SLECHT VOOR GOED
DE OMSCHAKELING (1)
6
HEEFT HET SOCIALISME NOG EEN TOEKOMST
IN BELGIE?
BESCHOUWING VAN ENKELE ASPEKTEN
VAN DE INDUSTRIEPOLITIEK VAN DE
EUROPESE EKONOMISCHE GEMEENSCHAP
door
Martin Hutsebaut
Rijksuniversiteit Gent
1. Probleemstelling
2. Werkgelegenheidjyerschuivingen
3. Gevolgen van de verschuivingen
4. Te treffen maatregelen
Nog meer Franse artsen
zullen abortus-manifest
ondertekenen
Raadplegingen i.v.m.
legerhervormïngen
gestart
A.B.V.V. dringt aan op
kredieturen
Socialistisch
Jeugv* verbond
tegen politieoptreden
«Schaf het leger af»
's Werelds
ondankbaarheid
Condi tra sins qua non voor de
Industriële en sociale vooruitgang
is volgens de Kommissie van de
Europese Gemeenschappen een
versnelling van de omschakelin
gen.
Terecht stelt de Kommissie dat
de noodzakelijke aanpassingen
echter rekening dienen te houden
met de specifieke gegevens in de
Gemeenschap, op straffe van fa
len.
Dat de Kommissie zich bewust
is van de problematiek die met de
omschakeling verbonden is, blijkt
uit haar stellingname, waar ze
stelt dat opheffing van vele ar
beidsplaatsen In bepaalde bedrijfs
takken moet gekompenseerd wor
den door de kreatie van nieuwe
werkgelegenheid in andere, meer
dynamische sektoren. Om deze
reden moet de versterkte toepas
sing van regionaal-politieke maat
regelen zoveel mogelijk worden
aangemoedigd.
De recente ekonomische en in
dustriële ontwikkeling van de Ge
meenschap heeft reeds zeer diep
gaande mutaties aan het licht ge
bracht. Het is zeer moeilijk hier
van nauwkeurig de omvang na te
gaan. Het gaat immers niet enkel
om de overgang van arbeids
krachten van de landbouw naar
de secundaire en tertiaire sekto
ren, maar ook om belangrijke
verschuivingen binnen de indus
trie zelf (van de ene industrietak
naar de andere, alsook binnen
iedere industrietak zelf). Laat ons
hier onmiddellijk opmerken dat
deze mutatites geen eksklusief
Europees verschijnsel uitmaken
we stellen ze integendeel vast over
de ganse geïndustrialiseerde we
reld.
Over de periode 1958-1966 is bij
na één derde van de agrarische
beroepsbevolking van de Ge
meenschap (2), de Verenigde Sta
ten en Japan naar de twee an
dere sektoren afgevloeid en wel in
bijna gelijke delen naar industrie
en dienstverlening in de E.E.G. en
Japan en in haar geheel naar de
dienstverlening in de Verenigde
Staten. Alleen al deze mutatie
heeft de verplaatsing betekend
van 1.607.000 arbeidskrachten in
de Verenigde Staten, 3.470.000 in
Japan en 4.704.000 in de Gemeen
schap.
Een grove benadering van de
huidige toestand inzake tewerk
stelling in de drie grote ekono
mische sektoren geven ons de cij
fers in onderstaande tabel.
PROCENTUEEL AANDEEL VAN DE DRIE SEKTOREN
IN DE TEWERKSTELLING IN 1967
Sektor
Landbouw
Industrie
Diensten
Totalen
E.E.G.
16 t.h.
44 t.h.
40 t.h.
100 t.h.
V.S.
5 t.h.
34 tJh.
61 tii.
100 t.h.
Japan
23 t.h.
34 t.h.
43 t.h.
100 t.h.
Ver. Koninkr.
3 t.h.
47 t.h.
50 til.
100 t.h.
Uit dit overzicht kunnen wij af
leiden dat ook in de Gemeenschap
uiteindelijk de tertiaire of dien-
stensektor de meerderheid der
werknemers zal tewerkstellen, wat
zal uitmonden in een massale
groep van «white collar workers»
en dit ten koste van de groep der
«blue collars».
Hoewel de omschakeling in de
landbouw ongetwijfeld het meest
omvangrijke verschijnsel vormt
in de huidige ekonomische ont
wikkeling, voltrekken zich vele
andere mutaties in de overige
ekonomische sektoren.
Een vrijwel even algemeen ver
schijnsel is de vermindering van
de werkgelegenheid in de steen
kolenmijnen van 1968 tot 1968
gingen in deze bedrijfstak niet
minder dan 538.000 arbeidsplaat
sen verloren in de Gemeenschap.
In de verwerkende industrie zijn
bepaalde sektoren eveneens on
derhevig geweest aan bijzonder
sterke druk. In de loop van de
laatste 10 jaar zijn in de textiel
industrie van de Gemeenschap
477.000 arbeidsplaatsen verdwenen
tegenover 195.000 in het Verenigd
Koninkrijk, in de Verenigde Sta
ten daarentegen nam de werkge
legenheid in de textielnijverheid
toe met 38.000 eenheden.
Anderzijds hebben vele takken
van de industrie hun ekspansie
voortgezet. De metaalverwerken
de en elektrotechnische industrie
zagen hun aantal arbeidsplaatsen
stijgen met 1.600.000, de chemische
industrie met 620.000. In de sek
tor papierindustrie en drukkerij,
voedingsmiddelenindustrie en de
hout- en meubelindustrie is het
aantal arbeidsplaatsen eveneens
toegenomen.
Bovengenoemde algemene cij
fers geven slechts een zeer partiële
indruk van de werkelijke mutaties
die zich hebben voltrokken. In
deze cijfers is nameli.ik alleen re
kening gehouden met het totale
aantal werknemers per sektor. De
werknemers die door personeels
inkrimping of bedrijfssluiting vrij
zijn gekomen en die in dezelfde
sektor weer werkgelegenheid heb
ben gevonden zijn niet in boven
genoemde cijfers opgenomen.
Zelfs in de ekspanderende sek
toren en in de landen waarvan
de industriële dynamiek door
niemand in twijfel wordt getrok
ken, is het aantal bedrijfssluitin
gen aanzienlijk. Deze ene faktor
treft waarschijnlijk meer dan
206.000 arbeidskrachten per jaar
in de Gemeenschap.
Een andere z?er belangrijke
vorm van arbeidsplaatsmutatie,
welke helaas gezien de huidige
stand van het statistisch appa
raat niet kwantitatief kan wor
den bepaald, betreft de evolutie
van de beroepskwalifikatie bin
toven en in bepaalde gebieden is
gekonstateerd, zal uitbreiden, na
melijk het naast elkaar bestaan
van een ernstig gebrek aan ar
beidskrachten en van belangrij
ke koncentraties van werkloos
heid. Op dit vlak denken wij dat
de Bijksdienst voor Arbeidsvoor
ziening in België in de toekomst
nog een belangrijkere rol kan
spelen dan dit tot nog toe het
geval was. Ons inziens kunnen
ook de «adult education» en de
permanente vorming een positie
ve bijdrage leveren tot de oplos
sing van dit probleem de aan
passing aan de voortdurende ver
anderingen kan er alleen maar
door vergemakkelijkt worden.
Gans ons maatschappelijk be
stel wordt immers hoe langer hoe
meer gekenmerkt door diverse
vormen van sociale en ekono
mische veranderingen.
De maatregelen van maat
schappelijke solidariteit zijn
eveneens van uitermate groot be
lang. De arbeider of leidingge
vende kracht die zijn arbeids
plaats verliest moet gedurende de
voor zijn herplaatsing noodzake
lijke periode over de nodige be
staansmiddelen kunnen beschik
ken.
De neiging van bepaalde on
dernemingen om slechts jeugdig
uitvoerend en leidinggevend per
soneel aan te stellen en andere
te ontslaan moet worden tegen
gegaan door een voorlichtings
campagne, waarin het belang
voor de ondernemingen van een
natuurlijk evenwicht tussen de
leeftijdsklassen van het perso
neel wordt aangetoond. Deze
campagne zou eventueel kunnen
worden ondersteund door fiskale
maatregelen.
Ook de begeleidende maatre
gelen zijn van doorslaggevend
belang. De ekonomische en socia
le infrastruktuur en in het bij
zonder de huisvesting spelen een
steeds belangrijkere rol. Voor
waarde voor de geografische mo
biliteit, zowel van ondernemingen
als van arbeidskrachten is het
scheppen van voldoende infra-
strukturen, terwijl het ontbreken
daarvan eveneens een direkte
oorzaak is van het zo juist ge
noemde verschijnsel, namelijk
het naast elkaar bestaan van
gebrek aan arbeidskrachten en
werkloosheid.
Dit artikel werd opgesteld op
basis van de brochure De
industriepolitiek van de Ge
meenschap, Kommissie van
de Europese Gemeenschap
pen, Brussel 1970.
(2) Alle hierna geciteerde cijfers
voor de Gemeenschap hebben
nog betrekkelijk op het Euro
pa der zes, zoals dit tot eind
1972 is gebleven.
VLAAMS WEEKBLAD
VOOR ALLEN
nen een zelfde sektor of een
zelfde bedrijf.
Al deze in het kort beschreven
mutaties vertonen niet het min
ste teken van verlies aan inten
siteit. Gezien de relatieve ach
terstand van de industriële struk-
tuur van de Gemeenschap zullen
ze zich hoogst waarschijnlijk in
versneld tempo verder doorzet-
Aan dit blijkbaar onomkeer
baar ekonomisch proces van ak-
sentverschuiving, omschakeling,
mutatie of hoe men het ook noe
men wil, zijn voor de werkne
mers zowel voor- als nadelen ver
bonden.
Positief is alleszins dat de ar
beidsomstandigheden, het loon
niveau en de vakbekwaamheid
voor een groot aantal werkne
mers zal kunnen verbeterd wor
den. Deze mutaties, hoewel voor
waarde voor de verhoging van
de communautaire levensstan
daard, gaat ook gepaard met zeer
ernstige menselijke problemen
van sociale en regionale aard.
Een zeer krachtige en uitge
breide aktie Is nodig om de na
delige gevolgen van de omscha
keling tot een minimum te be
perken. De mutaties mogen
slechts worden bevorderd indien
de gevolgen ervan zijn voorzien
en alles is voorbereid en in het
werk gesteld, niet alleen om
eventueel de werknemers en hun
gezinnen te beschermen, maar
eveneens om te bereiken dat uit
deze mutaties werkelijke kansen
op vooruitgang van levens- en
werkomstandigheden ontstaan.
Op dit terrein lijken toerei
kende opzegtermijnen en de ope
ning van onderhandelingen tus
sen sociale partners binnen de
onderneming, de bedrijfstak of de
regio, zoals dit gebeurt in be
paalde landen van de Gemeen
schap, de beste omstandigheden
van aanpassing te kunnen verze
keren voor werknemers en on
dernemingen.
De instrumenten van begelei
ding van deze mutaties moeten
in de eerste plaats bestaan in
maatregelen van sociale aard.
Voor alles vormen een beter aan
de nieuwe werkgelegenheidseisen
aangepaste beroepsopleiding, de
omscholing van volwassenen en
meer in het algemeen de moge
lijkheid tot herscholing van alle
beroepskategorieën de belang
rijkste voorwaarde voor snelle en
algemene struktuurwijzigingen.
Bij gebrek aan een beleid van
zeer dynamische beroepsopleiding
is het niet denkbeeldig dat zich
in de Gemeenschap het bijzon
der betreurenswaardig verschijn
sel op sociaal en ekonomisch ge
bied,'dat reeds in een aantal sek-
Nadat in verscheidene Franse
dag- en weekbladen een manifest
werd gepubliceerd waarin 330
Franse geneesheren die voor
stander zijn van de algehele vrij
heid op het stuk van de vrucht
afdrijving, zichzelf ervan be
schuldigd hebben vruchtafdrij
ving te hebben verricht of daar
bij geholpen te hebben en zulks
neg te doen.
Volgens het Franse middagblad
«France Soir» zijn weer tweehon
derd artsen van plan een mani
fest te ondertekenen waarin zij
zich voorstander verklaren van
de legalisering van de abortus
wetgeving en bekennen zelf in
grepen te hebben gepleegd.
Nochtans zullen zij eerst alle
afzonderlijke gevallen door een
komitee laten onderzoeken.
Reeds eerder had een driehon
derdtal Franse medici een der
gelijke bekentenis ondertekend.
Maandag vergaderde een kern
kabinet onder voorzitterschap
van premier Leburton over de
problemen van uitstel en ver
korting van legerdienst, die ge
rezen zijn na de recente scho-
lierenakties tegen de hervor
mingsplannen van het leger.
Na ae vergadering werd in een
communiqué bekendgemaakt dat
«een procedure werd uitgewerkt
inzake de raadpleging van alle
kringen die zijn betrokken bij
het zoeken naar formules die de
verkorting van de legerdienst
moeten mogelijk maken en waar
bij de sociale, pedagogische en
familiale terugslag van de even
tuele aanpassing van het huidi
ge stelsel van uitstel voor de le
gerdienst in aanmerking wordt
genomen».
«<In die gedachtengang zullen
van nu af kontakten worden ge
zocht door de ministers van Na
tionale Opvoeding en van Kui
tuur met de betrokken milieus,
meer bepaald het onderwijzend
personeel, de ouderverenigingen,
de gezinnen, de nationale jeugd
raad, om de pedagogische, so
ciale en familiale aspekten te
onderzoeken,» zo besluit het
communiqué.
Minister Glinne (tewerkstel
ling en arbeid) heeft gisteren
een delegatie van het ABVV sa
mengesteld uit Debunne, Delour-
me, Genot, Gayetot, Gogne, De-
rieuw, ontvangen. De delegatie
drukte haar bezorgdheid uit over
de dringende integratie van de
vroegere werklozen, die nog niet
van het nieuwe regime genieten.
De delegatie drong aan op de
spoedige neerlegging van een
wetsvoorstel betreffende de kre-
dieturen, om voor het schooljaar
1972-73 een eerste uitvoering te
realiseren, gezien de nodige gel
den werden voorzien.
Het socialistisch Jeugdverbond
heeft gisteren in een communi
qué geprotesteerd tegen het «on
verantwoordelijke optreden van
politie en Rijkswacht tegen scho
lieren en persfotografen».
Het SJVB verklaart zich soli
dair met de scholieren en felici
teert hen voor hun «doeltreffen
de en gedisciplineerde akties».
De nationale jongerenkommis-
sie van de Centrale der Metaal
bewerkers (ABVV) pleit voor de
afschaffing van het leger. Dit
blijkt uit een perscommuniqué
dat door de kommissie werd ver
spreid als reaktie op het «plan
V.d.B.» voor de hervorming van
het leger.
De kommissie wijst erop dat
zij duizenden arbeiders vertegen
woordigt en dat zij zich be
schouwt als «een volwaardige en
geïnteresseerde gesprekspartner
om het V.d.B. ontwerp te be
spreken.»
Volgens sommigen is het socia
lisme een verouderde theorie ge
worden die haar aantrekkings
kracht op grote lagen van de be
volking verloren heeft.
Anderen zijn er vast van over
tuigd dat het socialisme DE toe
komst is voor de hele wereld.
Sommige partijgenoten zouden
wensen dat onze BSP een meer
rechtse konservatieve koers zou
gaan varen om een meer evolu
tionaire weg op te gaan.
Andere kameraden vinden de
BSP de laatste tijd veel te bur
gerlijk en te weinig strijdbaar, en
wensen dan ook dat het oog zou
gericht worden op meer linkse ho
rizonten.
Marijke Van Hemeldonck heeft
een eigen visie op «De toekomst
van het Socialisme in België». Zij
zal deze komen vertolken tijdens
een gespreksavond, welke zal ge
houden worden op vrijdag 9 fe
bruari e.k., te 20 u. in het lokaal
van de wijkklub Henri Flips, St.-
Annastraat 1.
Wie geïnteresseerd is in de
voorbereiding van het ideologisch
kongres van de BSP mag op deze
politieke avond niet ontbreken.
Kd. René Verdoodt, welke de
spreekster zal inleiden, zal ook als
moderator optreden van het de
bat dat ongetwijfeld na de voor
dracht zal ontstaan.
De wijkklub Henri Flips doet 'n
oproep tot al haar leden en sym-
patysanten, alle BSP-ers, JS,
SVV-ers en leden van andere ne
venorganisaties, evenals alle an
dersdenkenden, om in groot ge
tal Marijke Van Hemeldonck te
komen beluisteren, toe te juichen
of te kritiseren.
Jef De Wolf,
Sekretaris wijkklub
In mijn persoonlijke naam en
in naam van al mijn taalgenoten,
in verband met de gebeurtenis
van de zaterdag, naar aanleiding
van de ontmoeting U.D.R.E. Kayo
Espanol en de lokale ploeg:
Wij zijn en blijven overtuigd
dat het niet de manier is om
aan de Belgische bevolking onze
dankbaarheid te betonen voor de
gastvrijheid die wij allen hebben
genoten vóór en tijdens de Spaan
se burgeroorlog en de blijvende
gastvrijheid die ons allen nog he
den wordt betoond, wat gebeurde
gedurende de voetbalontmoeting,
hierbov.en bedoeld in datum van
13 januari 1973.
Onze landgenoot die het sterk
afkeuringsgebaar en meer dan
betreurenswaardige daad stelde,
had moeten weten hoezeer en
hoeveel onze landgenoten
waarin hij is ondergebracht
doorheen de geschiedenis van de
arbeid en de strijd van de arbei
der, WIJ ALLEN aan de Belgen
te danken hebben. Hij verdiende
de «messteek» niet, dacht nog veel
minder wie hij hiermee bewerkte
Want het zijn deze Belgen die
ons steeds hebben toegelaten ons
leven beter in te richten en ons
hebben toegelaten steeds een
meer menswaardig bestaan te
hebben. Inderdaad, wij, Span
jaarden, hebben aan een groot
volk zoals het Belgisch - onze
dankbaarheid en onze grootheid
te bewijzen. Hierom reeds alleen
betreuren wij elke wandaad, die
door onverantwoordelijken zou
den worden bedreven i
Hetzelfde gastvrije volk, het
zelfde vrijheidsgezind volk, heeft
ons ook toegelaten een eigen
CLUB te hebben, waaraan wij de
.schone naam hebben gegeven van
de Spaanse vrijheidsstrijder Fran
cisco Ferrer Guardia.
Ook lieten zij ons toe een an
dere CLUB te hebben die wq Ho-
gar Espanol hebben gedoopt! En
eindelijk noemen wij ook de toe
lating voor een eigen «futtbal-
club>... Aldus zal men toch kun
nen en willen verstaan dat de
slechte en ondankbare daad in
datum van 13.1.1973 alléén het
werk kan zijn van een onwetende
of een ondankbare. Wij, Span
jaarden, bewust van onze af
komst, de dankbaarheid die wij
aan de Belgische bevolking ver
schuldigd zijn en tevens bewust
van de klasse waartoe wij beho
ren, MOETEN niet enkel de be-
klagingswaardige daad afkeuren,
maar protesteren tegen elke ge
lijkaardige handeling, waar ook
begaan.
Wij kunnen ons niet roemen de
ontdekkers van Amerika te zijn,
te behoren tot een groot volk met
een groot historisch verleden, zo
wij misdaden stellen, wandaden
in herbergen begaan, onze han
den niet thuis zouden kunnen
houden in handelszaken en wij
ons niet sportief zouden kunnen
gedragen bij welke sportgebeur
tenis ook! Elk waardig lid van dit
groot volk, dat helaas heden nog
steeds onderdrukt leeft, is zich
hiervan terdege bewust!
Het zou dus ook onaanvaarbaar
zijn dat door de schuld van en
kele individu's de ganse Spaanse
kolopie zich zou dienen te scha
men.
In mijn naam en in naam van
mijn genoemde Spaanse landge
noten, dat ieder boete voor zijn
eigen wandaad, en dan ook vol
gens de wetten.
Santiago Flores Sanchez
Aalst 19.1.1973
P S.
Het is met groot genoegen dat
ik mijn Spaanse vriend ontving
om zijn tekst in vrije vertaling
weer te geven. Onnodig te zeggen
dat ik mij hierbij volkomen aan
sluit.
A. JtUIZ
