Ecu gedenkteken aan
Georges Itodcnbacli.
Bij Je Artillerie fler Gentsche Bnrierwacht.
2
DE VLAAMSCHE STRIJD.
bi-looft uit naam van de candidaten dal zjj alle recht
matige cischen der Vlamingen zullen voorstaan. Nu, in
dat woord rechtmatig ligt iets besloten, waardoor de
Vlamingen van den echten stempel zich niet mogen
laten beetnemen. Want wjj hebben slechts de geschie
denis onzer verschillende taalwotten even op te slaan
om te zien hoe sommige zoogenaamlc verdedigeis
onzer taalrechten in 1S7J, 188:1, 1S89, 1897 en 1899
daarmede als echte goochelaars wisten om te springen,
hoe zij onder voorwendsel van gematigdheid, van ver
draagzaamheid onze taalwetten hielpen verminken.
Bepaalde verklaringen, goene schij ih< laffen moeten
dus van de candidaten geëscht worden. In de eerste
plaats moet hun gevraagd worden of zjj vóór of tegen
de Vlaainsche Hoogeschuol zijn. Vinden zjj dien ci-ch
niet u rechtmatig, n vindon zij hem u overdreven,
welnu, dan kunnen zjj onmogelijk als vertegenwoordigers
van di Vlaainsche Beweging optreden. Want het tot
stand brengeu van een i Vfea uscee Ifoogcschool is eene
levensquaestie voor ons volk wi- er zich tegen ver
klaart. is geen ech-e Flamiugai t, omdat hij niet begrijpt
of mei begr|jpen wil dat daardoor alleen het Vlaamsche
volk uit zijn toestand van vernedering en van verbas
tering kan gerei worden
Voor de Vlaamsche Hoogeschool.
Met het oog op de propaganda, die voor hot bekomen
dor Vlaamsche Hoogeschool moet gevoerd worden, be
sloot de Vlaamsche Strijd tot het openen van eene
inteekening, ter bestrijding der daaraan verbonden
Wij doen een beniep op allo weldenkende Vlamingen
en verzoeken bun aan dat echt democratisch werk. dat
de bekroning van onzen taalstrijd moet zjj». te willen
medewerken door hit zeil en ceuer geldelijke bjjdrage
aan h:t Bestuur van den Vlaamschcn Strijd, Van
Ilultncnistraat 52, tv Gent.
EEEoTE HIJST.
Bestuur en Redactie van den Vlaamschcn Strijd
fr. 25,00
Juliaan Oe Vriendt.
Een man, dien ieder rechtgeaard Vlaming met het
innigste leedwezm uit de Kamer van Volksvertegen
woordigers ziet heengaan, is de heer Juliaan Be Vriendt,
die onder allo omstandigheden toonde dat hjj was de
rechte man op de rechte plaats.
Kalm en bedaard, zonder lawaai noch geschreeuw,
ging hij stoods rechtstreeks op zjjn doel af. Noch het
honend gelach der vijanden van onze taal, noch de laak
bare ijskoude ooverschilligiieid van sommige Vlaamsche
Kamerleden konden hem ooit een duimbreed dien af
wijken van hetgeen hij als plicht beschouwde. Aan den
eenmaal aangenomen regel dat liij de taal van Vlaan
deren, de taal van dc meerderheil van het Belgisch
Volk in de Kamer zou spreken bleef hij steeds getrouw.
Het slechte voorbeeld door een paar zjnor collega's
gegeven, die vóór hunne verkiezing plechtig hadden
belooft dat zjj onze taal in liet Parlement altijd zouden
laten hooron, maar later hun woord niet gestanl deden,
had op hem geen invloed.
Ook liet zjjne edele kunstenaarsziel zich nooit door
bekrompen partijbelang verleiden om aan do bestrijders
van ons taalrecht ook maar de gcriogstc toegeving la
doen. lij was Vlaming vóór en in alles! Bjj hem werd
steeds terecht het Vlaamsche beginsel gehuldigd als
iets dat ver boven den vaak zoo kleinzieligen pnrtijstrij 1
verheven staat
Aan de geljjkbeidswel, aan die wel, waardoor dc taaj
van den Vlaming bij de wetgeving op den '.elfdon voet
als de Franscho wordt gesteld, zul zjjn naam onafschei
delijk verbonden blijven het Vlaamsche Volk zal nooit
vergeten hoe De Vriendt voor zjjn hoilig taalrecht hoeft
gele leu en gestreden.
Bedroevend is zeker de, indruk, dien elko onbevooroor
deelde Vlaming verkregen heeft van do bespreking en
de stemming, op 3U Aprd jl. in den öeutsch n
Gemeenteraad, naar aanleiding vail liet voorstel van het
Sdiepeueucoltege lol hel vergUuiieli van eene plaats m
hel oud Begijnhof voor bel oprichten van een gedt-nk
te<-ken aan den Belgisch-Franschen achryvcr Georges
Kodelibacb. Eens le meer Is hel gebleken hue hij som
mige inenschcii. die zich Flaminganten heeUm, het
Vlaamsche beginsel vuur het jiarigbeluiig moét zwichten.
Zeker hoeft Omer WulUiZ geen ongelijk, wanneer hjj
in Int Aprilnummer van Oermat,ia m zijn opstel In
et, om de Vlaamsehe Beweging schrijftu Wy maken,
Wel is waar, veel gerucht op onze feesten, spreken
bedreigingtn uil waar er spraak is van onze grieven te
herstellen op 'i gebied oer geiyks.elling van de twee
landstalen lil bestuur, school en leger. Dat is niet
voldoende om als zelfstandig volk, naast audere volkeren,
vouial naast de Germaaiiaclie, op to lieden. Wij zijn het
eeuigu Volk van Gerinaaiisdnu oorsprong, dal m zulke»
droeven toestand Verkeert. Wy scliyiien geen ander
huoger veistaiidelyk leven te verstaalt dan dat der
kleliisieudsche biuiieuhtlldscho politiek Jaar in jaar uil
zyu de meeste Vlamingen klerikalen, liberalen, socia
listen, democraten, al wat gij wtli, en hjj gelegenheid
as 'i past bi appetite zyu zij ook al eens strijdende
Vlamingen, zonder te weten wat zjj willen. De Vlaam
sche itiweging, die voor duel heelt ons volk in zijn
muederiaal le leeren deuken, een kunst- eu letter-
bewegmg in leven te Londen, de wetenschappen in de
muederiaal le bevordereq, onafhankelijk als Vlamingen,
ten eigen bestuur te hebben, daarvan scbjjncu ouzo
liberalen, klerikalen, sucialisteu, democraten geen begrip
te willen hebben. Zy noemen zich wel Vlamingen
zuuwtu uit. liefhebberij, jjior den scliooiieti naam alleen.
Up politiek gebied der partyeu willen zy' vry on onaf
hankelijk zjjn, vueren t-eu aanhoudenden oorlog tegen
hun togeupartjj, scheiden zich in T leven zuoveel moge
lijk van de tegenpartijen af op laalgeoied willen zjj
knecht blijven - voor de rust «I uit bcleeldbeid
gelyk zy dat noemen.
Dour hel entsche J'rvpagandacomiteit vun het
Algemeen Nederlandseh Verbond, de (ientsche af-
deeling tan het Nationaal Vlaamsch Verbond, den
Slicttacrtskring, alsouk door den Oud-Uoogstadentcn-
bond van If'csf- Vlaanderen, het Uavidsfunds van
Brugge en do Gontsch? Öiudentefiuiadischappjj De
Bodenbuchsvrienden was tegen het voorstel van het
Gentsche schepeLeucollege verzet aaiigttcekeiid. Ook het
hovfdbeStuur van liet Nationaal Vlaamsch Verbond te
Brussel had een kernachtig protest ingezonden, dat wy
om zyuc blijvende waarde m mis Juni-nummer zullen
opnemen.
Niets zou echter haten de meerderheid van den
Gentsdien Gemeenteraad had vooraf beslist dat het
gedenk toeken hetwelk men te Brugge niet had gewild,
in Vlaandareiis hoofdstad, ei-ne plaats ,ou krijgen.
De lieer De Ceiilen er deed in de vergud- ring op voor
treffelijke wijze uitkomen dat Rudenbach dio eer niet
verdiende, omdat hij nocil Vlaming noch Belg was en
zelfs in zjjn Art en exil de Gentenaurs voor wandalen
en barbaren had uitgescholden.
Door den hefr schepen Üuduaert werd het voorstel
van het schepenencollege op vrij zwakke wijze verdedigd.
Toen nu de heer De Ceuk-iiw r andermaal zijn stand
punt had toegelicht, stond de heer De Vigne op ont het
voorstel te ondersteunen. Volgens hem zou men eene
daad van onverdraagzaamheid f!plegen met oen klein
plekje gronds voor hot gedonkteeken le weigeren
Betreurenswaardig is die houding van den heer De
Vigne, die er in den laatston tijd maar al te veel op uit
was zijne Fra- schgezindi- geestverwanten ter wille te
zij i men herinnert zich maar al t« goed zijn schrjjven
aan het Volksbelangwaan» hjj zifch tegen dn ver-
vla inisching der Gemsche Hoogeschool verklaarde.
I)c heer De Bruyne verklaarde dat hy nit naam der
radicaal-socialisten zich bij de woorden van den heer De
Vigae aansloot.
De h-.er Van der Motte vi-reeniirde zich met de
beschouwing'n van den hoer I)-* Ceuïeneer e» wees er
levens op dat men ierst bjj de s ad Gent eeii plaatsje
voir dat gedenkteeken was komen afoidelen, wanneer
j ai di re stedvii de tm-lating hadden gewoig-rd.
i Bij d" slcinniiug werd het voorstel van het schepenen-
1 college in t. 29 tegen -1 stemmen aangenomen. Al de
liberale, radiatie en socialistische leden stemden vóór,
I evenals de hoeren Lammees, katholiek, en Goossens en
I Van den Bosch van d-n Vrijen Bargersbond. Tegen
stemden de heereu De Cculeneer, Crevals, Kyl-nbosch
eu Van der Motte.
De hc-er SilTer was negens een familieronw lerhinderd
de vergadering hij te wonen. Wal de overige afwezige
katholieke leden betreft, er wordt gezegd dat er onder
hen ware», die wegbleven, omdat zy noch vóór. noch
legen durfden stemmen. Zij zouden dus gehandeld
hebben als de Brusselsche senators, die btj de eind
stemming over de wet De Vriendt. ook stilletjes tehuis
1 bleven!
Wensclt ljjk nare bet dat men prgens op liet gedenk
teeken een plaatsje kan vind-ut om er den naam m te
beitelen van d e 29 leden, cie uit vriendschap voor de
Franskiljons, besloten dat de bodem van de eenmaal zoo
liere hoofdstad van Vlaandi ren met eene gedenkzuil ter
eere van een man, die zijne taal en zijne afkomst ver
loochende, zon bezoedeld worden.
Vlaamsche Spoorgids.
De Fransche Roisgils voor Mei en Juni werd op.
Zatordag 28 April aan dc geabonneerden to Gent
besteld, dc Vlaainsche eerst op Dinsdag 1 Mei, des
avonds met de laa'ste postuitd-vling!
Wanneer komt aan dat misbruik eeu einde?
In de Kamerzitting van 20 April jl. werd door den
heer Heuvelmans geklaagd over dc schendingen van
art. 137 der wet op do burgerwacht, die te Gent en
elders worden gepleegd. Zelfs ce Franschgozinda kolo
nel der Geiitscho burgerwacht, de heer Ligy, hoewel bjj
de hoop uitsprak dat men het Vlaamsch cauiiiiaiido zou
afschaffin de man schijnt wat stouter geworden te
zjjn, omdat hij enkel als plaatsvervangend candidaat
voor de Kamer zal opkomen verklaarde dat de wet
de wet is en dat zjj miet toegepast worden. Minister de
Troog zijuertij 's zi-ide dat iedereen de wet moet eer-
Ondanks dat alles gaat Majoor Stassinct, bevelhebber
derG-ntscho burgerwacht, stelselmatig voort met de
wet te overtreden. Bjj de jagers daarentegen wordt nog
steeds het commando in liet Nnderlandsch gegeven,
omdat Majoor Timmermans een echt officier, en niet een
paradeofficior is, die van den morgen tot den avond
zjjoe bevallige; athlitische vormen op den KouPt door
iedereen laat bewonderen.
Nu heefi een a tillerist op Zondag 29 April geweigerd
aan het onwettige Fransch commando te gehoorzamen.
l)e k terrible majoor liet hem daarop uit de rangen
verwijderen, cn om nog eens heter te toonen hoe hjj m-t
de wet don spot drijft zond hjj hem op 1 Mei een
Fransch schrjjven, waarbjj hjj hem meldde dal hjj op
grond van art. 112 der wet van 9 September 1897,'
voor zes maanden het maximum naar het ond r-
richtingspeloton was gezorden.