De
Vrijheid van Gedachte
-■
IS DE VRIJHEID VAN ARBEID
VOOR GEPENSIONEERDEN
THANS GERECHTVAARDIGD
VakaaiieidulCz
CXI
20e Jaargang Nr. 32
Zaterdag, 10 augustus 1968
Tsjeclioslovakije
anno 1958
Ook in het Vaticaan
stond de tijd niet stil
voor
allen
REDAKTIE EN ADMINISTRATIE ST.- I'lETbRSMEUWSTRAAT 64Ï
«ENT Tel. J5.57.95 <4 lijnen) Hostcliei krekening 567.33 «liet]
l.lcht* V'oor de abonnementsprijzen -Ie gewestelijke bladzijden
Vernntw ultgeter DEKEYEN R.. Koningstraat Menen.
OP 't internationale forum
hebben twee gebeurte
nissen de jongste weken
heel wat stof doen op
waaien: de poging van Mopkou
om opnieuw het Tsjechische
volk aan zijn wil te onder
werpen en de afkondiging van
de encykliek «Humanae Vitae»
door paus Paulus VI.
Tussen beide gebeurtenissen
bestaat er uiteraard geen ver
band, tenzij dat door de re-
akties, die ze hebben uitgelokt
zowel in het ene als in ,het
andere geval, bewezen werd dat
de menselijke geest zich moei
lijk aan banden laat leggen,
daar waar de volkeren een
hoge graad van ontwikkeling
hebben bereikt.
In onze westerse samen
leving neemt men niet meer
klakkeloos aan wat van boven
af wordt opgelegd. Wel kan
men met geweld het volk tijde
lijk het zwijgen opleggen, maar
zodra het de kans geboden
krijgt, zal het opnieuw spreken
en een grotere meningsuiting
eisen.
In de periode die we thans
meemaken, waarin alle «ge
vestigde waarden» worden be
twist of alleszins een flinke
denk krijgen, komt deze vast
stelling zeer goed tot zijn recht.
I)c tijd is voorbij dat alle ge
lovigen gehoorzaam het hoofd
bogen als de stem van het
Vatikaan had geklonken en
dat alle kommunisten van
hemd verwisselden als ze daar
toe van Moskou het bevel ge
kregen hadden...
Men kan zich nauwelijks
voorstellen welke weg op tien
jaar tijd werd afgelegd
In 1958 was Tsjeclioslovakije
nog het land van de Stalinis-
tische praktijken. Het hele j
jaar kwamen berichten binnen
over arrestaties van en proces
sen tegen «volksvijanden»,
«schadelijke elementen» en
«koelakken».
Op het elfde partijkongres
dat op 18-21 juni 1958 plaats
vond, werd besloten inten
siever te strijden tegen de
bourgeois-ideologieën. Premier
V. Sikory die vijf jaar later
wegens enorme tekortkomin
gen aan de dijk werd gezet
richtte in dit kongres een aan
val op Joegoslavië en het revi
sionisme, dat hij in onverzoen -
lijke tegenspraak achtte met
het marxisme-leninisme en dat
een dolksteek had toegebracht
aan de eenheid in het socialis
tische kamp, onder de leiding
van de Sovjetunie...
Wat is er vandaag, tien jaar
later, van deze «waarheden»
nog overgebleven Thans ver
klaart partijleider Alexander
Dubcek dat het socialisme de-
mokratisch moet zijn en het
'volk zelfstandig over de beste
weg naar de opbouw van het
socialisme moet beslissen en
geen terugkeer kan toestaan
naar de oude situatie, waar
niemand vrij kon ademen.
En, voor de eerste maal in de
geschiedenis, werd dit nieuw
geluid beaamd... door de Bel-
güsche kommunisten
Tien jaar geleden trad de
ongenaakbare paus Pius XII
nog heel streng op tegen het
samen opvoeden van meisjes
en jongens. De Kongregatie
der Religieusen kondigde in
1958 af, dat in het algemeen
de co-edukatie op katholieke
scholen moest vermeden wor
den. Sport en gymnastiek
mochten door jongens en meis
jes niet samen worden be
oefend. Ze zouden ook via af
zonderlijke deuren de school
moeten betreden of verlaten.
Verder dienden jongens en
meisjes afzonderlijk les te
krijgen in biologie en psycho
logie. Dat alles werd aldus ge
publiceerd in de «Acta Aposto-
licae Sedis», het officieel or
gaan van het Vatikaan.
Vandaag is, naar aanleiding
van de jongste encykliek waar
in het gebruik van de anti-
conceptionele pil wordt ver
boden, heel wat deining ont
staan in de katholieke wereld
en wordt overal tegen de pau
selijke zienswijze geprotes
teerd.
In «De Nieuwe» een blad
dat door de Vlaamse Jezuïeten
werd gesticht, doch zich sinds
1964 onafhankelijk noemt
wordt vastgesteld dat dit ver
bod gelukkig niet verantwoor
delijk zal zijn voor al te veel
familiale drama's en persoon
lijk leed, omdat... er niet zoveel
katholieken meer zijn die zich
door encyklieken en andere
Vatikaanse uitspraken laten
leiden wanneer die betrekking
hebben op de sexualiteit. Aan
de gelovigen wordt veeleer de
raad gegeven, te luisteren naar
de stem van het geweten
Wij hebben met deze voor
beelden willen aantonen hoe
vlug de toestanden en opvat
tingen in deze wereld ver
anderen. De «waarheden» die
de kerkelijke en wereldlijke ge
zagdragers ons vandaag voor
houden, zullen niet meer de
waarheden van morgen zijn.
Bertold Brecht had gelijk
toen hij eens, ten behoeve van
de machtspotentaten, ironisch
deed opmerken dat de mens
slechts één fout heeft: hij
denkt
In het licht van nieuwe ge
gevens dienen steeds opnieuw
de toestanden onderzocht te
worden en moeten op tijd en
stond alle doctrines worden
aangepast. Wie dit verzuimt,
loopt gevaar onherroepelijk te
worden voorbijgestreefd
(I'.D.B.)
Kd. Nathalis De Bock publi
ceerde een artikel in De Wer
ker» nr. 18 van 4 mei 1968.
We dachten er lang over na,
vooraleer er op te antwoorden,
maar het is onze plicht, ook de
andere klok te laten horen.
In de huidige regeling zijn 90
uren arbeid per maand of 3.600
F per maand bijverdienste toe
gelaten en kunnen de perken van
90 uur en van 3.600 F per maand
verminderd worden, in geval van
ekonomische en sociale nood
wendigheden.
In het artikel van kd. De Bock
staat: «In de huidige regeling,
die er in bestaat slechts toe te
laten dat het pensioen gekumu-
leerd wordt met 60 uren arbeid
per maand (90 uren in geval van
behoorlijk vastgestelde ekonomi
sche en sociale noodzakelijk
heid...).
Om alle misverstand te ver
mijden, leggen wij er de nadruk
op dat er dus, voor het ogenblik,
wel degelijk 90 uren mag wor
den gewerkt.
Maar het gaat ons feitelijk
over de princiepskwestie «volle
dige vrijheid of niet voor de ge
pensioneerden».
In al de vergaderingen van so
cial. gepensioneerden, aangeslo
ten bij de N.F.S.G., is het krach
tig antwoord «NEEN. WIJ HEB
BEN LANG GENOEG GE
WERKT!»
Als er een vergelijking wordt
gemaakt met de openbare dien
sten, dan dient deze klaar en
duidelijk te worden gemaakt.
Tamelijk veel gepensioneerden
var de openbare diensten zijn
VOOR de leeftijd van 65 jaar in
pensioen.
Dat is een belangrijke faktor!
Wanneer gepensioneerden on
der elkaar spreken, dan denken
ze niet zozeer aan hun leeftijd,
ze vormen een groep door het
feit dat zij gepensioneerd zijn.
Het zou zeker nuttig zijn om
met kennis van zaken te kunnen
spreken, en over een statistiek te
beschikken waarop voor die ge
pensioneerden van de openbare
diensten die nog werken, niet al
leen de leeftijd staat vermeld,
maar ook de datum van hun op-
pensioenstelling en de datum
waarop ze als gepensioneerden
zijn gaan werken.
Gepensioneerden van de open
bare diensten, die voor hun 65
jaar op pensioen gaan, denken:
«Ik ben wel gepensioneerd, maar
nog geen 65 jaar, zoals de an
deren, dus kan ik gerust nog wat
werken. Als ik 65 ben, zal ik wel
zien.»
Men beweert dat er vandaag
zoveel jongeren die uit de school
komen met een diploma, geen
werk vinden,
Als men aan iedereen de vol
ledige vrijheid geeft, zal het er
niet op verbeteren. Maar dat is
niet onze grootste bekommernis.
Wij zijn ervan overtuigd dat
de meeste gepensioneerden van
65 jaar, d e nog werken, dit doen
omdat ze over onvoldoende in
komsten als gepensioneerden be
schikken.
Wij zouden ettelijke voorbeel
den, met naam en adres erbij,
kunnen verstrekken van gepen
sioneerden die links en rechts
karweitjes opknappen, omdat ze
eenvoudigweg met hun pensioen
niet kunnen leven.
Het komt er dus in de eerste
plaats op aan, aan AL de ge
pensioneerden een pensioen te
verzekeren dat huil in staat stelt
de standing die zij tijdens hun
beroepsloopbaan kenden te be
houden.
Als men de volledige vrijheid
van arbeid gaat doorvoeren voor
de gepensioneerden, zullen ook
de verhogingen van de pensioe
nen worden tegengehouden.
Wij kennen verschillende ge
pensioneerden die zeggen: «Ik
kom toe met mijn pensioen!»,
maar wij weten ook dat die ge
pensioneerden bijverdiensten
hebben en zij denken bij zich
zelf: «de anderen moeten maar
even slim zijn als ik en ook wat
bijverdienen».
Maar bij die anderen zijn er
veel die niet alleen niet m»er
kunnen, omdat ze afgewerkt zijn,
maar ook niet de gelegenheid
hebben om «wat bij te verdie
nen».
«Gelijkheid voor iedereen» zou
er ook kunnen in bestaan dat de
gepensioneerden van de openba
re sektor hun pensioen zouden
krijgen onder dezelfde voorwaar
den als deze uit de privé sek
tor, t.t.z. dat zij ook slechts 90
uur zouden mogen werken.
Maar dat is een andere zaak!
Wij zijn er zelf geen voorstan
der van!
Geef eerst de arbeider uit de
privé sektor dezelfde pensioen-
voorwaarden als deze van de
openbare sektor, maar dan niet
alleen wat vrijheid van werken
betreft, maar eerst en vooral wat
de financiële kant betreft.
We zijn ervan overtuigd dat,
indien men de volledige arbeids-
vrijheid toestaat, dit niet alleen
invloed zal hebben op de ver
hoging van de pensioenen, de
eisen van zekere kategorie van
arbeiders inzake pensioenverho
gingen gaan zeer zwak worden,
maar dat het ook het gevaar in
houdt dat de pensioenleeftijd
naar omhoog gaat.
Er zijn trouwens al afwijkin
gen in die zin die niet alleen
moeten gestopt worden maar ze
ker bij deze uitzonderingen MOE
TEN beperkt blijven.
Dan is er ook het probleem
van een gerichte tijdsbesteding
voor de bejaarden. Er werden tot
nu toe geen initiatieven geno
men, buiten privé-Initiatieven,
om de vrije tijd van de bejaar
den te organseren.
Wij, als Nationale Federatie
van Socialistische Gepensioneer
den, doen een poging in die zin.
Maar niet alleen zijn onze fi
nanciële middelen onvoldoende,
de steun van overheidswege is
nihil.
Wanneer wij zien welke orga
nisatie ter beschikking van de
jeugd wordt gesteld, dan vra
gen wij ons af of er toch ook
niet eens aan de bejaarden kan
worden gedacht.
Sommige van de initiatieven
inzake vrije tijd voor de jeugd
en volwassenen genomen door de
openbare diensten kunnen zeker
uitgebreid worden tot de bejaar
den. Wij denken aan teater, film,
foto, boetseren, schilderen, teke
nen. allerlei kunst- en andere
ambachten, enz. enz...
Onze konklusie kan kort zijn:
1. eerst en vooral een pensioen
dat toelaat de gekende stan
ding te behouden;
2. een goed georganiseerde vrije
tijdsbesteding;
3. alle mogelijke waarborgen in
zake gezondheid en geneeskun
dige kontrole en dan vrijheid
tot arbeiden.
Dan zullen wij tenminste zeker
zijn dat diegenen die verder ar
beiden het zullen doen uit vrije
wil en niet noodgedwongen!
André Verhellen,
Nat. sekretaris van de
Fed. van Social.
Gepensioneerden.