Sfilin's verjaringsgeschenken aan Finlaads arbeiders
Zware bommen van 300 kilogram op ée
arbeiderswijken der open Finsche sfeden
POLITIEK PANORAMA
Florimond contra
Boedha en Hegel
ZONDAG 24 DECEMBER 1939
0,50 Ir. - Nr, 35 - 6 Jaar socialistisch weekblad voor vlaamsch belgie
Een SOLDAAT is niet
tevreden, wanneer hij
VOOR ALLEN niet
ontvangen heeft
Uitgave O
~<r»
s't*
I I
Geen enkele gewelddadige aanval kan goedgekeurd worden Aldus sprak Litvinoff, de vroegere Sovjet-
Russische kommissaris voor Buitenlandsche Zaken. Maar Litvinoff verdween van het tooneel en de Russische
politiek werd omgedraaid. En volgens de brutale nazi-opvattingen van de levensruimte der volkeren, viel
Rusland met een overmacht van manschappen en materiaal het kleine Finsche volk aan, dat echter heldhaftig
weerstand biedt. En in Finland, waar rust en vrede heerschten, waar in een demokratisch stelsel een
demokratische regeering bestuurde, waar de sociale toestanden steeds verbeterd werden, wordt nu dood en
vernieling gezaaid. Vrouwen en kinderen moeten er vlucf\ten bij de hevigste koude. Arbeiderswijken worden
platgelegd. De methode van Franco te Madrid vindt navolging. Geen enkel klein dolk is nog veilig tegen
over de dreigende geweldspolitiek der diktatuur-landen. Het geweten van alle eerlijke en vredelievende
menscken klaagt deze wandaden aan. Europa kan nog vrede kennen, wanneer in alle landen de sociaal-
demokratie zal heerschen, wanneer over de grenzen heen de Europeesche volkeren een ekonomisch stelsel
zullen instellen, dat de uitbuiting van den mensch door den mensch uitsluit, wanneer de werkloosheid niet
meer als bestendig kwaad zal bestaan, als de sociaal-demokratische oplossing eindelijk zal aanvaard worden
Van kwaad tot erger
Een gesprongen bank
en troebelwater-
visscherij
De oorlogsprofiteurs
op het oorlogspad
De neutraliteit van
De Dag
Met den verrekijker
VCOT ALL
iiDAKTIE EN ADMINISTRATIE
St-Pietersnieuwstr. 64 Gent
Telefoon 1 5 7 4 0 (4 Hlnen)
AlIONNEMENTSl'UUZEN
i Jaar 23,00 ft.
6 maanden 12,00 fr.
3 maanden fr.
Pnsti'herh Het Llclit Gent: 56733
i
TOEN het Stalinistische Rusland
de hand gaf aan het nazi-
Duitschland vroegen we ons af
hoe, vooral in ons land, de
kommunisten daarop zouden rea-
geeren. Zij hadden immers tot dan
toe het monopolium opgeëischt van
het anti-Hiltlerisme.
Vooral de houding van een Dr.
Marteaux, die onze rangen verliet
omdat wij volgens zijn meening niet
genoeg hulp hadden geboden aan
het republikeinsche Spanje, had
onze belangstelling.
Welnu, Dr. Marteaux, die kan los
barsten gelijk een razende stier,
schijnt nu zeer tam te zijn gewor
den in den kommunistischen dieren
tuin. Hij is niet alleen bij de kom
munisten gebleven, maar, hij nam
deze week in het Parlement het
woord om, aan de hand van een
voor de gelegenheid opgemaakte ge
schiedenis, den Russischen overval
op het demokratische Finland goed
te praten
Mijnheer de dokter heeft een
schitterend argument gefabrikeerd
Het feit dat Finland vroeger van
het bolsjewisme niet wou weten, en
enkele fascisten de plak zwaaiden
over dat land moet nu als vergoelij
kend voorwendsel dienen om het de
mokratisch geworden Finland aan te
vallen. Het zal Dr. Marteaux en an
dere politieke avonturiers misschien
verwonderen, maar wij vinden hun
argument aannemelijk want een
fascistisch Finland zou op dit oogen-
ongetwijfeld deel uitmaken van het
Russisch-Duitsch komplot.
Dat zegt ons dat menschen gelijk
Dr. Marteaux tot veel erger nog in
staat zijn. Ongedierte dat te samen
kruipt wordt gemakkelijk uitgeroeid
DE val van de bank «Crédit An-
versois» heeft in het land heel
wat beroering verwekt gezien
er ongeveer 120.000 lieden hun
geld kwijt zijn. Het tekort zou onge
veer 500 miilioen bedragen.
Spoedig zijn politieke troebelwater-
visschers opgedoken, die niet terug
deinzen de regeering verantwoorde
lijk te stellen voor het beheer van
deze private onderneming. Elke
mensch, die nuchter denkt, ziet het
smerige van deze kampagne er vin
gerdik opliggen.
In het parlement wierpen Rexis-
ten, Vlaamsch-nationalisten, natuur
lijk ook de kommunisten, zich op dit
geval om wat demagogie te verkoo-
pen. Zij zouden niet minder gewild
hebben dan dat de regeering de
schulden van deze private bank over
nam. Dat wil zeggen dat het land,
dat zijn wij allen, die 500 miilioen
maar moet lammeren door nieuwe
belastingen en dat omdat de beheer
ders van den «Crédit Anversois»
hun instelling naar het failliet
stuurden.
Mogen vrij eraan herinneren dat
diezelfde kliek er anders over dacht
toen men de iBank van den Arbeid»
zag wankelen onder de slagen van
den krisis en een hulp van staats
wege, wel tienmaal kleiner, gevraagd
maar geweigerd werd
Den dag dat de menschen zullen
inzien dat heel het kapitalistisch
stelsel rust op drijfzand, en er niet
veel noodig is om de financieele
mamouths te zien stuiken, dien dag
zullen zij hun vertrouwen onttrek
ken aan de private kapitalistische
instellingen en ernstiger beleggingen
voor hun geld opzoeken.
Hoeveel harde lessen moeten er
nog komen vooraleer men die waar
heid zal inzien en er naar handelen?
HET land heeft schromelijk veel
geld noodig om de verdediging
in stand te houden en te blij
ven voldoen aan zijn sociale
verplichtingen jegens werkloozen,
gepensionneerden en andere hulp
behoevenden.
Er moest naar inkomsten gezocht
worden. De regeering dacht eraan
een bijzondere belasting op de oor
logswinsten te leggen. Er zijn im
mers personen en maatschappijen
die uit den oorlogstoestand vette
winsten weten te kloppen.
Dat was genoeg om de aan het
groot-kapitalisme verkochte pers op
stelten te zien staan en een ver
woeden oorlog te zien voeren tegen
over de regeering, alhoewel het be
drag van deze belasting heel beschei
den is.
Zelfs «Het Laatste Nieuws» voert
een zeer dubbelzinnige taal en blijkt
daarvoor de regeering niet al te
gunstig gezind te zijn.
Zoo ging het ook in 1914-18. Veel
Brabanconnes zeem-aan-der.-
baard-smeerderij en nog meer goed
koop «patriotisme». Terwijl simpele
menschen niet alleen hun leven veil
hebben voor het land, maar heel
hun bestaan er moeten aan offeren,
zien wij de eeuwige oorlogswoeke
raars tegenpruttelen en klomplotten
smeden als men voor het welzijn
van het land, een deel van die winst
wil opeischen voor het heil van dat
zelfde door hen bewierookte en be
zongen vaderland.
Op het oogenblik dat wij deze re
gelen schrijven bespreekt de Senaat
het ontwerp van de regeering. We
meenen dat zij die het eerlijk mee-
nen, er zijn er nog van dat soort,
en zü die niet openlijk durven tegen
stemmen een voldoende meerderheid
zullen geven aan de belastingen op
den oorlogswoeker.
WILT ge een staaltje van de
vele, die den aard van de
neutraliteit van «De Dag»
heel goed typeeren
Nemen we den titel van het stuk
waarmee het den ondergang van het
Duitsche kaperschip «Graf von Spee»
aankondigt «De Dag» beweert in
dezen titel dat vermeld oorlogsschip
de haven van Montevideo MOEST
verlaten. Wat een gewilde leugen
is.
De «Graf von Spee» kon zich ook
laten interneeren, maar de bevel
hebber wou van deze neutrale haven
een toevlucht maken om later, als
Duitschland inmiddels versterkingen
had kunnen sturen, de haven te
kunnen verlaten heelemaal hersteld
en klaar voor nieuwe strooptochten.
Ziedaar een van de talrijke staal
tjes waarin «De Dag» partij kiest
Scherpzinnige lezers laten zich
daaraan niet vangen.
Als «De Dag» het wenscht zullen
wij nog andere recepten van zijn
«journalistieke» keuken even ontle
den, die duidelijk aantoonen dat de
«neutraliteit» van dat blad van ver
dacht allooi is.
VREDE...!!
ET is bijna een cynische bespotting aan den voor-
S avond van het Kerstfeest 1939 over den vrede te
durven spreken. En nochtans... het valt niet te
Pb-vfS loochenen tientallen millioenen op deze wereld
zijn van goeden wil en hunkeren thans naar vrede
als hoogste menschelijk goed.
Als bijzonder kenmerk van de huidige oorlogstragedie kan
gewezen worden op de innige lostverbondenheid van ALLE
volken, op de ellende-solidariteit in Europa. Ongetwijfeld daar
is het onderscheid tusschen neutralen en oorlogsvoercnden.
Laatstgenoemden zijn reeds openlijk in den maalstroom van de
tragedie meegesleurd. Maar de anderen Is psychologisch het
verschil wel zoo groot tusschen de brutale zekerheid en besten
dige onzekerheid en dc bange verwachting
Drie maanden oorlogstoestand hebben volstaan om de
veiligheidsillusies tot den grond af te takelen in de Nooder-
landen. Skandinavië komt in het bereik van de Russische
berenk'auw terwijl zijn vloot ongenadig bestookt wordt in den
zee-oorlog.
In het Oosten De Balkan-landen en vooral Roemenië
voelen zich blootgesteld aan een gebenrlijkcn nieuwen sprong
hetzij van het nazirijk, hetzij van de Moskou-soldeniers.
Wij moeten de voorbeelden tenslotte zoover niet gaan
zoeken. Wii leven toch ook in een alarmtoestand zooniet in
voortdurende onrust. Ekonomisch zitten wij toch genrangd
tusschen de tegenstrijcligen wil cn eischen van de oorlogsvoe
rende partijen terwijl de veiligheidskosten een financieele
ramp worden.
Dat alles niet om uit bitterheid tragische toestanden aan
te dikken, doch alleen maar om te onderlijnen dat het in
zekeren zin oorlog voor gansch Europa is.
Een vrede kan men zich dan ook slechts indenken in het
teeken van diezelfde Europeesche verbondenheid en solidari
teit. Hegemonie of overwicht van een groep landen zou gebeur
lijk slechts leiden tot nieuwe Versailles-weeën, die het leven
in de laatste twintig jaar hebben vergald.
In de eerste plaats moet een nieuwe vrede, opdat hij
stevig en duurzaam zou wezen, opgebouwd worden op de basis
van een ekonomische samenhoorigheid in Europa. Tolmuren
en handelsbelemmeringen moeten met breeden geest neerge
haald worden opdat alle volken zouden kunnen leven.
De sociale inrichting van het nieuwe Europa zal een over
wegende rol spelen in de politieke orde die wordt nagestreefd.
Sociale konkurrentie of dumning moeten uit de ekonomie ge
bannen worden. De sociaal-laagstaanden moeten profiteeren
van het bewustzijn en van de ondervinding van meer ontwik
kelde gemeenschappen. Samen moeten de nieuwe behoeften,
de ruime en omzeggens onbeperkte behoeften uitgebaat wor
den van de enkelingen, wier middelen van bestaan moeten
vooruitschrijden met de hulp die de technische en wetenschap
pelijke evolutie hun ter beschikking stelt.
Kortom de imperialistische geest moet onverbiddelijk uit
Europa gebannen worden. En wat is imperialisme, anders dan
de zuiverste vorm van het kapitalistische zakenleven en winst
bejag
Wat was de oorzaak van de vooroorlogsehe wanorde
Wat is voor een stuk de aanleiding tot het huidig konflikt,
zooniet de stuiptrekkingen van een systeem dat praktisch
onhoudbaar is geworden
Het spreekt vanzelf dat een werkelijke vredesgecst ook de
herziening Vërcischt van een valsche rassendemagogie die
zooveel onheil en ellende heeft gesticht.
Vooal aan het vraagstuk van de dompelende bevolkings
groepen, die .van hun geboortestreek werden verjaagd en die
sinds jaren zwerven en dwalen van het cene land naar het
andere zal een ernstige oplossing moeten worden verzekerd.
Die honderdduizenden menschen moeten terug in de
samenleving worden opgenomen. Hun moet ergens in de
wereld een nieuw levensdomein worden geopend, waar zij weer
hun energie, hun bekwaamheid en hun werkkracht kunnen
aanwenden ten bate van zichzelf en van gansch de samenleving.
Ongetwijfeld, er is nog zooveel anders te doen en te ver
richten om een stevigen vrede te vestigen.
In volkomen bescheidenheid kunnen wij alleen verlangen
dat geen vroegere fouten worden herhaald. Dat zou reeds een
heele stap vooruit beteekenen.
Wellicht zal er deze maal meer rekening gehouden wor
den van de verzuchtingen en de verlangens van de massa.
Dat diezelfde niet meer het weerloos slachtvee is van vroeger,
bewijst baar mangel aan geestdrift en baar weerzin waarmede
zij het fataal gebeuren is ingegaan. Misschien eischt zij, in
ruil van de offers die zii ondanks alles brengen moet. dat uit
den gruwel een vrede geboren wordt die niet meer het voorspel
uitmaken zal van een nieuwen «laatsten» oorlog.
Daarvoor zijn niet alleen menschen vereiseht van goeden
wil maar tevens met wilskracht en doelbewustzijn.
Voila! daar be
gint 't opnieuw!
Meneer Flori
mond heeft
nogmaals de
kat (of liever
den kater), de
bel aangebon
den. Ge iceet
wel, het gaat
over die 20.000 boeken, die in de
kelders van het ministerie van
Openbaar Onderwijs liggen te be
schimmelen en die men onze sol
daten mordicus in handen wil
spelen.
20.000 door onze openbare
boekerijen geweigerde boeken
heeft meneer Florimond ver
klaard, hetgeen laat veronder
stellen dat het hier om uiterst
gevaarlijke geestes
producten gaat.
En zoo is het ook! Dat heeft
minister Duesberg trouwens moe
ten toegeven.
Stel u voor dat de werken van
een der gewraakte auteurs door
een bibliothekaris geweigerd wer
den, omdat de auteur in kwestie
gedurende een gedeelte van zijn
leven onder boedhistischen
invloed stond».
Djeemenis menschen! Waar
moet het met onze literatuur
naartoe!
Een ander auteur werd zelfs
geweerd omdat er een zweem
van Hegeliaanschen geest aan
zijn boeken kleefde».
Beeldt u in, dat onze jongens
kennis maken met Bccdha en
Hegel! Maar 't is de ondergang
de vernieling, het einde van
alles!
En toch zal het gebeuren! De
kabinetsraad heeft inderdaad
beslist, op voorstel van minister
Duesberg, die beruchte 20.000
boekdeelen ter beschikking van
het tWerk Elisabethte stellen.
Waarop de klerikale bladen hun
strijdros hebben bestegen.
<'t Volkske
Van militair standpunt
uit zal er misschien niet veel
bezwaar bestaan, dat onze
soldaten Boeddha en Hegel
verduwen. Maar is de mobili
satietijd de geschikte periode
om de jongens aan de studie
van allerlei ideologischen
poespas te zetten
«De Standaard» (van minister
Sap):
Minister Duesberg oordeelt
dus dat boeken die door
sommige bibliothekarissen
om bepaalde redenen werden
geweigerd goed genoeg zijn
voor de gemobiliscerden
Morgen zullen deze bladen
weer een grooten mond openzet
ten over de kultureele heropstan
ding van Vlaanderen.
Ons goed, maar dan wordt het
eens tijd te bepalen wat men
onder kuituurverstaat.
Wij beginnen in ieder geval
halvelinge te begrijpen wat de
klerikalen, aangevoerd door
mneer Florimond, daaronder
verstaan.
Van zulke heropstanding,
verlos ons, o Heer!
PIER MOEIAL
