PARTIJVORMING
OP NIEUWE
GRONDSLAGEN
PLURALISME
lijdelijk verschijnsel, ol definillere doerbreek!
Cvl
20e Jaargang Nr. 41
Zaterdag, 12 oktober 1968
Wat willen
deze jongeren
Samenbundeling
der progressieve
li rockten
De Jong-Socialisten
grijpen de
toegestoken hand
Ontgoochelende
reakties
in katolieke middens
(Vervolg laatste biz.) I
Ik herhaal wat ik al bij de 48-uren en de
45-uren heb gezegddie 42-uren zullen
ons bedrijf ten gronde richten
%n
voor
co
allen
REUAKTIE EN ADMINISTRATIE ST.-I'IETEKSNIEUW STKAAT 64
GENT Tel. 35 57 95 (4 lijnen) I'ostctieckrekeiiliig 567.33 «Het
Llctit» Voor de abonnementsprijzen zte gewestelijke bladzijden
V'erantw uitgever DEKEYEN' l{.. Koningstraat Menen,
/I ÉGRLEDEN week heeft
M onze vriend Hoger Van
Steenkiste in dit blad
de aandacht reeds ge
vestigd op het manifest van
de C.V.P.-jongeren dat als een
zeer belangrijke bijdrage mag
worden beschouwd op het ge
bied van de partijhernieuwing
in ons land.
Ze zijn van mening dat de
problemen in België niet lan
ger mogen gesteld worden in
de termen «Vlaams-Waals» of
«gelovig - niet-gelovig» maar
wel in termen «progressief -
konservatief»; of met andere
woorden: de jongeren in de
C.V.P. zijn de mening toege
daan dat de partijen niet op
een nationalistische grondslag
moeten gebaseerd zijn, (dus
GEEN Vlaams front) en dat
evenmin de samenbundeling
van alle kristenen .i«af
doende grondslag voor partij
vorming biedt. Het bestaan
van de C.V.P. zelf wordt dus
in feite betwist vermits
steeds volgens deze jongeren
de verdediging van de z.g.n.
kristelijke belangen niet lan
ger vereist dat alle kristenen
zich in één partij groeperen.
Het ligt voor de hand dat de
jongeren in de C.V.P. er stil
aan genoeg van krijgen in een
partij te militeren die een ver
zamelplaats is van uiteenlo
pende krachten, waarin het
konservatieve element steeds
zeer sterk aan bod komt.
Inderdaad, deze jongeren
zien onze maatschappij op een
gans andere basis dan de
oudere partijgenoten. Ze. ver
kiezen een stelsel dat steunt
op de solidariteit en waarin
het eigenbelang en het winst
bejag niet langer het ordenend
principe zijn. In hun opvat
ting moeten de sociale behoef
ten voorrang krijgen op het
individualistisch konsumptie-
patroon en zijn er grondige
struktuurhervormingen nodig
die de basis zelf van de be
staande maatschappij-organi
satie moeten aantasten.
De ekonomie moet op een
demokratische manier gepland
worden. In hun programma
voorzien ze de hervorming van
het statuut van de onderne
ming, de medezeggenschap en
het kontrolerecht van de werk
nemers in ekonomische aan
gelegenheden, de beheersing
van de ekonomische machts-
koncentratie, enz.
Een progressieve partij, die
dergelijk programma zou ver
wezenlijken, kan enkel tot
stand komen dooi een insti
tutionele samenwerking tussen
de vooruitstrevende elementen
in de C.V.P. en de B.S.P., die
vooral onder de jongeren te
vinden zijn.
Intussen hebben de .long-
Socialisten reeds laten weten
dat ze op hun kongres in no
vember het dokument der
C.V.P.-jongeren zullen bespre
ken erop wijzend dat ze reeds
vijf jaar geleden beroep had
den gedaan op de vooruitstre
vende jonge katolieken om
tesamen te ijveren voor een
rechtvaardiger maatschappij.
Ook zij stelden een sociaal en
ekonomisch stelsel voorop
waarin de arbeid en de be
hoeften der gemeenschap pri
meren. De katolieken werden
uitgenodigd dit gezamenlijk
streven te beschouwen als het
natuurlijk verlengstuk van de
evangelistisclie moraal der
naastenliefde, terwijl de Jong-
Socialisten van hun kant zich
bereid verklaarden de vrijheid
van de gelovige daadwerkelijk
te zullen verdedigen daar waar
«leze bedreigd zou worden.
Men mag dus aan de
hand van deze dokumenten
besluiten dat de jongeren in
de B.S.P. en de C.V.P. mekaar
de hand toesteken om het
partijleven in ons land op een
nieuwe leest te schoeien.
De vraag is nu in hoever ze
erin kunnen gelukken, hun
oudere partijgenoten van de
noodzaak hiervan te overtui
gen.
We gaan nu niet beweren
dat in de B.S.P. deze stelling-
name overal entoesiasme
zal verwekken. We weten bij
ondervinding dat heel wat so
cialisten vooral in het
Waalse landsgedeelte nogal
wantrouwend staan tegenover
sommige hernieuwingspogin
gen en dat sommige ouderen
onder hen ondanks het
schoolpakt hun anti-kleri-
kalisme nog niet zijn kwijt
gespeeld.
Wij zijn er evenwel van
overtuigd dat men in de brede
scharen van de B.S.P. open
staat voor de beoogde samen
werking.
De kans tot welgelukkcn van
een dergelijk opzet hangt ons
inziens minder af van de so
cialisten dan van de katolie
ken zelf.
Hoe zal de C.V.P. reageren
op de houding van haar jon
geren?
Dat een blad zoals «Ea Libre
Belgique» van «buitenissighe
den» spreekt, «die samen met
de onvolwassenheid wel zullen
voorbijgaan», valt allicht te
begrijpen. Dit blad kan niet
verstaan hoe het mogelijk is
dat de socialisten op de jeugd
enige aantrekkingskracht kun
nen uitoefenen. Dat «tante
Leopoldine» zoals «I.a Cité»
haar noemt er niet bij kan,
tot daartoe, maar dat in mid
dens van de kristen-demokra-
ten men zich eerder sceptisch
betoont stemt tot nadenken.
«Het Volk» heeft nu plots
ontdekt dat de C.V.P.-jonge
ren een gevaarlijke vergissing
begaan, de P.V.V. in zijn ge
heel als een onverbeterlijke
konservatieve formatie te
brandmerken. Heel eigenaar
dig als men weet dat nog
geen jaar geleden in dat blad
de «zandbank» van de h. Van-
audenhove in alle toonaarden
werd gehekeld.
Men gaat in sommige reak
ties zich op slag aan enkele
verdachtmakingen ten op
zichte van de socialisten be
zondigen. Zijn deze wel zo be
trouwbaar? Zijn ze wel pro
gressief
«De Standaard» vindt het
manifest uitdagend en vraagt
zich af of de C.V.P.-jongeren
niet te gemakkelijk aanleu
nen bij de klassieke slagwoor
den van het socialisme, die
kulmineren in «ekonomische
demokratic».
Wanneer men over pluralis
me spreekt, treft men soms
mensen aan die wel toegeven
dat het woord inderdaad se
dert enige tijd in zwang is;
zij voegen er echter onmiddel
lijk aan toe dat elke mode het
slecht een seizoen kan volhou
den en dat het pluralisme, zo
als zoveel andere ideeën en be
wegingen, met de tijd zal voor
bijtrekken en vervangen.
Voor anderen nochtans, en
daar horen ivij bij, is het plu
ralisme een realiteit in wor
ding die zich in de eerstko
mende jaren zal weten te ont
wikkelen omdat het aan de
wensen beantwoordt van men
sen uit onze eeuw. die willen
breken met een ganse reeks
zogenaamde geestelijke of dok-
trinaire waarheden die de
mensen nog te dikivijls in
vijandige en onverdraagzame
groeperingen scheiden.
Het pluralisme, of de coëxis
tentie, in eenzelfde maat
schappij en in dezelfde politie
ke, sociale en kulturele organi
saties, van mensen met- ver
schillende politieke en geeste
lijke overtuigingen, kan
slechts tot stand komen en
zich ontwikkelen in landen
met een vrij en demokratisch
regime. Het is ondenkbaar dat
deze filosofie zou kunnen aan
vaard worden in diktatoriale
stelsels, waar de unieke partij
aan de macht zich het recht
toeeigent een doktrine en een
kuituur te bepalen, te versprei
den en op te dringen, waar
van iedere burger er toe ge
houden wordt zijn credo te
maken.
Het is onloochenbaar, wat
ook sommige zwartkijkers mo
gen denken, dat in België,
waar de vrijheid der burgers
geivaarborgd is, het begrip
pluralismedoor vooruitstre
vende mensen naar voren ge
bracht, vruchtbare grond kan
vinden om verder te groeien.
De gemeenschappelijke aktie
die sedert enkele jaren door
de twee grote Vakbondorgani
saties, nl. het ACV en het
ABVV wordt gevoerd, heeft in
zekere zin, de weg naar het
pluralisme geopend. Laat ons
de wens uitdrukken dat deze
tendens in de loop van de vol
gende jaren zal kunnen beves
tigd worden, derwijze dat de
nieuwe generaties van jonge
arbeiders niet meer zullen
kunnen beseffen dat hun va
ders, in hun syndikale aktie,
verdeeld waren in twee organi
saties van ongeveer gelijke
macht die heel dikwijls vijan
dig tegenover elkaar stonden,
wegens politieke, geestelijke of
ekonomische tegenstellingen.
Wij wensen hier niet lang
uit te wijden over de kansen
van een soort pluralisme op
politiek vlak. Dit zal, naar on
ze mening, slechts met heel
veel moeite kunnen geschie
den. zelfs voor de politieke
partijen die de belangen van
de arbeidsbevolking beharti
gen. Het onderstelt niet alleen
een oprechte wil tot ontmoe
ting en dialoog, doch tevens
hei opbrengen van een zeer
brede gedachtengang om te
verzaken aan een gans net
eigen en soms machtige orga
nisaties.
Veel meer aandacht verdient
het pluralisme in het onder
wijs en de kuituur.
Voor ons is het van weinig
belang te weten of het plura
lisme. icaarvan voor het ogen
blik zoveel gesproken wordt,
het gevolg is van een beweging
die geleidelijk onder de bevol
king en vooral bij jonge men
sen is gegroeid, of dat het een
idee is. dat door enkele verant
woordelijke personaliteiten uit
onze samenleving werd ver
spreid. Van meer belang is te
iveten of de oprechte wil de in
geslagen weg voort te zetten
tverkelijk aanwezig is. Degenen
die men gerust de advokaten
van deze vernieuwing kan
noemen, zullen in de komende
maanden en jaren voldoende
kans krijgen om het bewijs te
leveren dat hun daden met
hun woorden overeenstemmen.
Er blijft af te wachten of
degenen die in kulturele zaken
leidende funkties waarnemen
en die, tegelijk, politieke funk
ties bekleden, deze twee op
drachten op zeer klare wijze
van elkaar zullen weten te
scheiden.
Wij wensen vandaag dit pro
bleem niet verder te ontleden.
Nochtans zouden wij hier wil
len verklaren, hetgeen wij on
der pluralisme verstaan.
Het pluralisme moet beteke
nen, ook voor hen die leidende
funkties in kulturele aangele
genheden waarnemen, dat zij
zich. begrijpelijk, mogen ver
heugen wanneer groeperingen
waarvan zij de levensbeschou-
wélijke strekking delen de eer
ste rol spelen in de meerder
heid der kuituur disciplines,
maar dat zij ook als eerste
plicht, moeten kunnen aan
vaarden. dat, in het een of het
andere domein, het een groe
pering is van een andere strek
king. die de voornaamste rol
speelt, ingevolge de vroeger
ontplooide aktiviteiten.
Indien de verantwoordelij
ken, wie ze ook mogen zijn,
deze gedragslijn niet kunnen
volgen en een bepaalde groe
pering op een zijspoor trach
ten te brengen, dan zijn deze
mensen niet op hun plaats Ni
het kulturele leven. Ze zouden
zich dan liefst alleen moeten
bezighouden met het uitoefe
nen van hun politieke funk
ties, ivaar zij zich in de tradi
tionele tegenstellingen tussen
de partijen kunnen uitleven.
