Onderwijsproblemen
g
CXJ
20e jaargang - nr 46
Zaterdag, 16 november 1968
ff Ut balen
kaars en bril...
De werkelijke
problemen
S »rnmm BSS
voor fallen
UEUAKTIG EN ADMIMSTKA HE iX.-l'IETEHSMEL WSTICA AT 64
GENT Tel. 25 57 1)5 (4 lijnen) l'osteheekrekening 507.33 «liet
Licht» Voor de abonnementsprijzen zie gewestelijke bladzijden
Verantw uitgever DE li EVEN Koningstraat Menen.
VOORRANG VOOR EEN SOCIALE POLITIEK
SE parlementaire zittijd
is deze week begonnen
en men vraagt zich in
verschillende middens
af of de ploeg Eyskens-Merlot
het hoofd zal kunnen bieden
aan de stormen die haar te
wachten staan.
In de Brusselse krant Le
Soirspreekt men van deze
regering als van een in de
mist op hol geslagen trein die
ergens op noodlottige wijze zal
eindigen.
Dat is, op zijn minst ge
zegd, een pessimistische voor
spelling.
Als er nochtans, politiek ge
sproken, ergens op hol gesla
gen wordt, is het ons inziens
te Brussel zelf.
We hoeven zelfs niet naai
de pretentieuze Brusselse libe
ralen of F.D.F.'ers te verwijzen
om dit te staven. Er zijn on
der de Franstalige Brusselse
socialisten voldoende speci
mens voorhanden om aan te
tonen in welke mate de Brus
selse mandatarissen door de
politieke blindheid worden ge
troffen.
Gu.v Cudell verklaarde on
langs dat er voor de Brussel
se socialisten geen heil te ver
wachten is tenzij deze rege
ring ten val wordt gebracht.
Betrokkene weel nochtans heel
goed dat de B.S.P. zowel in
Vlaanderen als in Wallonië
van geen tripartite met de
P.V.V. wil weten.
Welke regering wil Cudell
dan tot stand zien komen
Misschien vormen de 23 Brus
selse Vlaamshatende parle
mentairen die gezamenlijk een
manifest ondertekenden voor
hem wel de ideale regerings
ploeg. Met lieden die niet ver
der dan hun navel zien, kan
men nooit weten.
Simonet, de burgemeester
van Anderlecht, die ook al
dreigt de regering te zullen
kelderen, blijkt het verschil
niet meer te kennen tussen
een ei en een os (un ceuf et
un boeuf) waar hij meent dat
beide de inzet vormen van een
ruilhandel tussen Walen en
Vlamingen.
De Vlamingen zouden aan
de Walen de ekonomische de
centralisatie toestaan ter
waarde van een ei om als te
genhanger de kulturele au
tonomie in de wacht te sle
pen die heel wat zwaarder
doorweegt. Onnodig te zeggen
dat deze geestige beeldspraak
gebruikt wordt om een Waals
auditorium om de tuin te lei
den.
Elk verstandig wezen, zelfs
zonder universitaire titels, zou
moeten weten dat in een land
als liet onze met twee grote
taalgemeenschappen de «kul
turele autonomiehoege
naamd geen geschenk is, maar
een recht waarover niemand
die enig respekt heeft voor de
universele rechten, zou hoeven
te polemiseren. We hebben
reeds vroeger gezegd dat het
een onnoemelijke dwaasheid is
te beweren dat de Vlamingen
minder belang zouden hech
ten aan de ekonomische de
centralisatie dan de Walen.
Kulturele autonomie en eko
nomische decentralisatie zijn
twee waarden die niet aan
mekaar mogen afgewogen
worden omdat ze voor beide
gemeenschappen, ongeacht be
paalde specifieke toestand,
van evenveel belang zijn. Van
een professor had men mins
tens op dat gebied wat meer
logica mogen verwachten
We hebben deze twee voor
beelden willen aanhalen om
de triestige mentaliteit te
schetsen, die in de hoofdstad
heerst. De bijdrage der Frans
talige Brusselaars tot het po
litiek debat zal voorzeker op
geen hoger peil staan. Deze
mensen zijn bezeten door het
taalvraagstuk. Ze kunnen niet
verteren dat de Vlamingen
een einde willen stellen aan
de systematische verfransing
van de Vlaamse randgemeen
ten. Gans hun houding wordt
daardoor gekleurd en voor
hen schijnen in België geen
andere problemen te bestaan
buiten het statuut van deze
randgemeenten, la liberté du
père de familie, het «carcan»
waarmee men Brussel in hun
ogen wil versmachten.
Het is niet onze fout dat
deze lieden met zichzelf zo
ingenomen zijn dat ze oor
noch oog hebben voor de wer
kelijke problemen waarmee
onze burgers worden gekon-
fronteerd.
Voor socialisten, wier akti-
viteit zich niet in de Brussel
se salons ontwikkelt, zijn er
nochtans andere problemen
die de voorrang moeten krij
gen en wel bepaald deze die
de arbeiders aanbelangen: de
volle werkgelegenheid, sociale
huisvesting, betere voorzie
ningen voor de minstbedeel-
den, hervorming van het on
derwijs.
Moet men gaan vergelen
dat minister Breyne zich
enorme inspanningen getroost
om de sociale woningbouw te
bevorderen? Moet men uit het
oog verliezen dat minister
Major reeds heeft gezorgd
voor twee kategorieën van so
ciaal-getroffenen de jonge
afgestudeerden die geen werk
vinden en de door sluiting
van hun onderneming werk
loos gestelde arbeiders? Is het
niet interessant dat in de be
groting van Arbeid belangrij
ke bedragen worden voorzien
voor de bevordering van de
arbeidsgeneeskunde, van de
herscholing van de minderva-
liden?
Is het niet verheugend vast
te stellen dat de Staat één
miljard meer voor de minder
bedeelden voorbehoudt 200
miljoen aan vergoedingen
voor sommige invaliden, 200
miljoen voor het urgentiepro
gramma der zwaar gehandi
capten, 150 miljoen voor de
vergoedingen der gebrekkigen
en verminkten, 32 miljoen
voor de verzorging der men
taal gehandicapten, 400 mil
joen om een minimum te
waarborgen aan alle ouden
van dagen?
Misschien interesseert dat
alles de politiekers in de
hoofdstad en sommige heet-
gebakende «défenseurs de la
francophonie» niet, maar voor
socialisten, die in de eerste
plaats de arbeidersbelangen
op oog hebben, zijn deze pro
blemen van zeer groot belang.
Diegenen die de val van de
regering beogen, moeten ook
weten dat ze een einde willen
stellen aan een politiek die
sedert enkele maanden op
nieuw in vooruitstrevende
richting is gestuwd.
Deze lieden spelen met vuur
en zouden zich wel eens kun
nen verbranden.
P.D.B.
In de Rijksbegroting voor
1969 stijgen de uitgaven voor
Nationale Opvoeding' met 9 t.h.
Zulks vertegenwoordigt onge
veer drie miljard en tweehon
derd miljoen frank meer uil
gaven. Het budget voor Natio
nale Opvoeding vertegenwoor
digt zowat 18,5 t.h. van de to
tale uitgaven van het Rijk en
is meteen één der belangrijk
ste posten.
Betreffende de stijging van
deze uitgaven dient er reeds
vooraf een opmerking ge
maakt te worden. Inderdaad
zijn er mèer dan 2 miljard
frank meer uitgaven nodig die
voorhanden moeten zijn om
een aantal vraagstukken te re
gelen, die verband houden met
het onderwijzend personeel
indexering van de wedden, de
maatregelen te nemen inge
volge de sociale programmatie,
de verhoging van de perso
neelsuitgaven ingevolge de
aangroei van dat personeel.
In feite is er dus slechts een
goed miljard frank in het
vooruitzicht gesteld om nieu
we doeleinden na te streven
of reeds genomen initiatieven
uit te bouwen.
Nochtans zijn de gestelde
vraagstukken talrijk en be
langrijk.
Wij zijn nog slechts een
goed jaar verwijderd van de
herziening van het School-
pakt. Intussen moeten wij het
verder stellen met de bestaan
de middelen. De toepassing-
van het Schoolpakt is nog
steeds van kracht. Zulks be
tekent dat men dringend voor
1969 en 1970 tot een program
matie moet komen voor de
verdere uitbouw van het
Rijksonderwijs.
Wat houdt zulks in Heel
zeker in de eerste plaats de
oprichting van nieuwe Rhks-
instellingen. Inderdaad, inza
ke het middelbaar onderwijs
mag men spreken van het be
reiken van een zeker even
wicht tussen Rijks- an Vrij-
onderwijs, wat nog niet in
houdt dat de vrije keuze van
de ouders overal gewaarborgd
is.
Maar op het vlak van het
technisch onderwijs is de ga
ping tussen Rijks- en viij-
onderwijs nog zeer groot. Er
blijft voor het Rijk de uitbouw,
de ontwikkeling van de be
staande scholen. Tijdens de
jaren 1967 en 1968 heeft men
Zicht van een der moderne schoolgebouwen,
te vaak moeten ontberen.
I nternaat die wij in het Rijksonderwijs nog al
de oprichting van nieuwe af
delingen in bestaande scholen
stilgelegd. Dit wil zeggen voor
het Rijksonderwijs, want het
Katoliek Onderwijs is vrij zijn
weg gegaan, met het gevolg
dat tijdens die twee jaren in
het Rijksonderwijs slechts 30
afdelingen tot stand kwamen,
maar in de katolieke instellin
gen niet minder dan 111. Tij
dens die twee jaar werd dus
weer op dat gebied een aan
zienlijke achteruitgang opge
lopen. Dat is een pluim die de
heer Groot.jans, P.V.V.-minis
ter op zijn hoed mag steken.
Er is ook de materiële toe
stand van heel wat Rijksscho
len. Op een ogenblik waarop
het Katoliek Onderwijs meent
de eis te moeten steilen vcor
financiële tussenkomst in bet
bouwen van haar instellingen,
moet het werkelijk schandaal
inzake de gebouwen en uitrus
ting van een groot deel van
de Rijksscholen aangeklaagd
worden. De toestand is op
sommige plaatsen zo erg, dat,
met ze bekend te maken, men
het gevaar loopt het officieel
neutraal onderwijs schade te
berokkenen, daar waar men
dit onderwijs wil verdedigen.
Wij gaan er dus geen namen
op zetten.
Alleen reeds voor een arron
dissement hebben wij een ver
slag voorhanden, waarin wer
kelijke onaanvaardbare toe
standen vastgelegd zijn. Bouw
plannen genoeg, maar géén
verwezenlijkingen. Scholen
waar drie en vier leerkrachten
les geven in gangen. Eetzalen
die in vier en vijf ingedeeld
om de leerlingen te kunnen
plaatsen. Internaten w aar
men in omstandigheden slaapt,
die alle elementaire regelen
van veiligheid en gezondheid
tarten. De verdedigers van het
Rijksonderwijs, en dat zijn In
feite alleen nog de socialisten
op het politiek plan, kunnen
en mogen die toestanden niet
langer meer dulden.
Op een gans ander plan zijn
er de vraagstukken die ver
band houden met de struktuur
van ons onderwijs, met de on-
derwijsmetoden. Er is de ver
nieuwing van het hoger on
derwijs. In dat kader ver
heugt het ons vast te stellen,
dat deze rcering de kredieten
voor het buitengewoon onder
wijs aanzienlijk heeft ver
hoogd 39 t.h.) Een ontwerp
van wet zal neergelegd wor
den om aan deze sektor van
onderwijs een eigen statuut Le
geven.
De uitgaven voor de studie
beurzen worden verhoogd met
zowat 113 miljoen frank. Goed
zo Want het klinkt toch
énigszins paradoxaal, wam a H'
men steeds spreekt van het
kosteloos Rijksonderwijs. De
ouders denken daar anders
over en al diegenen die zich
bezighouden met het inzame
len van gelden voor de boe
kenfondsen, teneinde met een
minimum aan onkosten aan
de leerlingen de nodige boe
ken ter beschikking te stellen,
hebben daar ook hun gedacht
over.
Bij dat alles, zal onze aan
dacht ook moeten gaan naar
de maatregelen die zullen ge
troffen worden voor een vol
ledige ontdubbeling van het
departement van Nationale
Opvoeding en Onderwijs.
Zoals men ziet is de niet-
volledige inventaris inzake de
onderwijsproblemen die zich
stellen, belangrijk en indruk
wekkend.
Waakzaamheid van al die
genen die het goed menen met
ons officieel oderwijs is gebo
den. De slag is op verre na
niet gewonnen, hij gaat verder.
