelen
dienen genomen te worden, getuigen-
verhooren. deskundige onderzoeken,
plaatsschouwingen enz. Indien deze
maatregelen moeten verschoven wor
den zal het meermaals onmogelijk
voorkomen nog op preciese wijze de
noodige vaststellingen te kunnen
doen. Het geheugen der getuigen zal
in gebreke komen te staan indien het
verhoor moet loopen over feiten die
jaren lang achtei den rug zijn; de
onmiddellijke gevolgen van kwetsuren
en verwondingen zullen niet meer
kunnen vastgesteld worden; de be
schrijving van feitelijke toestanden,
de beraming van aangerichte schade
zal na datum, aan groote moeilijkhe
den blootgesteld zijn.
Tot welk schrynend onrecht een
dergeijlk stelsel zal kunnen leiden,
blijkt duidelijk door een voorbeeld
dat de heer Coulonvaux in zijn arti
kel heeft aangehaald. Een weduwe
met vier kinderen heeft haar man
verloren tengevolge van een gerijon-
geval dat zich verleden jaar heeft
voorgedaan en dat veroorzaakt werd
door een persoon die thans gemobili
seerd is. Het geval werd nog niet
beoordeeld. De gemobiliseerde mag
vragen dat de zaak onbepaaldelijk
uitgesteld wordt. De verzekerings
maatschappij is bereid de gevolgen van
het ongeval te regelen maar kan dit
niet doen zoolang de rechtbank het
bedrag der te betalen schade niet be
paald heeft. Zal deze weduwe ver
plicht zijn misschien gedurende jaren
in de ellende te leven tengevolge van
de onderbreking der proceduur?
Dit wijst er op dat er iets moet ge
vonden worden om in dergelijke wan
toestanden te verhelpen. Praktisch is
het te doen. De mogelijkheid bestaat
voor den gemobiliseerde zich door een
mandataris te laten vervangen waar
het burgerlijke zaken, handelszaken of
politiezaken betreft. Voor boetstraf
felijke zaken zou hetzelfde beginsel
kunnen aangenomen worden ten titel
van uitzondering. Ofwel zou er een
regeling moeten getroffen worden met
de militaire overheid, waarbii de ge
mobiliseerde over een voormiddag zou
kunnen beschikken om zich naar de
gerechtszitting te begeven. Het parket
of de betrokken rechtbank zou er zich
mede kunnen bezighouden de leger
eenheid te verwittigen van den datum
waarop de zaak voorkomt. Er zou om
het misbruik te beletten kunnen eer*
onderscheid gemaakt worden tusschen
de zs>en, die een onmiddellijke be
handeling vereischen en dcc waar
in een uitstel minder schadelijk is
Geliik het thans echter eaat. kan
men slechts aan de reeds talrijk ge-
n^eg voorhanden zijnde redenen tot
misnoegen, nieuwe aanleidingen tot
gemor en tandengeknars toevoegen.
van de
moet ge uw kans wagen, want voor
enkele frank
kan de kans een einde stellen
aan uw geldelijke zorgen.
14
i