MILIEU
Denderactiekomitee gehoord in commissie
leefmilieu van het Vlaams Parlement
6 28 september 2001 - "Voor Allen"
In het kader van de discussie
over het contract met Aquaf-
in, werden op 20 september
jl. vertegenwoordigers van
het Denderactiekomitee ge
hoord in de commissie leef
milieu.
Ik gef hierbij de voornaam
ste kritieken weer, waarover
de commissie verder zal de
batteren.
De kern van het probleem is
het op grote schaal mengen
en transporteren van water.
Het gaat hier zowel om af
valwater, regenwater, grond
water en oppervlaktewater.
Door al dat water te vermen
gen kunnen we nooit tot een
efficiënte waterzuivering ko
men.
Waarom is deze
aanpak niet
efficiënt?
- Door de vermenging is de
vuilvracht niet geconcen
treerd genoeg.
- Door het transport via te
lange, te dikke en te ruwe
buizen, bezinkt de vuil
vracht.
- Bij de volgende zware re
genbui wordt het omge
woelde rioolslib via de
overstorten in de beken ge
loosd.
Gevolg van dit alles:
- De waterzuiveringsstations
zijn hydraulisch overbelast
en biologisch onderlast dus
op zijn Denders gezegd:
ofwel verzuipen de bacte
riën, ofwel verhongeren ze.
- Overstromingen, verdro
ging, kortom slechte water
huishouding, elementen
waar we hier niet verder op
ingaan.
Als hieraan niets verandert
blijft elke verdere investe
ring weggegooid geld.
- De vaststelling vand e hui
dige versnippering van be
voegdheden waaruit de be
leidsvisie vertrekt is in fei
te een probleem op papier,
niet in de praktijk. In feite
is die versnippering er de
facto niet omdat Aquafin
door zijnmachts- en mono
poliepositie een zeer grote
vinger in de pap heeft bij
concepten en plannig.
VMM isd het zwakke
broertje.
- Er wordt sterk aangedron
gen op een resultaatsver
bintenis: een nobele bedoe
ling, maar als men niet op
let een slag in het water.
Als je immers nauwelijks
vervuild sterk verdund wa
ter binnenkrijgt, is het niet
moei ijk tamelijk proper
water buiten te krijgen.
Een groot deel van de vuil
vracht loost toch via over
storten: daarvoor moet je
geen wateringenieur zijn.
Een influentverbintenis is
veel belangrijker (vb. men
moet min. 300 BOD bin
nenkrijgen).
Waarom krijgt Aqua
fin dan nog meer?
Uit het voorgaande blijkt
voor ons, en dit wordt ge
staafd door uw bevindingen,
dat een radicale trendbreuk
met het verleden nodig is.
Eén van de zaken die in het
verleden verwaarloosd wer
den is de wetenschappelijke
onderbouw van de term bui
tengebied. Men heeft bij het
opmaken van zuiveringszo
nes geen onderscheid ge
maakt tussen stedelijk ge
bied en buitengebied en
heeft alles netjes aan elkaar
genaaid, met als gevolg dat
men voor Europa in de pro
blemen kwam.
De taakverdeling tussen ge
meentelijken bovengemeen-
telijk niveau zal essentieel
zijn. Voorgestelde grenzen
als 500 IE (gemeentelijk pro
ject nu) of 2000 IE (toe-
komstvoorstel waar wij voor
zijn) gaan ons niet veel voor
uit helpen. Als men alles aan
alles koppelt dan komt men
altijd wel aan het vereiste
cijfer.
Ook nu is men zonder weten
schappelijke of theoretische
visie bezig met alles aan al
les te koppelen.
Aquafin gaat er in deze 'ob
jectieve reproduceerbare me
thodiek' ook nog van uit dat
bij alle woningen regen- en
afvalwater afgekoppeld zijn.
Dit is een noodzakelijke
voorwaarde maar men zwijgt
in alle talen over de kostprijs
en de planning van de uit
voering hiervan. De logische
volgorde der dingen voor de
aanpak van het buitengebied
wordt eens te meer op zijn
kop gezet: in eerste instantie
moet er een effectieve afkop
peling van regen- en afval
water komen. Het aanvaar
den van deze methodiek
dwingt de overheid opnieuw
voor verschillende decennia
in een keurslijf dat de belas-
tingb etaler zuur zal opbre
ken.
Wat moet er
gebeuren?
- Er moet decentraal gecol
lecteerd worden in het bui
tengebied (i.e. korte collec
toren van minder dan 2 km.
en een totale afkoppeling
van regenwater) om de
slibbezinking, verdunning
en overstorten te vermij
den. Samen met een afkop-
pelingsbeleid is dit een
must. Doordat dit systeem
goedkoper is garandeert
het kwaliteit en duurzaam
heid.
- Meten, bestuderen en plan
nen met als doelstelling de
verbetering van de water
kwaliteit en de waterhuis
houding. Dit is een taak
van algemeen belang en
moet gebeuren door een
sterke, creatieve, slagvaar
dige en competente over
heidsdienst. Men kan aan
brengen dat die er momen
teel niet is. De VMM
draagt evenwel de aanzet
ten in zich. Men moet kie
zen voor een grondige en
duurzame oplossing op
lange termijn en niet alleen
voor de Europese aanma
ningen.
- Vastleggen van strenge inf
luent- en effluentnormen.
- De uitvoering op het terrein
van de door de overheid
geformuleerde doelstellin
gen en normen moet over
gelaten worden aan een
breed veld van initiatiefne
mers: particulieren, ge
meenten, wijken die de
hulp inroepen van water-
zuiveringsbedrijven. Zij
kunnen ter plaatse best in
spelen op de specifieke si
tuatie, zij krijgen de finan
ciële middelen en rende-
mentsverant woordel ij k-
heid.
- Een rijk pallet van bedrij
ven is al aanwezig, moet
zich kunnen ontplooien,
moet een keurmerk krijgen
ter bescherming van de wa
terkwaliteit en van de con
sument. Bedrijven moeten
een garantie geven. Voor
gemeenten dient een vol
doende ondersteuning
voorzien te worden.
- Er moet een onafhankelijk
en volledig van de uitvoer
ders en planners geschei
den controleorgaan komen.
Wat moet er dan
gebeuren
met Aquafin?
Het Aquafinmonopolie moet
nu onmiddellijk afgeschaft
worden omdat het een sta in
de weg is voor een onmid
dellijke verbetering van de
waterkwaliteit en veel te
duur is.
In 1990 bedroeg de zuive
ringsgraad 30 procent. In
2001 bedraagt hij 49 pro
cent.
Ondertussen werd voor on
geveer 70 miljard geïnves
teerd in collectoren, RW-
ZI's en prioritaire riolerin
gen.
Dat is 3,6 miljard per pro
cent zuiveringsgraad. Aan
dit tempo voldoen we aan
de Europese verplichtingen
binnen dertig jaar, tenmin
ste als we 6 miljard per
jaar investeren.
Om de Europese verplichtin
gen te halen stellen wij voor
dat Aquafin zich concen
treert op het stedelijk gebied
en dat na een visie en weten
schappelijke afbakening van
het buitengebied andere ac
toren de zuivering ervan toe
gespeeld krijgen.
- Aquafin moet verplicht
worden zijn activiteit uit
sluitend te richten op het
zo goed mogelijk verbete
ren van zijn bestaande sys
temen in stedelijk gebied.
- Aquafin kan deze operatie
versneld uitvoeren en krijgt
dan de gelegenheid om zijn
technologie geconcen
treerd en gespecialiseerd
uit te werken.
Door de aanzwellende kri
tiek op de ondermaatse re
sultaten zag Aquafin zich ook
verplicht naar alternatieven
te zoeken voor haar groot
schalige inefficiënte aanpak.
Zo is Aquafin beginnen expe
rimenteren met de bouw van
KWZl's met het oog op het
inpalmen van nog meer lan
delijk gebied tot en met zone
C). Aquafin beweert vlotjes
ook die kennis (knowhow) in
huis te hebben, doch wat zij
in werkelijkheid doet is het
opzetten van peperdure expe
rimenten om elementaire
kennis rond plantenzuivering
te verwerven, op kosten van
de belastingbetaler. Deze ex
perimenten draaien uit op
regelrechte catastrofes.
Aquafin verzuipt hier letter
lijk in zijn eigen onkunde.
- Het rendement van deze in
stallaties is quasi nihil.
- Landschappelijk geklungel.
- Duur
- Deze installatie is zonder
probleem opgeleverd.
En dit terwijl er plantensys-
temen bestaan die goed wer
ken, goed geconcipeerd zijn
op basis van jarenlange er
varing, met zeer mooi rende
ment influent en effluent) en
mooie maatschappelijke in
planting. De firma's die deze
kennis in huis hebben komen
door de gesloten marktstruc
tuur nauwelijka aan de bak
in Vlaanderen.
Tot daar de kritiek van het
Denderkomitee. In één der
volgende edities kom ik te
rug op de waterzuiverings-
problematiek.
Jacques Timmermans
Voorzitter Commissie
Leefmilieu
