teit <zeex beQunydike dimst acm het
Moedgeueis apspaxen en Hoed stockeexen
m
POLITIEK PANORAMA
NEUTRALITEIT!-
FINANCIËN
BESCHOUWINGEN Bil DEN
DOOD... EN NOG WAT
ZONDAG 26 NOVEMBER 1939
0,50 fr, - Nr. 31 - 6 Jaar socialistisch weekblad voor vlaamsch belgie
Een groot plezier voor
den gemobiliseerde
EEN
VOOR ALLEN
ONTVANGEN
Uitgave
Men weet hoe de hloedovertapping reeds honderden menschenlevens heeft gered. Het Roode Kruis spoort
de personen op, die geschikt zijn hun bloed te geven. Ze worden aan een streng geneeskundig onderzoek
onderworpen. Het bloed wordt ontleed om te zien in welke groep de bloedgever kan gerangschikt worden.
Ook kan afgetapt bloed, vermengd met een scheikundige stof, bewaard worden, zoodat steeds een voorraad
bloed aanwezig is om in de erge gevallen onmiddellijk tot bloedtransfusie te kunnen overgaan. Nu er gevaren
dreigen, is het hoogstnoodig dat deze belangrijke dienst van het Roode Kruis uitbreiding neemt. En daar
voor is het natuurlijk in de eerste plaats noodig, dat het aantal bloedgevers wordt opgedreven. Daarom
steunen we den oproep van het Roode Kruis en vragen we aan degenen, die zich geschikt achten, zich op te
geven bij de Roode Kruis-afdeelingen om tot een onderzoek te worden toegelaten. Men kan veel, zeer veel
menschenlevens redden. Het is voor de gezonden een daad van hooge menschelijke solidariteit
De aktivistische hetze
gaat ongestraft
verder
Dwaze drijvers
Tegen de politiek
van salons en
anti-chambres
Nog een reaktionnair
kapelleke
De belastingen
Met den verrekijker
AAN KAMIEL HUYSMANS
V®RALL
OEDAKTIE EN ADMINISTRATIE
St-Pietersnieuwstr. 64 Gent
Telefoon 157.40 (4 H)nen)
ABONNEMENTSPRIJZEN
i jaar 23,00 fr.
6 maanden 12,00 fr.
3 maanden 6«30 fr.
»*ostolieck liet Llclit Gent: 56733
FLORIMOND Grammens en zijn
aktivistische supporters van het
Vee-en-Vee verdubbelen hun po
gingen om verdeeldheid te bren
gen in het leger en in het land.
De socialistische pers drukte en
kele typische gegevens over van zijn
separastische Catechismus voor
de Soldaten,, waarin hij zeer duide
lijk aanwijst wat de soldaten dienen
te doen om sabotage te plegen.
Strenge maatregelen tegen deze
drijverijen, die de veiligheid van het
land in gevaar brengen, zijn ge-
ëischt. Maar we vragen de grootste
gestrengheid tegen de ingevers, die
onder politiek onrijpe jongelingen
hun werktuigen en slachtoffers zoe
ken.
Er zijn destijds socialisten, zooals
Anseele, Jauniaux, Vanden Meule-
broucke, en anderen, voor veel min
der voor de geblinddoekte Moeder
Justicia moeten verschijnen en on
verdiend in de gevangenis geworpen.
Die vroegen alleen maar aan de sol
daten, niet op de stakers, hun broe
ders, te schieten.
Het werk, dat door de mannen
van «De Daad» wordt gedaan, is de
voortzetting van de aktivistische se
paratistische politiek, welke geen re
kening wil houden met de inspan
ningen welke het land doet om de
Vlamingen recht te doen geschie
den, omdat Grammens en konsoor-
ket ten veel verder willen en het land
■villen vaneentrekken. België ka
lt blijft hun doel. Dat België en
allen die het goed meenen met de
Vlamingen hun vóór zijn en het
neo-aktivisme van het Vee-en-Vee
met wortel en tak uitroeien.
NA enkele weken van verwar
ring en stuurloosheid ziet
men hier en daar een kleine
opflakkering van de kommu-
nistische propaganda De voet
knechten van tsar Stalin worden
gewaar dat hun haring leelijk aan
gebrand is. Ze doen wanhopige po
gingen om op een ander terrein, dat
voor hen wat minder glibberig is dan
de internationale politiek, terug veld
te winnen.
Naar den mageren uitslag van
hun pogingen te oordeelen, is hun
fanatiek pogen tot mislukking ge
doemd; het volk staat met een be-
grijpelijken walg tegenover hen die
het verbond tusschen de nazi's en
bolsjevisten moeten goedpraten.
Deze week waren we in een pro
vinciestadje, dat vrijzinnig bestuurd
wordt. Aan het station stonden
twee kommunistische kolporteurs te
schreeuwen en... te bulderen tegen
het fascisme, dat moet verpletterd
worden...
Wat is het nu met die kerels? Zijn
zij waarlijk zoo dom, de draagkracht
van het Russisch-Duitsch akkoord
niet te begrijpen, of zijn zij niet al
te gezond in hun «bovenkas»?
We moesten naar onze treinver
binding wachten en konden hun ver
koop gadeslaan. We hebben ze geen
enkele gazet zien verkoopen. De
mannen en vrouwen die van de wer-
kerstreinen kwamen, liepen hen
voorbij alsof het vreemden waren.
Het Vlaamsche volk heeft al lang
begrepen, dat het kommunisme in
ons land geen kans heeft. Het laat
de «dwaze Moskouvitische drijvers»
schreeuwen en gaat zijn eigen gang.
Den dag dat de politiek van de
openbare plaats (parlement)
naar de anti-chambres (wacht
kamers) der ministers ver
huist, gaan we regelrecht naar de
diktatuur.
Men zoekt naar allerlei oplossin
gen om het parlement zooveel moge
lijk uit te schakelen. Er zijn er die
meenen de goede oplossing gevon
den te hebben, door de besturende
instanties der staatspartijen besten
dig te laten zetelen en kontakt hou
den met de Uitvoerende Macht (de
ministeries).
Moest deze meening het halen,
dan zou meteen het gevaarlijk voor
gaande geschapen zijn en de weg
geëffend worden voor hen die nog
wat verder den weg naar de dikta
tuur willen opgaan.
Het is goed dat het parlement de
kontroleur is van de ministers en
soms een zeer lastige kontroleur;
maar er is een gelukkige wisselwer
king. Immers de ministers, of het
ministerie dat last heeft van onder-
aardscheaanvallen, die het dag
licht niet kunnen verdragen, kan
zich tot datzelfde parlement wenden
om steun en vermelde maneuvers in
de kiem smoren.
Daarbij, elk staatsregime dat de
Uitvoerende Macht zonder afdoen
de en ERNSTIGE kontrole laat,
leidt naar het absolutisme.
Er moet dus kontrole en evenwicht
zijn tusschen de Uitvoerende en de
Wetgevende Macht. Het parlement
heeft nog nooit geweigerd in buiten
gewone omstandigheden zekere
maatregelen zelf te nemen, die het
vlug afhandelen der te bespreken
zaken verzekeren.
Voor al deze redenen, welke wij
hier vluchtig herhalen zijn wij hard
nekkig gekant tegen eiken maatregel
welke de machten van de volksver
tegenwoordiging zouden beknotten.
Het is goed dat nog eens te her
halen daar sommige reaktionnaire
kringen er alles op zetten om in ons
land een autoritaire proefneming,
onder allerlei voorwendsels, in te
voeren.
Men had blijkbaar nog niet ge
noeg aan de pas gestichte
kapellekens die zich voor
nemen, naar den trant van
Dr. Daels en andere rexisten, ons
eens te leeren wat neutraliteitis.
Een heele bende klerikale barons,
graven en andere gepleisterde groot
heden heeft op haar beurt een bond
gesticht ter verdediging van onze
onafhankelijkheid
De lange en troebele beginselver
klaring van dezen bond laat ons
Siberisch koud. We zijn toch in de
devaluatieperiode der beginselen
Wat ons meer interesseert is het
feit, dat rexisten als M. Crockaert
en chauvinisten als M. Nothomb er
deel van uitmaken.
Die M. Nothomb...? Wel, dat is de
held die na den oorlog van 1914-
1918 Hollandsch-Limburg, Zeeland
en Luxemburg wilde inpalmen. Zelfs
de Wielingen wilde hij inlijven...
Een kwalijk riekend onguur alle
gaartje..., zouden de Hollanders zeg
gen.
Willen die heeren, nó het bankroet
van het rexisme soms iets naders
probeeren en dat onder den dekman
tel van de verdediging onzer onaf
hankelijkheid
Opmerking Het zijn weeral kle-
rikalen die aan het konkelfoezen
zijn
De bespreking rond de belas-
tingsontwerpen van M. Gutt...
begint. Dat er nu veel geld
moet binnenkomen om de
kosten van de mobilisatiemaatrege
len te dekken zal niemand betwis
ten.
Maar de opmerking die wel moet
gemaakt worden is, dat M. Gutt zijn
toevlucht neemt tot een serie maat
regelen die hoofdzakelijk op het
«verbruik» zullen wegen, de levens
duurte nog zullen doen stijgen, de
koopkracht verminderen, handel en
nijverheid een gevoeligen slag zullen
toebrengen.
We weten wel dat het niet gemak
kelijk is nu bronnen van inkomsten
te gaan opsporen, maar belastingen
leggen op het verbruik beteekent de
langzame werking van het zaken
leven, terwijl de groote fortuinen
zooveel mogelijk worden ontzien.
LS men even aandachtig den internationalen toe
stand overschouwt, is men geneigd uit de jongste
gebeurtenissen te konkludeeren dat de strijdende
kampen in zekeren zin den oorlog tegen de neu
tralen voeren. Het zijn immers de neutrale vloten
die in de laatste weken het meest hebben geofferd
aan den zee-oorlog, het is in ieder geval de ekonomie der neu
tralen die zwaar onder den ekonomischen oorlog te lijden heeft.
Daarbij komt nog dat het oorlogsgevaar liun bestendig als
het zwaard van Damocles boven het hoofd blijft hangen, zoo
dat zij verplicht zijn zich omvangrijke financieele opofferingen
te getroosten om hun veiligheid te verzekeren.
En het is deze toestand, dien de reaktie te baat neemt
en tracht te exploiteeren om, in verband met de maatregelen,
die de kosten van mobilisatie en andere voorzorgen moeten
dekken, haar gewetenlooze kampanjes ten bate van den egois-
tischen geldzak bot te vieren.
Sommige bevolkingslagen moeten toch verblind of dwaas
zijn, als men nagaat hoe sommige middens, die dan nog hun
spreektrompet hebben in het parlement, het aandurven met
buitengewone hardnekkigheid zekere belastingsprincipes te be
kampen.
Daar hebt gij b.v.b. de voorgestelde taxeering der winsten
der elektriciteitsmonopolies, taxeering die reeds jaren geleden
werd voorzien en die o schandaal nog steeds betwist en
omstreden wordt.
Er wordt gemarchandeerd en geveild.
De elektriciteitsmaatschappijen zijn welke opofferings-
geest geneigd een deel van hun monopolie-profijten af te
staan... op voorwaarde dat de staat nieuwe elektrifikatie-
initiatieven treft die hun toelaten moeten dubbel en dik hun
lasten terug te vinden.
Verder is daar nog de belasting op de buitengewone win
sten, dank zij de buitengewone en tragische omstandigheden
die wij beleven, verwezenlijkt. Ganscli het arsenaal van de
reaktionnaire demagogie wordt tegen dit ontwerp in batterij
gebracht. Het publiek wordt opgeruid, het vertrouwen in de
regeering en zelfs in het krediet van den staat stelselmatig
ondermijnd. Kost wat kost moeten de mobilisatie- en oorlogs-
profijtcn gevrijwaard worden, door iedereen betaald. Een kaak
slag voor de tienduizenden soldaten die hun gezin in kommer
en zonder regelmatige inkomsten hebben moeten achterlaten
om de wacht aan de grens op te trekken.
Elektriciteitstaks en belasting op de oorlogswinsten? Men
zou het verzet nog aannemelijk of begrijpelijk verklaren, indien
zekere privileges tot de kern toe door de belastingsontwerpcn
aangetast werden. Maar voor die twee rubrieken samen wordt
een opbrengst van amper 125 millioen frank voorzien op een
totaal belastingskontingent van anderhalf milliard, waarin de
onrcchtstreeksche of verbruikstaksen dan nog zeer ruim ver
tegenwoordigd zijn.
Het is dan ook maar al te duidelijk dat bedoelde belastings
hetze een onderdeel uitmaakt van het algemeen reaktionnair
offensief dat werd ontketend precies naar aanleiding van de
bewogen omstandigheden, die nochtans meer dan ooit nationale
samenhoorigheid onontbeerlijk maken.
De reaktie heeft haar inzichten trouwens reeds verraden
toen zij van den alarmtoestand misbruik wilde maken om de
sociale wetgeving met een slag te verbeuren.
De heeren van rechts hebben dan ook een enorme verant
woordelijkheid in de moeilijkheden die zich blijven opstapelen.
Zij zijn dan nog de eersten om de regeering de traagheid te
verwijten waarmede zekere problemen naar een oplossing wor
den gevoerd. Zij zijn de scherpsten om de arbeidersklasse aan te
klagen als onwillig, om buitengewone produktie-inspanningen
tc presteeren.
Maar liet is een feit: zij hebben het vertrouwen tusschen
de sociale lagen vernietigd, zij hebben de samenwerking op
sociaal terrein gesaboteerd en bemoeilijkt. De arbeiders zijn
voorzichtig en vol argwaan. Zij vergen waarborgen...
Want, zoo de gemeenschap en de natie op hen steeds
rekenen kan, thans minder dan ooit zullen zich leenen tot de
uitbuiting door een onverantwoordelijke en schaamielooze kaste,
die nogmaals blijk geeft dat haar vaderlandsliefde alleen voor
synoniem heeft: den geldzak.
Camille (in
't Gentsch Ka-
miel) heeft een
griezelige erva
ring beleefd.
Hij is dood
geweest. Voor
een paar uren.
Het bericht
heeft hij per
soonlijk door de telefoon verno
men.
En dit was voldoende om Ka-
miel aan 't fantaseeren te bren
gen.
De eene na de andere belt het
Antwerpsche stadhuis op de
partijsekretarisKamiel's plaats
vervanger in de Kamer, twee
ondernemers van begrafenissen,
een ambtenaar van het ministe
rie van Binnenlandsche Zaken,
twee journalisten, de directie
van de Banque d'Anvers. een af
vaardiging van Joden, de leden
van het schepenenkollege, enz.,
enz., enfin, een heele boel men-
schen die, ieder voor zich, rede
nen hebben om in het verschei
den van Kamiel belang te stellen.
Niet altijd om gedesinteres
seerde redenen natuurlijk.
De wereld is nu eens zoo. Er
is een oud Vlaamsch spreekwoord
dat zegt den eene zijn dood is
den andere zijn brood.
Er zijn er zelfs die hun rouw
beklag komen maken en reeds
hun lijkrede op zak hebben. Een
lid van de Maatschappij voor
Dierenbescherming stelt, tot
Kamiel's eeuwige glorie vast, dat
hij meer van de beesten hield
dan van de menschen de kom-
mandant van het Leger des
Heils heeft zijn trompet meege
bracht en speelt een V/iener
treurwals voor het zieleheil van
den overledene. Een pastoor, met
wien Kamiel onlangs nog gefuifd
had. biedt zijn medewerking aan
voor het geval dat hij zich mocht
bekeerd hebben in articulo mor
tis. De gedelegeerde van den
Vakbond der Onderwijzers komen
ook afgezakt en loozen een zucht
van verlossing, terwijl ze mal
kander toefluisteren Nu zijn we
van hem af.
Enfin, gelijk het gaat rond een
lijkbaarzuur en zoet, kompli-
menten en rozen met stekers.
Genoeg althans om u te leeren
dat het u in den dood niet veel
anders gaat dan in het leven.
Dat herinnert me aan die no
velle van Pirandello, waarin een
senator op zijn ziekbed gekluis
terd, zich amuseert met zijn be
grafenis aan zijn geestesoog te
laten voorbijtrekkende lijkwa
gen, die onder de kronen ver
dwijnt de officieele delegaties
in schitterend uniform de rouw-
omfloersde latrtaarnen en de
vlaggen half-top langs den weg
de grafkuil, waarop weldra een
indriikwekkend monument zal
verrijzen. De Weledele Heer Con-
stanzo Ramberti ziet zelfs de
straat, waar de dankbare ge
meenschap zijn naam aan zal
schenken.
Maar als onze senator voor
goed het tijdelijke met het eeuwi
ge verwisselt en de groote plech
tigheid zich moet afspelen, loopt
de zaak eenigszins in de war.
Het stoffelijk overschot van den
h. Constanzo Ramberti wordt
per spoor van Rome naar zijn
geboortestad overgesjouwd en
zie, daar in het rangeerstation
wordt de wagen aan een verkeer
den trein gekoppeld (dat ge
beurt) en onze Weledele komt
ergens in een uithoekje van de
Abruzzenterecht.
In zijn plaats wordt een duis
ter en onschuldig seminarist,
Feliciangilo Scanalino, met al de
aan 's senatoren verschuldigde
eer. onder de groene sargie
gestopt.
Ik stel me voor dat Kamiel
deze novelle op prijs moet stel
le ft.
De moraal van de geschiedenis
is trouwens zoo oud als de straat,
en zelfs nog ouder. Zong de
Ecclesiast niet op 't einde van
zijn leven IJdelheid der IJdel
heden Alles is ijdelheid
Die vent heeft misschien een
beetje overdreven, maar zoo heel
ver van de waarheid is hij toch
niet af.
PIER MOEIAL.
